Rak Płuca Epidemiologia i Czynniki Ryzyka

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Rak Płuca Epidemiologia i Czynniki Ryzyka"

Rafał Matusiak
5 lat temu
Przeglądów:

1 Rak Płuca 2014 Epidemiologia i Czynniki Ryzyka Dariusz M. Kowalski Klinika Nowotworów Płuca i Klatki Piersiowej Centrum Onkologii Instytut w Warszawie Warszawa,

2 EPIDEMIOLOGIA

3 Epidemiologia Czynniki ryzyka zachorowań na nowotwory złośliwe 1. Tytoń 25% - 40% 2. Alkohol 2% - 4% 3. Dieta 10% - 70% 4. Zachowania seksualne 1% - 13% 5. Ekspozycja zawodowa 2% - 8% 6. Zanieczyszczenie środowiska 1% - 5%

4 Epidemiologia Przyczyny wzrostu zachorowań na nowotwory złośliwe 1. Zwiększenie liczby ludności Polski 2. Zwiększenie liczby ludności po 50 roku życia mln; mln 3. Zwiększenie ekspozycji na czynniki rakotwórcze

5 Epidemiologia - Nowotwory tytonio - zależne 1. Rak płuca 2. Rak tchawicy 3. Rak krtani 4. Rak gardła 5. Rak pęcherza moczowego 6. Rak nerki 7. Rak żołądka 8. Rak przełyku 9. Rak trzustki

6 Rak płuca wobec spożycia kawy - metaanaliza Naping T i wsp. Lung Cancer 2010; 67: 17-22

7 Epidemiologia Rak ELBLĄG nowych Płuca zachorowań KOSZALIN rocznie zgonów rocznie TARNÓW PŁOCK mężczyźni kobiety OPOLE KALISZ

8 Epidemiologia - najczęstsze nowotwory złośliwe mężczyźni 1. Płuco % 2. Żołądek 9.0% 3. Gruczoł krokowy 5.9% 4. Odbytnica 4.5% 5. Trzustka 4.0% 6. Pęcherz moczowy 4.0% 7. Okrężnica 3.8% 8. Krtań 3.5% 9. Nerka 3.0%

9 Epidemiologia- najczęstsze nowotwory złośliwe kobiety 1. Nowotwory piersi 14.1% 2. Płuco 10.1% 3. Żołądek 6.8% 4. Szyjka macicy 6.0% 5. Okrężnica 5.9% 6. Jajnik 5.7% 7. Odbytnica 5.5% 8. Trzustka 4.9% 9. Pęcherzyk żółciowy 4.2%

10 Epidemiologia Ahmedin J i wsp. CA Cancer J Clin 2010; 60: 1-24

11 Epidemiologia zachorowania Ahmedin J i wsp. CA Cancer J Clin 2010; 60: 1-24

12 Epidemiologia zgony mężczyźni Ahmedin J i wsp. CA Cancer J Clin 2010; 60: 1-24

13 Epidemiologia- zgony kobiety Ahmedin J i wsp. CA Cancer J Clin 2010; 60: 1-24

14 Rak Płuca ~ nowych rozpoznań raka płuca NDRP i DRP > 80% NDRP Około 15% zmiany resekcyjne Większość chorych operowanych wymaga leczenia uzupełniającego

15 HISTOPATOLOGIA

16 Złośliwe nowotwory nabłonkowe płuca podział WHO Rak płaskonabłonkowy Rak gruczołowy Rak wielkokomórkowy Rak drobnokomórkowy Rak niedrobnokomórkowy (NOS) Rak złożony (SQC+AC) Rak pleomorficzny, rak mięsakowaty lub z elementami mięsaka Rakowiaki Raki typu gruczołów ślinowych

17 Główne typy raka płuca 1. Rak płaskonabłonkowy 90% 2. Gruczolakorak 3. Rak wielkokomórkowy 4. Rak drobnokomórkowy

18 Rak płaskonabłonkowy - cechy kliniczno-biologiczne Lokalizacja Przebieg Przerzuty Postacie specjalne Różnicowanie centralna stosunkowo wolny węzły wnęki guz Pancousta ropień

19 Gruczolakorak - cechy kliniczno-biologiczne Lokalizacja Przebieg Przerzuty Postacie specjalne Różnicowanie obwodowa szybki drogą krwi, mózg Ca in situ przerzuty, gruźliczak

20 Rak drobnokomórkowy - cechy kliniczno-biologiczne Lokalizacja centralna, pośrednia Przebieg bardzo szybki Przerzuty rozsiane, mózg Postacie specjalne brak Różnicowanie rak vs rakowiak atypowy vs rakowiak

21 Rak płuca NIEDROBNOKOMÓRKOWE RAK PŁASKONABŁONKOWY GRUCZOLAKORAK RAK WIELKOKOMÓRKOWY DROBNOKOMÓRKOWY RAK DROBNOKOMÓRKOWY I JEGO PODTYP

22 Nowa klasyfikacja raków płuca wg IASLC Zmiany przedinwazyjne Atypowa Hyperplazja Gruczołowa (Atypical adenomatous hyperplasia) Rak Gruczołowy in situ (Adenocarcinoma in situ - formerly BAC) Travis WD i wsp. J Thorac Oncol 2011; 6:

23 Nowa klasyfikacja raków płuca wg IASLC Preinvasive lesions Minimally invasive adenocarcinoma ( 3cm lepidic with < 5mm invasive) Invasive adenocarcinoma Variants of invasive adenocarcinoma Travis WD i wsp. J Thorac Oncol 2011; 6:

24 Nowa klasyfikacja raków płuca wg IASLC Rak Gruczołowy Inwazyjny Lepidic predominant Acinar predominant Papillary predominant Micropapillary predominant Solid predominant with mucin production

25 Rozpoznanie histopatologiczne Cechy morfologiczne Immunohistochemia Mikroskopia elektronowa Immunohistochemia w ME

26 CARCINOMA PLANOEPITHELIALE ADENOCARCINOMA LARGE CELL SMALL CELL

27 BADANIE HISTOPATOLOGICZNE CZY BADANIE CYTOLOGICZNE?

28 Wskazania do badania HP guzów płuca ROZPOZNANIE NOWOTWORU OKREŚLENIE JAK NAJDOKŁADNIEJSZE TYPU HISTOLOGICZNEGO

29 Rodzaj materiału do oceny cytologicznej PLWOCINA POPŁUCZYNY OSKRZELOWE WYMAZ OSKRZELOWY BAC PRZEZ KLATKĘ PIERSIOWĄ BAC PRZEZOSKRZELOWA (EBUS) EUS PŁYN OPŁUCNOWY

31 Diagnostyka do 2010 roku RAK DROBNOKOMÓRKOWY wobec RAK NIEROBNOKOMÓRKOWY

32 Badania immunohistochemiczne Raki płaskonabłonkowe p63, CK 5/6 Rak gruczołowy TTF, CK7, napsyna

33 Diagnostyka NOS Ocena z wycinków (i cytologii) inna niż z materiału pooperacyjnego Stosowanie immunohistochemii!!! Nierozpoznawanie raka large cell anaplastic ca w wycinkach Stosowanie określenia non-small carcinoma NOS

34 Mediana OS Rak piersi Rak płuca Goldstraw P i wsp. Staging Manual in Thoracic Oncology 2009

35 Dziękuję za uwagę

Podobne dokumenty

INNOWACJE W LECZENIU CHORYCH NA RAKA PŁUCA Standaryzacja metod patomorfologicznych w diagnostyce raka płuca w Polsce i na świecie

INNOWACJE W LECZENIU CHORYCH NA RAKA PŁUCA Standaryzacja metod patomorfologicznych w diagnostyce raka w Polsce i na świecie W.T. Olszewski Warszawa 21 03 2014 Złośliwe nowotwory nabłonkowe Squamous cell