SYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA (skrajne daty)

Transkrypt

1 Załącznik nr 4 do Uchwały Senatu nr 430/01/2015 SYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA (skrajne daty) 1.1. PODSTAWOWE INFORMACJE O PRZEDMIOCIE/MODULE Nazwa przedmiotu/ modułu Metodologia nauk Kod przedmiotu/ modułu* Wydział (nazwa jednostki prowadzącej kierunek) Nazwa jednostki realizującej przedmiot Kierunek studiów Poziom kształcenia Profil Forma studiów Socjologiczno-Historyczny (Instytut Filozofii) Instytut Filozofii Filozofia studia 1 stopnia ogólnoakademicki stacjonarne Rok i semestr studiów rok II, semestr 2 Rodzaj przedmiotu Koordynator przedmiot podstawowy dr Włodzimierz Zięba Imię i nazwisko osoby prowadzącej / osób dr Pawel Balcerak i dr Włodzimierz Zięba prowadzących * - zgodnie z ustaleniami na wydziale 1.2.Formy zajęć dydaktycznych, wymiar godzin i punktów ECTS Wykł. Ćw. Konw. Lab. Sem. ZP Prakt. Inne ( jakie?) Liczba pkt ECTS Sposób realizacji zajęć zajęcia w formie tradycyjnej zajęcia realizowane z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość 1.4. Forma zaliczenia przedmiotu/ modułu ( z toku) ( egzamin, zaliczenie z oceną, zaliczenie bez oceny) EGZAMIN 2.WYMAGANIA WSTĘPNE zaliczenie I roku, w tym Wstępu do filozofii oraz Teorii poznania (semestr 3) 3. CELE, EFEKTY KSZTAŁCENIA, TREŚCI PROGRAMOWE I STOSOWANE METODY DYDAKTYCZNE 3.1. Cele przedmiotu/modułu C1 internalizacja przez studentów podstawowej wiedzy z zakresu problematyki metodologii nauk C2 C3 C4 znajomość typów metodologii znajomość podstawowych typów nauk i sposób wnioskowań występujących w naukach znajomość specyfiki nauki

2 3.2 EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA PRZEDMIOTU/ MODUŁU ( WYPEŁNIA KOORDYNATOR) EK ( efekt kształcenia) EK_01 EK_02 EK_03 EK_04 Treść efektu kształcenia zdefiniowanego dla przedmiotu (modułu) wymienia podstawowe pojęcia, problemy metodologii nauk i ich rozwiązania w języku polskim zna idee i argumenty wybranych klasycznych autorów filozoficznych na podstawie samodzielnej lektury ich pism zabiera głos w dyskusji na poziomie elementarnym (argumentuje i kontrargumentuje) dotyczącej tego czy nauka opisuje świat wykorzystuje narzędzia wyszukiwawcze ukierunkowane na dziedziny filozoficzne jest otwarty na nowe idee i gotowy do zmiany opinii w świetle dostępnych danych empirycznych i argumentów teoretycznych Odniesienie do efektów kierunkowych (KEK) K_W03 K_W10 K_U17 K_W18 K_K TREŚCI PROGRAMOWE (wypełnia koordynator) A. Problematyka wykładu Treści merytoryczne 1. Podstawowe dystynkcje metametodologiczne. Kluczowe opozycje: metodologia opisowa, normatywna, synchroniczna, diachroniczna, kontekstu odkrycia, kontekstu uzasadnienia, (2 godz). 2. Ludwig Wittgenstein jako prekursor problemu kryterium demarkacji, trójpodział zdań, koncepcja analizy logicznej, destrukcja klasycznej filozofii, rola filozofii, mistyczne partie Traktatu (2 godz). 3. Koncepcja logicznego pozytywizmu. Prekursorzy Koła Wiedeńskiego. Analiza logiczna języka nauki. Kryterium weryfikacji/ sprawdzalności. Kontrowersje wokół koncepcji zdań protokolarnych. Destrukcja metafizyki. Metafizyczność neopozytywistów, (3 godz). 4. K. R. Popper i jego koncepcja fallibilizmu, zmiana wymogu uzasadnień, trylemat Friesa, koncepcja zdań bazowych, zagadnienie uteoretyzowania obserwacji, problem kryterium demarkacji i indukcji, rola metafizyki, (3 godz). 5. I. Lakatos jako reformator Poppera. Podstawowe kategorie racjonalnej rekonstrukcji nauk, heurystyczna rola metafizyki jako niezbywalnego elementu twardego rdzenia, (2 godz). 6. Koncepcja nauki L. Flecka jako prekursora pomysłów uhistorycznionej filozofii nauki. Style myślowe, niewspółmierność, problem komunikacji międzystylowej, percepcja całości właściwych danej dyscyplinie nauki, (3 godz). 7. T. S. Kuhn i jego przewrót w filozofii nauk. Koncepcja paradygmatów. Niewspółmierność. Metodologia kontekstu odkrycia. Relatywizm. Koncepcja macierzy dyscyplinarnych, obiektywność wyboru, rola wzorców w poznaniu, (4 godz). 8. Fleck a Kuhn: podobieństwa i różnice, (1 godz).

3 9. P. Feyerabend krytyka czystych faktów. Anarchizm metodologiczny. Pluralizm i tolerancja. Niektóre problemy z pogranicza filozofii społecznej i metodologii, (2 godz). 10. L. Laudan i jego próba zreformowania filozofii nauki, koncepcja siateczkowa, rola aksjologii nauki, (2 godz). 11. Koncepcja alternatywnych schematów roboczych i kontrowersje z tym związane. Konsekwencje sporu o pojęciowe alternatywne ramy robocze, (1 godz). 12. Relatywizm i jego niepożądane konsekwencje, (1 godz). 13. Spór realizmu z instrumentalizmem, (2 godz). 14. Problem kryterium demarkacji rys historyczny, wady kolejnych propozycji. Problem błędnego koła przy określaniu nauki, (2 godz). B. Problematyka ćwiczeń audytoryjnych, konwersatoryjnych, laboratoryjnych, zajęć praktycznych Treści merytoryczne 1. Miejsce metodologii nauki pośród pozostałych dziedzin filozofii (1 godz.) 2. Typy wyjaśnień naukowych (1 godz.) 3. Logiczny charakter praw naukowych (1 godz.) 4. Dedukcyjny model wyjaśniania ( 1 godz.) 5. Problem indukcji (1 godz.) 6. Paradoksy potwierdzania (1 godz.) 7. Problem zależności obserwacji od teorii i realności przedmiotów postulowanych przez teorie (2 godz.) 8. Konwencjonalizm Henriego Poincare i Kazimierza Ajdukiewicza (1 godz.) 9. Logiczny empiryzm (1 godz.) 10. Falsyfikacjonizm Karla Poppera (1 godz.) 11. Nauka normalna i rewolucja naukowa u Thomasa Khuna (1 godz.) 12. Filozofia nauki Ludwika Flecka (1 godz.) 13. Anarchizm metodologiczny Paula Feyerabenda (1 godz.) 14. Metodologia naukowych programów badawczych Imre Lakatosa (1 godz.) 3.4 METODY DYDAKTYCZNE

4 Np.: Wykład: wykład problemowy/wykład z prezentacją multimedialną/ metody kształcenia na odległość WYKŁAD, STUDIA PRZYPADKÓW Ćwiczenia: Analiza tekstów z dyskusją/ metoda projektów( projekt badawczy, wdrożeniowy, praktyczny/ praca w grupach/rozwiązywanie zadań/ dyskusja/ metody kształcenia na odległość Laboratorium: wykonywanie doświadczeń, projektowanie doświadczeń ĆWICZENIA: DYSKUSJA, ANALIZA I INTERPRETACJA TEKSTÓW ŹRÓDŁOWYCH 4 METODY I KRYTERIA OCENY 4.1 Sposoby weryfikacji efektów kształcenia Symbol efektu EK_ 01 EK_02 EK_03 EK_04 Metody oceny efektów kształcenia ( np.: kolokwium, egzamin ustny, egzamin pisemny, projekt, sprawozdanie, obserwacja w trakcie zajęć) Forma zajęć dydaktycznych ( w, ćw, ) 4.2 Warunki zaliczenia przedmiotu (kryteria oceniania) Zaliczenie wykładu w formie egzaminu ustnego Ocena podsumowująca (egzamin ustny obejmujący podane na początku semestru pytania egzaminacyjne) Ćwiczenia: ocena ciągła aktywności na zajęciach. Ocena z ćwiczeń jest wypadkową ocen cząstkowych aktywności na poszczególnych zajęciach. 5. Całkowity nakład pracy studenta potrzebny do osiągnięcia założonych efektów w godzinach oraz punktach ECTS Aktywność godziny zajęć wg planu z nauczycielem 45 przygotowanie do zajęć 35 udział w konsultacjach 3 czas na napisanie referatu/eseju 10 przygotowanie do egzaminu 25 udział w egzaminie 2 Inne (jakie?) SUMA GODZIN 120 Liczba godzin/ nakład pracy studenta

5 SUMARYCZNA LICZBA PUNKTÓW ECTS 4 6. PRAKTYKI ZAWODOWE W RAMACH PRZEDMIOTU/ MODUŁU wymiar godzinowy zasady i formy odbywania praktyk 7. LITERATURA Literatura podstawowa: - L. WITTGENSTEIN, TRACTATUS LOGICO PHILOSOPHICUS, W WA W. SADY, SPÓR O RACJONALNOŚĆ NAUKOWĄ. OD POINCARE EGO DO LAUDANA, WROCŁAW K. JODKOWSKI, WSPÓLNOTY UCZONYCH, PARADYGMATY I REWOLUCJE NAUKOWE, LUBLIN GROBLER A., METODOLOGIA NAUK, AUREUS, ZNAK NAGEL E., STRUKTURA NAUKI, TŁUM. JERZY GIEDYMIN, PWN W. KRAJEWSKI, PRAWA NAUKI. PRZEGLĄD ZAGADNIEŃ METODOLOGICZNYCH I FILOZOFICZNYCH, WARSZAWA A. CHALMERS, CZYM JEST TO CO ZWIEMY NAUKĄ, WROCŁAW K. R. POPPER, LOGIKA ODKRYCIA NAUKOWEGO, W WA 1977,. - K. R. POPPER DROGA DO WIEDZY. DOMYSŁY I REFUTACJE, W WA I. LAKATOS, PISMA Z FILOZOFII NAUK EMPIRYCZNYCH, W WA T. S. KUHN DWA BIEGUNY, W WA S. AMSTERDAMSKI, MIĘDZY DOŚWIADCZENIEM A METAFIZYKĄ, W WA L. LAUDAN, ZGON KRYTERIUM DEMARKACJI [W:] K. JODKOWSKI, Z. MUSZYŃSKI (RED.) Z BADAŃ NAD PRAWDĄ NAUKA I POZNANIEM, LUBLIN K. R. POPPER, MIT SCHEMATU POJĘCIOWEGO. W OBRONIE NAUKI I RACJONALNOŚCI, W WA D. DAVIDSON, O POJĘCIU SCHEMATU POJĘCIOWEGO [W:] B. STANOSZ (WYBÓR I OPRACOWANIE), EMPIRYZM WSPÓŁCZESNY, W WA 1991, S T. S. KUHN, STRUKTURA REWOLUCJI NAUKOWYCH, TŁUM. S. AMSTERDAMSKI, PWN W WA G. GUTTING, PARADYGMATY I REWOLUCJE NAUKOWE [W:] K. JODKOWSKI (RED.) TEORETYCZNY CHARAKTER WIEDZY A RELATYWIZM, LUBLIN 1995, S S. TOULMIN, OD FORMY DO FUNKCJI: FILOZOFIA I HISTORIA NAUK W LATACH PIĘĆDZIESIĄTYCH I OBECNIE [W:] ZAGADNIENIA NAUKOZNAWSTWA 1979, Z.

6 3. - K. JODKOWSKI, SPÓR O KRYTERIUM TEORETYCZNOŚCI POJĘĆ [W:] STUDIA FILOZOFICZNE 1980 NR 3. - K. JODKOWSKI, PROBLEM UTEORETYZOWANIA FAKTÓW NAUKOWYCH [W:] ZAGADNIENIA NAUKOZNAWSTWA 1983, T. 19, Z L. FLECK, O OBSERWACJI NAUKOWEJ I POSTRZEGANIU W OGÓLE [W:] PRZEGLĄD FILOZOFICZNY 1935 NR L. FLECK, PATRZEĆ, WIDZIEĆ, WIEDZIEĆ, PROBLEMY NR 2, S L. FLECK, ZAGADNIENIE TEORII POZNAWANIA, PRZEGLĄD FILOZOFICZNY 39, S L. FLECK, POWSTANIE I ROZWÓJ FAKTU NAUKOWEGO. WPROWADZENIE DO NAUKI O STYLU MYŚŁOWYM I KOLEKTYWIE MYŚLOWYM, TŁUM. M. TUSZKIEWICZ, LUBLIN P. K. FEYERABEND, JAK BYĆ DOBRYM EMPIRYSTĄ, W WA. - P. K. FEYERABEND, PRZECIW METODZIE, PRZEŁ. S. WIERTLEWSKI, WROCŁAW L. LAUDAN, DEMISTYFIKACJA PROBLEMU NIEDOOKREŚLENIA TEORII PRZEZ FAKTY, POZNAŃSKIE STUDIA Z FILOZOFII NAUKI, Z. 12, K. AJDUKIEWICZ, JĘZYK I POZNANIE T. 1, W WA R. RORTY, KONSEKWENCJE PRAGMATYZMU, W WA S. YATES, CZY ISTNIEJĄ ALTERNATYWNE POJĘCIOWE RAMY ROBOCZE? [W:] K. JODKOWSKI (RED.) TEORETYCZNY CHARAKTER WIEDZY A RELATYWIZM, LUBLIN 1995, S G. MUNEVAR, GRANICE WIEDZY A SCHEMATY POJĘCIOWE [W:] K. JODKOWSKI (RED.), CZY ISTNIEJĄ GRANICE POZNANIA, LUBLIN, 1991, S A. GROBLER, PRAWDA A WZGLĘDNOŚĆ, KRAKÓW Literatura uzupełniająca: I. BARBOUR, MODELE, MITY I PARADYGMATY. STUDIUM PORÓWNAWCZE NAUK PRZYRODNICZYCH I RELIGII, KRAKÓW R. G. A. DOLBY, NIEPEWNOŚĆ WIEDZY. OBRAZ NAUKI W KOŃCU XX WIEKU, WARSZAWA J. ŻYCIŃSKI, GRANICE RACJONALNOŚCI, W WA GRABOWSKI M., ELEMENTY FILOZOFII NAUKI, WYD. UMK. - HELLER M., FILOZOFIA NAUKI. WPROWADZENIE, WYD. NAUK. PAT. - Hempel Carl G., Podstawy nauk przyrodniczych, tłum. B. Stanosz, Wyd. Nauk.-

7 Tech Akceptacja Kierownika Jednostki lub osoby upoważnionej