RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 212435 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 385828 (51) Int.Cl. F03C 2/08 (2006.01) F03C 2/30 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia: 06.08.2008 (54) Silnik hydrauliczny obiegowo-krzywkowy (43) Zgłoszenie ogłoszono: 15.02.2010 BUP 04/10 (73) Uprawniony z patentu: SIENIAWSKI BOHDAN PROJEKTOWANIE MASZYN, Gdańsk, PL SKORYNKIEWICZ SŁAWOMIR PROJEKTOWANIE TECHNICZNE, Gdańsk, PL (45) O udzieleniu patentu ogłoszono: 31.10.2012 WUP 10/12 (72) Twórca(y) wynalazku: BOHDAN SIENIAWSKI, Gdańsk, PL SŁAWOMIR SKORYNKIEWICZ, Gdańsk, PL PL 212435 B1
2 PL 212 435 B1 Opis wynalazku Przedmiotem wynalazku jest silnik hydrauliczny obiegowo-krzywkowy składający się z korpusu z n - garbną wewnętrznie uzębioną powierzchnią, współśrodkowo z korpusem usytuowanego i sprzęgniętego z wałem wirnika z n - 1 (lub 2 lub 3 lub 4) garbną zewnętrznie uzębioną powierzchnią, uzębionych satelitów i płyt bocznych, przy czym liczba zębów na satelicie należy do liczb pierwszych. Budowa, sposób zasilania i zasada pracy silników hydraulicznych obiegowo-krzywkowych opisane są w Opisach patentowych: nr 71329 z dn. 31.10.1974 i nr 105317 z dn. 31.01.1980 wydanych przez Urząd Patentowy PRL. Znane silniki hydrauliczne obiegowo-krzywkowe składają się z korpusu z n - garbną wewnętrznie uzębioną powierzchnią, współśrodkowo z korpusem usytuowanego i sprzęgniętego z wałem wirnika z n - 1 (lub 2 lub 3 lub 4) garbną zewnętrznie uzębioną powierzchnią, uzębionych satelitów i płyt bocznych. W takich silnikach hydraulicznych komory robocze promieniowo ograniczone są: n - garbną wewnętrznie uzębioną powierzchnią korpusu, n - 1 (lub 2 lub 3 lub 4) garbną zewnętrznie uzębioną powierzchnią wirnika i zazębiającymi się z nimi uzębionymi satelitami a czołowo płytami bocznymi. Doprowadzenie kanałami zasilającymi cieczy roboczej do komór roboczych wymusza centryczny ruch obrotowy wirnika, który przenoszony jest na mechanicznie sprzęgnięty z nim wał oraz wymusza ruch obrotowy i obiegowy uzębionych satelitów zazębiających się z wewnętrznie uzębioną powierzchnią korpusu i zewnętrznie uzębioną powierzchnią wirnika. W dotychczasowych rozwiązaniach liczba zębów satelitów jest podzielna przez dwa, a również ilość garbów na wewnętrznie uzębionej powierzchnią korpusu i ilość garbów na zewnętrznie uzębionej powierzchni wirnika są podzielne przez dwa i są symetryczne. Stąd wynika, że zęby satelitów zazębiając się z wewnętrznie uzębioną powierzchnią korpusu i zewnętrznie uzębioną powierzchnią wirnika nie zużywają się równomiernie, lecz grupami zębów a nie każdy ząb na satelitach, korpusie i wirniku tak samo. Powyższe powoduje również brak poprawnej zamienności satelitów względem dowolnie usytuowanymi: korpusem z wewnętrznie uzębioną powierzchnią i wirnikiem z zewnętrznie uzębioną powierzchnią. Inną niedogodnością jest stosowanie w satelitach zębów o zarysie ewolwentowym, wykonywanych rozpowszechnioną metodą obróbki obwiedniowej, co wymaga stosowanie ograniczonej dolnej liczby zębów. Zbyt mała liczba zębów na satelitach powoduje ich osłabienie na zginanie. Celem wynalazku jest wyeliminowanie niekorzystnego dla trwałości silnika oddziaływania podzielności liczby zębów satelitów przez dwa i osłabienia na zginanie zębów satelitów o zarysie ewolwentowym. Cel ten osiągnięto w silniku hydraulicznym obiegowo-krzywkowym składającym się z korpusu z n - garbną wewnętrznie uzębioną powierzchnią, współśrodkowo z korpusem usytuowanego i sprzęgniętego z wałem wirnika z n - 1 (lub 2 lub 3 lub 4) garbną zewnętrznie uzębioną powierzchnią, uzębionych satelitów i płyt bocznych, przy czym liczba zębów satelitów należy do liczb pierwszych 3, 5, 7, 11.... Ponadto zęby na n - garbnej wewnętrznie uzębionej powierzchni korpusu, n - 1 (lub 2, lub 3, lub 4) garbnej zewnętrznie uzębionej powierzchni wirnika i satelitach mają zarys kołowo-łukowy. Zaletą rozwiązania wg wynalazku jest korzystne wydłużenie trwałości i wytrzymałości zębów oraz w każdym usytuowaniu korpusu i wirnika zamienność satelitów w czasie demontażu i ponownego montażu silnika. Przedmiot wynalazku przedstawiono na rysunkach, na których fig. 1 przedstawia schematyczny przekrój poprzeczny i wzdłużny silnika hydraulicznego, natomiast fig. 2 przedstawia schematyczny przekrój poprzeczny części silnika hydraulicznego pokazujący wewnętrznie uzębioną powierzchnię korpusu, zewnętrznie uzębioną powierzchnię wirnika i uzębienie satelitów. W przykładzie jak na rysunkach, silnik hydrauliczny obiegowo-krzywkowy jest budowy płytowej i składa się z korpusu 1 z 6 - garbną uzębioną powierzchnią wewnętrzną, współśrodkowo z korpusem 1 usytuowanego i sprzęgniętego kulkami 3 z wałem 4 wirnika 2 z 4 - garbną uzębioną powierzchnią zewnętrzną, uzębionych satelitów 5 i płyt bocznych 6 i 7. Na każdym z 6 wewnętrznie uzębionych garbów korpusu 1 i na każdym z 4 zewnętrznie uzębionych garbów wirnika 2 liczba zębów 8 kołowołukowych wynosi 6, natomiast na satelitach 5 liczba zębów 8 kołowo-łukowych wynosi 5. Komory robocze promieniowo ograniczone są 6 - garbną wewnętrznie uzębioną powierzchnią korpusu 1, 4 - garbną zewnętrznie uzębioną powierzchnią wirnika 2 i uzębionymi satelitami 5. Doprowadzenie kanałami zasilającymi cieczy roboczej do komór roboczych wymusza centryczny ruch obrotowy wirnika 2, który przenoszony jest na mechanicznie sprzęgnięty z nim wał 4 oraz wymusza ruch obrotowy
PL 212 435 B1 3 i obiegowy uzębionych satelitów 5 zazębiających się z wewnętrznie uzębioną powierzchnią korpusu 1 i zewnętrznie uzębioną powierzchnią wirnika 2. 1 - korpus 2 - wirnik 3 - kulka 4 - wał 5 - satelita 6, 7 - płyta boczna 8 - ząb kołowo-łukowy Wykaz oznaczeń elementów konstrukcyjnych Zastrzeżenia patentowe 1. Silnik hydrauliczny obiegowo-krzywkowy, składający się z korpusu z n - garbną wewnętrznie uzębioną powierzchnią, współśrodkowo z korpusem usytuowanego i sprzęgniętego z wałem wirnika z n - 1 (lub 2 lub 3 lub 4) garbną zewnętrznie uzębioną powierzchnią, uzębionych satelitów i płyt bocznych, znamienny tym, że liczba zębów (8) satelitów należy do liczb pierwszych. 2. Silnik hydrauliczny obiegowo-krzywkowy wg zastrzeżenia 1, znamienny tym, że zęby (8) na n - garbnej wewnętrznie uzębionej powierzchni korpusu (1), n - 1 (lub 2, lub 3, lub 4) garbnej zewnętrznie uzębionej powierzchni wirnika (2) i satelitach (5) mają zarys kołowo-łukowy.
4 PL 212 435 B1 Rysunki
PL 212 435 B1 5
6 PL 212 435 B1 Departament Wydawnictw UP RP Cena 2,46 zł (w tym 23% VAT)