Ad. 1. Identyfikacja sektorów kwalifikujących się do otrzymania pomocy publicznej z tytułu ponoszenia kosztów pośrednich funkcjonowania systemu ETS.

Transkrypt

1 FOEEiG/14/01/2012/HK/VG Warszawa, dnia 31 stycznia 2012r. Stanowisko FOEEiG w przedmiocie projektu wytycznych Komisji Europejskiej dotyczących zasad udzielania pomocy publicznej z tytułu pośrednich kosztów systemu ETS W związku z wydaniem przez Komisję Europejską projektu wytycznych dotyczących zasad udzielania pomocy publicznej sektorom ponoszącym pośrednie koszty funkcjonowania systemu ETS, tj. Emission Trading System, (New EU ETS State Aid Guidelines: State aid for indirect CO2 costs, draft non-paper), które mają umożliwić państwom członkowskim uruchomienie systemu rekompensat finansowych na podstawie art. 10a ust. 6 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2003/87/WE z dnia 13 października 2003 r. ustanawiającej system handlu przydziałami emisji gazów cieplarnianych we Wspólnocie 1 zmienionej na mocy dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/29/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. zmieniającej dyrektywę 2003/87/WE w celu usprawnienia i rozszerzenia wspólnotowego systemu handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych 2, poniżej przedstawiam stanowisko Forum Odbiorców Energii Elektrycznej i Gazu. W przedmiotowym drafcie wytycznych Komisja Europejska odniosła się do dwóch zasadniczych elementów funkcjonowania systemu rekompensat finansowych, tj: 1. identyfikacji sektorów kwalifikujących się do otrzymania pomocy publicznej z tytułu ponoszenia kosztów pośrednich funkcjonowania systemu ETS, 2. metodologii określania maksymalnej kwoty pomocy publicznej, którą państwa członkowskie mogą przyznać na rzecz danej instalacji w ramach sektora zakwalifikowanego do uzyskania rekompensat finansowych. Stanowisko FOEEiG w odniesieniu do każdego ze wskazanych elementów jest następujące. Ad. 1. Identyfikacja sektorów kwalifikujących się do otrzymania pomocy publicznej z tytułu ponoszenia kosztów pośrednich funkcjonowania systemu ETS. 1 Dz.Urz. UE L 275 z r., s Dz.Urz. UE L 140 z r., s

2 FOEEiG uznaje za merytorycznie poprawne przyjęcie kryteriów ilościowych i jakościowych, na podstawie których Komisja Europejska dokonała kwalifikacji sektorów na narażone na ryzyko ucieczki emisji z tytułu ponoszenia pośrednich kosztów funkcjonowania systemu ETS. KRYTERIUM ILOŚCIOWE Sektor lub podsektor, uznaje się za narażony na znaczne ryzyko ucieczki emisji, jeżeli intensywność handlu z krajami trzecimi wynosi powyżej 10 %, a suma pośrednich dodatkowych kosztów spowodowanych przez wdrożenie Dyrektywy ETS doprowadzi do wzrostu kosztów produkcji obliczanych jako odsetek wartości dodanej brutto (GVA), o co najmniej 5%. OCENA JAKOŚCIOWA Dotyczy sektorów dla których wzrost kosztów pośrednich emisji powoduje wzrost kosztów produkcji w przedziale 3-5% GVA, a intensywność handlu wynosi co najmniej 10%, lub dla których nie ma oficjalnych danych lub istniejące dane są niewystarczające lub niewiarygodne. Ponadto FOEEiG proponuje, aby oceną jakościową objąć zainteresowane (te które złożą odpowiednie wnioski) zakłady produkcyjne z sektorów lub podsektorów niezakwalifikowanych do oceny jakościowej, które udokumentują znaczący wzrost kosztów produkcji (min. 5% GVA), spowodowany wzrostem cen energii elektrycznej w wyniku wprowadzenia systemu ETS. Podejście takie ma charakter praktyczny i wynika ze znacznego zróżnicowania producentów w obrębie jednego sektora lub podsektora gospodarki, gdzie wartość uśrednionych parametrów technicznych i ekonomicznych sektora, nierozerwalnie związanych ze stosowaniem nomenklatury kodów NACE, nie odzwierciedla sytuacji indywidualnych przedsiębiorstw funkcjonujących w ramach ETS. KRYTERIA OCENY ILOŚCIOWEJ 1. Poziom wzrostu kosztów produkcji określonych wyrobów. 2. Zdolność sektora do przenoszenia zwiększonych kosztów pośrednich emisji na swoich klientów, bez znaczącej utraty udziału w rynku w oparciu o ocenę: charakterystyk rynku, w tym popytu i podaży; zdolności rynku do absorbowania kosztów; możliwości zastępowania produktów rodzimych innymi produktami państw z spoza UE (substytucyjność); sposobu stanowienia cen (np. na międzynarodowych giełdach towarowych). 3. Substytucyjność paliw i energii.

3 Uznając jednak, iż metodyka kwalifikacji sektorów/podsektorów lub pojedynczych zakładów produkcyjnych do grona uprawnionych do uzyskiwania rekompensat finansowych winna być prosta i tania w obsłudze FOEEiG wyraża obawę, że proponowany przez Komisję Europejską sposób kwalifikacji oparty o kryterium ilościowe uzupełniony kryteriami jakościowymi, może okazać się uciążliwy i powodować nieoczekiwane konflikty. FOEEiG stoi na stanowisku, że uprawnienia do otrzymywania rekompensat z tytułu wzrostu kosztów produkcji wywołanego wzrostem cen energii elektrycznej w efekcie wprowadzenia ETS-u winny być przyznawane: sektorom lub podsektorom; w oparciu o kryterium zużycia energii elektrycznej na jednostkę wartości dodanej brutto (1kWh/ lub więcej). Ad. 2. Metodologia określania maksymalnej kwoty pomocy publicznej z tytułu ponoszenia kosztów pośrednich funkcjonowania systemu ETS. Stanowisko FOEEiG w odniesieniu do poszczególnych czynników, których iloczyn stanowi sposób obliczania maksymalnej kwoty pomocy publicznej w ramach systemu rekompensat finansowych, jest następujące: a) Wskaźnik efektywności energetycznej FOEEiG stoi na stanowisku, że określenie współczynników energochłonności odniesionych do jednostki produkcji oparte o wskaźniki uzyskiwane przez najlepsze instalacje dla danej technologii jest rozwiązaniem dobrym. FOEEiG stoi na stanowisku, że dla stworzenia zachęty do inwestowania w poprawę efektywności energetycznej, wskaźniki zużycia energii przeliczone na jednostkę produkcji powinny zostać określone w oparciu o jednostkowe zużycia energii elektrycznej uzyskiwane przez instalacje stosujące najlepsze dostępne technologie. W przypadku, gdy takich instalacji brak powinno się określać wskaźnik zużycia energii elektrycznej na jednostkę produkcji w sposób uwzględniający specyfikę produktu. b) Współczynnik intensywności pomocy FOEEiG uznaje za niedopuszczalne stanowisko Komisji Europejskiej która uważa, że pomoc nie powinna w pełni rekompensować kosztów EUA w cenie energii elektrycznej i powinna być zmniejszana z czasem. Podstawowym celem systemu rekompensat jest wyrównanie sektorom narażonym na ucieczkę emisji kosztów wynikających z wprowadzenia systemu ETS, który nie ma charakteru degresywnego i będzie obowiązywał w niezmienionym kształcie przynajmniej do 2020 r. Tak więc malejący poziom wsparcia z tego tytułu jest nieuzasadniony i niespójny z celem udzielania rekompensat. FOEEiG stoi na stanowisku, że poziom rekompensat winien w pełni równoważyć wzrost kosztu energii elektrycznej wywołany zakupem przez jej producentów uprawnień do emisji CO2. Okres jego obowiązywania winien

4 być ograniczony jedynie ustaniem przyczyny dla której został wprowadzony, tj. obciążeniem takimi samymi kosztami producentów spoza UE. c) Współczynnik emisji CO2 FOEEiG proponuje, by na potrzeby systemu rekompensat określać współczynnik emisyjności poprzez jego wyliczenie dla każdego z obszarów geograficznych jako średnią ważoną emisyjności wszystkich technologii wytwarzania energii elektrycznej, co pozwala na uwzględnienie krajowych struktur produkcji energii elektrycznej. FOEEiG uznaje za dopuszczalne wyznaczanie współczynnika emisyjności metodą określoną w projekcie wytycznych Komisji Europejskiej, opartą na wyliczeniu średnio ważonej emisyjności CO2 jedynie dla źródeł produkujących w oparciu o paliwa kopalne (węgiel, gaz i ropę). Wysokość należnej rekompensaty byłaby wtedy liczona dla części zużywanej energii proporcjonalnie do udziału energii wytworzonej z paliw kopalnych w całkowitej produkcji energii w obszarze geograficznym. d) Historyczny poziom produkcji Zgodnie z projektem wytycznych Komisji Europejskiej "poziom odniesienia dla produkcji", w tonach na rok, oznacza średnią produkcję w instalacji w okresie odniesienia dla instalacji działających w każdym roku od 2008 do Zdaniem FOEEiG wielkość produkcji winna być określana do wyboru dla lat: lub e) Rynkowa cena uprawnień do emisji FOEEiG w pełni akceptuje wytyczne Komisji Europejskiej w zakresie wykorzystania rynkowej ceny uprawnień do emisji. Zdefiniowana cena terminowa EUA" wyrażona w /tonę CO2, ma być wyznaczana jako średnia arytmetyczna dziennych 1-rocznych cen terminowych EUA (ceny zamknięcia oferty) na dostawę w grudniu tego roku, za który przyznawana jest pomoc. f) Minimalny próg zużycia energii elektrycznej. Dla uniknięcia znacznych kosztów administracyjnych i przeciągających się wielu postępowań kwalifikujących szczególnie pojedyncze zakłady produkcyjne do grona uprawnionych do otrzymywania rekompensat, należy wprowadzić ograniczenie liczby firm uprawnionych do składania wniosku o przydział rekompensat poprzez określenie minimalnego rocznego zużycia energii elektrycznej na poziomie nie mniejszym niż 1GWh. Zdaniem FOEEiG minimalny poziom zużycia energii elektrycznej winien być określony na poziomie nie mniejszym niż 10 GWh/rok.

5 g) Problematyka nie objęta wytycznymi KE. FOEEiG pragnie zwrócić uwagę Komisji Europejskiej na problem instalacji objętych metodą zamienności paliw i energii elektrycznej. Przykładowo dla instalacje amoniaku nie ma możliwości oddzielnego wyznaczenia najlepszego wskaźnika zużycia energii elektrycznej w stosunku do najlepszego wskaźnika zużycia energii cieplnej, nie można więc oddzielnie określić optymalnego poziomu emisji pośrednich i bezpośrednich. Dokonany przez KE przydział darmowych uprawnień dla emisji bezpośrednich dla tych instalacji jest mniejszy od ich benchmarku produktowego w stosunku udziału emisji bezpośrednich w emisjach ogółem [emisje bezpośrednie/(emisje bezpośrednie + emisje pośrednie)]. W tej sytuacji instalacje objęte metodą zamienności paliw i energii elektrycznej powinny być automatycznie uprawnione do uzyskania rekompensat z tytułu emisji pośrednich, które winny stanowić uzupełnienie do wysokości benchmarku produktowego. Ponadto FOEEiG zwraca także uwagę, na nierówne traktowanie nowych instalacji (new entrants), które będą otrzymywać rekompensatę w oparciu o okres referencyjny wyliczony jako średnia rzeczywistej produkcji z pierwszych 3 lat działalności. Jednocześnie brak jest analogicznych uregulowań dla instalacji znacznie zwiększających swoje już istniejące zdolności produkcyjne. Zdaniem FOEEiG instalacje takie przy wzroście zdolności produkcyjnych powyżej 5% powinny otrzymać dodatkową rekompensatę wyliczoną jako średnia rzeczywistej dodatkowej produkcji (ponad produkcję wybraną z lat lub ) określoną dla pierwszych 3 lat działalności po zwiększeniu zdolności produkcyjnych. Z poważaniem, Henryk Kaliś Przewodniczący