MODUŁ I. Teresa Karweta. Zasady higienicznego trybu życia

Transkrypt

1 Teresa Karweta Zasady higienicznego trybu życia

2 ZASADY HIGIENICZNEGO TRYBU ŻYCIA MODUŁ I TEMAT: PRZEZNACZONY DLA: CZAS REALIZACJI: Zasady higienicznego trybu życia uczniów gimnazjum 5 godzin lekcyjnych POZIOM WIEDZY POCZĄTKOWEJ: wiadomości i umiejętności z zakresu szkoły podstawowej POMOCE DYDAKTYCZNE: CELE EDUKACYJNE: rzutnik pisma, foliogramy, arkusze papieru, flamastry, karty ćwiczeń dla grup, karty pracy indywidualnej dla ucznia Po zakończeniu zajęć gimnazjalista powinien: znać czynniki determinujące tryb życia młodego pokolenia, wiedzieć, na czym polega higieniczny tryb życia, rozumieć konieczność takiej organizacji dnia codziennego, pracy, zabawy i wypoczynku, aby sprzyjała ona respektowaniu zasad higienicznego trybu życia, znać i umieć stosować w praktyce podstawowe zasady dotyczące zapewnienia higienicznych warunków w domu i jego otoczeniu, umieć odżywiać się zdrowo i racjonalnie, potrafić w sposób umiejętny pielęgnować swoją urodę, umieć dostrzegać zagrożenia związane z korzystaniem z usług w zakresie pielęgnacji urody, rozumieć konieczność skrupulatnego przestrzegania reżimów sanitarnych i higienicznych w zakładach fryzjerskich, kosmetycznych itp. znać mechanizm reakcji stresowej i rozumieć, że jest ona nieodłącznym elementem naszego życia, znać i umieć stosować w praktyce sposoby postępowania pozwalające łagodzić skutki nadmiernego stresu, umieć współpracować w grupie, potrafić prezentować pracę własną oraz pracę zespołu. 6

3 TREŚCI: 1. Higieniczny tryb życia codziennego, pracy i wypoczynku: czynniki determinujące tryb życia młodego pokolenia, wpływ rozwoju techniki i cywilizacji na tryb życia młodego pokolenia, aktywność fizyczna dzieci i młodzieży i jej znaczenie dla zdrowia, warunki nauki i zabawy, znaczenie snu, znaczenie racjonalnego sposobu żywienia. 2. Higieniczny dom i jego otoczenie: wpływ czystości powietrza oraz mikroklimatu w mieszkaniu na zdrowie i samopoczucie człowieka, znaczenie prawidłowego oświetlenia, ergonomiczne meble, skutki nadmiernego hałasu w domu i jego otoczeniu domowe porządki i śmieci. 3. Zdrowe odżywianie się: podział składników pokarmowych i ich rola w żywieniu człowieka, charakterystyka składników pokarmowych, zasady racjonalnego odżywiania się, zagrożenia zdrowia związane z nieodpowiednim odżywianiem się, inne zagrożenia związane z żywnością. 4. Umiejętne dbanie o zdrowie i urodę: higiena osobista, pielęgnowanie urody w wieku dojrzewania, wzmacnianie sił organizmu, niebezpieczeństwa związane z nadużywaniem leków i parafarma ceutyków. 5. Higiena psychiczna: podstawowe pojęcia związane z higieną psychiczną, teoria stresu i jego oblicza, problemy występujące w zachowaniu młodzieży w wieku dorastania, zadania higieny psychicznej w odniesieniu do dzieci i młodzieży. 7

4 ZASADY HIGIENICZNEGO TRYBU ŻYCIA SPIS JEDNOSTEK LEKCYJNYCH L.p. Temat lekcji Metoda Czas 1. Higieniczny tryb życia codziennego, pracy i wypoczynku Pogadanka, praca w grupach 45 min. 2. Higieniczny dom i jego otoczenie Pogadanka, praca w grupach 45 min. 3. Bezpieczne odżywianie się Pogadanka, praca w grupach 45 min. 4. Umiejętne dbanie o swoje zdrowie i urodę Pogadanka, praca w grupach 45 min. 5. Higiena psychiczna Pogadanka, praca w grupach 45 min. LITERATURA: 1. Szpil Z., Higieniczne aspekty ogrzewania i wentylacji, AURA nr 2/2002, str.30 31, nr 3/2002, str Chmielowski A., Wentylacja, Ładny dom nr 1/2000, str Wolska A., Oświetlenie wnętrz i stanowisk pracy, CIOP, Warszawa Wilkowski J., Domowe zagrożenia, EKO ŚWIAT nr 5/2001, str Bartkowski T., Kształtowanie i ochrona środowiska, PWN, Warszawa Hansen A., Bezpieczeństwo i higiena pracy, WSiP, Warszawa Szewczyński J., Skrodzka Z., Higiena żywienia, PZWL, Warszawa Abraham S., Lievelyn Jones D., Bulimia i anoreksja, Prószyński i S ka, Warszawa Łęski T., Mikroskopijni truciciele, Wiedza i Życie nr 7/1999, str Moszczyński P., Choroba Creutzfeldta Jakoba, Zdrowa Żywność, Zdrowy Styl Życia nr 3/2002, str Dąbrowska Z., Higiena żywności i żywienia, ODDK, Gdańsk Wójtowicz A., Trujący pąs. Rzecz o zdrowiu i urodzie bezpłatny dodatek do Rzeczpospolitej nr 3/220 z dn r., str Ziemba A., Witaminomania, Wiedza i Życie nr 1/2000, str Ziemba A., Mroczna strona medalu, Wiedza i Życie nr 9/2000, str Ostrowski K., Nadużywanie leków w sporcie. Nowości farmakoterapii, nr 1/1998, str Marczyńska A., Program radzenia sobie ze stresem, IMP, Łódź Łuczak. B., Niepowodzenia w nauce, Poznań

5 WPROWADZENIE Tryb ycia wspó³czesnego m³odego pokolenia jest uwarunkowany zmianami cywilizacyjnymi, jakie dokona³y siê w ci¹gu ostatnich dziesiêcioleci. Nieustanny rozwój techniki u³atwia codzienne ycie, ale nie mo na nie dostrzegaæ ujemnych stron tego procesu. Najbardziej niekorzystnie na zdrowiu cz³owieka odbija siê zanieczyszczanie naturalnego œrodowiska oraz drastyczne zmniejszanie aktywnoœci fizycznej w yciu codziennym. Wed³ug Œwiatowej Organizacji Zdrowia: Zdrowie to nie tylko brak choroby lub niepe³nosprawnoœci, lecz stan dobrego samopoczucia fizycznego, psychicznego i spo³ecznego. Tak sformu³owana definicja wskazuje na holistyczne traktowanie cz³owieka i ujmuje zdrowie jako wzajemne powi¹zanie ze sob¹ kilku wymiarów: zdrowia fizycznego rozumianego jako prawid³owe funkcjonowanie wszystkich uk³adów i narz¹dów organizmu, zdrowia psychicznego, w obrêbie którego mo na wyró niæ: zdrowie umys³owe, czyli zdolnoœæ do logicznego i jasnego myœlenia, zdrowie emocjonalne, czyli zdolnoœæ do rozpoznawania i odpowiedniego wyra ania uczuæ oraz umiejêtnoœæ radzenia sobie ze stresem, napiêciami psychicznymi, lêkiem, itp., zdrowia spo³ecznego wyra anego jako zdolnoœæ do utrzymywania prawid³owych relacji z innymi z ludÿmi, zdrowia duchowego zwi¹zanego z wierzeniami i praktykami religijnymi, wyznawanymi zasadami. Higieniczny tryb ycia to takie postêpowanie, które bezpoœrednio lub poœrednio wp³ywa na zdrowie i dobre samopoczucie cz³owieka. Mo na wyró niæ tu takie zachowania prozdrowotne, jak: aktywnoœæ fizyczna, racjonalne ywienie, utrzymywanie czystoœci cia³a i otoczenia, zapewnienie bezpieczeñstwa, utrzymywanie w³aœciwych relacji miêdzy ludÿmi, radzenie sobie ze stresem czy nieuleganie na³ogom. Przed przyst¹pieniem do zajêæ nauczyciel powinien zapoznaæ siê z treœci¹ tekstu Ÿród³owego zamieszczonego w opracowaniu do ka dej jednostki lekcyjnej. Zajêcia winny byæ prowadzone metodami aktywizuj¹cymi, st¹d wa ne jest przeprowadzanie æwiczeñ anga uj¹cych nie tylko podstawowe zmys³y wzroku i s³uchu ucznia, ale tak e jego intelekt, zgodnie ze wskazówkami zamieszczonymi w kartach jednostek lekcyjnych. Jedn¹ z mo liwoœci jest przeprowadzenie zajêæ w postaci bloku. Poszczególne jednostki lekcyjne mog¹ byæ tak e realizowane niezale nie i wykorzystywane wed³ug potrzeb wynikaj¹cych ze szkolnego zestawu programów nauczania. 9