Wykład IX. Internalizacja efektów zewnętrznych

Transkrypt

1 Wykład IX Internalizacja efektów zewnętrznych

2 Zanieczyszczenia: CO,VOC, NOx, PM2.5 i itd. Emisja (g/km) Dystans podrózy (km) ETAP I - OSZACOWANIE EMISJI: (emisja z transportu w g/podróz) Charakterystyka drogi Technologia pojazdu Dane meteorologiczne: predkosc wiatru, kierunek, temperatura i itd. Funkcja dawka - skutek ETAP II - MODELE DYSPERSJI ATMOSFERYCZNEJ: (krancowy wzrost koncentracji zanieczyszczen) Zasieg lokalny < 35km Zasieg regionalny Skutek Funkcja nieliniowa Funkcja liniowa Funkcja z "progiem" (np. krytyczna ilosciaanieczyszczen) Funkcja z efektem uzyzniania ETAP III - OSZACOWANIE SKUTKÓW: Wartosc utraconych lat zycia Wartosc dyskomfortu zwiazanego z choroba Pobyty w szpitalu Straty w uprawach Zniszczenia dóbr materialnych, itd. Dawka Rozmieszczenie ludnosci, upraw, dobr materialnych itd. Miara pieniezna za dany wplyw na okreslony czynnik (jednostka pieniezna/przypadek) ETAP IV - WARTOSC EKONOMICZNA: (w jednostce pienieznej/km, w jednostce pienieznej/g) Koszt zniszczenia = liczba przypadkow x koszt/przypadek

3 Metody wyceny dóbr nierynkowych Metody pośrednie (wykorzystujące ujawnione preferencje RP): Metoda kosztu podróży (travel cost method, TCM) Metoda cen hedonicznych (hedonic price method, HPM) Metody bezpośrednie (wykorzystujące zadeklarowane preferencje SP): Metoda wyceny warunkowej (contingent valuation method, CVM) Metoda wyborów z eksperymentami (choice experiments method, CEM)

4 Podejścia instytucjonalne ułatwiające internalizację kosztów zewnętrznych Umożliwienie transakcji pomiędzy stronami (tw. Coase'a) Ustalenie praw własności Ustanowienie systemu prawnego umożliwiającego egzekwowanie swoich praw Edukacja, podnoszenie świadomości i odpowiedzialności społecznej

5 Instrumenty nakazowo-kontrolne Nakłady/technologia BAT, BPM, minimalne wymagania dotyczące technologii Produkty: zamierzone limity ilości niezamierzone=zanieczyszczenia zezwolenia, limity ilości Lokalizacja: źródeł zanieczyszczeo planowanie przestrzenne, ustalania stref zagrożenia, realokacja osób narażonych na zanieczyszczenia wysiedlanie Czas regulacje dotyczące hałasu Zakaz aktywności szkodliwej dla środowiska

6 Instrumenty ekonomiczne Podatki i opłaty nakładane na produkty Podatki i opłaty nakładane na emitowane zanieczyszczenia Subsydia za redukcję zanieczyszczeo Zbywalne pozwolenia na emisję zanieczyszczeo Opłaty za usługi środowiskowe Systemy depozytowe

7 Efektywny poziom emisji $/tonę MSC 6 W punkcie E o krańcowy koszt ograniczania emisji przekracza krańcowy koszt społeczny 4 W punkcie E 1 -- przeciwnie Efektywne jest rozwiązanie E* 2 MCA (koszt redukcji emisji) 2005 Pearson Education, Inc. E 0 E* Poziom emisji E 1 7

8 Rozważmy dwa podejścia 1. Normy Zakaz emisji więcej niż 12 ton Pod groźbą sankcji 2. Jednostkowe opłaty za emisję Ustalona stawka za tonę (albo: subsydium za redukcję o tonę) 8

9 Normy i opłaty $/tonę MSC Norma 3 opłata 2005 Pearson Education, Inc. 12 E* MCA Poziom zanieczyszczeń 9

10 Normy vs. opłaty Założenia: Niepełna informacja po stronie rządu Jednakowe koszty administracyjne 10

11 Kiedy opłaty są korzystniejsze? Załóżmy, że mamy dwie firmy Ta sama krzywa społecznych kosztów kraocowych Różne koszty ograniczania emisji Normy muszą byd jednakowe dla wszystkich Opłaty dadzą lepszy efekt niż normy Załóżmy, że chcemy ograniczyd emisję o 14 jednostek Najtaniej będzie gdy Firma 1 ograniczy o 6 jednostek a firma 2 o 8 jednostek 11

12 Opłaty korzystniejsze Opłata za tonę MCA MCA 2 Najtaniej będzie gdy Firma 1 ograniczy o 6 jednostek a firma 2 o 8 jednostek: MCA 1 = MCA 2 = $ Pearson Education, Inc Poziom emisji 12

13 Jak by było z normami? By obniżyd łączną emisję o 14 jednostek musimy nakazad każdej firmie ograniczenie o 7 jednostek MAC firmy 1 wzrasta do $3.75 MAC firmy 2 spada do $2.50 Nieoptymalne rozłożenie kosztów Aby koszty były minimalizowane MAC obu firm muszą być równe 13

14 Przewaga opłat $/tonę MCA 2 MCA 1 Wprowadzenie norm nieefektywne MCA 2 < MCA Pearson Education, Inc. Spadek koszt u redukcji emisji firmy 2 Dodatkowy koszt redukcji u Firmy Poziom emisji 14

15 Przewaga norm Założenia Stroma krzywa kraocowego kosztu społecznego Płaski kraocowy koszt redukcji zanieczyszczeo Efektywne byłyby opłaty 8$ ale wskutek braku informacji ustalone 7$ Istotne dodatkowe koszty wskutek stromej MSC 2005 Pearson Education, Inc. 15

16 Przewaga norm Co jeśli popełnimy podobnych rozmiarów błąd ustalając normę? Zamiast efektywnego poziomu 8 mamy poziom 9. Wzrost kosztu społecznego dużo mniejszy niż dla opłat 2005 Pearson Education, Inc. Chapter 18 16

17 Przewaga norm $ za tonę Marginal Social Cost C Opłata, wskutek niedoskonałej informacji, wynosi 7$. Poziom emisji wyniesie 11 ton. 12 E Strata społeczna dana jako trójkąt ABC 10 8 A D B Gdy, wskutek niedoskonałej informacji poziom emisji wyniesie 9, strata jest mniejsza tylko ADE 6 4 MCA Pearson Education, Inc Poziom emisji 17

18 Opłaty vs normy: podsumowanie Normy pozwalają przewidzied ile będzie emitowane ale nie jaki będzie koszt redukcji; opłaty odwrotnie Normy są lepsze gdy MSC jest strome a MCA płaskie Opłaty są lepsze gdy duże zróżnicowanie lub niepewnośd w kosztach redukcji 18

19 Inne podejście: cap and trade (handel pozwoleniami na emisję) European Union Emission Trading Scheme ok. 60 mld euro obrotu w 2008 W każdym okresie (obecny: ) firmy otrzymują pozwolenia na emisję gazów cieplarnianych Zużywają je w miarę emitowania Mogą je w miarę potrzeb kupowad i sprzedawad innym firmom i rządowi (m.in. na giełdzie) 19

20 Zalety systemu handlu emisjami: teoria System łączy zalety norm i opłat: Łączna wielkośd emisji jest ustalona Handel pozwala by pozwolenia trafiły do tych, którym trudno jest ograniczad emisję (w teorii: redukcja emisji odbywa się najniższym możliwym kosztem) 20

21 EU ETS w praktyce Krytykowany za Zwiększanie dopuszczalnego poziomu emisji przez poszczególne kraje Rozdawanie pozwoleo za darmo ( grandfathering ) prowadzącą do nieuzasadnionych zysków dla firm Znaczną wahliwośd cen

22 Ceny pozwoleo na emisję Plotka o poluzowaniu polityki

23 Reforma EU ETS Centralizacja systemu (mniej swobody zmian limitów przez poszczególne kraje) Sprzedaż pozwoleo na aukcji zamiast rozdawania Koniec windfall profits, wyższa efektywnośd? Obawa: czy zmuszeni do płacenia za pozwolenia producenci nie przeniosą kosztów na konsumentów (np. energii)?

24 Czy aukcje podniosą ceny energii? Teoretycznie: nie ma podstaw do takiego twierdzenia Bo opłaty to koszt utopiony nie zmieniają kosztów i przychodów kraocowych Potwierdzają to badania eksperymentalne (Goeree et al. 2009)