PRZEDSIĘBIORSTWO PROJEKTOWO - USŁ UGOWE "INKOM" S.C. SPÓŁ KA PRAWA CYWILNEGO

PRZEDSIĘBIORSTWO PROJEKTOWO - USŁ UGOWE "INKOM" S.C. SPÓŁ KA PRAWA CYWILNEGO 40-053 KATOWICE, ul. Ś w. Barbary 21a * Tel/fax: 32-257-08-66(-67) Poczta: inkom@inkom.katowice.pl * Strona: www.inkom.katowice.pl PROJEKT NR K 14 004 Tytuł opracowania: PRZEBUDOWA MOSTU W CIĄGU UL. NIEMODLIŃSKIEJ N/K ULGI WRAZ Z BUDOWĄ MOSTU OBJAZDOWEGO NA RZECE ODRZE W ZAKRESIE ANALIZY ZMIANY NATĘŻENIA RUCHU NA CZAS PRZEBUDOWY MOSTU Zamawiający: MIEJSKI ZARZĄD DRÓG W OPOLU Numer zlecenia (zamówienia): TP2.451.1.2.2014 (INKOM - 04/14) z dnia 12.03.2014 r. Projektant: mgr inż. Jan GREGOROWICZ mgr inż. Piotr TRYBUŚ Z Z E S P O Ł E M KATOWICE, KWIECIEŃ 2014 ROKU

K -14 004 - A AUTORZY mgr inż. Jan GREGOROWICZ mgr inż. Piotr TRYBUŚ SYMULACJE RUCHOWE mgr inż. Bartosz CHUDERSKI EDYCJA Lucyna JANIKOWSKA Anita WŁODARCZYK Anna NASIEK KATOWICE, KWIECIEŃ 2014 ROKU

K - 14 004 - B PRZEDSIĘ BIORSTWO PROJEKTOWO-USŁ UGOWE I N K O M S. C. SPÓŁKA PRAWA CYWILNEGO 40-053 KATOWICE, ul. Św. Barbary 21a * Tel/fax: 32-257-08-66(-67) Poczta: inkom@inkom.katowice.pl * Strona: www.inkom.katowice.pl Tytuł opracowania: PRZEBUDOWA MOSTU W CIĄGU UL. NIEMODLIŃSKIEJ N/K ULGI WRAZ Z BUDOWĄ MOSTU OBJAZDOWEGO NA RZECE ODRZE W ZAKRESIE ANALIZY ZMIANY NATĘŻENIA RUCHU NA CZAS PRZEBUDOWY MOSTU S P I S D O K U M E N T A C J I : L.p. Pozycja Numer L. arkuszy C Z Ę Ś Ć O P I S O W A 1 Metryka projektu K - 14 004 - A 2 2 Spis dokumentacji K - 14 004 - B 1 3 Opis z częścią tabelaryczno-graficzną K - 14 004 - C 18 C Z Ę Ś Ć E L E K T R O N I C Z N A 4 Zapis opracowania na CD (*.pdf) K - 14 004 - CD 1 KATOWICE, KWIECIEŃ 2014 ROKU

K - 14 004 - C O P I S

S P I S T R E Ś C I Nr strony WPROWADZENIE 3 1. CEL OPRACOWANIA 4 2. ZAKRES OPRACOWANIA 5 3. MATERIAŁY WEJŚCIOWE 5 4. CHARAKTERYSTYKA ZADANIA 6 5. SYMULACJE RUCHOWE 7 5.1. Wprowadzenie 7 5.2. Model podaży transportowej - 2013 rok 8 5.3. Model popytu na transport 2013 rok 9 5.4. Prognoza podaży transportowej 2015 rok 10 5.5. Prognoza popytu na transport - 2015 rok 10 5.6. Scenariusze symulacyjne 2015 rok 11 5.7. Wyniki symulacji 11 6. Wnioski 16

WPROWADZENIE Podstawę formalną niniejszego opracowania stanowi ZLECENIE TP2.451.1.2.2014 (INKOM - 04/14) z dnia 12.03.2014 r pomiędzy ZDM W OPOLU, a PPU "INKOM" S.C. z Katowic na wykonanie opracowania pt.: PRZEBUDOWA MOSTU W CIĄGU UL. NIEMODLIŃSKIEJ N/K ULGI WRAZ Z BUDOWĄ MOSTU OBJAZDOWEGO NA RZECE ODRZE W ZA- KRESIE ANALIZY ZMIANY NATĘŻENIA RUCHU NA CZAS PRZEBUDOWY MOSTU

PPU INKOM S.C. Katowice Str. 4 1. CEL OPRACOWANIA Celem opracowania było wykonanie analizy ruchowej skutków zamknięcia dla ruchu samochodowego odcinka ul. Niemodlińskiej w Opolu na odcinku obejmującym przeprawę mostową nad kanałem Ulga. Schemat działań przedstawiono na poniższym schemacie.

PPU INKOM S.C. Katowice Str. 5 2. ZAKRES OPRACOWANIA W ramach opracowania wykonano następujące prace: analiza aktualnych pomiarów ruchu, aktualizacja modelu ruchu na rok 2013 r. w stanie istniejącym w tym: o aktualizacja sieci drogowej, o aktualizacja zmian w organizacji ruchu, o aktualizacja danych ruchowych, o modelowanie. prognozy ruchowe: o prognoza ruchu na 2015 r. układ sieci dróg jak w modelu 2013 r. o prognoza ruchu na 2015 r. układ sieci jak w modelu 2013 roku + przerwa w ciągu ulicy Niemodlińskiej (remont mostu) o prognoza ruchu na 2015 r. układ sieci jak w modelu 2013 roku + przerwa w ciągu ulicy Niemodlińskiej (remont mostu) + tymczasowa przeprawa przez Odrę w przybliżonym śladzie projektowanej trasy Bolkowskiej. 3. MATERIAŁY WEJŚCIOWE Jako materiały wejściowe w opracowaniu posłużyły: bazowy model ruchu dla miasta Opole INKOM 2011 r. kontrolny pomiar ruchu wykonany na wybranych skrzyżowaniach (13 skrzyżowań) dane dostarczył MZD Opole (2013 r.) propozycja zmian w organizacji ruchu MZD Opole (2014 r.) uzgodnienia z Zamawiającym dotyczące zmian w sieci drogowej i organizacji ruchu.

PPU INKOM S.C. Katowice Str. 6 4. CHARAKTERYSTYKA ZADANIA W najbliższych latach ma zostać przeprowadzony generalny remont mostu nad kanałem Ulga w ciągu ulicy Niemodlińskiej co skutkować będzie wyłączeniem z ruchu jednego z najważniejszych ciągów komunikacyjnych w mieście Opole w jego wschodniej części. Efektem zamknięcia mostu stanowiącego jedną z dwóch istniejących przepraw nad kanałem Ulga będą znaczne utrudnienia w ruchu w centrum ze znacznym dociążeniem ciągu ulic Spychalskiego Piastowska Katedralna. Na powyższą okoliczność MZD Opole, korzystając z opracowań z minionych lat, w ramach których wykonano komputerowy model komunikacji indywidualnej (samochodowej) zleciło wykonanie analiz potoków ruchu w strefie oddziaływania ul. Niemodlińskiej przewidującej różne scenariusze rozwoju sytuacji na sieci drogowej miasta: WARIANT 0 scenariusz, w którym most jest nieremontowany, a następuje jedynie wzrost ruchu horyzont czasowy 2015 r. WARIANT 1 - scenariusz niekorzystny, praktycznie bezinwestycyjny, nie zakładający żadnych dodatkowych objazdów i inwestycji na czas przebudowy mostu horyzont czasowy 2015 r. WARIANT 2 - scenariusz inwestycyjny, zakładający na czas przebudowy mostu wykonanie objazdu tymczasowego przez wyspę Bolko łączącego ulicę Krapkowicką z ulicą Marka z Jemielnicy horyzont czasowy 2015 r. Opracowane warianty zostały przeanalizowane pod względem przepustowości układu drogowego w godzinie popołudniowego szczytu komunikacyjnego.

PPU INKOM S.C. Katowice Str. 7 5. SYMULACJE RUCHOWE 5.1. Wprowadzenie Podstawą aktualizacji modelu ruchu dla miasta Opola na rok 2013 były : bazowy model ruchu, zbudowany dla godziny szczytu popołudniowego - aktualny na 2011r. (Projekt K 11 031 /INKOM 2011 r./), wyniki pomiarów ruchu przeprowadzonych w 2013 roku na skrzyżowaniach: o ul.batalionów Chłopskich ul.oleskiej ul.bohaterów Monte Cassino, o ul.wrocławskiej ul.wspólnej, o ul.wrocławskiej ul.domańskiego ul.partyzanckiej, o ul.bohaterów Monte Cassino ul.katowickiej, o ul.niemodlińskiej ul.prószkowskiej ul.koszyka, o ul.niemodlińskiej ul.spychalskiego, o ul.oleskiej ul.kusocińskiego, ul.rataja, o ul.wojska Polskiego ul.niemodlińskiej ul.hallera o ul.prószkowskiej (DK45) ul.prószkowskiej(dw414) ul.krapkowickiej (DK45), o rondzie im. Gen. T.Rozwadowskiego aktualne wskaźniki wzrostu ruchu dla podregionu opolskiego, rekomendowane przez GDDKiA, informacje o zmianach na sieci drogowo-ulicznej jakie zaszły w okresie od 2011 do 2013 roku, przekazane przez Zamawiającego.

PPU INKOM S.C. Katowice Str. 8 Bazowy model ruchu (2011r.) zbudowano według klasycznego 4-stadiowego procesu, którego kolejnymi etapami były: GENERACJA PODRÓŻY polegająca na określeniu wielkości potencjałów ruchotwórczych (produkcji i atrakcji) dla wyznaczonych rejonów komunikacyjnych. DYSTRYBUCJA PODRÓŻY polegająca na przestrzennym rozłożeniu potencjałów wyjazdowych (produkcji) z poszczególnych rejonów komunikacyjnych między pozostałe, co prowadzi do uzyskania więźby ruchu o rozmiarze odpowiadającym liczbie rejonów komunikacyjnych. PODZIAŁ ZADAŃ PRZEWOZOWYCH polegający na rozdzieleniu oszacowanej więźby ruchu między środki transportu, którymi podróżni mogą realizować podróż na danym obszarze. ROZKŁAD RUCHU NA SIEĆ polegający na obciążeniu zakodowanej sieci drogowoulicznej ruchem dla danego rodzaju transportu określonym w poprzednich krokach. 5.2. Model podaży transportowej - 2013 rok Pierwszym elementem aktualizacji modelu było zakodowanie w programie VISUM aktualnej (grudzień 2013 rok) sieci drogowo-ulicznej Opola. Wprowadzono ją jako zbiór zgeokodowanych i odpowiednio sparametryzowanych odcinków międzywęzłowych występująch w obrębie granic miasta. Odcinki wprowadzano z uwzględnieniem ich kategorii i klasy, a parametryzacja dotyczyła : liczby pasów ruchu (Number of Lanes), przepustowości (Capacity), dopuszczalnej prędkości (v0), rodzaju pojazdów dopuszczonych do ruchu (TSysSet), kierunkowości.

PPU INKOM S.C. Katowice Str. 9 Kolejnym krokiem był podział miasta na rejony komunikacyjne tj. obszary o jednorodnych zachowaniach komunikacyjnych. Podział ten dokonany został na podstawie dostępnych informacji o rodzaju i ukształtowaniu terenu, występującej zabudowie i charakterze danego obszaru. Miasto podzielono na: 105 wewnętrznych rejonów komunikacyjnych (numer 1-105), 12 zewnętrznych rejonów komunikacyjnych (numer 201-212). Ilość i granice rejonów pozostawiono bez zmian w stosunku do modelu bazowego. 5.3. Model popytu na transport 2013 rok Bazowe macierze ruchu przyjęto wprost z modelu aktualnego na 2011 rok, stworzonego w ramach projektu K 11 031 Ocena projektowanego układu komunikacyjnego z obowiązującej zmianie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Opola - INKOM 2011 r. Kolejnym krokiem była ich aktualizacja do roku 2013. W tym celu posłużono się metodologią rekomendowaną przez GDDKiA. Wykorzystuje ona skumulowane wskaźniki wzrostu ruchu dla poszczególnych kategorii pojazdów, których wielkość oparta jest na prognozowanych wartościach PKB dla odpowiednich lat i regionów Polski. Przyjęte wskaźniki wzrostu ruchu, przez które przemnożono macierze bazowe prezentuje tabela poniżej. SKUMULOWANE WSKAŹNIKI WZROSTU RUCHU 2011-2013 [podregion opolski] ROK PKB SWWRso SWWRsd SWWRsc SWWRscp 2011-1,00 1,00 1,00 1,00 2012 2,1 1,02 1,01 1,01 1,02 2013 2,8 1,04 1,02 1,02 1,05 ŹRÓDŁO: GDDKiA 2012 Na podstawie informacji od Zamawiającego na temat rozwoju Wałbrzyskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej, Specjalnej Strefy Ekonomicznej Wspólna II, terenów przyległych do C.H.Karolinka oraz zabudowy mieszkaniowej na terenie Opola przyjęto i kalibrowano macierz korekcji, która miała za zadanie odzwierciedlić potencjały ruchotwórcze tych obszarów i ich rozkład względem pozostałych rejonów komunikacyjnych.

PPU INKOM S.C. Katowice Str. 10 Otrzymane macierze poddano procesom rozkładu na zakodowaną sieć drogowo-uliczną. Stopień dopasowania wyników modelu do przeprowadzonych pomiarów ruchu przedstawia wykres poniżej. 5.4. Prognoza podaży transportowej 2015 rok Na podstawie informacji przekazanych przez Zamawiającego, w modelu sieci na rok 2015, uwzględniono następujące inwestycje na sieci drogowo-ulicznej: nowy węzeł drogowy łączący DK45,46,94 (Obwodnicę Północną) z DW454 i związane z nim zmiany w organizacji ruchu, poszerzenie do przekroju 1x4 ul.wspólnej od strony wlotu do ul.wrocławskiej. 5.5. Prognoza popytu na transport - 2015 rok W celu oszacowania prognostycznych macierzy ruchu dla roku 2015, podobnie jak w przypadku aktualizacji modelu bazowego, posłużono się metodologią rekomendowaną przez GDDKiA. Przyjęte wskaźniki wzrostu ruchu, przez które przemnożono zaktualizowane macierze bazowe prezentuje tabela poniżej. SKUMULOWANE WSKAŹNIKI WZROSTU RUCHU 2013-2015 [podregion opolski] ROK PKB SWWRso SWWRsd SWWRsc SWWRscp 2013-1,00 1,00 1,00 1,00 2014 3,0 1,03 1,01 1,01 1,03 2015 3,1 1,06 1,02 1,02 1,07 ŹRÓDŁO: GDDKiA 2012

PPU INKOM S.C. Katowice Str. 11 5.6. Scenariusze symulacyjne 2015 rok Na potrzeby opracowania przyjęto 3 scenariusze symulacyjne do dalszych analiz: W0 brak zmian na sieci drogowo-ulicznej (prognoza zerowa), W1 zamknięcie dla ruchu przeprawy mostowej przez Kanał Ulgi (ciąg ul.niemodlińskiej), W2 zamknięcie dla ruchu przeprawy mostowej przez Kanał Ulgi (ciąg ul.niemodlińskiej) oraz wybudowanie tymczasowej przeprawy mostowej przez wyspę Bolko (Trasa Bolkowska) i połączenie jej z istniejącym układem. 5.7. Wyniki symulacji Analizy przestrzenne wyniki symulacji opracowane w systemie GIS MapInfo przedstawiono na kolejnych stronach opracowania w postaci tabelaryczno-graficznej: SYMULACJE RUCHOWE. MODEL STANU ISTNIEJĄCEGO - ROK 2013 SYMULACJE RUCHOWE. PROGNOZA RUCHU NA 2015 ROK. WARIANT 0 SYMULACJE RUCHOWE. PROGNOZA RUCHU NA 2015 ROK. WARIANT 1 SYMULACJE RUCHOWE. PROGNOZA RUCHU NA 2015 ROK. WARIANT 2

PPU INKOM S.C. Katowice Str. 12 SYMULACJE RUCHOWE. MODEL STANU ISTNIEJĄCEGO - ROK 2013

PPU INKOM S.C. Katowice Str. 13 SYMULACJE RUCHOWE. PROGNOZA RUCHU NA 2015 ROK. WARIANT 0

PPU INKOM S.C. Katowice Str. 16 6. WNIOSKI Wykonane symulacje ruchowe pozwalają na sformułowanie następujących wniosków: Fakt zamknięcia ul. Niemodlińskiej na odcinku remontowanego mostu nad kanałem Ulga spowoduje znaczne spotęgowanie utrudnień ruchowych w strefie centralnej miasta Opole. Wynikać to będzie ze zmiany powiązań drogowych na terenie miasta w jego zachodniopółnocnej części. Radykalnej zmianie ulegnie układ ruchowy w rejonie ulic: Spychalskiego, Wrocławskiej i Piastowskiej stwarzając w godzinach szczytów komunikacyjnych znaczne utrudnienia w ruchu. Najgorsza sytuacja będzie występowała w ciągach ulic: Spychalskiego oraz Wrocławskiej gdzie na odcinkach międzywęzłowych dojdzie do wyczerpania przepustowości układu. Skutkować to będzie powstawaniem zatorów w ruchu, a czasy przejazdów pomiędzy lewo i prawobrzeżną częścią Opola ulegną znacznemu wydłużeniu. Również część ruchu tranzytowego względem miasta napotka znaczące utrudnienia. Przeprowadzona analiza ruchowa skutków wybudowania na czas remontu mostu, tymczasowej przeprawy przez kanał Ulga i rzekę Odra (w śladzie planowanej Trasy Bojkowskiej) wykazała poprawę warunków ruchu w najbardziej zagrożonej zatorami części układu drogowego miasta (Spychalskiego Wrocławska). Skutkiem negatywnym budowy objazdu byłby wzrost ruchu w ciągu ulic lokalnych Sobieskiego, Jagiellonów i Szczeszyńskiego. Obszarową analizę zmian ruchowych w strefie centralnej miasta Opole zamieszczono w postaci tabelaryczno graficznej na końcu opracowania. Jednocześnie należy wyraźnie zaznaczyć, że przeprowadzone analizy z uwagi na poziom ich szczegółowość dają jedynie pogląd na zmiany ruchowe jakie mogą wystąpić po wprowadzeniu zmian w organizacji ruchu w mieście. Podjęcie konkretnych decyzji powinno być poprzedzone szczegółową analizą głównych punktów węzłowych (skrzyżowania ulic: Niemodlińska-Wrocławska, Spychalskiego- Wrocławska). W przypadku analizy sieci drogowej, na której dochodzi do obszarowego wyczerpania przepustowości układu drogowego, a z takim przypadkiem mamy do czynienia w opracowaniu, metoda modelowania matematycznego ruchu z natury rzeczy bywa mało precy-

PPU INKOM S.C. Katowice Str. 17 zyjna, gdyż nie daje możliwości odwzorowania zmian zachowań komunikacyjnych kierowców, które wykraczają poza standardowe, założone w modelu. Stąd też w dalszych projektach rozważyć należy wykorzystanie możliwości wprowadzenia w obszarze największych zagrożeń, rozwiązań z zakresu ITS. Rozwiązania te dadzą możliwość elastycznego reagowania na zmiany ruchowe na sieci drogowej miasta Opola w jego centralnej części, a nie uwzględnione w niniejszej analizie.

PPU INKOM S.C. Katowice Str. 18 PORÓWNANIE WARTOŚCI POTOKÓW RUCHU W WYBRANYCH PRZEKROJACH DROGOWYCH DLA WARIANTÓW SIECI DROGOWEJ NR PUNKTU MODEL PEŁNA SIEĆ WARIANT "0" NIECZYNNY MOST WARIANT "1" NIECZYNNY MOST+BOLKOWSKA WARIANT "2" 1 KRAPKOWICKA 439 539 469 139 2 PRÓSZKOWSKA 1179 1173 1222 1328 3 KRAPKOWICKA 910 970 938 781 4 BOLKOWSKA 0 0 0 1229 5 SPYCHALSKIEGO 770 834 2331 1763 6 NIEMODLIŃSKA 2452 2583 0 0 7 BATALIONÓW CHŁOPSKICH 3646 3854 3210 2621 8 SPYCHALSKIEGO 1195 1251 1344 1046 9 BOH. MONTE CASSINO 2240 2391 2318 2034 10 PLEBISCYTOWA 1459 1581 1557 1617 11 MIESZKA I 916 961 959 994 12 JAGIELLONÓW 581 595 626 738 13 SOLSKIEGO 45 68 52 103 14 REYMONTA 902 940 931 987 15 SZCZESZYŃSKIEGO 24 23 26 210 16 WROCŁAWSKA 767 765 1409 1219 17 KORFANTEGO 877 909 949 767 18 ZAMKOWA 393 425 548 547 19 OZIMSKA 1480 1560 1619 1619 20 REJTANA 651 677 679 544 21 FABRYCZNA 866 887 833 860 22 1 MAJA 536 597 649 719 23 ARMII KRAJOWEJ 427 486 522 497 24 OLESKA 861 918 918 927 25 WROCŁAWSKA 1352 1480 1914 1606 26 PRÓSZKOWSKA 824 804 716 466 27 WOJSKA POLSKIEGO 639 673 825 1078 28 NIEMODLIŃSKA 1481 1561 1177 1218 29 BATALIONÓW CHŁOPSKICH 2569 2731 2592 2221 30 BATALIONÓW CHŁOPSKICH 3226 3338 3056 2582 31 ULICA BOLKOWSKA (projektowany odcinek) POTOKI RUCHU W GODZ. SZCZYTU 0 0 0 1229