RAPORT Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ W ROKU SZKOLNYM 2015/2016 Nauczyciele współpracują w planowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych. Szkoła Podstawowa nr 11 im. Floriana Marciniaka w Koninie Opracował zespół w składzie: Jakub Rakowski Małgorzata Radke Magdalena Maćkowiak Krystyna Okulska 1
Prezentowany raport jest rezultatem ewaluacji wewnętrznej przeprowadzonej w szkole dotyczącej współpracy nauczycieli w planowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych. W trakcie ewaluacji zbierano informacje pochodzące ze źródeł: wywiadów z przewodniczącymi zespołów, nauczycielami przedmiotowych oraz wywiadu z dyrektorem szkoły. Na podstawie zebranych danych sporządzono poniższy raport, w którym przedstawiono wyniki badań oraz wnioski do dalszej bardziej efektywnej pracy, zmierzającej do podniesienia jakości pracy szkoły. Wymaganie 7 Nauczyciele współpracują w planowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych. CEL EWALUACJI : zbadanie czy nauczyciele współdziałają i wspomagają siebie nawzajem w planowaniu, organizowaniu, realizowaniu i modyfikowaniu procesów edukacyjnych, zbadanie czy wprowadzanie zmian w tworzeniu, organizacji, realizacji i analizie procesów edukacyjnych następuje w wyniku wspólnych ustaleń nauczycieli w celu poprawy efektywności pracy szkoły, zbadanie, czy nauczyciele wspólnie rozwiązują problemy, doskonalą metody i formy współpracy, pomagają sobie nawzajem w ewaluacji i doskonaleniu własnej pracy, poznanie przebiegu i efektów współpracy nauczycieli wynikających ze wspólnego organizowania i realizacji procesów edukacyjnych, opis i ocena efektywności współdziałania nauczycieli na zachodzące procesy edukacyjne 2
HARMONOGRAM EWALUACJI: Przebieg czynności/ zadania Określenie przedmiotu, kryteriów, pytań kluczowych i celu ewaluacji Dobór metod i narzędzi Przebieg ewaluacji, zbieranie informacji. Analiza informacji, wyciąganie wniosków, pisanie raportu/ wyników. Przedstawienie wyników/ raportu dyrektorowi i radzie pedagogicznej. Czas wykonania/ terminy IX 2015r. IX 2015r. X- XII 2015r. I 2016r. I 2016r. Nauczyciele odpowiedzialni Wszyscy członkowie zespołu ewaluacyjnego Wszyscy członkowie zespołu ewaluacyjnego Osoby odpowiedzialne za przeprowadzenie badań Osoby odpowiedzialne za przeprowadzenie badań Lider zespołu ewaluacyjnego Upowszechnienie raportu II połowa stycznia 2016r. Prezentacja wyników ewaluacji Nauczyciele, w tym nauczyciele pracujący w jednym oddziale, współpracują ze sobą w planowaniu, organizowaniu, a także modyfikowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych. Nauczyciele pomagają sobie nawzajem w ewaluacji i doskonaleniu własnej pracy. Metody i narzędzia badań: analiza dokumentów szkolnych, wywiad z liderami zespołów Wykaz badanych dokumentów: 1. Plany pracy zespołów nauczycielskich funkcjonujących w szkole. 2. Protokoły ze spotkań zespołów. 3. Zagadnienia poruszane podczas spotkań, wnioski do dalszej pracy. 4. Wywiad z liderami zespołów. 3
Dyrektor Szkoły Podstawowej nr 11 im. Floriana Marciniaka w Koninie powołał zespoły nauczycielskie wraz z liderami do pracy na rok szkolny 2015/2016 Lp. Nazwa zespołu Skład osobowy zespołów 1. Zespół ds. kształcenia Małgorzata Radke oraz nauczyciele języka polskiego, matematyki, przyrody, historii, języka angielskiego 2. Zespół ds. promocji Ewa Kubsik, Marlena Bartosik, Joanna Mączka 3. Zespół ds. edukacji prozdrowotnej 4. Zespół ds. edukacji czytelniczej 5. Zespół ds. ewaluacji wewnętrznej Dariusz Rachubiński, Marlena Bartosik, Mirosława Gabryszak, Magdalena Maćkowiak Małgorzata Zielińska, Marlena Bartosik, Małgorzata Radke, Mariola Gostyńska, Magdalena Maćkowiak Jakub Rakowski, Małgorzata Radke, Magdalena Maćkowiak, Krystyna Okulska 6. Zespół ds. dokumentacji Mirosława Gabryszak, Agnieszka Czechowska, Krystyna Okulska, Mariola Gostyńska 7. Zespół ds. edukacji wczesnoszkolnej kl. I-III Magdalena Maćkowiak oraz nauczyciele uczący w oddziałach I-III 8. Zespół ds. wychowania Marlena Bartosik, pedagog szkolny oraz pozostali wychowawcy 9. Zespoły nauczycieli uczących w klasach IV, V, VI 10. Zespoły nauczycieli uczących w klasach IV, V, VI Joanna Mączka oraz nauczyciele uczący w klasie Ia Magdalena Maćkowiak oraz nauczyciele uczący w klasie Ib Małgorzata Zielińska oraz nauczyciele uczący w klasie II Mariola Gostyńska oraz nauczyciele uczący w klasie III Małgorzata Radke oraz nauczyciele uczący w klasie IV Ewa Kubsik oraz nauczyciele uczący w klasie V Marlena Bartosik oraz nauczyciele uczący w klasie VI Głównym celem wszystkich zespołów nauczycielskich jest: - podnoszenie efektywności nauczania - wprowadzenie spójnych wymagań edukacyjnych w klasach IV- VI - współpraca z zespołem przedmiotowym klas I-III - wprowadzenie badań wewnętrznych w klasach II-III w celu sprawdzania umiejętności i wiadomości 4
- wprowadzenie elementów Oceniania Kształtującego - podniesienie poziomu wymagań i zakresu materiału na każdym przedmiocie - sprawiedliwe i konsekwentne traktowanie uczniów - współpraca zespołów dotycząca spraw opiekuńczo wychowawczych uczniów - współpraca dotycząca kontaktów z rodzicami - współpraca dotycząca promocji szkoły - rozwiązywanie bieżących problemów pedagogicznych. - kształtowanie właściwych nawyków żywieniowych wśród uczniów naszej szkoły - kształtowanie właściwych nawyków higienicznych - kształtowanie u uczniów aktywnego i bezpiecznego stylu życia- rekreacja i sport - rozwijanie wśród edukacji czytelniczej - na lekcjach wprowadzanie różnych metod pracy mających na celu podniesienie wyników nauczania -korelacja między-przedmiotowa dotycząca treści i programów, -wykorzystanie/odwoływanie się do wiedzy pozyskanej na innych przedmiotach 1. Dokonano analizy dokumentów szkoły, z których wynika, że: - we wrześniu wszystkie zespoły nauczycielskie opracowały swoje plany pracy na rok szkolny 2015/2016 - w planach pracy uwzględniano zagadnienia dotyczące: wychowania, kształcenia, oceniania pracy uczniów, promocji zdrowia, edukacji czytelniczej, promocji szkoły 2. Analiza zebranego materiału uzyskanego metodą sondażu diagnostycznego, w toku wywiadu przeprowadzonego z liderami zespołów wskazała, że wszystkie zespoły nauczycielskie funkcjonujące w naszej szkole ściśle ze sobą współpracują: - na szczeblu wychowawczym: rozmowy z uczniami oraz z ich rodzicami przy udziale wychowawcy klasy, nauczyciela uczącego danego przedmiotu, Pedagoga Szkoły, Dyrektora Szkoły 5
- w realizowaniu procesów edukacyjnych: przeprowadzanie i analiza badań wewnątrzszkolnych dla uczniów klas II-III oraz klas IV-VI, sprawdzających poziom wiedzy uczniów z danego przedmiotu, - wdrażanie do pracy z uczniami wniosków z badań wewnątrzszkolnych - na wszystkich przedmiotach (zadania problemowe, zadania odwołujące się do sytuacji zyciowych, - nauczyciele pomagają sobie nawzajem w ewaluacji, w wymianie doświadczeń oraz w doskonaleniu własnej pracy - w organizowaniu uroczystości szkolnych i środowiskowych: Piknik Jesienny, Ślubowanie uczniów klas pierwszych, Święto Niepodległości 11 listopada - w organizowaniu edukacyjnych wyjazdów: np. wyjazd do Kopalni Soli w Kłodawie, do leśniczówki - w organizowaniu poniedziałkowych Super przerw, które służą uczeniu się współpracy, integracji, rozwijaniu zainteresowań, aktywizowaniu, - w organizowaniu i przeprowadzaniu konkursów wewnątrzszkolnych, dyskotek szkolnych - w przeprowadzaniu i analizie testów próbnych dla uczniów klasy VI - w zweryfikowaniu metod nauczania na każdym przedmiocie: wprowadzanie metod aktywizujących pracę ucznia: zagadki matematyczne, rozwiązywanie zadań praktycznych, wykorzystanie programów komputerowych - wspólne rozwiązywanie spraw wychowawczych uczniów - omawianie i analizowanie wyników uczniów osiągniętych w testach diagnostycznych - liderzy i nauczyciele poszczególnych zespołów są zdecydowanie otwarci na opinie innych nauczycieli dotyczące szkolnego procesu kształcenia i wdrażają je do pracy - nauczyciele poświęcają odpowiednią ilość czasu na kontakty, konsultacje i spotkania - nauczyciele poszczególnych zespołów korzystają często z różnych form i metod kontaktu z sobą (bezpośrednie spotkania na terenie szkoły, kontakty telefoniczne, wymiana informacji drogą elektroniczną, poczta elektroniczna), spotkania zespołów - nauczyciele bardzo często podejmują wewnątrzszkolną współpracę merytoryczną, chętnie dzielą się swoją wiedzą i umiejętnościami - nauczyciele często uczestniczą w szkoleniach, kursach i warsztatach organizowanych przez szkołę - nauczyciele wspólnie wprowadzają rozwiązania dydaktyczne mające na celu łączenie treści programowych Podsumowując można stwierdzić, że nauczyciele naszej szkoły tworzą spójny system oddziaływań dydaktycznych i wychowawczych, wzajemnie się wspierają, wspólnie rozwiązują problemy edukacyjne uczniów oraz doskonalą własny warsztat pracy. Stopień jakości współpracy nauczycieli ma wpływ na wyniki edukacyjne uczniów. Nauczyciele pomagają sobie nawzajem i wspólnie rozwiązują problemy. Świadomość wsparcia ze strony innych nauczycieli ma wpływ na poczucie pewności siebie, na motywację do dalszych działań. Współdziałania nauczycieli poszczególnych zespołów mają wpływ na prawidłowe funkcjonowanie szkoły, na prawidłowy rozwój uczniów oraz na ich postępy w nauce. 6
Z obserwacji oraz z wywiadu z liderami zespołów można stwierdzić, że w naszej szkole jakość współpracy zespołów nauczycielskich jest wysoka, można to zauważyć w zakresie kształcenia, wymiany doświadczeń, wychowania, opieki oraz doskonalenia własnego warsztatu pracy. Z wywiadu z nauczycielami wynika, iż nauczyciele często pomagają sobie nawzajem oraz rozwiązują problemy, przede wszystkim poprzez: 1. Wymianę doświadczeń, konsultacje, doradztwo wymianę poglądów, między innymi w formie zespołów wychowawczych, przedmiotowych i zadaniowych, dzięki czemu: umiejętności i wiedza członków grup sumują się i wzmacniają, powodują efekt synergii umożliwiający wykorzystanie potencjału zespołu dla poprawy jakości nauczania, wychowania, organizacji pracy; zwiększa się efektywność pracy jednostki poprzez ograniczenie ryzyka indywidualnych błędów i pomoc tym, którzy mają trudności w wykonywaniu zadania; członkowie zespołu doskonalą umiejętność prowadzenia dialogu, która ułatwia współdziałanie i otwartą komunikację umożliwiającą wykonywanie tego, co ludzie potrafią najlepiej na rzecz wspólnego dobra, oraz wzmacnia więź pomiędzy nauczycielami i integruje środowisko; działa zasada co dwie głowy, to nie jedna w czasie dyskusji rodzą się pomysły będące często oryginalnymi rozwiązaniami problemów uczniów lub nauczycieli; jest szansa na wymianę doświadczeń, rozwój jednostki i zespołu; przyczynia się do poczucia bezpieczeństwa, zaspokaja potrzebę przynależności. 2. Wymianę pomocy dydaktycznych, testów. 3. Korelację międzyprzedmiotową, w celu odpowiedniego przygotowania ucznia szkoły podstawowej do egzaminu po klasie szóstej. 4. Przekazywanie wiedzy zdobytej na szkoleniach. 5. Wspólne organizowanie i prowadzenie działań (wycieczki, konkursy imprezy). 6. Wspólne prowadzenie zajęć lekcyjnych. 7. Lekcje koleżeńskie / otwarte. 8. Przekazywanie informacji o uczniach w zespołach klasowych. 9. Wspólne planowanie lub opracowywanie materiałów. 10. Współpracę nauczycieli z pedagogiem szkolnym. Ocena współpracy nauczycieli w planowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych. Ewaluację przeprowadzono na podstawie analizy ankiet przeprowadzonych wśród nauczycieli. Analiza ankiet przeprowadzonych wśród nauczycieli. 7
Badanie ankietowe miało charakter pytań otwartych. 1. Czy w naszej szkole nauczyciele dzielą się wiedzą i doświadczeniami? Wszyscy ankietowani udzielili odpowiedzi TAK 2.W jaki sposób nauczyciele wspierają się wzajemnie w organizowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych (planowanie, organizacja, realizacja, analiza i doskonalenie)? lekcje otwarte 1 lekcje koleżeńskie praca w zespołach przedmiotowych 4 planowanie pracy 2 organizacja pracy w ramach projektów edukacyjnych planowanie badań wewnętrznych planowanie pracy w roku szkolnym : uroczystości, konkursy opracowanie testów diagnostycznych wymiana doświadczeń 6 3. Czy i w jakim stopniu wykorzystujesz w swojej działalności dydaktyczno wychowawczej wnioski wypływające ze współpracy? na bieżąco podczas zajęć indywidualizacja, modyfikowanie planów pracy, podczas zajęć dodatkowych, 4. Jakie efekty współpracy zespołowej są widoczne w praktyce szkolnej? uroczystości szkolne, projekty, wycieczki, ujednolicenie zasad oceniania, indywidualizacja w pracy z uczniami, super przerwy, rozwiązywanie problemów wychowawczych, wprowadzenie NaCoBeZU- szczególnie przed sprawdzianami, konkursy. 5. Jakie korzyści dla uczniów wynikają ze współpracy nauczycieli? różnorodne, atrakcyjne zajęcia- wyjazdy, wycieczki, większa aktywność uczniów, rozwijanie zainteresowań i talentów, wysoki poziom dydaktyczny, profesjonalny poziom organizacji imprez i konkursów, sukcesy w zawodach i konkursach, podnoszenie efektywności nauczania, integracja społeczności uczniowskiej. 6. Jakie zmiany zostały wprowadzone w zespole przedmiotowym? 8
ocenianie kształtujące, wspólne rozwiązywanie problemów wychowawczych, badanie wewnątrzszkolne kl. II i III wprowadzono wraz z analizą i przekazem informacji dla rodziców i uczniów, badanie wewnątrzszkolne dla uczniów kl. IV V. Wprowadzenie zmian dotyczących przebiegu procesów edukacyjnych (planowanie, realizacja, analiza i doskonalenie) następuje w wyniku ustaleń między nauczycielami. W szkole nauczyciele pracują zespołowo. Funkcjonują w szkole zespoły przedmiotowe i wychowawców, podczas których, nauczyciele wspólnie planują pracę w bieżącym roku szkolnym, omawiają wyniki testów wewnętrznych, bieżących spraw oraz modyfikują plany pracy. Spotkania zespołów odbywają się 1-2 razy w miesiącu lub w zależności od potrzeb na bieżąco. W szkole dokonuje się systematycznego doskonalenia procesu edukacyjnego w następujących formach: -rozmowa, -wymiana doświadczeń, -analiza wniosków z badań, -dyskusja, -dzielenie się wiedzą, -doskonalenie zawodowe. Wspólne analizowanie swoich efektów pracy i wspólna wymiana doświadczeń usprawnia podjęte działania w ramach własnego przedmiotu czy sfery wychowawczej. Pomaga również w podnoszeniu jakości (wyników edukacyjnych, pracy szkoły i własnej) oraz ułatwia modyfikacje i wnioskowanie. Nauczyciele wspólnie doskonalą metody i formy współpracy podczas: -spotkania zespołów, -samodoskonalenia, -dzielenie się wiedzą, -lekcji koleżeńskich, -warsztatów. W jaki sposób nauczyciele współpracują w tworzeniu procesów edukacyjnych? 9
Celem wywiadu jest zebranie informacji na temat: w jakich sytuacjach nauczyciele konsultują między sobą potrzeby edukacyjne i wychowawcze uczniów? 1. Okres, w którym przeprowadzono wywiad - 2. Imię i nazwisko przeprowadzającego wywiad: 3. Pytania i odpowiedzi: a/ W jaki sposób Pan/ Pani współpracuje w tworzeniu procesów edukacyjnych i wychowawczych? b/ W jakich sytuacjach szczególnie konsultuje się Pan/ Pani z innymi nauczycielami w organizacji i realizacji procesów edukacyjnych i wychowawczych? c/ Czy i w jakim stopniu Pan/ Pani wykorzystuje w swojej działalności dydaktycznowychowawczej wnioski wypływające ze współpracy? d/ Jakie efekty współpracy są widoczne w praktyce szkolnej? e/ Jakie korzyści dla uczniów wynikają ze współpracy nauczycieli? f/ Czy Pana/Pani zdaniem współpraca między nauczycielami jest efektywna? g/ Co Pana/ Pani zdaniem utrudnia współpracę nauczycieli? Ankieta dla nauczycieli Celem ankiety było zebranie opinii i spostrzeżeń dotyczących współdziałania i współpracowania ze sobą w planowaniu, organizowaniu, realizowaniu i modyfikowaniu procesów edukacyjnych. Ankieta zawierała 11 pytań: 1. W pracach jakich zespołów Pan/Pani miał/a okazję pracować? 2. Jakie formy współpracy Pan/Pani preferuje? 3. W jaki sposób nauczyciele współpracują w tworzeniu procesów edukacyjnych? 4. W jaki sposób zespoły nauczycieli dokonują analizy wyników kształcenia? 5. W jaki sposób Pan/Pani wykorzystuje w swojej działalności dydaktyczno-wychowawczej wnioski wypływające z analizy procesów edukacyjnych? 6. Jakie działania Pan/Pani podejmuje na podstawie analizy swojej działalności dydaktycznej? 7. Jakie działania podejmował/a Pan/Pani z innymi nauczycielami? 8. Czy Pana/Pani zdaniem współpraca nauczycieli wpływa na lepsze wyniki kształcenia? 9. Czy zdaniem Pan/Pani współpraca nauczycieli w szkole układa się dobrze? 10. Jakie czynniki sprzyjają współpracy nauczycieli? 11. Jakie czynniki utrudniają współpracę nauczycieli? Nauczyciele, w tym nauczyciele pracujący w jednym oddziale, współpracują ze sobą w planowaniu, organizowaniu, realizowaniu i modyfikowaniu procesów edukacyjnych. W jakich sytuacjach nauczyciele konsultują między sobą potrzeby edukacyjne i wychowawcze uczniów? 10
Okres przeprowadzenia wywiadu: listopad/ grudzień 2015. Wywiad i ankieta zostały przeprowadzone z 10 nauczycieli w tym edukacji wczesnoszkolnej i nauczycielami klas IV VI. Z przeprowadzonego wywiadu i ankiety wynika, że nauczyciele konsultują oraz analizują potrzeby edukacyjne i wychowawcze uczniów. Współpracują w tworzeniu procesów edukacyjnych i wychowawczych: wymieniają doświadczenia, dzielą się wiedzą, organizują imprezy, uroczystości, konkursy, realizują projekty, pracują w zespołach, przeprowadzają badania wewnętrzne. Konsultacje dotyczą również problemów w nauce, pracy z uczniem słabym, zdolnym, dostosowania wymagań do możliwości i potrzeb ucznia, przygotowania do konkursów, spraw bieżących. Dzielą się informacjami na temat niewłaściwego zachowania dzieci na lekcjach, przerwach lub poza szkołą. Poruszają tematy dotyczące agresji uczniów, konfliktów z rówieśnikami, omawiają działania dotyczące uczniów mających trudną sytuację ekonomiczną czy rodzinną. Ponadto potrzeby wychowawcze uczniów są konsultowane w przypadku, kiedy nauczyciele pracują z uczniami z zaburzeniami emocjonalnymi, z uczniami używającymi wulgarnego słownictwa, z uczniami zachowującymi się niezgodnie z zasadami obowiązującymi w szkole. Przedmiotem konsultacji są również sprawy indywidualne uczniów, integracja zespołu klasowego, wystawianie ocen z zachowania. Nauczyciele przekazują sobie informacje o kontraktach z uczniami i ich postanowieniach. Ponadto potrzeby edukacyjne i wychowawcze uczniów są konsultowane przez nauczycieli na bieżąco oraz przed spotkaniami z rodzicami, przed końcem danego semestru, np. w przypadku gdy uczniowi grozi ocena niedostateczna z danego przedmiotu. Konsultacje mają miejsce wówczas, kiedy uczeń był nieobecny w szkole dłuższy czas z powodu choroby. Nauczyciele konsultują się również w sprawie realizacji podstawy programowej, metod i form pracy, doraźnej pomocy dla uczniów. Jak wynika z przeprowadzonego wywiadu i ankiety zespoły omawiają wnioski i zalecenia z przeprowadzonych analiz. Analizy osiągnięć dydaktycznych ucznia dokonuje się na klasyfikacjach rocznych i śródrocznych. Zespoły przedmiotowe dokonują analizy osiągnięć uczniów na podstawie wyników badań wewnętrznych, próbnych sprawdzianów, wyników z konkursów szkolnych, międzyszkolnych, wojewódzkich. Na podstawie wyników udzielane są wskazówki do dalszej pracy. Jak wynika z przeprowadzonych badań wszyscy nauczyciele wykorzystują wnioski wynikające ze współpracy. Widoczne efekty współpracy to uroczystości, imprezy, konkursy odbywające się w naszej szkole oraz wyjazdy, wycieczki, 11
projekty, innowacje pedagogiczne. Dzięki takim działaniom uczniowie mogą rozwijać swoje talenty, umiejętności, zajęcia są atrakcyjne. Wszyscy zgodnie orzekli, że współpraca jest efektywna. Trudność stanowi to, że nauczyciele działają w kilku zespołach i mają mało czasu na wykonanie zadań. W oparciu o przeprowadzoną analizę dokumentów ustalono, iż zespoły nauczycieli opracowują plany pracy na dany rok szkolny, ponadto planują konkursy przedmiotowe, opracowują regulaminy konkursów, powołują komisje konkursowe. Na podstawie zapisów w dziennikach lekcyjnych należy stwierdzić, iż nauczyciele ustalają terminy prac klasowych tak, by się nie pokrywały. Nauczyciele tego samego przedmiotu ujednolicają przedmiotowe systemy oceniania oraz wymagania edukacyjne, wspólnie ustalają kontrakty z uczniami. Nauczyciele i wychowawcy wspólnie ustalają tematy zajęć dydaktycznych oraz wychowawczych. Nauczyciele przedmiotów podstawowych wspólnie organizują sprawdziany próbne dla szóstoklasistów oraz sprawdzian wiadomości i umiejętności po klasie piątej. Następnie dokonują analizy tych sprawdzianów. Wnioski z ewaluacji wewnętrznej Nauczyciele są czynnymi uczestnikami w procesie organizowania edukacyjnego życia szkoły, a współpraca nauczycieli i zespołów przejawia się w szerokim zakresie - dotyczy przede wszystkim organizacji imprez i uroczystości szkolnych oraz w realizacji szkolnego procesu kształcenia i wychowania. Do mocnych stron należą: Zdecydowana większość nauczycieli angażuje się w znacznym stopniu w prace różnych zespołów; Nauczyciele chętnie wymieniają się swoim doświadczeniem z innymi; Nauczyciele wspierają się i współdziałają w organizacji i analizie procesów edukacyjnych. Współpraca ta dotyczy wymiany doświadczeń zawodowych, doskonalenia warsztatu pracy, wskazówek do pracy z uczniem, wyboru szkolnego zestawu programów i podręczników, organizacji wycieczek, imprez szkolnych i środowiskowych, warsztatów i szkoleń. Nauczyciele dokonują analizy wyników kształcenia i wyciągają z niej wnioski; Współpraca nauczycieli pozytywnie wpływa na wyniki kształcenia; Zmiany dotyczące przebiegu procesów edukacyjnych następują w wyniku wspólnych ustaleń między nauczycielami; 12
Na spotkaniach zespołów przedmiotowych nauczyciele wymieniają się doświadczeniami i przekazują informacje ze szkoleń, w których brali udział; Współpraca nauczycieli pozwala korelować treści nauczania przedmiotów pokrewnych; Do słabych stron należą : Nie wszyscy nauczyciele w równym stopniu angażują się w prace zespołów zadaniowych; Zalecenia : Należy zwiększyć zaangażowanie niektórych nauczycieli w pracę zespołów, gdyż nie wszyscy w równym stopniu angażują się w realizację planów pracy szkoły. W dalszym stopniu kontynuować współpracę wśród nauczycieli celem dalszej poprawy efektywności pracy szkoły, Podejmować przedsięwzięcia w ramach współpracy między zespołami. 13