Aneks wprowadzający zmiany do: Szkolnego Programu Wychowawczego oraz Szkolnego Programu Profilaktyki w związku z Rozp. MEN z dn. 18.08.2015r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii Powyższe wynika z: art. 22 ust. 3 Ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz.U. z 2012r. poz. 124 z 2015r. poz. 28 i 875) Główne kierunki zmian jakie wnosi cyt. wyżej Rozporządzenie dotyczą: 1.Rozrzeszenia grupy odbiorców odziaływań uprzedzających pojawianie się zachowań ryzykownych od grupy dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem od środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych do ogółu populacji szkolnej dzieci i młodzieży. 2.Odziaływania prewencyjne w szkole w kierunku przeciwdziałania narkomanii wśród dzieci i młodzieży wprowadza się na poziom odziaływań tzw. profilaktyki uniwersalnej prowadzonej w stosunku do całej populacji szkolnej dzieci i młodzieży bez konieczności wcześniejszych badań w kierunku ryzyka narkomanii. (Do tej pory działania takie były prowadzone tylko i wyłącznie w stosunku do uczniów, którzy eksperymentowali z narkotykami lub znajdowali się w początkowej fazie uzależnienia). 3.Rozporządzenie określa formy i zakres czyli wskazania merytoryczne dotyczące obszarów działań podejmowanych przez szkoły w zakresie przeciwdziałania narkomanii. 4.Rozporzadzenie w sposób szczególny podkreśla, że skuteczność działań szkoły w zakresie przeciwdziałania narkomanii jest uzależniona od diagnozy profilaktycznej oraz szerokiej współpracy środowiska szkolnego i pozaszkolnego. 1
Dostosowanie obszarów odziaływań Zespołu Szkół Publicznych w Czerniejewie w zakresie przeciwdziałania narkomanii Obszar działalności Zakres Forma Spodziewany efekt Realizator WYCHOWAWCZY 1.Współpraca z rodzicami, opiekunami uczniów w celu budowania postawy prozdrowotnej i zdrowego stylu życia. 2.Kształtowanie hierarchii sytemu wartości, w którym zdrowie jest wartością najważniejszą. 3.Wzmacnianie wśród uczniów więzi ze szkołą oraz społecznością lokalną. 4.Kształtowanie w szkole przyjaznego klimatu, budowanie prawidłowych relacji rówieśniczych oraz relacji uczniów i nauczycieli a także nauczycieli i rodziców, w tym wzmacnianie więzi z rówieśnikami i nauczycielami. 5.Doskonalenie umiejętności nauczycieli i wychowawców w zakresie budowania podmiotowych relacji z uczniami oraz ich rodzicami oraz warsztatowej pracy z grupą uczniów. Zaangażowanie uczniów w aktywność sportową (zawody sportowe); Przekazanie wiedzy uczniom na temat ich ciała, potrzeb zdrowotnych oraz zdrowej diety Omówienie podczas zajęć w ramach godzin wychowawczych i warsztatów problematyki zdrowia w aspekcie fizycznym i psychicznym i podkreślenie nadrzędnej wartości zdrowia Integracja ze środowiskiem lokalnym, kultywowanie tradycji, twórcze spożytkowanie zasobów okolicy (konkursy tematyczne, festiwale) Budowanie relacji pomiędzy uczniami i pomiędzy uczniami i nauczycielami w oparciu o zasady porozumienia bez przemocy; rozwijanie umiejętności mediacyjnych wśród uczniów i nauczycieli Budowanie relacji pomiędzy uczniami i pomiędzy uczniami i nauczycielami w oparciu o zasady porozumienia bez Uczniowie są świadomi jak dbać o swoje zdrowie, w jaki sposób dbać o kondycję fizyczną. Spotkania z pielęgniarką szkolną Uczniowie uwewnętrzniają w swoim własnym świecie przekonań wartość zdrowia, jako wartość, którą należy szanować i pielęgnować Uczniowie znają tradycje, historię okolicy, dostrzegają jej walory oraz piękno, budują sieć społeczną; uczniowie potrafią rozpoznać swoje mocne strony, rozwijają zainteresowania. Uczniowie i nauczyciele potrafią rozwiązywać konflikty za pomocą mediacji, bez stosowania w nadmierny sposób oceniania drugiej strony, w myśl zasad, że jeśli ocenia się to postawę, a nie człowieka Uczniowie i nauczyciele potrafią rozwiązywać konflikty za pomocą mediacji, bez stosowania w nadmierny nauczyciel wychowania fizycznego Pielęgniarka szkolna wychowawcy,, pielęgniarka szkolna Grono pedagogiczne 2
EDUKACYJNY 6.Wzmacnianie kompetencji wychowawczych nauczycieli oraz rodziców. 7.Rozwijanie i wspieranie działalności wolontarystycznej. 8.Wspieranie edukacji rówieśniczej i programów rówieśniczych mających na celu modelowanie postaw prozdrowotnych i prospołecznych. 1.Poszerzenie wiedzy rodziców, nauczycieli na temat prawidłowości rozwoju i zaburzeń zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży, rozpoznawania wczesnych objawów używania środków i substancji psychoaktywnych a także suplementów diet i leków w celach innych niż medyczne oraz postępowania w tego typu przypadkach. przemocy; rozwijanie umiejętności mediacyjnych wśród uczniów i nauczycieli Kształtowanie umiejętności interpersonalnych poprzez samorozwój, udział w warsztatach kompetencji miękkich Budowanie postawy tolerancji, uświadamianie zagrożeń płynących z niewłaściwego korzystania z dóbr kultury medialnej Rozwijanie wrażliwości na potrzeby innych poprzez udział uczniów w akcjach w ramach szkolnych grup wolontariatu Udział uczniów w akcjach organizowanych przez Szkolne Kluby Wolontariatu Wolontariat z klasą oraz Stowarzyszenie Oświatowe Onuphrius,; używanie mediacji jako drogi do budowania postaw prospołecznych Nawiązanie współpracy z rodzicami, zaangażowanie w działania profilaktyczne, przekazanie wiedzy na temat czynników ryzyka i możliwości przeciwdziałania uzależnieniom (broszury, ulotki, strona 3 sposób oceniania drugiej strony, w myśl zasad, że jeśli ocenia się to postawę, a nie człowieka Nauczyciel świadomie komunikujący się z uczniami i rodzicami. Prezentują postawę tolerancyjna wobec odmienności innych Aktywnie uczestniczą w akcjach organizowanych przez szkolne kluby wolontariatu, zgłaszają swoje własne pomysły na ich działalność; uczniowie wykazują się postawa empatyczna i prospołeczną, potrafią dokonać sądów moralnych w oparciu o wartości wyższe. Uczeń aktywnie uczestniczy w akcjach wolontariackich, przy pomocy nauczycieli i pedagoga, psychologa wykorzystuje mediacje do rozwiązywania problemów z rówieśnikami. Rodzic zaangażowany w działania podejmowane przez szkołę, świadomy celu profilaktyki, zna czynniki ryzyka oraz możliwości przeciwdziałania. Ośrodki Doskonalenia Zawodowego Pedagog, Psycholog Psycholog, pedagog
internetowa, gazetka ścienna) Pedagogizacja rodziców indywidualne konsultacje wspierające kompetencje wychowawcze rodziców Rodzic posługujący się bogatym repertuarem metod wychowawczych 2.Rozwijanie umiejętności psychologicznych i społecznych uczniów. 3.Kształtowanie wśród uczniów umiejętności życiowych, szczególnie samokontroli, radzenia sobie ze stresem, rozpoznawania i wyrażania własnych emocji. Rozwijanie wśród uczniów umiejętności identyfikacji i komunikowania swoich potrzeb innym (warsztaty poruszające tematykę potrzeb i komunikacji); Kształtowanie umiejętności interpersonalnych oraz postawy asertywnej uczenie się poprzez modelowanie (modelem jest nauczyciel komunikujący się według zasad porozumienia bez przemocy); warsztaty dotyczące funkcjonowania w grupie (ja i grupa, jak mogę komunikować się z innymi, zaufanie do innych), zajęcia dotyczące asertywności, mediacji (zajęcia warsztatowe, wykład) Kształtowanie wśród uczniów umiejętności rozpoznawania, nazywania i wyrażania uczuć oraz uczenia się radzenia sobie z napięciami emocjonalnymi trudnymi i nieprzyjemnymi emocjami (warsztaty poruszające tematykę emocji i sposobów radzenia sobie ze stresem) Wspieranie rozwoju osobowości, struktury ja i 4 Uczniowie są świadomi swoich potrzeb i potrafią je w sposób akceptowany przez otoczenie komunikować innym. Uczeń prawidłowo funkcjonuje w grupie, potrafi wykorzystywać różnorodne formy komunikacji, współdziała z innymi, jednocześnie zachowuje swoja odrębność i niepowtarzalność, potrafi wyrazić własne zdanie oraz szanować odmienna postawę innych Uczniowie są świadomi przyczyn pojawiających się emocji, potrafią je wyrażać w sposób społecznie akceptowalny ; potrafią radzić sobie ze złością, lękiem, wstydem itp. Uczniowie posiadają adekwatny obraz samego siebie, poczucie. Psycholog
4.Kształtowanie krytycznego myślenia i wspomaganie uczniów w konstruktywnym podejmowaniu decyzji w sytuacjach trudnych, zagrażających prawidłowemu rozwojowi i zdrowemu życiu. poczucia własnej wartości uczniów (organizacja konkursów, lekcje wychowawcze np. moje mocne i słabe strony, jak mnie widzą inni, kim jestem) Badanie poziomu bezpieczeństwa w szkole; badanie relacji socjometrycznych w klasach (ankiety); Integracja zespołu klasowego (dotyczy klas I) zajęcia prowadzone metodami aktywnymi własnej wartości, są świadomi kim są, potrafią wyznaczać cele i do nich dążyć Pozyskanie informacji na temat poziomu bezpieczeństwa w szkole, pojawiających się zachowań niezgodnych z normami; uzyskanie wiedzy na temat relacji interpersonalnych w klasach; Uczniowie stanowią zintegrowany zespół klasowy, współpracują ze sobą. Wychowawcy, Kształtowanie umiejętności metapoznawczych (organizacja warsztatów efektywnego uczenia się i zapoznanie uczniów i mnemotechnikami) Uczeń rozumie sposób funkcjonowania jego pamięci, w twórczy sposób nabywa nowe techniki skutecznego uczenia się 5.Prowadzenie wewnątrzszkolnego systemu doskonalenia kompetencji nauczycieli w zakresie rozpoznawania wczesnych objawów używania środków odurzających oraz podejmowania szkolnej interwencji profilaktycznej. Wspieranie nauczycieli w budowaniu prawidłowych relacji z dzieckiem (lekcje pokazowe, rozmowy indywidualne) Nauczyciel nawiązuje współpracę z rodzicem, dzieli się swoja wiedzą i umiejętnościami wychowawczymi. Wychowawcy 6.Doskonalenie kompetencji nauczycieli w zakresie używania środków i substancji odurzających, norm rozwojowych i zaburzeń zdrowia psychicznego. Uczestnictwo w szkoleniach profilaktycznych, specjalistycznych konferencjach i warsztatach poświęconych zagadnieniom profilaktyki, psychologii rozwoju i psychopatologii. Nauczyciel, posiadają aktualną wiedzę dotyczącą zagadnień uzależnień, profilaktyki oraz psychologii i potrafią ją praktycznie wykorzystywać w codziennej pracy z uczniami. pedagog, psycholog 5
INFORMACYJNY 1.Dostarczenie aktualnych informacji nauczycielom, rodzicom na temat skutecznych sposobów prowadzenia działań profilaktycznych i wychowawczych związanych z używaniem środków i substancji odurzających. 2.Udostępnienie informacji o ofercie pomocy specjalistycznej dla uczniów, ich rodziców w przypadku używania środków i substancji odurzających. 3.Przekazanie uczniom, ich rodzicom oraz nauczycielom na temat konsekwencji prawnych związanych z naruszeniem przepisów ustawy z dn. 29 lipca 2005r. o przeciwdziałania narkomanii. Uczestnictwo w szkoleniach profilaktycznych, specjalistycznych. Konferencjach i warsztatach poświęconych zagadnieniom uzależnień Dostarczenie wiedzy na temat praw dziecka, szukania pomocy w sytuacjach trudnych (warsztaty tematyczne) Przekazanie wiedzy na temat uzależnień, konsekwencji oraz możliwości pomocy (organizacja warsztatów, rozmowa z zaproszonymi gośćmi, kampania Zachowaj trzeźwy umysł ) Zapoznanie uczniów i rodziców z przepisami ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii (tablice informacyjne) Nauczyciel, rodzic, posiadają aktualną wiedzę dotyczącą zagadnień uzależnień Uczniowie i rodzice znają swoje prawa, znają procedury w razie znalezienia się w sytuacji gdy ich prawa są łamane. Uczniowie posiadają wiedzę co to znaczy być uzależnionym, wiedzę jak postępować, gdy znają osobę uzależnioną, wiedzę gdzie szukać pomocy Uczniowie i rodzice mają świadomość konsekwencji prawnych związanych z naruszeniem ustawy dot. przeciwdziałaniu narkomanii. pedagog, psycholog zaproszeni goście, pedagog. zaproszeni goście (policjant, terapeuta) 4.Informowanie uczniów oraz ich rodziców o obowiązujących procedurach postępowania nauczycieli oraz metodach współpracy szkoły z Policją w sytuacjach zagrożenia narkomanią. Zapoznanie uczniów z obowiązującym statutem szkoły oraz z zachowaniami dopuszczalnymi i niedopuszczalnymi na terenie szkoły (przekaz ustny) Uczniowie znają statut szkoły, przejawiają zachowania dopuszczalne i unikają zachowań niedopuszczalnych na terenie szkoły. PROFILAKTYCZNY 1.Realizowanie wśród uczniów oraz ich rodziców programów profilaktycznych i promocji zdrowia psychicznego dostosowanych do potrzeb indywidualnych i grupowych oraz realizowanych celów profilaktycznych rekomendowanych w ramach systemu rekomendacji. Realizacja na terenie szkoły programów profilaktycznych dostoswanych do potrzeb szkoły Uczniowie nabywają umiejętności psychospołecznych niezbędnych do zachowania zdrowia, prawidłowych relacji interpersonalnych Wychowawcy, 2.Przygotowanie oferty zajęć rozwijających zainteresowania i uzdolnienia jako alternatywnej, pozytywnej działalności zaspakajającej ważne potrzeby, w szczególności potrzebę podniesienia samooceny, przynależności i satysfakcji życiowej. Spotkania z ciekawymi ludźmi (zajęcia z zaproszonymi gośćmi); Zaangażowanie uczniów w zajęcia pozalekcyjne Uczniowie zapoznają się z różnymi zawodami, jest wzbudzona ich ciekawość poznawcza. Uczniowie mają świadomość roli pasji i zainteresowań, jako 6
3.Kształtowanie i wzmacnianie norm przeciwnych używaniu środków i substancji odurzających przez uczniów a także norm przeciwnych podejmowaniu innych zachowań ryzykownych. 4.Doskonalenie zawodowe nauczycieli w zakresie realizacji szkolnej interwencji profilaktycznej w przypadku podejmowania przez uczniów zachowań ryzykownych. (poszerzanie oferty oraz rozwój istniejących zajęć pozalekcyjnych) Kształtowanie twórczej i rozwojowej postawy wobec życia rozbudzenie ciekawości poznawczej na zajęciach pozalekcyjnych, zaangażowanie w rozwój zdolności i talentów uczniów (rozwój obecnych oraz poszerzanie zajęć pozalekcyjnych, organizacja konkursów plastycznych, literackich na temat współczesnych zagrożeń i sposobów ich przezwyciężania) Uczestnictwo nauczycieli w szkoleniach, warsztatach, konferencjach z zakresu interwencji profilaktycznej jednych z ważniejszych czynników w budowaniu osobistej satysfakcji życiowej oraz w byciu czynnikiem chroniącym przed uzależnieniami aktywnie uczestniczą w zajęciach pozalekcyjnych Uczniowie rozwijają swoją kreatywność, potrafią twórczo wyrażać siebie. Nauczyciele potrafią podejmować interwencję profilaktyczną w przypadku zachowań ryzykownych uczniów Grono pedagogiczne Grono pedagogiczne 5.Włączanie w razie potrzeby w indywidualny program terapeutyczny działań z zakresu przeciwdziałania używaniu środków i substancji odurzających. Tworzenie IPET-ów zawierających elementy profilaktyki wskazującej w stosunku do uczniów zagrożonych niedostosowaniem społecznym Nauczyciele potrafią zaprojektować działania pomocowe dla uczniów z grup ryzyka zagrożonych uzależnieniem pedagogika, psycholog 7