WOJEWODA MAŁOPOLSKI WP-V.431.31.2012 Kraków, 21 września 2012 r. Pani Bogumiła Nowak Kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej 32-861 Iwkowa 468 WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Na podstawie art. 2 pkt 1 oraz art. 6 ust. 4 pkt 3 ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o kontroli w administracji rządowej (Dz. U. Nr 185, poz. 1092), art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz. U. z 2006 r. Nr 139, poz. 992, z późn. zm.) oraz art. 31 ust. 1 ustawy dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (t.j. Dz. U. z 2009 r. Nr 1, poz. 7, z późn. zm.) w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Iwkowej (GOPS), 32-861 Iwkowa 468, w dniach od 31 lipca do 2 sierpnia 2012 r. zespół kontrolny w składzie: - Alicja Zaleśny-Olek inspektor, - Monika Wrońska operator urządzeń przygotowania danych, działający na podstawie upoważnienia do kontroli nr 32/12 z 17 lipca 2012 r., wydanego z upoważnienia Wojewody Małopolskiego przez Zastępcę Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie, przeprowadził kontrolę realizacji zadań z zakresu administracji rządowej wynikających z ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz. U. z 2006 r. Nr 139, poz. 992, z późn. zm.) oraz z ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (t.j. Dz. U. z 2009 r. Nr 1, poz. 7 z późn. zm.), klasyfikacja wg budżetu zadaniowego: Funkcja 13. Zabezpieczenie społeczne i wspieranie rodziny; zadanie 13.5. Wspieranie rodziny; podzadanie 13.5.1. Wsparcie rodzin wychowujących dzieci; działanie 13.5.1.1. Świadczenia rodzinne oraz działanie: 13.5.1.2 Świadczenia z funduszu alimentacyjnego. Kontrolą objęto okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2011 r. oraz rok 2012 do dnia kontroli. Ustaleń kontrolnych dokonano w oparciu o dokumentację, a także ustne i pisemne wyjaśnienia złożone przez Panią Bogumiłę Nowak Kierownika GOPS oraz Panią Halinę Stachurę Główną Księgową GOPS. W wyniku przeprowadzonej kontroli kontrolowaną działalność oceniam: pozytywnie z nieprawidłowościami. Ocena wynika ze stwierdzenia nieprawidłowości, które skutkują wyrównaniem świadczeń pielęgnacyjnych oraz uchybień o charakterze formalnym, które nie mają wpływu na efekt końcowy procesu. 31-156 Kraków, ul. Basztowa 22 * tel. 12 39 21 104 * fax 12 61 60 999 http://www.malopolska.uw.gov.pl
Sformułowanie powyższej oceny nastąpiło na podstawie następujących ustaleń: 1. Sprawdzenia zapisów treści dokumentów organizacyjnych Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Iwkowej, tj.: - Statutu Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Iwkowej wprowadzonego Uchwałą Nr XVIII/91/12 Rady Gminy Iwkowa z 30 stycznia 2012 r. w sprawie nadania Statutu Gminnemu Ośrodkowi Pomocy Społecznej w Iwkowej. - Regulaminu Organizacyjnego Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Iwkowej wprowadzonego Zarządzeniem Nr 6/2009 Kierownika Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Iwkowej z 18 marca 2009 r. - Instrukcji Kancelaryjnej oraz Jednolitego Rzeczowego Wykazu Akt wprowadzonych Zarządzeniem Nr 5/2008 Kierownika Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Iwkowej z 4 czerwca 2008 r. w sprawie wprowadzenia instrukcji kancelaryjnej oraz jednolitego rzeczowego wykazu akt w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Iwkowej (dokument uzgodniony z Archiwum Państwowym w Krakowie pismem NVI.401-104/07 z 30 maja 2008 r.) oraz zmian wprowadzonych w wykazie akt na podstawie dokumentu uzgodnionego z Archiwum Państwowym w Krakowie pismem (NVI.401-372/08 z 16 grudnia 2008 r.). 2. Sprawdzenia zakresów czynności pracowników realizujących w GOPS zadania z zakresu świadczeń rodzinnych i funduszu alimentacyjnego. 3. Analizy kosztów obsługi świadczeń rodzinnych oraz świadczeń z funduszu alimentacyjnego, wynikających z zapisu art. 33 ust. 2 i 2a ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz art. 31 ust. 2 i 3 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów. Zgodnie z przedłożoną informacją, GOPS wydatkował w ramach kosztów obsługi realizacji zadań w dziale 852 Pomoc społeczna, rozdział 85212 świadczenia rodzinne, kwotę 88 159, 87 zł (świadczenia rodzinne) i kwotę 934,00 zł (świadczenia z funduszu alimentacyjnego). Środki zostały przeznaczone na bieżącą obsługę świadczeń rodzinnych i świadczeń z funduszu alimentacyjnego, w tym na wynagrodzenia dla pracowników i pochodne od wynagrodzeń, zakup materiałów biurowych m.in.: zakup druków wniosków, papieru ksero, zakup usług pozostałych (w tym m.in. opłaty licencyjne, prowizje bankowe, opłaty pocztowe), opłaty za telefon oraz szkolenia i związane z nimi delegacje służbowe. W ramach czynności kontrolnych sprawdzono wybrane pozycje finansowane z dotacji celowej na koszty obsługi. Udostępniona do wglądu dokumentacja księgowa potwierdziła zasadność przekazania środków finansowych na ww. cele. Realizacja zadań zleconych wynikających z ustawy z dnia 28 listopada 2003 roku o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz. U. z 2006 r. nr 139, poz. 992 z późn. zm.) Zadania zlecone z zakresu administracji rządowej realizowane były na podstawie wewnętrznych aktów normatywnych wydanych przez Wójta Gminy Iwkowa dla niżej wymienionych pracowników GOPS: 1. Bogumiła Nowak - Kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Iwkowej: - Upoważnienie znak: N.z.:G.0113-26/04 z 30 kwietnia 2004 r. 2. Dorota Tucznio pracownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Iwkowej: - Zarządzenie Nr 83/08 z 8 października 2008 r. 3. Anna Lupa referent Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Iwkowej: - Upoważnienie z 5 grudnia 2011 r. W podstawie prawnej decyzji dotyczących przyznania prawa do świadczeń rodzinnych powoływano zapisy: ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 z późn. zm.); 2
ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz. U. z 2006 r. Nr 139, poz. 992 z późn. zm.); ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz. U. Nr 205, poz.1212); ustawy z dnia 5 marca 2010 r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. Nr 50, poz. 301); rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 14 września 2010 r. w sprawie formy opieki medycznej nad kobietą w ciąży, uprawniającej do dodatku z tytułu urodzenia dziecka oraz wzoru zaświadczenia potwierdzającego pozostawanie pod tą opieką (Dz. U. Nr 183, poz. 1234); rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 2 czerwca 2005 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o świadczenia rodzinne (Dz. U. Nr 105, poz. 881 z późn. zm.); rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 11 sierpnia 2009 r. w sprawie wysokości dochodu rodziny albo dochodu osoby uczącej się stanowiących podstawę ubiegania się o zasiłek rodzinny oraz wysokości świadczeń rodzinnych (Dz. U. Nr 129, poz. 1058); rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 grudnia 2011 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o świadczenia rodzinne (Dz. U. Nr 298, poz. 1769); ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r., Nr 168, poz. 1027 z późn. zm.); ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 z późn. zm.); rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 4 października 2011 r. w sprawie szczegółowych warunków realizacji rządowego programu wspierania osób pobierających świadczenie pielęgnacyjne (Dz. U. Nr 212 poz. 1262); rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 27 grudnia 2011 r. w sprawie szczegółowych warunków realizacji rządowego programu wspierania niektórych osób pobierających świadczenie pielęgnacyjne (Dz. U. Nr 295, poz. 1746); rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 maja 2012 r. w sprawie szczegółowych warunków realizacji rządowego programu wspierania niektórych osób pobierających świadczenie pielęgnacyjne (Dz. U. poz. 551 z późn. zm.); rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 25 czerwca 2012 r. w sprawie szczegółowych warunków realizacji rządowego programu wspierania niektórych osób pobierających świadczenie pielęgnacyjne (Dz. U. z 2012 r. poz. 732); ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. nr 9 poz. 59 z późn. zm.). ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (t.j. Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 z późn. zm.); upoważnienia znak: N.z.:G.0113-26/04 Wójta Gminy Iwkowa z 30 kwietnia 2004 r. Zespołowi kontrolnemu przedłożona została informacja Pani Bogumiły Nowak Kierownika GOPS w Iwkowej, dotycząca statystyki świadczeń rodzinnych oraz działań podejmowanych w ramach koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego w roku 2011 i 2012. Z przedłożonej informacji wynika, iz GOPS skierował dwadzieścia osiem wniosków do Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej w Krakowie o ustalenie prawa do świadczeń rodzinnych wraz z pytaniem o występowanie w ich sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego. W ramach koordynacji dokonano wypłaty środków finansowych w stosunku do jedenastu decyzji ustalających prawo do świadczeń rodzinnych. Odmówiono przyznania prawa do zasiłku rodzinnego w ośmiu przypadkach, natomiast w pięciu przypadkach zobowiązano do zwrotu świadczeń nienależnie pobranych. 3
W trakcie kontroli poddano analizie dokumentację postępowań dotyczących świadczeniobiorców, którym wypłacono zasiłki rodzinne wraz z dodatkami z tytułu urodzenia dziecka, opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego, samotnego wychowywania dziecka, kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego, wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej, rozpoczęcia roku szkolnego, podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania oraz dokumentację osób, którym przyznano zasiłek pielęgnacyjny i świadczenie pielęgnacyjne. Ponadto, przeanalizowano akta spraw dotyczących jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia się dziecka, decyzje odmowne w sprawie ustalenia prawa do zasiłku rodzinnego wraz z dodatkami oraz do świadczenia pielęgnacyjnego. Kontroli poddano dokumentację do następujących decyzji przyznających poszczególne świadczenia rodzinne: Zasiłki rodzinne wraz z dodatkami: GOPS.522.356.2011, GOPS.522.167.1.2011, GOPS.522.157.1.2011, GOPS.522.180.1.2011, GOPS.522.289.2011, GOPS.522.474.1.2011, GOPS/522/37/2011, GOPS.522.135.2011, GOPS.522.99.2011, GOPS.522.9.2.2011, GOPS.522.158.2011, GOPS.522.152.1.2011, GOPS.522.357.2011, GOPS.522.48.1.2011, GOPS.522.98.1.2011, GOPS.522.197.1.2011, GOPS.522.506.2011, GOPS.522.456.1.2011, GOPS.522.325.2011, GOPS.522.38.1.2011, GOPS.522.435.2011, GOPS.522.392.2011, GOPS.522.128.2.2011, GOPS.522.309.2011, GOPS.522.55.1.2011, GOPS.522.296.2011, GOPS/522/21/2011, GOPS.522.21.2.2011, GOPS.522.44.2.2011, GOPS.522.120.1.2011, GOPS.522.214.2011, GOPS.522.252.2011, GOPS.522.254.2011, GOPS.522.306.2011, GOPS.522.311.2011, GOPS.522.317.2011, GOPS.522.326.2011, GOPS.522.341.2011, GOPS.522.425.2011, GOPS.522.426.2011, GOPS.522.433.2011, GOPS.522.445.2011, GOPS.522.7.2012. Dodatki z tytułu: 1. Wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej: GOPS.522.180.1.2011, GOPS.522.9.2.2011, GOPS.522.357.2011, GOPS.522.48.1.2011, GOPS.522.98.1.2011, GOPS.522.197.1.2011, GOPS.522.38.1.2011, GOPS.522.435.2011, GOPS.522.128.2.2011, GOPS.522.309.2011, GOPS.522.44.2.2011, GOPS.522.120.1.2011, GOPS.522.252.2011, GOPS.522.311.2011, GOPS.522.317.2011, GOPS.522.326.2011, GOPS.522.341.2011, GOPS.522.425.2011, GOPS.522.426.2011. 2. Opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego: GOPS.522.435.2011, GOPS.522.392.2011, GOPS.522.128.2.2011, GOPS/522/28/2011, GOPS.522.53.2011, GOPS.522.426.2011, GOPS.522.21.1.2011, GOPS.522.21.2.2011, GOPS.522.7.1.2012. 3. Rozpoczęcia roku szkolnego: GOPS.522.356.2011, GOPS.522.167.1.2011, GOPS.522.157.1.2011, GOPS.522.180.1.2011, GOPS.522.9.2.2011, GOPS.522.158.2011, GOPS.522.152.1.2011, GOPS.522.357.2011, GOPS.522.48.1.2011, GOPS.522.98.1.2011, GOPS.522.197.1.2011, GOPS.522.506.2011, GOPS.522.325.2011, GOPS.522.38.1.2011, GOPS.522.435.2011, 4
GOPS.522.392.2011, GOPS.522.128.2.2011, GOPS.522.309.2011, GOPS.522.55.1.2011, GOPS.522.296.2011, GOPS.522.44.2.2011, GOPS.522.120.1.2011, GOPS.522.214.2011, GOPS.522.252.2011, GOPS.522.254.2011, GOPS.522.306.2011, GOPS.522.311.2011, GOPS.522.317.2011, GOPS.522.326.2011, GOPS.522.341.2011, GOPS.522.425.2011, GOPS.522.426.2011, GOPS.522.445.2011. 4. Podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania, w związku z dojazdem z miejsca zamieszkania do miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły: GOPS.522.356.2011, GOPS.522.9.2.2011, GOPS.522.158.2011, GOPS.522.152.1.2011, GOPS.522.357.2011, GOPS.522.296.2011, GOPS.522.120.1.2011, GOPS.522.214.2011, GOPS.522.306.2011, GOPS.522.311.2011, GOPS.522.317.2011, GOPS.522.425.2011, GOPS.522.445.2011. 5. Podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania, w związku z zamieszkaniem w miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły: GOPS.522.356.2011, GOPS.522.167.1.2011, GOPS.522.157.1.2011, GOPS.522.180.1.2011 GOPS.522.252.2011, GOPS.522.254.2011, GOPS.522.425.2011. 6. Kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego: GOPS.522.48.1.2011, GOPS.522.98.1.2011, GOPS.522.197.1.2011, GOPS.522.55.1.2011, GOPS.522.44.2011, GOPS.522.44.2.2011, GOPS.522.120.1.2011, GOPS.522.214.2011, GOPS.522.341.2011. 7. Samotnego wychowywania dziecka: GOPS.522.9.2.2011, GOPS.522.158.2011, GOPS.522.152.1.2011, GOPS.522.357.2011, GOPS.522.506.2011, GOPS.522.456.1.2011, GOPS.522.325.2011, GOPS.522.38.1.2011, GOPS.522.317.2011, GOPS.522.252.2011, GOPS.522.311.2011, GOPS.522.60.2012. 8. Urodzenia dziecka: GOPS.522.289.2011, GOPS.522.474.1.2011, GOPS/522/37/2011, GOPS.522.135.2011, GOPS.522.99.2011, GOPS.522.456.1.2011, GOPS/522/21/2011, GOPS.522.7.2012. Świadczenie pielęgnacyjne: GOPS.524.79.2011, GOPS.524.60.2011, GOPS.524.58.2011, GOPS.524.43.2011, GOPS.524.53.2011, GOPS.524.41.2011, GOPS.524.39.2011, GOPS.524.213.2011, GOPS.524.76.2011, GOPS.524.9.2012, GOPS.524.36.2012, GOPS.524.39.2012. Pomoc finansowa realizowana w ramach rządowego programu wspierania osób pobierających świadczenie pielęgnacyjne: GOPS.524.79.1.2011, GOPS.524.60.3.2011, GOPS.524.58.1.2011, GOPS.524.43.1.2011, GOPS.524.53.1.2011, GOPS.524.41.1.2011, GOPS.524.169.2011, GOPS.524.39.1.2011, GOPS.524.76.1.2011, GOPS.524.29.2012, GOPS.524.29.1.2012, GOPS.524.29.3.2012, GOPS.524.17.2012, GOPS.524.17.1.2012, GOPS.524.17.3.2012, GOPS.524.33.2012, GOPS.524.33.1.2012, GOPS.524.33.3.2012. 5
Zasiłek pielęgnacyjny: GOPS/523/1/2011, GOPS/523/26/2011, GOPS.523.46.1.2011, GOPS.523.34.2011, GOPS.523.7.2011, GOPS.523.51.2011, GOPS.523.29.2011, GOPS.523.50.2011, GOPS.523.8.1.2012. Jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka: GOPS/525/16/2011, GOPS/525/13/2011, GOPS/525/1/2011, GOPS/525/15/2011, GOPS.525.70.2011, GOPS.525.33.2011, GOPS.525.45.2011, GOPS.525.67.2011, GOPS.525.62.2011, GOPS.525.60.2011, GOPS/525/11/2011, GOPS.525.72.2011, GOPS.525.38.2012, GOPS.525.20.2012, GOPS.525.11.2012, GOPS.525.14.2012, GOPS.525.41.2012, GOPS.525.6.2012. W aktach znajdowały się dokumenty potwierdzające stan faktyczny umożliwiający ustalenie prawa do przedmiotowego świadczenia. Decyzje odmowne do świadczeń rodzinnych: GOPS.522.50.2.2011, GOPS.522.13.1.2012. Wnioski o zasiłek rodzinny wraz z dodatkami rozpatrzono odmownie ze względu na przekroczenie kryterium dochodowego, określonego w art. 5 ust. 1 i 3 ustawy o świadczeniach rodzinnych z dnia 28 listopada 2003 r. (t.j. Dz. U. z 2006 r. Nr 139, poz. 992, z późn. zm.). W przypadku decyzji znak: GOPS.522.50.2.2011 z 25 listopada 2011 r. strona wniosła odwołanie do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Tarnowie, które utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję. Decyzje odmowne do świadczeń opiekuńczych: Świadczenie pielęgnacyjne: GOPS.524.214.2011, GOPS.524.78.2011, GOPS.524.37.2012, GOPS.524.211.2011, GOPS.524.73.2011. Wnioski o świadczenie pielęgnacyjne rozpatrzono odmownie, w myśl art. 17 ust 1, 1a oraz ust. 5 pkt 2 lit. a ustawy o świadczeniach rodzinnych z dnia 28 listopada 2003 r. (t.j. Dz. U. z 2006 r. Nr 139, poz. 992, z późn. zm.). Strony wniosły odwołanie do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Tarnowie, które utrzymało w mocy zaskarżone decyzje. Stwierdzono, iż: 1. Na wniosek z 20 kwietnia 2011 r. GOPS wydał decyzję znak: GOPS.524.41.2011 z 2 maja 2011 r., przyznającą świadczenie w formie: Świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, w wysokości 520,00zł miesięcznie na okres od 02.02.2011 do bezterminowo w związku z opieką nad matką ( ), z tym, że za okres od 02.02.2011 do 28.02.2011 świadczenie przysługuje w wysokości 468,00 zł.. Do akt sprawy dołączono m.in. orzeczenie o stopniu niepełnosprawności z 8 kwietnia 2011 r. Powiatowego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności w Brzesku, który po rozpatrzeniu wniosku z 2 lutego 2011 r. ustalił osobie wymagającej opieki znaczny stopień niepełnosprawności od 2 lutego 2011 r. Stosownie do treści zapisu art. 24 ust. 2a ustawy o świadczeniach rodzinnych, cyt.: jeżeli w okresie trzech miesięcy, licząc od dnia wydania orzeczenia o niepełnosprawności lub orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, zostanie złożony wniosek o ustalenie prawa do zasiłku pielęgnacyjnego lub świadczenia pielęgnacyjnego, prawo to ustala się począwszy od miesiąca, w którym złożono wniosek o ustalenie niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności. 6
Kierownik GOPS złożyła wyjaśnienie cyt.,,kwestię ustalenia prawa do zasiłku pielęgnacyjnego reguluje art. 24 ust. 2a ustawy o świadczeniach rodzinnych ( ). Ośrodek interpretował w ten sposób, że świadczenie pielęgnacyjne przysługuje od dnia kiedy osoba zaliczona została do osób niepełnosprawnych. Wniosek o ustalenie stopnia niepełnosprawności został złożony w powiatowym zespole do spraw orzekania o niepełnosprawności w dniu 02.02.2011 r. i również od tej daty powiatowy zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności uznał, że niepełnosprawność istnieje od 02.02.2011 r., zatem świadczenie pielęgnacyjne Pani (...) w związku z opieką nad niepełnosprawną matką (...) zostało przyznane od dnia 02.02.2011 r.. 2. Na wniosek złożony 9 marca 2012 r. GOPS wydał decyzje znak: GOPS.524.39.2012 z 12 marca 2012 r. przyznającą stronie świadczenie w formie: Świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, w wysokości 520,00 zł miesięcznie na okres od 09.03.2012 do bezterminowo w związku z opieką nad matką ( ), z tym, że świadczenie za okres od 09.03.2012 do 31.03.2012 przysługuje w wysokości 398,70 zł.. W aktach sprawy zalegało m. in. orzeczenie o stopniu niepełnosprawności z 16 listopada 2010 r. Powiatowego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności w Brzesku, który po rozpatrzeniu wniosku z 28 maja 2010 r. ustalił osobie wymagającej opieki znaczny stopień niepełnosprawności od 28 maja 2010 r. Stosownie do treści zapisu art. 24 ust. 1, 2 i 4 ustawy o świadczeniach rodzinnych, cyt.: 1. Prawo do świadczeń rodzinnych ustala się na okres zasiłkowy, z wyjątkiem świadczeń, o których mowa w art. 9 i art. 14-17. 2. Prawo do świadczeń rodzinnych ustala się, począwszy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek z prawidłowo wypełnionymi dokumentami, do końca okresu zasiłkowego. Kierownik GOPS złożyła wyjaśnienie cyt.: Przyznając świadczenie pielęgnacyjne Panu (...) w związku z opieką nad niepełnosprawną matką (...) nastąpił błąd pisarski w okresie na jaki zostało przyznane świadczenie pielęgnacyjne. Świadczenie pielęgnacyjne zostało przyznane od 09.03.2012 r., a przysługiwało od 01.03.2012 r., a na podstawie decyzji zostało wypłacone świadczenie w wysokości 398,70 zł. Błąd wynikł stąd, że wniosek o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego został złożony w dniu 09.03.2012 r.. Realizacja zadań zleconych wynikających z ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz. U. z 2009 r. Nr 1, poz. 7 z późn. zm.). Zadania zlecone z zakresu administracji rządowej realizowane były na podstawie wewnętrznych aktów normatywnych wydanych przez Wójta Gminy Iwkowa dla niżej wymienionych pracowników GOPS: 1. Bogumiła Nowak - Kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Iwkowej: - Zarządzenie Nr 77/08 z 19 września 2008 r. - Zarządzenie Nr 94/08 z 5 listopada 2008 r. 2. Dorota Tucznio pracownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Iwkowej: - Zarządzenie Nr 95/08 z 5 listopada 2008 r. - Zarządzenie Nr 79/2010 z 16 lipca 2010 r. - Zarządzenie Nr 81/2010 z 16 lipca 2010 r. 3. Anna Lupa referent Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Iwkowej: - Upoważnienie z 5 grudnia 2011 r. W podstawie prawnej decyzji dotyczących przyznania świadczeń z funduszu alimentacyjnego powoływano zapisy: ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (t.j. Dz. U. z 2009 r. Nr 1, poz. 7 z późn. zm.); 7
ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 z późn. zm.); rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 7 lipca 2010 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania, sposobu ustalania dochodu oraz wzorów wniosku, zaświadczeń i oświadczeń o ustalenie prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego (Dz. U. Nr 123, poz. 836 z późn. zm.); zarządzenia Nr 77/08 Wójta Gminy Iwkowa z 19 września 2008 r. Zespołowi kontrolnemu przedłożona została informacja Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Iwkowej dotycząca statystyki świadczeń z funduszu alimentacyjnego. Świadczenia z funduszu alimentacyjnego: GOPS.532.6.8.2011, GOPS.532.4.6.2011, GOPS.532.2.3.2011, GOPS.532.3.2.2011, GOPS.532.7.2011, W aktach znajdowały się dokumenty potwierdzające stan faktyczny umożliwiający ustalenie prawa do powyższego świadczenia. Decyzją znak: GOPS.532.7.10.2011 z 16 listopada 2011 r. odmówiono prawa do świadczenia alimentacyjnego ze względu na przekroczenie kryterium dochodowego, określonego w art. 9 ust. 2 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów z dnia 7 września 2007 r. (t.j. Dz. U. z 2009 r. Nr 1, poz. 7 z późn. zm.). Strona wniosła odwołanie do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Tarnowie, które utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję. Stwierdzono, iż: W decyzjach ustalających prawo do świadczeń z funduszu alimentacyjnego jako adresata decyzji wskazywano wnioskodawcę, a nie osobę uprawnioną. Osobę uprawnioną wskazano dopiero w sentencji decyzji (np. decyzja znak: GOPS.532.4.6.2011 z 14 października 2011 r.). Postępowanie wobec dłużników alimentacyjnych Zespołowi kontrolnemu przedłożona została informacja Kierownika Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Iwkowej w sprawie podejmowanych działań wobec dłużników alimentacyjnych. Z przedłożonych informacji wynika, iż dłużników alimentacyjnych wzywano na wywiad alimentacyjny oraz w celu odebrania oświadczenia majątkowego, zobowiązywano do zarejestrowania w Urzędzie Pracy, a także informowano Powiatowy Urząd Pracy o potrzebie aktywizacji dłużnika alimentacyjnego. W jednym przypadku wystąpiono z wnioskiem o zatrzymanie prawa jazdy. Składano wnioski o ściganie za przestępstwo określone w art. 209 k.k. Wobec trzech dłużników GOPS wystąpił z wnioskiem o ustalenie przedstawiciela dla osoby nieznanej z miejsca pobytu. W przypadku jednego dłużnika alimentacyjnego w 2011 r. i 2012 r. został wystawiony tytuł wykonawczy. Decyzje dotyczące zwrotu przez dłużnika alimentacyjnego należności z tytułu otrzymanych przez osobę uprawnioną świadczeń z funduszu alimentacyjnego: GOPS.532.3.5.2011, GOPS.532.7.8.2011, GOPS.532.4.2012, GOPS.532.3.1.2012, GOPS.532.1.2012. Decyzje dotyczące uznania dłużnika alimentacyjnego za uchylającego się od zobowiązań alimentacyjnych: GOPS.534.3.3.2012, GOPS.534.5.2.2012, GOPS.534.2.5.2012, GOPS.534.7.3.2012. 8
Z przeprowadzonej w czasie kontroli analizy dokumentacji dłużników prowadzonych przez jednostkę oraz sprawozdań przesyłanych przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Iwkowej do Wydziału Polityki Społecznej Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie dotyczących działań wobec dłużników alimentacyjnych za rok 2011 wynika, iż GOPS nie wykorzystywał następujących instrumentów przewidzianych w ustawie o pomocy osobom uprawnionym do alimentów dla organu właściwego dłużnika: 1. Przekazywanie komornikowi sądowemu informacji mających wpływ na egzekucje zasądzonych świadczeń alimentacyjnych pochodzących z rodzinnego wywiadu środowiskowego (art. 4 ust. 4 ww. ustawy), 2. Występowanie z powództwem o ustalenie alimentów od innych osób (art. 7 ust. 1 ww. ustawy). W 2011 r. jednostka kontrolowana wydatkowała ze środków budżetu państwa na świadczenia z funduszu alimentacyjnego kwotę w wysokości 26 706,00 zł. Z tej kwoty od dłużników alimentacyjnych wpłynęło 4 488,48 zł, co stanowi 16,81% kwoty świadczeń wypłaconych. A zatem braki w ściągalności w 2011 r. wyniosły 83,19%. W porównaniu z rokiem 2010 ściągalność wzrosła o 7,29%. W związku z powyższymi ocenami, uwagami i wnioskami zalecam Pani Kierownik podjęcie następujących działań w celu wyeliminowania stwierdzonych w wyniku kontroli nieprawidłowości lub usprawnienia funkcjonowania działalności jednostki kontrolowanej, a w szczególności do: 1. Zmiany decyzji: - znak: GOPS.524.41.2011 z 2 maja 2011 r., przyznającej świadczenie pielęgnacyjne ( ) w wysokości 520,00zł miesięcznie na okres od 02.02.2011 do bezterminowo ( ), z tym, że za okres od 02.02.2011 do 28.02.2011 świadczenie przysługuje w wysokości 468,00 zł. poprzez dokonanie wyrównania świadczenia pielęgnacyjnego od miesiąca złożenia wniosku o ustalenie niepełnosprawności do Powiatowego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności w Brzesku,, tj. od lutego 2011 r., stosownie do treści zapisu art. 24 ust. 2a ustawy o świadczeniach rodzinnych, cyt.: Jeżeli w okresie trzech miesięcy, licząc od dnia wydania orzeczenia o niepełnosprawności lub orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, zostanie złożony wniosek o ustalenie prawa do zasiłku pielęgnacyjnego lub świadczenia pielęgnacyjnego, prawo to ustala się począwszy od miesiąca, w którym złożono wniosek o ustalenie niepełnosprawności lub stopnia niepełnoprawności., - znak: GOPS.524.39.2012 z 12 marca 2012 r. przyznjającej świadczenie pielęgnacyjne ( ) w wysokości 520,00 zł miesięcznie na okres od 09.03.2012 do bezterminowo ( ), z tym, że świadczenie za okres od 09.03.2012 do 31.03.2012 przysługuje w wysokości 398,70 zł. poprzez dokonanie wyrównania świadczenia pielęgnacyjnego od miesiąca złożenia wniosku do GOPS tj. od marca 2012 r., stosownie do treści zapisu art. 24 ust. 1, 2 i 4 ustawy o świadczeniach rodzinnych, cyt.: 1. Prawo do świadczeń rodzinnych ustala się na okres zasiłkowy, z wyjątkiem świadczeń, o których mowa w art. 9 i art. 14-17. 2. Prawo do świadczeń rodzinnych ustala się, począwszy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek z prawidłowo wypełnionymi dokumentami, do końca okresu zasiłkowego. Fakt, iż decyzje przyznające prawo do świadczeń pielęgnacyjnych zostały już wykonane, nie wyklucza możliwości dokonania zmiany tych decyzji w trybie art. 163 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego w związku z art. 32 ust. 1a ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych. 2. Wskazywania w decyzjach ustalających prawo do świadczenia z funduszu alimentacyjnego osoby uprawnionej do świadczenia jako adresata decyzji, a nie jej przedstawiciela ustawowego, zgodnie z art. 107 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks 9
postępowania administracyjnego, w związku art. 9 ust. 1 oraz z art. 2 pkt 2 i 11 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów. 3. Podjęcia działań mających na celu wzmożenie ściągalności zobowiązań od dłużników alimentacyjnych poprzez efektywniejsze wykorzystanie instrumentów przewidzianych w ustawie o pomocy osobom uprawnionym do alimentów dla organu właściwego dłużnika w tym m. in.: 1. Przekazywanie komornikowi sądowemu informacji mających wpływ na egzekucje zasądzonych świadczeń alimentacyjnych pochodzących z rodzinnego wywiadu środowiskowego (art. 4 ust. 4 ww. ustawy). 2. Występowanie z powództwem o ustalenie alimentów od innych osób (art. 7 ww. ustawy). Na podstawie art. 49 ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o kontroli w administracji rządowej (Dz. U. Nr 185, poz. 1092) zwracam się z prośbą, o poinformowanie mnie w terminie 30 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia o sposobie wykonania zaleceń, wykorzystaniu wniosków lub przyczynach ich niewykorzystania albo o innym sposobie usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości. Zgodnie z art. 48 ww. ustawy od wystąpienia pokontrolnego nie przysługują środki odwoławcze. Z up. Wojewody Małopolskiego (-) mgr Renata Grochal Zastępca Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Do wiadomości: Wójt Gminy Iwkowa 10