SYLABUS: BIOCHEMIA Z ELEMENTAMI CHEMII

Transkrypt

1 SYLABUS: BIOCHEMIA Z ELEMENTAMI CHEMII 1. Metryczka Nazwa Wydziału: Program kształcenia II WYDZIAŁ LEKARSKI Z ODDZIAŁEM NAUCZANIA W JĘZYKU ANGIELSKIM ORAZ ODDZIAŁEM FIZJOTERAPII KIERUNEK LEKARSKI, STUDIA I STOPNIA, PROFIL PRAKTYCZNY, STUDIA STACJONARNE Rok akademicki: 2016/2017 Nazwa modułu/przedmiotu: Kod przedmiotu Jednostka/i prowadząca/e kształcenie: Kierownik jednostki/jednostek: Rok studiów Semestr studiów Typ modułu/przedmiotu Osoby prowadzące Erasmus TAK/NIE BIOCHEMIA Z ELEMENTAMI CHEMII L2_S_S0 ZAKŁAD BIOCHEMII II WYDZIAŁU LEKARSKIEGO Z ODDZIAŁEM NAUCZANIA W JĘZYKU ANGIELSKIM ORAZ ODDZIAŁEM FIZJOTERAPII KATEDRA BIOCHEMII I CHEMII KLINICZNEJ WYDZIAŁU FARMACEUTYCZNEGO Z ODDZIAŁEM MEDYCYNY LABORATORYJNEJ ul. Banacha 1, Warszawa, tel. / fax. (22) , katedra biochemii@wum.edu.pl DR HAB. PIOTR TOMASZEWSKI PROF. DR HAB. GRAśYNA NOWICKA DRUGI III, IV PODSTAWOWY DR HAB. PIOTR TOMASZEWSKI DR HAB. MARTA STRUGA DR GRAśYNA KUBIAK-TOMASZEWSKA DR ANDRZEJ POKRYWKA DR BOśENA STEFANIAK-STIASNA DR JOLANTA SZYMAŃSKA-MAJCHRZAK NIE Osoba odpowiedzialna za sylabus Liczba punktów ECTS: Cele kształcenia DR HAB. PIOTR TOMASZEWSKI piotr.tomaszewski@wum.edu.pl DR GRAśYNA KUBIAK-TOMASZEWSKA grazyna.kubiak-tomaszewska@wum.edu.pl Strona 1 z 6

2 1. Poznanie molekularnego podłoŝa zjawisk Ŝyciowych poprzez zaznajomienie się ze strukturą chemiczną składników ustroju oraz ich przemianami. 2. Zrozumienie funkcjonowania organizmu człowieka na poziomie molekularnym w warunkach fizjologicznych. 3. Wymagania wstępne 1. brak 4. Przedmiotowe efekty kształcenia Lista efektów kształcenia Symbol przedmiotowego efektu kształcenia W1 W3 W4 W5 W6 W7 U1 U2 Treść przedmiotowego efektu kształcenia Zna gospodarkę wodno-elektrolitową w układach biologicznych, opisuje równowagę kwasowozasadową oraz mechanizm działania buforów i ich znaczenie w homeostazie ustrojowej. Zna i rozumie pojęcia: rozpuszczalność, ciśnienie osmotyczne, izotonia, roztwory koloidalne i równowaga Gibbsa- Donnana. Zna budowę związków organicznych i nieorganicznych obecnych w komórkach, macierzy zewnątrzkomórkowej, płynach ustrojowych. Opisuje budowę lipidów i polisacharydów oraz struktury białek. Zna metabolizm komórek-reakcje kataboliczne i anaboliczne, rozumie na czym polega specyficzność tkankowa przemian biochemicznych. Zna enzymy biorące udział w trawieniu i jego przebieg oraz mechanizm wchłaniania. Zna fizykochemiczne i molekularne podstawy działania narządów zmysłów. Zna funkcje nukleotydów w komórce, struktury DNA i RNA oraz strukturę chromatyny. Zna funkcje genomu, transkryptomu i proteomu człowieka, opisuje procesy replikacji, naprawy i rekombinacji DNA, zna i opisuje kolejne etapy ekspresji informacji genetycznej. Zna wpływ czynników genetycznych, środowiskowych, odŝywiania i witamin na funkcjonowanie organizmów. Zna pojęcia potencjału oksydacyjnego i stresu oksydacyjnego. Zna sposoby komunikacji między komórkami, a takŝe między komórką a macierzą zewnątrzkomórkową oraz szlaki przekazywania sygnałów w komórce i przykłady zaburzeń w tych procesach prowadzące do rozwoju nowotworów i innych chorób. Zna mechanizmy działania hormonów oraz konsekwencje zaburzeń regulacji hormonalnej. Oblicza stęŝenia roztworów (procentowe, molowe), oblicza ph i określa wpływ zmian ph na związki nieorganiczne i organiczne. Posługuje się podstawowymi technikami laboratoryjnymi takimi jak: analiza jakościowa, miareczkowanie, kolorymetria, ph-metria, chromatografia, elektroforeza białek i kwasów nukleinowych. Odniesienie do efektu kierunkowego (numer) B. W1; B. ; B. W3 B. W4; B. W10 B. W11; B. W12 B. W7, B. W15; B. W16, B. W18 B. W13; B. W14 B. W17; B. W19; B. 0 B. 1 B. 6 B. U3; B. U5 B. U9 Strona 2 z 6

3 U3 U4 Obsługuje proste przyrządy pomiarowe oraz ocenia dokładność wykonywanych pomiarów. Przewiduje kierunek procesów biochemicznych w zaleŝności od stanu energetycznego komórek. B. U10 B. U6 5. Formy prowadzonych zajęć Forma Liczba godzin Liczba grup Minimalna liczba osób w grupie Wykład 80 1 Seminarium 50 7 Ćwiczenia Tematy zajęć i treści kształcenia W1, Budowa atomu i wiązania chemiczne. Równowagi w roztworach i reakcje kwas-zasada. Pojęcie hydrolizy, iloczynu jonowego wody oraz definicja ph. Roztwory buforowe. Analiza W1, miareczkowa. W3, W4, W5 Grupy funkcyjne, nomenklatura i izomeria związków organicznych. Węglowodory nasycone, nienasycone i aromatyczne. Pochodne węglowodorów: alkohole, etery, tiole, fenole, aminy, aldehydy, ketony i kwasy karboksylowe. Pochodne funkcyjne kwasów karboksylowych. W6 Skład chemiczny organizmu ludzkiego. Organelle wewnątrzkomórkowe. Budowa, właściwości i znaczenie aminokwasów i peptydów. W7 Budowa, podział i właściwości białek. Struktura I, II, III i IVrzędowa białek. Izolacja białek z materiału biologicznego. W8, W9 Budowa i systematyka enzymów. Mechanizm biokatalizy. Kinetyka enzymatyczna. Inhibicja enzymów. Regulacja aktywności enzymatycznej. Zastosowanie enzymów w, W3, W5 medycynie. W10 Wytwarzanie energii w komórce. Fosforylacja oksydacyjna. Reaktywne formy tlenu., W3 W11 Budowa i właściwości cukrów prostych, W5 W12 Glikoliza i metabolizm pirogronianu., W3, W7 W13 Cykl kwasów trikarboksylowych. Glukoneogeneza., W3, W7 W14, W15 Metabolizm monosacharydów i disacharydów. Hydroliza skrobi. Metabolizm glikogenu. Szlak pentozofosforanowy., W3, W7 W16 Lipidy. Budowa błon biologicznych. Transport przez błony biologiczne. W6 W17 Metabolizm kwasów tłuszczowych i acylogliceroli. Metabolizm fosfolipidów i sfingomielin., W3, W7 W18 Metabolizm steroidów. Eikozanoidy i lipoproteiny osocza., W3, W7 W19 Metabolizm aminokwasów. Metabolizm etanolu., W3, W7 0 Specyfika metabolizmu energetycznego niektórych narządów. W3, W6 1 Barwniki porfirynowe. 2 Budowa i znaczenie biologiczne nukleotydów., W4 3 Kwasy nukleinowe. Replikacja i transkrypcja. Biosynteza i posttranslacyjna modyfikacja białka. W4 4 Ekspresja genów. Mutacje. Genom ludzki. W4 5 Witaminy i mikroelementy., W5 6 Hormony podział i mechanizm interakcji hormonów z komórką. W6, W7 7 Cytokiny. Interleukiny i interferony., W6 Strona 3 z 6

4 8 Intergracja i regulacja metabolizmu. W6, W7 9 Macierz pozakomórkowa. Funkcje macierzy pozakomórkowej., W6 W30 Biochemia krwi. Homeostaza. W3 S1 Obliczenia biochemiczne (stęŝenia) U1 S2 Analiza związków organicznych U1, U2, U3 S3 Obliczenia biochemiczne (bufory) W1, U1 S4 Gospodarka wodno-elektrolitowa. W1 S5 Aminokwasy i peptydy. S6 Budowa i funkcje białek. S7 Techniki oczyszczania i izolacji białek oraz elementy analizy funkcjonalnej. U2 S8 Budowa i udział enzymów w reakcjach biochemicznych. Charakterystyka klas enzymów oraz budowa koenzymów i grup, W3, W5 prostetycznych. S9 Metabolizm aminokwasów., W5 S10 Budowa i metabolizm węglowodanów. S11 Energetyka szlaki egzo- i endoergiczne. W3, U4 S12 Repetytorium W1,, W3, W5, U1, U4 S13 Klasyfikacja, budowa i metabolizm lipidów. W3, W5 S14 Trawienie lipidów. Metabolizm lipoprotein osocza, cholesterolu, eikozanoidów., W5 S15 Budowa i funkcje błon biologicznych, W6 S16 Budowa i metabolizm kwasów nukleinowych. W4, W5 S17 Replikacja, transkrypcja, translacja. W4, W5 S18 Tkanki I: biochemia krwi i substancji pozakomórkowej. W3, U4 S19 Tkanki II: metabolizm tkanki mięśniowej i nerki. W3, W5 S20 Metabolizm związków zawierających azot (mocznik, kwas moczowy, kreatynina, urobilinogen, NH 3 ) S21 Funkcje detoksykacyjne wątroby. Stres oksydacyjny. W3, W5 S22 śywienie; struktura i funkcje witamin. W5 S23 Hormony i mechanizmy transdukcji sygnału. W7 S24 Integracja metabolizmu. W6, W7 S25 Repetytorium, W3, W4, W5, W6, W7, U4 C1 Ćwiczenie wstępne, sprawy organizacyjne. U2 C2 Zastosowanie technik chromatograficznych do rozdziału biomolekuł. U2, U3 C3 Analiza związków organicznych. U1, U2, U3 C4 Właściwości chemiczne aminokwasów. U2, U3 C5 Właściwości chemiczne cukrów. U2, U3 C6 Właściwości białek i ich ilościowe oznaczanie. U2, U3 C7 Elektroforeza białek w Ŝelu poliakrylamidowym. U2, U3 C8 Wyznaczanie parametrów kinetycznych reakcji enzymatycznej. U2, U3 C9 Enzymy - metaboliczne katalizatory. W3, U2, U3, U4 C10 Lipidy. W3, U2, U3 C11 Przewód pokarmowy. W3, U2, U3 C12 Badanie właściwości fizykochemicznych kwasów nukleinowych., U2, U3 C13 Mocz. W3, U2, U3 C14 Krew. W3, U2, U3 7. Sposoby weryfikacji efektów kształcenia Symbol przedmiotoweg o efektu Symbole form prowadzonych zajęć Sposoby weryfikacji efektu kształcenia Kryterium zaliczenia Strona 4 z 6

5 kształcenia l2_s_s0_w1- W7 l2_s_s0_w1-w7, l2_s_s0_u1, U4 l2_s_s0_w1-w6, l2_s_s0_u1, l2_s_s0_u2, l2_s_s0_u3 8. Kryteria oceniania W S ocena C Egzamin testowy (pytania otwarte i zamknięte) Cztery kolokwia testowe z materiału wykładowego i seminaryjnego (pytania otwarte i zamknięte) po dwa kolokwia w semestrze Ocenianie ciągłe Cztery kolokwia testowe (pytania otwarte i zamknięte) po dwa kolokwia w semestrze Ocenianie ciągłe Forma zaliczenia przedmiotu: Minimum 60% punktów Minimum 60% punktów Minimum 60% punktów kryteria 9. Literatura 2,0 (ndst) Niedostateczne opanowanie efektów kształcenia 3,0 (dost) Spełnienie wszystkich kryteriów zaliczenia 3,5 (ddb) 4,0 (db) 4,5 (pdb) 5,0 (bdb) Literatura obowiązkowa: 1. Bańkowski E. Biochemia. Podręcznik dla studentów uczelni medycznych. Elsevier Urban & Partner, Wrocław, Murray R.K., Granner D.K., Mayers P.A., Rodwell V.W.: Biochemia Harpera. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa Materiały i instrukcje przygotowane przez Zakład Biochemii II WL. Literatura uzupełniająca: 1. Berg J.M., Tymoczko J.L., Stryer L.: Biochemia krótki kurs. Wydawnictwo Naukowe PWN Devlin T.M.: Textbook of Biochemistry with Clinical Correlations. John Wiley & Sons Inc., Angielski S., Jakubowski Z., Dominiczak M.H.: Biochemia kliniczna. Perseusz, Sopot Liberman M., Marks A.D.: Marks' Basic Medical Biochemistry. LWW, Kalkulacja punktów ECTS Forma aktywności Liczba godzin Liczba punktów ECTS Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim: Strona 5 z 6

6 Wykład 80 3,2 Seminarium 50 2 Ćwiczenia 90 3,6 Samodzielna praca studenta (przykładowe formy pracy): Przygotowanie studenta do zajęć Przygotowanie studenta do zaliczeń 55 2,2 Inne (jakie?) - - Razem Informacje dodatkowe Studenci przed rozpoczęciem zajęć laboratoryjnych muszą zapoznać się z regulaminem pracowni z biochemii. Podpisują oświadczenie, Ŝe znają regulamin pracowni oraz przepisy BHP obowiązujące na pracowni z biochemii i zobowiązują się je przestrzegać. Warunkiem zaliczenia i dopuszczenia do egzaminu jest: obecność na wszystkich ćwiczeniach, seminariach i wykładach (w przypadku usprawiedliwionej nieobecności konieczne jest odpracowanie zajęć w formie i terminie uzgodnionym z prowadzącym zajęcia), uzyskanie minimum 30% punktów z ćwiczeń laboratoryjnych oraz z zajęć seminaryjnych, obecność na 4 kolokwiach i uzyskanie minimum 60% sumy punktów. Szczegółowe informacje dotyczące odbywania i zaliczenia zajęć znajdują się na stronie internetowej Zakładu Biochemii: Podpis Kierownika Jednostki Podpis osoby odpowiedzialnej za sylabus Strona 6 z 6