RAK PŁUCA. Problemy kliniczne: Pierwotny rak płuca (RP) jest nowotworem zośliwym wywodzącym się z komórek nabłonkowych. Epidemiologia.

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "RAK PŁUCA. Problemy kliniczne: Pierwotny rak płuca (RP) jest nowotworem zośliwym wywodzącym się z komórek nabłonkowych. Epidemiologia."

Transkrypt

1 RAK PŁUCA Nowotwory klatki piersiowej- praktyczny przewodnik dla lekarzy pod red. Jacka Jassema i Macieja Krzakowskiego ViaMedica 2013 Onkologia w praktyce klinicznej. Zalecenia postępowania diagnostyczno-teraputycznego w nowotworach złośliwych 2013rok Tom I Interna Szczeklika 2013 Pierwotny rak płuca (RP) jest nowotworem zośliwym wywodzącym się z komórek nabłonkowych. Problemy kliniczne: wzrost zachorowań późne wykrywanie brak skutecznych badań skriningowych złe wyniki leczenia Epidemiologia najczęstszy nowotwór złośliwy u mężczynzn (25% zachorowań i 30% zgonów) - tendencja spadkowa (ok. 2,2%/rok u kobiet 8% i 13% - umieralność wzrasta 2,6%/rok Epidemiologia grupa ryzyka: >40 r. ż., palacze tytoniu, szczególnie mężczyźni późne wykrywanie - w momencie rozpoznania u ok. 20% charakter ograniczony, u 25% przerzuty do węzłów chłonnych regionalnych, u 55% przerzuty odległe 14% (11%) przeżywa 5 lat 1

2 Czynniki ryzyka: palenie papierosów (92% u mężczyzn i 68% u kobiet) sposób odżywiania się czynniki środowiskowe: - kancerogeny (azbest, węglowodory aromatyczne, nikiel, chrom, arsen, metale radioaktywne i produkty ich rozpadu ) - promieniowanie radonowe Czynniki ryzyka: Czynniki genetyczne: - uwrażliwienie na czynniki kancerogenne środowiskowe - defekty struktury genów i ich ekspresji na poziomach DNA, RNA i białek komórkowych POChP Idiopatyczne włóknienie płuc,, pylica Patologia Klasyfikacja morfologiczna raka płuca (wg WHO ) z modyfikacją IASLC dla raka gruczołowego (2011) 1. Rak płaskonabłonkowy - ok. 30% guzów 2. Rak drobnokomórkowy - ok. 15% guzów 3. Rak gruczołowy - ok. 40% guzów 4. Rak wielkokomórkowy (carcinoma macrocellulare) - 10% 5. Rak gruczolakowo-płaskonabłonkowy Patologia c.d 6. Raki pleomorficzne z różnicowaniem rzekomomięsakowym, elementami mięsaka wrzecionowato-komórkowego lub olbrzymiokomórkowego 7. Rakowiak 8. Raki z gruczołów typu śliniakowego 9. Raki niesklasyfikowane Patologia 4 główne typy (jw) stanowią ok.95% wszystkich raków płuca typy histologiczne różnią się złośliwością, przebiegiem, reakcją na leczenie i rokowaniem w trakcie oceny histologicznej określa się stopień zróżnicowania histologicznego RP (Gx-G4) Potwierdzenie komórkowe Cytologia: plwocina, płyn opłucnowy, popłuczyny oskrzelowe, wymaz szczoteczkowy Histopatologia: - Fiberobronchoskopia /EBUS/EUS/ (wycinek błonyśluzowej, węzła chłonnego, miąższu płuca - biopsja przezoskrzelowa) - biopsja przezklatkowa 2

3 Potwierdzenie komórkowe Histopatologia: - biopsja opłucnej, ogniska przerzutowego, usuniętego węzła chłonnego - mediastinoskopia - VAT (wideotorakoskopia) - torakotomia zwiadowcza Kliniczny podział raka płuca rak drobnokomórkowy (DRP) rak niedrobnokomórkowy (NDRP) Rak drobnokomórkowy (DRP) najbardziej złośliwy rak płuca dynamiczny przebieg naturalny czas podwojenia masy guza ok. 30 dni centralny wzrost ucisk zewnątrzoskrzelowy szybko przerzuty neuroendokrynny wczesny rozsiew krwiopochodny z wyboru to chemioterapia lub chemioradioterapia Rak niedrobnokomórkowy (NDRP) grupa raków (adenocarcinoma, planoepitheliale oraz macrocellulare) mniejsza złośliwość wolniejszy wzrost później przerzuty regionalne i odległe z wyboru resekcja zmiany Rak płaskonabłonkowy ściśle związany z paleniem tytoniu przeważnie w oskrzelu głównym, płatowym lub segmentowym tendencja do rozpadu guza i tworzenia jamy wolny wzrost i późne przerzuty odległe Gruczolakorak najczęstszy u kobiet i u niepalących związek z chorobami płuc (włóknienie, bliznowate zmiany tkanki płucnej, może występować w pęcherzach rozedmowych czy jamach płucnych) obwodowy wzrost szybko przerzuty odległe częste zajęcie opłucnej z płynem 3

4 Rak oskrzelikowo-pęcherzykowy -dawny (ca. in situ, atypowy rozrost pęcherzykowy) podtyp histologiczny adenocarcinoma wzrost o typie pojedynczego guza lub tapetujący może imitować śródmiąższowe zapalenie płuc Szerzenie się raka płuca naciekanie miejscowe (do miąższu płucnego, śródpiersia, przepony, opłucnej,ściany klatki piersiowej przerzuty drogą limfatyczną przerzuty drogą krwionośną (wątroba, mózg, kości, nadnercza, tkanka podskórna, szpik kostny) DIAGNOSTYKA RAKA PŁUCA Objawy wywołane przez guz pierwotny Wzrost centralny: - kaszel - podwyższona ciepłota ciała - nawracające infekcje płucne, szczególnie w tym samym miejscu - duszność - stridor - krwioplucie Objawy wywołane przez guz pierwotny Wzrost obwodowy: - ból najczęściej objaw późny - kaszel - duszność - obraz ropnia Objawy zależne od regionalnego szerzenia się chrypka zespół żyły głównej górnej trudności w przełykaniu ucisk na tchawicę jednostronne uniesienie przepony 4

5 Objawy zależne od regionalnego szerzenia się zesp. Hornera zesp. Pancoasta tamponada serca, zaburzenia rytmu zajęcie węzłów chłonnych płucnych z niedotlenieniem i dusznością wysięk opłucnowy Zespół żyły głównej górnej Objawy zależne od przerzutów odległych najczęściej bóle zaburzenia neurologiczne objawy dyspeptyczne złamania patologiczne Zespoły paraneoplastyczne objawy ogólne (30% chorych) inne zespoły paraneoplastyczne: - endokrynologiczne (12% chorych) - neurologiczne - hematologiczne (1-8% chorych) - skórne (< 1%chorych) - zespół miasteniczny, - osteoartropatia przerostowa 5

6 Najczęstsze objawy kliniczne raka płuca - miejscowe kaszel >45-75% duszność 30-50% ból w klatce piersiowej 25-50% krwioplucie 19-29% Najczęstsze objawy kliniczne raka płuca - ogólne spadek masy ciała osłabienie Badanie przedmiotowe szczegółowe badanie układu oddechowego ocena węzłów chłonnych badanie wątroby objawy zespołu żyły głównej górnej Badanie przedmiotowe objawy płynu w worku osierdziowym i naciekania mięśnia serca obecność objawów neurologicznych zmiany skórne o charakterze guzów przerzutowych bolesność uciskowa kości Diagnostyka radiologiczna A 1 Zdjęcie radiologiczne klatki piersiowej należy wykonywać w dwóch rzutach tylno-przednim i bocznym C B D A. guz Pancoasta 1. rozedma B. guz obwodowy 2. niedodma C. rozrost śródpęcherzykowy 3. wysięk opłucnowy D. guz centralnie położony 4. rozstrzenie oskrzeli 6

7 7

8 8

9 Ocena stopnia zaawansowania klinicznego raka płuca Dwa elementy: 1. anatomiczne - ocena lokalizacji i rozległości procesu chorobowego 2. fizjologiczne - ocena stanu pacjenta i możliwości poddania go agresywnemu leczeniu przeciwnowotworowemu Ocena zaawansowania wywiad i badanie przedmiotowe ocena stanu ogólnego chorego wg skali ECOG WHO ciężar ciała fiberobronchoskopia z pobraniem materiału TK PET MR głowy Ocena zaawansowania scyntygrafia kości Rtg kości przy podejrzanych ogniskach stwierdzonych w scyntygrafii kości obustronna trepanobiopsja i biopsja aspiracyjna szpiku z talerzy biodrowych w DRP System klinicznej oceny stopnia zaawansowania DRP wg VALCSG (VA Lung Cancer Study Group) 1987r postać ograniczona (LD) ok. 30% postać rozległa (ED) ok. 70% Postać ograniczona ograniczona do jednej części klatki piersiowej z wysiękiem po stronie guza zajęte węzły chłonne wnęki płucnej, śródpiersia lub nadobojczykowymi (jedno lub obustronnie) wysięk w jamie opłucnowej po stronie guza zespół żyły głównej górnej 9

10 Postać rozległa Wszystkie zmiany nie mieszczące się w definicji zmian ograniczonych. System TNM klinicznej oceny stopnia zaawansowania NDRP wg. International System for Staging Lung Cancer (2009r.) T umiejscowienie guza pierwotnego i jego rozległość N przerzuty w węzłach chłonnych M przerzuty odległe TNM Rak utajony TxN0M0 Stopień 0 TisN0M0 Stopień IA T1aN0M0, T1bN0M0 Stopień IB T2aN0M0 Stopień IIA T1aN1M0, T1bN1M0, T2aN1M0, T2bN0M0 Stopień IIB T2bN1M0, T3N0M0 Stopień IIIA T1N2M0, T2N2M0, T3N1M0, T3N2M0, T4N0M0; T4N1M0 Stopień IIIB T4N2M0; każde TN3M0, Stopień IV każde M1a lub M1b Skala oceny sprawności chorego (PS) wg ECOG-WHO 0 - aktywność normalna, wykonywanie wszystkich czynności bez ograniczeń 1 - objawy choroby, chory chodzący, zdolny do lekkiej pracy 2 - chory przebywa poza łóżkiem ponad 50% czasu dziennego, zdolny do wykonywania czynności osobistych, niezdolny do pracy Skala oceny sprawności chorego (PS) wg Zubroda-ECOG-WHO 3 - przebywa w łóżku więcej niż 50% czasu dziennego, zdolny do wykonywania czynności osobistych w stopniu ograniczonym 4 - nie opuszcza łóżka, wymaga stałej opieki i pielęgnacji 5 - zgon Czynniki prognostyczne w raku płuca wstępne zaawansowanie = rozległość procesu nowotworowego stan sprawności chorego (PS) utrata masy ciała (gorzej, gdy>10% w ciągu 3 miesięcy) wiek > 60 r. ż. płeć (gorzej mężczyźni ) 10

11 Czynniki prognostyczne w raku płuca wartości wskaźników biochemicznych *< Hb, Na, Cl, płytek krwi, *> L, LDH, GGTP, fosfataza zasadowa, CEA, NSA(SCLC) Nie wolno rozpoczynać leczenia chorych na RP bez diagnozy histologicznej stopień regresji guza po leczeniu chemicznym lub /i radioterapii (CR-remisja całkowita, PR remisja częściowa, S-stabilizacja, P-progresja Leczenie NDRP Zasada generalna- leczenie operacyjne, jeśli to możliwe Leczenie NDRP Stopień - I, II, IIIA(bez cechy N2) *operacja *radioterapia radykalna dla chorych z p/wskazaniami ogólnymi lub nie wyrażających zgody na operację *przedoperacyjna chemioterapia (indukcyjna) dla stopnia N2 (2-3 cykle chemioterapii) *w rakach górnego otworu klatki piersiowej radio/chemioterapia uzupełniająca pooperacyjna (st. II-IIIA IIIA- rozpoczęcie do 6 tyg. po zabiegu cykle pooperacyjna radioterapia - kom.neo w linii cięcia, niewiarygodna ocena cechy N2 Leczenie NDRP Stopień IIIB *skojarzona chemio-radioterapia raczej równoczasowa (dawka całkowita radioterapii Gy/T, dawka frakcyjna Gy dziennie) z objęciem guza pierwotnego i węzłów chłonnych wnęki i śródpiersia * w szczególnych sytuacjach klinicznych chemioterapia lub radioterapia radykalna lub paliatywna (dawka 20Gy w 5 frakcjach lub 30 Gy w 10 frakcjach) stopień IV Leczenie NDRP * BSC= dobra opieka paliatywna *w wybranych przypadkach chemioterapia lub radioterapia (paliatywna) 11

12 Standardowe schematy chemioterapii NDRP I linii Cisplatyna + jeden z leków podanych poniżej - winorelbina - gemcytabina - paklitaksel - docetaksel - pemetreksed U wybranych chorych inhibitory kinazy tyrozynowej Max. 4 cykle, z wyjątkiem chorych z dobrą odpowiedzią wówczas dodatkowe 2 cykle Inne możliwości leczenia NDRP - Taxole - Bewacizumab - badania kliniczne Leczenie DRP Leczenie DRP Choroba ograniczona (LD) stan sprawności 0-2 chemio-radioterapia optymalnie schemat jednoczasowej chemioradioterapii. Stosuje się również inne sposoby chemio-radioterapii np. sekwencyjna. stan sprawności 3-4 chemioterapia Leczenie DRP Choroba rozsiana (ED) - chemioterapia Chemioterapia w leczeniu DRP standardowo 4-6 cykli chemioterapia wielolekowa unikać obniżania dawek leków unikać wydłużania przerw między cyklami leczenia częstym następstwem CT granulocytopenia ( / 1500/µl) czy trombocytopenia (< /µl) 12

13 Inne metody leczenia DRP radioterapia przerzutów do OUN, rdzenia kręgowego, kości, krwioplucie i obturacja drzewa oskrzelowego nie reagujące na CT opieka paliatywna leczenie dodatkowe objawowe w trakcie CT i RT Radioterapia (DRP i NDRP) * radykalna * w skojarzeniu z chirurgią i/lub chemioterapią * paliatywna lokoregionalna * paliatywna ognisk przerzutowych w wybranych umiejscowieniach Przeciwwskazania do radioterapii stopień sprawności >2 płyn w jamie opłucnowej czynne zakażenie ubytek masy ciała > 10% w ciągu ostatnich 3 miesięcy zmiany nowotworowe w obu płucach rozpad w obrębie guza niewydolność krążeniowo-oddechowa nie poddająca się leczeniu Wyniki leczenia DRP przeżycia dwuletnie u ok % w stadium LD i 10-13% w stadium ED średni czas przeżycia wzrasta z 2-4 miesięcy u nieleczonych do miesięcy u leczonych w stadium ED i 7 11 miesięcy w stadium LD najczęściej zgony z powodu rozsiewu uogólnionego i wyniszczenia nowotworowego Wyniki leczenia NDRP PROFILAKTYKA przeżycia 5-letnie sumarycznie wszystkich chorych wynoszą ok. 13% leczonych zależne od stopnia zaawansowania choroby i stanu sprawności chorego oraz sposobu leczenia; przeżycia 5-letnie: stopień IA 66-84%; stopień, IB 53-68%, IIA 45%, stopień IIB 36%, stopień IIIA N %, stopień IIIB 13%, stopień IV 9% 13

RAK PŁUCA. Pierwotny rak płuca (RP) jest nowotworem zośliwym wywodzącym się z komórek nabłonkowych. Epidemiologia. Problemy kliniczne: Epidemiologia

RAK PŁUCA. Pierwotny rak płuca (RP) jest nowotworem zośliwym wywodzącym się z komórek nabłonkowych. Epidemiologia. Problemy kliniczne: Epidemiologia RAK PŁUCA Pierwotny rak płuca (RP) jest nowotworem zośliwym wywodzącym się z komórek nabłonkowych. Problemy kliniczne: wzrost zachorowań późne wykrywanie brak skutecznych badań skriningowych złe wyniki

Bardziej szczegółowo

Rak Płuca Epidemiologia i Czynniki Ryzyka

Rak Płuca Epidemiologia i Czynniki Ryzyka Rak Płuca 2014 Epidemiologia i Czynniki Ryzyka Dariusz M. Kowalski Klinika Nowotworów Płuca i Klatki Piersiowej Centrum Onkologii Instytut w Warszawie Warszawa, 16. 09. 2014 EPIDEMIOLOGIA Epidemiologia

Bardziej szczegółowo

Dr hab. n. med. Janusz Skowronek

Dr hab. n. med. Janusz Skowronek Dr hab. n. med. Janusz Skowronek Zakład Brachyterapii Wielkopolskie Centrum Onkologii 19 maja 2007 r. 1 RT raka płuca 19.05.2007 2 1. LECZENIE RADYKALNE A. chorzy nie wyrażający zgody na zabieg, B. chorzy

Bardziej szczegółowo

CZĘŚĆ SZCZEGÓŁOWA NAJCZĘSTSZE NOWOTWORY OBJAWY, ROZPOZNAWANIE I LECZENIE

CZĘŚĆ SZCZEGÓŁOWA NAJCZĘSTSZE NOWOTWORY OBJAWY, ROZPOZNAWANIE I LECZENIE CZĘŚĆ SZCZEGÓŁOWA ROZDZIA 4 NAJCZĘSTSZE NOWOTWORY OBJAWY, ROZPOZNAWANIE I LECZENIE Arkadiusz Jeziorski W Polsce do lekarzy onkologów zgłasza się rocznie ponad 130 tysięcy nowych pacjentów; około 80 tysięcy

Bardziej szczegółowo

Leczenie chirurgiczne niedrobnokomórkowego raka płuca. Klinika Torakochirurgii UM w Poznaniu

Leczenie chirurgiczne niedrobnokomórkowego raka płuca. Klinika Torakochirurgii UM w Poznaniu Leczenie chirurgiczne niedrobnokomórkowego raka płuca Klinika Torakochirurgii UM w Poznaniu EPIDEMIOLOGIA wiatś 1 608 055 zachorowań i 1 376 579 zgonów w 2008 r. Polska: 20 832 zachorowania i 22 348 zgonów

Bardziej szczegółowo

Kliniczne podstawy fizjoterapii w wybranych nowotworach

Kliniczne podstawy fizjoterapii w wybranych nowotworach Kliniczne podstawy fizjoterapii w wybranych nowotworach Rak płuca Główna przyczyna zgonów z powodu nowotworów złośliwych Na Dolnym Śląsku zachorowania kobiet 10%, mężczyzn 28% Przeżycia 5-letnie u mężczyzn

Bardziej szczegółowo

Nowotwory złośliwe skóry. Katedra Onkologii AM w Poznaniu

Nowotwory złośliwe skóry. Katedra Onkologii AM w Poznaniu Nowotwory złośliwe skóry Katedra Onkologii AM w Poznaniu Nowotwory złośliwe skóry Raki: rak podstawnokomórkowy rak kolczystokomórkowy rak płakonabłonkowy Czerniak Nowotwory złośliwe skóryrak podstawnokomórkowy

Bardziej szczegółowo

Wstęp Przedmowa do wydania polskiego Przedmowa 1. Fakty i liczby

Wstęp Przedmowa do wydania polskiego Przedmowa 1. Fakty i liczby Spis treści Wstęp 11 Przedmowa do wydania polskiego 13 Przedmowa 15 1. Fakty i liczby 17 Płuca 17 Węzły chłonne 21 W jaki sposób pracują płuca? 23 Czym jest rak płuc? 24 W jaki sposób dochodzi do rozwoju

Bardziej szczegółowo

Wytyczne postępowania dla lekarzy POZ i lekarzy medycyny pracy w zakresie raka nerki, pęcherza moczowego i prostaty 2011

Wytyczne postępowania dla lekarzy POZ i lekarzy medycyny pracy w zakresie raka nerki, pęcherza moczowego i prostaty 2011 Wytyczne postępowania dla lekarzy POZ i lekarzy medycyny pracy w zakresie raka nerki, pęcherza moczowego i prostaty 2011 Wytyczne postępowania dla lekarzy POZ i lekarzy medycyny pracy w zakresie raka nerki,

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Przedmowa Barbara Czerska... 11 Autorzy... 17 Wykaz skrótów... 19

Spis treści. Przedmowa Barbara Czerska... 11 Autorzy... 17 Wykaz skrótów... 19 Przedmowa Barbara Czerska.................................. 11 Autorzy.................................................... 17 Wykaz skrótów.............................................. 19 Rozdział I.

Bardziej szczegółowo

Leczenie skojarzone w onkologii. Joanna Streb, Oddział Kliniczny Onkologii Szpitala Uniwersyteckiego

Leczenie skojarzone w onkologii. Joanna Streb, Oddział Kliniczny Onkologii Szpitala Uniwersyteckiego Leczenie skojarzone w onkologii Joanna Streb, Oddział Kliniczny Onkologii Szpitala Uniwersyteckiego Zastosowanie leczenia skojarzonego w onkologii Chemioradioterapia sekwencyjna lub jednoczasowa: Nowotwory

Bardziej szczegółowo

WCZESNE OBJAWY CHOROBY NOWOTWOROWEJ U DZIECI

WCZESNE OBJAWY CHOROBY NOWOTWOROWEJ U DZIECI WCZESNE OBJAWY CHOROBY NOWOTWOROWEJ U DZIECI Elżbieta Adamkiewicz-Drożyńska Katedra i Klinika Pediatrii, Hematologii i Onkologii Początki choroby nowotworowej u dzieci Kumulacja wielu zmian genetycznych

Bardziej szczegółowo

Podstawy diagnostyki onkologicznej. Podstawy diagnostyki onkologicznej. Marcin Stępie. pień

Podstawy diagnostyki onkologicznej. Podstawy diagnostyki onkologicznej. Marcin Stępie. pień Marcin Stępie pień Katedra Onkologii i Klinika Onkologii Ginekologicznej AM Wrocław, Dolnośląskie Centrum Onkologii we Wrocławiu. Cele diagnostyki rozpoznanie choroby nowotworowej; ocena zaawansowania

Bardziej szczegółowo

typ 3, sporadyczny; Techniki Obrazowe

typ 3, sporadyczny; Techniki Obrazowe Guz neuroendokrynny żołądka typ 3, sporadyczny; Techniki Obrazowe Mariusz I.Furmanek CSK MSWiA i CMKP Warszawa Ocena wyjściowa, metody strukturalne WHO 2 (rak wysoko zróżnicowany); Endoskopia i/lub EUS;

Bardziej szczegółowo

Leczenie nowotworów tarczycy Dr hab. n. med. Sylwia Grodecka-Gazdecka 2007

Leczenie nowotworów tarczycy Dr hab. n. med. Sylwia Grodecka-Gazdecka 2007 Leczenie nowotworów tarczycy Dr hab. n. med. Sylwia Grodecka-Gazdecka 2007 Klasyfikacja guzów tarczycy wg WHO Guzy nabłonkowe 1. Łagodne 2. Złośliwe Gruczolak pęcherzykowy Inne gruczolaki 2.1. Rak pęcherzykowy

Bardziej szczegółowo

CHŁONIAKI ZŁOŚLIWE U DZIECI

CHŁONIAKI ZŁOŚLIWE U DZIECI Prof. dr hab.med. Jacek Wachowiak CHŁONIAKI ZŁOŚLIWE PODZIAŁ CHŁONIAKI ZŁOŚLIWE 1. CHŁONIAKI NIEZIARNICZE 2. CHOROBA HODGKINA (ZIARNICA ZŁOŚLIWA) EPIDEMIOLOGIA - OK. 10% NOWOTWORÓW Klinika Onkologii, Hematologii

Bardziej szczegółowo

ZBYT PÓŹNE WYKRYWANIE RAKA NERKI ROLA LEKARZA PIERWSZEGO KONTAKTU

ZBYT PÓŹNE WYKRYWANIE RAKA NERKI ROLA LEKARZA PIERWSZEGO KONTAKTU ZBYT PÓŹNE WYKRYWANIE RAKA NERKI ROLA LEKARZA PIERWSZEGO KONTAKTU 14 czerwca 2012 r dr n. med. Piotr Tomczak Klinika Onkologii U.M. Poznań Epidemiologia raka nerki RCC stanowi 2 3% nowotworów złośliwych

Bardziej szczegółowo

Przerzut raka żołądka do migdałka podniebiennego

Przerzut raka żołądka do migdałka podniebiennego Dariusz Kaczmarczyk Przerzut raka żołądka do migdałka podniebiennego Klinika Chirurgii Nowotworów Głowy i Szyi Uniwersytetu Medycznego w Łodzi Kierownik: Prof. dr hab. med. Alina Morawiec Sztandera Opis

Bardziej szczegółowo

2.8. Nowotwory płuc. Bartosz Foroncewicz, Radosław Zagożdżon. 2.8.1. Rak oskrzeli. 2.8.1.1. Etiologia

2.8. Nowotwory płuc. Bartosz Foroncewicz, Radosław Zagożdżon. 2.8.1. Rak oskrzeli. 2.8.1.1. Etiologia 2.8 Nowotwory płuc Bartosz Foroncewicz, Radosław Zagożdżon W płucach umiejscawiają się nowotwory łagodne i złośliwe, a także przerzuty nowotworów pochodzące z innych narządów. Rak oskrzeli stanowi ponad

Bardziej szczegółowo

Agencja Oceny Technologii Medycznych

Agencja Oceny Technologii Medycznych Agencja Oceny Technologii Medycznych www.aotm.gov.pl Rekomendacja nr 139/2014 z dnia 2 czerwca 2014 r. Prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych w sprawie objęcia refundacją produktu leczniczego Giotrif,

Bardziej szczegółowo

Choroby układu oddechowego wśród mieszkańców powiatu ostrołęckiego

Choroby układu oddechowego wśród mieszkańców powiatu ostrołęckiego Choroby układu oddechowego wśród mieszkańców powiatu ostrołęckiego Podczas akcji przebadano 4400 osób. Na badania rozszerzone skierowano ok. 950 osób. Do tej pory przebadano prawie 600 osób. W wyniku pogłębionych

Bardziej szczegółowo

RAK PŁUCA NAJCZĘSTSZY NOWOTWÓR ZWIĄZANY Z NAŁOGIEM PALENIA TYTONIU DR N. MED. M. MATECKA NOWAK 21 KWIETNIA 2007

RAK PŁUCA NAJCZĘSTSZY NOWOTWÓR ZWIĄZANY Z NAŁOGIEM PALENIA TYTONIU DR N. MED. M. MATECKA NOWAK 21 KWIETNIA 2007 RAK PŁUCA NAJCZĘSTSZY NOWOTWÓR ZWIĄZANY Z NAŁOGIEM PALENIA TYTONIU DR N. MED. M. MATECKA NOWAK 21 KWIETNIA 2007 PIERWOTNY RAK PŁUCA I MIEJSCE W ZACHOROWALNOŚCI I UMIERALNOŚCI NA NOWOTWORY ZŁOŚLIWE WŚRÓD

Bardziej szczegółowo

S T R E S Z C Z E N I E

S T R E S Z C Z E N I E STRESZCZENIE Cel pracy: Celem pracy jest ocena wyników leczenia napromienianiem chorych z rozpoznaniem raka szyjki macicy w Świętokrzyskim Centrum Onkologii, porównanie wyników leczenia chorych napromienianych

Bardziej szczegółowo

LECZENIE NIEDROBNOKOMÓRKOWEGO RAKA PŁUCA (ICD-10 C 34)

LECZENIE NIEDROBNOKOMÓRKOWEGO RAKA PŁUCA (ICD-10 C 34) Załącznik B.6. LECZENIE NIEDROBNOKOMÓRKOWEGO RAKA PŁUCA (ICD-10 C 34) ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO ŚWIADCZENIOBIORCY SCHEMAT DAWKOWANIA LEKÓW W PROGRAMIE BADANIA DIAGNOSTYCZNE WYKONYWANE W RAMACH

Bardziej szczegółowo

STATYSTYKI DOTYCZĄCE RAKA PŁUCA

STATYSTYKI DOTYCZĄCE RAKA PŁUCA bioprognos OncoLUNG Nieinwazyjne badanie krwi umożliwiające zasugerowanie diagnozy u pacjentów z podejrzeniem nowotworu złośliwego płuca oraz ograniczenie liczby nieadekwatnych badań diagnostycznych, skrócenie

Bardziej szczegółowo

Radioterapia radykalna i paliatywna w szpiczaku plazmocytowym. Dr n. med. Katarzyna Pudełek

Radioterapia radykalna i paliatywna w szpiczaku plazmocytowym. Dr n. med. Katarzyna Pudełek Radioterapia radykalna i paliatywna w szpiczaku plazmocytowym Dr n. med. Katarzyna Pudełek Rola radioterapii w szpiczaku plazmocytowym Radykalna radioterapia szpiczaka odosobnionego kostnego i pozakostnego

Bardziej szczegółowo

LECZENIE NIEDROBNOKOMÓRKOWEGO RAKA PŁUCA (ICD-10 C-34)

LECZENIE NIEDROBNOKOMÓRKOWEGO RAKA PŁUCA (ICD-10 C-34) Załącznik B.6. LECZENIE NIEDROBNOKOMÓRKOWEGO RAKA PŁUCA (ICD-10 C-34) ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO ŚWIADCZENIOBIORCY SCHEMAT DAWKOWANIA LEKÓW W PROGRAMIE BADANIA DIAGNOSTYCZNE WYKONYWANE W RAMACH

Bardziej szczegółowo

NON-HODGKIN S LYMPHOMA

NON-HODGKIN S LYMPHOMA NON-HODGKIN S LYMPHOMA Klinika Hematologii, Nowotworów Krwi i Transplantacji Szpiku We Wrocławiu Aleksandra Bogucka-Fedorczuk DEFINICJA Chłoniaki Non-Hodgkin (NHL) to heterogeniczna grupa nowotworów charakteryzująca

Bardziej szczegółowo

SpiS TreśCi chirurgia narządowa 51. nowotwory układu pokarmowego VII

SpiS TreśCi chirurgia narządowa 51. nowotwory układu pokarmowego VII Spis treści CHIRURGIA NARZĄDOWA... 1005 51. Nowotwory układu pokarmowego... 1007 51.1. Nowotwory przełyku Andrzej W. Szawłowski... 1007 51.1.1. Wstęp... 1007 51.1.2. Patologia... 1008 51.1.3. Rozpoznanie...

Bardziej szczegółowo

Efektywna kontrola chorych po leczeniu nowotworów jąder

Efektywna kontrola chorych po leczeniu nowotworów jąder Efektywna kontrola chorych po leczeniu nowotworów jąder Marzena Wełnicka-Jaśkiewicz Klinika Onkologii i Radioterapii Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego Efektywna kontrola ścisła obserwacja po leczeniu

Bardziej szczegółowo

zwiększenie świadomości dotyczącej profilaktyki zdrowia akcje promocyjno informacyjne mniej zachorowań na choroby układu oddechowego

zwiększenie świadomości dotyczącej profilaktyki zdrowia akcje promocyjno informacyjne mniej zachorowań na choroby układu oddechowego zwiększenie świadomości dotyczącej profilaktyki zdrowia akcje promocyjno informacyjne badania przesiewowe mniej zachorowań na choroby układu oddechowego ŁYSE CZARNIA MYSZYNIEC BARANOWO KADZIDŁO LELIS RZEKUŃ

Bardziej szczegółowo

Załącznik do OPZ nr 8

Załącznik do OPZ nr 8 Załącznik do OPZ nr 8 Lista raportów predefiniowanych Lp. Tytuł raportu Potencjalny użytkownik raportu 1. Lista chorych na raka stercza w zależności od poziomu antygenu PSA (w momencie stwierdzenia choroby)

Bardziej szczegółowo

Pozytronowa tomografia emisyjna PET zastosowanie kliniczne. CSK MSWiA i CMKP Warszawa

Pozytronowa tomografia emisyjna PET zastosowanie kliniczne. CSK MSWiA i CMKP Warszawa Pozytronowa tomografia emisyjna PET zastosowanie kliniczne Jarosław aw B. Ćwikła CSK MSWiA i CMKP Warszawa Podstawy PET w onkologii Główne wykorzystanie kliniczne - onkologia; Ocena pojedynczych zmian

Bardziej szczegółowo

Nowotwór złośliwy oskrzela i płuca

Nowotwór złośliwy oskrzela i płuca www.oncoindex.org SUBSTANCJE CZYNNE W LECZENIU: Nowotwór złośliwy oskrzela i płuca Bevacizumab Bewacyzumab w skojarzeniu z chemioterapią opartą na pochodnych platyny jest wskazany w leczeniu pierwszego

Bardziej szczegółowo

LECZENIE NIEDROBNOKOMÓRKOWEGO RAKA PŁUCA Z ZASTOSOWANIEM AFATYNIBU I NINTEDANIBU (ICD- 10 C 34)

LECZENIE NIEDROBNOKOMÓRKOWEGO RAKA PŁUCA Z ZASTOSOWANIEM AFATYNIBU I NINTEDANIBU (ICD- 10 C 34) Załącznik B.63. LECZENIE NIEDROBNOKOMÓRKOWEGO RAKA PŁUCA Z ZASTOSOWANIEM AFATYNIBU I NINTEDANIBU (ICD- 10 C 34) ŚWIADCZENIOBIORCY 1. Kryteria kwalifikacji 1) rozpoznanie histologiczne lub cytologiczne

Bardziej szczegółowo

III Klinika Radioterapii i Chemioterapii

III Klinika Radioterapii i Chemioterapii Nowotwory neuroendokrynne płuca Wiesław Bal Centrum Onkologii Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie Oddział w Gliwicach Kierownik Kliniki: Prof. dr hab. med. Rafał Tarnawski WHO 2004 WHO 2015 - Bond. James

Bardziej szczegółowo

Personalizacja leczenia rozsianego raka nerki.

Personalizacja leczenia rozsianego raka nerki. RAFAŁ STEC Personalizacja leczenia rozsianego raka nerki. Warszawa, 13 października 2018 roku Opis przypadku nr 1. Rozpoznanie Data rozpoznania: 07.11.2007 r. Pacjent: 65 lat, K Dane na temat guza: - Stopień

Bardziej szczegółowo

Torakochirurgia

Torakochirurgia Torakochirurgia - 2017 Kryteria rozpoznania i kwalifikacji do leczenia guz płuca - repetytorium Dr n.med. Andrzej Jabłonka Jak podjąć optymalną decyzję? Pacjent Lekarz 1. Skierowanie w celu radykalnego

Bardziej szczegółowo

INNOWACJE W LECZENIU CHORYCH NA RAKA PŁUCA Standaryzacja metod patomorfologicznych w diagnostyce raka płuca w Polsce i na świecie

INNOWACJE W LECZENIU CHORYCH NA RAKA PŁUCA Standaryzacja metod patomorfologicznych w diagnostyce raka płuca w Polsce i na świecie INNOWACJE W LECZENIU CHORYCH NA RAKA PŁUCA Standaryzacja metod patomorfologicznych w diagnostyce raka w Polsce i na świecie W.T. Olszewski Warszawa 21 03 2014 Złośliwe nowotwory nabłonkowe Squamous cell

Bardziej szczegółowo

LECZENIE RAKA PIERSI (ICD-10 C 50)

LECZENIE RAKA PIERSI (ICD-10 C 50) Załącznik B.9. LECZENIE RAKA PIERSI (ICD-10 C 50) ŚWIADCZENIOBIORCY ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO SCHEMAT DAWKOWANIA LEKÓW W PROGRAMIE BADANIA DIAGNOSTYCZNE WYKONYWANE W RAMACH PROGRAMU 1. Leczenie

Bardziej szczegółowo

Program dotyczy wyłącznie kontynuacji leczenia pacjentów włączonych do programu do dnia 30.03.2008.

Program dotyczy wyłącznie kontynuacji leczenia pacjentów włączonych do programu do dnia 30.03.2008. załącznik nr 7 do zarządzenia Nr 36/2008/DGL Prezesa NFZ z dnia 19 czerwca 2008 r. Program dotyczy wyłącznie kontynuacji leczenia pacjentów włączonych do programu do dnia 30.03.2008. 1. Nazwa programu:

Bardziej szczegółowo

Terapeutyczne Programy Zdrowotne 2012 Leczenie glejaków mózgu Załącznik nr 6 do Zarządzenia Nr 59/2011/DGL Prezesa NFZ z dnia 10 października 2011 r.

Terapeutyczne Programy Zdrowotne 2012 Leczenie glejaków mózgu Załącznik nr 6 do Zarządzenia Nr 59/2011/DGL Prezesa NFZ z dnia 10 października 2011 r. Załącznik nr 6 do Zarządzenia Nr 59/2011/DGL Prezesa NFZ z dnia 10 października 2011 r. Nazwa programu: LECZENIE GLEJAKÓW MÓZGU ICD-10 C71 nowotwór złośliwy mózgu Dziedzina medycyny: Onkologia kliniczna,

Bardziej szczegółowo

WYKORZYSTANIE PET/CT W OKOLOGII

WYKORZYSTANIE PET/CT W OKOLOGII WYKORZYSTANIE PET/CT W OKOLOGII Jarosław B. Ćwikła CMKP Warszawa I CSK MSWiA Podstawy PET-CT w onkologii Główne wykorzystanie kliniczne - onkologia; Ocena pojedynczych zmian ogniskowych w płucach (cień

Bardziej szczegółowo

Terapeutyczne Programy Zdrowotne 2010 Leczenie raka nerki Załącznik nr 42 do zarządzenia Nr 8/2010/DGL Prezesa NFZ z dnia 20 stycznia 2010 roku

Terapeutyczne Programy Zdrowotne 2010 Leczenie raka nerki Załącznik nr 42 do zarządzenia Nr 8/2010/DGL Prezesa NFZ z dnia 20 stycznia 2010 roku Załącznik nr 42 do zarządzenia Nr 8/2010/DGL Prezesa NFZ z dnia 20 stycznia 2010 roku Nazwa programu: LECZENIE RAKA NERKI ICD-10 C 64 Dziedzina medycyny: Nowotwór złośliwy nerki za wyjątkiem miedniczki

Bardziej szczegółowo

Pracownia Patologii Ogólnej i Neuropatologii, Katedra Pielęgniarstwa, Gdański Uniwersytet Medyczny

Pracownia Patologii Ogólnej i Neuropatologii, Katedra Pielęgniarstwa, Gdański Uniwersytet Medyczny POZAGONADALNE I POZACZASZKOWE GUZY GERMINALNE (EXTRAGONADAL GERM CELL TUMOR) Ewa IŜycka-Świeszewska Pracownia Patologii Ogólnej i Neuropatologii, Katedra Pielęgniarstwa, Gdański Uniwersytet Medyczny 1.

Bardziej szczegółowo

LECZENIE NIEDROBNOKOMÓRKOWEGO RAKA PŁUCA Z ZASTOSOWANIEM AFATYNIBU (ICD-10 C 34)

LECZENIE NIEDROBNOKOMÓRKOWEGO RAKA PŁUCA Z ZASTOSOWANIEM AFATYNIBU (ICD-10 C 34) Załącznik B.63. LECZENIE NIEDROBNOKOMÓRKOWEGO RAKA PŁUCA Z ZASTOSOWANIEM AFATYNIBU (ICD-10 C 34) ŚWIADCZENIOBIORCY 1. Kryteria kwalifikacji 1) rozpoznanie histologiczne lub cytologiczne raka gruczołowego

Bardziej szczegółowo

LECZENIE NIEDROBNOKOMÓRKOWEGO RAKA PŁUCA Z ZASTOSOWANIEM AFATYNIBU (ICD-10 C 34)

LECZENIE NIEDROBNOKOMÓRKOWEGO RAKA PŁUCA Z ZASTOSOWANIEM AFATYNIBU (ICD-10 C 34) Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 825 Poz. 71 Załącznik B.63. LECZENIE NIEDROBNOKOMÓRKOWEGO RAKA PŁUCA Z ZASTOSOWANIEM AFATYNIBU (ICD-10 C 34) ŚWIADCZENIOBIORCY 1. Kryteria kwalifikacji 1) rozpoznanie

Bardziej szczegółowo

LECZENIE NIEDROBNOKOMÓRKOWEGO RAKA PŁUCA Z ZASTOSOWANIEM AFATYNIBU (ICD-10 C 34)

LECZENIE NIEDROBNOKOMÓRKOWEGO RAKA PŁUCA Z ZASTOSOWANIEM AFATYNIBU (ICD-10 C 34) Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 731 Poz. 48 Załącznik B.63. LECZENIE NIEDROBNOKOMÓRKOWEGO RAKA PŁUCA Z ZASTOSOWANIEM AFATYNIBU (ICD-10 C 34) ŚWIADCZENIOBIORCY 1. Kryteria kwalifikacji 1) rozpoznanie

Bardziej szczegółowo

LECZENIE NIEDROBNOKOMÓRKOWEGO RAKA PŁUCA (ICD-10 C 34)

LECZENIE NIEDROBNOKOMÓRKOWEGO RAKA PŁUCA (ICD-10 C 34) Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 519 Poz. 42 Załącznik B.6. LECZENIE NIEDROBNOKOMÓRKOWEGO RAKA PŁUCA (ICD-10 C 34) ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO ŚWIADCZENIOBIORCY 1. Kryteria kwalifikacji 1.1 Pierwsza

Bardziej szczegółowo

Ośrodki medyczne wykonujące procedury diagnostyczno-terapeutyczne powinny mieć następujące możliwości:

Ośrodki medyczne wykonujące procedury diagnostyczno-terapeutyczne powinny mieć następujące możliwości: REKOMENDACJE KONSULTANTA KRAJOWEGO W DZIEDZINIE CHIRURGII ONKOLOGICZNEJ ORAZ POLSKIEGO TOWARZYSTWA CHIRURGII ONKOLOGICZNEJ W ZAKRESIE DIAGNOSTYKI I LECZENIA CHORYCH NA RAKA JELITA GRUBEGO REKOMENDACJE

Bardziej szczegółowo

Nowotwory płuca i opłucnej oraz śródpiersia

Nowotwory płuca i opłucnej oraz śródpiersia Redakcja: Maciej Krzakowski, Jacek Jassem Zespół autorski: Maciej Krzakowski, Jacek Jassem, Rafał Dziadziuszko, Dariusz M. Kowalski, Włodzimierz Olszewski, Tadeusz Orłowski, Witold Rzyman, Malwina Smorczewska

Bardziej szczegółowo

LECZENIE NIEDROBNOKOMÓRKOWEGO RAKA PŁUCA (ICD-10 C 34)

LECZENIE NIEDROBNOKOMÓRKOWEGO RAKA PŁUCA (ICD-10 C 34) Załącznik B.6. LECZENIE NIEDROBNOKOMÓRKOWEGO RAKA PŁUCA (ICD-10 C 34) ZAKRES WIADCZENIA GWARANTOWANEGO WIADCZENIOBIORCY 1. Kryteria kwalifikacji 1.1 Pierwsza linia leczenia 1.1.1 Leczenie przy wykorzystaniu

Bardziej szczegółowo

DIAGNOSTYKA ULTRASONOGRAFICZNA TARCZYCY. Michał Brzewski Anna Jakubowska Zakład Radiologii Pediatrycznej AM Warszawa

DIAGNOSTYKA ULTRASONOGRAFICZNA TARCZYCY. Michał Brzewski Anna Jakubowska Zakład Radiologii Pediatrycznej AM Warszawa DIAGNOSTYKA ULTRASONOGRAFICZNA TARCZYCY Michał Brzewski Anna Jakubowska Zakład Radiologii Pediatrycznej AM Warszawa 1 PROBLEMY DIAGNOSTYCZNE Wady rozwojowe Wole Guzki tarczycy Nowotwory tarczycy Zaburzenia

Bardziej szczegółowo

ELEKTROMAGNETYCZNA NAWIGACJA W DIAGNOSTYCE OBWODOWYCH GUZKÓW PŁUC

ELEKTROMAGNETYCZNA NAWIGACJA W DIAGNOSTYCE OBWODOWYCH GUZKÓW PŁUC ELEKTROMAGNETYCZNA NAWIGACJA W DIAGNOSTYCE OBWODOWYCH GUZKÓW PŁUC płk dr hab. n. med. A. CHCIAŁOWSKI WOJSKOWY INSTYTUT MEDYCZNY Warszawa CIEŃ OKRĄGŁY PŁUCA Przeważnie rozpoznanie przypadkowe Powyżej 150

Bardziej szczegółowo

LECZENIE NIEDROBNOKOMÓRKOWEGO RAKA PŁUCA (ICD-10 C 34)

LECZENIE NIEDROBNOKOMÓRKOWEGO RAKA PŁUCA (ICD-10 C 34) Załącznik B.6. LECZENIE NIEDROBNOKOMÓRKOWEGO RAKA PŁUCA (ICD-10 C 34) ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO SCHEMAT DAWKOWANIA LEKÓW W BADANIA DIAGNOSTYCZNE WYKONYWANE W ŚWIADCZENIOBIORCY PROGRAMIE RAMACH

Bardziej szczegółowo

MIĘDZYBŁONIAK OPŁUCNEJ (Malignant Pleural Mesothelioma) Renata Langfort

MIĘDZYBŁONIAK OPŁUCNEJ (Malignant Pleural Mesothelioma) Renata Langfort MIĘDZYBŁONIAK OPŁUCNEJ (Malignant Pleural Mesothelioma) Renata Langfort 1. Rodzaj materiału chirurgicznego: opłucna inne brak moŝliwości określenia 2. Procedura chirurgiczna: dekortykacja opłucnej pleurektomia

Bardziej szczegółowo

LECZENIE NIEDROBNOKOMÓRKOWEGO RAKA PŁUCA (ICD-10 C 34)

LECZENIE NIEDROBNOKOMÓRKOWEGO RAKA PŁUCA (ICD-10 C 34) Załącznik B.6. LECZENIE NIEDROBNOKOMÓRKOWEGO RAKA PŁUCA (ICD-10 C 34) ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO ŚWIADCZENIOBIORCY 1. Kryteria kwalifikacji 1.1 Pierwsza linia leczenia 1.1.1 Leczenie przy wykorzystaniu

Bardziej szczegółowo

Nowotwory płuca i opłucnej oraz śródpiersia

Nowotwory płuca i opłucnej oraz śródpiersia Nowotwory płuca i opłucnej oraz śródpiersia Redakcja: Maciej Krzakowski, Jacek Jassem Zespół autorski: Maciej Krzakowski, Jacek Jassem, Rafał Dziadziuszko, Dariusz M. Kowalski, Włodzimierz Olszewski, Tadeusz

Bardziej szczegółowo

Opis programu Leczenie radioizotopowe

Opis programu Leczenie radioizotopowe Opis programu Leczenie radioizotopowe I. Leczenie radioizotopowe z zastosowaniem 131-I Leczenie dotyczy schorzeń tarczycy (choroby Graves-Basedowa, wola guzowatego, guzów autonomicznych). Polega ono na

Bardziej szczegółowo

Rak prostaty męska sprawa. Dr med. Piotr Machoy

Rak prostaty męska sprawa. Dr med. Piotr Machoy Rak prostaty męska sprawa Dr med. Piotr Machoy Wstęp Rocznie w Europie ok. 10% zgonów u mężczyzn z powodu chorób nowotworowych spowodowanych jest przez raka prostaty Rak prostaty (RS) jest jednym z trzech

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia.2018 r. w sprawie Krajowego Rejestru Nowotworów

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia.2018 r. w sprawie Krajowego Rejestru Nowotworów ROZPORZĄDZENIE Projekt z dnia 20.02.2018 r. MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia.2018 r. w sprawie Krajowego Rejestru Nowotworów Na podstawie art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 28 kwietnia 2011 r. o systemie informacji

Bardziej szczegółowo

Moje dziecko czeka TORAKOTOMIA - zabieg operacyjny klatki piersiowej

Moje dziecko czeka TORAKOTOMIA - zabieg operacyjny klatki piersiowej Moje dziecko czeka TORAKOTOMIA - zabieg operacyjny klatki piersiowej Jednym z najczęstszych miejsc, gdzie nowotwory narządu ruchu dają przerzuty, są płuca Część zmian stwierdzanych w płucach będzie wymagała

Bardziej szczegółowo

Centrum Pulmonologii i Torakochirurgii w Bystrej (dawniej : Specjalistyczny Zespół Chorób Płuc i Gruźlicy)

Centrum Pulmonologii i Torakochirurgii w Bystrej (dawniej : Specjalistyczny Zespół Chorób Płuc i Gruźlicy) Centrum Pulmonologii i posiada w swojej strukturze 8 oddziałów szpitalnych w tym Oddział Chirurgii Klatki Piersiowej ( zamiennie - torakochirurgii) Oddział został utworzony w latach 50 tych ubiegłego stulecia

Bardziej szczegółowo

Nowotwory płuca i opłucnej oraz śródpiersia

Nowotwory płuca i opłucnej oraz śródpiersia Redakcja: Maciej Krzakowski, Jacek Jassem Zespół autorski: Maciej Krzakowski, Jacek Jassem, Rafał Dziadziuszko, Dariusz M. Kowalski, Włodzimierz Olszewski, Tadeusz Orłowski, Witold Rzyman, Malwina Smorczewska

Bardziej szczegółowo

Ocena czynników rokowniczych w raku płaskonabłonkowym przełyku w materiale Kliniki Chirurgii Onkologicznej AM w Gdańsku doniesienie wstępne

Ocena czynników rokowniczych w raku płaskonabłonkowym przełyku w materiale Kliniki Chirurgii Onkologicznej AM w Gdańsku doniesienie wstępne Ocena czynników rokowniczych w raku płaskonabłonkowym przełyku w materiale Kliniki Chirurgii Onkologicznej AM w Gdańsku doniesienie wstępne Świerblewski M. 1, Kopacz A. 1, Jastrzębski T. 1 1 Katedra i

Bardziej szczegółowo

BRACHYTERAPIA RAKA PŁUCA. P o radn ik d la Pacjent ó w

BRACHYTERAPIA RAKA PŁUCA. P o radn ik d la Pacjent ó w BRACHYTERAPIA RAKA PŁUCA P o radn ik d la Pacjent ó w INFORMACJE O PUBLIKACJI SPIS TREŚCI 2 3 Opracowanie tekstu dr hab. n. med. Janusz Skowronek Opracowanie graficzne Aleksandra Robaszkiewicz, GoldFish

Bardziej szczegółowo

BRACHYTERAPIA RAKA PŁUCA. P o radn ik d la Pacjent ó w

BRACHYTERAPIA RAKA PŁUCA. P o radn ik d la Pacjent ó w BRACHYTERAPIA RAKA PŁUCA P o radn ik d la Pacjent ó w 2 INFORMACJE O PUBLIKACJI Opracowanie tekstu dr hab. n. med. Janusz Skowronek Opracowanie graficzne Aleksandra Robaszkiewicz, GoldFish Studio Konsultacja

Bardziej szczegółowo

Rak piersi - zagrożenie cywilizacyjne

Rak piersi - zagrożenie cywilizacyjne Rak piersi - zagrożenie cywilizacyjne dr n. med. Marcin Wiszniewski, Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. M. Kopernika w Łodzi Regionalny Ośrodek Onkologiczny II Ogólnopolska Konferencja Medycyny Pracy

Bardziej szczegółowo

LECZENIE NIEDROBNOKOMÓRKOWEGO RAKA PŁUCA (ICD-10 C 34)

LECZENIE NIEDROBNOKOMÓRKOWEGO RAKA PŁUCA (ICD-10 C 34) Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 610 Poz. 79 Załącznik B.6. LECZENIE NIEDROBNOKOMÓRKOWEGO RAKA PŁUCA (ICD-10 C 34) ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO ŚWIADCZENIOBIORCY 1. Kryteria kwalifikacji 1.1 Pierwsza

Bardziej szczegółowo

Terapeutyczne Programy Zdrowotne 2009 Leczenie raka piersi Załącznik nr 6 do Zarządzenia Nr 41/2009 Prezesa NFZ z dnia 15 września 2009 roku

Terapeutyczne Programy Zdrowotne 2009 Leczenie raka piersi Załącznik nr 6 do Zarządzenia Nr 41/2009 Prezesa NFZ z dnia 15 września 2009 roku Załącznik nr 6 do Zarządzenia Nr 41/2009 Prezesa NFZ z dnia 15 września 2009 roku Nazwa programu: LECZENIE RAKA PIERSI ICD-10 C 50 nowotwór złośliwy sutka Dziedzina medycyny: onkologia kliniczna I. Cel

Bardziej szczegółowo

Leczenie systemowe raka piersi

Leczenie systemowe raka piersi Leczenie systemowe raka piersi Marcin Napierała specjalista onkologii klinicznej Oddział Onkologii Ogólnej SP ZOZ Szpital Wojewódzki Zielona Góra Leczenie systemowe raka piersi Leczenie systemowe raka

Bardziej szczegółowo

Bariery w dostępie do terapii refundowanych w Polsce na przykładzie raka płuca

Bariery w dostępie do terapii refundowanych w Polsce na przykładzie raka płuca Bariery w dostępie do terapii refundowanych w Polsce na przykładzie raka płuca Prof. dr hab. Joanna Chorostowska-Wynimko Zakład Genetyki i Immunologii Klinicznej Mężczyźni 2013 Zachorowania Zgony Umieralność

Bardziej szczegółowo

VII. ŚWIADCZENIA MEDYCYNY NUKLEARNEJ. LP. Nazwa świadczenia gwarantowanego Warunki realizacji świadczeń

VII. ŚWIADCZENIA MEDYCYNY NUKLEARNEJ. LP. Nazwa świadczenia gwarantowanego Warunki realizacji świadczeń VII. ŚWIADCZENIA MEDYCYNY NUKLEARNEJ LP. Nazwa świadczenia gwarantowanego Warunki realizacji świadczeń 1. Scyntygrafia i radioizotopowe badanie czynnościowe tarczycy 1) gamma kamera planarna lub scyntygraf;

Bardziej szczegółowo

Rak tarczycy. Jadwiga Szymczak. Katedra i Klinika Endokrynologii, Diabetologii i Leczenia Izotopami Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu

Rak tarczycy. Jadwiga Szymczak. Katedra i Klinika Endokrynologii, Diabetologii i Leczenia Izotopami Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu Rak tarczycy Jadwiga Szymczak Katedra i Klinika Endokrynologii, Diabetologii i Leczenia Izotopami Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu Uproszczona klasyfikacja nowotworów złośliwych tarczycy wg ATA A. Rak

Bardziej szczegółowo

LECZENIE ZAAWANSOWANEGO RAKA JELITA GRUBEGO (ICD-10 C 18 C 20)

LECZENIE ZAAWANSOWANEGO RAKA JELITA GRUBEGO (ICD-10 C 18 C 20) Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 511 Poz. 42 Załącznik B.4. LECZENIE ZAAWANSOWANEGO RAKA JELITA GRUBEGO (ICD-10 C 18 C 20) ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO ŚWIADCZENIOBIORCY 1. Leczenie zaawansowanego

Bardziej szczegółowo

Dr n. med. Anna Prokop-Staszecka Dyrektor Krakowskiego Szpitala Specjalistycznego im. Jana Pawła II

Dr n. med. Anna Prokop-Staszecka Dyrektor Krakowskiego Szpitala Specjalistycznego im. Jana Pawła II Dr n. med. Anna Prokop-Staszecka Dyrektor Krakowskiego Szpitala Specjalistycznego im. Jana Pawła II Przewodnicząca Komisji Ekologii i Ochrony Powietrza Rady Miasta Krakowa Schorzenia dolnych dróg oddechowych

Bardziej szczegółowo

KURS KWALIFIKACYJNY Pielęgniarstwo onkologiczne. OTWARCIE KURSU KWALIFIKACYJNEGO Kierownik kursu: mgr Anna Kosowska godz.14:30

KURS KWALIFIKACYJNY Pielęgniarstwo onkologiczne. OTWARCIE KURSU KWALIFIKACYJNEGO Kierownik kursu: mgr Anna Kosowska godz.14:30 OTWARCIE KURSU KWALIFIKACYJNEGO Kierownik kursu: godz.14:30 Wywiad, dane biograficzne, sytuacja psychospołeczna i socjoekonomiczna - ważne elementy w badaniu psychoonkologicznym 8 września 2017 r. Wskazania

Bardziej szczegółowo

Wydłużenie życia chorych z rakiem płuca - nowe możliwości

Wydłużenie życia chorych z rakiem płuca - nowe możliwości Wydłużenie życia chorych z rakiem płuca - nowe możliwości Pulmonologia 2015, PAP, Warszawa, 26 maja 2015 1 Epidemiologia raka płuca w Polsce Pierwszy nowotwór w Polsce pod względem umieralności. Tendencja

Bardziej szczegółowo

Cykl kształcenia 2013-2016

Cykl kształcenia 2013-2016 203-206 SYLABUS Nazwa Fizjoterapia kliniczna w chirurgii, onkologii i medycynie paliatywnej. Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot Wydział Medyczny, Instytut Fizjoterapii Kod Studia Kierunek studiów Poziom

Bardziej szczegółowo

Rak pęcherza moczowego - chemioterapia jako element leczenia skojarzonego

Rak pęcherza moczowego - chemioterapia jako element leczenia skojarzonego Rak pęcherza moczowego - chemioterapia jako element leczenia skojarzonego Elżbieta Senkus-Konefka Klinika Onkologii i Radioterapii Gdański Uniwersytet Medyczny Kliknij ikonę, aby dodać obraz 888 cystektomii

Bardziej szczegółowo

Leczenie kobiet z zaawansowanym HER2+ rakiem piersi

Leczenie kobiet z zaawansowanym HER2+ rakiem piersi ZACHODNIOPOMORSKIE CENTRUM ONKOLOGII BREAST- CENTER Five-year full Accreditation (November 2013 - October 2018) Leczenie kobiet z zaawansowanym HER2+ rakiem piersi Akademia Dziennikarzy Medycznych 28.05.2019

Bardziej szczegółowo

LECZENIE NIEDROBNOKOMÓRKOWEGO RAKA PŁUCA (ICD-10 C 34)

LECZENIE NIEDROBNOKOMÓRKOWEGO RAKA PŁUCA (ICD-10 C 34) Załącznik B.6. LECZENIE NIEDROBNOKOMÓRKOWEGO RAKA PŁUCA (ICD-10 C 34) ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO ŚWIADCZENIOBIORCY 1. Kryteria kwalifikowania chorych na niedrobnokomórkowego raka płuca do leczenia

Bardziej szczegółowo

Terapeutyczne Programy Zdrowotne 2009 Leczenie nowotworów podścieliska przewodu pokarmowego (GIST) Załącznik nr 9

Terapeutyczne Programy Zdrowotne 2009 Leczenie nowotworów podścieliska przewodu pokarmowego (GIST) Załącznik nr 9 Załącznik nr 9 Nazwa programu: do Zarządzenia Nr 41/2009 Prezesa NFZ z dnia 15 września 2009 roku LECZENIE NOWOTWORÓW PODŚCIELISKA PRZEWODU POKARMOWEGO (GIST) ICD 10 grupa rozpoznań obejmująca nowotwory

Bardziej szczegółowo

Rak trzonu macicy. Radioterapia samodzielna lub w skojarzeniu z leczeniem systemowym. Czy są jasne wytyczne?

Rak trzonu macicy. Radioterapia samodzielna lub w skojarzeniu z leczeniem systemowym. Czy są jasne wytyczne? Rak trzonu macicy. Radioterapia samodzielna lub w skojarzeniu z leczeniem systemowym. Czy są jasne wytyczne? dr n. med. Katarzyna Raczek-Zwierzycka III Klinika Radioterapii i Chemioterapii Centrum Onkologii-Instytut

Bardziej szczegółowo

LECZENIE RAKA PIERSI ICD-10 C

LECZENIE RAKA PIERSI ICD-10 C załącznik nr 5 do zarządzenia Nr 36/2008/DGL Prezesa NFZ z dnia 19 czerwca 2008 r. Nazwa programu: LECZENIE RAKA PIERSI ICD-10 C 50 nowotwór złośliwy sutka Dziedzina medycyny: onkologia kliniczna I. Cel

Bardziej szczegółowo

Rak trzonu macicy. Epidemiologia i etiologia. Diagnostyka. Ocena stopnia zaawansowania klinicznego. Rozpoznanie. Patomorfologia

Rak trzonu macicy. Epidemiologia i etiologia. Diagnostyka. Ocena stopnia zaawansowania klinicznego. Rozpoznanie. Patomorfologia Rak trzonu macicy Epidemiologia i etiologia Rak trzonu macicy (rak endometrium) jest zaliczany do najlepiej rokujących nowotworów złośliwych narządu płciowego kobiety (przeżycie 5 letnie wynosi około 65%

Bardziej szczegółowo

Sebastian Ochenduszko. Katedra i Klinika Onkologii Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego

Sebastian Ochenduszko. Katedra i Klinika Onkologii Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego Sebastian Ochenduszko Katedra i Klinika Onkologii Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego Krajowy Rejestr Nowotworów: rocznie rak płuca rozpoznawany jest u ok. 16 tys M i ok. 5 tys K Rak płuca jest

Bardziej szczegółowo

Rak nerki. Patrycja Tudrej Biotechnologia, II rok USM

Rak nerki. Patrycja Tudrej Biotechnologia, II rok USM Rak nerki Patrycja Tudrej Biotechnologia, II rok USM Budowa nerki (http://www.cancerresearchuk.org/; zmodyfikowano) 2 Charakterystyka epidemiologiczna raka nerki 3 pod względem występowania nowotwór urologiczny

Bardziej szczegółowo

LECZENIE NIEDROBNOKOMÓRKOWEGO RAKA PŁUCA (ICD-10 C 34)

LECZENIE NIEDROBNOKOMÓRKOWEGO RAKA PŁUCA (ICD-10 C 34) Załącznik B.6. LECZENIE NIEDROBNOKOMÓRKOWEGO RAKA PŁUCA (ICD-10 C 34) ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO ŚWIADCZENIOBIORCY 1. Kryteria kwalifikacji 1.1 Pierwsza linia leczenia 1.1.1 Leczenie przy wykorzystaniu

Bardziej szczegółowo

Ocena immunologiczna i genetyczna białaczkowych komórek macierzystych

Ocena immunologiczna i genetyczna białaczkowych komórek macierzystych Karolina Klara Radomska Ocena immunologiczna i genetyczna białaczkowych komórek macierzystych Streszczenie Wstęp Ostre białaczki szpikowe (Acute Myeloid Leukemia, AML) to grupa nowotworów mieloidalnych,

Bardziej szczegółowo

Przerzuty raka płuca do mózgu - postępowanie multidyscyplinarne.

Przerzuty raka płuca do mózgu - postępowanie multidyscyplinarne. Przerzuty raka płuca do mózgu - postępowanie multidyscyplinarne. Rak płuca jest najczęściej spotykanym nowotworem złośliwym u mężczyzn, powodującym około 1/3 zachorowań i zgonów z przyczyn nowotworowych.

Bardziej szczegółowo

BADANIA RADIOLOGICZNE, TOMOGRAFIA KOMPUTEROWA, REZONANS MAGNETYCZNY W DIAGNOSTYCE

BADANIA RADIOLOGICZNE, TOMOGRAFIA KOMPUTEROWA, REZONANS MAGNETYCZNY W DIAGNOSTYCE BADANIA RADIOLOGICZNE, TOMOGRAFIA KOMPUTEROWA, REZONANS MAGNETYCZNY W DIAGNOSTYCE SZPICZAKA MNOGIEGO Bartosz Białczyk Ośrodek Diagnostyki, Terapii i Telemedycyny KSS im. Jana Pawła II Szpiczak mnogi multiple

Bardziej szczegółowo

LECZENIE NIEDROBNOKOMÓRKOWEGO RAKA PŁUCA (ICD-10 C 34)

LECZENIE NIEDROBNOKOMÓRKOWEGO RAKA PŁUCA (ICD-10 C 34) Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 566 Poz. 71 Załącznik B.6. LECZENIE NIEDROBNOKOMÓRKOWEGO RAKA PŁUCA (ICD-10 C 34) ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO ŚWIADCZENIOBIORCY 1. Kryteria kwalifikacji 1.1 Pierwsza

Bardziej szczegółowo

I ROZPOZNANIE CHORÓB PŁUC I OSKRZELI

I ROZPOZNANIE CHORÓB PŁUC I OSKRZELI spis treści I ROZPOZNANIE CHORÓB PŁUC I OSKRZELI 1. BADANIE PODMIOTOWE I PRZEDMIOTOWE................... 17 Barbara Kuźnar-Kamińska 1.1. Wywiad......................................... 17 1.1.1. Badanie

Bardziej szczegółowo

ANEKS III UZUPEŁNIENIA DO CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO ORAZ ULOTKI PLA PACJENTA

ANEKS III UZUPEŁNIENIA DO CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO ORAZ ULOTKI PLA PACJENTA ANEKS III UZUPEŁNIENIA DO CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO ORAZ ULOTKI PLA PACJENTA 25 UZUPEŁNIENIA ZAWARTE W ODPOWIEDNICH PUNKTACH CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO DLA PRODUKTÓW ZAWIERAJĄCYCH

Bardziej szczegółowo

VI.2 Podsumowanie planu zarządzania ryzykiem dla produktu leczniczego Pemetrexed Stada przeznaczone do publicznej wiadomości

VI.2 Podsumowanie planu zarządzania ryzykiem dla produktu leczniczego Pemetrexed Stada przeznaczone do publicznej wiadomości VI.2 Podsumowanie planu zarządzania ryzykiem dla produktu leczniczego Pemetrexed Stada przeznaczone do publicznej wiadomości VI.2.1 Omówienie rozpowszechnienia choroby Rak płuca jest jedną z najczęstszych

Bardziej szczegółowo

Rak płuca postępy 2014

Rak płuca postępy 2014 Rak płuca postępy 2014 Dr n. med. Adam Płużański Klinika Nowotworów Płuca i Klatki Piersiowej Centrum Onkologii-Instytut im. M. Skłodowskiej-Curie w Warszawie Onkologia 2014. Warszawa, 21/10/2014 r. Epidemiologia

Bardziej szczegółowo

Podkowiańska Wyższa Szkoła Medyczna im. Z. i J. Łyko. Syllabus przedmiotowy 2017/ /2022 r.

Podkowiańska Wyższa Szkoła Medyczna im. Z. i J. Łyko. Syllabus przedmiotowy 2017/ /2022 r. Podkowiańska Wyższa Szkoła Medyczna im. Z. i J. Łyko Syllabus przedmiotowy 207/208 202/2022 r. Wydział Fizjoterapii Kierunek studiów Fizjoterapia Specjalność ----------- Forma studiów Stacjonarne Stopień

Bardziej szczegółowo

10 WSKAZÓWEK DLA CHORYCH NA NOWOTWORY ZŁOŚLIWE PŁUCA Rozp

10 WSKAZÓWEK DLA CHORYCH NA NOWOTWORY ZŁOŚLIWE PŁUCA Rozp 10 WSKAZÓWEK DLA CHORYCH NA NOWOTWORY ZŁOŚLIWE PŁUCA Rozp oznanie choroby nowotworowej wiąże się z dużym obciążeniem psychicznym i fizycznym. Obecność kogoś bliskiego, pielęgniarki i innych chorych pomoże

Bardziej szczegółowo