Ekspresja IL-6 i IL-6Rα na poziomie mrna w limfocytach PBL-B oraz w prawidłowej subpopulacji B (CD19 + )

Transkrypt

1 Halina Antosz 1*, Joanna Sajewicz 1, Barbara Marzec-Kotarska 1, Anna Dmoszyńska 2 Ekspresja IL-6 i IL-6Rα na poziomie mrna w limfocytach PBL-B oraz w prawidłowej subpopulacji B (CD19 + ) IL-6 and IL-6Rα mrna expression in B-cell chronic leukemia lymphocytes and normal B lymphocytes subpopulation (CD19 + ) 1 Samodzielna Pracownia Genetyki Klinicznej Uniwersytetu Medycznego w Lublinie 2 Katedra i Klinika Hematoonkologii i Transplantacji Szpiku Uniwersytetu Medycznego w Lublinie STRESZCZENIE Komórki białaczkowe w PBL-B mogą produkować i wydzielać interleukinę 6 (IL-6), która funkcjonuje jako czynnik stymulujący i regulujący różnicowanie limfocytów B w nowotworowych komórkach limfoidalnych. IL-6 uznaje się za kluczową cytokinę zaangażowaną w mechanizmy obronne organizmu, w procesach krwiotworzenia i reakcjach zapalnych, o wielokierunkowym działaniu auto- i parakrynnym. Jej produkcja jest zazwyczaj przemijająca i ściśle regulowana. Na komórki docelowe działa za pośrednictwem receptora klasy I. Stosując metodę RT-PCR w czasie rzeczywistym (real time PCR), zbadano ekspresję IL-6 i IL-6Rα na poziomie mrna, w limfocytach PBL-B w porównaniu z prawidłową subpopulacją limfocytów B (CD19+). Poziom ekspresji IL-6 wyrażony wartością RQ w puli limfocytów B wszystkich badanych chorych z PBL-B, w porównaniu z subpopulacją B zdrowych dawców, okazał się być ponad 52 razy mniejszy, natomiast ekspresja mrna IL- 6Rα w B-PBL, była dwukrotnie większa. Porównanie ekspresji mrna IL-6 i IL-6Rα, w różnych stadiach choroby wg Rai a (0,1,2,4) wykazało w obu przypadkach największy poziom RQ mrna w stadium 4 najmniejszy w stadium 1. SŁOWA KLUCZOWE: PBL-B IL-6 IL-6Rα SUMMARY B-CLL lymphocytes may produce and secret interleukin 6 (IL-6) that functions as stimulation and differentiation factor of B lymphocytes in neoplastic lymphoid cells. IL-6 is suggested to be a key cytokine engaged in immune response of organisms, hematopoietic processes and inflammatory reactions, based on multidirectioral auto and paracrine auction. IL-6 production is mainly transitory and strictly regulated. Its action on target cells is mediated by receptor I. By the means of Real Time PCR we studied IL-6 and IL-6Rα expression on mrna level (RQ) in B-CLL lymphocytes and in CD19+ subpopulation of normal B lymphocytes. The IL-6 expression level in B-CLL cells was significantly lower (52 times) comparing to CD19+ normal cells while IL-6Rα mrna expression in B-CLL was twice as high. Comparison of mrna expression level of IL-6 and IL-6Rα, in different disease stages according to Rai (0,1,2,4), showed the highest mrna expression level for both studied genes in 4 th Rai stage and the lowest in 1 st stage of disease. KEY WORDS: B-CLL IL-6 IL-6Rα

2 WSTĘP Przewlekła białaczka limfocytowa B-komórkowa (PBL-B) jest nowotworem charakteryzującym się klonalną proliferacją i akumulacją limfocytów B (1). Analiza Northern blot wykazała, że komórki białaczkowe w PBL-B mogą produkować i wydzielać interleukinę 6 (IL-6), która funkcjonuje jako czynnik stymulujący i regulujący różnicowanie limfocytów B w nowotworowych komórkach limfoidalnych. Wykazano ponadto, że IL-6 hamuje proliferację limfocytów PBL-B indukowaną przez TNFα (2). Ze względu na fakt, że poziom IL-6 w surowicy krwi chorych korelował ze stadium Rai a i leukocytozą, Lai i wsp. (3) zasugerowali, aby IL-6 traktować jako prognostyczny marker B-CLL. IL-6 uznaje się za jeden z kluczowych czynników zaangażowanych w mechanizmy obronne organizmu, w procesach krwiotworzenia i reakcjach zapalnych (4, 5). Jest silnie działającą drobnocząsteczkową cytokiną o wielokierunkowym działaniu auto- i parakrynnym. Jej produkcja jest zazwyczaj przemijająca i ściśle regulowana. Na komórki docelowe działa za pośrednictwem receptora klasy I, będącego typem receptorów zawierających komponenty wiążące ligandy, oraz komponenty przekazujące sygnał transdukcji. Receptor IL-6 składa się z dwóch składników: IL-6Rα (CD126) i glikoproteidu 130 (gp130) czasami zwanego IL-6Rβ. IL-6Rα wiąże się precyzyjnie z IL-6 natomiast gp130 odpowiada za transdukcję sygnału (6). IL-6R występuje w dwóch formach; w formie związanej z błoną (mil-6rα) i w formie rozpuszczalnej (sil-6rα) powstającej przez enzymatyczne odcinanie błonowego IL-6R przez metaloproteazy ADAM10 i ADAM17, albo przez translację alternatywnego mrna (7, 8). Rozpuszczalny receptor tworzy kompleks z IL-6, który aktywuje komórki w taki sam sposób, jak sama IL-6. Obecne na powierzchni komórek cząsteczki gp130 wiążą kompleksy IL-6/sIL- 6R i przekazują sygnał aktywacyjny, pomimo braku mil-6r. Cząsteczka gp130 nie wykazuje żadnej aktywności katalitycznej, ale aktywuje szlak przekazywania sygnału za pomocą kinaz tyrozynowych JAK (Janus kinases) oraz białek STAT (signal transducers and activators of transcription) (9). Stymulacja gp130 jest istotna dla hematopoezy in vivo. Potencjalne znaczenie IL-6 wykazano w patogenezie nowotworów wywodzących się z układu krwiotwórczego i chłonnego, zwłaszcza w białaczkach limfocytowych i chłoniakach. Są doniesienia, że IL-6 jest zdolna do stymulacji wzrostu chłoniaków zarówno B- jak i T- komórkowych. Wykazano, wyraźne zwiększenie poziomu IL-6 w surowicy krwi chorych na różne typy chłoniaków nieziarniczych, co jednocześnie okazało się być niekorzystnym czynnikiem rokowniczym (10). Jeśli zaś chodzi o PBL-B pojawiły się sprzeczne doniesienia na temat koncentracji IL-6 w surowicy krwi nieleczonych chorych. Hulkkonen i wsp. (11) wykazali obniżony poziom IL-6 w surowicy krwi tych chorych. Natomiast Robak i wsp. (12) stwierdzili, że stężenie IL-6 w surowicy nieleczonych chorych z PBL-B nie różniło się znacząco w porównaniu ze zdrową kontrolą. Z kolei Trikha i wsp. (13) wykazali, że średni poziom IL-6 w surowicy wzrasta wraz ze stadium choroby wg Rai a, i u chorych w III/IV stadium, jest znacznie wyższy w porównaniu ze zdrową kontrolą. W świetle w/w danych, stosując między innymi metodę RT-PCR w czasie rzeczywistym (real time PCR), postanowiliśmy sprawdzić jaka jest ekspresja IL-6 i IL-6Rα na poziomie mrna, w limfocytach B białaczki limfocytowej przewlekłej w porównaniu z prawidłową subpopulacją limfocytów B (CD19+).

3 MATERIAŁ I METODY Materiał do badań stanowiły limfocyty krwi obwodowej 32 chorych na przewlekłą białaczkę B limfocytową (PBL-B). Rozpoznanie ustalono w Klinice Hematoonkologii i Transplantacji Szpiku Kostnego Uniwersytetu Medycznego w Lublinie. W okresie poprzedzającym badanie żaden z chorych nie był leczony. Grupa badawcza obejmowała 12 kobiet i 20 mężczyzn w wieku od lat (mediana: 68). Stopień zaawansowania choroby był różny u poszczególnych chorych i obejmował stadia 0,1,2,4 wg charakterystyki Rai a. W stadium 0 było 7 chorych, w stadium pierwszym - 8, w drugim - 10 i w czwartym - 7 chorych. Grupę kontrolną stanowiło 10 zdrowych dorosłych dawców w wieku od 35 do 72 lat (mediana: 64). Izolacja limfocytów krwi obwodowej Krew pobierano na 3,8 % cytrynian sodu a następnie izolowano limfocyty przez wirowanie w gradiencie gęstości limphoprepu, zmodyfikowaną metodą Böyuma (15). Manualna technika selekcji pozytywnej Do zawiesiny komórek (10 7 ) w roztworze soli fizjologicznej z EDTA (PBE) dodano przeciwciało CD19 MultiSort MicroBeads sprzężone z cząstkami paramagnetycznymi MACS w ilości 20 µl na 10 7 badanych komórek. Zawiesinę komórek i przeciwciał inkubowano w temperaturze 4-8 C przez 15 min. Następnie komórki przepłukiwano PBS (roztwór soli fizjologicznej) i odwirowywano (300xg; 10 min., 18 C). Po usunięciu supernatantu osad zawieszano ponownie w roztworze PBE do końcowej objętości 500 µl. Mieszaninę wyznakowanych przeciwciałami komórek sprzężonych z koloidowymi cząstkami paramagnetycznymi MACS przenoszono do kolumn izolacyjnych MS o pojemności 1,5 ml, które umieszczano w separatorze magnetycznym (MiniMACS Separator). Komórki nie opłaszczone przeciwciałem komórki wymywano z kolumny 1,5 ml roztworu PBE. Po usunięciu kolumny MS z pola magnetycznego opłaszczone cząsteczkami koloidowymi MACS komórki wypłukiwano 1 ml PBS. Pomiaru liczby komórek oraz czystości preparatu (procent komórek dodatnich w znakowanej frakcji) dokonywano przy pomocy cytometrii przepływowej (FACS Calibur, Becton Dickinson). Oznaczanie immunofenotypu wyizolowanych limfocytów Ekspresja antygenów powierzchniowych limfocytów B została oznaczona przy użyciu mysich antyludzkich przeciwciał monoklonalnych specyficznie wiążących następujący panel antygenów: CD5 PE /CD19 FITC (Becton Dickinson/ Becton Dickinson). Do każdej badanej próby wykonywano kontrolę negatywną stosując ten sam izotyp sprzężony z tym samym fluorochromem. Próby wykonano ściśle z zaleceniem producenta. Izolacja RNA Izolacji RNA dokonywano zmodyfikowaną metodą Chomczyńskiego (16). Synteza cdna Syntezę cdna przeprowadzano przy użyciu zestawu odczynników High-Capacity cdna Reverse Transcription Kit (AppliedBiosystems), zgodnie z procedurą zalecaną przez producenta. W skrócie: do syntezy cdna użyto 1μg RNA, którego ilość oceniano metodą spektrofotometryczną przy użyciu aparatu NanoDrop 2000 firmy Thermo SCIENTIFIC. Reakcje syntezy cdna przeprowadzano 10X RT Buffer, dntp Mix (100mM), odwrotnej transkryptazy 50 U/μl (MultiScribe RT), sześcionukleotydowych starterów (10X RT Random Primers), inhibitora RN-az. Mieszaninę reakcyjną uzupełnianio wodą wolną od RN-az do

4 20μl. Warunki reakcji zdefiniowano następująco: etap I: 25 C, 10 minut; etap II: 37 C, 120 minut; etap III: 85 C, 5 sekund. Badanie ekspresji genów metodą PCR w czasie rzeczywistym Uzyskane po odwrotnej transkrypcji próby cdna amplifikowano w czasie rzeczywistym przy użyciu techniki półilościowej analizy ekspresji w czasie rzeczywistym-real Time PCR. Procedurę PCR wykonano w aparacie 7300 Real-Time System firmy Applied Biosystems, z wykorzystaniem oprogramowania SDS. Mieszanina reakcyjna zawierała:1,25 μl mieszaniny sondy i starterów specyficznych dla badanych genów (Applied Biosystems), 12,5 μl buforu TaqMan Universal PCR Master Mix (Applied Biosystems), 10,25 μl H 2 O oraz 1 μl cdna. Reakcję prowadzono na płytce optycznej w objętości 25 μl. Zastosowano następujące zestawy sond typu TaqMan znakowanych FAM-NFQ i starterów dla genów: IL-6 i IL-6Rα oraz GAPDH jako genu referencyjnego kontroli (Applied Biosystems). Warunki reakcji: denaturacja wstępna 95 C 10 minut, 40 cykli: 95 C 15s, 60 C 60s. Ilość kopii cząsteczek badanych genów kwasu nukleinowego była monitorowana w każdym cyklu reakcji amplifikacji. Ilość cykli reakcji PCR, po których poziom fluorescencji przekroczył zdefiniowany próg (tc T ) była stosowana do obliczenia ilości badanych cząsteczek obecnych w mieszaninie na początku reakcji (analiza przy użyciu oprogramowania RQ Study - ang. relative quantification; AppliedBiosystems). Dla każdej próby wartość CT dla genu referencyjnego GAPDH była użyta do poziomu normalizacji ekspresji badanych genów. Poziomy ekspresji badanych genów ( C T ) wyznaczono według wzoru: C T genu = C T genu - C T GAPDH Ekspresję względną (RQ) badanych genów oznaczono wg wzoru: RQ= 2 -( CT genu - CT kalibratora) gdzie: C T kalibratora = C T genu kalibratora - C T GAPDH kalibratora. WYNIKI Ocena immunofenotypu limfocytów badanych chorych U 32 chorych z rozpoznaniem przewlekłej białaczki limfocytowej wykonano badanie immunofenotypowe antygenów powierzchni komórki, charakterystycznych dla limfocytów PBL-B, metodą cytometrii przepływowej. Odsetek komórek CD5 + /CD19 + wynosił 80,67±12,04%. Subpopulację tę przyjęto traktować jako białaczkową (Rycina 1). R2 Ryc. 1. Immunofenotyp powierzchni limfocytów PBL-B Fig. 1. Immunophenotype of B-CLL lymphocytes surface

5 Grupę porównawczą stanowiła czysta subpopulacja limfocytów B zdrowych dawców. Za kryterium czystości przyjęto ekspresję antygenu CD19 na powierzchni limfocytów B. Kontrolę czystości przeprowadzono w cytometrze przepływowym. Odsetek subpopulacji B w każdej z badanych, kontrolnych prób przekraczał 94% (Rycina 2). Ryc. 2. Ocena czystości prawidłowej subpopulacji limfocytów B (CD19 + ) Fig. 1. Purity evaluation of normal B lymphocytes subpopulation (CD19 + ) Ekspresja mrna IL-6 w limfocytach PBL-B Średni poziom ekspresji względnej RQ mrna IL-6, wszystkich badanych chorych w porównaniu ze zdrową grupą kontrolną był 52,32 razy niższy (0, vs 0,028935) (Rycina 3). IL-6 0,03 0,02 0,01 0 PBL-B CD19+ Norma Ryc. 3. Porównanie średniej ekspresji względnej mrna IL-6 wszystkich badanych chorych z grupą zdrowych dawców (CD19 + ) Fig. 3. Comparison of relative average IL-6 mrna expression in all studied cases of B-CLL with healthy donors (CD19 + ) Przeprowadzona analiza ekspresji względnej (RQ) mrna IL-6 pomiędzy chorymi znajdującymi się w różnych stadiach chorobowych wykazała, największy poziom ekspresji w stadium 4 choroby, natomiast najmniejszy w stadium 1. W porównaniu z grupą referencyjną poziom ekspresji mrna IL-6 w przypadku stadium Rai 0 i 2 był 47 razy mniejszy, w stadium razy natomiast w stadium 4-37,5 razy mniejszy (Rycina 4, Tabela 1).

6 Tabela 1. Poziom ekspresji względnej mrna IL-6 w różnych stadiach choroby wg Rai a w porównaniu z ekspresją względną mrna IL-6 grupy referencyjnej Table 1. Relative IL-6 mrna expression level in different stage of disease according to Rai in comparison with reference group Stadium B-PBL wg Rai RQ 0, ,47E-05 0, , RQ IL-6 norma/pblb ,5 Norma 0, IL-6 Stadium wg Rai'a 0,0008 0,0006 0,0004 0, Ryc. 4. Porównanie średniej ekspresji względnej mrna IL-6 chorych na PBL-B, znajdujących się w różnych stadiach choroby Fig. 4. Comparison of average relative IL-6 mrna expression in B-CLL patients in different stage of disease according to Rai Średni poziom ekspresji względnej RQ mrna IL-6Rα, wszystkich badanych chorych w porównaniu ze zdrową grupą kontrolną był ponad dwa razy większy (0, vs 0,136794) (Rycina 5). IL-6R 0,4 0,3 0,2 0,1 0 PBL-B CD19+ Norma Ryc. 5. Porównanie średniej ekspresji względnej mrna IL-6Rα wszystkich badanych chorych z grupą zdrowych dawców Fig. 5. Comparison of relative average IL-6 Rα mrna expression in all studied cases of B- CLL with healthy donors (CD19 + )

7 Przeprowadzona analiza ekspresji względnej mrna IL-6Rα pomiędzy chorymi znajdującymi się w różnych stadiach chorobowych wykazała, podobnie jak w przypadku mrna IL-6, największy poziom ekspresji w stadium 4 choroby, natomiast najmniejszy w stadium 1. W porównaniu z grupą referencyjną poziom ekspresji mrna IL-6Rα w stadium Rai 0, 2 i 4 był większy i odpowiednio wynosił 1,74 razy, 1,97 oraz 2,31 razy. Jedynie w stadium 1 poziom ekspresji względnej był większy w grupie referencyjnej (norma/pbl-b= 1,38) (Rycina 6, Tabela 2). Tabela 2. Poziom ekspresji względnej mrna IL-6Rα w różnych stadiach choroby wg Rai a w porównaniu z ekspresją względną mrna IL-6Rα w grupie referencyjnej Table 2. Relative IL-6Rα mrna expression level in different stage of disease according to Rai in comparison with reference group Stadium B-PBL wg Rai RQ IL-6Rα 0, , , , RQ IL-6Rα PBLB/norma 1,74 0,72 1,97 2,31 Norma 0, IL-6R Stadium wg Rai'a 0,4 0, Ryc. 6. Porównanie średniej ekspresji względnej mrna IL-6Rα chorych na PBL-B, znajdujących się w różnych stadiach choroby Fig. 6. Comparison of average relative IL-6Rα mrna expression in B-CLL patients in different stage of disease according to Rai DYSKUSJA Na skutek bogactwa nowych informacji o komórkach białaczkowych poglądy na temat PBL-B w ostatniej dekadzie zostały zweryfikowane. PBL-B jest obecnie postrzegana jako choroba akumulacyjna, w której komórki wywodzą się ze stymulowanych antygenowo dojrzałych limfocytów B, a ich pula jest stale uzupełniana przez proliferację komórek prekursorowych (1). Są nowe sugestie, że to stymulacja antygenowa, łącznie z dodatkowymi komórkami i cytokinami jest odpowiedzialna za indukcję proliferacji komórek białaczkowych i unikanie apoptozy. Efekty tego działania mogą być różne w odrębnych podgrupach PBL-B i mogą prowadzić do odmiennego przebiegu klinicznego indywidualnych przypadków. Mimo heterogenności PBL-B, receptory komórek B (BCR) różnych chorych są często strukturalnie bardzo podobne, co sugeruje, podobieństwo przyłączających się antygenów, mających znaczenie w patogenezie PBL (17, 18).

8 Mimo tego, że dotychczas nie zidentyfikowano antygenu/antygenów aktywacji białaczkowych limfocytów B nie można wykluczyć, że są nimi jakieś latentne wirusy lub bakterie. W tym kontekście, poza BCR, rozważa się udział innych receptorów, w tym receptorów Toll-podobnych (TLR ang. Toll like receptors) (19). Reakcją na taką antygenową indukcję byłaby synteza rozmaitych cytokin, w tym interleukiny IL-6. Głównym czynnikiem stymulującym wytwarzanie IL-6 jest interleukina 1 (IL-1), interferony (INF), czynniki martwicy nowotworów (TNF), lipopolisacharydy (LPS), oraz wirusy DNA i RNA. IL-6, jako cytokina o właściwościach autokrynnych, oddziałuje na własną komórkę za pośrednictwem swoistego, złożonego receptora. Przekazanie sygnału jest możliwe dzięki oddziaływaniu kompleksu sygnalizacyjnego gp130 z cytoplazmatycznymi kinazami układu JAK, które fosforylują czynniki transkrypcyjne STAT1 i STAT3 (signal transduction and activators of transctiption) (20, 21). Funkcja czynników STAT pozostaje pod kontrolą białek regulatorowych supresorów sygnalizacji pochodzącej od cytokin SOCS (suppressors of cytokine signaling) i białek CIS (cytokine- inducible SH 2 protein) (2, 3, 15).Cząsteczki SOCS1 i SOCS3 są inhibitorami mechanizmów immunologicznych zachodzących w komórkach za pośrednictwem m.in. IL-6 i LPS (10, 14). Białko SOCS3 ma zdolność selektywnego hamowania sygnałów wewnętrznych, aktywowanych za pośrednictwem IL-6, na skutek blokowania cząsteczki receptorowej gp130 (30). Brak prawidłowej funkcji anty-onkogenów SOCS/CIS (głównie SOCS1 i SOCS3) stwierdzono w komórkach guzów litych oraz w szpiczaku mnogim i AML (ang. acute myeloid leukemia) (28, 29). Wykazano również, że białka TOLLIP (Toll-interacting protein), uniemożliwiają wytwarzanie IL-6 poprzez blokowanie aktywności IL-1, głównego stymulatora IL-6 (30, 31). Mimo ogromnego postępu w badaniach molekularnych dotyczących działania interleukin, mechanizm regulacji czynności genu IL-6 i jej receptora, nie został do końca wyjaśniony. Dlatego nasze badania koncentrowały się na ustaleniu poziomu ekspresji mrna IL-6 i mrna IL6-Rα w limfocytach białaczkowych CD5+/CD19+ oraz dla porównania w izolowanej, prawidłowej subpolulacji limfocytów B CD19+, po wyeliminowaniu subpopulacji T (CD5+). Obserwowany, przez Hulkkonen i wsp. (17), niski poziom IL-6 w surowicy krwi w PBL-B jak również stwierdzona przez nas, ponad 52 razy mniejsza ekspresja mrna IL-6, w porównaniu z prawidłową subpopulacją komórek B CD19+ i jednocześnie ponad dwukrotnie większa ekspresja mrna IL-6Rα, może mieć różne podłoże. O przyczynach tego faktu można obecnie jedynie spekulować. Wydaje się, że obserwowane różnice ekspresji genu IL-6 na poziomie mrna, w porównywanych białaczkowych i prawidłowych subpopulacjach B (a nie ogólnie w limfocytach krwi obwodowej), mogą wynikać z defektywnej potranskrypcyjnej modyfikacji mrna IL-6 w PBL-B, jak również nieprawidłowych mechanizmów indukcji i transdukcji sygnałów pochodzących ze środowiska zewnętrznego, bądź sumujących się w/w przyczyn. Jest bardzo niewiele danych na temat funkcji białek inhibitorowych SOCS i TOLLIP w PBL-B. Nie można wykluczyć, że obserwowana mała ekspresja mrna IL-6 w limfocytach białaczkowych, może być spowodowana inhibicją, któregoś z ogniw łańcucha tzw. wtórnych przekaźników informacji, co skutkuje słabą aktywacją genu IL-6. Jest wielce prawdopodobne, że swój udział w obserwowanej ekspresji, może mieć któreś z tych inhibitorowych białek. Nieprawidłowy poziom IL-6 może powodować opóźnianie apoptozy i akumulację długo-żyjących komórek nowotworowych. Na tej podstawie Hulkkonen i wsp. (11) snują domysły, że stałe, niskie uwalnianie IL-6, obserwowane w komórkach PBL-B, jest reakcją obronną na intensywną ekspansję komórek B. Stąd niska produkcja IL-6 może prowadzić do progresji choroby i akumulacji w krwi obwodowej komórek nowotworowych.

9 Wyjaśnienie może być jednak inne, zwłaszcza w świetle odmiennych danych uzyskanych przez grupę francuskich badaczy (13). Trudno również wyjaśnić przyczynę, stwierdzonej przez nas, ponad dwukrotnie większej ekspresji mrna receptora IL6-Rα chorych z PBL-B, w porównaniu z grupą zdrowych dawców. Można domniemywać, że na skutek niedostatecznego poziomu IL-6 i jej autokrynnego oddziaływania, komórki rekompensują ten brak odpowiednich bodźców, nadmierną ekspresją mrna IL-6Rα, a także białka, co wykazali Robak i wsp. (12). Cytowani autorzy udowodnili, że w surowicy chorych na PBL-B występuje znamiennie większy poziom białka sil-6rα, co koreluje z progresją choroby. Ze względu na fakt, że IL-6 i składowe receptora (IL-6Rα, sil-6rα oraz gp130) odgrywają istotną rolę w patogenezie różnych chorób w tym PBL-B, inhibitory receptora IL- 6 wykorzystuje się jako opcje terapeutyczne w różnych schorzeniach. Konieczne jest zatem, kontynuowanie badań nad tym interesującym celem terapii nowej generacji. PIŚMIENNICTWO 1. Chiorazzi N, Rai KR, Ferrarini M. Mechanisms of disease: Chronic lymphocytic leukemia. The New England Journal of Medicine. 2005; 352: Hong DS, Angelo LS, Kurzrock R. Interleukin-6 and its receptor in cancer: implications for Translational Therapeutics. Cancer 2007; 110: Lai R, O Brien S, Maushouri T, Rogers A, Kantarjian H, Keating M, Albitar M. Prognostic Value of plasma interleukin-6 levels In patients with chronic lymphocytic leukemia. Cancer 2002; 95: Culig Z, Steiner H, Bartsch G, Hobisch A. Interleukin-6 regulation of prostate cancer cell growth. J. Cell Biochem. 2005; 95: Salado R, Junius S, Benoy I, Van Marck E, Huget P, Dirix LY. Circulating interleukin-6 predictors survival in patients with metastatic breast cancer. Int. J. Cancer 2003; 103: Kishimoto T, Akira S, Taga T. Interleukin-6 and its receptor: a paradigm for cytokines. Science 1992; 258: Rose-John S, Waetzig GH, Scheller J, Grötzinger J, Seegert D. The IL-6/sIL-6R complex as a novel target for therapeutic approaches. Expert Opin. Ther. Targets 2007; 11: Grotzinger J. Molecular mechanisms of cytokine receptor activation. Biochim Biophys. Acta 2002; 1592: Murray PJ. The JAK-STAT signaling pathway: input and output integration. J. Immunol. 2007; 178: el-far M, Funda M, Yahya R, el-baz H. Serum IL-10 and IL-6 levels at diagnosis as independent predictors of outcome in non-hodgkin s lymphoma. J. Physiol. Biochem. 2004; 60: Hulkkonen J, Zilpo J, Zilpo L, Hurme M. Diminished production of interleukin-6 in chronic lymphocytic leukemia (B-CLL) cells from patients at advanced stages of disease. Br. J. Haemat. 1998; 100: Robak T, Wierzbowska M, Błasińska-Morawiec M, Korycka A, Błoński JZ. Serum levels of IL-6 type cytokinez and soluble IL-6 receptors in active B-cell chronic lymphocytic leukemia and in cladribine induced remission. Mediators of Inflamation 1999; 8:

10 13. Trikha M, Corringham R, Klein B, Ross J-F. Targeted anti-interluekin-6 monoclonal antibody therapy for cancer: a review of the rationale and clinical evidence. Clin. Cancer Res. 2003; 9: Rai KR, Sawitsky A, CronkiteEP, Chanana AD, Levy RN, Pasternack BS. Clinical staging of chronic lymphocytic leukemia. Blood. 1975; 46: Böyum A. Isolation of mononuclear cells and granulocytes from human blood. Isolation of mononuclear cells by one centrifugation, and of granulocytes by combining centrifugation and sedimentation at 1 g. Scandinavian Journal of Clinical and Laboratory Investigation. Supplement, 1968; 97: Chomczyński P, Sacchi N. Single-step method of RNA isolation by acid guanidinum thiocyanate-phenol-chloroform extraction. Anal. Biochem. 1987; 162: Chiorazzi N, Ferrarini M. B cell chronic lymphocytic leukemia: lessons learned from studies of the B cell antygen receptor. Annu. Rev. Immunol. 2003; 21: Stevenson FK, Caligaris-Cappio F. Chronic lymphocytic leukemia: revelation from the B-cell receptor. Blood 2004; 103: Caligaris-Cappio F. Chronic lymphocytic leukemia Hematology meeting reports 2008; 2: Naka T, Nishimoto N, Koshimoto T. The paradigm of IL-6: from basic science to medicine. Arthritis Res. 2002; 4: Jones SA, Richards PJ, Scheller J, Rose-John S. IL-6 trans-signalling: the in vivo consequences. J. Interferon Cytokine Res. 2005; 25: Baltayiannis G, Baltayiannis N, Tsianos EV. Suppressors of cytokine signaling as tumor repressors. Silencing of SOCS3 facilitates tumor formation and growth in lung and liver. J BUON 2008; 13: Borges S, Moudilou E, Vouyovitch C, Chiesa J, Lobie P, Mertani H, Raccurt M. Involvement of JAK/STAT pathway inhibitor: cytokine inducible SH 2 containing protein in breast cancer. Adv. Exp. Med. Biol. 2008; 617: Hennighausen L, Robinson GW. Interpretation of cytokine signaling through the transcription factrors STAT5A and STAT5B. Genes Dev. 2008; 22: Hang S, Guo D, Jiang L, Hang Q, Qiu X, Wang E. SOCS3 inhibiting migration of A549 cells correlates with PYK2 signaling in vitro. BMC Cancer 2008; 8: Dickensheets H, Vazquez N, Sheikh F, Gingras S, Murray PJ, Ryan JJ, Donnelly RP. Suppressors of cytokine signaling-1 is an IL-4-inducible gene in macrophages and feedback inhibits IL-4 signaling. Genes Immun. 2007; 8: Yasukawa H, Ohishi M, Mori H, Murakami M, Chinen T, Aki D, Hanada T, Takeda K, Akira S, Hashijima M, Hirano T, Chien KR, Yoshimura A. IL-6 induced an antiinflamatory response in the absence of SOCS3 in macrophages. Nat. Immunol. 2003; 4: Haffner MC, Petridou B, Peyrat JP, Revillion F, Müller-Holzner E, Daxenbichler G, Marth C, Doppler W. Favorable prognostic value of SOCS2 and IGF-I In breast cancer. BMC Cancer 2007; 7: Yoshimura A, Nishinakamura H, Matsumura Y, Hanada T. Negative regulation of cytokines signaling and immune responses by SOCS proteins. Artritis Res. Ther. 2005; 7: Arancibia SA, Beltrán CJ, Aguirre IM, Silva P, Peralta AL, Malinarich F, Hermowo MA. Toll-like receptors are key participants in innate immune response. Biol. Res. 2007; 40: Shibolet O, Podolsky DK. TLR in the Gut.IV. Negative regulation of Toll-like receptors and intestinal homeostasis: addition by substraction. Am. J. Physiol. Gastrointest. Liver Physiol. 2007; 292: G1469-G1473.

11 "Praca zamieszczona oryginalnie w Acta Haematologica Polonica 2010 t. 41 nr 2, s Wszystkie prawa zastrzeżone. Jakiekolwiek kopiowanie w części lub w całości, bez uprzedniego pisemnego zezwolenia zabronione." "Wydawnictwo posiada wszelkie prawa autorskie, publikowanie pracy w innych czasopismach lub zamieszczanie jej na innych stronach internetowych może odbywać się jedynie za zgodą Redakcji Acta Haematologica Polonica".