Agnieszka Kułacka Mathematics Through English in Other Sciences Program własny koła zainteresowań Streszczenie Poniższy program koła zainteresowań jest programem zintegrowanym tematycznie przeznaczonym dla uczniów II etapu edukacyjnego z podstawową znajomością języka angielskiego oraz uzdolnionych matematycznie. 1 Wstęp Jednym z zadań jakie wyznacza zreformowany system szkolny jest zaspokojenie potrzeb edukacyjnych uczniów szczególnie uzdolnionych. Nauczyciel musi więc stworzyć warunki pełnego rozwoju zainteresowań i zdolności uczniów, kształtowania samodzielnego, twórczego myślenia, pracowitości i wytrwałości. By to osiągnąć praca nauczyciela z uczniem nie może ograniczać się do systemu klasowo-lekcyjnego; należy ją poszerzyć o indywidualny kontakt zarówno w postaci spotkań koła zainteresowań jak i elektronicznej wymiany listów. Program koła Mathematics Through English in Other Sciences adresowany jest do uczniów klas V-VI szkoły podstawowej uzdolnionych językowo i matematycznie oraz pragnących poszerzeć swoją wiedzę z innych przedmiotów. Zgodnie z działającym w szkole Programem Wspierania Uzdolnień ma na celu uzyskanie pełnego i rzeczywistego rozwoju talentu dziecka i zagwarantowanie jego prawidłowego rozwoju społecznego i emocjonalnego. 2 Cel edukacyjny koła Program koła rozwijać będzie następujący ogólny cel edukacyjny 1 : Nauczyciele w szkole podstawowej dostosowują przekazywanie odpowiedniej wiedzy, kształtowanie odpowiednich umiejętności i postaw uczniów do naturalnej w tym wieku aktywności dzieci; umożliwiają im poznawanie świata 1 Na podstawie Programu nauczania języka angielskiego DKW-4014-59/99 1
w jego jedności i złożoności; wspomagają ich samodzielność uczenia się, inspirują ich do wyrażania własnych myśli i przeżyć; rozbudzają ich ciekawość poznawczą oraz motywację do dalszej edukacji. Cel ten zostanie osiągnięty poprzez wykorzystanie scenariuszy lekcji umieszczonych na stronach New York Times 2 odpowiednio modulowanych i dostosowanych do możliwości i zainteresowań uczniów szkoły polskiej. Moje scenariusze oparte na nich będą zawierały również elementy rozwijania języka dzieci zarówno angielskiego jak i polskiego poprzez różnorodne formy pracy z tekstem oraz języka matematyki służącego do budowania modeli matematycznych. Oprócz periodycznych spotkań wszystkich uczestników koła planuję pracę indywidualną z uczniem również za pośrednictwem internetu. 3 Szczegółowe cele programu Program koła Mathematics Through English in Other Sciences będzie w szczególności obejmował rozwijanie zdolności i umiejętności uczniów w trzech sferach: (1) poziomu opanowania języka zapewniającego minimum komunikacji językowej w nauce, (2) umiejętności tłumaczenia bardzo prostych tekstów specjalistycznych, (3) wykorzystywanie języka matematyki do opisywania, wyjaśniania, interpretowania, porozumiewania się i przewidywania zjawisk z różnych dziedzin nauki. Dodatkowymi celami wychowawczymi jakie program zaklada są: wzbudzenie ciekawości wobec świata, motywację do poszukiwań, samodzielność oraz dojrzałość w rozpoznawaniu, analizie i rozwiązywaniu problemów. Program jest przewidziany na rok pracy z uczniem zdolnym w wymiarze jednej godziny konsultacji internetowych bądź spotkań naocznych w tygodniu. Oczekiwane osiągnięcia uczniów po roku to umiejętność czytania ze zrozumieniem połączonego z korzystaniem ze słowników w tym także multimedialnych oraz tłumaczeniem bardzo prostych testów z języka angielskiego na polski oraz odwrotnie, umiejętność paralelnego pisania i tworzenia takich tekstów, prezentowania własnych rozwiązań problemów za pomocą modeli matematycznych. Podstawą zaliczenia programu koła przez ucznia będzie samodzielne rozwiązanie 2 http://www.nytimes.com/learning/teachers/lessons/archive.html 2
problemu za pomocą modelowania matematycznego i prezentacja rozwiązania problemu w formie tekstu dwujęzycznego. 4 Materiał nauczania Założeniem programu jest nauczanie zintegrowane tematycznie więc również materiał nauczania podzielony jest na bloki tematyczne, w których symultanicznie kształcone są umiejętności uczniów. Ze względu na cel poznawczy jakim jest rozwijanie wszestronnych zainteresowań uczniów nauczyciel dokonuje wyboru tematów związanych z różnymi dziedzinami. 4.1 Schemat bloku tematycznego Pierwszym etapem pracy z danym scenariuszem jest zapoznanie z tematem bloku. Na zajęciach naocznych w parach lub grupach uczniowie tłumaczą ze słownikiem temat, a nastąpnie starają się przewidzeć co może być treścia artykułu wiodącego danej lekcji. Wspólnie z nauczycielem oglądają artykuł oraz jego możliwości multimedialne takie jak monojęzyczne tłumaczenie słów kluczowych czy też korzystanie z linków geograficznych. Na tym etapie również sprawdzają swoje przewidywnia odnośnie treści artykułu. Następnie nauczyciel dzieli tekst pomiędzy uczniów; ich zadaniem jest przetłumaczanie otrzymanych części oraz przesyłanie mejlem nauczycielowi do sprawdzenia. Ten etap jest kilkutygodniowy, zależny od ilości uczniów oraz długości tekstu. Nauczyciel łączy tekst w całość oraz rozsyła uczniom do przeczytania. Na kolejnym spotkaniu naocznym nauczyciel rozdaje pytania do tekstu, które są po angielsku. Uczniowie mają wyszukać odpowiedzi w wersji angielskiej lub polskiej tekstu. Następnie realizowany jest kolejny etap tj. analiza problemu zawartego w tekście i jego rozwiązanie. Jest to etap internetowych konsultacji. Problem jest sformułowany do danego bloku tematycznego. Rozwiązania prezentowane są po polsku na spotkaniu naocznym grupy, a następnie rozsyłane do wszystkich członków grupy. Celem tego etapu jest wykształcenie krytycznej analizy rozwiązania. Dyskusja nad rozwiązaniami jest naoczna i prowadzona pod kierunkiem nauczyciela. Końcowym etapem jest krótkie streszczenia problemu i rozwiązania w języku angielskim oraz zamieszczenie prac uczniów w internecie. 3
Scenariusze zamieszone na stronach New York Times zostały przeze mnie wzbogacone o pracę z językiem angielskim oraz naukę krytycznej analizy rozwiązań bądź tekstów. Sposób realizacji bloku jest również poszerzenony o wykorzystanie internetu i poczty elektronicznej. Dokonuję także oceniania uczniów co nie jest ujęte w scenariuszu lekcji przygotowanych przez metodyków współpracujących z gazetą New York Times. Szczegółowe omówienie treści nauczania zawiera Tablica 1 oraz dołączone scenariusze lekcji. Program przewiduje wykorzystanie również innych scenariuszy opracowanych na stronach gazety New York Times: http://www.nytimes.com/learning/teachers/lessons/archive.html. Program przewiduje także nauczanie według podanego schematu również innych przedmiotów. 4
Temat zajęć Standardy osiągnieć Procedury osiągania celu 1. Zapoznanie z tematem bloku Umiejętność znajdowania w tekście słów kluczowych Pytania pomocniczne Praca w grupach Dyskusja Umiejętność pracy ze słownikiem Praca kierowana Praca w grupach Umiejętność przewidywania treści artykułu Praca w grupach na podstawie tytułu Wspólna dyskusja 2. Mulitmedialna prezentacja artykułu Umiejętność wyszukiwania kluczowych Praca indywidualna informacji w artykule Wspólna dyskusja Umiejętność korzystania z linków internetowych Praca kierowana Praca indywidualna 3. Tłumaczenie artykułu Umiejętność czytania ze zrozumieniem Praca kierowana Praca indywidualna Umiejętność tłumaczenia: Praca kierowana (a) wyszukiwanie słów kluczowych Praca indywidualna (b) znajdowanie kolokacji Konsultacje elektroniczne (c) praca ze słownikiem (d) pisanie tekstu w języku polskim 4. Zapoznanie się z całością tekstu Umiejętność czytania ze zrozumieniem Praca indywidualna 5. Praca z pytaniami do tekstu Umiejętność czytania ze zrozumieniem Praca w parach Wspólna dyskusja 6. Praca wg scenariusza Założone w scenariuszu Praca indywidualna New York Times Konsultacje elektroniczne 7. Prezentacje i dyskusja nad pracą Umiejętność prezentowania własnej pracy Praca indywidualna Umiejętność prowadzenia dyskusji Dyskusja kierowana 8. Podsumowanie Umiejętność pisania streszczeń Praca kierowana Umiejętność tworzenia prostych tekstów naukowych Praca indywidualna w języku angielskim Tablica 1: Treści nauczania 5
4.2 Bloki tematyczne W ciągu jednego roku program przewiduje realizacje dwóch bloków tematycznych. 1. Getting Green for Christmas Examining the Bottom Line for Holiday Cheer http://www.nytimes.com/learning/teachers/lessons/20031218thursday.html W czasie pracy nad tym scenariuszem uczniowie przeanalizują zwyczaje swojej rodziny w zakresie wydawania pieniędzy na swięta, zbadają oczekiwania finansowe sprzedawców indywidualnych w czasie świąt oraz w pozostałych częściach roku. W końowym etapie uczniowie napiszą krótki artykuł na temat w jaki sposób okresowy konsumeryzm wpływa na rynek sprzedawców indywidualnych. 2. Gunshots by the Numbers Examining and Presenting Statistics about the Dangers of Guns in Homes http://www.nytimes.com/learning/teachers/lessons/20040819thursday.html W czasie pracy nad scenariuszem uczniowie będą dokonywać opisów statystycznych dotyczących ran od kul odniesionych przez dzieci. W końcowym etapie uczniowie napiszą artykuł na temat niebezpieczeństwa posiadania wszelkiego rodzaju broni. 5 Ocenianie uczniów Uczniowie będą oceniani punktowo za każdy etap pracy z blokiem. tłumaczenie tematu bloku oraz pomysły dotyczące przypuszczalnej treści artykułu 0-5 punktów; tłumaczenie jednego akapitu 0-5 punktów; odpowiedzi na pytania do tekstu 0-5 puntków; analiza problemu i jego rozwiązanie 0-20 punktów; krytyczne ustosunkowanie się do rozwiązania 0-5 punktów; streszczenie problemu i rozwiązania w języku angielskim 0-10 punktów; aktywność 0-5 punktów. 6
Uczeń będzie otrzymywał swoją indywidualną kartę ewaluacji jego pracy z blokiem tematycznym. 6 Ewaluacja programu Ewaluacja programu zostanie dokonana zarówno na podstawie opinii i recenzji innych nauczycieli, reflekcji i obserwacji nauczyciela pracującego z programem oraz zasięgnięcia opinii uczniów i ich rodziców. Literatura [1] Cramshaw, J., Chambers, J., 1994. A Concise Course in A-Level Statistics, Cheltenham: Stanley Thornes. [2] Dylak, Stanisław. 2002. Wprowadzenie do konstruowania szkolnych programów nauczania. Warszawa: Wydawnictwo Szkolne PWN. [3] Ellis, Melanie, et al. 1999. Program nauczania języka angielskiego. Kurs dla początkujących dla klas 4-6 szkoły podstawowej. II etap edukacyjny. Warszawa: Oxford University Press. [4] Greer, A. 1994. A Complete GCSE Mathematics. General Course. Avon: Stanley Thornes (Publishers) Ltd. [5] Kozłowska, Zofia. 1995. O przekładzie tekstu naukowego. Warszawa: Wydaw. UW. [6] Kozubski, Jerzy. 1998. Matematyczne modelowanie wybranych procesów finansowych. Gdańsk: Wydaw. Uniw. Gdańskiego. [7] Między oryginałem a przekładem. 1996. Kraków: Universitas. [8] O sztuce tłumaczenia. 1955. Wrocław: Ossolineum. [9] Scenariusze lekcji http://www.nytimes.com/learning/teachers/lessons/archive.html. 7