Nadzór pedagogiczny System Ewaluacji Oświaty RAPORT Z EWALUACJI PROBLEMOWEJ MIEJSKIE PRZEDSZKOLE NR 4 "Cztery pory roku" Bochnia Kuratorium Oświaty w Krakowie
Wstęp Prezentowany raport jest rezultatem ewaluacji zewnętrznej przeprowadzonej w przedszkolu przez wizytatorów do spraw ewaluacji. Raport z ewaluacji problemowej dotyczy jednego lub kilku z przedstawionych poniżej wymagań państwa. Ewaluacja zewnętrzna polega na zbieraniu i analizowaniu informacji na temat funkcjonowania przedszkola w obszarach wyznaczonych przez wymagania państwa: 1. Przedszkole realizuje koncepcję pracy ukierunkowaną na rozwój dzieci. 2. Procesy wspomagania rozwoju i edukacji dzieci są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się 3. Dzieci nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej. 4. Dzieci są aktywne. 5. Respektowane są normy społeczne. 6. Przedszkole wspomaga rozwój dzieci, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji 7. Nauczyciele współpracują w planowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych. 8. Promowana jest wartość wychowania przedszkolnego. 9. Rodzice są partnerami przedszkola. 10. Wykorzystywane są zasoby przedszkola i środowiska lokalnego na rzecz wzajemnego rozwoju. 11. Przedszkole w planowaniu pracy uwzględnia wnioski z analizy badań zewnętrznych i wewnętrznych. 12. Zarządzanie przedszkolem służy jego rozwojowi. Ewaluacja ma także na celu ustalenie poziomu spełniania przez przedszkole wymagań zawartych w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7.10.2009r. wraz ze zmianami z dnia 10.05.2013r. Przedszkole może spełniać te wymagania na pięciu poziomach: Poziom E - oznaczający niski stopień wypełniania wymagania przez przedszkole. Poziom D - oznaczający podstawowy stopień wypełniania wymagania przez przedszkole. Poziom C - oznaczający średni stopień wypełniania wymagania przez przedszkole. Poziom B - oznaczający wysoki stopień wypełniania wymagania przez przedszkole. Poziom A - oznaczający bardzo wysoki stopień wypełniania wymagania przez przedszkole. MIEJSKIE PRZEDSZKOLE NR 4 "Cztery pory roku" 2/20
Opis metodologii Badanie zostało zrealizowane w dniach 16-02-2015-23-02-2015 przez zespół wizytatorów ds. ewaluacji, w skład którego weszli: Ryszard Ostrowski, Andrzej Szlanta. Badaniem objęto wszystkie dzieci (obserwacja zajęć, wywiady), 46 rodziców (ankieta i wywiad grupowy) i 9 nauczycieli - wywiad grupowy. Przeprowadzono wywiad indywidualny z dyrektorem placówki, grupowy z przedstawicielami partnerów przedszkola, grupowy z pracownikami niepedagogicznymi, a także obserwacje zajęć, placówki i analizę danych zastanych. Na podstawie zebranych danych został sporządzony raport, który obejmuje podstawowe obszary działania szkoły lub placówki. Wyjaśnienie skrótów dla narzędzi: OP - Arkusz obserwacji przedszkola OZ - Arkusz obserwacji zajęć w przedszkolu AD - Kwestionariusz ankiety dla dyrektora/dyrektorki przedszkola AR - Kwestionariusz ankiety dla rodziców ADZ - Kwestionariusz badania "Analiza danych zastanych" WGD - Scenariusz wywiadu grupowego z dziećmi WN - Scenariusz wywiadu grupowego z nauczycielami WR - Scenariusz wywiadu grupowego z rodzicami WD - Scenariusz wywiadu z dyrektorem/dyrektorką przedszkola WDPO - Scenariusz wywiadu z dziećmi po obserwacji WNPO - Scenariusz wywiadu z nauczycielem po obserwacji WP - Scenariusz wywiadu z partnerami WPN - Scenariusz wywiadu z pracownikami niepedagogicznymi MIEJSKIE PRZEDSZKOLE NR 4 "Cztery pory roku" 3/20
Obraz przedszkola Miejskie Przedszkole Nr 4 w Bochni "Cztery pory roku" jest jedną z kilku tego typu placówek w Bochni. Ze względu na jego usytuowanie w prawie samym centrum miasta pełni ważną rolę, ze względu na swoje funkcje statutowe. Jego atutem, poza lokalizacją, jest bardzo dobre wyposażenie w pomoce i materiały dydaktyczne. Jego działalność wychowawcza skupiona jest wokół patrona - Marii Kownackiej, z którą identyfikują się nie tylko pracownicy przedszkola, rodzice, ale również - ze względu na twórczość literacką - dzieci. Przedszkole wyróżnia się dużą ofertą zajęć rozwijających uzdolnienia i zainteresowania dzieci. Działalność ta jest możliwa m. in. dzięki skutecznej w tym zakresie współpracy przedszkola z podmiotami środowiska lokalnego, w którym, na co należy zwrócić uwagę, przedszkole pełni rolę integrującą. Szeroka współpraca z wieloma instytucjami lokalnymi, przynosząca korzyści obu stronom, jest kolejną cechą wyróżniającą Przedszkole Nr 4 w Bochni "Cztery pory roku". Sukcesy edukacyjne i wychowawcze przedszkola możliwe są też dzięki prawidłowej i wszechstronnej diagnozie, systematycznej obserwacji i analizie postępów każdego dziecka, ścisłej współpracy z domem rodzinnym oraz zapewnieniu dzieciom adekwatnej do ich potrzeb pomocy psychologiczno - pedagogicznej. MIEJSKIE PRZEDSZKOLE NR 4 "Cztery pory roku" 4/20
Informacja o placówce Nazwa placówki Patron Typ placówki Miejscowość Ulica Numer 2 MIEJSKIE PRZEDSZKOLE NR 4 "Cztery pory roku" Maria Kownacka Przedszkole Bochnia Kod pocztowy 32-700 Urząd pocztowy PL. GEN. LEOPOLDA OKULICKIEGO BOCHNIA Telefon 146124744 Fax Www Regon 85045488100000 Publiczność Kategoria uczniów Charakter Uczniowie, wychow., słuchacze 143 Oddziały 6 www.przedszkole4bochnia.dlaprzedszkoli.eu publiczna Nauczyciele pełnozatrudnieni 13.00 Nauczyciele niepełnozat. (stos.pracy) 0.00 Nauczyciele niepełnozat._(w etatach) 0.00 Średnia liczba uczących się w oddziale 23.83 Liczba uczniów przypadających na jednego pełnozatrudnionego nauczyciela Województwo Powiat Gmina Typ gminy Dzieci lub młodzież brak specyfiki 11 MAŁOPOLSKIE bocheński Bochnia gmina miejska MIEJSKIE PRZEDSZKOLE NR 4 "Cztery pory roku" 5/20
Poziom spełniania wymagań państwa Przedszkole realizuje koncepcję pracy ukierunkowaną na rozwój dzieci Przedszkole działa zgodnie z przyjętą przez radę pedagogiczną własną koncepcją pracy, uwzględniającą potrzeby rozwojowe dzieci, specyfikę pracy przedszkola oraz zidentyfikowane oczekiwania środowiska lokalnego (D) B Koncepcja pracy przedszkola jest znana rodzicom i przez nich akceptowana. (D) Koncepcja pracy przedszkola jest modyfikowana we współpracy z rodzicami. (B) Koncepcja pracy przedszkola jest realizowana we współpracy z rodzicami. (B) Dzieci są aktywne B Dzieci są zaangażowane w zajęcia prowadzone w przedszkolu i chętnie w nich uczestniczą. (D) Nauczyciele stwarzają sytuacje, które zachęcają dzieci do podejmowania różnorodnych aktywności. (D) Dzieci są wdrażane do samodzielności. (D) Dzieci inicjują i realizują działania na rzecz własnego rozwoju. (B) Dzieci uczestniczą w działaniach na rzecz społeczności lokalnej. (B) Przedszkole wspomaga rozwój dzieci, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji W przedszkolu rozpoznaje się możliwości psychofizyczne i potrzeby rozwojowe oraz sytuację społeczną każdego dziecka. (D) Informacje z przeprowadzonego rozpoznania są wykorzystywane w realizacji działań edukacyjnych. Zajęcia rewalidacyjne dla dzieci niepełnosprawnych oraz zajęcia specjalistyczne są odpowiednie do rozpoznanych potrzeb każdego dziecka. (D) Przedszkole współpracuje z poradniami psychologiczno-pedagogicznymi i innymi podmiotami świadczącymi poradnictwo i pomoc dzieciom, zgodnie z ich potrzebami i sytuacją społeczną. (D) W przedszkolu są realizowane działania antydyskryminacyjne obejmujące całą społeczność przedszkola. (D) B W opinii rodziców wsparcie otrzymywane w przedszkolu odpowiada potrzebom ich dzieci. (B) MIEJSKIE PRZEDSZKOLE NR 4 "Cztery pory roku" 6/20
Wnioski 1. Pozytywny wpływ na funkcjonowanie przedszkola ma przyjęta w nim koncepcja pracy, w pełni akceptowana przez rodziców. 2. Praca wychowawcza przedszkola skupiona jest wokół idei wychowawczych Marii Kownackiej, patronki przedszkola, z którymi utożsamia się cała społeczność przedszkolna. 3. Dużą wagę w działalności wychowawczej przywiązuje się do tworzenia właściwego klimatu wychowawczego, kształtowania postaw tolerancji, szacunki i empatii dla innych, współpracy w zespole i przeciwdziałania wszelkim przejawom dyskryminacji. 4. Atrakcyjna oferta przedszkola i działania podejmowane przez nauczycieli sprawiają, że dzieci chętnie uczestniczą w zajęciach wykazując się dużą aktywnością. 5. Dzieci są wdrażane do podejmowania różnych rodzajów aktywności, w tym do uczestniczenia w działaniach na rzecz społeczności lokalnej. 6. Dzieci wykazują się dużą samodzielnością, inicjują i realizują wiele działań na rzecz własnego rozwoju. 7. Dzięki prawidłowej i wszechstronnej diagnozie, systematycznej obserwacji i analizie postępów każdego dziecka, wymianie informacji między nauczycielami i ścisłej współpracy z domem rodzinnym przedszkole zapewnia dzieciom adekwatną do ich potrzeb pomoc psychologiczno - pedagogiczną oraz wspomaga ich rozwój. 8. W sferze dydaktycznej szczególną uwagę przywiązuje się do wyrównywania szans edukacyjnych dzieci i rozwijania ich uzdolnień i zainteresowań. 9. Pracę przedszkola charakteryzuje dobra współpraca ze środowiskiem lokalnym, przynosząca korzyści obu stronom, szczególnie w zakresie integracji. 10. Na sukcesy edukacyjne i wychowawcze przedszkola istotny wpływ ma także bardzo dobre wyposażenie przedszkola w pomoce i materiały dydaktyczne. MIEJSKIE PRZEDSZKOLE NR 4 "Cztery pory roku" 7/20
Wyniki ewaluacji Wymaganie: Przedszkole realizuje koncepcję pracy ukierunkowaną na rozwój dzieci Stan oczekiwany: Edukacja jako działanie celowe wymaga koncepcji, czyli przyjęcia teoretycznych założeń, określenia celów i wyznaczenia sposobów ich realizacji. Istotne jest, aby jej podstawowe elementy składowe były znane, akceptowane przez nauczycieli i rodziców oraz zgodne z potrzebami rozwojowymi dziecka, specyfiką przedszkola, a także zidentyfikowanymi potrzebami środowiska. Poziom spełnienia wymagania: B Wyniki przeprowadzonej ewaluacji dla wymagania: Przedszkole działa według własnej koncepcji pracy, przyjętej przez radę pedagogiczną, opracowanej z udziałem rodziców i uwzględniającej zdiagnozowane potrzeby rozwojowe dzieci, specyfikę pracy przedszkola, np. wykorzystanie w pracy wychowawczej patrona placówki - Marii Kownackiej, a także oczekiwania środowiska lokalnego. Najsilniej akcentowane są działania mające na celu wyrównanie szans edukacyjnych, przygotowanie dzieci do nauki w szkole oraz wszechstronny rozwój ich uzdolnień i zainteresowań. Ważna w pracy przedszkola jest działalność na rzecz wspólnego dobra oraz integrowanie się ze środowiskiem. Koncepcja pracy przedszkola jest znana rodzicom, akceptowana przez nich i razem z nimi realizowana. W razie pojawienia się nowych potrzeb czy możliwości koncepcja jest modyfikowana przy współudziale rodziców, którzy w pełni utożsamiają się z koncepcją pracy przedszkola. Obszar badania: Przedszkole działa zgodnie z przyjętą przez radę pedagogiczną własną koncepcją pracy, uwzględniającą potrzeby rozwojowe dzieci, specyfikę pracy przedszkola oraz zidentyfikowane oczekiwania środowiska lokalnego Z najważniejszych założeń koncepcji, wg której działa przedszkole, wynikają wymieniane przez nauczycieli priorytety [Tab. 1], którymi kierują się w swojej codziennej pracy. Przykładem działań, realizujących koncepcję pracy przedszkola w zakresie potrzeb rozwojowych dzieci jest indywidualizacja wychowania i nauczania (wyrównywanie braków, rozwijanie talentów i zainteresowań dzieci) zajęcia i zabawy ruchowe w sali, w ogrodzie przedszkolnym, wzbogacanie pracy edukacyjnej o wycieczki, spacery, spotkania z ciekawymi ludźmi, udział w przedstawieniach teatralnych, uroczystościach, wdrażanie programu adaptacyjnego, zajęcia otwarte, spotkania z osobami zaufania publicznego (policjant, strażak, ratownik medyczny i itp.), udział w konkursach, wystawach, imprezach przedszkolnych, prezentacja twórczości własnej, czy przydzielania ról, np. dyżurnego, pomocnika nauczyciela. Natomiast jako działania, uwzględniające specyfikę pracy przedszkola można wymienić: MIEJSKIE PRZEDSZKOLE NR 4 "Cztery pory roku" 8/20
organizowanie społeczności przedszkolnej wokół patrona przedszkola, poprzez prowadzenie działań propagujących i kształtujących u dzieci szacunek, tolerancję i odpowiedzialność za innych, działania proekologiczne i prozdrowotne, zapewnienie warunków gwarantujących bezpieczeństwo dzieci, aktywizowanie rodziców poprzez ich udział w zajęciach otwartych, zebraniach ogólnych i grupowych, spotkaniach z logopedą i psychologiem, organizowanie wycieczek krajoznawczo - turystycznych, spacerów edukacyjnych (w parku, ogrodach działkowych, lesie, gospodarstwie agroturystycznym). Jeszcze inne działania wynikają ze zidentyfikowanych oczekiwań środowiska lokalnego, czyli zapewnienie wszystkim chętnym dzieciom miejsc w przedszkolu, organizacja,,dni otwartych i adaptacyjnych, prowadzenie kółek zainteresowań, współpraca z policją, strażą miejską, strażą pożarną, udział w akcjach społecznych i charytatywnych na terenie miasta, umożliwienie prowadzenia praktyk studenckich, organizacja Festynu Rodzinnego, współorganizowanie i udział w zawodach sportowych. Typ pytania: Pytanie otwarte Treść pytania: Porozmawiajmy o koncepcji pracy przedszkola. Na co Państwa zdaniem w przedszkolu kładzie się szczególny nacisk? Co jest najważniejsze w pracy tego przedszkola? [WN] (2893) Tab.1 Numer Treść odpowiedzi 1 - zapewnienie bezpieczeństwa wszystkich dzieci; 2 - podmiotowe traktowanie każdego dziecka, rozpoznawanie potrzeb i możliwości oraz organizowanie działań, które je zaspokajają; 3 - zapewnienie potrzeby zabawy i ruchu, (edukacja przez zabawę -kółko taneczne); 4 - przedszkole przyjazne dla dzieci i rodziców (zajęcia otwarte); 5 - zapewnienie wszechstronnego rozwoju dzieci (stosowanie różnych metod pracy, atrakcyjne zajęcia); 6 - wyrównanie szans edukacyjnych, przygotowanie do podjęcia nauki w szkole, kształtowanie samodzielności; 7 - praca wychowawcza prowadzona z wykorzystaniem postaci patrona (Maria Kownacka), wykorzystanie założeń wynikających z jej twórczości; 8 - współpraca ze środowiskiem lokalnym wycieczki do szkół, muzeów itp.; MIEJSKIE PRZEDSZKOLE NR 4 "Cztery pory roku" 9/20
Obszar badania: Koncepcja pracy przedszkola jest znana rodzicom i przez nich akceptowana. Rodzice są zapoznawani z koncepcją pracy przedszkola, najczęściej na zebraniach ogólnych i grupowych, na zebraniach rady rodziców, podczas indywidualnych spotkań i konsultacji. Treść koncepcji pracy przedszkola opublikowana jest na stronie internetowej oraz zamieszczona na tablicy ogłoszeń dla rodziców. Istnieje także możliwość wglądu do odpowiednich dokumentów w kancelarii przedszkola. Rodzice zgłaszają uwagi dotyczące pracy przedszkola. Najczęściej propozycje te dotyczyły w przeszłości doposażenia przedszkola, kwestii zapewnienia dzieciom bezpieczeństwa (monitoringu, modernizacji ogrodzenia ogrodu przedszkolnego, znajomości numerów alarmowych), a także współpracy z instytucjami działającymi na terenie miasta i organizacji spotkań z ciekawymi ludźmi. Obszar badania: Koncepcja pracy przedszkola jest modyfikowana we współpracy z rodzicami. Rodzice uczestniczą w modyfikacji koncepcji przedszkola. Oprócz wcześniej wymienianych sposobów zgłaszania propozycji dotyczących funkcjonowania przedszkola, rodzice wyrażają swoje opinie, oczekiwania oraz postulaty zmiany koncepcji pracy przedszkola poprzez wypełnianie ankiet i wykorzystanie tzw. skrzynki korespondencji z rodzicami. Niezależnie od zasadniczych zmian w koncepcji pracy przedszkola, rodzice na bieżąco mają wpływ na jego pracę. Wyrażają zgodę na udział dzieci w realizacji programów edukacyjnych, innowacji, kółek zainteresowań, czy badań lekarskich. Mają też wpływ na jadłospis, ilość teatrzyków dla dzieci i imprez przedszkolnych. Proponują tematykę szkoleń dla samych rodziców. Jednym z priorytetów przedszkola, z którym rodzice bardzo się utożsamiają, jest wychowanie przez sztukę. W dużym stopniu przyczynili się oni do nawiązania współpracy przedszkola z Miejskim Domem Kultury, w którym dzieci mogą m. in. obcować ze sztuką, czy wystawiać przygotowane przez siebie przedstawienia. Obszar badania: Koncepcja pracy przedszkola jest realizowana we współpracy z rodzicami. Rodzice w pełni utożsamiają się z koncepcją pracy przedszkola. W dużym zakresie biorą udział w działaniach związanych z realizacją najważniejszych kierunków pracy przedszkola. Pomagają w organizacji uroczystości, wycieczek, zabaw, doposażeniu ogrodu przedszkolnego i placu zabaw, poprzez wspomaganie dzieci, biorą udział w akcjach charytatywnych, kształtując empatię i potrzebę niesienia pomocy. Decydują o ilości kontaktów ze sztuką, np. inicjują występy teatrzyków objazdowych lub wyjazdy do teatru. Biorą udział w akcji cała Bochnia czyta dzieciom. Przygotowują przedstawienia teatralne dla dzieci łącznie z dekoracjami, scenariuszem i strojami oraz uczestniczą w nich jako aktorzy. Uczestniczą w opracowaniu kalendarza imprez, prezentują specyfikę swoich zawodów, co daje świetne efekty wychowawcze, uczestniczą w zajęciach otwartych, podejmują działania integrujące rodziny (konkursy plastyczne, warsztaty ceramiczne, wykonywanie drobnych rekwizytów). MIEJSKIE PRZEDSZKOLE NR 4 "Cztery pory roku" 10/20
Wymaganie: Dzieci są aktywne Stan oczekiwany: Aktywność dzieci powinna wiązać się z różnorodnymi działaniami warunkującymi uczenie się i pozwalającymi na rozwijanie samodzielności. Ważnym elementem pracy przedszkola jest wspieranie dzieci w podejmowanych przez nie własnych inicjatywach wpływających na ich rozwój oraz rozwój środowiska. Rezultatem pracy przedszkola jest ciekawy świata, kreatywny wychowanek, gotowy zadawać pytania i poszukiwać odpowiedzi. Poziom spełnienia wymagania: B Wyniki przeprowadzonej ewaluacji dla wymagania: Dzieci chętnie uczestniczą w różnorodnych zajęciach, jakie oferuje im przedszkole, a dzięki celowym zabiegom nauczycieli - są w nie bardzo zaangażowane i odnoszą wiele korzyści w zakresie zaspokajania swoich potrzeb. Nauczyciele stwarzają wiele sytuacji inspirujących dzieci do podejmowania różnych aktywności oraz do samodzielnego działania. Dzięki takiemu podejściu dzieci nie tylko bardziej wierzą w swoje możliwości ale także inicjują i realizują wiele działań na rzecz własnego rozwoju. Uczą się współpracy w zespole, szacunku dla innych oraz troski o swoje zdrowie i środowisko. Uczestniczą w wielu akcjach ekologicznych, charytatywnych, kulturalnych oraz podejmują wiele twórczych aktywności, które realizowane są z uwzględnieniem potrzeb lokalnego środowiska. Wpływa to w dużym stopniu na kształtowanie pozytywnej opinii o pracy dydaktycznej i wychowawczej przedszkola. Obszar badania: Dzieci są zaangażowane w zajęcia prowadzone w przedszkolu i chętnie w nich uczestniczą. Zdaniem rodziców dzieci bardzo chętnie uczestniczą w zajęciach oferowanych w przedszkolu [wykres 1j]. Podobnego zdania są partnerzy przedszkola oraz jego pracownicy. Ich zdaniem - jest to doskonale widoczne podczas występów w przedszkolu i poza nim (np. w muszli koncertowej parku Uzbornia, na Przeglądzie Teatrzyków Przedszkolnych, w MDK), podczas realizowanego projektu dotyczącego patrona przedszkola, oraz na podstawie udziału w zajęciach otwartych, które odbywają się raz w miesiącu. Obserwacja zajęć wskazuje na to, że dzieci bardzo dobrze czują się w przedszkolu i wszystkie są zaangażowane w zajęcia. Większość z nich jest aktywna bez dodatkowych zabiegów ze strony nauczycieli. Dzieci są radosne, ciekawe nowości, chętnie się uczą i przeprowadzają doświadczenia. Lubią zajęcia ruchowe, spacery, wymyślane przez siebie i nauczyciela zabawy, wszelkie zgadywanki, układanki, rysowanie i malowanie różnymi technikami, inscenizowanie ról. Chętnie słuchają baśni i opowiadań, szczególnie, gdy nauczyciel potrafi stworzyć odpowiedni nastrój. Lubią tańczyć, śpiewać, są aktywne na rytmice, zajęciach teatralnych i podczas twórczych działań plastycznych. MIEJSKIE PRZEDSZKOLE NR 4 "Cztery pory roku" 11/20
Przedszkole (także dzięki współpracy z partnerami) stwarza dzieciom szanse udziału w zajęciach rozwijających, licznych konkursach muzycznych, plastycznych, recytatorskich i teatralnych oraz patriotycznych. O wysokim poziomie tych działań świadczy duża liczba dyplomów, podziękowań i listów gratulacyjnych eksponowanych w przedszkolu. Wykres 1j Obszar badania: Nauczyciele stwarzają sytuacje, które zachęcają dzieci do podejmowania różnorodnych aktywności. Przedszkole - poprzez powszechne działania nauczycieli - stwarza możliwość podejmowania przez wszystkie dzieci różnorodnych aktywności. Według informacji uzyskanej od dyrektora, wszystkie dzieci mają zajęcia z języka angielskiego, religii oraz muzyczno - taneczne. Na kółko plastyczne uczęszcza 10 dzieci, a na kółko taneczne - 25 dzieci. Ze względu na zdiagnozowane potrzeby na zajęcia logopedyczne uczęszcza 33 dzieci, a na zajęcia z psychologiem - 19 dzieci (z czego 13 objętych jest stałą pomocą). Nauczyciele stwarzają różne sytuacje, które zachęcają do podejmowania aktywności np. do zabaw tematycznych, gier planszowych, tworzenia ilustrowanych książeczek. Dają możliwość wyboru zabaw, czy rodzaju aktywności, stosują ciekawe metody pracy, realizują innowacje pedagogiczne. Dostosowują zajęcia do potrzeb i możliwości dzieci. Przestrzegają stałego rytmu dnia, wyznaczają role w grupie, przestrzegają pełnienia dyżurów przez dzieci, wdrażają do udziału w życiu przedszkola, przygotowują do obowiązków szkolnych włączając rodziców w usamodzielnianie dzieci. Bardzo ważne jest tworzenie kącików tematycznych i zainteresowań, inicjowanie nowych sytuacji np. wyjście do kina, teatru, udział w uroczystościach poza przedszkolem, udział w projekcie unijnym - wykorzystanie ciekawych rekwizytów podczas zajęć, zorganizowanie dla dzieci różnorodnych kącików zabaw (książki, badawcze, konstrukcyjne). W celu wzmocnienia motywacji do działań stosuje się atrakcyjne pomoce dydaktyczne, zachęca do udziału w konkursach. Dzieci są chwalone, zachęcane i nagradzane, wyróżniane pieczątkami, naklejkami czy medalami. Ważną nagrodą jest pełnienie różnych MIEJSKIE PRZEDSZKOLE NR 4 "Cztery pory roku" 12/20
odpowiedzialnych funkcji (dyżurnego, gospodarza przedszkola czy opiekuna kącika tematycznego). Nauczyciele skupiają uwagę dzieci poprzez zaciekawienie ich opowiadaniem, zagadką, nastrojową inscenizacją lub pokazem. Często aktywizują dzieci poprzez śpiew, taniec czy zabawę ruchową. Zazwyczaj wykorzystują ich naturalną ciekawość organizując doświadczenia lub eksperymenty polegające na badaniu właściwości pewnych przedmiotów, obserwowaniu jak się zachowują w różnych sytuacjach i wyciąganiu wniosków. Umiejętnie wplatają w działania podejmowane przez dzieci różne rodzaje aktywności ruchowej w celu poprawy sprawności manualnej, zręczności, szybkości, koordynacji ruchowej, orientacji w przestrzeni itp.), działania plastyczne, umiejętność liczenia, odnajdywania różnic i podobieństw, nazywanie kolorów, faktur, porządkowanie przedmiotów według kształtu czy wielkości. Dzieci analizują sytuacje przedstawiane w baśniach, inscenizują je oraz oceniają postaci przez pryzmat własnej wiedzy i doświadczeń. Uczą się odróżniać dobro od zła, stan bezpieczeństwa od sytuacji niosących zagrożenie. Nauczyciele mobilizują dzieci do wspólnych działań, uczą umiejętności pracy zespołowej ale także podejmowania twórczej aktywności, poszanowania zdania i docenienia wysiłku innych. Podczas takich zabaw dzieci doskonalą relacje, bogacą słownictwo i nie wymagają szczególnego dopingu lub zachęcania do pracy. Obszar badania: Dzieci są wdrażane do samodzielności. Wszyscy nauczyciele wdrażają dzieci do samodzielności poprzez zachęcanie do samodzielnego wykonywania zadań, stosują pokaz i ćwiczenia w ubieraniu, rozbieraniu się, nie wyręczają dzieci, gdy mogą to zrobić same, stosują formy zachęty i przekonania, pochwały, ćwiczenie samodzielności przy posiłkach, własnoręczne porządkowanie swoich półek lub szuflad, segregowanie klocków, puzzli, dekorowanie sali. Dzieci zachęcane są do wykonywania czynności samoobsługowych, pełnienia dyżurów przy różnych czynnościach, przy kącikach tematycznych itp. Wspólnie ustalają zasady i reguły obowiązujące w grupie, przestrzegają dbania o czystość, chętnie i często myją ręce. Zachęcane są do zachowania bezpieczeństwa, same wiedzą, jak się zachować w sytuacji zagrożenia, potrafią zaalarmować straż, wiedzą jak zachować się w czasie ewakuacji.przedszkolaki - jak twierdzą w wywiadzie - same się ubierają i rozbierają, myją ręce przed jedzeniem i kiedy się ubrudzą klejem albo farbami, same potrafią rozkładać naczynia, różne pomoce, wymyślać zabawy, układać zabawki na półkach, opiekować się roślinkami, zwierzątkami, dokarmiać ptaki. Sami potrafią się załatwić w toalecie, wielu umie zasznurować buty, potrafią znaleźć swój wieszak w szatni. Same wykonują prace plastyczne, a pani je wiesza na wystawce. Nauczyciele dbają o takie prowadzenie zajęć, by dzieci w każdej lub w większości sytuacji mogły wybierać zabawy, w które chcą się bawić. Organizowane są zajęcia prowadzone przez inne osoby niż nauczyciel, zachęca do udziału w konkursach wewnątrzprzedszkolnych, miejskich i wojewódzkich, zapewnia udział w kółkach zainteresowań.zdaniem partnerów, każde z dzieci - już od okresu adaptacyjnego jest zachęcane do samoobsługi, daje się mu do zrozumienia, że potrafi, poradzi sobie (jeśli nie umie otrzymuje wsparcie). Pełnienie dyżurów, przydzielanie obowiązków, funkcji, motywuje do pracy, umiejętnie stosowane są pochwały, są zachętą do pomocy innym. Ważną rolę spełnia też stwarzanie dzieciom możliwości wyboru rodzaju zabawy, aktywności twórczej, sposobu relaksowania się. Samodzielność jest kształtowana również poprzez oswajanie dzieci z innymi miejscami ćwiczeń (MDK, szkoła podstawowa, biblioteka), ćwiczą podczas takich wycieczek samodzielność, zasady bezpiecznego poruszania się po mieście, umiejętnej samoobsługi w szatni szkolnej czy MDK. Dzieciom pokazywane są zbiory biblioteczne, gdzie znajdą samodzielnie ulubione książki, audiobooki itp. Zapoznają się z problemem niepełnosprawności wzrokowej w bibliotece wydawnictwa Braile a. Dzieci chodzące do przedszkola nie mają lęków, mają większy zasób słów, są śmielsze. Często wykorzystują programy edukacyjne, których scenariusze - opracowane przez Kopalnię Soli w Bochni - oparte zostały na spotkaniach z tajemniczymi bohaterami bocheńskich legend. Kadra doskonale MIEJSKIE PRZEDSZKOLE NR 4 "Cztery pory roku" 13/20
wykorzystuje położenie przedszkola w centrum miasta, co pozwala na wiele wyjść w różne ciekawe miejsca (muzea, wystawy, cmentarz, miejsca pamięci itp.). Dzieci odwiedzają też samorząd miejski, salę narad, rozmawiają z burmistrzem, co daje im poczucie integracji z lokalną społecznością. Obszar badania: Dzieci inicjują i realizują działania na rzecz własnego rozwoju. Wywiady z dyrektorem i personelem przedszkola, a także obserwacje prowadzone przez ewaluatorów dostarczają informacji na temat różnorodności działań realizowanych przez dzieci [Tab. 1]. Działania nauczycieli, którzy zachęcają dzieci do inicjowania tych czynności są powszechne i skuteczne, gdyż dotyczą zawsze większości (42,9%) lub wszystkich (57,1%) dzieci. Najczęściej podejmowane z własnej inicjatywy są zabawy dowolne, ruchowe, działania plastyczne i konstrukcyjne z różnego materiału, pomoc młodszym kolegom, samodzielne dobieranie sobie osób do zabawy i sąsiedztwa. Dobrowolne zgłaszanie się do konkursów, doposażania kącików tematycznych, zapraszanie rodziców na zajęcia otwarte, do czytania literatury dziecięcej, na spotkania. Dzieci w wyznaczonym dniu przynoszą do przedszkola swoje zabawki, mogą pożyczać je kolegom, angażują się w przygotowanie występów teatralnych, z wielkim zadowoleniem pełnią dyżury w salach podczas zajęć i spożywania posiłków, samodzielnie sprzątają po skończonej zabawie. Starsze dzieci (5 i 6 latki) potrafią prawidłowo zakładać i sznurować obuwie. Wiedzą, jak należy dbać o zdrowie i środowisko.na terenie przedszkola wyeksponowanych jest wiele prac dzieci - zarówno na wystawach tematycznych, jak i prezentowanych bezpośrednio po przeprowadzonych zajęciach. Są to głównie prace plastyczne (rysunki, obrazki, wyklejanki, prace przestrzenne) ale także informacje o osiągnięciach w przeglądach, konkursach i prezentacjach. Najwięcej sukcesów dzieci osiągają w konkursach plastycznych, teatralnych i tanecznych ale wiele dokumentów świadczy o ich świadomości ekologicznej, w zakresie bezpieczeństwa oraz pomagania osobom potrzebującym. Oprócz informacji wizualnej dostępnej na ścianach sal, korytarzy i szatni, działania dzieci są bogato udokumentowane w kronikach przedszkola oraz sprawozdaniach z pracy poszczególnych nauczycieli. Wiele działań dzieci jest przedstawionych na stronie internetowej przedszkola, w galerii zdjęć (samodzielne robienie soków, zbieranie zużytych baterii, nakrętek, przygotowywanie występów dla dziadków i babć). Widoczna jest indywidualna aktywność dzieci podczas warsztatów ceramicznych oraz spotkania z ratownikiem medycznym, który uczył zasad bezpieczeństwa i udzielania pierwszej pomocy. Typ pytania: Pytanie otwarte Treść pytania: Jakie działania dzieci podejmują z własnej inicjatywy? W jaki sposób przedszkole umożliwia dzieciom podejmowanie działań z własnej inicjatywy? [WPN] (9915) Tab.1 Numer Treść odpowiedzi 1 Z własnej inicjatywy pomagają kolegom w wykonaniu pewnych czynności. 2 Wybierają technikę wykonania pracy plastycznej. 3 Wybierają gdzie chcą iść na spacer lub na plac zabaw. 4 Mogą wybrać miejsce leżakowania, obok kogo siedzą. 5 Wybierają w co się bawią, jakimi zabawkami, z kim. MIEJSKIE PRZEDSZKOLE NR 4 "Cztery pory roku" 14/20
Obszar badania: Dzieci uczestniczą w działaniach na rzecz społeczności lokalnej. Zarówno dyrektor, jak partnerzy czy rodzice - stwierdzają powszechność uczestnictwa dzieci w działaniach na rzecz środowiska lokalnego. Wszystkie dzieci brały udział w obchodach święta patrona przedszkola oraz poświęceniu sztandaru, w zbiórkach baterii, makulatury, nakrętek, słodyczy, zabawek i pieniędzy dla wychowanków Domu Dziecka w Bochni. Uczestniczyły w spotkaniach z ciekawymi ludźmi, pikniku rodzinnym, "Akademii Aquafresh" i akcji "Buliba - zwierzakolubni". W adresowanej do środowiska akcji sprzątania świata wzięło udział 90 dzieci, podobna grupa współpracuje z pracownią ceramiczną,,madziajka", co owocuje wykonaniem ciekawych prac konkursowych oraz ich prezentacją w środowisku. Dużym zainteresowaniem dzieci cieszą się wszelkie akcje i konkursy poświęcone tematyce zdrowotnej i ekologicznej, o czym świadczy liczny udział dzieci w projekcie,,kubusiowi przyjaciele natury" (75),,,Akademia zdrowego przedszkolaka"(25),,,mamo, tato, wolę wodę"(25),,,czyste powietrze wokół nas"(25). Popularne w środowisku są Olimpiady sportowe międzyprzedszkolne i dla rodziców, konkurs regionalny,,wielkanocna Palma" i krasomówczy w Lipnicy, a także udział w konkursach o tematyce plastyczno - technicznej na terenie miasta, województwa i poza nim, oraz w konkursach o tematyce patriotycznej, muzycznej oraz popularyzującej patrona przedszkola. Dzieci uatrakcyjniają swoimi występami uroczystości rozdania nagród w MDK w Bochni oraz biorą udział we współpracy z zaprzyjaźnionym przedszkolem w Rudzie Śląskiej. Wszystko to składa się na bardzo dobrą opinię o pracy przedszkola i jego identyfikację ze środowiskiem lokalnym. MIEJSKIE PRZEDSZKOLE NR 4 "Cztery pory roku" 15/20
Wymaganie: Przedszkole wspomaga rozwój dzieci, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji Stan oczekiwany: W przedszkolu każde dziecko powinno mieć szansę na wszechstronny rozwój. W tym celu przedszkole podejmuje różnorodne działania, uwzględniające możliwości i potrzeby dzieci. Powinny być one oparte na diagnozie, prowadzone wspólnie z instytucjami wspierającymi dzieci, a ich skuteczność poddawana refleksji. Ważnym celem tych działań jest przeciwdziałanie dyskryminacji. Poziom spełnienia wymagania: B Wyniki przeprowadzonej ewaluacji dla wymagania: Przedszkole za pomocą różnych metod i narzędzi rozpoznaje psychofizyczne możliwości i potrzeby rozwojowe każdego dziecka, a także diagnozuje się jego sytuację społeczną. W oparciu o zgromadzone informacje przygotowuje się dla każdego z dzieci ofertę działań zawierającą zajęcia wyrównujące szanse edukacyjne, specjalistyczne, korekcyjno - kompensacyjne, rewalidacyjne itp.) oraz rozwijające szczególne uzdolnienia dzieci. Dużą wagę przywiązuje się do tworzenia właściwego klimatu wychowawczego, kształtowaniu postaw tolerancji i empatii, współpracy w zespole i przeciwdziałania wszelkim przejawom dyskryminacji. W tych działaniach przedszkole może liczyć na szerokie wsparcie instytucji, które z nim współpracują w zakresie świadczenia poradnictwa oraz udzielania pomocy dzieciom i ich rodzinom ze względu na sytuację społeczną. Dzięki prawidłowej i wszechstronnej diagnozie, systematycznej obserwacji i analizie postępów każdego dziecka, wymianie informacji między nauczycielami i ścisłej współpracy z domem rodzinnym przedszkole zapewnia dzieciom adekwatną do ich potrzeb pomoc psychologiczno - pedagogiczną oraz wspomaga ich rozwój. Obszar badania: W przedszkolu rozpoznaje się możliwości psychofizyczne i potrzeby rozwojowe oraz sytuację społeczną każdego dziecka. Nauczycie rozpoznają potrzeby i możliwości dzieci poprzez ich obserwację w różnych okolicznościach, poprzez rozmowy z rodzicami, ankietowanie rodziców, analizę opinii lub orzeczeń poradni psychologiczno - pedagogicznej, czy informacje uzyskiwane np. z Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej. Najważniejsze potrzeby dzieci, to zdaniem nauczycieli, potrzeba zabawy, ruchu, bezpieczeństwa, akceptacji, miłości, przynależności do grupy, sukcesu, potrzeby poznawcze, komunikacji, uzewnętrzniania emocji. Grupa 40 dzieci została uznana w tym i poprzednim roku szkolnym jako te, które wymagają różnych rodzajów wsparcia. Największą część stanowią dzieci wymagające wsparcia z powodu wad wymowy (pomocą logopedyczną objętych jest 33 dzieci), a w dalszej kolejności grupa dzieci, objęta pomocą psychologiczną (19 dzieci) oraz MIEJSKIE PRZEDSZKOLE NR 4 "Cztery pory roku" 16/20
zajęciami kompensacyjno - wyrównawczymi (13 dzieci). Inną grupę stanowią dzieci, którym udzielana jest pomoc materialna (12 dzieci). Dużą grupę stanowią dzieci szczególnie uzdolnione (plastycznie, muzycznie i tanecznie). Ponad 91% rodziców wyrażą opinię, że nauczyciele kilka razy do roku rozmawiają z nimi o potrzebach i możliwościach ich dzieci. Wprawdzie w przedszkolu nie występują przypadki dyskryminacji w jakiejkolwiek postaci, to jednak podejmuje się zapobiegawczo stosowne działania antydyskryminacyjne (pogadanki, rozmowy, dramy, bajkoterapia, przedstawianie modelu właściwego zachowania, osobisty przykład nauczyciela, czy tworzenie kontraktów grupowych i odwoływanie się do nich). Ważną rolę w kształtowaniu postaw tolerancji i empatii wobec osób chorych odgrywają kontakty z dziećmi niepełnosprawnymi. Obszar badania: Informacje z przeprowadzonego rozpoznania są wykorzystywane w realizacji działań edukacyjnych. Zajęcia rewalidacyjne dla dzieci niepełnosprawnych oraz zajęcia specjalistyczne są odpowiednie do rozpoznanych potrzeb każdego dziecka. W oparciu o wnioski płynące z prowadzonego przez nauczycieli rozpoznania potrzeb i możliwości prowadzone są w przedszkolu adekwatne działania, takie jak zajęcia specjalistyczne logopedą, psychologiem, pedagogiem, zajęcia dydaktyczno - wyrównawcze. Indywidualizuje się pracę z dziećmi, stwarza im okazje do publicznych występów oraz organizuje sytuacje wychowawcze, kształtujące samodzielność dzieci. Utrwala się wiedzę i nawyki w zakresie bezpieczeństwa, stwarza sytuacje wychowawcze rozwijające samodzielność dzieci oraz prowadzi działania w zakresie poprawy bazy: montaż wideodomofonów, remont ogrodzenia, monitoring itp. Ważnymi posunięciami było utworzenie pracowni plastycznej, poszerzenie oferty edukacyjnej poprzez innowacje (muzyczno taneczną Tańczące iskierki i plastyczną Mali artyści ), przyjęcie patrona bliskiego dzieciom, co zaspokaja potrzebę identyfikacji z przedszkolem, realizacja programu adaptacyjnego, wizyty rodziców wraz z dziećmi (podczas dni otwartych) poprzedzające właściwe rozpoczęcie pobytu dzieci w przedszkolu. Obszar badania: Przedszkole współpracuje z poradniami psychologiczno-pedagogicznymi i innymi podmiotami świadczącymi poradnictwo i pomoc dzieciom, zgodnie z ich potrzebami i sytuacją społeczną. Przedszkole współpracuje w zakresie poradnictwa i pomocy dzieciom przede wszystkim z Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną w Bochni (diagnozy psychologiczno-pedagogiczne, konsultacje psychologiczne, poradnictwo), Miejskim Ośrodkiem Pomocy Społecznej w Bochni (refundacje kosztów żywienia niektórych dzieci), Ośrodkiem Interwencji Kryzysowej w Bochni i Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Bochni (pomoc w rozwiązywaniu problemów dzieci i rodziców), Policją, Strażą Miejską, Strażą Pożarną, doradcą metodycznym (uczestniczenie nauczycieli w kursach, warsztatach metodycznych, zespołach samokształceniowych), z Centrum Terapii Dziecięcej "Sensori" i Samodzielnym Publicznym Miejskim Zakładem Opieki Zdrowotnej w Bochni. Przedstawiciele tych instytucji wskazują na duże korzyści, jakie odnosi przedszkole we współpracy z nimi. MIEJSKIE PRZEDSZKOLE NR 4 "Cztery pory roku" 17/20
Obszar badania: W przedszkolu są realizowane działania antydyskryminacyjne obejmujące całą społeczność przedszkola. Dzięki szerokim działaniom antydyskryminacyjnym, nie ma w przedszkolu przypadków dyskryminacji czy wykluczenia. Jest to możliwe między innymi poprzez wczesne rozpoznanie stanu dziecka i rodziny (,,Dni adaptacyjne ), ustalenie kodeksów grupowych, przestrzeganie zawartych w nich reguł i częste odwoływanie się do nich, prowadzenie działań wyprzedzających (czytanie bajek terapeutycznych i rozmawianie na ich temat), zajęcia edukacyjne nt. zdolności rozpoznania własnych uczuć, uwrażliwianie na dobro drugiego człowieka wg motta patrona, promowanie i nagradzanie właściwych zachowań, działania mające na celu udzielanie pomocy słabszym i potrzebującym oraz zorganizowanie zajęć z religii. Nauczyciele prowadzą zajęcia, przybliżają dzieciom ich prawa, uwrażliwiają na różnorodność osobową, uczą tolerancji w kontaktach z rówieśnikami, szczególnie na spotkaniach z dziećmi niepełnosprawnymi (Społeczna Szkoła Wczesnego Wspomagania), podczas kórych dzieci uczą się właściwych postaw, zwracają uwagę na potrzeby innych ludzi. W przedszkolu podejmuje się działania profilaktyczne przeciw przemocy, które niwelują zachowania agresywne poprzez zabawę ruchową czy arteterapię. Dużą rolę w przeciwdziałaniu dyskryminacji ma ścisła współpraca z rodzicami, którzy w domu utrwalają nawyki wpajane w przedszkolu. Obszar badania: W opinii rodziców wsparcie otrzymywane w przedszkolu odpowiada potrzebom ich dzieci. Wszyscy ankietowani rodzice uważają, że wsparcie jakie daje przedszkole dzieciom w pełni odpowiada ich potrzebom. Każde dziecko może liczyć na wsparcie w pokonywaniu trudności [wykres 1j], rozwijaniu swoich zainteresowań i uzdolnień [wykres 2 j], a nauczyciele dają mu do zrozumienia, że wierzą w jego możliwości [wykres 3j]. Duże znaczenie ma w tym przypadku prawidłowa i wszechstronna diagnoza dzieci przychodzących do przedszkola, systematyczna obserwacja i analiza postępów każdego dziecka, wymiana informacji między nauczycielami i ścisła współpraca z domem rodzinnym. W efekcie dzieciom zapewnia się adekwatną do ich potrzeb pomoc psychologiczno - pedagogiczną, organizuje ćwiczenia pozwalające likwidować deficyty, a także zajęcia pozwalające rozwijać uzdolnienia, samodzielność oraz umiejętności przydatne na dalszych etapach kształcenia. MIEJSKIE PRZEDSZKOLE NR 4 "Cztery pory roku" 18/20
Wykres 1j Wykres 2j Wykres 3j MIEJSKIE PRZEDSZKOLE NR 4 "Cztery pory roku" 19/20
Raport sporządzili Ryszard Ostrowski Andrzej Szlanta Kurator Oświaty:... MIEJSKIE PRZEDSZKOLE NR 4 "Cztery pory roku" 20/20