Badanie cech warunkujących zawiązywanie nasion, ich jakość oraz plon w wybranych gatunkach traw wieloletnich (nr 38)

Podobne dokumenty
Nr zadania: 36. Gromadzenie i ocena kolekcji ekotypów traw wieloletnich z uwzględnieniem cech warunkujących ich wykorzystanie na cele alternatywne

Zadanie 3.7 Monitoring chorób grzybowych runi wybranych trwałych użytków zielonych oraz ocena stopnia porażenia nasion traw przez endofity.

Ocena przydatności polskich odmian traw kępowych do obsiewu ścieżek

Nr zadania: 36. Gromadzenie i ocena kolekcji ekotypów traw wieloletnich z uwzględnieniem cech warunkujących ich wykorzystanie na cele alternatywne

Nr zadania: 36. Gromadzenie i ocena kolekcji ekotypów traw wieloletnich z uwzględnieniem cech warunkujących ich wykorzystanie na cele alternatywne

Pszenżyto ozime i jare - opóźniony termin siewu mgr inż. Aneta Ferfecka - SDOO Przecław

Adam Gawryluk OCENA POCZĄTKOWEGO WZROSTU I ROZWOJU WYBRANYCH GAZONOWYCH ODMIAN TRAW W ASPEKCIE ICH PRZYDATNOŚCI DO ZADARNIANIA PRZYDROŻNYCH SKARP

Nano-Gro w badaniach rolniczych na rzepaku ozimym w Polsce w latach 2007/2008 (badania rejestracyjne, IUNG Puławy)

w badaniach rolniczych na pszenżycie ozimym w Polsce w latach 2007/2008 (badania rejestracyjne, IUNG Puławy)

Grzegorz Żurek, Danuta Martyniak ODTWORZENIE NASIENNICTWA KILKU GATUNKÓW TRAW MARGINALNYCH

Pszenica ozima i jara opóźniony termin siewu - mgr Mirosław Helowicz Wstęp. Wyniki.

Pracowania Traw Pozapaszowych i Roślin Energetycznych, ZTRMiE, IHAR-PIB Radzików. Grzegorz Żurek, Danuta Martyniak, Kamil Prokopiuk

Program wieloletni: Tworzenie naukowych podstaw

10. Owies Anna Durał ZDOO Dukla

w badaniach rolniczych na pszenicy ozimej w Polsce w latach 2007/2008 (badania rejestracyjne, IUNG Puławy)

Alternatywne kierunki użytkowania roślin motylkowatych drobnonasiennych

Orkisz ozimy. Uwagi ogólne

pochodzenia Kod kraju Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o., ul. Główna 20, Strzelce 2 Augusta 2002

13. Soja. Uwagi ogólne

Pszenica ozima i jara opóźniony termin siewu mgr inż. Aneta Ferfecka- SDOO Przeclaw

Wyniki doświadczeń odmianowych JĘCZMIEŃ JARY 2014, 2015

13. Soja - mgr inż. Aneta Ferfecka SDOO Przecław

Stabilność produktywności nasiennej kostrzewy łąkowej ze szczególnym uwzględnieniem osypywania nasion

13. Soja mgr inż. Aneta Ferfecka SDOO Przecław

Wyniki doświadczeń odmianowych JĘCZMIEŃ JARY

Wyniki doświadczeń odmianowych GRYKA 2016, 2017, 2018

Wyniki doświadczeń odmianowych GRYKA 2014, 2015

Zakładanie trawników. Kryteria doboru traw. Warunki świetlne. Warunki Rodzaj gleby Planowany kierunek i poziom gatunków w i odmian.

Opracowała: Krystyna Bruździak SDOO Przecław. 13. Soja

GROCH SIEWNY WYNIKI DOŚWIADCZEŃ

Metody statystyczne wykorzystywane do oceny zróżnicowania kolekcji genowych roślin. Henryk Bujak

Wyniki doświadczeń odmianowych PSZENŻYTO OZIME 2017, 2018

Doświadczenia polowe w Kampanii 2017/2018 w Nordzucker Polska SA

Wyniki doświadczeń odmianowych PSZENICA ZWYCZAJNA JARA 2014, 2015

Wyniki doświadczeń odmianowych PSZENICA ZWYCZAJNA JARA

Wyniki doświadczeń odmianowych PSZENŻYTO OZIME

Wyniki doświadczeń odmianowych MIESZANKI ZBOŻOWE JARE

7. Owies W 2012 roku owies zajmował 6,7 % ogólnej powierzchni zasiewów zbóż w Polsce. W województwie łódzkim uprawiany był na powierzchni blisko 50

10. Owies. Wyniki doświadczeń

GROCH SIEWNY WYNIKI DOŚWIADCZEŃ

W POSZUKIWANIU ODMIAN O SZEROKIEJ ADAPTACJI DO ŚRODOWISKA, NA PRZYKŁADZIE PSZENICY JAREJ

1. WSTĘP 2. PRZEBIEG POGODY

PSZENŻYTO JARE WYNIKI DOŚWIADCZEŃ

Ocena odmian i rodów form kępowych i rozłogowych Festuca rubra L. z zastosowaniem wskaźnika wartości ogólnogospodarczej

PSZENŻYTO JARE WYNIKI DOŚWIADCZEŃ

Żyto ozime mieszańcowe SU PERFORMER

Pszenżyto jare. Uwagi ogólne. Wyniki doświadczeń. Tabela 1 Odmiany badane. Rok zbioru: Odmiana. Lp. Dublet Milewo Nagano Mazur PL PL PL PL

zakwalifikowano do syntezy (rys. 1).

Łubin wąskolistny. Uwagi ogólne. Wyniki doświadczeń

GROCH SIEWNY WYNIKI DOŚWIADCZEŃ

WARUNKI WEGETACJI I WYNIKI DOŚWIADCZEŃ Większość doświadczeń założono w trzeciej dekadzie kwietnia, w dobrych warunkach agrotechnicznych

Prezentowana lista powinna ułatwić rolnikom dokonanie wyboru odmiany najbardziej dostosowanej do lokalnych warunków gospodarowania.

Monitorowanie zmian w występowaniu i szkodliwości grzybów z rodzaju Neotyphodium endofitów traw w Polsce oraz ocena zagrożenia dla zwierząt

Wyniki doświadczeń odmianowych MIESZANKI ZBOŻOWE JARE 2014, 2015

ŁUBIN WĄSKOLISTNY WYNIKI DOŚWIADCZEŃ

Pszenżyto jare. Uwagi ogólne

PSZENŻYTO JARE WYNIKI DOŚWIADCZEŃ

S P R A W O Z D A N I E Z B A D A N I A

Gromadzenie, charakterystyka, ocena, dokumentacja oraz udostępnianie zasobów genetycznych fasoli i soi. Podsumowanie I Etapu

Zainteresowanie nasionami łubinu wyraźnie wzrasta w ostatnich latach. Z racji swojego pochodzenia łubiny mają małe wymagania cieplne przez cały okres

Tab. 89. Rzepak jary. Warunki agrotechniczne doświadczeń. Rok zbioru 2013

ŁUBIN WĄSKOLISTNY WYNIKI DOŚWIADCZEŃ

11. Groch siewny Uwagi ogólne Wyniki doświadczeń

JĘCZMIEŃ OZIMY - WYNIKI DOŚWIADCZEŃ

Wyniki doświadczeń odmianowych MIESZANKI ZBOŻOWO-BOBOWATE JARE

6. Pszenżyto ozime. Uwagi ogólne. Wyniki doświadczeń

Tab.92. Rzepak jary. Warunki agrotechniczne doświadczeń. Rok zbioru 2014

RZODKIEW OLEISTA. Wyniki porejestrowych doświadczeń odmianowych 2017, 2016

(fot. M. Pelc) Regeneracja zasobów genowych traw ZDOO w Lisewie

Tabela 10.1 Owies. Odmiany badane. Rok zbioru: 2017 Rok wpisania do Adres jednostki zachowującej odmianę, Krajowego Odmiana

Modele ochrony zbóż jako element integrowanej produkcji

Formy ozime strączkowych, czyli co nas wkrótce czeka

Nano-Gro w badaniach rolniczych na kukurydzy (badania rejestracyjne, IUNG Puławy, 2010)

Pszenżyto jare/żyto jare

12. Łubin wąskolistny

6. Pszenżyto jare/żyto jare

PSZENŻYTO JARE WYNIKI DOŚWIADCZEŃ

ŁUBIN WĄSKOLISTNY WYNIKI DOŚWIADCZEŃ

GROCH SIEWNY WYNIKI DOŚWIADCZEŃ

KOLEKCJA MIESZANEK TRAW w 2013 i 2014 roku. Pole Doświadczalno-Wdrożeniowe w Pożogu II

Lista Odmian Zalecanych do uprawy w województwie lubelskim w roku 2019 Bobowate grubonasienne, Bobik, Groch siewny, Łubin żółty, Soja

Rok wpisania do Krajowego Rejestru Odmian w Polsc e

KR Odmian w. Kod kraju. Poznańska Hodowla Roślin sp. z o.o., ul. Kasztanowa 5, Tulce 2 Dukat NK/wcz 2006 PL

1. DUBLET 2. MILEWO 3. NAGANO

Wyniki doświadczeń odmianowych PSZENICA ZWYCZAJNA OZIMA 2017, 2018

Krystian Kłysewicz, Krzysztof Springer Żyto ozime Uwagi ogólne

Bobik mgr inż. Michał Soja SDOO Przecław

Wpływ zielnych stref buforowych w uprawach polowych oraz siatek przeciwgradowych w sadach na znoszenie środków ochrony roślin

Wyniki Porejestrowych Doświadczeń Odmianowych na Dolnym Śląsku PSZENŻYTO JARE 2017( )

Łubin wąskolistny. Uwagi ogólne. Wyniki doświadczeń

ok. 900 ha tuneli drewnianych po ok. 200 m2 (> 35 tys. tuneli) 1 szklarnia 5 tys.m2

Zainteresowanie nasionami łubinu wyraźnie wzrasta w ostatnich latach. Z racji swojego pochodzenia łubiny mają małe wymagania cieplne przez cały okres

NajwaŜniejsze gatunki traw:

Wyniki Porejestrowych Doświadczeń Odmianowych na Dolnym Śląsku PSZENŻYTO JARE 2016 ( )

Soja. Uwagi ogólne. Wyniki doświadczeń

Wyniki doświadczeń odmianowych MIESZANKI ZBOŻOWE JARE 2014, 2015

Hurtownia Materiałów Przemysłowych. FAZOT Więtczak i Wspólnicy Sp. Jawna Gnojno 30A Kutno

Jęczmień jary Adam Mazur SDOO Przecław

ŁUBIN WĄSKOLISTNY WYNIKI DOŚWIADCZEŃ

Rozdział 8 Pszenżyto jare

Transkrypt:

Badanie cech warunkujących zawiązywanie nasion, ich jakość oraz plon w wybranych gatunkach traw wieloletnich (nr 38) Grzegorz Żurek, Danuta Martyniak, Kamil Prokopiuk Pracowania Traw Pozapaszowych i Roślin Energetycznych, Zakład Traw, Roślin Motylkowatych i Energetycznych IHAR-PIB, Radzików 27 listopada 2017, seminarium sprawozdawcze, MRiRW

Współpraca: Dr Urszula Woźna Pawlak (PHR, Leszno) mgr Eugeniusz Paszkowski (DANKO, Szelejewo) Dr Maciej Jurkowski (MHR, Nieznanice)

Cel realizacji tematu: Cel główny: określenie zróżnicowania wewnątrz- i międzyobiektowego badanych form traw wieloletnich (kostrzewy czerwonej, kostrzewy trzcinowej oraz kostrzewy łąkowej) w obrębie zestawu cech związanych z plonowaniem generatywnym, jak również wybranych cech fizjologicznych mierzonych w różnych fazach dojrzałości jak np. zawartość azotu w liściach, określanej pośrednio za pomocą pomiaru zawartości chlorofilu. Cele na rok 2017 (kontynuacja prac realizowanych w roku 2015 oraz zapoczątkowanie prac na lata 2017-2020): 1. Określenie zróżnicowania badanych obiektów kostrzewy trzinowej, łąkowej i czerwonej pod względem cech fenologicznych, morfologicznych oraz chemicznych (np. termin kłoszenia i kwitnienia, wysokość roślin, zawartość azotu itp.) w roku 2017. 2. Określenie zróżnicowania badanych obiektów pod względem cech warunkujących plonowanie nasienne w roku 2017. 3. Wybór materiałów do badań w latach 2017-2020, z uwzględnieniem odmian wzorcowych i rodów życicy trwałej i wiechliny łąkowej oraz ocena cech fenotypowych w roku założenia doświadczenia.

Tematy badawcze: 1. Charakterystyka wybranych cech determinujących pośrednio plonowanie nasienne badanych form traw w rodzaju kostrzewa w trzecim roku wegetacji. 2. Określenie cech składowych plonowania generatywnego badanych form traw w rodzaju kostrzewa w trzecim roku wegetacji. 3. Wyodrębnienie form do badań oraz ocena cech pośrednio związanych z plonowaniem nasiennym w roku siewu w układzie doświadczeń ścisłych wielopunktowych dla życicy trwałej i wiechliny łąkowej.

Materiał do badań (cele 1 i 2): Lp. Gatunek Nazwa / numer obiektu 1 Festuca Pasja odmiana wzorcowa 2 pratensis 49-8b ekotyp Pochodzenie nasion 3 POB-S-84 formy przekazane przez MHR 4 POB-S-89 formy przekazane przez MHR 5 POB-S-91 formy przekazane przez MHR 1 Festuca Areta odmiana wzorcowa 2 rubra 109-2/1 szkółka pojedynków IHAR-PIB 3 NIB - 289 formy przekazane przez MHR 4 NIB - 231 formy przekazane przez MHR 5 NIB - 304 formy przekazane przez MHR 1 Festuca Rahela odmiana wzorcowa 2 arundinacea 121-2/8 formy z doświadczeń IHAR-PIB 3 124-1/8 formy z doświadczeń IHAR-PIB 4 127-1/1 formy z doświadczeń IHAR-PIB 5 128-1/6 formy z doświadczeń IHAR-PIB

Metoda: 4 lokalizacje: Radzików, Szelejewo, Leszno i Nieznanice Układ losowanych bloków, 3 powtórzenia na obiekt, 50 roślin na poletko/obiekt/powt., rozstawa 50 x 50 cm.

Radzików Nieznanice Leszno Szelejewo (wg. Lorenc, 2005, Atlas Klimatu Polski )

różnica w stos. do średniej z wielolecia Analiza warunków pogodowych: Miesięczne średnie temperatury powietrza w poszczególnych lokalizacjach jako odchylenie od wartości średnich z wielolecia 7,0 6,0 5,0 4,0 3,0 2,0 1,0 0,0-1,0-2,0 Radzików Szelejewo Nieznanice Leszno marzec kwie cień maj czerwie c lipiec sie rpie ń wrzesie ń

mm (jako % średniej z wielolecia) Analiza warunków pogodowych: Miesięczne sumy opadów w relacji do wielolecia (%) 400,0 350,0 Radzików Szelejewo Nieznanice Leszno 300,0 250,0 200,0 150,0 100,0 50,0 0,0 marzec kwiecień maj czerwiec lipiec sierpień wrzesień

Temat badawczy 1: Charakterystyka wybranych cech determinujących pośrednio plonowanie nasienne badanych form traw w rodzaju kostrzewa w drugim pełnym roku wegetacji.

Metodyka: 1. zimozieloność (ocena w skali od 1 do 9, gdzie 1 to rośliny brunatne, szare itp., 9 całkowicie zielone), 2. przezimowanie (wczesną wiosną, w skali 1-9, gdzie 1 to brak roślin, 9 rośliny bez śladów uszkodzeń zimowych), 3. pokrój roślin (ocena w skali 1-9, gdzie 1 to rośliny płożące, 9 rośliny wyprostowane), 4. początek fazy kłoszenia (liczba dni od 1.04. do momentu wysuwania wiech z pochew liściowych u 50% roślin w ramach ocenianego obiektu), 5. początek fazy kwitnienia (liczba dni od 1.04. do momentu wykształcania pylników u 50% roślin w ramach ocenianego obiektu), 6. szacunkowy plon zielonej masy w fazie pełni kłoszenia (w skali 1 9, gdzie 9 to plon największy), 7. wysokość roślin w fazie pełni kwitnienia (w cm), 8. długość liścia podflagowego (w cm), 9. szerokość liścia podflagowego (w cm), 10. zawartość chlorofilu (pomiar bezinwazyjny CCM200 PLUS) 11. zawartość azotu w roślinach (analiza w 45 roślinach, przeliczenie wg równań regresji z zawart. chlorofilu)

Analiza wariancji w układzie dwuczynnikowym dla badanych cech (wartości statystyki F i istotność różnicy) Cechy oceniane w skali 1-9: Liczba dni od czynniki szacunkowy 01.04 do początku roślin chlorofilu azotu Wysokość Zawartość Zawartość Liść podflagowy: zmienności zimo- przezimo- pokrój plon fazy: długość szerokość powierzchnia [CCI] % zielność wanie roślin ziel.masy kłoszenia kwitnienia cm cm 2 k. trzcinowa Lokalizacja (n=4) 109,4 *** 183,1 *** 209,1 *** 4,4 *** 17,3 *** 70,6 *** 14,2 *** 77,4 *** 31,8 *** 130,2 *** 3,6 ** 3,6 ** Genotyp (n=5) 3,2 *** 10,3 *** 2,4 n.i. 7,5 *** 23,9 *** 29,4 *** 55,0 *** 47,4 *** 51,6 *** 121,3 *** 18,8 *** 18,8 *** Interakcja (n=20) 2,3 ** 4,0 *** 4,6 *** 3,7 *** 2,6 ** 2,3 ** 13,9 *** 7,1 *** 2,5 ** 16,7 *** 1,5 n.i. 1,5 n.i. k. łąkowa Lokalizacja (n=4) 21,5 *** 61,4 *** 107,3 *** 28,3 *** 2,6 n.i. 37,6 *** 178,1 *** 55,0 *** 22,8 *** 50,7 *** 7,1 *** 7,1 *** Genotyp (n=5) 2,1 n.i. 3,9 *** 1,6 n.i. 1,7 n.i. 0,9 n.i. 1,2 n.i. 0,6 n.i. 4,0 *** 7,5 *** 10,2 *** 1,2 n.i. 1,2 n.i. Interakcja (n=20) 1,4 n.i. 3,4 *** 2,8 ** 2,2 ** 0,3 n.i. 0,4 n.i. 3,3 ** 4,0 *** 1,9 n.i. 3,2 *** 0,9 n.i. 1,0 n.i. k.czerwona Lokalizacja (n=4) 53,5 *** 235,8 *** 267,9 *** 166,3 *** 91,8 *** 56,6 *** 68,7 *** 18,0 *** 36,1 *** 17,8 *** 9,6 *** 9,6 *** Genotyp (n=5) 2,2 n.i. 9,2 *** 2,5 n.i. 25,4 *** 23,6 *** 1,8 n.i. 22,1 *** 10,6 *** 11,5 *** 12,6 *** 1,6 n.i. 1,6 n.i. Interakcja (n=20) 2,8 ** 12,3 *** 1,0 n.i. 29,9 *** 13,2 *** 1,9 n.i. 5,6 *** 5,0 *** 5,7 *** 5,5 *** 1,4 n.i. 1,3 n.i.

V zmienności [%] Porównanie zmienności między- i wewnątrzobiektowej dla cech z t.1 100,0 90,0 80,0 70,0 60,0 50,0 40,0 30,0 20,0 10,0 0,0 V%m FA FR FP V%w

Przykłady stwierdzonych zakresów zmienności

Porównanie zmienności początku kłoszenia (liczba dni od 1 kwietnia) NIB-304 FR. Areta NIB-289 NIB-231 Szelejewo Leszno Nieznanice Radzików 109-2/1 40 45 50 55 60 65 FA.Rahela 127-1/1 121-2/8 124-1/8 128-1/6 40 45 50 55 60 65 FP. Pasja POB-S-89 POB-S-84 49/86 POB-S-91 40 45 50 55 60 65

Porównanie zmienności zawartości azotu (%) 1,80 1,60 Radzików Nieznanice Leszno Szelejewo F.a. 1,40 1,20 1,00 0,80 121-2/8 128-1/6 FA.Rahela 124-1/8 127-1/1 1,80 1,60 1,40 F.p. 1,20 1,00 0,80 POB-S-89 POB-S-91 FP. Pasja POB-S-84 49/86 1,80 1,60 F.r. 1,40 1,20 1,00 0,80 FR. Areta NIB-289 109-2/1 NIB-304 NIB-231

zawartość azotu [%] Analiza zależności zawartości azotu od zawartości chlorofilu Kostrzewa trzcinowa 2017 2016 2015 2,50 2,00 1,50 1,00 yfa = 0,029x + 1,0642 R² = 0,74 0,50 0,00 0,0 10,0 20,0 30,0 40,0 CCI

wsp. determinacji (R 2 ) Analiza zależności zawartości azotu od zawartości chlorofilu 1,00 0,90 k. trzcinowa k.łąkowa k.czerwona 0,80 0,70 0,60 0,50 0,40 0,30 0,20 0,10 0,00 2015 2016 2017 Porównanie wartości współczynników determinacji (R 2 ) związanych z relacją zawartości chlorofilu do zawartości azotu w roślinach w trzech kolejnych latach badań.

Wnioski temat 1: 1. Utrzymująca się w trzecim roku użytkowania doświadczenia zależność liniowa pomiędzy zawartością chlorofilu i azotu w roślinach trzech gatunków kostrzewy jest najprawdopodobniej modyfikowana specyfiką warunków klimatycznych w roku badań. 2. Kostrzewa łąkowa, z uwagi na potwierdzoną najmniejszą zmienność fenotypową wydaje się być gatunkiem trudnym w udoskonalaniu, które miałoby doprowadzić do wytworzenia form istotnie lepszych od istniejących odmian.

Realizacja mierników dla tematu 1: Lp. Miernik Wartość podana w opisie (planowana) 1. Ilość roślin przebadanych w każdym gatunku (5 obiektów x 30 roślin x 4 lokalizacje) Wartość zrealizowana 600 600 2. ilość badanych cech 11 11 3. ilość wykonanych analiz zawartości azotu ogólnego w roślinach 60 60

Temat badawczy 2: Określenie cech składowych plonowania generatywnego badanych form traw w rodzaju kostrzewa w drugim pełnym roku wegetacji

Metoda: Pomiary i obserwacje: 1. długość kwiatostanu (średnio dla 5 kwiatostanów na 1 roślinę, w cm), 2. liczba pędów generatywnych na roślinie (w sztukach); 3. osypywanie nasion (szacunkowo, w skali 1-9) 4. plon nasion z kwiatostanu (średnia z 5 kwiatostanów na roślinę, w gramach); 5. plon nasion z rośliny (w gramach); 6. plon nasion z poletka (w kg). 7. MTZ (g) 8. Kiełkowanie (%)

Analiza wariancji w układzie dwuczynnikowym dla badanych cech (wartości statystyki F i istotność różnicy) Długość Liczba Osypykwiato- pędów wanie z z 1 z poletka MTZ Kiełkowastanu generat. nasion kwiatost. rośliny nie Lokalizacja (cm) szt. skala (g) (kg) (g) (% ) k.trzcinowa lokalizacja (n=4) 10,9 *** 64,4 *** 4,5 *** 421,5 *** 59,3 *** 76,1 *** 0,1 n.i. 0,4 n.i. genotyp (n=5) 20,4 *** 33,7 *** 7,9 *** 119,1 *** 5,1 *** 5,2 *** 155,4 *** 6,8 *** interakcja (n=20) 3,2 ** 7,2 *** 8,4 *** 38,6 *** 4,9 ** 5,4 ** 0,6 n.i. 0,3 n.i. k.łąkowa lokalizacja (n=4) 4,1 *** 149,5 *** 21,2 *** 184,7 *** 28,5 *** 19,0 *** 0,3 n.i. 0,3 n.i. genotyp (n=5) 0,9 n.i. 12,6 *** 0,1 n.i. 2,6 ** 1,2 n.i. 0,6 n.i. 2,3 n.i. 4,4 ** interakcja (n=20) 0,3 n.i. 1,5 n.i. 0,1 n.i. 1,3 n.i. 0,6 n.i. 0,5 n.i. 0,2 n.i. 0,1 n.i. k.czerwona Plon nasion: lokalizacja (n=4) 38,9 *** 59,9 *** 63,8 *** 63,2 *** 16,6 *** 24,9 *** 0,1 n.i. 1,2 n.i. genotyp (n=5) 10,6 *** 36,0 *** 5,1 *** 9,7 *** 14,5 *** 16,7 *** 28,5 *** 2,6 ** interakcja (n=20) 13,3 *** 6,9 *** 2,0 ** 3,2 ** 4,2 *** 5,0 *** 0,2 n.i. 0,7 n.i.

Przykłady stwierdzonych zakresów zmienności

k. trzcinowa 121-2/8 Zróżnicowanie plonu nasion z rośliny (w gramach) FA.Rahela 127-1/1 Szelejewo Leszno Nieznanice Radzików 124-1/8 128-1/6 0 10 20 30 40 50 60 70 k. łąkowa POB-S-89 POB-S-84 FP. Pasja POB-S-91 49/86 0,0 2,0 4,0 6,0 8,0 10,0 12,0 14,0 16,0 18,0 k. czerwona 109-2/1 FR. Areta NIB-231 NIB-304 NIB-289 0,0 5,0 10,0 15,0 20,0 25,0 30,0 35,0

Zmienność komponentów plonu nasion z rośliny Iiczba pędów generatywnych 121-2/8 Szelejewo Leszno Nieznanice Radzików 128-1/6 FA.Rahela 124-1/8 127-1/1 0 50 100 150 200 250 300 350 400 450 plon nasion z kwiatostanu FA.Rahela 127-1/1 124-1/8 128-1/6 121-2/8 0,00 0,50 1,00 1,50 2,00 2,50 3,00 3,50

V zmiennosci [%] Porównanie średnich wartości zmienności między- i wewnątrzobiektowej dla cech składowych plonowania nasiennego 100,0 90,0 80,0 V%m V%w 70,0 60,0 50,0 40,0 30,0 20,0 10,0 0,0 FA FR FP

Wnioski z realizacji tematu 2: 1. Zmienność wewnątrzobiektowa badanych gatunków była na zbliżonym poziomie. 2. Zmienność międzyobiektowa kostrzewy łąkowej była znacznie niższa niż w wypadku pozostałych gatunków. 3. Zmienność kostrzewy łąkowej w miarę upływu czasu od momentu założenia doświadczenia maleje

Realizacja mierników dla tematu 2: Lp. Miernik Wartość podana w opisie (planowana) Wartość zrealizowana 1. Ilość roślin przebadanych w każdym gatunku (5 obiektów x 30 roślin x 4 lokalizacje) 600 600 2. ilość badanych cech 8 8

Posumowanie wyników z lat 2015-2017

Zmienność 0,0 20,0 40,0 60,0 80,0 100,0 120,0 140,0 160,0 180,0 ZZ PZ POK PLZM KLO KWI WYS L_DL L_SZER L_POW CCI N% DL_KWIAT LPG OSYP PLON_1K PLON_R POLN_P MTZ KIELK k. trzcinowa 2016 2017 0,0 20,0 40,0 60,0 80,0 100,0 120,0 140,0 160,0 180,0 ZZ PZ POK PLZM KLO KWI WYS L_DL L_SZER L_POW CCI N% DL_KWIAT LPG OSYP PLON_1K PLON_R POLN_P MTZ KIELK

0,0 20,0 40,0 60,0 80,0 100,0 120,0 140,0 160,0 180,0 ZZ PZ POK PLZM KLO KWI WYS L_DL L_SZER L_POW CCI N% DL_KWIAT LPG OSYP PLON_1K PLON_R POLN_P MTZ KIELK k. łąkowa 0,0 20,0 40,0 60,0 80,0 100,0 120,0 140,0 160,0 180,0 ZZ PZ POK PLZM KLO KWI WYS L_DL L_SZER L_POW CCI N% DL_KWIAT LPG OSYP PLON_1K PLON_R POLN_P MTZ KIELK Zmienność 2016 2017

0,0 20,0 40,0 60,0 80,0 100,0 120,0 140,0 160,0 180,0 ZZ PZ POK PLZM KLO KWI WYS L_DL L_SZER L_POW CCI N% DL_KWIAT LPG OSYP PLON_1K PLON_R POLN_P MTZ KIELK k. czerwona Zmienność 0,0 20,0 40,0 60,0 80,0 100,0 120,0 140,0 160,0 180,0 ZZ PZ POK PLZM KLO KWI WYS L_DL L_SZER L_POW CCI N% DL_KWIAT LPG OSYP PLON_1K PLON_R POLN_P MTZ KIELK 2016 2017

Model AMMI (Additive Main Effect and Multiplicative Interaction) do analizy interakcji genotypów i środowiska (G E). Średnia zmienność dla wszystkich cech: 100,0 90,0 80,0 FA FP FR % zmiennośći 70,0 60,0 50,0 40,0 30,0 20,0 10,0 0,0 Miejsce Odmiana Odmiana x Miejsce Składowe int. Błąd losowy Powtórzenie

% zmienności Model AMMI (Additive Main Effect and Multiplicative Interaction) do analizy interakcji genotypów i środowiska (G E). Zmienność plonu nasion z rośliny: 100,0 90,0 80,0 FA FP FR 70,0 60,0 50,0 40,0 30,0 20,0 10,0 0,0 Miejsce Odmiana x Miejsce Błąd losowy Składowe int. Odmiana Powtórzenie

Ocena szerokiej adaptacji genotypów pod względem plonowania nasiennego Wyznaczone zostały trzy takie miary dla cechy plon nasion z rośliny : miary nadrzędności plonowania odmiany - im jest mniejsza (bliższa zeru) tym adaptacja danej odmiany w szerokim sensie jest wyższa; miara niezawodności przewagi plonowania im jest bliższa 1 tym dana odmiana posiada wyższy stopień adaptacji w szerokim sensie, a odmiana posiadająca wartość równą 1 zawsze plonuje powyżej średnich środowiskowych; miara Kanga stabilności Y Si - im wartość tej miary jest wyższa dla danej odmiany w zbiorze badanych odmian, tym ta odmiana cechuje się relatywnie (w stosunku do pozostałych odmian) wyższym stopniem szerokiej adaptacji.

Ocena szerokiej adaptacji genotypów pod względem plonowania nasiennego Odmiana Miara nadrzędności plonowania Miara niezawodności przewagi plonowania Miara Kanga stabilności kostrzewa trzcinowa : RAHELA 42,0 0,3 5,0 121-2/8 311,5 0,0 2,0 124-1/8 25,0 0,9 6,0 127-1/1 40,0 0,7 5,0 128-1/6 13,5 0,3 5,0 kostrzewa łąkowa : PASJA 6,5 0,2 7,0 POB-S-84 13,5 0,3 5,5 POB-S-89 7,5 0,1 6,5 POB-S-91 12,0 0,5 6,0 49-86 2,7 0,9 12,0 kostrzewa czerwona : ARETA 1093,0 0,1 9,0 NIB-231 51,0 0,6 7,7 NIB-289 72,0 0,3 3,0 NIB-304 28,7 0,9 13,3 109-2/1 1240,7 0,3 0,0

Zestawienie danych dot. plonowania nasiennego badanych form i odmian za trzy lata Gatunek Odmiana, nr rodu Plon nasion: z 1 z z poletka kwiatost. rośliny (g) (kg) Rahela 0,44 26,02 1,13 Kostrzewa 121-2/8 0,95 22,35 0,97 trzcinowa 127-1/1 0,40 27,97 1,26 124-1/8 0,50 29,56 1,28 128-1/6 0,98 31,14 1,33 NIR (P=95%) 0,336 n.i. n.i. Pasja 0,35 14,32 0,59 Kostrzewa POBS-84 0,33 12,75 0,55 łąkowa POBS-89 0,38 13,62 0,58 POB-S-91 0,32 13,71 0,56 49-8b 0,29 15,61 0,62 NIR (P=95%) n.i. n.i. n.i. Areta 0,34 19,40 0,92 Kostrzewa 109-2/1 0,18 13,52 0,59 czerwona NIB-289 0,31 25,80 1,18 NIB-231 0,14 19,44 0,84 NIB-304 0,20 23,48 0,99 NIR (P=95%) 0,13 5,22 0,26 Wyróżniono wartości istotnie najwyższe w gatunkach

Analiza korelacji między względną zawartością chlorofilu, zawartością azotu a plonem nasion Gatunek / cecha Plon nasion z: kwiatostanu 1 rośliny poletka kostrzewa trzcinowa zawartość chlorofilu (CCI) 0,51 ** - 0,27 n.i. - 0,20 n.i. zawartość azotu (% N) 0,47 ** - 0,32 n.i. - 0,24 n.i. kostrzewa łąkowa zawartość chlorofilu (CCI) 0,37 n.i. - 0,63 ** - 0,26 n.i. zawartość azotu (% N) 0,30 n.i. - 0,61 ** - 0,25 n.i. kostrzewa czerwona zawartość chlorofilu (CCI) 0,20 n.i. - 0,54 ** - 0,30 n.i. zawartość azotu (% N) 0,58 ** 0,45 ** 0,69 **

Wnioski z okresu 3 lata badań: 1. Kostrzewa łąkowa jest gatunkiem o względnie najmniejszej zmienności międzyobiektowej, co może być przyczyną utrudnień w momencie poszukiwania form odrębnych od aktualnie dostępnych. 2. Zmienność badanych cech, rozpatrywana w funkcji czasu, jest raczej stała w odniesieniu do poszczególnych cech i ma podobny profil rozkładu. 3. Zastosowanie analizy miar adaptacji w odniesieniu do plonu nasion trafnie wyodrębniło formy o największym potencjale nasiennym. 4. Bezinwazyjna metoda pomiaru zawartości chlorofilu, służąca do określenia zawartości azotu w roślinach może być przydatna do typowania form o największym potencjale nasiennym jeszcze przed wykształceniem nasion w odniesieniu do kostrzewy czerwonej.

Temat badawczy 3: Wyodrębnienie form do badań oraz ocena cech pośrednio związanych z plonowaniem nasiennym w roku siewu w układzie doświadczeń ścisłych wielopunktowych dla życicy trwałej i wiechliny łąkowej.

Cel tematu badawczego: Wybór materiałów do badań w latach 2017-2020, z uwzględnieniem odmian wzorcowych i rodów życicy trwałej i wiechliny łąkowej oraz ocena cech fenotypowych w roku założenia doświadczenia.

Wybrano następujące próby: Rodzaj, gatunek wiechlina łąkowa (Poa pratensis L.) życica trwała (Lolium perenne L.) Nazwa rodu, odmiany, pochodzenie Alicja (odmiana krajowa, trawnikowa) Balin (odmiana duńska, uniwersalna, wzorzec plonowania nasiennego) Bila (odmiana krajowa, trawnikowa) Compact (odmiana duńska, trawnikowa) Limagie (odmiana niemiecka, pastewna) NI 400 (ród krajowy, MHR) NI 401 (ród krajowy, MHR) Amarant (odmiana krajowa, tetraploidalna, pastewna) Bajka (odmiana krajowa, diploidalna, pastewna) Brawa (odmiana krajowa, tetraploidalna, pastewna) Nira (odmiana krajowa, diploidalna, pastewna, wzorzec plonowania nasiennego) DS 117 (ród krajowy, MHR) NI 402 (ród krajowy, MHR) NI 403 (ród krajowy, MHR)

Realizacja doświadczenia w 4 lokalizacjach Radzików Nieznanice Szelejewo Grodkowice

Cechy oceniane w roku 2017: 1 - pokrój roślin (w skali 1 9, gdzie 1 to rośliny płożące, 9 rośliny wyprostowane), 2 - tendencję do wykształcania kwiatostanów (tylko dla życicy trwałej, w skali 0 5, gdzie 0 to całkowity brak kwiatostanów, a 5 to wszystkie badane rośliny z licznymi kwiatostanami); 3 - krzewienie (w skali 1 9, gdzie 1 to brak krzewienia od momentu posadzenia, 9 rośliny bardzo silnie rozkrzewione); 4 - porażenie przez choroby (w razie wystąpienia, w skali 1 9, gdzie 1 to rośliny całkowicie zniszczone przez chorobę, 9 rośliny bez jakichkolwiek objawów chorobowych).

Wyniki z roku 2017 analiza wariancji Wykształcanie Czynniki zmienności: Pokrój pędów Zdrowotność Krzewienie generat. wiechlina łąkowa: lokalizacja 60,1 *** - 41,5 *** 110,3 *** genotyp 27,7 *** - 20,2 *** 13,4 *** genotyp x lokalizacja 8,2 *** - 10,2 *** 3,5 *** życica trwała: lokalizacja 4,7 *** 37,6 *** 17,3 *** 75,2 *** genotyp 19,1 *** 10,7 *** 12,0 *** 9,0 *** genotyp x lokalizacja 4,0 *** 2,6 ** 9,4 *** 1,8 **

Realizacja mierników dla tematu: Prezentacja wyników na konferencjach lp. konferencja rodzaj prezentacji [1] liczba prezentacji 1. 2. Konferencja krajowa pt. Inżynieria produkcji rolniczej i leśnej SGGW, Warszawa, 08 09 czerwca 2017, Prezentacja wyników ze sprawozdań 2015 (str. 3-11) i 2016 (str. 3-12) na posterze pt. Relations between seed yield and plant nitrogen contents in three Festuca species, udział 1 osoby Konferencja Międzynarodowa EUROBIOTECH (6 th Central European Congress of Life Sciences), Kraków, 11 14 września 2017, Prezentacja wyników ze sprawozdań 2015 (str. 3-11) i 2016 (str. 3-12) na posterze pt. Factor affecting seed yield in selected Festuca species, udział 1 osoby Poster 1 poster 1 Publikacje w monografiach/czasopismach recenzowanych lp. monografia/czasopismo rodzaj publikacji[2] liczba publikacji Żurek G., Prokopiuk K., Martyniak D., Paszkowski E., Woźna - Pawlak U., Jurkowski M. 2017. Seed yield and its components in three Festuca species. Plant Breeding & Seed Science, 75: 15-31 publikacja oryginalna 1