PODSTAWY IMMUNOLOGII Komórki i cząsteczki biorące udział w odporności nabytej (cz.i): wprowadzenie (komórki, receptory, rozwój odporności nabytej)

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "PODSTAWY IMMUNOLOGII Komórki i cząsteczki biorące udział w odporności nabytej (cz.i): wprowadzenie (komórki, receptory, rozwój odporności nabytej)"

Transkrypt

1 PODSTAWY IMMUNOLOGII Komórki i cząsteczki biorące udział w odporności nabytej (cz.i): wprowadzenie (komórki, receptory, rozwój odporności nabytej) Nadzieja Drela ndrela@biol.uw.edu.pl

2 Konspekt do wykładu Komórki i cząsteczki biorące udział w odporności nabytej (cz. I) 1. Typy odpowiedzi charakterystyczne dla odporności nabytej: odpowiedź humoralna i komórkowa, komórki efektorowe 2. Związek odporności wrodzonej z odpornością nabytą 3. Podstawowe cechy odporności nabytej: swoistość antygenowa, różnorodność, pamięć immunologiczna, rozróżnienie antygenów własnych od obcych 4. Receptory dla antygenów limfocytów B i T 5. Aktywacja limfocytów T, teoria 2 (3) sygnałów niezbędnych do aktywacji 6. Rozpoznanie antygenów przez limfocyty T ab i T gd 7. Rola komórek prezentujących antygen (APC) w aktywacji limfocytów T 8. Białka MHC (antygeny zgodności tkankowej), ich rola w prezentacji antygenów limfocytom T 9. Przetwarzanie antygenów endogennych i egzogennych przez komórki prezentujące antygen 10. Selekcja klonalna antygenowo-swoistych limfocytów

3 Linie obrony III LINIA OBRONY Limfocyty T Limfocyty B II LINIA OBRONY Komórki cytotoksyczne: NK Komórki żerne: makrofagi, neutrofile I LINIA OBRONY Skóra, błony śluzowe, enzymy, defensyny, naturalna flora bakteryjna, białka układu dopełniacza Rys. N.Drela

4 Trzy fazy obrony przed infekcją ODPORNOŚĆ WRODZONA 0-4 h INFEKCJA NIESPECYFICZNE MECHANIZMY OBRONNE USUNIĘCIE PATOGENU WCZESNA FAZA INDUKCJI ODPOWIEDZI 4-96 h INFEKCJA ROZPOZNANIE PRZEZ PRR REKRUTACJA KOMÓREK EFEKTOROWYCH STANU ZAPALNEGO USUNIĘCIE PATOGENU ODPORNOŚĆ NABYTA powyżej 96 h INFEKCJA TRANSPORT ANTYGENÓW DO OBWODOWYCH WĘZŁÓW CHŁONNYCH AKTYWACJA NAIWNYCH LIMFOCYTÓW T i B KLONALNA EKSPANSJA I RÓŻNICOWANIE KOMÓREK EFEKTOROWYCH USUNIĘCIE PATOGENU Rys. E. Kozłowska

5 Komórki efektorowe i główne cechy odporności Odporność wrodzona Odporność nabyta Odpowiedź humoralna Odpowiedź komórkowa Szybka Receptory dla antygenów nie zmieniają się w ciągu życia, a ich specyficzność jest ograniczona Nie pozostawia pamięci (?) Rozwija się powoli Receptory dla antygenów wykształcają się wielokrotnie w ciągu życia i wykazują bardzo dużą specyficzność Pozostawia pamięć

6 Limfocyty: podobne z wyglądu, pełnią różne funkcje Limfocyt B Limfocyt Th Limfocyt Tc Limfocyt Treg CD19+ CD4+ CD8+ CD4+CD25+ B Th Tc Treg Produkuje przeciwciała Wspomaga i reguluje aktywność innych komórek Zabija komórki docelowe Hamuje aktywność limfocytów T Rys. N.Drela

7 Typy odpowiedzi w odporności nabytej patogeny Odpowiedź humoralna Odpowiedź komórkowa B Th Tc Produkcja cytokin Cytotoksyczność Produkcja przeciwciał Treg Rys. N.Drela Supresja

8 Schemat rozwoju odporności nabytej APC antygeny APC aktywowany Th Th Tc Odpowiedź komórkowa Odpowiedź humoralna B przeciwciała Rys. N.Drela

9 Odpowiedź pierwotna i wtórna limfocytów B Kindt T. J., Goldsby R. A., Osborne B. A., Kuby Immunology, New York 2007

10 Odpowiedź pierwotna i wtórna limfocytów Tc Kindt T. J., Goldsby R. A., Osborne B. A., Kuby Immunology, New York 2007

11 Cechy odporności nabytej zwykle wymieniane jako przeciwstawienie cech odporności wrodzonej swoistość antygenowa różnorodność pamięć immunologiczna rozpoznanie własne/obce

12 Porównanie odporności wrodzonej i nabytej WRODZONA NABYTA Czas reakcji: godziny dni Swoistość: ograniczona i stała zróżnicowana i zmienna Odpowiedź wtórna: taka sama jak pierwotna wykazuje zmiany w porównaniu z pierwotną Główne składniki: bariery anat. Limfocyty, TCR, BCR, NK, fagocyty, PRR, cytokiny przeciwciała, cytokiny

13 Receptory dla antygenu limfocytów B i T Kindt T. J., Goldsby R. A., Osborne B. A., Kuby Immunology, New York 2007

14 Budowa receptora dla antygenu limfocytów T

15 Budowa receptora dla antygenu limfocytów B

16 Kompleksy receptorowe TCR i BCR

17 Odporność nabyta PREZENTACJA ANTYGENU Kindt T. J., Goldsby R. A., Osborne B. A., Kuby Immunology, New York 2007

18 Rozpoznanie antygenu przez limfocyty Th prezentacja Ag przez APC DC profesjonalna APC (antigenpresenting cell) Limfocyt T

19 Sygnały indukujące aktywację limfocytów Th APC Ag MHC TCR B7 CD28 Skutek interakcji: aktywacja limf. T Sygnał 1 Li Th Sygnał 2 Rys. N.Drela

20 Sygnały indukujące aktywację limfocytów Th APC Ag MHC TCR B7 CD28 Sygnał 3 Sygnał 1 Li Th Sygnał 2 Rys. N.Drela

21 Komórki prezentujące antygeny

22 Cechy antygenów białkowych rozpoznawanych przez li T wykazujące ekspresję TCR ab A.K.ABBAS,A.H.LICHTMAN,,Cellular and Molecular Immunology 2003

23 Uproszczona mapa MHC (Major Histocompatibility Complex) 17 6 Kindt T. J., Goldsby R. A., Osborne B. A., Kuby Immunology, New York 2007

24 Mapa MHC 6 17 A.K.ABBAS,A.H.LICHTMAN,,Cellular and Molecular Immunology 2003

25 Budowa cząsteczek MHC klasy I i II Kindt T. J., Goldsby R. A., Osborne B. A., Kuby Immunology, New York 2007

26 Ekspresja cząsteczek MHC na APC myszy heterozygotycznej Kindt T. J., Goldsby R. A., Osborne B. A., Kuby Immunology, New York 2007

27 Modele cząsteczek MHC z zakotwiczonymi peptydami Kindt T. J., Goldsby R. A., Osborne B. A., Kuby Immunology, New York 2007

28 Wiązanie peptydów przez MHC klasy I i II MHC klasy I MHC klasy II Domena wiążąca peptyd a1/a2 a1/b1 Natura rowka MHC wiążącego peptyd zamknięty na obu końcach otwarty na obu końcach Wielkość wiązanego peptydu Lokalizacja aminokwasów kotwiczących zwykle 8-10 aminokwasów aminokwasy kotwiczące na końcach peptydu zwykle aminokwasów aminokwasy kotwiczące rozmieszczone wzdłuż peptydu

29 Ekspresja MHC kl.i i kl. II na różnych komórkach

30 Rozpoznanie antygenu-restrykcja MHC Li T CD8 + Li T CD4 + CD8 CD4 TCRab TCRab Ag Ag a 2 a 1 MHC kl.i b 1 a 1 MHC kl.ii a 3 b 2 -mikroglobulina b 2 a 2 APC APC Rys. N.Drela

31 Restrykcja MHC i jej znaczenie (1974, Zinkernagel, Doherty) a Li T a Li T a Li T TCR TCR TCR MHC a Ag 1 Ag 1 Ag 2 MHC MHC b a APC Rozpoznanie Ag APC Brak rozpoznania Ag APC Brak rozpoznania Ag A.K.ABBAS,A.H.LICHTMAN,,Cellular and Molecular Immunology 2003

32 Geny MHC kontrolują odpowiedź immunologiczną A.K.ABBAS,A.H.LICHTMAN,,Cellular and Molecular Immunology 2003

33 Aktywacja limfocytów Th wymaga przetwarzania Ag Kindt T. J., Goldsby R. A., Osborne B. A., Kuby Immunology, New York 2007

34 Przetwarzanie i prezentacja Ag: a/egzogennego, b/endogennego Kindt T. J., Goldsby R. A., Osborne B. A., Kuby Immunology, New York 2007

35 Schemat przetwarzania Ag w szlaku cytosolowym i endocytarnym Kindt T. J., Goldsby R. A., Osborne B. A., Kuby Immunology, New York 2007

36 Cytosolowy system degradacji białek wewnątrzkomórkowych (endogennych antygenów) Kindt T. J., Goldsby R. A., Osborne B. A., Kuby Immunology, New York 2007

37 Transport przetwarzanych antygenów TAP transporter associated with antigen processing LMP2 LMP7 LMP10 Kindt T. J., Goldsby R. A., Osborne B. A., Kuby Immunology, New York 2007

38 Stabilizacja kompleksów MHC-peptyd Kindt T. J., Goldsby R. A., Osborne B. A., Kuby Immunology, New York 2007

39 Generowanie peptydów w endocytarnym szlaku przetwarzania antygenów (egzogennych Ag) Kindt T. J., Goldsby R. A., Osborne B. A., Kuby Immunology, New York 2007

40 Przetwarzanie Ag Kindt T. J., Goldsby R. A., Osborne B. A., Kuby Immunology, New York 2007

41 Prezentacja antygenu egzogennego przez MHC I ( cross-presentation ) Ag egz.=wirus Skutek: szybka aktywacja li Tc Kindt T. J., Goldsby R. A., Osborne B. A., Kuby Immunology, New York 2007

42 Odporność nabyta SELEKCJA I EKSPANSJA KLONALNA Kindt T. J., Goldsby R. A., Osborne B. A., Kuby Immunology, New York 2007

43 Klonalna selekcja limfocytów T

44 Klonalna ekspansja limfocytów T A.K.ABBAS,A.H.LICHTMAN,,Cellular and Molecular Immunology 2003

45 Skutki aktywacji limfocytów Th TLR patogen Th1 IFN-g IL-2 TNF-b Odpowiedź komórkowa APC Th Th2 IL-4 IL-5 IL-10 IL-13 Odpowiedź humoralna Treg IL-10 TGFb Supresja Rys. N.Drela

46 Odporność nabyta Faza efektorowa odpowiedzi Kindt T. J., Goldsby R. A., Osborne B. A., Kuby Immunology, New York 2007

47 Dziękuję za uwagę

PODSTAWY IMMUNOLOGII Komórki i cząsteczki biorące udział w odporności nabytej (cz. III): Aktywacja i funkcje efektorowe limfocytów B

PODSTAWY IMMUNOLOGII Komórki i cząsteczki biorące udział w odporności nabytej (cz. III): Aktywacja i funkcje efektorowe limfocytów B PODSTAWY IMMUNOLOGII Komórki i cząsteczki biorące udział w odporności nabytej (cz. III): Aktywacja i funkcje efektorowe limfocytów B Nadzieja Drela ndrela@biol.uw.edu.pl Konspekt wykładu Rozpoznanie antygenu

Bardziej szczegółowo

Odporność nabyta: Nadzieja Drela Wydział Biologii UW, Zakład Immunologii

Odporność nabyta: Nadzieja Drela Wydział Biologii UW, Zakład Immunologii Odporność nabyta: Komórki odporności nabytej: fenotyp, funkcje, powstawanie, krążenie w organizmie Cechy odporności nabytej Rozpoznawanie patogenów przez komórki odporności nabytej: receptory dla antygenu

Bardziej szczegółowo

Lp. tydzień wykłady seminaria ćwiczenia

Lp. tydzień wykłady seminaria ćwiczenia Lp. tydzień wykłady seminaria ćwiczenia 21.02. Wprowadzeniedozag adnieńzwiązanychzi mmunologią, krótka historiaimmunologii, rozwójukładuimmun ologicznego. 19.02. 20.02. Wprowadzenie do zagadnień z immunologii.

Bardziej szczegółowo

O PO P R O NOŚ O Ć Ś WR

O PO P R O NOŚ O Ć Ś WR ODPORNOŚĆ WRODZONA Egzamin 3 czerwca 2015 godz. 17.30 sala 9B FUNKCJE UKŁADU ODPORNOŚCIOWEGO OBRONA NADZÓR OBCE BIAŁKA WIRUSY BAKTERIE GRZYBY PASOŻYTY NOWOTWORY KOMÓRKI USZKODZONE KOMÓRKI OBUNMIERAJĄCE

Bardziej szczegółowo

UKŁAD LIMFATYCZNY UKŁAD ODPORNOŚCIOWY. Nadzieja Drela Instytut Zoologii, Zakład Immunologii

UKŁAD LIMFATYCZNY UKŁAD ODPORNOŚCIOWY. Nadzieja Drela Instytut Zoologii, Zakład Immunologii UKŁAD LIMFATYCZNY UKŁAD ODPORNOŚCIOWY Nadzieja Drela Instytut Zoologii, Zakład Immunologii ndrela@biol.uw.edu.pl Układ limfatyczny Narządy, naczynia limfatyczne, krążące limfocyty Centralne narządy limfoidalne

Bardziej szczegółowo

Odporność nabyta: podstawy rozpoznawania antygenów przez limfocyty T

Odporność nabyta: podstawy rozpoznawania antygenów przez limfocyty T Odporność nabyta: podstawy rozpoznawania antygenów przez limfocyty T Główny układ zgodności tkankowej Restrykcja MHC Przetwarzanie i prezentacja antygenu Komórki prezentujące antygen Nadzieja Drela Wydział

Bardziej szczegółowo

Odporność nabyta: podstawy rozpoznawania antygenów przez limfocyty T

Odporność nabyta: podstawy rozpoznawania antygenów przez limfocyty T Odporność nabyta: podstawy rozpoznawania antygenów przez limfocyty T Główny układ zgodności tkankowej Restrykcja MHC Przetwarzanie i prezentacja antygenu Komórki prezentujące antygen Nadzieja Drela Wydział

Bardziej szczegółowo

Część praktyczna: Metody pozyskiwania komórek do badań laboratoryjnych cz. I

Część praktyczna: Metody pozyskiwania komórek do badań laboratoryjnych cz. I Ćwiczenie 1 Część teoretyczna: Budowa i funkcje układu odpornościowego 1. Układ odpornościowy - główne funkcje, typy odpowiedzi immunologicznej, etapy odpowiedzi odpornościowej. 2. Komórki układu immunologicznego.

Bardziej szczegółowo

PODSTAWY IMMUNOLOGII. Regulacja odpowiedzi immunologicznej. Nadzieja Drela

PODSTAWY IMMUNOLOGII. Regulacja odpowiedzi immunologicznej. Nadzieja Drela PODSTAWY IMMUNOLOGII Regulacja odpowiedzi immunologicznej Nadzieja Drela ndrela@biol.uw.edu.pl Stan równowagi: odpowiedź immunologiczna - tolerancja Kontakt z antygenem prowadzi do rozwoju odpowiedzi immunologicznej

Bardziej szczegółowo

NEUROENDOKRYNOIMMUNOLOGIA W MEDYCYNIE

NEUROENDOKRYNOIMMUNOLOGIA W MEDYCYNIE NEUROENDOKRYNOIMMUNOLOGIA W MEDYCYNIE PROWADZĄCY: Prof. Nadzieja Drela Dr Magdalena Markowska Prof. Krystyna Skwarło-Sońta Dr Paweł Majewski Rok akad. 2016/2017 Semestr zimowy, czwartek, 8.30-10.00 Regulacja

Bardziej szczegółowo

Tolerancja immunologiczna

Tolerancja immunologiczna Tolerancja immunologiczna autotolerancja, tolerancja na alloantygeny i alergeny dr Katarzyna Bocian Zakład Immunologii kbocian@biol.uw.edu.pl Funkcje układu odpornościowego obrona bakterie alergie wirusy

Bardziej szczegółowo

oporność odporność oporność odporność odporność oporność

oporność odporność oporność odporność odporność oporność oporność odporność odporność nieswoista bierna - niskie ph na powierzchni skóry (mydła!) - enzymy - lizozym, pepsyna, kwas solny żołądka, peptydy o działaniu antybakteryjnym - laktoferyna- przeciwciała

Bardziej szczegółowo

Wyklady IIIL 2016/ :00-16:30 środa Wprowadzenie do immunologii Prof. dr hab. med. ML Kowalski

Wyklady IIIL 2016/ :00-16:30 środa Wprowadzenie do immunologii Prof. dr hab. med. ML Kowalski III rok Wydział Lekarski Immunologia ogólna z podstawami immunologii klinicznej i alergologii rok akademicki 2016/17 PROGRAM WYKŁADÓW Nr data godzina dzień tygodnia Wyklady IIIL 2016/2017 tytuł Wykladowca

Bardziej szczegółowo

Wpływ opioidów na układ immunologiczny

Wpływ opioidów na układ immunologiczny Wpływ opioidów na układ immunologiczny Iwona Filipczak-Bryniarska Klinika Leczenia Bólu i Opieki Paliatywnej Katedry Chorób Wewnętrznych i Gerontologii Collegium Medicum Uniwersytet Jagielloński Kraków

Bardziej szczegółowo

Odporność ZAKŁAD FIZJOLOGII ZWIERZĄT, INSTYTUT ZOOLOGII WYDZIAŁ BIOLOGII, UNIWERSYTET WARSZAWSKI

Odporność ZAKŁAD FIZJOLOGII ZWIERZĄT, INSTYTUT ZOOLOGII WYDZIAŁ BIOLOGII, UNIWERSYTET WARSZAWSKI Odporność DR MAGDALENA MARKOWSKA ZAKŁAD FIZJOLOGII ZWIERZĄT, INSTYTUT ZOOLOGII WYDZIAŁ BIOLOGII, UNIWERSYTET WARSZAWSKI Funkcje FUNKCJA KTO AWARIA OBRONA NADZÓR HOMEOSTAZA Bakterie Wirusy Pasożyty Pierwotniaki

Bardziej szczegółowo

PODSTAWY IMMUNOLOGII. Rozwój limfocytów T Autoimmunizacja. Nadzieja Drela

PODSTAWY IMMUNOLOGII. Rozwój limfocytów T Autoimmunizacja. Nadzieja Drela PODSTAWY IMMUNOLOGII Rozwój limfocytów T Autoimmunizacja Nadzieja Drela ndrela@biol.uw.edu.pl Rozwój limfocytów T w grasicy (tymopoeza) 1. Budowa grasicy 2. Komórki progenitorowe limfocytów T 3. Rozwój

Bardziej szczegółowo

S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne

S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne Nazwa modułu Immunologia, cykl: 2017-2019, r.a: 2017/2018 Rodzaj modułu/przedmiotu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów Forma studiów

Bardziej szczegółowo

CHOROBY AUTOIMMUNIZACYJNE

CHOROBY AUTOIMMUNIZACYJNE CHOROBY AUTOIMMUNIZACYJNE Autoimmunizacja Odpowiedź immunologiczna skierowana przeciwko własnym antygenom Choroba autoimmunizacyjna Zaburzenie funkcji fizjologicznych organizmu jako konsekwencja autoimmunizacji

Bardziej szczegółowo

3. Swoista odpowiedź immunologiczna cz.1 Antygen: pełnowartościowy, hapten; autologiczny, izogeniczny (syngeniczny), allogeniczny, ksenogeniczny;

3. Swoista odpowiedź immunologiczna cz.1 Antygen: pełnowartościowy, hapten; autologiczny, izogeniczny (syngeniczny), allogeniczny, ksenogeniczny; 3. Swoista odpowiedź immunologiczna cz.1 Antygen: pełnowartościowy, hapten; autologiczny, izogeniczny (syngeniczny), allogeniczny, ksenogeniczny; antygeny MHC (HLA), antygeny reagujące krzyżowo (heterofilne);

Bardziej szczegółowo

NEUROENDOKRYNOIMMUNOLOGIA W MEDYCYNIE

NEUROENDOKRYNOIMMUNOLOGIA W MEDYCYNIE NEUROENDOKRYNOIMMUNOLOGIA W MEDYCYNIE PROWADZĄCY: Prof. Nadzieja Drela Dr Magdalena Markowska Prof. Krystyna Skwarło-Sońta Dr Paweł Majewski Rok akad. 2016/2017 Semestr zimowy, czwartek, 8.30-10.00 Regulacja

Bardziej szczegółowo

HEMATOPOEZA PODSTAWY IMMUNOLOGII

HEMATOPOEZA PODSTAWY IMMUNOLOGII HEMATOPOEZA PODSTAWY IMMUNOLOGII 2009 dr hab. Nadzieja Drela dr Ewa Kozłowska owska MIEJSCA RÓŻNICOWANIA R KOMÓREK UKŁADU ODPORNOŚCIOWEGO PODCZAS ŻYCIA PŁODOWEGOP WORECZEK ŻÓŁTKOWY WĄTROBA PŁODOWAP PO

Bardziej szczegółowo

Immunologia komórkowa

Immunologia komórkowa Immunologia komórkowa ocena immunofenotypu komórek Mariusz Kaczmarek Immunofenotyp Definicja I Charakterystyczny zbiór antygenów stanowiących elementy różnych struktur komórki, związany z jej różnicowaniem,

Bardziej szczegółowo

Plan. Sztuczne systemy immunologiczne. Podstawowy słownik. Odporność swoista. Architektura systemu naturalnego. Naturalny system immunologiczny

Plan. Sztuczne systemy immunologiczne. Podstawowy słownik. Odporność swoista. Architektura systemu naturalnego. Naturalny system immunologiczny Sztuczne systemy immunologiczne Plan Naturalny system immunologiczny Systemy oparte na selekcji klonalnej Systemy oparte na modelu sieci idiotypowej 2 Podstawowy słownik Naturalny system immunologiczny

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Wykaz używanych skrótów i symboli... 14. 1. Wprowadzenie... 18

Spis treści. Wykaz używanych skrótów i symboli... 14. 1. Wprowadzenie... 18 Spis treści Wykaz używanych skrótów i symboli... 14 1. Wprowadzenie... 18 1.1. Podstawowe zasady działania układu immunologicznego... 18 1.1.1. Formy odpowiedzi immunologicznej... 19 1.1.2. Rozpoznanie

Bardziej szczegółowo

NEUROENDOKRYNOIMMUNOLOGIA W MEDYCYNIE

NEUROENDOKRYNOIMMUNOLOGIA W MEDYCYNIE NEUROENDOKRYNOIMMUNOLOGIA W MEDYCYNIE PROWADZĄCY: Prof. Nadzieja Drela Dr Magdalena Markowska Prof. Krystyna Skwarło-Sońta Dr Paweł Majewski Rok akad. 2015/2016 Semestr zimowy, czwartek, 8.30-10.00 Rola

Bardziej szczegółowo

Jak żywiciel broni się przed pasożytem?

Jak żywiciel broni się przed pasożytem? https://www. Jak żywiciel broni się przed pasożytem? Autor: Anna Bartosik Data: 12 kwietnia 2019 W poprzedniej części naszego kompendium wiedzy o pasożytach świń omówiliśmy, w jaki sposób pasożyt dostaje

Bardziej szczegółowo

Odporność wrodzona: Nadzieja Drela Wydział Biologii UW, Zakład Immunologii

Odporność wrodzona: Nadzieja Drela Wydział Biologii UW, Zakład Immunologii Odporność wrodzona: Komórki odporności wrodzonej (powstawanie, morfologia, funkcja) Rozpoznawanie patogenów przez komórki odporności wrodzonej Mechanizmy obrony wrodzonej (układ dopełniacza, fagocytoza,

Bardziej szczegółowo

Leczenie biologiczne co to znaczy?

Leczenie biologiczne co to znaczy? Leczenie biologiczne co to znaczy? lek med. Anna Bochenek Centrum Badawcze Współczesnej Terapii C B W T 26 Październik 2006 W oparciu o materiały źródłowe edukacyjnego Grantu, prezentowanego na DDW 2006

Bardziej szczegółowo

starszych na półkuli zachodniej. Typową cechą choroby jest heterogenny przebieg

starszych na półkuli zachodniej. Typową cechą choroby jest heterogenny przebieg STRESZCZENIE Przewlekła białaczka limfocytowa (PBL) jest najczęstszą białaczką ludzi starszych na półkuli zachodniej. Typową cechą choroby jest heterogenny przebieg kliniczny, zróżnicowane rokowanie. Etiologia

Bardziej szczegółowo

SYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA

SYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA SYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA 2016-2022 1.1. PODSTAWOWE INFORMACJE O PRZEDMIOCIE/MODULE Nazwa przedmiotu/ modułu Immunologia podstawowa Kod przedmiotu/ modułu* Wydział (nazwa jednostki prowadzącej

Bardziej szczegółowo

ZAKŁAD IMMUNOLOGII EWOLUCYJNEJ

ZAKŁAD IMMUNOLOGII EWOLUCYJNEJ ZAKŁAD IMMUNOLOGII EWOLUCYJNEJ Kierownik Zakładu - dr hab. Magdalena Chadzińska Dr. Joanna Homa Prof. dr hab. Barbara Płytycz Kurs: IMMUNOLOGIA III rok studiów, semestr letni ODPORNOŚĆ NABYTA ADAPTACYJNA

Bardziej szczegółowo

Czy immunoterapia nowotworów ma racjonalne podłoże? Maciej Siedlar

Czy immunoterapia nowotworów ma racjonalne podłoże? Maciej Siedlar Czy immunoterapia nowotworów ma racjonalne podłoże? Maciej Siedlar Zakład Immunologii Klinicznej Katedra Immunologii Klinicznej i Transplantologii Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum, oraz Uniwersytecki

Bardziej szczegółowo

PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU OBOWIĄZKOWEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2017/2018 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY dla STUDENTÓW I ROKU STUDIÓW

PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU OBOWIĄZKOWEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2017/2018 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY dla STUDENTÓW I ROKU STUDIÓW PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU OBOWIĄZKOWEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2017/2018 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY dla STUDENTÓW I ROKU STUDIÓW 1. NAZWA PRZEDMIOTU Immunologia 2. NAZWA JEDNOSTKI (jednostek)

Bardziej szczegółowo

Immunologiczna teoria starzenia

Immunologiczna teoria starzenia Immunologiczna teoria starzenia STRESZCZENIE Starzenie organizmu może być spowodowane zmniejszającą się zdolnością układu odpornościowego do reagowania na antygeny obce i własne. Skutkiem najczęściej obserwowanym

Bardziej szczegółowo

NEUROENDOKRYNOIMMUNOLOGIA W MEDYCYNIE

NEUROENDOKRYNOIMMUNOLOGIA W MEDYCYNIE NEUROENDOKRYNOIMMUNOLOGIA W MEDYCYNIE PROWADZĄCY: Prof. Nadzieja Drela Dr Magdalena Markowska Prof. Krystyna Skwarło-Sońta Dr Paweł Majewski Rok akad. 2014/2015 Semestr zimowy, czwartek, 8.30-10.00 Rola

Bardziej szczegółowo

Regulacja odpowiedzi immunologicznej Geny Antygeny Przeciwciała Komórki uczestniczące w rozwoju odporności Cytokiny Układ nerwowy i endokrynowy

Regulacja odpowiedzi immunologicznej Geny Antygeny Przeciwciała Komórki uczestniczące w rozwoju odporności Cytokiny Układ nerwowy i endokrynowy Regulacja odpowiedzi immunologicznej Geny Antygeny Przeciwciała Komórki uczestniczące w rozwoju odporności Cytokiny Układ nerwowy i endokrynowy Nadzieja Drela Wydział Biologii UW, Zakład Immunologii ndrela@biol.uw.edu.pl

Bardziej szczegółowo

Tolerancja transplantacyjna. Grażyna Korczak-Kowalska Zakład Immunologii Klinicznej Instytut Transplantologii, Warszawski Uniwersytet Medyczny

Tolerancja transplantacyjna. Grażyna Korczak-Kowalska Zakład Immunologii Klinicznej Instytut Transplantologii, Warszawski Uniwersytet Medyczny Tolerancja transplantacyjna Grażyna Korczak-Kowalska Zakład Immunologii Klinicznej Instytut Transplantologii, Warszawski Uniwersytet Medyczny Darrell J., et al., Transfusion. 2001, 41 : 419-430. Darrell

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Komórki, tkanki i narządy układu odpornościowego 5. Swoista odpowiedź immunologiczna: mechanizmy 53. Odporność nieswoista 15

Spis treści. Komórki, tkanki i narządy układu odpornościowego 5. Swoista odpowiedź immunologiczna: mechanizmy 53. Odporność nieswoista 15 Spis treści Komórki, tkanki i narządy układu odpornościowego 5 1. Wstęp: układ odpornościowy 7 2. Komórki układu odpornościowego 8 3. kanki i narządy układu odpornościowego 10 Odporność nieswoista 15 1.

Bardziej szczegółowo

Rok akademicki:2017/2018

Rok akademicki:2017/2018 Rok akademicki:2017/2018 Studia magisterskie Kierunek: Analityka medyczna Przedmiot: IMMUNOLOGIA Z IMMUNOPATOLOGIĄ Rok III Semestr V Wykłady 45 godzin Ćwiczenia 30 godzin Seminaria 15 godzin Forma zaliczenia:

Bardziej szczegółowo

UKŁAD ODPORNOŚCIOWY SSAKÓW W OBRONIE INTEGRALNOŚCI ORGANIZMU

UKŁAD ODPORNOŚCIOWY SSAKÓW W OBRONIE INTEGRALNOŚCI ORGANIZMU Tom 66 2017 Numer 4 (317) Strony 575 593 Nadzieja Drela Zakład Immunologii Instytut Zoologii Wydział Biologii Uniwersytet Warszawski Miecznikowa 1, 02-096 Warszawa E-mail: ndrela@biol.uw.edu.pl UKŁAD ODPORNOŚCIOWY

Bardziej szczegółowo

Układ odpornościowy człowieka (układ immunologiczny) Pochodzenie komórek układu immunologicznego. Odporność nieswoista (wrodzona)

Układ odpornościowy człowieka (układ immunologiczny) Pochodzenie komórek układu immunologicznego. Odporność nieswoista (wrodzona) Układ odpornościowy człowieka (układ immunologiczny) Elementy strukturalne układu odpornościowego Immunologia - nauka o odporności. Bada procesy prowadzące do utrzymania organizmu w równowadze wobec powstałych

Bardziej szczegółowo

Przedmiot: IMMUNOLOGIA Z IMMUNOPATOLOGIĄ Rok III Semestr V Wykłady 45 godzin Ćwiczenia 45 godzin Forma zaliczenia: Egzamin praktyczny i teoretyczny

Przedmiot: IMMUNOLOGIA Z IMMUNOPATOLOGIĄ Rok III Semestr V Wykłady 45 godzin Ćwiczenia 45 godzin Forma zaliczenia: Egzamin praktyczny i teoretyczny Rok akademicki 2016/2017 Studia magisterskie Kierunek: Analityka medyczna Przedmiot: IMMUNOLOGIA Z IMMUNOPATOLOGIĄ Rok III Semestr V Wykłady 45 godzin Ćwiczenia 45 godzin Forma zaliczenia: Egzamin praktyczny

Bardziej szczegółowo

Regulacja odpowiedzi immunologicznej Geny Antygeny Przeciwciała Komórki uczestniczące w rozwoju odporności Cytokiny Układ nerwowy i endokrynowy

Regulacja odpowiedzi immunologicznej Geny Antygeny Przeciwciała Komórki uczestniczące w rozwoju odporności Cytokiny Układ nerwowy i endokrynowy Regulacja odpowiedzi immunologicznej Geny Antygeny Przeciwciała Komórki uczestniczące w rozwoju odporności Cytokiny Układ nerwowy i endokrynowy Nadzieja Drela Wydział Biologii UW, Zakład Immunologii ndrela@biol.uw.edu.pl

Bardziej szczegółowo

Gdański Uniwersytet Medyczny Wydział Lekarski. Udział mikrorna w procesie starzenia się ludzkich limfocytów T. Joanna Frąckowiak

Gdański Uniwersytet Medyczny Wydział Lekarski. Udział mikrorna w procesie starzenia się ludzkich limfocytów T. Joanna Frąckowiak Gdański Uniwersytet Medyczny Wydział Lekarski Udział mikrorna w procesie starzenia się ludzkich limfocytów T Joanna Frąckowiak Rozprawa doktorska Praca wykonana w Katedrze i Zakładzie Fizjopatologii Gdańskiego

Bardziej szczegółowo

Wydział Lekarski Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu 4. Kod przedmiotu/modułu

Wydział Lekarski Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu 4. Kod przedmiotu/modułu OPIS PRZEDMIOTU/MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) Załącznik Nr 4 1. Nazwa przedmiotu/modułu w języku polskim Immunochemia 2. Nazwa przedmiotu/modułu w języku angielskim Immunochemistry 3. Jednostka prowadząca

Bardziej szczegółowo

FOCUS Plus - Silniejsza ryba radzi sobie lepiej w trudnych warunkach

FOCUS Plus - Silniejsza ryba radzi sobie lepiej w trudnych warunkach FOCUS Plus - Silniejsza ryba radzi sobie lepiej w trudnych warunkach FOCUS Plus to dodatek dostępny dla standardowych pasz tuczowych BioMaru, dostosowany specjalnie do potrzeb ryb narażonych na trudne

Bardziej szczegółowo

Rodzaje autoprzeciwciał, sposoby ich wykrywania, znaczenie w ustaleniu diagnozy i monitorowaniu. Objawy związane z mechanizmami uszkodzenia.

Rodzaje autoprzeciwciał, sposoby ich wykrywania, znaczenie w ustaleniu diagnozy i monitorowaniu. Objawy związane z mechanizmami uszkodzenia. Zakres zagadnień do poszczególnych tematów zajęć I Choroby układowe tkanki łącznej 1. Toczeń rumieniowaty układowy 2. Reumatoidalne zapalenie stawów 3. Twardzina układowa 4. Zapalenie wielomięśniowe/zapalenie

Bardziej szczegółowo

Odpowiedź układu immunologicznego na zakażenie wirusami brodawczaka ludzkiego wpływ na kancerogenezę i wyniki leczenia przeciwnowotworowego

Odpowiedź układu immunologicznego na zakażenie wirusami brodawczaka ludzkiego wpływ na kancerogenezę i wyniki leczenia przeciwnowotworowego Odpowiedź układu immunologicznego na zakażenie wirusami brodawczaka ludzkiego wpływ na kancerogenezę i wyniki leczenia przeciwnowotworowego Beata Biesaga Zakład Radiobiologii Klinicznej, Centrum Onkologii

Bardziej szczegółowo

Zakres zagadnień do poszczególnych tematów zajęć Seminarium 1. Seminarium 2. Seminarium 3. Seminarium 4. Seminarium 5.

Zakres zagadnień do poszczególnych tematów zajęć Seminarium 1. Seminarium 2. Seminarium 3. Seminarium 4. Seminarium 5. Zakres zagadnień do poszczególnych tematów zajęć Seminarium 1. Wprowadzenie do układu immunologicznego 1. Rodzaje odporności (nabyta i wrodzona), charakterystyka ogólna 2. Komórki układu immunologicznego

Bardziej szczegółowo

Układ immunologiczny osób starszych

Układ immunologiczny osób starszych Układ immunologiczny osób starszych dr n. med. Adriana Roży Prof. dr hab. n. med. Joanna Chorostowska- Wynimko Zakład Genetyki i Immunologii Klinicznej, Instytut Gruźlicy i Chorób Płuc w Warszawie Kierownik:

Bardziej szczegółowo

Układ odpornościowy, układ immunologiczny to układ struktur umożliwiających działanie mechanizmom odporności. Struktury te to: narządy limfoidalne

Układ odpornościowy, układ immunologiczny to układ struktur umożliwiających działanie mechanizmom odporności. Struktury te to: narządy limfoidalne Układ odpornościowy, układ immunologiczny to układ struktur umożliwiających działanie mechanizmom odporności. Struktury te to: narządy limfoidalne naczynie chłonne komórki uczestniczące w reakcjach immunologicznych

Bardziej szczegółowo

Streszczenie wykładu: WPŁYW FLORY BAKTERYJNEJ JELITA NA ROZWÓJ ODPOWIEDZI IMMUNOLOGICZNEJ

Streszczenie wykładu: WPŁYW FLORY BAKTERYJNEJ JELITA NA ROZWÓJ ODPOWIEDZI IMMUNOLOGICZNEJ Prof. dr hab. Leszek Ignatowicz Streszczenie wykładu: WPŁYW FLORY BAKTERYJNEJ JELITA NA ROZWÓJ ODPOWIEDZI IMMUNOLOGICZNEJ Ludzkie ciało zasiedlane jest bilionami symbiotycznych mikroorganizmów w tym bakterii,

Bardziej szczegółowo

Wprowadzenie do cytometrii przepływowej: metody znakowania komórek

Wprowadzenie do cytometrii przepływowej: metody znakowania komórek Fakultet: Cytometria zastosowanie w badaniach biologicznych Wprowadzenie do cytometrii przepływowej: metody znakowania komórek Nadzieja Drela Zakład Immunologii WB UW ndrela@biol.uw.edu.pl Przygotowanie

Bardziej szczegółowo

Regulacja aktywności układu odpornościowego przez układ neuroendokrynowy

Regulacja aktywności układu odpornościowego przez układ neuroendokrynowy Regulacja aktywności układu odpornościowego przez układ neuroendokrynowy Interakcje układu odpornościowego z układem neuroendokrynowym w warunkach niezależnych i zależnych od aktywacji antygenowej Nadzieja

Bardziej szczegółowo

SYLABUS. Wydział Medyczny, Uniwersytet Rzeszowski. Wydział Medyczny, Uniwersytet Rzeszowski. kierunek lekarski jednolite studia magisterskie

SYLABUS. Wydział Medyczny, Uniwersytet Rzeszowski. Wydział Medyczny, Uniwersytet Rzeszowski. kierunek lekarski jednolite studia magisterskie SYLABUS 1.1. PODSTAWOWE INFORMACJE O PRZEDMIOCIE/MODULE Nazwa przedmiotu/ modułu Immunologia podstawowa Kod przedmiotu/ modułu* Wydział (nazwa jednostki prowadzącej kierunek) Nazwa jednostki realizującej

Bardziej szczegółowo

PODSTAWY IMMUNOLOGII. Nadmierna aktywność układu odpornościowego: 1/ nadwrażliwość 2/autoimmunizacja. Nadzieja Drela

PODSTAWY IMMUNOLOGII. Nadmierna aktywność układu odpornościowego: 1/ nadwrażliwość 2/autoimmunizacja. Nadzieja Drela PODSTAWY IMMUNOLOGII Nadmierna aktywność układu odpornościowego: 1/ nadwrażliwość 2/autoimmunizacja Nadzieja Drela ndrela@biol.uw.edu.pl 1. Nadreaktywność układu odpornościowego na substancje nieposiadające

Bardziej szczegółowo

Zastosowanie sztucznych systemów immunologicznych w zagadnieniach optymalizacji

Zastosowanie sztucznych systemów immunologicznych w zagadnieniach optymalizacji Zastosowanie sztucznych systemów immunologicznych w zagadnieniach optymalizacji 26 października 2011 Agenda Wprowadzenie 1 Wprowadzenie 2 Struktura układu odpornościowego Adaptacja i dywersyfikacja systemu

Bardziej szczegółowo

Limfocyty T regulatorowe w immunopatologii i immunoterapii chorób alergicznych

Limfocyty T regulatorowe w immunopatologii i immunoterapii chorób alergicznych Limfocyty T regulatorowe w immunopatologii i immunoterapii chorób alergicznych Dr hab. n. med. Aleksandra Szczawińska- Popłonyk Klinika Pneumonologii, Alergologii Dziecięcej i Immunologii Klinicznej UM

Bardziej szczegółowo

1. Układ odpornościowy. Odporność humoralna

1. Układ odpornościowy. Odporność humoralna Zakres zagadnień do poszczególnych tematów zajęć Seminaria 1. Układ odpornościowy. Odporność humoralna Ludzki układ odpornościowy Składowe i mechanizmy odporności wrodzonej Składowe i mechanizmy odpowiedzi

Bardziej szczegółowo

Sztuczne sieci neuronowe i sztuczna immunologia jako klasyfikatory danych. Dariusz Badura Letnia Szkoła Instytutu Matematyki 2010

Sztuczne sieci neuronowe i sztuczna immunologia jako klasyfikatory danych. Dariusz Badura Letnia Szkoła Instytutu Matematyki 2010 Sztuczne sieci neuronowe i sztuczna immunologia jako klasyfikatory danych Dariusz Badura Letnia Szkoła Instytutu Matematyki 2010 Sieci neuronowe jednokierunkowa wielowarstwowa sieć neuronowa sieci Kohonena

Bardziej szczegółowo

M ECHANIZMY PREZENTACJI I ROZPOZNANIA ANTYGENU

M ECHANIZMY PREZENTACJI I ROZPOZNANIA ANTYGENU KOSMOS 1992, 41 (4): 325-339 WŁODZIMIERZ PTAK Zakład Immunologii Akademii Medycznej im. M ikołaja Kopernika Kraków M ECHANIZMY PREZENTACJI I ROZPOZNANIA ANTYGENU Wniknięcie antygenu do ustroju wyzwala

Bardziej szczegółowo

S YL AB US MODUŁ U ( I MMUNOLOGIA ) I nforma cje ogólne

S YL AB US MODUŁ U ( I MMUNOLOGIA ) I nforma cje ogólne Załącznik Nr 3 do Uchwały Nr /2012 S YL AB US MODUŁ U ( I MMUNOLOGIA ) I nforma cje ogólne Kod modułu Rodzaj modułu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów Forma studiów Rok studiów Nazwa

Bardziej szczegółowo

PODSTAWY IMMUNOLOGII

PODSTAWY IMMUNOLOGII PODSTAWY IMMUNOLOGII 1. Regulacja odpowiedzi immunologicznej 2. Utrzymanie homeostazy w układzie odpornościowym Dr hab. Nadzieja Drela Dr Ewa Kozłowska owska 1. Czynniki odpowiedzialne za regulację odpowiedzi

Bardziej szczegółowo

Immunologia podstawowa. Wydział Medyczny, Uniwersytet Rzeszowski. Wydział Medyczny, Uniwersytet Rzeszowski. jednolite studia magisterskie

Immunologia podstawowa. Wydział Medyczny, Uniwersytet Rzeszowski. Wydział Medyczny, Uniwersytet Rzeszowski. jednolite studia magisterskie SYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA 2017-2023 1.1. PODSTAWOWE INFORMACJE O PRZEDMIOCIE/MODULE Nazwa modułu Kod modułu* przedmiotu/ przedmiotu/ Immunologia podstawowa Im / C Wydział (nazwa jednostki prowadzącej

Bardziej szczegółowo

Promotor: prof. dr hab. Katarzyna Bogunia-Kubik Promotor pomocniczy: dr inż. Agnieszka Chrobak

Promotor: prof. dr hab. Katarzyna Bogunia-Kubik Promotor pomocniczy: dr inż. Agnieszka Chrobak INSTYTUT IMMUNOLOGII I TERAPII DOŚWIADCZALNEJ IM. LUDWIKA HIRSZFELDA WE WROCŁAWIU POLSKA AKADEMIA NAUK mgr Milena Iwaszko Rola polimorfizmu receptorów z rodziny CD94/NKG2 oraz cząsteczki HLA-E w patogenezie

Bardziej szczegółowo

NEUROENDOKRYNOIMMUNOLOGIA W MEDYCYNIE

NEUROENDOKRYNOIMMUNOLOGIA W MEDYCYNIE NEUROENDOKRYNOIMMUNOLOGIA W MEDYCYNIE PROWADZĄCY: Prof. Nadzieja Drela Dr Magdalena Markowska Prof. Krystyna Skwarło-Sońta Dr Paweł Majewski Rok akad. 2013/2014 Semestr zimowy, czwartek, 8.00-9.30 Starzenie

Bardziej szczegółowo

Immunologia SYLABUS A. Informacje ogólne

Immunologia SYLABUS A. Informacje ogólne Immunologia A. Informacje ogólne Elementy sylabusa Nazwa jednostki prowadzącej kierunek Nazwa kierunku studiów Poziom kształcenia Profil studiów Forma studiów Rodzaj Rok studiów /semestr Wymagania wstępne

Bardziej szczegółowo

Tkanka limfoidalna i układ limfatyczny

Tkanka limfoidalna i układ limfatyczny Mechanizmy obronne organizmu: Tkanka limfoidalna i układ limfatyczny Odporność wrodzona: bariery nabłonkowe komórki fagocytujące receptory rozpoznające wzorzec ostre stany zapalne (neutrofile, makrofagi,

Bardziej szczegółowo

Zakład Immunologii, Wydział Biologii Uniwersytetu Warszawskiego 2

Zakład Immunologii, Wydział Biologii Uniwersytetu Warszawskiego 2 Postepy Hig Med Dosw. (online), 2005; 59: 160-171 www.phmd.pl Review Received: 2005.01.21 Accepted: 2005.03.02 Published: 2005.04.21 Komórki regulatorowe: powstawanie, mechanizmy i efekty działania oraz

Bardziej szczegółowo

Immunologiczne aspekty szczepień. Nadzieja Drela Wydział Biologii UW Instytut Zoologii Zakład Immunologii

Immunologiczne aspekty szczepień. Nadzieja Drela Wydział Biologii UW Instytut Zoologii Zakład Immunologii Immunologiczne aspekty szczepień Nadzieja Drela Wydział Biologii UW Instytut Zoologii Zakład Immunologii ndrela@biol.uw.edu.pl Szczepionka - definicja Preparat o właściwościach immunogennych stosowany

Bardziej szczegółowo

Białka układu immunologicznego. Układ immunologiczny

Białka układu immunologicznego. Układ immunologiczny Białka układu immunologicznego Układ immunologiczny 1 Białka nadrodziny immunoglobulin Białka MHC 2 Białka MHC typu I Łańcuch ciężki (alfa) 45 kda Łańcuch lekki (beta 2 ) 12 kda Występują na powierzchni

Bardziej szczegółowo

Tkanka limfoidalna i układ limfatyczny

Tkanka limfoidalna i układ limfatyczny Mechanizmy obronne organizmu: Tkanka limfoidalna i układ limfatyczny Odporność wrodzona: bariery nabłonkowe komórki fagocytujące receptory rozpoznające wzorzec ostre stany zapalne (neutrofile, makrofagi,

Bardziej szczegółowo

Tkanka limfoidalna i układ limfatyczny

Tkanka limfoidalna i układ limfatyczny Mechanizmy obronne organizmu: Tkanka limfoidalna i układ limfatyczny Odporność wrodzona: bariery nabłonkowe komórki fagocytujące receptory rozpoznające wzorzec ostre stany zapalne (neutrofile, makrofagi,

Bardziej szczegółowo

Rok akad. 2013/2014 Semestr zimowy, czwartek, 8.30-10

Rok akad. 2013/2014 Semestr zimowy, czwartek, 8.30-10 PROWADZĄCY: Prof. Nadzieja Drela koordynator Dr Magdalena Markowska - koordynator Prof. Krystyna Skwarło-Sońta Dr Paweł Majewski Rok akad. 2013/2014 Semestr zimowy, czwartek, 8.30-10 Tydzień Data Temat

Bardziej szczegółowo

Cytokiny jako nośniki informacji

Cytokiny jako nośniki informacji Wykład 2 15.10.2014 Cytokiny jako nośniki informacji Termin cytokiny (z greckiego: cyto = komórka i kinos = ruch) określa dużą grupę związków o różnym pochodzeniu i budowie, będących peptydami, białkami

Bardziej szczegółowo

Mechanizmy obrony przed patogenami Najważniejszą funkcją układu odpornościowego jest obrona przed mikroorganizmami

Mechanizmy obrony przed patogenami Najważniejszą funkcją układu odpornościowego jest obrona przed mikroorganizmami Mechanizmy obrony przed patogenami Najważniejszą funkcją układu odpornościowego jest obrona przed mikroorganizmami Grażyna Korczak-Kowalska Zakład Immunologii Wydział Biologii UW Drogi wnikania patogenów

Bardziej szczegółowo

Mechanizmy nieprawidłowej, nadmiernej aktywności układu odpornościowego: typy nadwrażliwości

Mechanizmy nieprawidłowej, nadmiernej aktywności układu odpornościowego: typy nadwrażliwości Mechanizmy nieprawidłowej, nadmiernej aktywności układu odpornościowego: typy nadwrażliwości Nadwrażliwość to nadmierna reakcja układu odpornościowego na antygeny patogenów, własne i czynniki pochodzenia

Bardziej szczegółowo

Leczenie immunosupresyjne po przeszczepieniu narządu unaczynionego

Leczenie immunosupresyjne po przeszczepieniu narządu unaczynionego Leczenie immunosupresyjne po przeszczepieniu narządu unaczynionego Cel leczenia Brak odrzucania czynnego przeszczepionego narządu Klasyfikacja odrzucania przeszczepionego narządu Leki immunosupresyjne

Bardziej szczegółowo

Tkanka limfoidalna i układ limfatyczny

Tkanka limfoidalna i układ limfatyczny Mechanizmy obronne organizmu: Odporność wrodzona: Tkanka limfoidalna i układ limfatyczny bariery nabłonkowe komórki fagocytujące ostre stany zapalne (neutrofile, makrofagi, inne granulocyty, mastocyty)

Bardziej szczegółowo

S YLABUS MODUŁU (IMMUNOLOGIA) I nformacje ogólne. Nie dotyczy

S YLABUS MODUŁU (IMMUNOLOGIA) I nformacje ogólne. Nie dotyczy S YLABUS MODUŁU (IMMUNOLOGIA) I nformacje ogólne Nazwa modułu: Moduł A Rodzaj modułu/przedmiotu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów Forma studiów Rok, semestr studiów np. rok 1, semestr

Bardziej szczegółowo

Immulina wzmacnia odporność

Immulina wzmacnia odporność Immulina wzmacnia odporność Narodowe Centrum Badania Preparatów Naturalnych Immulina została opracowana przez zespół naukowców z Narodowego Centrum Badania Preparatów Naturalnych Uniwersytetu Missisipi

Bardziej szczegółowo

S YL AB US MODUŁ U ( I MMUNOLOGIA - WIE D ZA KL INICZNA W. I nforma cje ogólne

S YL AB US MODUŁ U ( I MMUNOLOGIA - WIE D ZA KL INICZNA W. I nforma cje ogólne S YL AB US MODUŁ U ( I MMUNOLOGIA - WIE D ZA KL INICZNA W L ABORATORIUM) I nforma cje ogólne Nazwa modułu Rodzaj modułu/przedmiotu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów Forma studiów

Bardziej szczegółowo

o cechach dziedziczonych decyduje środowisko, a gatunki mogą łatwo i spontanicznie przechodzić jedne w drugie

o cechach dziedziczonych decyduje środowisko, a gatunki mogą łatwo i spontanicznie przechodzić jedne w drugie Iwan Miczurin (1855-1935) Trofim Denisowicz Łysenko (1898-1976) przy interwencji człowieka możliwe jest zmuszenie każdej formy zwierzęcia lub rośliny do znacznie szybszych zmian, w kierunku pożądanym przez

Bardziej szczegółowo

Kod przedmiotu/modułu MK_39 Punkty ETCS: 6. Jednostka: Zakład Immunologii Katedry Immunologii Klinicznej, ul. Rokietnicka 5d, 60-806 Poznań

Kod przedmiotu/modułu MK_39 Punkty ETCS: 6. Jednostka: Zakład Immunologii Katedry Immunologii Klinicznej, ul. Rokietnicka 5d, 60-806 Poznań Kod przedmiotu/modułu MK_39 Punkty ETCS: 6 Nazwa przedmiotu: Immunopatologia Jednostka: Zakład Immunologii Katedry Immunologii Klinicznej, ul. Rokietnicka 5d, 60-806 Poznań Osoba odpowiedzialna za przedmiot:

Bardziej szczegółowo

Organizacja tkanek - narządy

Organizacja tkanek - narządy Organizacja tkanek - narządy Architektura skóry tkanki kręgowców zbiór wielu typów komórek danej tkanki i spoza tej tkanki (wnikają podczas rozwoju lub stale, w trakcie Ŝycia ) neurony komórki glejowe,

Bardziej szczegółowo

Krystyna Skwarło-Sońta Zakład Fizjologii Zwierząt Wykład

Krystyna Skwarło-Sońta Zakład Fizjologii Zwierząt Wykład Krystyna Skwarło-Sońta Zakład Fizjologii Zwierząt kss25@biol.uw.edu.pl Wykład 1. 09.10.2014 Przestrzeń zewnątrzkomórkowa, z którą komórki wymieniają gazy, metabolity i informację stanowi ŚRODOWISKO WEWNĘTRZNE

Bardziej szczegółowo

Większość interakcji zachodzących w organizmie człowieka zachodzi dzięki układom autoregulacyjnym. Ponieważ otrzymują one sygnały z innych układów i

Większość interakcji zachodzących w organizmie człowieka zachodzi dzięki układom autoregulacyjnym. Ponieważ otrzymują one sygnały z innych układów i Większość interakcji zachodzących w organizmie człowieka zachodzi dzięki układom autoregulacyjnym. Ponieważ otrzymują one sygnały z innych układów i mają postać pętli sprzężeń zwrotnych utrzymujących daną

Bardziej szczegółowo

PROWADZĄCY: Prof. Nadzieja Drela Prof. Krystyna Skwarło-Sońta dr Magdalena Markowska dr Paweł Majewski

PROWADZĄCY: Prof. Nadzieja Drela Prof. Krystyna Skwarło-Sońta dr Magdalena Markowska dr Paweł Majewski PROWADZĄCY: Prof. Nadzieja Drela Prof. Krystyna Skwarło-Sońta dr Magdalena Markowska dr Paweł Majewski Rok akad. 2015/2016 Semestr zimowy, czwartek, 8.30-10.00, sala 301A PLAN WYKŁADU Kontrola przebiegu

Bardziej szczegółowo

Mechanizmy obrony przed patogenami

Mechanizmy obrony przed patogenami Mechanizmy obrony przed patogenami Najważniejszą funkcją układu odpornościowego jest utrzymanie homeostazy i obrona organizmu przed mikroorganizmami Grażyna Korczak-Kowalska Zakład Immunologii Wydział

Bardziej szczegółowo

KARTA PRZEDMIOTU. 1. Nazwa przedmiotu IMMUNOLOGIA OGÓLNA. 2. Numer kodowy IMM01c. 3. Język, w którym prowadzone są zajęcia polski

KARTA PRZEDMIOTU. 1. Nazwa przedmiotu IMMUNOLOGIA OGÓLNA. 2. Numer kodowy IMM01c. 3. Język, w którym prowadzone są zajęcia polski Projekt OPERACJA SUKCES unikatowy model kształcenia na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Medycznego w Łodzi odpowiedzią na potrzeby gospodarki opartej na wiedzy współfinansowany ze środków Europejskiego

Bardziej szczegółowo

Wprowadzenie do cytometrii przepływowej: metody znakowania komórek

Wprowadzenie do cytometrii przepływowej: metody znakowania komórek Fakultet: Cytometria zastosowanie w badaniach biologicznych Wprowadzenie do cytometrii przepływowej: metody znakowania komórek Nadzieja Drela Zakład Immunologii WB UW ndrela@biol.uw.edu.pl Przygotowanie

Bardziej szczegółowo

Czy jesteśmy świadkami zmierzchu klasycznej reumatologii?

Czy jesteśmy świadkami zmierzchu klasycznej reumatologii? Prof. UM dr hab. med. Paweł Hrycaj Osiągnięcia w badaniach nad etiopatogenezą chorób reumatycznych i ich wpływ na leczenie Zakład Reumatologii i Immunologii Klinicznej Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego

Bardziej szczegółowo

Obliczenia Naturalne - Algorytmy immunologiczne

Obliczenia Naturalne - Algorytmy immunologiczne Literatura Podstawowe pojęcia Obliczenia Naturalne - immunologiczne Paweł Paduch Politechnika Świętokrzyska 10 kwietnia 2014 Paweł Paduch Obliczenia Naturalne - immunologiczne 1 z 44 Plan wykładu Literatura

Bardziej szczegółowo

Joanna Prusinowska. Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu Kierownik Kliniki: Prof. zw. dr hab. n. med. Wojciech Służewski

Joanna Prusinowska. Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu Kierownik Kliniki: Prof. zw. dr hab. n. med. Wojciech Służewski Joanna Prusinowska Charakterystyka immunofenotypu oraz funkcji komórek jednojądrzastych odporności wrodzonej u dzieci z przewlekłym wirusowym zapaleniem wątroby typu C ROZPRAWA NA STOPIEŃ DOKTORA NAUK

Bardziej szczegółowo

KURS PATOFIZJOLOGII WYDZIAŁ LEKARSKI

KURS PATOFIZJOLOGII WYDZIAŁ LEKARSKI KURS PATOFIZJOLOGII WYDZIAŁ LEKARSKI CELE KSZTAŁCENIA Patologia ogólna łączy wiedzę z zakresu podstawowych nauk lekarskich. Stanowi pomost pomiędzy kształceniem przed klinicznym i klinicznym. Ułatwia zrozumienie

Bardziej szczegółowo

Inne ważne funkcje układu odpornościowego poza obroną przed patogenami: układ odpornościowy w obronie integralności organizmu

Inne ważne funkcje układu odpornościowego poza obroną przed patogenami: układ odpornościowy w obronie integralności organizmu Inne ważne funkcje układu odpornościowego poza obroną przed patogenami: układ odpornościowy w obronie integralności organizmu Nadzieja Drela Wydział Biologii UW, Zakład Immunologii ndrela@biol.uw.edu.pl

Bardziej szczegółowo

IV. wzór opisu modułu kształcenia/przedmiotu (sylabus). Opis modułu kształcenia / przedmiotu (sylabus)

IV. wzór opisu modułu kształcenia/przedmiotu (sylabus). Opis modułu kształcenia / przedmiotu (sylabus) IV. wzór opisu modułu kształcenia/przedmiotu (sylabus). Opis modułu kształcenia / przedmiotu (sylabus) Rok akademicki: 2017/2018 Grupa przedmiotów: Numer katalogowy: Nazwa przedmiotu 1) : Tłumaczenie nazwy

Bardziej szczegółowo

Modelowanie procesów mających wpływ na osobniczą liczbę kopii genów układu zgodności tkankowej (MHC)

Modelowanie procesów mających wpływ na osobniczą liczbę kopii genów układu zgodności tkankowej (MHC) PRACOWNIA BIOLOGII EWOLUCYJNEJ Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu Modelowanie procesów mających wpływ na osobniczą liczbę kopii genów układu zgodności tkankowej (MHC) Piotr Bentkowski, Jacek

Bardziej szczegółowo

S YLABUS MODUŁU (IMMUNOLOGIA - WIEDZA KLINICZNA W L ABORATORIUM) I nformacje ogólne. Nie dotyczy

S YLABUS MODUŁU (IMMUNOLOGIA - WIEDZA KLINICZNA W L ABORATORIUM) I nformacje ogólne. Nie dotyczy S YLABUS MODUŁU (IMMUNOLOGIA - WIEDZA KLINICZNA W L ABORATORIUM) I nformacje ogólne Nazwa modułu: wiedza kliniczna w laboratorium Rodzaj modułu/przedmiotu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom

Bardziej szczegółowo

Osiągnięcia w badaniach nad etiopatogenezą chorób reumatycznych i ich wpływ na leczenie

Osiągnięcia w badaniach nad etiopatogenezą chorób reumatycznych i ich wpływ na leczenie Prof. UM dr hab. med. Paweł Hrycaj Osiągnięcia w badaniach nad etiopatogenezą chorób reumatycznych i ich wpływ na leczenie Zakład Reumatologii i Immunologii Klinicznej Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego

Bardziej szczegółowo