Zapotrzebowanie krajowego sektora energetycznego na surowce energetyczne stan obecny i perspektywy do 2050 r.

Transkrypt

1 Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią Polskiej Akademii Nauk Zapotrzebowanie krajowego sektora energetycznego na surowce energetyczne stan obecny i perspektywy do 2050 r. Ogólnopolska Konferencja Naukowa "Bezpieczeństwo energetyczne na wspólnym rynku energii UE" Rzeszów, 28 kwietnia 2015 r. Adam Szurlej Jacek Kamiński Piotr Janusz Piotr Saługa

2 Plan prezentacji Pozyskanie energii pierwotnej w Polsce Bezpieczeństwo energetyczne Wpływ zmian struktury wytwarzania energii elektrycznej na wielkość zapotrzebowania na poszczególne surowce energetyczne w Polsce oraz w wybranych państw UE Podsumowanie

3 Pozyskanie energii pierwotnej w Polsce na tle wybranych państw UE [mln toe] Rumunia 2004 r PJ Czechy Włochy Hiszpania Szwecja Holandia Polska 2013 r PJ Wielka Brytania Niemcy Francja Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Eurostat i GUS, 2014

4 Składowe bezpieczeństwa energetycznego pewność dostaw dywersyfikacja dostaw zależność importowa samowystarczalność energetyczna poziom zapasów paliw wrażliwość systemów energetycznych na zakłócenia stan techniczny sektora ochrona środowiska wykorzystania energii odnawialnej wielkość i stan wykorzystania zasobów naturalnych poziom skojarzonego wytwarzania energii poziom kosztów zewnętrznych emisyjność Bezpieczeństwo energetyczne ekonomia ceny paliw koszty produkcji energii sytuacja ekonomiczna branż energetycznych zamożność odbiorców wymagania inwestycyjne warunki polityczno społeczne jakość ustawodawstwa otoczenie polityczne stabilność gospodarcza lokalizacja źródeł i dróg zaopatrzenia

5 Zależność od importu surowców energetycznych 100% 80% 60% 40% 20% 0% % -40% -60% Finlandia Dania Irlandia Czechy Węgry Hiszpania Francja Włochy Niemcy Wielka Brytania USA Polska Źródło: opracowanie własne na podstawie danych IEA, 2015.

6 2005 r. Zmiany w strukturze wytwarzania energii elektrycznej w Polsce 2014 r. Źródło: opracowanie własne na podstawie MG, URE, PSE, 2015.

7 Wpływ zmian struktury wytwarzania energii elektrycznej na wielkość zapotrzebowania na poszczególne surowce energetyczne w Polsce oraz w wybranych państw UE Wyszczególnienie Jedn Produkcja e.e. TWh 156,9 151,7 156,3 163,2 159,9 162,5 156,6 z w.kam. TWh 86,3 81,6 89,2 90,8 84,5 84,6 80,3 z w.brun. TWh 54,9 50,3 49,5 53,6 55,6 60,0 54,2 Zużycie w. k. w energ. zawod. mln Mg 42,4 39,2 42,94 42,66 39,03 39,91 37,0 Zużycie w. b. w energ. zawod. mln Mg 60,9 56,0 55,70 61,77 63,29 65,7 63,2 Źródło: opracowanie własne na podstawie MG, URE, PSE, 2015.

8 Zmiany w strukturze produkcji energii elektrycznej w Niemczech [TWh] Źródło: DIW Wyszczególnienie Produkcja e.e. 576,6 633,0 629,8 633,6 610,4 Węgiel brunatny 148,3 145,9 160,7 162,0 156,0 Węgiel kamienny 143,1 117,0 116,4 124,0 109,9 Elektrownie jądrowe 169,6 140,6 99,5 97,3 96,9 Gaz ziemny 49,2 89,3 76,4 66,8 58,5 OZE 37,9 104,8 143,5 151,7 157,4 Udział węgla kamiennego i brunatnego w produkcji energii elektrycznej w 2013 r. wyniósł 45,5% i w porównaniu do 2012 r. wzrósł o 1,5%, z węgla brunatnego w 2013 r. wytworzono 162 TWh energii elektrycznej (1/4 całkowitej produkcji), co odpowiada dokładnie całkowitej produkcji energii elektrycznej w Polsce w 2012 r., w 2014 r. import węgla kamiennego do Niemiec wyniósł 46 mln ton i był o 2,1% wyższy niż w 2013 r.; 1/4 tego importu stanowił węgiel rosyjski, węgiel z Polski to ok. 2,3 mln ton i było to o 32,2% mniej niż w 2013 r.

9 12 Wykorzystanie węgla kamiennego, gazu ziemnego i elektrowni jądrowej w produkcji energii elektrycznej w latach (3 kwartały), [mln toe] Węgiel kamienny Gaz ziemny Paliwo jądrowe Źródło: opracowanie własne na podstawie DECC, 2015.

10 Miks energetyczny Polski 2050 (1/4) Zestawienie wyników wybranych scenariuszy REF Sc. 1 REF-WYSOKI Sc. 2 STATUSQUO Sc. 7 GAZOWY-CO2WYS Sc. 10

11 Miks energetyczny Polski 2050 (2/4) Produkcja energii elektrycznej netto w podziale na paliwa [TWh] Źródło: Gawlik (red.), 2013.

12 Miks energetyczny Polski 2050 (3/4) Nowe moce zainstalowane [GW] Źródło: Gawlik (red.), 2013.

13 Miks energetyczny Polski 2050 (4/4) 100 Analiza wskaźnika bezpieczeństwa energetycznego - WSK [%] WSK D Z D - całkowite dostawy paliw z krajowych złóż do sektora energetycznego [PJ] Z - krajowe zużycie paliw w sektorze energetycznym [PJ] REF REF-WYSOKI STATUSQUO GAZOWY-CO2WYS Źródło: opracowanie własne na podstawie Gawlik (red.), 2013.

14 Zapotrzebowanie na surowce energetyczne [PJ] w zależności od cen uprawnień do emisji CO 2 Węgiel kamienny Węgiel brunatny Gaz ziemny Źródło: Kudełko M., Kamiński J. i in. 2015

15 Podsumowanie Bezpieczeństwo energetyczne kraju, w porównaniu do innych państw UE, oceniane za pomocą wskaźnika uzależnienia od importu surowców energetycznych, jest na wysokim poziomie, Udział węgla kamiennego i brunatnego w strukturze zużycia pierwotnych nośników energii zależy przede wszystkim od kształtowania się cen uprawnień do emisji CO 2, zdolności podażowych węgla oraz rozwoju krajowego sektora gazowego, Bez względu na poziom krajowej podaży węgla kamiennego, sektor elektroenergetyczny, ze względów ekonomicznych, będzie wykorzystywał ten surowiec do produkcji energii elektrycznej i ciepła. Przy ograniczeniu dostaw krajowych, będą wykorzystywane węgle importowane.

16 DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ