BRCA1 zależny rak piersi i jajnika odmienności diagnostyczne i kliniczne (BRCA1 dependent breast and ovarian cancer clinical and diagnostic diversities) Paweł Blecharz
Dr hab. n. med. Paweł Blecharz Dr hab. n. med. Paweł Blecharz urodził się w 1974 roku w Krakowie. W 1999 roku ukończył studia na Wydziale Lekarskim Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Specjalizację z położnictwa i ginekologii zdobył w 2009 roku. Stopień naukowy doktora habilitowanego nauk medycznych uzyskał 13 grudnia 2011 roku. Obecnie zajmuje stanowisko profesora nadzwyczajnego na Klinice Ginekologii Onkologicznej. Głównym przedmiotem jego zainteresowań zawodowych jest chirurgia i radio chemioterapia chorych na nowotwory narządu rodnego. Odbył w tym zakresie szereg szkoleń krajowych i zagranicznych m.in. w Mediolanie i Londynie. Prowadzi badania nad aspektami klinicznymi chorych na nowotwory nosicielek mutacji w genach BRCA1/2. 32 Paweł Blecharz
Odmienności kliniczne BRCA1- zależnych raków piersi i jajnika. Dr hab. med. Paweł Blecharz Klinika ik Ginekologii ii Onkologicznej, Centrum Onkologii, Oddział Kraków Gen BRCA1 Gen supresorowy naprawa uszkodzeń podwójnej nici DNA, regulację transkrypcji i cyklu podziału komórki. Chromosom 17q21. Białko BRCA1 współdziała z innymi proteinami, takimi jak p53 czy RAD51 rekombinacja homologiczna W ten sposób nie dopuszcza do powstania trwałych uszkodzeń helisy DNA i utraty kontroli nad komórką Uszkodzenie BRCA1 aktywacja funkcji punktu kontrolnego (check-point kontrole) cyklu komórkowego skierowanie komórki na ścieżkę apoptozy p lub zatrzymanie cyklu mitotycznego. Dezaktywacji genu p53 dalsza proliferacja komórki kumulacja uszkodzeń DNA nowotwór. Gen BRCA1 Mutacja germinalna lub somatyczna ryzyka raka piersi i jajnika Efekt założyciela 1/250-1/300 (0.5%) w całej populacji polskiej ~ 150 000 kobiet w Polsce Paweł Blecharz 33
Ryzyko y nowotworu BRCA1 Rak piersi 50%-85% Drugi pierwotny RP 40%-60% Rak jajnika 15%-45% Prawdopodobny, choć nieokreślony wzrost ryzyka yy raka prostaty i j. grubegog Sukces BRCA1 w Polsce niski koszt ok.200-300pln (3120 $ / 385 $ w USA) prosta technika krótki czas wykonania badania 3 mutacje 5382insC, C61G, 4153delA odpowiadają za 90% zmian genu BRCA1 w Polsce Cechy kliniczne raka piersi BRCA+ Zazwyczaj IDC 13% vs 2% rak rdzeniasty Zwykle G3, wysoki indeks mitotyczny, martwica ER, PG, Her2 ujemne Częste mutacje TP53 DCIS/LCIS znacznie rzadsze 34 Paweł Blecharz
Dylematy kliniczne u chorych BRCA1+ BRCA1 Czy potrzebne jest leczenie agresywne? Czy bezpieczne jest leczenie oszczędzające? Młody wiek chorych Płodność Ryzyko drugiego nowotworu Wznowa miejscowa po BCS + RT Czynniki wpływające na ryzyko wznowy miejscowej i j j u BRCA1+ BRCA1 Paweł Blecharz 35
BCS u pacjentek BRCA1+ wpływ adneksektomii oraz profilaktyki tamoksyfenem na ryzyko pierwotnego i kolejnego raka piersi - 40-50% - także u pacjentek leczonych BCS + RT Wpływ czynników sporadycznych lub innych nieznanych Brak dowodów na ryzyka wznowy miejscowej u pacjentek BRCA+ Wrażliwość BRCA1+ na RT Czy BRCA1 uczestniczy w naprawie uszkodzeń po RT? Czy 1 czynny allel BRCA1 to większe ryzyko wczesnych hi późnych odczynów popromeinnych i powikłań? 3 obserwacje kliniczne w literaturze Wrażliwość BRCA1+ na RT Gaffney DK, Radiother Oncol 1998 21 pts, no control, retrospective, mean follow-up 8,5 yrs więcej ostrych odczynnów Pierce LJ, J Clin Oncol. 2000 taki sam odsetek ostrych i późnych odczynów w sparowanych a retrospektywnie grupach Shanley S, Clin Cancer Res. 2006 podobny odsetek wczesnych i późnych odczynów, podobny efekt kosmetyczny 36 Paweł Blecharz
Wnioski Ryzyko wznowy miejscowej po BCS + RT podobne Odsetek odczynów popromiennych po RT piersi podobny Podobny odsetek raków przeciwległej piersi po uzupełniającej RT Prophylactic Irradiation to the Contralateral Breast for BRCA Mutation Carriers Undergoing Treatment for Breast Cancer, Israel Multicenter Study Inclusion Criteria: Stage I-III breast cancer (AJCC 6), undergoing breast irradiation as part of her adjuvant therapy. Mutation in BRCA 1/2. Age above 30 years. The patient may receive any regimen of adjuvant chemotherapy, The patient refused prophylactic contralateral mastectomy. Leki działające na BRCA1-zależny l k k ó ki szlak naprawy komórki Paweł Blecharz 37
Uszkodzenie PARP-zależnego szlaku naprawy Inhibitory PARP w BRCA1zależnym l raku k piersi i i Chemioterapia raka piersi BRCA1+ Platinum sensitive Platinum-sensitive Taxane-resistent 38 Paweł Blecharz
Chemioterapia indukcyjna u chorych na raka k piersi i i BRCA1 BRCA1+ Chemioterapia indukcyjna u chorych h h na raka k piersi i i BRCA1 BRCA1+ Wnioski Aktywne nowe (PARP inhibitory) i stare ((cisplatyna) p y ) czynniki y dla chorych y z mutacją ją BRCA1 Rokowanie podobne Metody leczenia chirurgicznego i radioterapii takie same Chemioterapia p indukcyjna? yj Paweł Blecharz 39
Notatki