szkola_sp1@poczta.onet.pl Szkoła Podstawowa nr 1 im. Bronisława Malinowskiego w Woli Konkurs BEZPIECZNA SZKOŁA BEZPIECZNY UCZEŃ ZADANIE NR 9 LISTOPAD 2012 Przeprowadzenie konwersatoriów na temat: Przestrzeganie prawa to obowiązek każdego, także ucznia... Prezentacja może obejmować podstawowe reguły prawa cywilnego i karnego - w konwencji odpowiedniej dla grup wiekowych, a także tematykę przestępczości nieletnich i wykonywania kar orzeczonych przez sądy dla nieletnich oraz sądy powszechne. Nauczyciele odpowiedzialni za zadanie przygotowali prezentację multimedialną obejmującą temat Przestrzeganie prawa to obowiązek każdego, także ucznia... Na bazie tej prezentacji wychowawcy poszczególnych klas przeprowadzili zajęcia odpowiednio do wieku uczniów dla klas I-III i IV-VI. W klasach I-III wychowawcy klas na zajęciach wykorzystali slajdy od 1 do 41. W klasach starszych oprócz prezentacji przeprowadzono dyskusję na temat faktycznego stanu przestrzegania przez uczniów praw i obowiązków oraz sposobów poprawienia tego stanu. Klasy najstarsze spotkały się z pedagogiem szkolnym, który uświadomił im problem karalności nieletnich. Celem ogólnym zajęć było uświadomienie potrzeby przestrzegania prawa, rozwijanie umiejętności przewidywania skutków i następstw łamania ustalonych norm postępowania, poznanie podstawowych reguł prawa cywilnego i karnego KLASY PIERWSZE Wychowawcy klas pierwszych po przedstawieniu prezentacji przeprowadzili pogadankę na temat przestrzegania prawa szkolnego, czyli reguł i norm obowiązujących w szkole. Ponadto uczniowie rozwiązywali on-line Test Wiedzy o Bezpieczeństwie! Zamieszczony w Klubie Bezpiecznego Puchatka, do którego należą wszystkie klasy pierwsze naszej szkoły. W teście uczniowie odpowiadali na pytania z zakresu bezpieczeństwa w ruchu drogowym obowiązek przestrzegania kodeksu drogowego, bezpieczeństwa w Internecie netykieta internauty, bezpiecznych zabaw w domu i na podwórku -obowiązek ochrony zdrowia i życia. Nauczyciele ponadto poruszyli temat higieny osobistej i prawidłowego odżywiania. Również zwrócono uwagę na szacunek wobec osób starszych zarówno w rodzinie (mama, tata, babcia, dziadek) jak i w szkole (nauczyciele, woźna, panie z obsługi), gdzie dzieci spędzają mnóstwo czasu. 1
szkola_sp1@poczta.onet.pl Szkoła Podstawowa nr 1 im. Bronisława Malinowskiego w Woli 2
szkola_sp1@poczta.onet.pl Szkoła Podstawowa nr 1 im. Bronisława Malinowskiego w Woli KLASY DRUGIE I TRZECIE Na wspólnym spotkaniu klas drugich i trzecich nauczyciele przedstawili plansze z prezentacji ilustrujące prawa i obowiązki ucznia. Każdy kolejny slajd wywoływał emocje u dzieci same potrafiły podawać przykłady praw w rodzinie, szkole i na drodze z życia codziennego. 3
szkola_sp1@poczta.onet.pl Szkoła Podstawowa nr 1 im. Bronisława Malinowskiego w Woli Prezentowane obowiązki ucznia wywołały dyskusje wśród uczniów zauważyli oni, że niektóre prawa przekładają się na obowiązki. Np. prawo do ochrony zdrowia to obowiązek dbania o zdrowie i życie prawo do nauki to obowiązek aktywnego uczestniczenia w zajęciach szkolnych. Nauczyciele prowadzili zajęcia metodą rozmowy kierowanej zadając uczniom pytania. Następnie klasy drugie i trzecie rozeszły się do swoich klas. Na bazie poznanych praw i obowiązków uczniowie klas drugich układali rymowanki ilustrowały je. Oto kilka przykładów: Kiedy wszystkie dzieci są grzeczne, W szkole jest miło i bezpiecznie. Natali kl. II *** W zdanie drugiemu nie wchodzimy, Cichuteńko sobie siedzimy. Mikołaj kl. II *** Szkoła jest dla wszystkich. I tych dużych i tych niskich. Gdy się dobrze zachowujesz, To dobro pokazujesz. Nikola kl. II 4
szkola_sp1@poczta.onet.pl Szkoła Podstawowa nr 1 im. Bronisława Malinowskiego w Woli Natomiast klasy trzecie analizowały prawa i obowiązki ucznia zawarte w statucie naszej szkoły. Omawiali procedury zachowania na przerwie, po wejściu do klasy oraz w czasie trwania lekcji. Nauczyciele poruszyli z dziećmi również temat praw i obowiązków w rodzinie. Pomocy i szacunku wobec osób starszych. KLASY CZWARTE Na spotkaniu z wychowawcami klas uczniowie na wstępie obejrzeli przygotowaną prezentację. Zapoznali się z definicją Co to jest prawo? W jakich sytuacjach i gdzie uczniowie spotykają się z koniecznością przestrzegania prawa? Uczniowie doskonale poradzili sobie z wymienieniem dokumentów szkoły regulujących prawa i obowiązki ucznia. Potrafili częściowo wymienić dokumenty regulujące normy postępowania w rodzinie i w ruchu drogowym. Z pełną świadomością wskazali fakt, iż obowiązkiem każdego ucznia jest przestrzeganie prawa i każdy musi się liczyć z konsekwencjami jego łamania. Z dużym zainteresowaniem przyjęli informacje dotyczące reguł prawa cywilnego i karnego odnoszące się do nieletnich. Nauczyciele zainspirowali uczniów do dyskusji metodą burzy mózgów. Uczniowie bardzo chętnie zabierali głos w dyskusji na temat faktycznego stanu przestrzegania przez uczniów praw i obowiązków oraz sposobów poprawienia tego stanu. Wykazali się dużą aktywnością, tworząc metodą kuli śniegowej listę praw i kar, ustanawiając tym samym prawo klasowe. 5
szkola_sp1@poczta.onet.pl Szkoła Podstawowa nr 1 im. Bronisława Malinowskiego w Woli Wypracowany Dekalog dobrego zespołu klasowego : 1. Do koleżanek i kolegów zwracam się po imieniu (szacunek dla innych) 2. Używam słów grzecznościowych; 3. Unikam konfliktów; 4. Przyznaję się do popełnianych błędów; 5. Przepraszam za popełnione przykrości; 6. O każdym złym zachowaniu zawiadamiam wychowawcę; 7. Pomagam w trudnych sytuacjach innym(pomoc koleżeńska w nauce); 8. Daję przykład innym dobrym zachowaniem; 9. Okazuję szacunek dorosłym w szkole, w domu, w miejscach publicznych; 10. Troszczę się o kulturę języka w szkole i poza szkołą. Wychowawcy uświadomili uczniom możliwość zwrócenia się do organizacji chroniących prawa dziecka (Rzecznik Praw Dziecka, Pogotowie dla Ofiar w Rodzinie, Niebieska Linia, Dziecięcy Telefon Zaufania), podkreślając szczególna rolę rodziców, wychowawców nauczycieli i pedagoga szkolnego w ochronie ich praw. 6
szkola_sp1@poczta.onet.pl KLASY PIĄTE I SZÓSTE Szkoła Podstawowa nr 1 im. Bronisława Malinowskiego w Woli Podsumowaniem wykonania zadania 9 programu "Bezpieczna szkoła Bezpieczny uczeń" było konwersatorium przeprowadzone przez wychowawców uczniów klas 5 i 6 ze wsparciem pedagoga szkolnego. Spotkanie w dniu 28 listopada rozpoczęło się przypomnieniem, że tworzymy wszyscy razem społeczeństwo i pełnimy określone role społeczne, ale że każdy z nas jest też osobą mającą swoje prawa. Omówienie praw człowieka, dziecka,a także praw uczniowskich odbyło się w oparciu o prezentacje multimedialną Przestrzeganie prawa to obowiązek każdego, także ucznia... 7
szkola_sp1@poczta.onet.pl Szkoła Podstawowa nr 1 im. Bronisława Malinowskiego w Woli W trakcie prezentacji wywiązała się ożywiona dyskusja-dzieci porównywały przykładowe sytuacje z własnymi przeżyciami, doświadczeniami dziecka -członka rodziny, zauważyły że każda rodzina to swoisty system prawny. Uczniowie przedyskutowali w grupach również prawa naturalne, prawa ucznia, prawa obywatelskie oraz prawa użytkownika ruchu drogowego. W poszczególnych grupach wyłoniło się pojęcie odpowiedzialności wobec prawa oraz zauważono ze prawa generują obowiązki. Pedagog szkolny przedstawiła niektóre akty prawne (kodeks ucznia, kodeks drogowy, Kartę Praw Dziecka...). Dyskusja była ożywiona, przytoczone przez uczniów przykłady (często humorystyczne) świadczyły o dojrzałym rozumieniu tematu. Dzieci były zainteresowane i dumne z faktu, że wkrótce osiągną wiek pierwszej odpowiedzialności wobec prawa. Niektóre grupy złożyły własne propozycje pomagające w zachowaniu przynależnych praw np "zdrowy" asortyment w sklepiku uczniowskim, czy taneczne przerwy. Uczniowie zwrócili również uwagę, że członkowie samorządu uczniowskiego są gwarantem dobrze funkcjonującego prawa ucznia. Wychowawca klasy 5 zwrócił szczególną uwagę na niebezpieczeństwa wynikające z nowych technologii informacyjnych (telefony, komputery, internet) oraz na odpowiedzialność spoczywającą na użytkownikach za każdy komunikat cyberprzemoc, netykieta internauty. Pedagog podkreślił rolę rodziców w osiąganiu kolejnych etapów dojrzałości i dorosłości w sensie prawnym. 8
szkola_sp1@poczta.onet.pl Szkoła Podstawowa nr 1 im. Bronisława Malinowskiego w Woli Zwrócił uwagę na rosnące i niepokojące zjawisko w obrębie przestępczości nieletnich w zdarzeniach mających znamiona przestępstwa bądź wykroczenia osób, które nie ukończyły lat 13 - małoletnich, oraz obniżanie się wieku "inicjacji przestępczej". Uczniowie dowiedzieli się, iż zgodnie z obowiązującymi przepisami osoby takie nie odpowiadają " karnie" za swoje czyny, prowadzone są jedynie czynności o charakterze opiekuńczo wychowawczym. Pedagog zwrócił uwagę również na fakt, zwiększającej się z roku na rok liczby osób małoletnich wchodzących w konflikt z prawem jak i to, że coraz częściej czyny popełniane przez te osoby mają duży ciężar gatunkowy: rozboje, włamania, kradzieże. Konkluzją wszystkich spotkań było wspólne wypracowanie następujących wniosków: Żyjąc w jakiejś wspólnocie, musi przestrzegać reguł, jakie w niej obowiązują, Jeżeli nie przestrzegamy prawa, jest coraz więcej ofiar i oprawców, Za nieprzestrzeganie prawa ponosimy konsekwencje, Nieprzestrzeganie prawa niszczy osobę, która go nie przestrzega, Dzięki przeprowadzonym konwersatoriom uczniowie naszej szkoły mają większą świadomość potrzeby przestrzegania prawa, zdają sobie sprawę z konsekwencji łamania praw. Potrafią dokonać samooceny swojego zachowania. Koordynator konkursu Dorota Grubczyńska dorotagrubczynska@o2.pl Szkoła Podstawowa nr 1 im. Bronisława Malinowskiego 43-225 Wola ul Górnicza 47 9
Przestrzeganie prawa to obowiązek każdego, także ucznia... Przestrzeganie prawa to obowiązek każdego, także ucznia... Cele ogólne zajęć: Uświadomienie potrzeby przestrzegania prawa. Rozwijanie umiejętności przewidywania skutków i następstw łamania ustalonych norm postępowania. Poznanie podstawowych reguł prawa cywilnego i karnego
Czym jest prawo? To ogół przepisów i norm prawnych regulujących stosunki między ludźmi danej społeczności.
W jakich sytuacjach i gdzie uczniowie spotykają się z koniecznością przestrzegania prawa? w szkole w szkole w miejscach publicznych na drodze
Przestrzeganie prawa w szkole: STATUT SZKOŁY REGULAMINY Dziecko jako uczeń
Przestrzeganie prawa w rodzinie: PRAWO RODZINNE KARTA PRAW RODZINY Dziecko jako członek rodziny
Przestrzeganie prawa drogowego: KODEKS DROGOWY Dziecko jako uczestnik ruchu drogowego
A WIĘC, JAKIE MAM OBOWIĄZKI?
A WIĘC, JAKIE MAM PRAWA?
Za co odpowiadają prawnie dzieci? Wielu młodych ludzi łamie już prawo w szkole podstawowej. Nie zawsze robią to świadomie. Często nie zdają sobie sprawy, że łamią jakieś przepisy, czy postępują sprzecznie z jakimś kodeksem. Dopiero dorośli uświadamiają im, że złamały prawo.
Do najczęściej popełnianych czynów zabronionych przez uczniów należą: Niszczenie, uszkadzanie, usuwanie lub czynienie nieczytelnymi znaków lub napisów ostrzegających o niebezpieczeństwach dla życia lub zdrowia człowieka (np. znaki drogowe, instrukcje ewakuacji budynku). Rzucanie kamieniami lub innymi przedmiotami w pojazdy mechaniczne, zwłaszcza będące w ruchu. Udział w bójce lub pobiciu, w którym naraża się człowieka na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty zdrowia lub życia. Znieważanie, obrażanie innej osoby. Podrobienie lub przerobienie dokumentu w celu użycia za autentyczny (np. podrobienie podpisu rodziców, zwolnień, legitymacji). Kradzieże. Niszczenie cudzej własności, czynienie jej niezdatnej do użytku (np. niszczenie mienia szkoły)
Demoralizacja to określone zachowanie niezgodne z obowiązującymi w danej społeczności normami, naruszenie zasad współżycia społecznego Naruszenie zasad ogólnie przyjętych w szkole np. statutu, regulaminu. Naruszanie godności, ubliżanie. Wyszydzanie, obrażanie poprzez Internet, sms-y. Wagary, palenie papierosów, spożywanie alkoholu. Przebywanie w środowiskach niestosownych do wieku. Korzystanie z niedozwolonych dla dzieci stron Internetowych i portali dla dorosłych.
Odpowiedzialność prawna nieletnich może być: ODPOWIEDZIALNOŚĆ Cywilna Ma charakter majątkowy i polega na naprawieniu szkody zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej wyrównującej szkodę np. za zniszczenie cudzej rzeczy, naprawę uszkodzonego sprzętu. Karna Sąd może skazać na karę grzywny, areszt, ograniczenia wolności, pozbawienia wolności. Według prawa polskiego ponoszą ją tylko osoby po ukończeniu 17 lat. W prawie osobę, która nie ukończyła 17 lat nazywa się nieletnim. Nieletni odpowiadają przed sądem rodzinnym
Nieletni, który nie ukończył 13 lat: Odpowiedzialność Cywilna - nie ponosi odpowiedzialności za szkodę, którą wyrządził. Do naprawienia wyrządzonej szkody pociąga się jego rodziców lub opiekunów prawnych. Odpowiedzialność Karna- popełnienie czynu zabronionego nie pozostaje bezkarne. Popełnienie takie czynu uznane jest za przejaw demoralizacji, nieletni odpowiada wówczas przed sadem rodzinnym.
Sąd rodzinny wobec nieletnich stosuje środki wychowawcze lub poprawcze. Może udzielić upomnienia; Może zobowiązać nieletniego do określonego postępowania, np. do naprawienia wyrządzonej szkody, do wykonania określonych prac na rzecz pokrzywdzonego, do przeproszenia pokrzywdzonego czy do podjęcia nauki lub pracy; Może także nakazać nieletniemu uczestniczenie w odpowiednich zajęciach terapeutycznych lub zakazać mu przebywania w określonych środowiskach lub miejscach; Może nałożyć na nieletniego nadzór kuratora; Może także orzec o umieszczeniu go w zakładzie poprawczym, jeżeli przemawiają za tym wysoki stopień demoralizacji nieletniego oraz okoliczności i charakter czynu, zwłaszcza gdy inne środki wychowawcze okazały się nieskuteczne lub nie rokują resocjalizacji; Może również zobowiązać Was jako rodziców do poprawy warunków wychowawczych nieletniego, a także do ścisłej współpracy ze szkołą, do której nieletni uczęszcza czy poradnią psychologiczno-pedagogiczną; Jeżeli będzie uchylać się od wykonania obowiązków nałożonych na Was przez sąd rodzinny, sąd ten może wymierzyć Wam karę pieniężną w wysokości od 50 do 1 500 złotych; Właściwość miejscową sądu rodzinnego ustala się według miejsca zamieszkania nieletniego; Jako rodzice zostaniecie zawiadomieni o wszczęciu postępowania w sprawie Waszego nieletniego dziecka.
PAMIĘTAJ!!! Przestrzeganie prawa to obowiązek każdego, także ucznia. Jak jest? Jak powinno być? - spóźnianie na lekcje, wagary, - kłamstwa, oszukiwanie, mataczenie, - przeklinanie, - poniżanie, wywieranie presji na innych, - zastraszanie, - nieprzestrzeganie zasad i reguł, - pobicia, stosowanie przemocy fizycznej, - kradzieże, - niszczenie mienia szkoły, własności innych osób, i środków psychotropowych, - wykorzystywanie seksualne, - dyskryminacja, - demoralizacja, używanie alkoholu, marihuany, narkotyków. - przestrzeganie zasad i reguł, - zgodne współżycie w grupie, empatia, - szanowanie innych i siebie, - odmawianie w sytuacjach nakłaniania do zażywania alkoholu, substancji uzależniających, psychoaktywnych, - mówienie prawdy, - uczęszczanie na zajęcia, - nienaruszanie cudzego mienia i godności itd.
"Dzieci potrzebują miłości szczególnie wtedy gdy na nią nie zasługują. - Henry David Thoreau
Prezentacja przygotowana na zajęcia wychowawcze dla klas I-III i IV-VI w ramach konkursu BEZPIECZNA SZKOŁA - BEZPIECZNY UCZEŃ DO REALIZACJI 9 ZADANIA Przestrzeganie prawa to obowiązek każdego, także ucznia... W klasach I-III można na zajęciach wykorzystać slajdy od 1 do 41 W klasach starszych oprócz prezentacji proponujemy dyskusję na temat faktycznego stanu przestrzegania przez uczniów praw i obowiązków oraz sposobów poprawienia tego stanu. AUTORKI PREZENTACJI : Katarzyna Maciąg & Iwona Przenzak