GRUNTY POD ZABUDOWĘ MIESZKANIOWĄ WIELORODZINNĄ

Podobne dokumenty
NIERUCHOMOŚCI MIESZKANIOWYCH W POLSCE RYNEK PIERWOTNY I WTÓRNY W A R S Z A W A E-VALUER INDEX 2017

Grunty inwestycyjne w Polsce

CITY SNAPSHOT 2014 KRAKÓW I POZNAŃ I TRÓJMIASTO I WROCŁAW ANALIZA CEN GRUNTÓW INWESTYCYJNYCH W WYBRANYCH MIASTACH POLSKI

Analiza rynku lokali mieszkalnych w Warszawie. jesień 2014

raport raport raport raport

Wtórny rynek mieszkao w Warszawie w 2010 r. Opracowanie Metrohouse & Partnerzy S.A.

GRUNTY POD ZABUDOWĘ MIESZKANIOWĄ WIELORODZINNĄ ANALIZA ŚREDNICH CEN ORAZ UDZIAŁU W WARTOŚCI INWESTYCJI DEWELOPERSKIEJ

Warszawa. * mediana Źródło: Wynajem.pl. Źródło: Wynajem.pl

STYCZEŃ 2009 RYNEK WTÓRNY I RYNEK NAJMU MIESZKAŃ W WYBRANYCH MIASTACH POLSKI RYNEK WTÓRNY I RYNEK NAJMU MIESZKAŃ W WYBRANYCH MIASTACH POLSKI

Wynajem.pl Miesięczny raport rynku wynajmu mieszkań lipiec 2010

ŁÓDZKI RYNEK NIERUCHOMOŚCI

Rynek wynajmu mieszkań - raport kwartalny za IV kw. 2008

RYNEK MIESZKANIOWY WARSZAWA IV KWARTAŁ 2018

Analiza rynku, wybrane elementy przydatne. majątkowego

W A R S Z A W A

MARZEC 2008 RYNEK WTÓRNY I RYNEK NAJMU MIESZKAŃ W WYBRANYCH MIASTACH POLSKI RYNEK WTÓRNY I RYNEK NAJMU MIESZKAŃ W WYBRANYCH MIASTACH POLSKI

Roczna analiza cen wtórnego i pierwotnego rynku mieszkaniowego Wrocław

MAJ 2008 RYNEK WTÓRNY I RYNEK NAJMU MIESZKAŃ W WYBRANYCH MIASTACH POLSKI RYNEK WTÓRNY I RYNEK NAJMU MIESZKAŃ W WYBRANYCH MIASTACH POLSKI

WYKAZ OBRĘBÓW EWIDENCYJNYCH

ANALIZA ŁÓDZKIEGO RYNKU

Raport roczny Obrót niezabudowanymi działkami gruntu w Łodzi w 2015r.

Raport Polski Rynek Mieszkaniowy 2008

LUTY 2008 RYNEK WTÓRNY I RYNEK NAJMU MIESZKAŃ W WYBRANYCH MIASTACH POLSKI RYNEK WTÓRNY I RYNEK NAJMU MIESZKAŃ W WYBRANYCH MIASTACH POLSKI

Rynek mieszkaniowy - Warszawa

ANALIZA ŁÓDZKIEGO RYNKU

Polski rynek mieszkaniowy

RAPORT RYNEK MIESZKANIOWY WE WROCŁAWIU -PODSUMOWANIE ROKU 2008 NA RYNKU WTÓRNYM JOT- BE NIERUCHOMOŚCI EKSPERCI RYNKU NIERUCHOMOŚCI

Od redakcji serwisu. Dom.Gratka.pl w skrócie:

ANALIZA CEN LOKALI MIESZKALNYCH W OBROCIE WOLNORYNKOWYM NA PRZESTRZENI OSTATNICH 3 LAT ( )

ANALIZA ŁÓDZKIEGO RYNKU

Od redakcji serwisu. Dom.Gratka.pl w skrócie: Zespół Dom.Gratka.pl

Analiza cen transakcyjnych i prognozy dla rynku nieruchomości mieszkaniowych w Polsce - rynek pierwotny i wtórny. WARSZAWA, MARZEC 2016 r.

INWESTOWANIE W NIERUCHOMOŚCI CZY TO SIĘ JESZCZE OPŁACA?

Rynek mieszkaniowy - Poznań

Niewielki spadek czynszów ofertowych w lutym

Liczba transakcji lokalami mieszkalnymi w latach

03. EVALUER INDEX ANALIZA CEN TRANSAKCYJNYCH I PROGNOZ DLA RYNKU NIERUCHOMOŚCI MIESZKANIOWYCH W POLSCE RYNEK PIERWOTNY I WTÓRNY

RYNEK MIESZKANIOWY LIPIEC 2015

RYNEK WTÓRNY DOMÓW W OKOLICACH KRAKOWA MODA NA DOM POD MIASTEM

Analiza rynku lokali mieszkalnych w centrum Krakowa Rzeczoznawcy Majątkowi : Elżbieta Hołda, Marek Wojtyna Kraków 2006

RYNEK MIESZKANIOWY PAŹDZIERNIK 2015

Stan i perspektywy rozwoju rynku nieruchomości niemieszkalnych w Polsce w 2012 r.

RAPORT ROCZNY OBRÓT NIEZABUDOWANYMI DZIAŁKAMI GRUNTU W ŁODZI ROK Dział Monitoringu Rynku Nieruchomości

KOOPER E A R C A JA J

Informacja o rynku lokali mieszkalnych w Szczecinie aktualizacja danych za II kwartał 2016 r. 1

Roczna analiza cen wtórnego i pierwotnego rynku mieszkaniowego Kraków

INDEX Analiza cen transakcyjnych i prognozy dla rynku nieruchomości mieszkaniowych w Polsce - rynek pierwotny i wtórny. 3 LIPCA 2014 r.

MAJ 2011 r. Raport rednet Consulting i tabelaofert.pl sytuacja na rynku mieszkaniowym

Analiza cen transakcyjnych i prognozy dla rynku nieruchomości mieszkaniowych w Polsce - rynek pierwotny i wtórny. WARSZAWA, LUTY 2015 r.

Polski rynek mieszkaniowy

Zmiany na warszawskim rynku mieszkaniowym

Informacja o rynku lokali mieszkalnych w Szczecinie aktualizacja danych za IV kwartał 2014 r.

RYNEK MIESZKANIOWY SIERPIEŃ 2015

Rynek Powierzchni Magazynowych w Polsce. III kwartał 2016

Rynek mieszkaniowy w głównych miastach Polski. II kwartał 2008

NOWE PROJEKTY DEWELOPERSKIE XCITY INVESTMENT

RYNEK WTÓRNY I RYNEK NAJMU MIESZKAŃ W WYBRANYCH MIASTACH POLSKI WRZESIEŃ/PAŹDZIERNIK 2007 ANALIZA DANYCH OFERTOWYCH Z SERWISU GAZETADOM.

NOWA GALERIA HANDLOWA W CENTRUM PRUSZCZA GDAŃSKIEGO

Warszawa największy rynek w Polsce

ANALIZA CEN TRANSAKCYJNYCH I PROGNOZY DLA RYNKU NIERUCHOMOŚCI MIESZKANIOWYCH W POLSCE RYNEK PIERWOTNY I WTÓRNY E-VALUER INDEX

Rynek mieszkaniowy - Wrocław

E-VALUER INDEX ANALIZA CEN TRANSAKCYJNYCH I PROGNOZY DLA RYNKU NIERUCHOMOŚCI MIESZKANIOWYCH W POLSCE RYNEK PIERWOTNY I WTÓRNY WARSZAWA

RYNEK NIERUCHOMOŚCI BIUROWYCH WARSZAWA, IV KWARTAŁ 2014

Raport Dekada na rynku nieruchomości pierwotnych w Warszawie od zł do 8 254

Rynek. Nowych Mieszkań. Rynek Nowych. Mieszkań. III kwartał 2012 r.

RAPORT OBRÓT NIEZABUDOWANYMI DZIAŁKAMI GRUNTU W ŁODZI

UCHWAŁA Nr LXXI/2228/2010 RADY MIASTA STOŁECZNEGO WARSZAWY. z dnia 28 stycznia 2010 r.

LISTOPAD 2008 RYNEK WTÓRNY I RYNEK NAJMU MIESZKAŃ W WYBRANYCH MIASTACH POLSKI RYNEK WTÓRNY I RYNEK NAJMU MIESZKAŃ W WYBRANYCH MIASTACH POLSKI

PODPISANIE LISTU INTENCYJNEGO. Urząd Miasta Gdyni & Polski Holding Nieruchomości S.A.

Instytut Keralla Research Raport sygnalny Sygn /330

Grupa ROBYG S.A. Prezentacja inwestorska Warszawa, 19 października, 2011

POLSKI RYNEK MIESZKANIOWY

LICZBA BEZROBOTNYCH WG DZIELNIC WARSZAWSKICH /STAN NA DZIEŃ r./

GRUPA ROBYG. Prezentacja Inwestorska. Warszawa, 16 maja 2013

RYNEK NIERUCHOMOŚCI BIUROWYCH WARSZAWA, IV KWARTAŁ 2014

Futureal i Gant Development łączą siły w Polsce. Warszawa,

PAŹDZIERNIK 2008 RYNEK WTÓRNY I RYNEK NAJMU MIESZKAŃ W WYBRANYCH MIASTACH POLSKI RYNEK WTÓRNY I RYNEK NAJMU MIESZKAŃ W WYBRANYCH MIASTACH POLSKI

RAPORT OBRÓT NIEZABUDOWANYMI DZIAŁKAMI GRUNTU W ŁODZI. Dział Monitoringu Rynku Nieruchomości

ANALIZA CEN LOKALI MIESZKALNYCH W OBROCIE WOLNORYNKOWYM NA PRZESTRZENI OSTATNICH 3 LAT ( ) na dzień r.

OCENA ZRÓŻNICOWANIA W DOSTĘPNOŚCI DO NATURALNYCH TERENÓW ZIELENI W WARSZAWIE PRZY UŻYCIU STANDARDU SDNTZ

KRAKÓW WTÓRNY RYNEK DOMÓW MAŁA PODAŻ I REKORDOWE CENY

Grunty inwestycyjne. na budowę trafiła wreszcie pod koniec 2008 roku na rynek. W rezultacie przyniosło to spadek cen gruntów.

Rynek powierzchni biurowych we Wrocławiu w III kw roku. Rynek powierzchni biurowych we Wrocławiu w III kw roku

ŁÓDZKI RYNEK NIERUCHOMOŚCI

Informacja o rynku lokali mieszkalnych w Szczecinie aktualizacja danych za II kwartał 2015 r. 1

Raport: Rynek ziemi w Polsce grunty rolne i budowlane

KIM JETEŚMY BIURA REGIONALNE NASZ ZESPÓŁ CELE I STANDARDY WYCENY DORADZTWO I BADANIA RYNKU BAZY DANYCH

WYBRANE INFORMACJE RYNKOWE PROFIL SPÓŁKI WYBRANE DANE FINANSOWE. Akcjonariat. Jedna z wiodących firm deweloperskich. Dwa segmenty działalności:

ANALIZA RYNKU DOMÓW JEDNORODZINNYCH

Liczba sprzedanych lokali*

Informacja o rynku lokali mieszkalnych w Szczecinie aktualizacja danych za III kwartał 2016 r. 1

GRUPA ROBYG Wyniki finansowe za I kwartał 2012 r. Warszawa, 16 maja 2012 r.

WPROWADZENIE. Część I Obrót nieruchomościami na rynku wtórnym 1. Sytuacja w największych polskich miastach 2. Warszawa

Analiza cen i podaży mieszkań na rynku wtórnym w Warszawie w okresie od marca do października 2007

GRUNTY W STREFIE PODMIEJSKIEJ

GRUDZIEŃ 2008 RYNEK WTÓRNY I RYNEK NAJMU MIESZKAŃ W WYBRANYCH MIASTACH POLSKI RYNEK WTÓRNY I RYNEK NAJMU MIESZKAŃ W WYBRANYCH MIASTACH POLSKI

RYNEK MIESZKANIOWY STYCZEŃ 2016

POLSKI RYNEK NIERUCHOMOŚCI I Kwartał 2008r. Raport Gratka.pl i Home Consulting

PRZYSZŁOŚĆ REALIZACJI PROJEKTÓW DEWELOPERSKICH

marzec 2013 Raport rednet Consulting i tabelaofert.pl sytuacja na rynku mieszkaniowym

Transkrypt:

GRUNTY POD ZABUDOWĘ MIESZKANIOWĄ WIELORODZINNĄ 06. 2019 ANALIZA ŚREDNICH CEN ORAZ UDZIAŁU INWESTYCJI DEWELOPERSKIEJ

Spis treści WSTĘP PODSUMOWANIE SYTUACJI NA RYNKU GRUNTÓW WARSZAWA strona 3 strona 4 strona 6 KRAKÓW TRÓJMIASTO WROCŁAW strona 8 strona 10 strona 12 POZNAŃ ŁÓDŹ SZCZECIN strona 13 strona 14 strona 15 2

Przeprowadzono analizę prawie 550 transakcji gruntami pod zabudowę mieszkaniową wielorodzinną Wstęp Drodzy Czytelnicy, przedstawiamy Wam drugą edycję raportu dotyczącego rynku gruntów inwestycyjnych przeznaczonych pod zabudowę mieszkaniową wielorodzinną. Zakres raportu obejmuje największe miasta Polski z najbardziej rozwiniętymi rynkami deweloperskimi. W analizie wykorzystaliśmy faktyczne ceny sprzedaży gruntów pod zabudowę mieszkaniową wielorodzinną dla transakcji, które miały miejsce w 2018 roku. W niniejszym raporcie ceny gruntów pod zabudowę mieszkaniową wielorodzinną przedstawiamy w przeliczeniu na cenę 1 m kw. powierzchni użytkowej mieszkalnej (PUM). Przyjęty do analizy wskaźnik jest powszechnie stosowanym przez inwestorów miernikiem ceny gruntu, gdyż odnosi się do potencjalnej zabudowy możliwej do zrealizowania na danym gruncie. W raporcie przedstawiono także dane dotyczące udziału ceny gruntu w wartości całej inwestycji deweloperskiej. Przedmiotem naszej analizy były grunty inwestycyjne, dla których znane były faktycznie realizowane parametry zabudowy oraz docelowa cena sprzedaży lokali w inwestycji. Zapraszamy do lektury! Dla wszystkich znane były rzeczywiste realizowane parametry zabudowy PUM * i PUU ** *PUM powierzchnia użytkowa mieszkalna **PUU powierzchnia użytkowa usług Obliczono średnią cenę gruntu pod zabudowę mieszkaniową wielorodzinną w przeliczeniu na rzeczywiste parametry zabudowy PUM i PUU Określono wartości docelowe inwestycji w oparciu o średnią cenę m kw. PUM i PUU Na tej podstawie wyliczono minimalny, maksymalny oraz średni udział ceny gruntu w wartości całej inwestycji 3

PODSUMOWANIE SYTUACJI NA RYNKU GRUNTÓW POD ZABUDOWĘ MIESZKANIOWĄ W 2018 roku wysokie wyniki sprzedaży mieszkań skłaniały deweloperów do realizacji nowych inwestycji i tym samym do zakupu nowych terenów na ten cel. W ubiegłym roku największa liczba mieszkań, na które wydano pozwolenie na budowę, w przeliczeniu na 100 tys. mieszkańców, została odnotowana w Poznaniu, Warszawie, Krakowie i Wrocławiu. Na rynku poznańskim i łódzkim mieliśmy do czynienia z blisko 3 wzrostem liczby mieszkań, na które wydano pozwolenia na budowę. Deweloperzy nie obawiali się spowolnienia i rozpoczynali nowe projekty, elastycznie dopasowując strukturę projektów do aktualnych wymagań rynku. Mimo widocznego spadku tempa sprzedaży, jej poziom był nadal zadowalający i zachęcał do inwestowania w projekty mieszkaniowe. Na większości analizowanych rynków odnotowaliśmy wzrosty cen gruntów pod zabudowę mieszkaniową wielorodzinną. W wybranych dzielnicach Warszawy, a także we Wrocławiu wzrosty cen w skali roku przekraczały nawet. Najbardziej stabilne ceny gruntów odnotowaliśmy na rynku krakowskim i szczecińskim. Najdrożej sprzedały się grunty w Warszawie, Krakowie i Trójmieście. Najmniejszą ofertą gruntów dostępnych na sprzedaż charakteryzowały się Kraków i Sopot. Natomiast największą dostępność gruntów inwestycyjnych można było zaobserwować w Szczecinie i Łodzi. Na skutek braku możliwości zakupu atrakcyjnych gruntów inwestycyjnych deweloperzy coraz śmielej inwestowali w grunty poindustrialne, wymagające np. remediacji, czy w nieruchomości zabudowane obiektami objętymi ochroną konserwatorską, czy nawet ŚREDNIA CENA GRUNTU POD ZABUDOWĘ MIESZKANIOWĄ WIELORODZINNĄ [PLN/M KW. PUM] 2016 2017 2018 2500 2000 1500 1000 500 1 800 1 900 2 100 1 500 1 650 1 650 1 350 1 400 1 500 850 1 100 850 950 1 050 700 750 750 500 600 650 0 WARSZAWA KRAKÓW TRÓJMIASTO POZNAŃ WROCŁAW SZCZECIN ŁÓDŹ ZAKRES UDZIAŁU INWESTYCJI 2018 R. [MIN., MAX., ŚREDNIA] min.-max. średnia 12% 12% 4 37% 35% 3 22% 21% 22% 1 11% 23% 22% 13% 14% 8% 1 WARSZAWA TRÓJMIASTO KRAKÓW WROCŁAW POZNAŃ ŁÓDŹ SZCZECIN 4

w nieruchomości z problemami prawnymi. Tego typu grunty z uwagi na ryzyko inwestycyjne miały niskie ceny. Jednak obecnie także one drożeją. Dynamika wzrostu kosztów budowy powoduje, że wiele transakcji gruntami w 2018 roku nie zostało sfinalizowanych. W takich przypadkach cena sprzedaży gruntu w połączeniu z kosztami budowy nie pozwalała na osiągnięcie opłacalnej marży dla dewelopera. Najwięksi gracze zainteresowani są dużymi terenami inwestycyjnymi, gdzie może powstać nawet kilkaset mieszkań. Z uwagi na skalę inwestycji daje to możliwość uzyskania zysku na wysokim poziomie. Najwyższe ceny gruntów pod zabudowę mieszkaniową wielorodzinną odnotowaliśmy dla gruntów położonych w Warszawie w dzielnicy Śródmieście, gdzie średnia cena osiągnęła poziom 4 900 zł/m kw. PUM. Natomiast średnia cena sprzedaży gruntu w stolicy wyniosła w ubiegłym roku 2 100 zł/m kw. PUM, co również jest najwyższym wynikiem spośród wszystkich miast wojewódzkich. Najniższą cenę za grunt inwestycyjny wśród analizowanych w niniejszym raporcie miast należało zapłacić w Łodzi, gdzie średnio kształtowała się ona na poziomie 650 zł/m kw. PUM. Za grunty położone w centrum miasta płacono średnio 850 zł/m kw. PUM. W odróżnieniu od pozostałych rynków podaż gruntów inwestycyjnych w Łodzi jest relatywnie wysoka. ŚREDNI UDZIAŁ INWESTYCJI [2015-2018] [%] Średni udział ceny gruntu w wartości całkowitej inwestycji w miastach takich jak Warszawa, Trójmiasto, Kraków nieznacznie przekracza poziom, natomiast w najdroższych lokalizacjach może osiągnąć nawet 35%. 2015 2016 2017 2018 We Wrocławiu czy Poznaniu udział ceny gruntu w wartości całkowitej inwestycji wynosił średnio. Najniż- szy poziom odnotowaliśmy w Łodzi i Szczecinie średnio 13% i 14%. 1 19% 21% 22% 22% 22% 17% 21% 13% 17% 12% 12% 14% 8% 1 14% 13% 5% WARSZAWA KRAKÓW TRÓJMIASTO WROCŁAW POZNAŃ SZCZECIN ŁÓDŹ Obecnie ceny gruntów pod zabudowę mieszkaniową wielorodzinną osiągnęły bardzo wysoki poziom. Przy rosnących kosztach budowy deweloperzy muszą podnosić ceny mieszkań, aby realizować marże na zadowalającym poziomie. W najlepszej sytuacji są inwestorzy, którzy posiadają duże banki ziemi. Mniejsi deweloperzy kupując obecnie grunt, są skazani na duże ryzyko nieosiągnięcia zakładanej rentowności inwestycji. Prognozujemy, że do końca 2020 roku ceny gruntów pod zabudowę mieszkaniową wielorodzinną będą jeszcze rosły, jednak tempo ich wzrostu będzie znacznie niższe niż dotychczas. Kluczowa dla cen gruntów będzie sytuacja na rynku budowlanym oraz skłonność do akceptacji podwyżek cen mieszkań ze strony kupujących. Spodziewamy się też, że na rynku coraz częściej będą pojawiać się transakcje gruntami, na których deweloperzy będą realizować inwestycje typu brownfield. Sądzimy, że wśród mniejszych deweloperów będzie można zaobserwować większe niż dotychczas zainteresowanie terenami położonymi w sąsiedztwie dużych miast, co spowoduje wzrost cen gruntów na tych obszarach. 5

WARSZAWA W Warszawie niezmiennie najdroższe transakcje gruntami pod zabudowę mieszkaniową wielorodzinną dotyczą lokalizacji położonych w dzielnicy Śródmieście oraz bliskim jej sąsiedztwie, gdzie za grunty inwestycyjne w 2018 roku trzeba było zapłacić średnio 4 900 zł/m kw. PUM. W czołówce najdroższych dzielnic są także Mokotów, Wola, Ochota i Żoliborz. W tych częściach miasta średnie ceny kształtują się od 2 300 do 2 900 zł/m kw. PUM. Najniższe średnie ceny gruntów pod zabudowę mieszkaniową wielorodzinną od 1 100 do 1 200 zł/m kw. PUM odnotowaliśmy w dzielnicach Ursus, Targówek i Białołęka. 5 000 4 900 ŚREDNIA CENA GRUNTU [PLN/M KW. PUM] WYBRANE DZIELNICE 4 000 3 000 2 000 2 900 2 700 2 500 2 300 2 100 1 750 1 750 1 700 1 650 1 550 1 500 1 450 1 200 1 200 1 100 średnia dla dzielnicy średnia dla miasta 0 Śródmieście Mokotów Wola Ochota Żoliborz Bemowo Praga-Południe Bielany Ursynów Włochy Praga-Północ Wilanów Ursus Targówek Białołęka 6

ŚREDNI UDZIAŁ INWESTYCJI [%] WYBRANE DZIELNICE 2017 2018 Najwyższy średni udział ceny gruntu w całkowitej wartości inwestycji zanotowaliśmy w Śródmieściu oraz części Woli sąsiadującej bezpośrednio ze Śródmieściem (27-28%). Najniższym udziałem wyróżniały się peryferyjne dzielnice Warszawy jak Targówek, Ursus i Białołęka (16-). Najwięcej inwestycji realizowanych jest obecnie w dzielnicy Mokotów i Białołęka. W każdej z tych dzielnic liczba projektów wynosi około 40. Nieco mniej projektów, bo około 30, jest realizowanych na obszarze dzielnic Wola i Praga-Południe. 3 22% 28% 28% 27% 26% 26% 24% 21% 23% 21% 23% 23% 22% 22% 19% 21% 21% 19% 17% 17% 1 5% Wola Śródmieście Ochota Mokotów Praga-Południe Żoliborz Bemowo Bielany Ursynów Włochy Wilanów Praga-Północ Białołęka Ursus Targówek W ubiegłym roku najwięcej transakcji odnotowaliśmy na terenie Mokotowa. Duży obrót gruntami można było zaobserwować również na terenie Białołęki. W tej dzielnicy szczególnie rozwijają się tereny Nowodworów i Żerania. Inwestorzy zainteresowani są gruntami w pobliżu II linia metra, stąd ich bardzo duża aktywność widoczna jest na terenie Bemowa, Woli czy Targówka. Nowe projekty powstają również w sąsiedztwie linii kolejowych w Ursusie oraz w pobliżu obecnie realizowanej południowej obwodnicy Warszawy. Aktualnie tylko 37% powierzchni Warszawy objęte jest obowiązującymi planami miejscowymi, co w praktyce często utrudnia i wydłuża decyzje o zakupie gruntu, gdyż większość projektów wymaga uzyskania decyzji o warunkach zabudowy. obowiązujące plany miejscowe 37% powierzchni miasta W 2018 roku wśród najdroższych transakcji gruntami można wymienić sprzedaż za ponad 200 mln zł terenu wielofunkcyjnego przeznaczonego pod zabudowę mieszkaniową wielorodzinną i usługową na Mokotowie oraz transakcję gruntem poindustrialnym usytuowanym na terenie dzielnicy Ursynów za kwotę ponad 120 mln zł. 7

KRAKÓW W 2018 roku średnia cena 1 m kw. gruntu pod zabudowę mieszkaniową wielorodzinną w przeliczeniu na PUM na krakowskim rynku utrzymała się na tym samym poziomie co w 2017 roku i wyniosła 1 650 zł/m kw. PUM. Najdroższe transakcje gruntami odnotowaliśmy w dzielnicy Śródmieście, gdzie średnia cena wyniosła 2 300 zł/m kw. PUM. Tańsze grunty można było nabyć w Podgórzu (średnia cena 1 550 zł/m kw. PUM) oraz Krowodrzy (średnia cena 1 350 zł/m kw. PUM). Natomiast najniższe ceny zanotowaliśmy w dzielnicy Nowa Huta ze średnią na poziomie ok. zł/m kw. PUM. 2 500 2 300 ŚREDNIA CENA GRUNTU [PLN/M KW. PUM] 2 000 1 500 1 550 1 350 1650 średnia dla dzielnicy średnia dla miasta 500 0 Śródmieście Podgórze Krowodrza Nowa Huta Średni udział ceny gruntu w całkowitej wartości inwestycji był najwyższy w dzielnicy Śródmieście (27%), natomiast najniższy w Nowej Hucie (). Najwięcej inwestycji deweloperskich w Krakowie powstaje w Podgórzu. Buduje się tu ponad 40 projektów, a jednym z najprężniej rozwijających się obszarów jest osiedle Kliny-Zacisze. Wysoka aktywność deweloperów widoczna jest również w dzielnicy Krowodrza, gdzie realizowane są obecnie 34 projekty. 3 27% ŚREDNI UDZIAŁ INWESTYCJI [%] 1 23% 22% 19% 2017 2018 5% Śródmieście Podgórze Krowodrza Nowa Huta 8

Deweloperzy poszukują gruntów pod inwestycje w dobrze skomunikowanych, posiadających dostęp do więcej niż jednego środka komunikacji miejskiej lokalizacjach, a także na obszarach, gdzie planowane są nowe projekty infrastrukturalne jak np. linia tramwajowa na Azory. W jej pobliżu przewidzianych jest blisko 10 inwestycji. Obecnie ponad 63% powierzchni stolicy Małopolski pokryte jest miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego. Duży udział opracowań planistycznych stanowi ułatwienie dla deweloperów chociażby na etapie uzyskania pozwolenia na budowę. Najdroższa transakcja gruntem inwestycyjnym przeznaczonym pod zabudowę mieszkaniową wielorodzinną w 2018 roku miała miejsce na obszarze Nowej Huty, gdzie zakupiono grunt za kwotę blisko 36,5 mln zł. obowiązujące plany miejscowe 63% powierzchni miasta 9

TRÓJMIASTO Na obszarze Trójmiasta najwyższe ceny za grunty inwestycyjne pod zabudowę mieszkaniową wielorodzinną występowały na terenie Sopotu. Na jego obszarze średnia cena za 1 m kw. PUM wyniosła w ubiegłym roku 2 400 zł. Poziom cen najatrakcyjniejszych gruntów w Sopocie jest zbliżony do poziomu notowanego na stołecznym rynku. W Gdańsku najdroższe grunty możemy spotkać w Śródmieściu i w dzielnicy Jelitkowo. Dla stolicy województwa pomorskiego ich średnia cena osiągnęła w ubiegłym roku poziom 1 200 zł/m kw. PUM. Natomiast w Gdyni zdecydowanie najdrożej można nabyć grunty w Śródmieściu i Kamiennej Górze. Średnia dla Gdyni w ubiegłym roku wyniosła 1 250 zł/m kw. PUM. 3 000 ŚREDNIA CENA GRUNTU [PLN/M KW. PUM] 2 500 2 000 1 500 2 400 1 250 1500 1 200 średnia dla dzielnicy średnia dla miasta 500 0 SOPOT GDYNIA GDAŃSK Najwyższy średni udział ceny gruntu pod zabudowę mieszkaniową wielorodzinną w całkowitej wartości inwestycji zanotowaliśmy w Sopocie (), natomiast w Gdańsku i Gdyni oscylował on w okolicach. Na gdańskim rynku wysoka aktywność deweloperów jest zauważalna na terenie dzielnic Piecki-Migowo, Jasień oraz Szadółki. W stolicy Trójmiasta trwają obecnie intensywne prace związane z rewitalizacją obszarów postoczniowych w planach miejscowych zostały przeznaczone pod zabudowę mieszkaniowo-komercyjną i znajdują się aktualnie w większości w rękach deweloperów. Największym utrudnieniem dla inwestorów jest objęcie wspomnianych terenów ochroną konserwatorską. ŚREDNI UDZIAŁ INWESTYCJI [%] 3 1 19% 19% 2017 2018 5% SOPOT GDAŃSK GDYNIA 10

Znaczna aktywność deweloperska zauważalna jest również na terenie dzielnicy Chwarzno-Wiczlino w Gdyni. Ponadto nowe inwestycje pojawiają się na obszarze gdyńskiego Śródmieścia, gdzie planowana jest rewitalizacja obszarów portowych i kolejowych (tzw. Gdynia Międzytorze). W 2018 roku w Gdańsku realizowanych było ponad 70 projektów deweloperskich. Dla porównania w Gdyni około 30 projektów, a w Sopocie zaledwie 3. Plany miejscowe w Sopocie pokrywają blisko 10 obszaru miasta, z wyłączeniem leśnych terenów Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego. To najwyższy poziom wśród analizowanych w naszym raporcie miast. Gdańsk posiada plany dla około 74% obszaru miasta, natomiast Gdynia dla około 57%. Najdroższa trójmiejska transakcja gruntem inwestycyjnym pod zabudowę mieszkaniową wielorodzinną w 2018 roku miała miejsce w Gdańsku w dzielnicy Śródmieście, gdzie za teren inwestycyjny zapłacono blisko 120 mln zł. obowiązujące plany miejscowe GDYNIA 57% powierzchni miasta SOPOT 10 powierzchni miasta GDAŃSK 74% powierzchni miasta 11

WROCŁAW W ubiegłym roku średnia cena 1 m kw. gruntu pod zabudowę mieszkaniową wielorodzinną w przeliczeniu na PUM we Wrocławiu wyniosła 1 050 zł/m kw. PUM. Najdroższe transakcje gruntami dotyczyły dzielnicy Stare Miasto, gdzie ich średnia cena wyniosła 1 500 zł/m kw. PUM oraz dzielnicy Śródmieście, gdzie sięgała 1 350 zł/m kw. PUM. Najtańsze grunty znajdują się na peryferyjnych obszarach części miasta jak Fabryczna (osiedla Leśnica, Ratyń, Marszowice i Pracze Odrzańskie) oraz Psie Pole (osiedla Zakrzów, Zgorzelisko, Wojnów i Lipa Piotrowska). ŚREDNIA CENA GRUNTU [PLN/M KW. PUM] 1 600 1 400 1 200 800 1 500 1 350 1 050 900 1 050 850 600 średnia dla dzielnicy 400 średnia dla miasta 200 0 Stare Miasto Śródmieście Krzyki Fabryczna Psie Pole ŚREDNI UDZIAŁ INWESTYCJI [%] 1 17% 17% 2017 2018 5% Stare Miasto Śródmieście Krzyki Psie Pole Fabryczna W 2018 roku średni udział ceny gruntu w całkowitej wartości inwestycji we Wrocławiu wyniósł. Najwyższy udział zaobserwowaliśmy w Starym Mieście, gdzie sięgał aż. W pozostałych obszarach udział wahał się w przedziale 15-17%. Największa podaż gruntów pod zabudowę mieszkaniową wielorodzinną występuje na peryferyjnych obszarach miasta. Wskazać tu można m.in. na zachodnią część miasta Fabryczną, wschodnie i północne tereny Psiego Pola oraz południowe tereny dzielnicy Krzyki. Obecnie najwięcej projektów deweloperskich (ponad 40) realizowanych jest w dzielnicy Fabryczna. Nieznacznie mniej inwestycji realizowanych jest w dzielnicy Krzyki (około 35). W ubiegłym roku na wrocławskim rynku miała miejsce transakcja inwestycyjna gruntem przeznaczonym pod zabudowę mieszkaniową wielorodzinną o wartości 47 mln zł i dotyczyła gruntu zlokalizowanego w dzielnicy Krzyki. 12

POZNAŃ W roku 2018 na poznańskim rynku największe kwoty za grunty pod zabudowę mieszkaniową wielorodzinną płacono w dzielnicy Stare Miasto, gdzie średnia cena wyniosła 1 350 zł/m kw. PUM. Najniższymi cenami charakteryzuje się z kolei dzielnica Nowe Miasto ze średnią 950 zł/m kw. PUM. W pozostałych dzielnicach Poznania średnie ceny gruntów nieznacznie przekraczały zł/m kw. PUM. Najwyższy średni udział ceny gruntu w całkowitej wartości inwestycji odnotowaliśmy w dzielnicy Jeżyce () oraz w obszarze Starego Miasta (17%). Natomiast najniższy udział notowały grunty na Wildzie (14%). W pozostałych dzielnicach jego poziom był zbliżony i sięgał. ŚREDNIA CENA GRUNTU [PLN/M KW. PUM] 1 400 1 200 800 1 350 1 150 1 050 1 050 1 100 950 600 średnia dla dzielnicy średnia dla miasta 400 200 0 Stare Miasto Jeżyce Wilda Grunwald Nowe Miasto ŚREDNI UDZIAŁ INWESTYCJI [%] 1 17% 14% 17% 14% 2017 2018 5% Jeżyce Stare Miasto Grunwald Nowe Miasto Wilda W Poznaniu dużą aktywność deweloperów zaobserwowaliśmy w rejonie Łaciny w dzielnicy Nowe Miasto oraz Naramowic w dzielnicy Stare Miasto (gdzie powstaje nowa linia tramwajowa) oraz w rejonie Strzeszyna i Podolan na Jeżycach. Najwięcej inwestycji realizowanych jest obecnie na obszarze Starego Miasta blisko 20 projektów, a następnie w dzielnicy Grunwald (14 projektów) i Nowe Miasto (12 projektów). W ubiegłym roku najdroższą transakcję inwestycyjną stanowił grunt przeznaczony pod zabudowę mieszkaniową wielorodzinną za kwotę ponad 38 mln zł położony w dzielnicy Grunwald. 13

ŁÓDŹ Na tle pozostałych analizowanych w raporcie miast Łódź charakteryzuje się największą dostępnością gruntów inwestycyjnych pod zabudowę mieszkaniową wielorodzinną. Najdroższe transakcje tymi gruntami były zawierane w dzielnicy Śródmieście, gdzie ich średnia cena w 2018 roku wyniosła 850 zł/m kw. PUM. W dzielnicy Górna i Widzew średnie ceny sięgały poziomu 700 zł/m kw. PUM. Najtaniej za grunt płacono w dzielnicy Bałuty średnio 450 zł/m kw. PUM. 850 ŚREDNIA CENA GRUNTU [PLN/M KW. PUM] średnia dla dzielnicy średnia dla miasta 800 600 400 200 0 Śródmieście 700 700 500 Górna Widzew Polesie 650 450 Bałuty obowiązujące plany miejscowe ŚREDNI UDZIAŁ INWESTYCJI 2018 R. [%] 1 5% 14% 13% 9% 9% powierzchni miasta Śródmieście Górna Widzew Polesie Bałuty Średni udział ceny gruntu w całkowitej wartości inwestycji był najwyższy w dzielnicy Śródmieście () i najniższy w dzielnicy Bałuty (9%). W ostatnim okresie największą aktywność deweloperów można było zauważyć w centrum Łodzi. Oprócz centralnej części miasta dużym zainteresowaniem cieszą się również grunty na bliskim Polesiu, czyli wschodniej części dzielnicy. Na Widzewie popularne jest osiedle Olechów i Janów, natomiast w dzielnicy Bałuty Julianów i Marysin. Wśród czynników, które bezpośrednio wpływają na atrakcyjność lokalizacji gruntów, jest bliskość Manufaktury, trasy W-Z oraz Nowego Centrum Łodzi. Wśród analizowanych w raporcie miast najmniej uchwalonych planów miejscowych obowiązuje w Łodzi (ok. pokrycia miasta). W tej sytuacji obecnie powstające na łódzkim rynku inwestycje realizowane są głównie w oparciu o decyzje o warunkach zabudowy. Najdroższa łódzka transakcja gruntem pod zabudowę mieszkaniową wielorodzinną zanotowana w ubiegłym roku dotyczyła terenów w dzielnicy Bałuty (okolice Manufaktury). Nabyto tu grunt za kwotę 17 mln zł. 14

SZCZECIN Średnia cena gruntu przeznaczonego pod zabudowę mieszkaniową wielorodzinną w Szczecinie wyniosła w ubiegłym roku 750 zł/m kw. PUM. W dzielnicy Śródmieście zbliżyła się ona do poziomu 950 zł/m kw. PUM. W pozostałych dzielnicach średnia cena mieściła się w przedziale 600-650 zł/m kw. PUM. Najniższy ich poziom zanotowaliśmy w dzielnicy Prawobrzeże, gdzie również występowała największa dostępność tego typu terenów inwestycyjnych. W odróżnieniu od zachodniej części miasta, oddzielonej rzeką, na obszarze Prawobrzeża skala realizowanych inwestycji jest niewielka, głównie ze względu na znaczne oddalenie od centrum. W stolicy województwa zachodniopomorskiego deweloperzy poszukują głównie gruntów inwestycyjnych w pobliżu Śródmieścia oraz na terenach z nim graniczących. Średni udział ceny gruntu w całkowitej wartości inwestycji w Szczecinie wyniósł 14%. ŚREDNIA CENA GRUNTU [PLN/M KW. PUM] 800 600 950 650 650 750 600 400 średnia dla dzielnicy 200 średnia dla miasta 0 Śródmieście Zachód Północ Prawobrzeże ŚREDNI UDZIAŁ INWESTYCJI 2018 R. [%] 1 5% 14% 13% 12% 11% Śródmieście Północ Zachód Prawobrzeże Największą aktywność deweloperów można zaobserwować w dzielnicach Północ i Śródmieście. Na tych obszarach spodziewamy się również w przyszłości największej liczby nowych inwestycji. Obecnie planowanych jest tam blisko 30 projektów deweloperskich. W związku ze stopniowym przekształcaniem terenów wzdłuż rzeki Odry w kierunku turystycznym i rekreacyjnym, coraz większym zainteresowaniem wśród deweloperów cieszą się wyspy na tej rzece. Przykładem jest Kępa Parnicka, która obecnie pełni funkcję terenów przemysłowych. Jednak w niedalekiej przyszłości deweloper planuje tu realizację osiedla wielorodzinnego. Inwestycja będzie rozciągała się od obszarów vis-á-vis dworca PKP Szczecin Główny do terenu ograniczonego ul. Heyki i Składową, a od strony Odry Bulwarem Elbląskim. Najdroższa szczecińska transakcja gruntem inwestycyjnym przeznaczonym pod zabudowę mieszkaniową wielorodzinną w ubiegłym roku opiewała na kwotę blisko 6 mln zł. 15

OPIS DZIAŁALNOŚCI EMMERSON EVALUATION Emmerson Evaluation Sp. z o.o. istnieje od 2008 roku i świadczy usługi wycen nieruchomości mieszkaniowych, komercyjnych (biura, handel, magazyny, inwestycje deweloperskie, hotele). Spółka wykonuje wyceny dla wszelkich celów, w tym m.in. dla potrzeb zabezpieczenia wierzytelności, sprawozdań finansowych i oceny opłacalności zakupu lub sprzedaży. Posiada również bogate doświadczenie w wycenie dużych pakietów nieruchomości, wycenie środków trwałych oraz analizach rynkowych. Wszelkie opracowania Emmerson Evaluation wykonuje zgodnie ze standardami polskimi i międzynarodowymi. Emmerson Evaluation dysponuje także autorską bazą danych o cenach transakcyjnych rynku nieruchomości EVALUER, która aktualnie liczy ponad 1 300 000 szczegółowo opisanych transakcji. Spółka posiada biura regionalne w 4 największych miastach Polski, zatrudnia ponad 50 specjalistów rynku nieruchomości, w tym 30 rzeczoznawców majątkowych. Usługi Emmerson Evaluation są skierowane przede wszystkim do banków, deweloperów mieszkaniowych i komercyjnych, funduszy inwestycyjnych oraz spółek giełdowych. WARSZAWA WIĘCEJ INFORMACJI: www.emmerson-evaluation.pl Emmerson Evaluation Sp. z o.o. Al. Jerozolimskie 56C 00-803 Warszawa tel. 22 379 99 00 warszawa@emmerson-evaluation.pl WROCŁAW POZNAŃ TRÓJMIASTO ul. Nabycińska 19, lok. 102 53-677 Wrocław tel. 71 780 01 41 wroclaw@emmerson-evaluation.pl ul. Grottgera 6/1 60-757 Poznań tel. 61 222 54 41 poznan@emmerson-evaluation.pl ul. Grunwaldzka 76/4 81-771 Sopot tel. 58 341 99 45 trojmiasto@emmerson-evaluation.pl