Controlling projektów w organizacjach realizujących projekty w Polsce - wyniki badań dr Emil Bukłaha Katedra Zarządzania Projektami SGH w Warszawie Z
Jak rozumiem controlling projektów Podsystem zarządzania (zbiór metod, procedur i technik) zapewniający wspomaganie procesu podejmowania decyzji odpowiednimi informacjami o charakterze zarządczym na poziomie istotnych szczebli decyzyjnych w projekcie w odniesieniu do poszczególnych etapów realizacji projektu. Jego głównym zadaniem jest scalenie oderwanych od siebie czynności kontrolnych w spójną całość. Najczęściej dotyczy budżetu i kosztów, zasobów i zasobochłonności, harmonogramu, terminów i zakresu oraz ryzyk i jakości realizowanych zadań. 2
Strategiczny i operatywny CP Controlling projektów strategiczny operatywny wiąże się z podejmowaniem decyzji strategicznych Komitet Sterujący, Zleceniodawca, Sponsor, Zarząd jest zorientowany na szczebel taktyczny i operatywny Kierownik projektu 3
Charakterystyka próby badawczej Okres badań lata 2013-2017 Respondenci Metody zbierania danych osoby na różnych stanowiskach decyzyjnych realizujące projekty w Polsce celowane standaryzowane badania ankietowe (metoda PAPI i CAWI) Próba badawcza 308 z populacji 1518 osób (20,29%) Tury badań Metody analizy danych badania wstępne i zasadnicze miary tendencji centralnej i nieparametryczne testy statystyczne 4
Model badawczy Wybór przedmiotu badań: organizacje działające w Polsce o różnym poziomie dojrzałości projektowej realizujące projekty Źródła pozyskiwania informacji: PAPI CAWI Analiza badań obcych Analiza literatury przedmiotu Obszary problemowe Badania wstępne Określenie zakresu badań: rodzaje i zakres controllingu projektów informatyczne wsparcie controllingu projektów role i zadania w controllingu projektów ocena bieżących procedur controllingu projektów i sposoby ich optymalizacji Opracowanie statystyczne wyników badań: miary tendencji centralnej, pogłębione analizy statystyczne (parametryczne i nieparametryczne testy statystyczne) grupowanie i synteza danych Ocena i interpretacja wyników badań Dobór metod badawczych: metody formułowania problemów badawczych, metody zbierania informacji, metody przetwarzania informacji, metody weryfikacji Weryfikacja pytań badawczych 5
Wyniki badań strategiczny CP Zakres controllingu Wyniki badań najczęściej dotyczył: czasu i harmonogramu, kosztów i budżetu, etapowych oraz końcowych rezultatów projektu. Procedury controllingu powszechnie wdrażane, a stopień ich rozbudowania był tym wyższy, im wyższy był poziom dojrzałości projektowej badanej organizacji. Częstotliwość kontroli tym większa, na im wyższym poziomie dojrzałości projektowej lokowało się badane przedsiębiorstwo. 6
Wyniki badań strategiczny CP Informatyczne wsparcie controllingu projektów Rola wiodącego controllera Wyniki badań Stosowane powszechnie, przede wszystkim: arkusze kalkulacyjne, dedykowane oprogramowanie wspierające realizację projektów, części istniejącego systemu informatycznego w organizacji do celów controllingu projektów, autorskie rozwiązania stosowane w zakresie controllingu. Komitet Sterujący lub jego odpowiednik wspierani przez specjalistów do spraw controllingu lub członków komórek wsparcia projektów 7
Wyniki badań strategiczny CP Główne zadania controllera Wyniki badań budżetowanie i kontrola kosztów, analiza postępów prac, analiza odchyleń, dostarczanie informacji z otoczenia projektu. Kluczowe korzyści ze stosowania controllingu w projektach zmniejszenie ryzyka prowadzonych projektów, obniżenie kosztów realizowanych projektów, poprawa płynności lub rentowności organizacji, wzrost sprawności działania, lepszy przepływ informacji, zwiększenie szybkości podejmowania decyzji, uzyskanie dodatkowych informacji do podejmowania decyzji. 8
A zatem Controlling w zarządzaniu projektami jest powszechnie wykorzystywany na strategicznym poziomie decyzyjnym w organizacjach realizujących projekty w Polsce. Zakres i częstotliwość strategicznej kontroli w stosunku do prowadzonych projektów jest wystarczająca do ich sprawnej realizacji. 9
Korzyści praktyczne J Przeprowadzone analizy pozwoliły na wskazanie kierunków optymalizacji systemów controllingu projektów funkcjonujących w organizacjach, z których rekrutowali się respondenci. Na ich podstawie powstał zbiór dobrych praktyk controllingowych możliwych do wykorzystania w działalności projektowej w firmach komercyjnych i non-profit o różnym stopniu dojrzałości projektowej. 10
Emil Bukłaha, Menedżerski controlling projektów koncepcje i wyniki badań, Oficyna Wydawnicza SGH w Warszawie, Warszawa 2019