Modele ochrony zbóż jako element integrowanej produkcji

Transkrypt

1 Anna Nieróbca Zakład Agrometeorologii i Zastosowań Informatyki Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa Państwowy Instytut Badawczy Modele ochrony zbóż jako element integrowanej produkcji Bratoszewice 2014 Warsztaty robocze IUNG- PIB

2 INTEGROWANA PRODUKCJA ROLNICZA Integrowana Produkcja (IP) jest to system gospodarowania, w którym w sposób harmonijny wykorzystuje się postęp techniczny i biologiczny w uprawie, nawożeniu i ochronie roślin. Zagadnienia Planowanie i organizacja integrowanej produkcji roślinnej Pielęgnacja gleby po wykonaniu zasiewów Nawożenie integrowanych upraw rolniczych Ochrona upraw rolniczych przed chorobami Ochrona upraw rolniczych przed szkodnikami Środki ochrony roślin a ochrona środowiska Bezpieczeństwo i higiena pracy (BHP) Technika wykonywania zabiegów w ochronie roślin ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1) z dnia 26 lipca 2004 r. w sprawie integrowanej produkcji (Dz. U. z dnia 13 sierpnia 2004 r.)

3 W zależności od sposobu określenia potrzeby zastosowania chemicznych ś.o.r. Systemy wspomagania decyzji (DSS) Objawowe Meteorologiczne Złożone

4 Systemy objawowe Wyznaczanie terminów zabiegów na podstawie zagęszczenia agrofagów, nasilenia uszkodzeń lub objawów chorobowych. Przykłady: Progi szkodliwości

5 Systemy meteorologiczne Modele matematyczne opisujące rozwój chorób i szkodników w zależności od zaistniałych warunków atmosferycznych Zalety: - łatwe w obsłudze Wymagania: - precyzyjne dane meteorologiczne Przykłady: -NegFry -model septoriozy

6 Systemy złożony

7 Systemy wspomagania decyzji System prosty dane z pola progi szkodliwości System złożony Modele symulacyjne Bazy danych Algorytmy decyzyjne

8 Progi ekonomicznej szkodliwości CHOROBA Rdze liściowe WARUNKI SPRZYJAJĄCE ROZWOJOWI CHOROBY -temperatura 12,5-25 o C -wysoka wilgotność (opady, rosa) -niedobór potasu i fosforu -obfite nawożenie azotowe FAZA ROZWOJOWA pełnia strzelania w źdźbło pełnia kłoszenia PRÓG EKONOMICZNEJ SZKODLIWOŚCI 10% porażonej powierzchni liścia podflagowego 5% porażonej powierzchni liścia flagowego Rdza karłowa Septorioza liści Septorioza kłosów Mączniak prawdziwy Rynchosporioza liści -wysokie dawki azotu -wysoka wilgotność -temperatura o C -temperatura o C -wilgotna pogoda - wysokie dawki azotu -wysoka wilgotność -temperatura o C -temperatura o C -zbyt gęsty siew -wysokie dawki azotu -wysoka wilgotność -płytka orka -brak potasu -wilgotna pogoda -temperatura poniżej 24 o C pełnia strzelania w źdźbło pełnia kłoszenia pełnia strzelania w źdźbło pełnia kłoszenia pełnia kłoszenia pełnia strzelania w źdźbło pełnia kłoszenia pełnia strzelania w źdźbło pełnia kłoszenia 10% porażonych pędów 10% porażonej powierzchni górnych liści 20% porażonej powierzchni liścia podflagowego 10%porażonej powierzchni liścia flagowego 5% porażonej powierzchni kłosów, a przy deszczowej pogodzie wystąpienie pierwszych objawów 15% porażonej powierzchni liścia podflagowego 5% porażonej powierzchni liścia flagowego 10% porażonych pędów 15% porażonej powierzchni górnych liści

9 System ekspercki oceny ryzyka wystąpienia łamliwości podstawy źdźbła 6 punktów

10 System ekspercki oceny ryzyka wystąpienia łamliwości podstawy źdźbła 19 punktów

11 System ekspercki oceny ryzyka wystąpienia łamliwości podstawy źdźbła 23 punkty

12 Systemy złożone Stanowią najczęściej połączenie systemów objawowych i meteorologicznych, a często uwzględniają wpływ innych elementów środowiska mających wpływ na rozwój chorób i szkodników oraz uwzględniają opłacalność stosowanych ś.o.r.

13 Systemy wspomagania decyzji DSS w ochronie roślin ZADANIA 1. Wyznaczenie optymalnego terminu zastosowania śor. 2. Wybór właściwego środka ochrony roślin

14

15 Parametry wykorzystywane w systemie Faza rozwojowa zbóż (wg Zadoka) Stopień infekcji (% roślin z symptomami) na całych roślinach na trzech górnych liściach pędu głównego Odporność odmian na choroby Warunki pogodowe (septorioza) Efektywność pestycydów

16 Parametry wykorzystywane w systemie Faza rozwojowa zbóż (wg Zadoka)

17 Wykonywany monitoring agrofagów w fazach rozwojowych wg Zadoksa Agrofag Pszenica jara Pszenica ozima Mączniak Septorioza Rdza żółta Rdza brunatna Łamliwość źdźb Mszyca Skrzypionki

18 Nasilenie porażenia (% roślin z symptomami) na całych roślinach na trzech górnych liściach pędu głównego

19 Odporność odmian na choroby Skali 4 punktowej(0-3)

20 Model Mączniaka pszenicy ozimej Odmiany nie podatne Odporność 0-1 Faza rozwojowa % zainfekowanych roślin Ocena na całych roślinach Ocena na trzech górnych liściach pędów głównych Odmiany podatne Odporność 2 i 3 Faza rozwojowa % zainfekowanych roślin Ocena na całych roślinach Ocena na trzech górnych liściach pędów głównych O= nie pryskać 1 = Pryskać jeżeli się pojawiły inne choroby lub szkodniki wymagające oprysku lub gdy jest niezbędny zabieg przeciw chwastom. 2 = Pryskać jeżeli inne choroby lub szkodniki się pojawiły i wymagają oprysku lub jeżeli inne choroby osiągnęły 2 lub gdy jest niezbędny zabieg przeciw chwastom. 3 = Pryskać

21 Warunki pogodowe Liczba dni z opadem powyżej 1mm (septorioza)

22 Model Septoriozy pszenicy ozimej Odmiany bez odporności lub częściowo odporne Odporność 0 1 Faza rozwoju Liczba dni z opadem> 1 mm* % rośliny z symptomami septoriozy na trzecim liściu od góry < 10% > 10% Odmiany podatne Odporność 2-3 Faza rozwojowa Liczba dni z opadem > 1 mm* % rośliny z symptomami septoriozy na trzecim liściu od góry < 10% > 10%

23 W obliczeniu dawki fungicydu: D a = D 0 * K e * R v * R r * K f D a = Współczynnik wyznaczający dawkę fungicydu D o = podstawą określenia dawki jest stopień infekcji określonej choroby, K e = współczynnik korygujący skuteczność pestycydu na określoną chorobę lub szkodnika, R v = współczynnik redukcji dla fazy rozwoju uprawy (mniejsze rośliny potrzebuję niższych dawek), R r = współczynnik korygujący podatności odmiany, K f = współczynnik korygujący, gdy w uprawie był wykonywany zabieg fungicydowy przeciw łamliwości podstawy źdźbła (Pseudocercosporella herpotrichoides

24 Korekta dla stopnia infekcji (D 0 ) Czynnik (D 0 ) 0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 0,1 0,0 Mączniak Rdza jęczmienia Rdza żółta Rdza brunatna Stopień infekcji

25 Czynnik (D o ) Korekta dla stopnia infekcji (D 0 ) Liczba dni z opadem 0,9 0,8 0,7 0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 0,1 0, Septorioza Pszenicy Plamistość + Rynchosporioza Jęcz. ozimy Plamistość + Rynchosporioza Jęcz. jary >14

26 Korekty dla działania fungicydów K e wyznaczone dla pszenicy(dania) Fungicyd Mączniak Septoria Rdza brunat Rdza żółta Amistar - 0,80 1,00 1,00 Amistar Pro 1,00 1,00 1,00 1,00 Comet - 0,65 1,00 1,00 Corbel 1,00 1,10 1,10 Folicur EW 250 1,00 0,85 1,00 0,95 Mentor - 0, Sportak EW - 1, Stereo 1,05 1,00 1,00 1,00 Tern 0, Tilt 250 EC - 1,00 1,00 1,00 Tilt Top 1,00 1,00 1,00 1,00 Zenit 575 EC 0,95 0,97 1,00 1,00

27 Czynnik (Rv) 1,1 1,0 0,9 0,8 0,7 0,6 0,5 0,4 Korekta dla fazy rozwoju (Rv) Faza rozwoju (Zadoks) Choroby Szkodniki zbóż jarych Septorioza Szkodniki zbóż ozimych

28 Czynnik (Rr) 1,4 1,2 1,0 0,8 0,6 0,4 0,2 0,0 Korekta dla podatności odmian (R r ) Mączniak jęczmienia Mączniak pszenicy Rdza jęczmienia Rdza żółta i brunatna Plam. siat. i Rynchosp Septorioza

29 Obliczenie dawki Warunki: - Pszenica ozima, Tercja (klasa odpor = 3) - Faza rozwojowa % roślin z mączniakiem - 0% roślin z rdzą żółtą i brunatną - 1-5% roślin z septoriozą - 8 dni z opadem >1 mm Zalecenie: -Wykonać zabieg przeciwko mączniakowi i septoriozie - Jak jest obliczana dawkatango 500 SC?

30 Obliczenie dawki D 0 = 0,45 (stopień infekcji/czynnik ryzyka) K e = 1,00 (działanie fungicydu) R v = 1,00 (faza rozwojowa) R r = 1,30 (podatność) K f = 1,00 (łamliwość źdźbła) D a = 0,59 Dawka = Dawka zatwierdzona (1,0) * D a = 0,59

31 Działanie systemu

32

33

34