! World cafe! Uczymy się tworząc wiedzę, zmieniamy świat działając!
Partnerstwo - rodzice w szkole: mit czy rzeczywistość. Co zrobić, aby rodzice nie kojarzyli szkoły swoich dzieci z swoja szkołą (której się bali) To nie może być miejsce, w którym krytykuje się ich dzieci Nauczyciele odpowiedzialni, aby uświadomić role rodziców w procesie uczenia się ich dzieci Ważna świadomość praw rodziców w szkole Konieczne zdefiniowanie partnerstwa, aby obie strony rozumiały tak samo Szkoła niesie radość rodzicom 2 N boja się rodziców, R boją się nauczycieli, boja się oceny Spotykają się dwa jeże i nie mogą się przytulić albo stare, ale toksyczne koleżanki, a przecież rodzice są
Czy szkoła słyszy swoich uczniów? Słyszy wybranych, ale nie ma nawyku słuchania Nie słyszy tych, którzy nie mówią słowami (gesty, muzyka) Słucha wybiórczo Często nauczyciele nie wierzą w skuteczność słuchania niby słuchają nie mają świadomości po co mają słuchać Nauczyciele boja się dialogu, gdyż nie znają odpowiedzi Zmienić sposób zadawania pytań, aby słyszeć tak aby móc rozpoznać potrzeby i oczekiwania uczniów Czym jest szkoła (nauczyciele)? Słyszy (uwzględnia potrzeby, słucha ze zrozumieniem). Uczniowie czują lęk, nie wiedzą, że mogą mówić szkoła zarozumiała, funkcjonują stereotypy Kiedy słyszy? Gdy decyduje, gdy wie, ze jest ważny, gdy jest bezpieczny, gdy czuje zaufanie, gdy ma przestrzeń Szkoła boi się tego, co powiedzą uczniowie
Czy szkoła słyszy swoich uczniów? c.d. Szkoła całość społeczności czyli szkoła się uczy Uczenie się polega na komunikacji więc dobrze, żeby szkoła słyszała Ważne pytania czy szkoła stwarza szanse uczniom na wypowiadanie swojej opinii/ potrzeb? / czy szkoła słyszy WSZYSTKICH uczniów? POZORNIE SŁYSZY TAK : samorząd / gazetki / akademie / koła zainteresowań POZORNIE SŁYSZY NIE : słyszy to co chcemy usłyszeć i od kogo chcemy usłyszeć przykładowo słyszy zdolnych / popularnych / ważnych z ich punktu widzenia uczniów RZECZYWISTOŚĆ jest zróżnicowana sytuacja w szkołach również pod względem słyszenia szkoły są zróżnicowane : profil szkoły / ocenianie kształtujące Fasadowość jest jeśli w szkole nie ma nawyku słuchania uczniów Poszerzono wątek wybiórczości słyszenia (łatwiej usłyszeć rzeczy proste, łatwe do zrobienia) Brak zaufania osłabia chęć uczniów do mówienia Model nauczyciela wszechwiedzącego związany jest z tym strach utrudnia otwarcie się na to co mówią uczniowie Skuteczne słuchanie utrudnia model transmisyjny funkcjonowania szkoły Obciążenia presją osiągania wyników może być kolejną barierą w słyszeniu uczniów Nie słyszy bo system szkolenia nauczycieli jest niewydolny (zbyt dużo wiedzy merytorycznej / przedmiotowej ) NIE ZAPRASZA SIĘ UCZNIÓW DO ROZMÓWO NICH Ważne żeby słuchała ze ZROZUMIENIEM i czy to jest początkiem PODEJMOWANIA DZIAŁAŃ C.D. Wybiórczego słuchania (wybrane obszary) Żeby słyszeć trzeba stwarzać okazje do rozmowy SZKOŁA NIE JEST OTWARTA NA DIALOG prawdziwy dotyczy ważnych rzeczy UCZENIA SIĘ Czasem rozmawiamy innymi językami (różnica pokoleń) Ważne jest czy w szkole jest kultura rozmowy (czy w szkole ze sobą rozmawiają personel różnego stopnia od dyrekcji począwszy) Bardzo trudno jest być szkołą słuchającą! nie mamy umiejętności słuchania SŁUCHAĆ TO ZNACZY obserwować, słuchać i działać by lepiej uczyć się uczyć Gdy szkoła nie słucha głosów uczniów: Szkoła staje się nieprzyjazna Psuje się atmosfera w szkole Brak prawdziwego kontaktu z uczniami Szkoła słucha, ale NIE WE WSZYTSKICH TEMATACH : program nie do ruszenia, uczniowie nie wpływają na przebieg lekcji Szkoła nie uczy się, nie rozwija Szkoła nie UCZY DIALOGU PROSPOŁECZNEGO (demokratyzacji, współpracy, zaufania) Szkoła wchodzi w konflikt z rodzicami
Pasja i zainteresowanie, gdzie jest miejsce dla nich we współczesnej szkole? Nauczyciel z pasją rozumie ucznia z pasją. Najpierw trzeba rozpoznać zainteresowania, aby potem je rozwijać i wykorzystywać. Nauczyciel z pasją daje większe szanse na rozwijanie/rozbudzanie pasji uczniów. Szkoła jako podróż z pasją - pasja uskrzydla uczniów. Pasje i zainteresowanie rozwijają wszystkich w szkole pracowników, uczniów, rodziców, dyrektora. Pasja codziennością. Pasje są wszędzie- klasa, boisko, kantorek woźnego.
Jak szkoła może zmieniać społeczeństwo? Budując społeczność lokalną / uczestnicząc w jej życiu; Odzwierciedlając potrzeby swojej społeczności; Kreując / promując postawy; Ucząc zmieniania siebie i swojego otoczenia, przygotowując na zmianę; Ucząc podejmowania decyzji i odpowiedzialności; Propagując dialog i współpracę na różnych poziomach komunikacji społecznej; Doskonaląc samą siebie; Wychodząc poza mury; Przeciwdziałając dyskryminacji i wykluczeniu społecznemu; Czy szkoła powinna budować system wartości? Czy szkoła może mieć negatywny wpływ na społeczeństwo? Kto wyznacza kierunek zmiany społecznej jaką kreuje szkoła?
Przywódcy w szkole - kim są, skąd się biorą, jakie stoją przed nimi zadania? Wybrany spośród społeczności. Posiada wizję, chęć zmian. Porywa za sobą innych. Przywódcy- etatowi społecznicy, powszechnie akceptowani, świadomi zagrożeń, kreatywni, otwarci, kształtuje ich sytuacja, wykazują się inicjatywą, widzą potrzeby, aktywnie działają, wzmacniają innych, wyzwalają inicjatywę, mają prawo do popełnienia błędów. Każdy może być liderem, lider ujawnia się w danej sytuacji Przywódcy są w każdej grupie (nauczyciele, uczniowie, rodzice) Efektywne przywództwo jest rozproszone (dzielenie się).
Szkoła i uczenie się - sojusznicy czy wrogowie? Sojusznikiem, ale Wrogiem bo to sztuczne środowisko (uczniowie na wagarach, aby się uczyć Szkoła się nie zmienia a społeczeństwo błyskawicznie S. Te które słuchają, są otwarte, uczą uczniów mówić, są demokratyczne Siły społeczne spychają szkoły w ciemną stronę mocy (np. rankingi) Szkoła jest sojusznikiem uczniów, gdy ich słucha Szkoła jest wrogiem uczniów i uczenia się kiedy funkcjonuje w oderwaniu od środowiska lokalnego, rodziców, realiów, otoczenia (tzw. rzeczywistości) Pozorna zmiana jest wrogiem uczenia się (jeśli się zmienia szkołę jako instytucję a nie stara się wpłynąć na zmianę nauczycieli) Uczenie się w ramach jest wrogiem dobrego uczenia się Szkoła jest wrogiem uczenia się kiedy sama nie jest częścią realnego życia a usiłuje uczyć tego uczyć
Więźniowie schematów. Czy można być innowacyjnym i kreatywnym bez wolności? Więźniowie schematów: aby je zwalczyć konieczne jest demokratyczne zarządzanie i kreatywni dyrektorzy tworzący warunki Nie wszystkie schematy są złe czasami pozwalają działać Styl zarządzania neurony lustrzane Innowaycjność i kreatywność to weryfikowanie i zmiana schematów odpowiednio do potrzeb (refleksja) Nauczyciele często więźniami schematu, a przez to uczniowie
W jaki sposób sprawić, aby prawdą było stwierdzenie- każdy uczeń może się nauczyć? Jak pomagać się uczyć? Uczeń powinien zadać sobie pytanie czego chcę nauczyć? Co mnie ciekawi? Diagnoza kapitału społecznego ucznia Różnorodna oferta edukacyjna Dobrze zorganizować przestrzeń (otwartość, zaufanie) jasne stawianie celów włączając w te procesy środowisko, w tym przede wszystkim rodziców pozytywne wzmocnienia Każdy będzie w stanie się uczyć, jeżeli będzie mógł liczyć na pomoc Jak budować relacje? Budowanie wiary we własne możliwości Częste chwalenie Wzmacnianie pozytywnych zachowań Praca zespołowa Nauczyciel- towarzysz w podróży Relacje budują zawsze, fascynujące jest to, że w tych relacjach jedna osoba pomaga drugiej
Nowe technologie zmieniły świat, a co ze szkołą? Zmieniły środki dydaktyczne, metody nauczania (np. e-podręcznik) Zmieniły sposób/-y uczenia się (kursy on-line, blended learning) Warsztat pracy nauczyciela (?) wyzwanie Nadmiar informacji selekcja i krytyczne myślenie Monitorowanie osiągnięć uczniów Relacje inne sposoby komunikowania się (np. z rodzicami poprzez e- dziennik), zagrożenia (np. pogarszające się relacje międzyludzkie oraz sama jakość komunikatów), interakcje w cyberprzestrzeni (cyberprzemoc) Zaplecze często niewykorzystane Problemy z równością dostępu do nowych technologii Ochrona danych osobowych i praw autorskich Ze szkół wyszli twórcy technologii
Jak i kiedy uczą się nauczyciele? Uczą się uczestnicząc w konf. metodycznych, projektach. etc. Ucząc innych, doświadczając czegoś, wymieniając doświadczenia, obserwując, uczestnicząc w spotkaniach nieformalnych Uczą się gdy chcą, czują sens, potrzebę, przydatność, nauka sprawia im radość, jest ich pasją Uczą się gdy ktoś ich zainspiruje, są zmotywowani przez dobrego przywódcę, ktoś im pokaże sens i cel Uczą się gdy chcą dawać przykład uczniom, chcą coś dla nich zrobić Uczą się gdy muszą (czynniki sytuacyjne przed ewaluacją zew., w trakcie awansu zawodowego, etc.) Uczą się gdy chcą coś zmienić, gdy coś nie działa sprawnie, dostrzegają problem, widzą sens zmiany, która wymusza nową wiedzę i umiejętności Uczą się gdy chcą poznać pracę innych nauczycieli Bez uczących się nauczycieli nie ma uczących się uczniów Nauczyciele uczą się od uczniów i dla uczniów
Jak i kiedy uczą się uczniowie? Gdy chcą Atmosfera bezpieczeństwo, motywacja, mogą popełniać błędy, gdy otrzymują informację zwrotną, gdy są wspierani Uczą się poprzez działanie wycieczki, obserwacje, doświadczenia, zadawanie pytań, drążenie tematu Współpraca Gdy maja idola, przewodnika Uczą się między wierszami, w szkole i poza szkołą Pod wpływem inspiracji W codziennych sytuacjach, gdy mu zależy
Jak i kiedy uczy się szkoła? Szkoła uczy się gdy uczą się wszyscy nie od święta Otwarte zajęcia Uczeń nauczycielem Gdy potrafi wykorzystać zewnętrzne zasoby Gdy dostaje informacje zwrotne Atmosfera motywowanie, chwalenie, wysoka samoocena Ewaluacja daje dowody i ułatwia uczenie się Przydaje się wsparcie organu prowadzącego W sytuacjach trudnych, gdy potrafi znaleźć wsparcie, bo nie może nikogo wykluczyć uczy się by wszystkich zatrzymać Gdy słucha głosu uczniów, gdy uczy się dla uczniów
Materiał został opracowany przez uczestników konferencji Jakość edukacji czy/i jakość ewaluacji? Ucząca się szkoła 0 podczas sesji. Zakopane, 12-15 kwietnia 2014 r.