Strategia partycypacyjna sprzeczność czy konieczność Kuba Wygnański 10 grudnia, Warszawa
Różne rodzaj nawigacji w politykach publicznych
Różne modele racjonalności w działaniach publicznych (nawigacja) brak nawigacji [jazda po szynach] pozytywistyczna / racjonalna [oparta o strategie i precyzje w planowaniu] polityczna [ expose ] menadżerska [satysfakcja / reaktywność / rezultaty] mieszana [systemowe / organiczne]
Zmiany w modelu rządzenia Świadczeniobiorca Konsument Obywatel / współtwórca Biurokracja (quasi monopol administracji) New Public Management (kontraktowanie) New Public Governance (partnerstwo) Lojalność Rozstanie Krytyka
Częste deficyty strategii 1/2 mnogość, pozorność, miałkość pisanie bez kontaktu z rzeczywistością zza biurka, cięte z bloku, z ustawy diagnozy bez istotnych danych lub zamulone nieistotnymi danymi przeciążenie danymi ilościowymi (pozbawione wglądu i zrozumienia) nieodpowiadanie na podstawowe pytania / dylematy samopodtrzymujące się banały ( utrwalanie tego jak jest ) strategie jak podkładki i załączniki
Częste deficyty strategii 2/2 strategie silosowe ignorujące szerszy kontekst strategie bez priorytetów strategie jako lista życzeń ignorująca cenę strategie bez teorii zmiany strategie bez nawigacji (poprawnych wskaźników / skutecznych mechanizmów korekcyjnych) strategie jako drogowskaz i jako pułapka (brak zdolności do uczenia się i korygowania własnych działań)
Jak zmienia się myślenie o strategiach? pochodzenie strategii (zapożyczenia wojsko korporacje) między brakiem a strategii a ich nadmiarem mity na temat strategii (nowe mechanizmy działania strategicznego) stare i nowe podejście do strategii: przeszłość dostarcza wiedzy (historia czegoś uczy) eksperymentowanie / reaktywność gromadzenie danych (wywiad) rozpoznawanie wzorów i prawidłowości hierarchiczne dowodzenie oparte o instrukcje zdolność do samodzielnego podejmowania decyzji
Obywatele problem czy rozwiązanie? Do czego zdolny jest tłum?
Sytuacje partycypacyjne 1. diagnozowanie potrzeb / identyfikacja problemów 2. generowanie pomysłów 3. recenzowanie obecnie świadczonych usług 4. projektowanie nowych usług
Usługi publiczne, ale które? Edukacja Zdrowie Bezpieczeństwo Transport Kultura Usługi komunalne Usługi opiekuńcze model zarządzania szkołą / przedszkolem np. prawdziwy udział i współodpowiedzialność rodziców, samorząd szkolny rozkład sieci instytucji edukacyjnych tworzenie elementów programu edukacyjnego/wychowawczego recenzowanie jakości świadczonych usług edukacyjnych sposób organizacji żywienia dzieci w szkole/przedszkolu
Usługi publiczne, ale które? Edukacja Zdrowie Bezpieczeństwo Transport Kultura Usługi komunalne Usługi opiekuńcze partycypacyjny model zarządzania szpitalem np. rady pacjentów przy szpitalach lub dobrze działające rady społeczne szpitali konsultowanie rozkładu sieci instytucji recenzowanie jakości świadczonych usług zdrowotnych
Usługi publiczne, ale które? Edukacja Zdrowie Bezpieczeństwo Transport Kultura Usługi komunalne Usługi opiekuńcze rozmieszczenie oświetlenia ulicznego recenzowanie przez obywateli działań policji/straży miejskiej przestrzeń komisariatów i komend
Usługi publiczne, ale które? Edukacja Zdrowie Bezpieczeństwo Transport Kultura Usługi komunalne Usługi opiekuńcze sieć autobusów/tramwajów/ przystanków sposób organizacji transportu dla osób o specjalnych potrzebach sposób organizacji dowozu dzieci do szkół kwestie rowerowe (rozkład ścieżek, standard wykonania, rozkład stacji rowerów miejskich / stojaków)
Usługi publiczne, ale które? Edukacja Zdrowie Bezpieczeństwo Transport Kultura Usługi komunalne Usługi opiekuńcze program/oferta domów kultury oferta kulturalna dla mieszkańców wspierana finansowo przez samorząd
Usługi publiczne, ale które? Edukacja Zdrowie Bezpieczeństwo Transport Kultura Usługi komunalne Usługi opiekuńcze sposób organizacji gospodarki odpadami i ściekami (standard, sposób ustalania ceny) inwestycje (wysypiska, oczyszczalnie)
Usługi publiczne, ale które? Edukacja Zdrowie Bezpieczeństwo Transport Kultura Usługi komunalne Usługi opiekuńcze standard świadczonych/ kontraktowanych usług sposób zarządzania instytucjami opiekuńczymi (głos podopiecznych) projektowanie przedmiotów/ sprzętu
Dylematy oraz możliwe problemy i nieporozumienia zapewniać a dostarczać potrzeby a życzenia jakość a satysfakcja usługobiorców czy klient zawsze ma rację? rozwój lokalny a suma preferencji indywidualnych indywidualizacja vs standaryzacja możliwe przechwycenia przez grupy interesów / roszczeń użytkownicy i nieużytkownicy społeczny wymiar zasady nieoznaczoności (paradoks niepoinformowanych )
Sekwencja kroków
Krok zero Zrozumienie całościowego konceptu jakości życia i roli jaką w tym kontekście odgrywają poszczególne sektory Wybór obszaru interwencji Określenie mapy odpowiedzialności samorządu / administracji Analiza danych zastanych Analiza dostępnych danych własnych Analiza dostępnych danych zewnętrznych Analiza badań pokrewnych / rozpoznanie co działa Analiza deficytów wiedzy Przygotowanie fazy badawczej (po co, o co, kogo i jak pytamy?) Jak definiujemy usługę i jej jakość? Co jest w naszym koszyku? Kogo będziemy o to pytać? (użytkownicy, nieużytkownicy, dostarczyciele, eksperci) Jakie instytucje są zaangażowane w dostarczanie danej usługi?
Diagnozowanie / badanie Badanie potrzeb mieszkańców i zebranie opinii / recenzji dotyczącej danego typu usług od osób, które z nich korzystają Badanie osób, które mogą mieć pogląd na jakość usług (bez względu na to czy z nich korzystają ) Badanie instytucji i osób pierwszego kontaktu Podsumowanie zgromadzonej wiedzy w taki sposób by była możliwe przydatna na dalszych etapach Projektowanie rozwoju usług Stworzenie przestrzeni dla projektowania usługi (optymalnie partycypacyjne projektowanie) Przygotowanie realistycznej strategii / planu rozwoju usług Zaprojektowanie systemu monitoringu i ewaluacji w powiązaniu ze wskaźnikami wypracowanymi w fazie diagnozy
Dziękuję za uwagę!