Szklny Prgram Prfilaktyki na lata 2012/13, 2013/14, 2014/15 Opracwany przez: Zespół ds. Prfilaktyki Krdynatr: Agnieszka Skczeń 1
Człnkwie: Renata Kścielewska, Edyta Jakacka, Halina Kwalska, Iza Kwalska, Tmasz Milczarczyk, Marzena Mejer, Jlanta Twardwska, Marta Grszyk, Renata Kscielewska, Marta Andrzejewska, Janna Brecka, Mnika Skura, Aldna Jusińska, Marta Wildangier - Ciuraj, Martyna Nwak, Anna Wjtaszek, Drta Puscian, Wiletta Dzik. SPIS TREŚCI Pdstawa prawna Wprwadzenie I. DIAGNOZA ŚRODOWISKA SZKOLNEGO II. CELE I ZAŁOŻENIA DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH III. SPOSÓB REALIZACJI PROGRAMU IV. METODY REALIZACJI PROGRAMU V. ADRESACI PROGRAMU I STRUKTURA ODDZIAŁYWAŃ VI. PRZEWIDYWANE EFEKTY PLANOWANYCH DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH VII. VIII. EWALUACJA HARMONOGRAM ODDZIAŁYWAŃ 1. Prmwanie zdrweg stylu życia. 2
2. Zapbieganie agresji i przemcy. 3. Zapbieganie niepwdzenim dydaktycznym. 4. Zapbieganie uzależnienim d alkhlu i innych substancji uzależniających. Dpalacze 5. Prfilaktyka antyniktynwa. 6. Bezpieczeństw dzieci. IX. LITERATURA PODSTAWA PRAWNA Pdstawą prawną d wprwadzenia działań prfilaktycznych w ramach szklneg prgramu prfilaktyki, stanwią: Knstytucja Rzeczpsplitej Plskiej art. 72 Knwencja Prawach Dziecka art. 3,19,33 Ustawa z dania 7 września 1991 r. systemie światy (Dz. U. Z 1996 r. nr 67, pz.329 z późniejszymi zmianami) Rzprządzenie MENiS z dnia 31 stycznia 2003 r w sprawie szczegółwych frm działalnści wychwawczej zapbiegawczej wśród dzieci i młdzieży zagrżnych uzależnieniem Rzprządzenia MENiS z dnia 26 luteg 2002 r. w sprawie pdstawy prgramwej wychwania przedszklneg raz kształcenia gólneg w pszczególnych typach szkół (Dz. U. Nr 51, pz. 458) Rzprządzenie MENiS z dania 31 stycznia 2002 r. zmieniające rzprządzenie w sprawie ramwych statutów publiczneg przedszkla raz publicznych szkół (Dz. U. nr 10 z 2002r., pz 96) Rzprządzenie MENiS z dnia 19 lipca 2002r. zmieniające rzprządzenie w sprawie spsbu nauczania szklneg raz zakresu treści dtyczących wiedzy życiu seksualnym człwieka, zasadach świadmeg i dpwiedzialneg rdzicielstwa, wartściach rdziny, życia w fazie prenatalnej raz metdach i śrdkach świadmej prkreacji zawartych w pdstawie prgramwej kształcenia gólneg (Dz. U. nr 121 z 2002 r., pz 1037) Prgram Ochrny Zdrwia Psychiczneg 3
Nardwy Prgram Prfilaktyki i Rzwiązywania Prblemów Alkhlwych Krajwy Prgram Przeciwdziałania Narkmanii Krajwy Prgram Zapbiegania Zakażenim HIV. WPROWADZENIE Prfilaktyka jest chrnieniem człwieka w rzwju przed zagrżeniami i reagwaniem na nie. Jej celem jest chrna człwieka, dziecka, ucznia, wychwanka przed wszelkimi zakłóceniami rzwju. Człwiek niedjrzały sam dla siebie mże być zagrżeniem. Dlateg prwadzenie dziecka ku djrzałści jest zarówn wychwaniem, jak i prfilaktyką. Oddziaływanie prfilaktyczne ma szczególne znaczenie w dniesieniu d dzieci i młdzieży w kresie drastania. Jest t faza rzwju, w czasie której dknuje się wiele intensywnych, jakściwych zmian w sbwści człwieka. Fazę tę najczęściej charakteryzuje brak integracji. Dlateg jest t czas pdatny na zakłócenia i pdejmwanie działań ryzykwnych. Czynniki ryzyka t wszystkie elementy (cechy, sytuacje, warunki) zwiększające prawdpdbieństw pjawienia się niekrzystnych knsekwencji zaburzających prawidłwy rzwój. Należą d nich: Śrdwisk spłeczne i nrmy w nim bwiązujące, prmujące dane wzrce zachwań. Mdelwanie takich zachwań w dmu i w szkle. 4
Grupy rówieśnicze i występujące w nich zachwania dysfunkcyjne. Słabe wyniki w nauce. Brak celów życiwych. Dstęp d śrdków i substancji psychaktywnych. Wczesna inicjacja w zachwaniach ryzykwnych. I. DIAGNOZA ŚRODOWISKA SZKOLNEGO Ośrdek Szkln-Wychwawczy w Wyszkwie jest niewielką placówką. Stwarzamy naszym ucznim duże pczucie bezpieczeństwa. Przyczyn zachwań ryzykwnych jest jednak wiele. Większść uczniów naszej szkły mieszka na wsi, a zatem dstęp d krzystania z różnych prpzycji śrdków kulturalnych mają utrudniny. Wykształcenie rdziców - najczęściej zawdwe, mże być przyczyną braku aspiracji naukwych, ale mże również wpływać mtywując. Sytuacja materialna wielu rdzin sięga granic ubóstwa. Wśród mieszkańców spłecznści lkalnej nasila się w statnich czasach uzależnienie d alkhlu. Obserwuje się małą aktywnść spłeczną wśród mieszkańców ( brak stwarzyszeń, klubów, kół itp.) 5
Diagnzy śrdwiska szklneg dknan na pdstawie ankiet skierwanych d uczniów i nauczycieli, bserwacji zachwania uczniów, analizy dkumentacji wychwawców klaswych. Analiza wyników badań ptwierdziła wstępne zidentyfikwanie bszarów zagrżeń występujących w naszej szkle i psłużyła d sknstruwania Szklneg Prgramu Prfilaktyczneg w SOS-W w Wyszkwie. Skutecznej realizacji załżeń SPP sprzyjać będzie współpraca z różnymi instytucjami (Plicja, Pradnia Psychlgiczn- Pedaggiczna, Kmisja ds. zwalczania prblemów alkhlwych, Opieka Spłeczna, PCPR w Wyszkwie, Starstw Pwiatwe) i rdzicami. Przeprwadzna diagnza psłużyła d kreślenia dmniemanych przyczyn zachwań ryzykwnych: 6
II. CELE I ZAŁOŻENIA DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH Rzpznane zachwania Przyczyny ryzykwne Wulgaryzmy, brak kultury sbistej - byczaj śrdwiskwy - wzrce wyniesine z dmu - chęć zaimpnwania - wyraz buntu, manifestwanie drsłści - wzrce w mediach - złe relacje nauczyciel uczeń - brak reakcji nauczyciela i innych drsłych - ubóstw językwe 7
Brak zaintereswania nauką - niedstswanie wymagań d pzimu uczniów - niejasne kryteria ceniania uczniów - jakść prgramów nauczania - lenistw - nudne lekcje - negatywny wpływ grupy rówieśniczej - brak zaintereswania ze strny rdziców Palenie papiersów, picie alkhlu - ciekawść - wpływ reklamy w mediach - wzrwanie się na drsłych - spsób na dreagwanie - mda, szpan - nuda, przekra, bunt - sytuacja dmwa - negatywny wpływ grupy rówieśniczej Zachwania agresywne - negatywne wzrce, także nawyków mediach - spsób na dreagwanie stresu i załatwienie sprawy - chęć dminwania, zaistnienia w grupie - mda na agresję w grupie rówieśniczej - nieumiejętnść radzenia sbie nawyków prblemami - dpwiedź na prwkację 8
Szklny prgram prfilaktyki uwzględnia treści kształcenia dstswane d ptrzeb rzwjwych uczniów naszeg śrdwiska. Jest n zintegrwany ze Statutem Szkły i Prgramem Wychwawczym i ma na celu : 1. Przeciwdziałanie zachwanim ryzykwnym. Dsknalenie i kształcenie umiejętnści rzwiązywania prblemów raz radzenia sbie z przejawami przemcy eliminwanie zachwań agresywnych. Wdrażanie d prawidłweg pjmwania nrm zachwania przyjętych przez spłeczeństw, w miejscach publicznych raz w śrdwisku rdzinnym. Dążenie d stwrzenia mdelu człwieka szczęśliweg wszelkie nałgi są zazwyczaj rekmpensatą dyskmfrtu psychiczneg. 2. Prmwanie zdrweg stylu życia. Zachęcanie d aktywneg spędzania czasu wlneg. Wspmaganie zdrwia fizyczneg i psychiczneg pprzez kształcenie umiejętnści i nawyków ruchwych. Stwarzanie mżliwści udziału w zajęciach sprtw-rekreacyjnych. Organizacji czasu wlneg. Wdrażanie d przestrzegania zasad prawidłweg żywiania się. 3. Kształtwanie ważnych psychlgicznie i spłecznie umiejętnści. 9
Rzwijanie umiejętnści interpersnalnych, kształcenie umiejętnści zachwywania się w różnych sytuacjach, dsknalenie technik asertywnych umiejętnść mówienia NIE. 4. Wzmacnianie pczucia własnej wartści i tżsamści. Uczenie świadmeg decydwania sbie i pnszenia knsekwencji własnych decyzji. Wyrabianie pczucia tżsamści i własnej wartści raz wiary w siebie. 5. Uświadmienie zagrżeń związanych z pracą dzieci w rdzinnych gspdarstwach dmwych usuwanie zagrżeń wynikających z ddziaływania szkdliwych czynników energii elektrycznej, gazu. Kształtwanie wśród dzieci przeknań kniecznści przestrzegania zasad bezpieczeństwa przy wyknywaniu pracy. Dzieci wykrzystują przekazaną wiedzę na temat bezpiecznych spsbów wyknywania pewnych prac. Przekazania dziecim wiedzy na temat zasad udzielania pierwsze pmcy. 6. Wdrżenie zasad bezpieczeństwa w szkle i pza nią 7. Zapbieganie uzależnienim 8. Wspieranie czynników chrniących: Silna więź z rdzicami 10
Zaintereswanie nauką i własnych rzwjem Praktyki religijne Pdtrzymywanie tradycji i kształcenie szacunku dla jej nrm Knstruktywna grupa rówieśnicza, autrytety 11
III. SPOSÓB REALIZACJI PROGRAMU Realizacja prgramu dbywać się będzie w ramach: 1. Zajęć dydaktyczn wychwawczych i piekuńczych prwadznych przez wychwawców i nauczycieli przedmitu, realizacji ścieżek edukacyjnych, a także na wycieczkach, sptkaniach raz imprezach klicznściwych, 2. Zajęć pzalekcyjnych z dziećmi mających na celu; Mżliwść rzwijania przez uczniów własnych zaintereswań Rzwiązywanie prblemów raz radzenie sbie z przejawami przemcy. Umiejętnść twarteg wyrażania myśli, uczuć i przeknań. 3. Pświęcania szczególnej uwagi wychwawcy na wzmcnienie pczucia własnej wartści wychwanka pprzez: Okazanie zaintereswania każdemu wychwankwi Badanie śrdwiska dmweg raz indywidualne rzmwy z rdzicami lub piekunami Udzielanie pmcy w rzwiązywaniu prblemów sbistych pruszanych przez wychwanków Wspólne pracwywanie metd pstępwania w sytuacjach knfliktwych Dzielenie się z rdzicami pzytywnymi uwagami dziecku 12
2. Pedaggizacja rdziców w ramach: zebrań gólnych, sptkań z wychwawcami, 13
IV. METODY REALIZACJI PROGRAMU 1. Metdy aktywizujące jednstkę i śrdwisk: quizy, knkursy plastyczne, muzyczne, literackie, apele, teatrzyki, działalnść kół zaintereswań pmc kleżeńska, szklenia rdziców nauczycieli, dni twarte, zawdy sprtwe, wycieczki, kuligi. 2. Metdy ekspnujące: Impresyjne plegające na wywłaniu u uczniów kreślnych zachwań i zmian w pstawach mralnych, przeżywanie głębkich emcji. Ekspresyjne stwarzanie sytuacji, w których uczeń nie tylk przeżywa, ale i twrzy np. drama, dgrywanie ról, inscenizacje, wystawy prac. 3. Metdy pdające: mini wykład, pgadanka, rzmwa kierwana, dyskusja. 4. Metda prjektów. V. ADRESACI PROGRAMU I STRUKTURA ODDZIAŁYWAŃ PROFILAKTYCZNYCH 14
Niniejszy prgram skierwany jest d: uczniów, nauczycieli i rdziców. Praca prfilaktyczna w szkle zstała zaplanwana na trzech związanych ze sbą pzimach: Rada Pedaggiczna 1. Prfilaktyka wśród dzieci i dla dzieci. 2. Prfilaktyka wśród nauczycieli. 3. Prfilaktyka wśród rdziców. Określa zadania w zakresie prfilaktyki. Określa zaptrzebwanie na realizację prgramów prfilaktycznych. Dknuje analizy działalnści prfilaktycznej. Nauczyciele Współpracują z wychwawcami klas w realizacji zadań prfilaktycznych. Wyknują zalecenia zawarte w rzeczeniach wydanych przez PPP. Dsknalą kwalifikacje i zdbywają nwe umiejętnści w zakresie działań prfilaktycznych. 15
Wychwawca klasy Integruje zespół klaswy. Dba pczucie bezpieczeństwa i akceptacji ucznia w klasie. Wypsaża uczniów w umiejętnści radzenia sbie w trudnych sytuacjach. Realizuje zadania w zakresie prfilaktyki we współpracy z rdzicami uczniów. Rzpznaje indywidualne ptrzeby uczniów raz analizuje przyczyny niepwdzeń szklnych. Określa frmy i spsby udzielania ucznim, w tym ucznim z wybitnymi uzdlnieniami, pmcy psychlgicznpedaggicznej, dpwiedni d rzpznanych ptrzeb. Organizuje i prwadzi różne frmy pmcy psychlgiczn-pedaggicznej dla uczniów, rdziców i nauczycieli. Pdejmuje działania prfilaktyczn-wychwawcze wynikające z Prgramu wychwawczeg szkły i Szklneg prgramu prfilaktyki w stsunku d uczniów, z udziałem rdziców i nauczycieli. Wspiera działania piekuńcz-wychwawcze nauczycieli, wynikające z Prgramu prfilaktyki szklnej. Dyrektr Mnitruje pracę wychwawców klas w zakresie prfilaktyki. Diagnzuje czekiwania uczniów i rdziców w zakresie prfilaktyki. Inicjuje i rganizuje przedsięwzięcia kreślne w Szklnym prgramie prfilaktyki. Współpracuje z pdmitami szkły raz instytucjami wspmagającymi działania z zakresu prfilaktyki.. Rada Rdziców Opiniuje Szklny prgram prfilaktyki. Analizuje i diagnzuje pinie rdziców na temat prfilaktyki. 16
Współpracuje z Radą Pedaggiczną, dyrektrem, Samrządem Uczniwskim. Rdzice Przedstawiają Radzie Rdziców pinie na temat prfilaktyki. Krzystają z pmcy i wsparcia ze strny pedagga i w zakresie prfilaktyki. Wniskują d dpwiednich rganów i instytucji w sprawach kształcenia specjalneg, nauczania indywidualneg, zajęć rewalidacyjn-wychwawczych. Organ prwadzący Starstw Pwiatwe w Wyszkwie Decyduje zatrudnianiu i wymiarze czasu pracy pedagga, psychlga, lgpedy. Współuczestniczy w wypsażaniu szkły w pmce dydaktyczne, śrdki niezbędne d realizacji Prgramu. 17
VI. PRZEWIDYWANE EFEKTY PLANOWANYCH DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH W wyniku zastswania szklneg prgramu prfilaktyki: UCZNIOWIE: Zmniejszy się wskaźnik występwania agresji i przemcy Psiądą wiedzę na temat uzależnień i ich negatywnych skutków Będą dstrzegali swje mcne strny Chętnie i aktywnie uczestniczą w prmcji zdrweg stylu życia Zmniejszy się wypadkwść wśród uczniów pmagających w rdzinnych gspdarstwach dmwych Pprawia się przestrzeganie zasad bezpieczeństwa w szkle i pza nią. RODZICE: Usystematyzują swją wiedzę na temat uzależnień, mechanizmów agresji i przemcy Zwiększy się świadmść zagrżeń występujących z angażwania dzieci d prac w rdzinnych gspdarstwach dmwych; higieniczneg trybu życia, racjnalneg dżywiania Krzystają ze wsparcia instytucji specjalistycznych NAUCZYCIELE/ WYCHOWAWCY Pdwyższą swje kmpetencje wychwawcze i prfilaktyczne 18
VII. EWALUACJA SZKOLNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI Opracwany prgram będzie realizwany w ciągu trzech lat. Szklny prgram prfilaktyczny będzie pddany ewaluacji c trzy lata, która będzie zawierała: Diagnzę wybranych bszarów Pdstawwą frmą ewaluacji będą: Ankiety skierwane d uczniów, nauczycieli i rdziców Obserwacja Wywiad, rzmwa Hspitacje prwadzne przez dyrekcje szkły Wniski z ewaluacji będą przedstawine Radzie Pedaggicznej, a planwane zmiany zatwierdzane uchwałą, p wcześniejszym zapiniwaniu przez Radę Pedaggiczną i Samrząd Uczniwski. HARMONOGRAM ODDZIAŁYWAŃ PROFILAKTYCZNYCH 19
W OŚRODKU SZKOLNO-WYCHOWAWCZYM W WYSZKOWIE W LATACH 2012/2013, 2013/2014, 2014/2015 OBSZARY ODDZIAŁYWAŃ 1. Prmwanie zdrweg stylu życia. 2. Zapbieganie agresji i przemcy. 3. Zapbieganie niepwdzenim dydaktycznym. 4. Zapbieganie uzależnienim d alkhlu i innych substancji uzależniających. 5. Prfilaktyka antyniktynwa. 6. Bezpieczeństw dzieci. 20
VIII. 1. PROMOWANIE ZDROWEGO STYLU ŻYCIA ZADANIA METODY I SPOSOBY REALIZACJI ODBIORCY OSOBY ODPOWIEDZIALNE TERMIN SPOSOBY DOKUMENTACJI MONITORING 1 2 3 4 5 6 7 Prpagwanie zdrweg stylu życia. Utrwalenie dpwiednich nawyków, umiejętnści i sprawnści służących zdrwiu. Działania z zakresu KLUBU WIEWIÓRKI Wizyty w gabinecie stmatlgicznym. Uczniwie klas I - VI Wszyscy uczniwie G. Czajkwsk, J. Brecka Stmatlg, Wychwawcy klas Zgdnie z prgramem Zgdnie z harmngramem przyjęć Wystawa prac uczniów, sprawzdania Infrmacja stmatlga. Impreza gólnszklna,,dzień zdrwej żywnści Uczniwie klas rdzice Nauczyciele, pielęgniarka szklna Wg harmngramu Sprawzdanie Zapisy w dzienniku 21
Knkursy, inscenizacje klasy IV VI Wg. Rzkładu zajęć chętni uczniwie Opiekun sekcji zdrwtnej Wg. grafiku Zdjęcia, gazetka szklna Zapznanie z zasadami rganizacji i planwania czasu wlneg. Treści prgramwe w materiale nauczania przedmitów: kształcenie zintegrwane, przyrda, język plski, język angielski, wychwanie fizyczne. Uczniwie klas I VI Nauczyciele przedmitów Cały rk Zapisy w dzienniku Prmujemy eklgiczny styl życia i zasady zdrweg dżywiania Festyn prmujący zdrwą żywnść: - prezentacja uczniów degustacja ptraw, knkurs na Dzieci, rdzice, nauczyciele Uczniwie, rdzice Nauczyciel muzyki Wszyscy nauczyciele Wg harmngramu Sprawzdanie krnika, Krnika, dzienniki, 22
najzdrwszą surówkę, zupę, kanapkę. gazetka Uczniwie klas Żyjmy zdrw! pdstawwych E.Kazimierczyk Aktywizwanie systemu wartści przeciw zachwanim dysfunkcyjnym Wykrzystanie uczestnictwa dzieci w praktykach religijnych dla dstarczenia wiedzy wartściach uniwersalnych. Uczniwie Katechetka Zgdnie z prgramem, kazjnalnie Zapisy w dzienniku Realizwanie na zajęciach wychwawczych tematów przyjaźni, miłści, szczęściu rdzinnym. Pmc słabszym, Uczniwie Wychwawcy Zgdnie z planem g-w Zapisy w dzienniku 23
ptrzebującym. Chętni uczniwie Wychwawcy Sztuka bycia sbą Zajęcia scjterapeutyczne Nauczyciele Uczniwie Psychlg Zgdnie z planem. Referat, knspekty zajęć Diagnza na temat ; spędzania czasu p lekcjach, dbałści higienę, prawidłweg dżywiania Przeprwadzenie badań ankietwych Wlny czas mjeg dziecka -Infrmacja d rdziców wynikach diagnzy Wszyscy uczniwie n-l przyrdy wychwawcy Zgdnie z planem. Analizy ankiet, wniski Organizwanie imprez sprtw rekreacyjnych Zawdy sprtwe, bchdy Dnia Olimpijczyka Wszyscy uczniwie Nauczyciele wych. fizyczneg Zgdnie z planem. Zdjęcia. Gazetka szklna. Opracwanie prgramu prfilaktyczneg. Realizacja prgramu Trzymaj frmę Wszyscy uczniwie E. Jakacka, A. Wjtaszek każdeg rku Prgram 24
VIII.2. ZAPOBIEGANIE AGRESJI I PRZEMOCY ZADANIA METODY I SPOSOBY REALIZACJI ODBIORCY OSOBY ODPOWIEDZIALNE TERMIN SPOSOBY DOKUMENTOWANIA MON RING 1 2 3 4 5 6 Integracja uczniów wkół wspólnych zadań, rzwijanie współuczestnictwa i współdpwiedzialn - ści Metdy aktywizujące, Sprtwiec fair play. Organizwanie imprez prfilaktyczn- edukacyjnych, np. Dzień bez knfliktów Rzmwa z uczniem, rdzicem; udział w zajęciach scjterapeutycznych. Uczniwie klas n-el wych.fizyczneg Uczniwie zdiagnzwani wychwawcy Nauczyciel, specjalista PPP Rdzice Zgdnie z planem. D uzgdnienia Zapisy w dzienniku Ntatka, pinia specjalisty Integracja uczniów wkół wspólnych zadań, rzwijanie współuczestnictwa i współdpwiedzialn. Zajęcia integrujące klasę Inicjwanie różnych klaswych przedsięwzięć; wycieczka, rajd, kulig, imieniny, mikłajki itp Uczniwie Wychwawcy Cały rk Zapisy w dziennikach. Krnika. 25
Dstrzeganie i wyrażanie agresywnych uczuć, lepsze rzumienie siebie i innych, panwanie agresji i jej przezwyciężanie, pkjwe rzwiązywanie knfliktów. Infrmwanie rdziców w czasie wywiadówek, rzmwy w czasie knsultacji indywidualnych, gazetka szklna agresja -referat Rdzice Nauczyciele Psychlg Na bieżąc Zgdnie z planem Prtkł RR Referat Egzekwwanie i przestrzeganie prawa wewnatrzszklneg Aktualizwanie zapisów prawa wewnątrzszklneg. Stswanie statutwych systemów nagradzania i karania. uczniwie Dyrektr Wychwawcy Dyrektr Systemat. W miarę ptrzeb Zmiany w dkumentach zgdnie z prawem Zeszyty bserwacji zachwania 26
Światwy Dzień Praw Dziecka. Uczniwie Zaintereswani nauczyciele Zgdnie z harmngramem Krnika Znam swje prawa uczniwie Wychwawcy Gazetki,wykłady - gdz.wychwawcze. 27
VIII.3. ZAPOBIEGANIE NIEPOWODZENIOM DYDAKTYCZNYM ZADANIA METODY I SPOSOBY REALIZACJI ODBIORCY OSOBY ODPOWIEDZIALNE TERMIN SPOSÓ B DOKUMENTACJI MON RING 1 2 3 4 5 6 7 Zapbieganie niepwdzenim dydaktycznym - wspieranie uczniów mających trudnści w nauce i w przystswaniu się w grupie. Zespły dydaktyczn wyrównawcze. Treningi rtgraficzne, indywidualizacja prcesu nauczania pprzez m.in. dstswanie wymagań d mżliwści. Zrganizwanie pmcy kleżeńskiej. Uczniwie klas Wychwawcy, nauczyciele Cały czas, zależnie d ptrzeb. Dziennik zajęć w/w Prtkły RP Raprty z przeprwadznych badań scjmetrycznych Szklny knkurs rtgraficzny. 28
Wg. planu Zdjęcia. Zapisy w dziennikach. Uczniwie klas gimnazjalnych.i zawdwych Nauczyciele Spsby planwania i kntrlwania własneg uczenia. Jak się uczyć? Realizwanie zadania na g-w i innych zajęciach. Stwarzanie sytuacji edukacyjnych sprzyjających wzrstwi mtywacji d nauki. Metdy aktywizujące, śrdki multimedialne, pchwały, współpraca w grupie, integracja grupy, rganizwanie knkursów Uczniwie klas gimnazjalnych.i zawdwych Wychwawcy, nauczyciele Zgdnie z prgramem wychwczym przedmitu. Cały czas Zapisy w dziennikach. Lekcje kleżeńskie Hspitacja diagnzująca. Samkształcenie -Jak uczyć 29
Budwanie mtywacji d nauki. lepiej? nauczyciele Dyrektr zaintereswani nauczyciele Zgdnie z grafikiem. Arkusze hspitacji. Knspekty zajęć. Przekazywanie rdzicm wiedzy na temat przyczyn i istty niepwdzeń dydaktycznych. Wskazówki d pracy w dmu z dzieckiem. Organizwanie sptkań z rdzicami pświęcnych niepwdzenim dydaktycznym. Knsultacje indywidualne, zajęcia twarte. Wykład. Umżliwienie knsultacji ze specjalistami z PPP. Rdzice Dyrektr Wychwawcy Pedagg Zgdnie z planem sptkań z rdzicami. Indywidualnie zależnie d ptrzeb. Grafiki knsultacji i zajęć twartych. Opinie z PPP Rzwijanie Prwadzenie różnych frm zajęć pzalekcyjnych; Uczniwie i Dyrektr Zgdnie z Dzienniki zajęć 30
zaintereswań i uzdlnień uczniów wychwankwie w internacie. nauczyciele planem. pzalekcyjnych, krnika, wytwry uczniów szklna gazetka, strna WWW. Wdrażanie d aktywnych frm spędzania wlneg czasu. Organizwanie wycieczek, imprez sprtwrekreacyjnych, knkursów uczniwie Każdy wychwawca w swjej klasie. Zgdnie z planem, harmngramem imprez Analiza ankiet i wniski. Krnika, dzienniki 31
VIII.4. ZAPOBIEGANIE UZALEŻNIENIOM OD ALKOHOLU I INNYCH SUBSTANCJI UZALEŻNIAJĄCYCH ZADANIA METODY I SPOSOBY REALIZACJI ODBIORCY OSOBY ODPOWIEDZIALNE TERMIN SPOSOBY DOKUMENTOWANIA MONITO 1 2 3 4 5 6 7 Prwadzenie edukacji uczniów w zakresie prfilaktyki alkhlwej i antynarktykwej pprzez: Prgram prfilaktyczny Realizacja treści prgramwych zawartych w materiale nauczania Zastswanie metd aktywizujących pdających i innych. Uczniwie klas Uczniwie klas Pielęgniarki Nauczyciele pszczególnych przedmitów Według planu. Na bieżąc Sprawzdanie z realizacji prgramu Zapisy w dzienniku. Knkursy plastyczne Dstarczenie infrmacji zagrżeniach Uzależnienim nie i inne. Wszyscy 32
wynikających z zażywania alkhlu i innych substancjach uzależniających - zmiany w rganizmie dziecka. Gazetka tematyczna Prawdy i mity alkhlu uczniwie Uczniwie, rdzice, nauczyciele Prace uczniów Wskazanie mżliwści unikania ich pprzez kształcenie umiejętnści dmawiania.,,dzień antyalkhlwy, antynarktykwy... Uczniwie Zaintereswani nauczyciele Według harmngramu Zdjęcia Sprawzdanie w szklnej gazetce, krnika Kształtwanie pstawy dystansu w relacjach z sbami nieznajmymi. Realizacja zajęć psychedukacyjnych Obcy niebezpieczny. Uczniwie klas I - VI Przedstawiciel Plicji Zgdnie z planem. Zapisy w dzienniku Zdjęcia. Knkursy 33
Wychwawcy Zdbywanie i pdwyższanie swich kmpetencji w zakresie szerk pjętej prfilaktyki uzależnień. Udział w kursach i szkleniach rganizwanych przez WDN i inne frmy dsknalenia. Nauczyciele Dyrektr, nauczyciele Cały czas - w miarę mżliwści Zaświadczenia ukńcznych frmach dsknalenia. VIII.5. PROFILAKTYKA ANTYNIKOTYNOWA ZADANIA METODY I SPOSOBY REALIZACJI ODBIORCY OSOBY ODPOWIDZIALNE TERMIN SPOSOBY DOKUMENTACJI MON RING 1 2 3 4 5 6 7 Prwadzenie edukacji uczniów w zakresie prfilaktyki,,światwy Dzień bez uzależnień Uczniwie Chętni nauczyciele Wg harmngramu Sprawzdanie 34
antyniktynwej. Impreza prfilaktyczn edukacyjna Dzień bez papiersa w związku z akcją Światwy dzień bez papiersa wszyscy uczniwie XI Ftgazetka, sprawzdanie z imprezy Knkursy: Plastyczny Papiersm mówię nie, literacki na dwuwiersz, na prezentację klaswą. Uczniwie klas gimnazjalnych i zawdwych Dyrektr, nauczyciele XI, V Prtkły z knkursów, wystawa prac Kształtwanie pstawy szacunku dla własneg zdrwia i gdnści Film edukacyjny, dyskusja Uczniwie klas zawdwych i gimnazjalnych. Chętni nauczyciele Zapisy w dzienniku, sprawzdanie Realizacja tematyki mówiącej szkdliwści palenia na lekcjach wychwawczych Uczniwie klas gimnazjalnych i zawdwych Wychwawcy Zgdnie z planem Zapisy w dzienniku, prace uczniów 35
Prwadzenie prfilaktyki infrmacyjnej i edukacyjnej rdziców Organizwanie sptkań z rdzicami pświęcnych prfilaktyce antyniktynwej. Rdzice Dyrektr, nauczyciele Zgdnie z planem sptkań z rdzicami Ftgazetka, prtkły z zebrań, 36
VIII.6. BEZPIECZEŃSTWO DZIECI i PRACOWNIKÓW ZADANIA METODY I SPOSOBY REALIZACJI ODBIORCY OSOBY ODPOWIEDZIALNE TERMIN SPOSÓB DO- KUMENTACJI MONITOR 1 2 3 4 5 6 7 Przekazywanie dziecim wiedzy na temat zasad udzielania I pmcy Pgadanka, instruktaż pielęgniarki szklnej Wszyscy uczniwie Pielęgniarka Zgdnie z planem Zapisy w dziennikach. 37
Higiena tczenia. Zachęcanie dzieci i rdziców d dbania estetykę najbliższeg tczenia Realizacja wybraneg prjektu graficzneg na zagspdarwanie działki szklnej. Zakup niezbędnych drzewek, krzewów i bylin. Wysadzanie ich zgdnie z wymaganiami. Uczniwie kl Chętni nauczyciele Wisna-jesień Zrealizwany prjekt. Zdjęcia Zapznanie z zasadami bezpieczneg pruszania się p drdze. Realizacja prgramu wychwania kmunikacyjneg, Klasa Klasy Wyznaczeni nauczyciele. Cały rk szklny zapisy w dzienniku, Wychwawcy Wdrażanie d zachwania bezpieczeństwa w szkle i pza nią Ustalenie reguł zachwania na lekcjach i przerwach. Spisanie kntraktu z uczniami i jeg przestrzeganie. Wszyscy uczniwie 38
Zapznawanie z pdstawwymi zasadami bezpieczeństwa ; na bisku, w pdróży, w czasie zabaw zimwych, nad wdą. Psługiwanie się urządzeniami gspdarstwa dmweg Uczniwie nauczyciele wszystkich przedmitów Cały rk Zapisy w dziennikach. Impreza szklna,,bezpieczne ferie,,,wakacji czas...zasady bezpieczneg spędzania wlneg czasu Chętni nauczyciele Wg harmngramu Sprawzdanie, krnika 39
Zapewnienie bezpieczeństwa pracwnikm i ucznim Szklenia bhp i p.pz n-li i pracwników, przeprwadzanie raz w rku ćwiczeń ewakuacyjnych Nauczyciele Pracwnicy bsługi Uczniwie i pracwnicy Dyrektr Zależnie d ptrzeb. Teczka BHP Zapbieganie Pżarm. Zapznanie z przyczynami pżarów, Zasady zachwania w czasie pżarów. Śrdki gaśnicze uczniwie Nauczyciele Zapisy w dziennikach. 40
41
IX. LITERATURA Hawkins J. D.: Pdręcznik ewaluacji prgramów prfilaktycznych, Warszawa Olsztyn 1994 Kczurwska J.: Standardy jakści prgramów prfilaktycznych.[w:] Prfilaktyka w śrdwisku lkalnym Warszawa 2002 Ksińska Knińska.: Mądrze i skutecznie. Zasady knstruwania szklneg prgramu prfilaktyczn - wychwawczeg, Kraków 2002 Simm M., Węgrzyn Jnek M.: Budwanie szklneg prgramu prfilaktyki, Kraków 2002 Szamańska J.: Szkła jak miejsce realizacji działań prfilaktycznych.[w:] Prfilaktyka w śrdwisku lkalnym., Warszawa 2002 Wjcieszke K.A.: cykle artykułów w miesięczniku Remedium w latach 1995-2002 42