ZBYT PÓŹNE WYKRYWANIE RAKA NERKI ROLA LEKARZA PIERWSZEGO KONTAKTU

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "ZBYT PÓŹNE WYKRYWANIE RAKA NERKI ROLA LEKARZA PIERWSZEGO KONTAKTU"

Teresa Markiewicz
9 lat temu
Przeglądów:

1 ZBYT PÓŹNE WYKRYWANIE RAKA NERKI ROLA LEKARZA PIERWSZEGO KONTAKTU 14 czerwca 2012 r dr n. med. Piotr Tomczak Klinika Onkologii U.M. Poznań

2 Epidemiologia raka nerki RCC stanowi 2 3% nowotworów złośliwych 2% wzrost częstości występowania RCC najczęstszy typ litego guza około 90% wszystkich nowotworów złośliwych nerki M / K - 1,5:1 szczyt zachorowań a 70. r.ż. Według Krajowego Rejestru Nowotworów w 2009 roku Polsce zanotowano 4599 nowych zachorowań (2733 u mężczyzn i 1866 u kobiet)

nerki M / K - 1,5:1 szczyt zachorowań - 60. a 70. r.ż.

Epidemiologia raka nerki Rak nerki w Polsce Zapadalność kobiety 8,4/100 000 1662 zachorowań mężczyźni

3 Epidemiologia raka nerki Rak nerki w Polsce Zapadalność kobiety 8,4/ zachorowań mężczyźni 16,9/ zachorowań Śmiertelność kobiety 4,3/ zgonów mężczyźni 7,9/ zgonów

mężczyźni 16,9/100 000 2151 zachorowań Śmiertelność

4 Rak nerki RCC: stopień zaawansowania i rokowanie Amerykańska Połączona Komisja Klasyfikacji Nowotworów Złośliwych [American Joint Committee on Cancer Criteria] 1-3 Aorta Żyła główna dolna Powięż Geroty Nadnercze Nerka Stopień I (przeżycie 5 lat: 96%) 1 Guz <7 cm w największym wymiarze i ograniczony do nerki 2,3 Stopień II (przeżycie 5 lat: 82%) 1 Guz >7 cm w największym wymiarze i ograniczony do nerki 2,3 Węzły chłonne Stopień III (przeżycie 5 lat: 64%) 1 Guz naciekający duże naczynia, nadnercze lub tkankę okołonerkową(nie przekracza powięzi Geroty) i/lub zajęcie 1 okolicznego węzła chłonnegoi 2,3 Stopień IV (przeżycie 5 lat: 23%) 1 Guz przekracza powięź Geroty, zajęcie >1 okolicznego węzła chłonnego i/lub >1 przerzut odległy 2,3 Zaadoptowane z Cohen i wsp. 2 1 Linehan WM., i wsp. W: Cancer: Principles and Practice of Oncology. 2005: Cohen HT., i wsp. N Engl J Med. 2005;353: Nerka. W AJCC Cancer Staging Manual. 2002:

ograniczony do nerki 2,3 Węzły chłonne Stopień III (przeżycie 5 lat: 64%) 1 Guz naciekający duże naczynia, nadnercze lub tkankę okołonerkową(nie przekracza powięzi Geroty) i/lub zajęcie 1 okolicznego

5 OBJAWY RAKA NERKI - krwiomocz - bóle w okolicy lędźwiowej lub podbrzuszu - bóle nadbrzusza - gorączka - niedokrwistość - nadciśnienie tętnicze - hiperkalcemia - spadek masy ciała - utrata apetytu - leukocytoza oraz wysokie OB (>100/h)

niedokrwistość - nadciśnienie tętnicze - hiperkalcemia -

6 TRIADA OBJAWÓW ból w okolicy lędźwiowej krwiomocz wyczuwalny palpacyjnie guz tylko 6-10 % pacjentów

7 Przebieg kliniczny raka nerki - w około 70% choroba ograniczona do nerki - w około 30% choroba pierwotnie uogólniona - w około 30% nawrót po leczeniu operacyjnym

8 DIAGNOSTYKA RAKA NERKI W POLSCE Ponad 50% nowotworów nerki rozpoznaje się przypadkowo podczas badań obrazowych (USG jamy brzusznej lub KT) wykonywanych z innych przyczyn Poprawa wykrywalności raka nerki nowe metody diagnostyczne: nieinwazyjne łatwodostępne

brzusznej lub KT) wykonywanych z innych przyczyn Poprawa

9 PRZYCZYNY PÓŹNEGO WYKRYWANIA RAKA NERKI - późne występowanie objawów klinicznych (duże rozmiary guza, choroba rozsiana) - niecharakterystyczne objawy choroby - badanie palpacyjne - w późnym stadium choroby (małe guzy tylko badania obrazowe) - brak badań przesiewowych

niecharakterystyczne objawy choroby - badanie palpacyjne - w

10 ROLA LEKARZA PIERWSZEGO KONTAKTU Ocena czynników ryzyka - palenie tytoniu % wszystkich zachorowań u mężczyzn - nadwaga i otyłość % nowotworów nerki - nadciśnienie tętnicze - choroby genetyczne: choroba von Hippel-Lindau, - rak nerki u krewnych pierwszego stopnia - choroby nerek wymagające dializy - dieta

nerki - nadciśnienie tętnicze - choroby genetyczne: choroba von Hippel-Lindau,

11 PROFILAKTYKA PIERWOTNA ograniczenie ekspozycji zawodowej na karcinogeny chemiczne przemysł metalurgiczny, chemiczny- TCE- trójchloroetylen, PCEtetrachloroetylen Uświadamianie pacjentów o : czynnikach ryzyka wczesnych objawach badaniach diagnostycznych

trójchloroetylen, PCEtetrachloroetylen Uświadamianie pacjentów

12 DIAGNOSTYKA KRWIOMOCZ: ryzyko występowania nowotworu usg jamy brzusznej z oceną dróg moczowych!

13 USG w diagnostyce raka nerki -wykrywalność zmian nowotworowych do 90% -czułość w ocenie charakteru zmian do 90% -dokładność w ocenie zaawansowania do 85%

14 PROGRAM PROFILAKTYCZNY WCZESNEGO WYKRYWANIA RAKA NERKI? badanie ogólne moczu (krwinkomocz) badania obrazowe ( usg?) u chorych z czynnikami ryzyka grupy podwyższonego ryzyka (choroba VHL- poradnictwo genetyczne, chorzy dializowani- okresowe badania- usg?, KT?, MRI?)

) u chorych z czynnikami ryzyka grupy podwyższonego ryzyka

15 ALGORYTM POSTĘPOWANIA poprawia skuteczność diagnostyczną skraca czas diagnostyki pozwala obniżyć koszty diagnostyki ogranicza liczbę zbędnych badań

16 Dziękuję za uwagę

Podobne dokumenty

Rak nerki. Patrycja Tudrej Biotechnologia, II rok USM

Rak nerki. Patrycja Tudrej Biotechnologia, II rok USM Rak nerki Patrycja Tudrej Biotechnologia, II rok USM Budowa nerki (http://www.cancerresearchuk.org/; zmodyfikowano) 2 Charakterystyka epidemiologiczna raka nerki 3 pod względem występowania nowotwór urologiczny