1. SPOTKANIE Z PREZYDENTEM SARKOZYM I JEGO EFEKTY

Podobne dokumenty
Dlaczego Polska powinna zdecydowanie odrzucić pełny aukcjoning jako element Pakietu energetycznoklimatycznego

POLSKA ENERGETYKA WOBEC POLITYKI KLIMATYCZNEJ UE. Stanisław Tokarski Przewodniczący Komitetu Studiów Wytwarzanie PKEE

Unijny handel uprawnieniami zbywalnymi na emisję CO 2. Mariusz KUDEŁKO Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, Wydział Zarządzania, Kraków

Wszyscy zapłacimy za politykę klimatyczną

Prawdziwa stawka negocjacji nad Pakietem energetyczno klimatycznym

Przegląd Naukowo-Metodyczny. Edukacja dla Bezpieczeństwa nr 2,

Pułapki dyrektywy EU-ETS czyżby pyrrusowe zwycięstwo?

System handlu emisjami a dywersyfikacja źródeł energii jako wyzwanie dla państw członkowskich Unii Europejskiej. Polski, Czech i Niemiec

ZOBOWIĄZANIA POLSKI DOTYCZĄCE OCHRONY KLIMATU. Prof. dr hab. inż. Maciej Nowicki

PL Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 292/19

*** PROJEKT ZALECENIA

Zagrożenia i koszty gospodarcze i społeczne wobec kosztotwórczej polityki klimatycznej UE

Miejsce polskiej energetyki w realizacji polityki klimatycznoenergetycznej koszty, źródła finansowania, derogacje. Zarządca Rozliczeń,

Polityka klimatyczna Unii Europejskiej

Zmiany proponowane przez Komisję Europejską w systemie EU ETS oraz ich konsekwencje dla Polski. Warszawa,

Dlaczego Szczyt Energetyczny Unii Europejskiej w dniu 4 lutego 2011 jest ważny dla Polski?

Działania PKPP Lewiatan na rzecz zrównowa

CO 2 w transporcie. Tomasz Chruszczow Dyrektor Departamentu Zmian Klimatu i Ochrony Atmosfery

Wkład Green Effort Group w negocjacje EU-ETS

L 90/106 Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

Efektywność energetyczna jako temat ważny politycznie (cz.1)

Rynek mocy a nowa Polityka energetyczna Polski do 2050 roku. Konferencja Rynek Mocy - Rozwiązanie dla Polski?, 29 października 2014 r.

Przydziały dla energetyki i pozostałych sektorów. ; Krajowy Plan Inwestycyjny. Katarzyna Kłaczyńska, LL.M. 12 kwietnia 2013 r.

Rynek CO2 Aukcje Pierwotne

Październikowy wzrost zmienności cen uprawnień do emisji CO 2 wynikiem poparcia Polski i Niemiec dla zaostrzenia polityki klimatycznej

Pakiet klimatyczny UE

System handlu uprawnieniami CO 2 oraz system rozliczania emisji SO 2 i NO x do roku 2020 dla wytwórców energii elektrycznej i ciepła

Zrównoważony rozwój regionów w oparciu o węgiel brunatny

Polityka energetyczna Polski do 2030 roku. Henryk Majchrzak Dyrektor Departamentu Energetyki Ministerstwo Gospodarki

Gospodarka niskoemisyjna

FRAGMENT PROGRAMU POLITYCZNEGO CIEPŁO I ENERGIA - cz. II

Elektroenergetyka polska Stan po trzech kwartałach - wyniki i wyzwania 1)

Polityka UE w zakresie redukcji CO2

SZANSA DLA POLSKIEGO PRZEMYSŁU. Warszawa r.

KONFERENCJA MIĘDZYNARODOWA. Warszawa

Kraków, 8 maja 2015 r.

Raport 3 Koncepcja zmian w unijnej polityce energetycznoklimatycznej oraz proponowane kierunki jej modyfikacji wraz z uzasadnieniem i oceną skutków

Analiza systemowa gospodarki energetycznej Polski

Polityka klimatyczno-energetyczna Polski oraz pozostałych krajów Wyszehradzkich

APAKIET ENERGETYCZNY I INNE REGULACJE PRAWNE ŚWIATOWE TENDENCJE

Ku globalnemu zarządzaniu środowiskiem: wojna czy pokój?

Raport 3 Koncepcja zmian w unijnej polityce energetycznoklimatycznej oraz proponowane kierunki jej modyfikacji wraz z uzasadnieniem i oceną skutków

Warszawa, 27 listopada 2012 r. Narodowy Program Rozwoju Gospodarki Niskoemisyjnej (NPRGN) dr inŝ. Alicja Wołukanis

DZIAŁANIA I NARZĘDZIA NIEZBĘDNE DO WDRAŻANIA PAKIETU

Magazyny energii w obecnych i przyszłych programach wsparcia Magdalena Kuczyńska

Informacja Prasowa. Warszawa, 18 lipca 2016 r. Komentarz PKEE do raportu: Czarna chmura Europy

Niskoemisyjna Polska 2050 Andrzej Kassenberg Instytut na rzecz Ekorozwoju

Polityka klimatyczna UE praktyczne aspekty jej realizacji w krajach członkowskich poprzez ograniczenie zuŝycia energii

INSTYTUT NA RZECZ EKOROZWOJU

POLSKIE TOWARZYSTWO ELEKTROCIEPŁOWNI ZAWODOWYCH

Skutki makroekonomiczne przyjętych scenariuszy rozwoju sektora wytwórczego

Działania rządu RP w odniesieniu do derogacji dla energetyki. Bernard Błaszczyk Podsekretarz Stanu Ministerstwo Środowiska

PRZYSZŁOŚĆ SYSTEMU GOSPODARKI ODPADAMI KOMUNALNYMI W POLSCE

Przyszłość ciepłownictwa systemowego w Polsce

Każde pytanie zawiera postawienie problemu/pytanie i cztery warianty odpowiedzi, z których tylko jedna jest prawidłowa.

Czym fascynuje, a czym niepokoi energetyka jądrowa?

1 Zmiany emisji gazów cieplarnianych w Polsce w latach na tle zmian emisji w krajach UE

PAKIET KLIMATYCZNO ENERGETYCZNY UE

Zmiany Klimatu i COP21. Szkolenie Sprawiedliwość globalna naszą codziennością IX-X.2015

Wątpliwe korzyści? Ekonomiczne aspekty polityki biopaliwowej UE. Kontekst. Kwiecień 2013

Roczne sprawozdania finansowe niektórych rodzajów spółek w odniesieniu do mikropodmiotów ***I

Polityka Klimatyczno-Energetyczna UE Ocena Propozycje Zmian Nowa Filozofia Inne Cele

Rola kogeneracji w osiąganiu celów polityki klimatycznej i środowiskowej Polski. dr inż. Janusz Ryk Warszawa, 22 październik 2015 r.

A. Zmiany w zakresie instytucji interpretacji przepisów prawa podatkowego

Stanowisko Polskiego Komitetu Energii Elektrycznej dotyczące aktualnego stanu prac nad rewizją dyrektywy 2003/87/WE (EU ETS)

AKCYZA. Element konkurencyjności w energochłonnych branŝach przemysłu w Unii Europejskiej

WĘGIEL SKARB CZY PRZEKLEŃSTWO DLA GOSPODARKI POLSKI Kraków, 20 czerwca

WIEDZA INNOWACJE TRANSFER TECHNOLOGII EFEKTYWNE WYKORZYSTANIE ŚRODKÓW UE

Restytucja źródeł a bezpieczeństwo energetyczne Finansowanie inwestycji energetycznych

Handel emisjami w teorii i praktyce / Jolanta Baran, Agnieszka Janik, Adam Ryszko. Warszawa, Spis treści. Wprowadzenie 9

Produkcja bioetanolu w Polsce i na świecie stan obecny i przyszłość

Zmiany w strukturze dochodów polskiego sektora bankowego po wejściu do strefy euro. Sylwester Kozak Departament Systemu Finansowego

z dnia 30 czerwca 1993 r. ustanawiające specjalne szczegółowe zasady stosowania rolniczych kursów przeliczeniowych w sektorze cukru

Elektroenergetyka w Polsce Z wyników roku 2013 i nie tylko osądy bardzo autorskie

badanie potrzeby i możliwości wprowadzenia dyrektywy w sprawie transgranicznego przenoszenia siedzib statutowych spółek.

Wniosek DECYZJA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY

ELEKTROENERGETYKA W POLSCE 2011 WYNIKI WYZWANIA ZIELONA GÓRA 18 LISTOPADA wybrane z uwarunkowań zewnętrznych i wewnętrznych!

Prezentuje: dr Janina Fudała prof. IETU Instytut Ekologii Terenów Uprzemysłowionych Miejsce i data: 23 luty 2017 r.

GŁOS PRZEDSIĘBIORCÓW W KREOWANIU POLITYKI ROZWOJU

Zapotrzebowanie krajowego sektora energetycznego na surowce energetyczne stan obecny i perspektywy do 2050 r.

KOMUNIKAT DLA POSŁÓW

Zarządzanie energią. Norma ISO 50001:2011, korzyści wynikające z wdroŝenia systemu. Jacek Walski PREDA Szczecin, r.

Komisja Spraw Zagranicznych

Opis niektórych zmian wprowadzonych do ustawy o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych przez ustawę z dnia 4 lipca 2019 r.

WSPIERAMY EUROPARLAMENTARZYSTÓW

Restytucja Mocy. Stanisław Tokarski. Wiceprezes Zarządu TAURON Polska Energia. Warszawa,

WNIOSEK DOTYCZĄCY AKTU PRAWNEGO UNII

KOMISJA EUROPEJSKA DYREKCJA GENERALNA DS. DZIAŁAŃ W DZIEDZINIE KLIMATU

Przepisy dotyczące ciągników wprowadzanych do obrotu w ramach programu elastyczności ***I

Siły sprawcze poprawy efektywności Wykorzystania energii w budynkach

odpowiedzi na pytania dot. przetargu nieograniczonego na Dostawa energii elektrycznej do budynków przychodni w Rybniku (PN/29/2009)

Zagrożenia uzyskania 15% OZE w 2020 roku

realizacji inwestycji zagranicznych w gminach woj. małopolskiego

Pompa ciepła zamiast kotła węglowego? Jak ograniczyć niską emisję PORT PC

W POLSCE. Miejsce odnawialnych źródeł energii w długofalowym planowaniu polityki. Wdrożenie dyrektywy UE dot. odnawialnych źródeł energii w Polsce

Jerzy Janikowski Szef Biura Współpracy Międzynarodowej

Pakiet energetyczno-klimatyczny: wpływ na gospodarki oparte na węgluw. dr Piotr Ciżkowicz Ernst & Young Zespół Strategii Ekonomicznej 9 grudnia 2008

Jak głęboko Urząd powinien ingerować w strukturę i politykę firmy w sytuacji, gdy konieczne jest przywrócenie konkurencji na rynku?

Transkrypt:

Bolesław Jankowski Dlaczego Polska powinna zdecydowanie odrzucić pełny aukcjoning jako element Pakietu energetyczno klimatycznego 1. SPOTKANIE Z PREZYDENTEM SARKOZYM I JEGO EFEKTY Jeszcze na parę dni przed spotkaniem z Prezydentem Sarkozym przedstawiciele rządu polskiego przyjmowali bardzo ofensywną postawę. Najpierw szef UKIE M. Dowgielewicz skrytykował brak reakcji po stronie innych krajów na polskie postulaty, następnie Waldemar Pawlak przedstawił się jako zwolennik twardej postawy negocjacyjnej, a Donald Tusk zapowiedział gest zwycięstwa po spotkaniu z Prezydentem Sarkozym. Po sobotnim spotkaniu pojawiły się informacje na temat nowej propozycji prezydencji francuskiej. Sprowadzają się one w gruncie rzeczy do uzyskania przez Polskę derogacji, czyli okresów przejściowych na obowiązkowy zakup uprawnień emisyjnych przez elektrownie. Polska miałaby uzyskać do roku 2019 prawo do przydzielania elektrowniom częściowo bezpłatnych uprawnień. Informacja ta jest prezentowana na ogół jako zwycięstwo strony polskiej i spełnienie oczekiwań polskich negocjatorów. "Uzyskaliśmy jako Polska to, do czego przekonywaliśmy partnerów europejskich od wielu, wielu miesięcy - pewne ramy, szkielet konstrukcji, jaki nam odpowiada (porozumienia ws. pakietu klimatyczno-energetycznego - PAP)" - powiedział Tusk na konferencji prasowej po spotkaniu. Przyjrzyjmy się bliŝej temu co faktycznie udało się osiągnąć polskiemu rządowi. Zastanówmy się teŝ, czy wdroŝenie pełnego aukcjoningu nawet jeśli będzie dokonane w Polsce od roku 2020 moŝna nazwać sukcesem, szczególnie w sytuacji, gdy jak to wykaŝemy unijna polityka klimatyczna jest dla polski podwójnie restrykcyjna. 2. WYJAŚNIENIE ISTOTY ZOBOWIĄZAŃ EMISYJNYCH POLSKI ZAWARTYCH W PAKIECIE 2.1. RODZAJE LIMITÓW EMISJI Istnieje wiele nieporozumień na temat charakteru zobowiązań redukcyjnych dot. emisji CO2 zawartych w Pakiecie energetyczno-klimatycznym ze stycznia 2008 r. Nadal wiele osób jest przeświadczonych, Ŝe Polska ma zredukować swoją emisję do określonego poziomu np. 20% lub 30%. Ten fałszywy pogląd był nawet przedstawiany w recenzji Raportu 2030 autorstwa IBnGR! Warto więc wyjaśnić sposób w jaki Pakiet zmierza do redukcji emisji CO2 w całej Unii i jakie z tego wynikają zobowiązania dla Polski. Osiągnięcie 20% redukcji w skali całej UE ma być zrealizowane poprzez: jeden ogólnounijny limit emisyjny (cap) dla wszystkich instalacji objętych systemem handlu emisjami (EU ETS); Badania Systemowe EnergSys Sp. z o. o. 1

27 krajowych limitów emisji dla źródeł emisji nie objętych systemem handlu emisjami (tzw. emisje Non ETS). W Pakiecie energetyczno klimatycznym Polska, tak jak i inne kraje UE nie posiada limitu emisji gazów cieplarnianych obejmującego wszystkie emisje krajowe. Ma jedynie zdefiniowany limit emisji gazów cieplarnianych z instalacji Non ETS. Polskie instalacje objęte systemem EU ETS poddane są natomiast takim samym zasadom jak przedsiębiorstwa z krajów unijnych. Skala redukcji emisji z polskich instalacji nie jest wymuszana. Będzie ona wynikała z ich zachowań, zmian technologicznych i paliwowych, a w przypadku niektórych przemysłów takŝe ewentualnych decyzji o zmianie lokalizacji zakładów przemysłowych. Według wyliczeń KE polskie instalacje mają się walnie przyczynić do osiągnięciu redukcji emisji z całego systemu EU ETS, i z całą pewnością przypadnie na nie więcej niŝ - średnio dla całego systemu 21% - redukcji emisji w stosunku do roku 1990. 2.2. ZRÓśNICOWANA POLITYKA UNIJNA W SEKTORACH EU ETS I NON ETS Polska uzyskała moŝliwość zwiększenia emisji z sektorów Non ETS o 14% w stosunku do roku 1990. Z dotychczasowych analiz EnergSys wynika, Ŝe te limity nie będą zbyt trudne do zrealizowania, a być moŝe uda się nawet uzyskać niŝsze emisje. Jednak Polska nie ma moŝliwości skorzystania na takiej dodatkowej redukcji, bowiem propozycje zawarte w Pakiecie nie przewidują moŝliwości sprzedaŝy praw emisyjnych z sektora Non ETS do EU ETS. Jednym z powodów jest brak zgody co do sankcji za wypełnienie limitów emisji z sektorów Non ETS. Wygląda więc to tak, Ŝe wszystkie procesy emisyjne w UE będą podlegały dwóm rodzajom polityki redukcji: 1) Emisje objęte systemem EU ETS będą poddane bardzo rygorystycznym zasadom systemu EU ETS. Rygoryzm ten polega na tym, Ŝe w myśl obecnych zapisów dyrektywy kaŝda emisja przekraczająca poziom wynikający z posiadanych uprawnień jest niezwykle surowo karana najpierw karą 100 Euro za tonę nieuprawnionej emisji, a dodatkowo obowiązkiem zakupu brakujących uprawnień emisyjnych. Instalacje objęte systemem EU ETS poddane będą twardym mechanizmom redukcji, nadzorowanym przez Komisję Europejską. 2) Emisje z sektorów Non ETS, będą natomiast podlegać będą polityce redukcji, określanej przez kaŝdy kraj stosownie do własnych warunków i uzyskanego limitu emisji dla tego sektora. PoniewaŜ nie zostały określone kary za wypełnienie limitów, moŝna stwierdzić, Ŝe instalacje spoza systemu EU ETS będą poddane raczej miękkim, mało restrykcyjnym mechanizmom redukcji emisji, nadzorowanym przez kraje członkowskie. Badania Systemowe EnergSys Sp. z o. o. 2

2.3. PODWÓJNA RESTRYKCYJNOŚĆ PAKIETU DLA POLSKI W sytuacji łagodnych wymagań dla sektora Non ETS, korzyści z poluzowania limitów emisyjnych w tej części mogą okazać się dla Polski iluzoryczne. Natomiast uczestnictwo w systemie EU ETS będzie oznaczać poddanie twardym wymaganiom stawianym przez ten system. Taki rozkład wymagań w polityce unijnej jest bardzo niekorzystny dla Polski. W naszym kraju bowiem, udział emisji objętych systemem EU ETS jest szczególnie wysoki w porównaniu z innymi krajami, co ilustruje rys. 1. 80% 70% 60% % emisji krajowych 50% 40% 30% 20% 10% 0% Czechy Dania Niemcy Węgry Irlandia Włochy Polska Hiszpania Szwecja UK Rys 1. Udział emisji z instalacji objętych systemem EU ETS w emisjach krajowych w wybranych krajach, na podstawie planów rozdziału uprawnień na lata 2005-2007 [Ellerman et all., 2007 1 ] Polityka redukcji emisji proponowana w Pakiecie jest dla Polski podwójnie restrykcyjna, gdyŝ: 1) Znacznie większa niŝ w innych krajach część emisji krajowych poddana jest restrykcyjnej polityce redukcji w systemie EU ETS, natomiast mechanizmem łagodnych ograniczeń dla sektorów Non ETS objęta jest znacznie mniejsza część emisji krajowej. 2) Polskie przedsiębiorstwa objęte systemem EU ETS, ze względu na wysoką średnią emisyjność, będą poddane znacznie silniejszej presji redukcyjnej i kosztowej niŝ przedsiębiorstwa z innych krajów. 1 Ellerman A., Buchner B., Carraro C.: Allocation in the European Emissions Trading Scheme. Rights, Rents and Fairness. Cambridge University Press, 2007. Badania Systemowe EnergSys Sp. z o. o. 3

Ze względu na łagodną politykę redukcji w stosunku do emisji Non ETS naleŝy zdecydowanie zakwestionować poziom kosztów bezpośrednich przedstawiony w Impact Assessment dla większości krajów unijnych. W duŝej grupie krajów koszty te bowiem w dominującej mierze dotyczą redukcji emisji w segmencie Non ETS 2. Przy łagodnej polityce wynikającej z braku kar za niedotrzymanie tych limitów, inne kraje z łatwością będą mogły uniknąć poniesienia tych kosztów. W przypadku Polski natomiast koszty redukcji przypadają głównie na przemysł objęty handlem emisjami i ze względu na restrykcyjność tego systemu, nie da się od nich uciec. 3. CO OZNACZA ZGODA NA PEŁNY AUKCJONING Zgoda na pełny aukcjoning, nawet jeśli będzie on obowiązywał od roku 2020, niesie ze sobą ogromne konsekwencje. NajwaŜniejsze niebezpieczeństwa aukcjoningu z polskiej perspektywy są następujące: 1) Aukcjoning znacząco podnosi ceny energii produkowanej z paliw kopalnych, w największym stopniu węgla kamiennego i brunatnego, które są powszechnie stosowane w polskiej energetyce. 2) Aukcjoning uzaleŝnia ceny energii od niepewnych przyszłych cen uprawnień emisyjnych; w Polsce wystąpi szczególnie silne powiązanie pomiędzy cenami uprawnień i cenami energii. 3) Aukcjoning powoduje uzaleŝnienie kosztów wytwarzania energii od cen uprawnień, co przekłada się na wzrost niepewności dla inwestorów, zarówno co do wyboru technologii produkcji energii (ich rentowność zaleŝy od cen uprawnień), jak i na wzrost niepewności inwestycji w produkcję energochłonną, np. chemiczną, hutniczą, cementową. 4) Pełny aukcjoning to rozwiązanie para-podatkowe, które działa selektywnie, powodując niestety, Ŝe ceny energii w Polsce będą naleŝały do najwyŝszych w Unii. 5) Aukcjoning wprowadza wysokie opłaty za emisję dozwoloną (emitowaną na podstawie posiadanych uprawnień emisyjnych), co otwiera drogę do wprowadzenia podobnych rozwiązań w odniesieniu do innych zanieczyszczeń, np. emisji SO2, czy NOx, pyłów czy rtęci, które w Polsce są nadal relatywnie wysokie. 6) Aukcjoning jest para-podatkiem, który ma bardzo waŝną nową cechę, a mianowicie jego pobór nie ogranicza się do terytorium jednego kraju. Uprawnienia sprzedawane na aukcji przez Polskę (pobór para-podatku) mogą być bowiem kupowane przez firmy niemieckie lub brytyjskie (opłata para-podatkowa), podczas gdy firmy polskie mogą kupować uprawnienia sprzedawane np. przez rząd Rumunii lub Niemiec. Takie rozwiązanie wprowadza precedens do rozwiązań podatkowych, które poza jasno określonymi w prawie unijnymi podatkami stanowiącymi przychód budŝetu UE, są wewnętrzną sprawą krajów członkowskich, a przedsiębiorstwo w danym kraju płaci podatek na rzecz tegoŝ kraju, a nie innego. 2 Wystarczy przypomnieć, Ŝe według obliczeń Komisji Europejskiej zaproponowane poluzowanie dla Polski limitu emisji w sektorze Non ETS spowoduje zmniejszenie kosztów redukcji emisji z 1,24 % PKB do 0,48% PKB. Badania Systemowe EnergSys Sp. z o. o. 4

7) Jak wykazały działania podejmowane w Parlamencie Europejskim 3, sposób wykorzystania środków finansowych pochodzących z aukcji uprawnień jest przedmiotem prawodawstwa unijnego i przy kolejnych przeglądach moŝe dojść do uchwalenia zasad wykorzystania tych środków niezgodnych z polską racją stanu. Wówczas pieniądze płacone przez polskie firmy na zakup uprawnień mogą np. finansować działania pomocowe w Afryce, słuŝące umacnianiu pozycji Francji w basenie Morza Śródziemnego. 8) Obecne propozycje rozdziału całkowitej puli uprawnień emisyjnych do sprzedaŝy na aukcjach krajowych dotyczą jedynie okresu do roku 2020. Polska nie ma Ŝadnych gwarancji, Ŝe po roku 2020 otrzyma w formie wpływów do budŝetu choćby zwrot kwot wydatkowanych przez polskie firmy na zakup uprawnień, nie mówiąc o nadwyŝce kompensującej wyŝsze koszty redukcji emisji. 9) Wprowadzenie pełnego aukcjoningu w Polsce i UE, bez uzgodnienia międzynarodowych porozumień skutkujących podobnymi obciąŝeniami w innych krajach, stymulować będzie przenoszenie produkcji energochłonnej, a takŝe produkcji energii elektrycznej poza UE. W przypadku Polski moŝna spodziewać się przenoszenia produkcji na Białoruś lub Ukrainę, takŝe w odniesieniu do produkcji energii elektrycznej. 10) Zgoda na wprowadzenie aukcjoningu od roku 2020 jest zgodą na politykę małych kroków, która poprzez kolejne działania zmierza w sposób konsekwentny do wprowadzenia rozwiązań niekorzystnych dla Polski. Opóźnienie tego procesu nie zmienia jego istoty i jest przyzwoleniem na jego pełną realizację. Rok 2020, będzie za 11 lat. Biorąc pod uwagę złoŝoność i tempo procesów inwestycyjnych w energetyce - to bardzo niedługo. Zmiany struktury technologicznej i paliwowej do roku 2020 w elektroenergetyce nie będą na tyle duŝe, by wprowadzenie aukcjoningu było znacząco mniej dotkliwe niŝ obecnie. 4. DLACZEGO TAK SZYBKO REZYGNUJEMY Z WŁASNYCH POSTULATÓW Dotychczasowe główne postulaty Polski zgodnie z informacją min. Korolca dotyczyły: a) Wprowadzenia metody wskaźnikowo aukcyjnej zamiast aukcjoningu; b) ograniczenia cen uprawnień emisyjnych (tzw. korytarz cenowy); c) zwiększenie mechanizmu solidarności większe przepływy finansowe dla nowych krajów członkowskich. W wypowiedziach przedstawicieli rządu po sobotnim spotkaniu z Prezydentem Sarkozym, ze zdumieniem moŝna było dostrzec całkowite niemal porzucenie tych propozycji w obliczu mglistej propozycji derogacji na wprowadzanie pełnego aukcjoningu. Taka postawa dziwi zarówno ze względów negocjacyjnych jak i merytorycznych. 3 zgłaszane były powaŝnie rozwaŝane propozycje przekazania 20-50% przychodów z aukcji na pomoc dla krajów trzecich Badania Systemowe EnergSys Sp. z o. o. 5

Sygnalizowanie gotowości zrezygnowania z własnych postulatów w odpowiedzi na mgliste, mało konkretne propozycje jest powaŝnym osłabianiem własnej pozycji negocjacyjnej, dokonanym tuŝ przed podjęciem końcowej rundy negocjacji. Zaprezentowana postawa przedstawicieli rządu wskazuje, Ŝe nie zamierza on silnie obstawać przy swoich propozycjach jeśli uzyska choćby niewielkie złagodzenie wymagań dla naszego kraju. Przy takiej postawie nikt chyba nie będzie powaŝnie obawiał się uŝycia przez Polskę zawetowania Pakietu, co stawia pod znakiem zapytania moŝliwość wynegocjowania rzeczywiście korzystnych dla Polski rozwiązań. Trudno takŝe zrozumieć postawę rządu ze względów merytorycznych, gdyŝ jak wykazano powyŝej, wprowadzenie aukcjoningu oznacza ogrom nowych niebezpieczeństw dla Polski, zaś jego opóźnienie do roku 2020 nie zlikwiduje negatywnych skutków gospodarczych i społecznych jakie będą następstwem tego rozwiązania. PoniŜej przytoczono kilka wypowiedzi przedstawicieli rządu, które dobrze ilustrują jego stanowisko po spotkaniu z Prezydentem Sarkozym, wraz z komentarzem odnoszącym się do treści tych wypowiedzi z perspektywy celów negocjacji nad Pakietem energetyczno klimatycznym. Z wypowiedzi Premiera Donalda Tuska: Uzyskaliśmy jako Polska to, do czego przekonywaliśmy partnerów europejskich od wielu, wielu miesięcy - pewne ramy, szkielet konstrukcji, jaki nam odpowiada (porozumienia ws. pakietu klimatyczno-energetycznego - PAP)" - powiedział Tusk na konferencji prasowej po spotkaniu. uzyskanie choćby ogólnej akceptacji rozwiązań systemowych proponowanych przez Polskę byłoby rzeczywiście sukcesem Jak wyjaśnił, "dotyczy to przede wszystkim tak zwanej derogacji". Mówiąc po polsku - pewnego specjalnego traktowania państw uzaleŝnionych od węgla na czas dłuŝszy, niŝ to by wynikało z wcześniejszych ustaleń" - tłumaczył polski premier uzyskanie derogacji nie było głównym celem polskich negocjacji, Polska dąŝyła przede wszystkim do uzyskania zmiany niekorzystnych rozwiązań systemowych. "Ale wiecie dobrze, o co walczymy" - dodał Tusk, zwracając się do dziennikarzy. "O moŝliwie niskie ceny energii w Polsce, o wieloletnie bezpieczeństwo dla naszej energetyki opartej na węglu" - mówił. "To jest ta rzeczywiście najpowaŝniejsza wojna w nowoczesnej Europie, w której Polska bierze udział" - zaznaczył. to prawda, Ŝe jest to najpowaŝniejsza obecnie wojna, ale w jaki sposób zgoda na stopniowo wzrastający aukcjoning bezpieczeństwu energetyki węglowej? ma sprzyjać niskim cenom energii i wieloletniemu W ocenie premiera, Sarkozy jest "dobrym patronem dobrych rozwiązań" w sprawie pakietu. "Jego zaangaŝowanie uwaŝam za ponadstandardowe - w sprawy pozytywnego dla nas rozwiązania kwestii pakietu klimatyczno-energetycznego" - podkreślił Tusk byłoby bardzo dziwne, gdyby Prezydent Sarkozy działał wbrew interesom Francji; dotąd wielokrotnie pokazał, Ŝe ten interes jest dla niego waŝniejszy od interesu partnerów unijnych, a w przypadku Pakietu interes Francji zdecydowanie rozmija się z interesem Polski. Badania Systemowe EnergSys Sp. z o. o. 6

Z wypowiedzi szefa gabinetu politycznego Premiera: Przedwczoraj udało się załatwić bardzo powaŝne korzyści dla polskiej gospodarki - trudno dopatrzyć się korzyści dla Polski z relacjonowanych ustaleń, chyba Ŝe ich wyniki porównywać do scenariusza katastrofy jeśli pakiet wejdzie w Ŝycie bez Ŝadnych zmian. Zgoda na pełny aukcjoning od roku 2020 stanowić będzie ogromną barierę dla rozwoju gospodarczego Polski i to juŝ przed tym rokiem, z powodu uwzględniania w decyzjach inwestycyjnych tych przyszłych niekorzystnych uwarunkowań z odpowiednim wyprzedzeniem. Najistotniejsze jest to, Ŝe udaje nam się odroczyć ten termin, tę datę graniczną, kiedy polska gospodarka będzie musiała radykalnie ograniczać emisję CO2, a to oznacza, Ŝe mamy więcej czasu na modernizację polskich elektrowni" - powiedział Nowak w poniedziałek w TVN2 to chyba nieporozumienie, bo zmiana przydziału uprawnień nie oznacza automatycznie zmian w redukcji emisji. Szef gabinetu politycznego premiera mówił, Ŝe (do końca 2019 r.) nasze elektrownie będą otrzymywały od polskiego rządu bezpłatne uprawnienia do emisji CO2. Oznacza to, Ŝe w tym czasie nie będą musiały na międzynarodowych aukcjach kupować tych uprawnień najprawdopodobniej nie jest to prawdą, bo gdzie indziej jest mowa o rosnącym udziale aukcjonigu, więc firmy polskie będą musiały kupować, tyle Ŝe nie od razu wszystkie uprawnienia. Według niego czeka nas "burza inwestycyjna" w energetyce. Nowak zaznaczył, Ŝe pieniądze, które byłyby wydawane na kupowanie większych limitów emisji będą przeznaczane przez elektrownie na modernizację. "Dostaliśmy po prostu więcej czasu i więcej pieniędzy" - podkreślił. do roku 2020 nie uda się istotnie zmodernizować polskiej energetyki, szczególnie w sytuacji drogiego i trudno dostępnego kapitału i wysokiego ryzyka inwestycyjnego. Przykład budowy autostrad pokazuje, Ŝe polityczne deklaracje nie wystarczają do uruchomienia rzeczywistych, kosztownych i złoŝonych procesów inwestycyjnych. Czekamy na ogłoszenie sukcesu, na Brukselę. Tam tak naprawdę musimy postawić kropkę nad "i", powiedzieć: "tak udało się", albo powiedzieć: "nie, nie udało nam się i nie ma pakietu" - stwierdził polityk czy to właśnie przesunięcie daty pełnego aukcjoningu z roku 2013 na 2020 ma być tym właśnie sukcesem? Czytanie zacytowanych powyŝej i podobnych do nich wypowiedzi jest dosyć przygnębiające. Oznacza bowiem całkowite oddanie w negocjacjach najpowaŝniejszych dla Polski spraw. Do takich kluczowych dla Polski spraw naleŝy bowiem obrona przed wprowadzeniem pełnego aukcjoningu. 5. CZY JEST SZANSA NA POLSKI SUKCES W NEGOCJACJACH? Najbardziej smutne jest to, Ŝe przedstawiciele rządu polskiego zdają się rezygnować z walki o korzystne dla Polski postanowienia jeszcze przed zakończeniem negocjacji. Ostatnia wypowiedź Kanclerz Niemiec Angeli Merkel wskazuje na to, Ŝe walczyć naleŝy do końca. Zapowiedziała ona, Ŝe na unijnym szczycie w Brukseli nie dopuści do przyjęcia rozwiązań w zakresie ochrony klimatu, które mogłyby zaszkodzić niemieckiej gospodarce. Wypowiedź ta powszechnie obierana jest jako oznaka, Ŝe pani Kanclerz "wyhamowuje w walce o klimat. Trudno na podstawie tej jednej wypowiedzi ocenić, co się dokładnie za nią kryje. Taka postawa Niemiec stwarza jednak nowe moŝliwości działania dla polskich negocjatorów. Badania Systemowe EnergSys Sp. z o. o. 7

Nawet bez przychylnej postawy Niemiec Polska nie jest bez szans. Wprawdzie bez zgody innych silnych krajów UE nie jest moŝliwe przeforsowanie proponowanych przez Polskę rozwiązań jako obowiązujących dla całej Unii, ale istnieje jeszcze inna droga realizacji polskich postulatów. Polega ona na wyłączeniu Polski z jednolitych, proponowanych przez Komisję zasad rozdziału, z aukcjoningiem jako elementem centralnym. Wprowadzenie jednolitych zasad rozdziału nie jest bowiem konieczne do osiągnięcia celu redukcji emisji w sposób efektywny ekonomicznie co jest celem dyrektywy ustanawiającej system EU ETS. Dowodem jest obecnie funkcjonujący system, w którym nie ma jednolitych zasad rozdziału uprawnień. Dlatego Polska moŝe zakwestionować ustanowienie jednakowych zasad rozdziału, jako niezgodne z zasadą proporcjonalności 4. Ponadto propozycje KE zakładające wdroŝenie pełnego aukcjoningu są niezgodne z inną wyraŝoną w dyrektywie EU ETS zasadą, Ŝe system EU ETS musi prowadzić do redukcji emisji w sposób ograniczający negatywne skutki dla gospodarki i zatrudnienia 5. Z całą pewnością w przypadku Polski wprowadzenie pełnego aukcjoningu tego warunku nie spełnia. Podsumowując ocenę sytuacji negocjacyjnej naleŝy stwierdzić, Ŝe w świetle: ostatnich wypowiedzi Angeli Merkel i stałej krytycznej postawy Włoch, powaŝnych posiadanych argumentów merytorycznych i prawnych oraz konkretnych moŝliwych do zaproponowania rozwiązań, w tym nowych propozycji dotyczących zróŝnicowania zasad rozdziału uprawnień; prawa do zawetowania Pakietu w przypadku niekorzystnych, nieakceptowalnych dla Polski rozwiązań polski rząd nadal dysponuje znacznymi moŝliwościami wpływania na taki kształt Pakietu, jaki będzie moŝliwy do zaakceptowania dla naszego kraju. Zgoda na objęcie polskich przedsiębiorstw pełnym aukcjoningiem, nawet jeśli będzie on obowiązywał wyłącznie energię elektryczną od roku 2020, jest rozwiązaniem dla Polski destrukcyjnym i powinno być zdecydowanie odrzucone przez nasz kraj. Jeśli naszym negocjatorom nie uda się uzyskać dla Polski wyłączenia z pełnego aukcjoningu, wówczas pozostaje skorzystanie z prawa zawetowania Pakietu. Takie stanowisko negocjacyjne rządu polskiego byłoby analogiczne do tego, jakie zaprezentowała w swej ostatniej wypowiedzi Kanclerz Angela Merkel. Warszawa, 9 grudnia 2008 Pelniejszą ocenę Pakietu energetyczno klimatycznego i jego skutków dla Polski moŝna znaleźć w opracowaniu autora pt.: Pakiet energetyczno klimatyczny poraŝką czy zwycięstwem dla Polski i Unii? oraz w artykule pt.: Prawdziwa stawka negocjacji nad Pakietem energetyczno klimatycznym zamieszczonych w serwisie CIRE. 4 Zasada ta mówi m.in., Ŝe środki realizacji celów unijnych muszą być odpowiednie (to znaczy takie, dzięki którym da się dany cel osiągnąć), oraz konieczne (to znaczy takie, bez których osiągnięcie danego celu nie jest moŝliwe). 5 konieczność uwzględnienia wpływu na gospodarkę i zatrudnienie zapisana jest w Dyrektywie 2003/87/WE w Preambule, pkt (5): Niniejsza dyrektywa ma na celu przyczynienie się do spełniania zobowiązań Wspólnoty Europejskiej oraz jej Państw Członkowskich bardziej skutecznie, przez skuteczny europejski obrót przydziałami emisji gazów cieplarnianych, z najmniejszym moŝliwym zmniejszeniem rozwoju gospodarczego oraz zatrudnienia. Badania Systemowe EnergSys Sp. z o. o. 8