Chemia Ogólna wykład 3
|
|
- Aleksandra Rutkowska
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Chemia Ogólna wykład 3 1 Klasyfikacja związków chemicznych związek chemiczny jednorodne połączenie co najmniej dwóch różnych pierwiastków chemicznych za pomocą dowolnego wiązania związki organiczne są to połączenia węgla, wodoru i innych pierwiastków, poza kwasem węglowym i jego pochodnymi wszystkie pozostałe związki przyjęło się nazywać związkami nieorganicznymi związki metaloorganiczne oraz związki kompleksowe, zawierające ligandy organiczne 1
2 Klasyfikacja związków nieorganicznych tlenki kwasy wodorotlenki sole (wodorosole, hydroksosole) wodorki związki kompleksowe inne Tlenki stopień utlenienia tlenu w tlenkach wynosi -2 wszystkie pierwiastki tworzą tlenki (metale, metaloidy i niemetale) nadtlenki pierwiastki z grup 1, 2 i 12 E n O 2 O 2 2- (O-O) 2- tlen na 1 stopniu utlenienia H 2 O 2, K 2 O 2, BaO 2 ponadtlenki pierwiastki z grupy 1 E n O 2 O 2 2- (O-O) 1- tlen na 1/2 stopniu utlenienia KO 2 2
3 tlenki tlenki metali tlenki kwasowe CO 2, N 2 O 5, CrO 3, Mn 2 O 7 tlenki niemetali tlenki zasadowe tlenki amfoteryczne ZnO, MnO 2, GeO 2, Sb 2 O 3, As 2 O 3 tlenki obojętne CO, NO, SiO, N 2 O Tlenki nazewnictwo tlenków: tlenek + nazwa pierwiastka i jego wartościowość w nawiasie (jeśli więcej niż jedna możliwa) Na 1 O 2-2 tlenek sodu C 4 O 2 2 tlenek węgla(iv) K 2 O tlenek potasu CaO tlenek wapnia Al 2 O 3 tlenek glinu N 2 O tlenek azotu(i) NO tlenek azotu(ii) N 2 O 3 tlenek azotu(iii) NO 2 tlenek azotu(iv) N 2 O 5 tlenek azotu(v) Cl 2 O 7 tlenek chloru(vii) 3
4 występowanie: SiO 2, H 2 O, Al 2 O 3, FeO (czarny wustyt) tlenkowe rudy żelaza: czerwony hematyt (Fe 2 O 3 ) czarny magnetyt (Fe 3 O 4 ) żółto-brązowy limonit (Fe 2 O 3 n H 2 O) brunatny getyt (FeO(OH)) właściwości fizyczne: tlenki metali: ciała stałe, w stanie ciekłym przewodzą prąd elektryczny; tlenki litowców i berylowców reagują z wodą tlenki niemetali: gazy CO ( ), ciecze H 2 O ( ), ciała stałe SiO 2, P 4 O 10 ( ), P 2 O 5 ( ); reagują z wodą z wyjątkiem tlenków obojętnych jak: CO, NO Otrzymywanie tlenków 1. utlenianie pierwiastków 2Mg + O 2 = 2MgO S + O 2 = SO 2 2. utlenianie niższego tlenku danego pierwiastka do tlenku zawierającego ten sam pierwiastek ale na wyższym stopniu utlenienia 2CO + O 2 = 2CO 2 4NO + O 2 = 2N 2 O 3 3. redukcja wyższego tlenku do tlenku na niższym stopniu utlenienia CO 2 + C = 2CO CO 2 + Mg = MgO + CO MnO 2 + H 2 = MnO + H 2 O 4
5 Otrzymywanie tlenków 4. spalanie związków organicznych C 2 H 5 OH + O 2 = 2CO 2 + 3H 2 O CH 4 + 2O 2 = CO 2 + 2H 2 O 5. rozkład termiczny soli, wodorotlenków i tlenków MgCO 3 = MgO + CO 2 Cu(OH) 2 = CuO + H 2 O 4MnO 2 = 2Mn 2 O 3 + O 2 (NH 4 ) 2 Cr 2 O 7 = Cr 2 O 3 + N 2 + 4H 2 O Reaktywność tlenków tlenki zasadowe (bezwodniki zasadowe) to tlenki metali głównie litowców i berylowców 1. tlenki zasadowe reagują z wodą tworząc wodorotlenki UWAGA z wodą nie reagują: CrO, FeO i MnO MgO + H 2 O = Mg(OH) 2 K 2 O + H 2 O = 2KOH 2. tlenki zasadowe reagują z kwasami i tlenkami kwasowymi UWAGA z wodą nie reagują: B 2 O 3 i SiO 2 Na 2 O + 2HCl = 2NaCl + H 2 O MgO + CO 2 = MgCO 3 5
6 Reaktywność tlenków tlenki kwasowe (bezwodniki kwasowe) 1. tlenki kwasowe reagują z wodą dając kwas CO 2 + H 2 O = H 2 CO 3 CrO 3 + H 2 O = H 2 CrO 4 P 2 O 5 + H 2 O = 2HPO 3 kw. metafosforowy(v) P 2 O 5 + 2H 2 O = H 4 P 2 O 7 kw. pirofosforowy (V) P 2 O 5 + 3H 2 O = 2H 3 PO 4 kw. ortofosforowy (V) 2. tlenki kwasowe reagują z wodorotlenkami dając sól i wodę SO 3 + Mg(OH) 2 = MgSO 4 + H 2 O 3. tlenki kwasowe reagują z tlenkami zasadowymi dając sól CaO + CO 2 = CaCO 3 Tlenki amfoteryczne tlenki amfoteryczne (BeO, Al 2 O 3, Ga 2 O 3, In 2 O 3, SnO, SnO 2, PbO 2, PbO, Sb 2 O 5, Sb 2 O 3, TeO 2, As 2 O 3, ZnO, CuO, MnO 2, Cr 2 O 3 ) Jak się to ma do elektroujemności? Tlenki amfoteryczne mają dość zbliżone udziały wiązania kowalencyjnego spolaryzowanego i jonowego, czyli różnica elektroujemności oscyluje w pobliżu 1,7 (1,4 2.0). ze wzrostem stopnia utlenienia w tlenku rośnie jego kwasowość (a maleje zasadowość) np. Mn wartościowości: II, III, IV, V, VI, VII średnią wartościowością jest IV - tlenek amfoteryczny każdy wyższy tlenek jest coraz bardziej kwasowy i w reakcji z wodą daje coraz to silniejszy kwas 6
7 Tlenki amfoteryczne 1. reagują zarówno z (mocnymi) zasadami jaki i kwasami ZnO + H 2 SO 4 = ZnSO 4 + H 2 O ZnO + 2NaOH = Na 2 ZnO 2 + H 2 O Al 2 O 3 + 6HCl = 2AlCl H 2 O Al 2 O 3 + 2NaOH + 3H 2 O = 2Na[Al(OH) 4 ] Kwasy H R n n n wartościowość reszty kwasowej stopień utlenienia: +1 stopień utlenienia -1 w wodorkach metali niemetale tworzą kwasy beztlenowe i tlenowe 7
8 Kwasy beztlenowe wzór nazwa tradycyjna reszta kwasowa nazwa soli HF kwas fluorowodorowy F 1- fluorek HCl kwas solny Cl 1- chlorek HBr kwas bromowodorowy Br 1- bromek HI kwas jodowodorowy I 1- jodek HCN kwas cyjanowodorowy CN 1- cyjanek H 2 S kwas siarkowodorowy S 2 HS 1- siarczek wodorsiarczek Kwasy tlenowe wzór nazwa jon nazwa soli H 2 CO 3 węglowy CO 3 2 HCO 3 węglan wodorowęglan HNO 2 azotowy(iii) NO 2 azotan(iii) HNO 3 azotowy(v) NO 3 azotan(v) H 3 PO 3 fosforowy(iii) PO 3 3 HPO 3 2 H 2 PO 3 fosforan(iii) wodorofosforan(iii) dwuwodorofosforan(iii) H 3 PO 4 fosforowy(v) PO 4 3 HPO 4 2 H 2 PO 4 fosforan(v) wodorofosforan(v) dwuwodorofosforan(v) H 2 SO 3 siarkowy(iv) SO 3 2 HSO 3 siarczan(iv) wodorosiarczan(iv) H 2 SO 4 siarkowy(vi) SO 4 2 HSO 4 siarczan(vi) wodorosiarczan(vi) 8
9 Kwasy tlenowe wzór nazwa jon nazwa soli HClO kwas chlorowy(i) ClO chloran(i) HClO 2 kwas chlorowy(iii) ClO 2 chloran(iii) HClO 3 kwas chlorowy(v) ClO 3 chloran(v) HClO 4 kwas chlorowy(vii) ClO 4 chloran(vii) HBrO 3 kwas bromowy(v) BrO 3 bromian(v) HJO 4 kwas jodowy(vii) IO 4 jodan(vii) HPO 3 kwas metafosforowy(v) PO - 3 metafosforan(v) H 4 P 2 O 7 kwas pirofosforowy(v) P2 O 4-7 pirofosforan(v) H 3 PO 4 kwas ortofosforowy(v) PO 4 3- ortofosforan(v) Kwasy H n R, otrzymywanie 1. tlenek kwasowy + woda = kwas CO 2 + H 2 O = H 2 CO 3 N 2 O 3 + H 2 O = 2HNO 2 N 2 O 5 + H 2 O = 2HNO 3 P 4 O H 2 O = 4H 3 PO 4 2. reakcja jonowa strącania u (pod warunkiem, że kwas jest słabo rozpuszczalny) Na 2 SiO 3 + H 2 SO 4 = H 2 SiO 3 + Na 2 SO 4 3. słaby kwas tlenowy można otrzymać działając na jego sól kwasem mocnym Ca(CH 3 COO) 2 + H 2 SO 4 = 2CH 3 COOH + CaSO 4 4. kwasy beztlenowe otrzymuje się przez rozpuszczanie odpowiednich wodorków w wodzie 9
10 Reaktywność kwasów 1. reakcja zobojętniania (wodorotlenek + kwas) HCl + NaOH = NaCl + H 2 O 2H 3 PO 4 + 3Mg(OH) 2 = Mg 3 (PO 4 ) 2 + 6H 2 O 2. większość kwasów reaguje z metalami nieszlachetnymi wypierając z nich wodór 6HCl +2Al = 2AlCl 3 +3H 2 Mg + H 2 SO 4 = MgSO 4 + H 2 3. metale szlachetne i półszlachetne reagują z kwasami utleniającymi tj. stężonym H 2 SO 4 i HNO 3, ale nie wypierają wodoru z tych kwasów 3Cu + 2HNO 3 = 3CuO + 2NO + H 2 O Cu + 2H 2 SO 4 = CuSO 4 + SO 2 + 2H 2 O 4. kwasy reagują z tlenkami metali FeO + H 2 SO 4 = FeSO 4 + H 2 O MgO + 2HCl = MgCl 2 + H 2 O Wodorotlenki M(OH) n n wartościowość metalu metale i metaloidy tworzą wodorotlenki LiOH wodorotlenek litu Ca(OH) 2 wodorotlenek wapnia Al(OH) 3 wodorotlenek glinu Fe(OH) 2 wodorotlenek żelaza(ii) Fe(OH) 3 - wodorotlenek żelaza(iii) Sn(OH) 2 - wodorotlenek cyny(ii) Sn(OH) 4 - wodorotlenek cyny(iv) 10
11 Wodorotlenki M(OH) n, otrzymywanie 1. tlenek zasadowy + woda = wodorotlenek CaO + H 2 O = Ca(OH) 2 2. lekkie metale w reakcji z wodą dają wodorotlenek i H 2 2Na + 2H 2 O = 2NaOH + H 2 3. wodorotlenki trudno rozpuszczalne w H 2 O w reakcji strącania u FeCl 3 + 3NaOH = Fe(OH) 3 + 3NaCl Reaktywność wodorotlenków wodorotlenki zasadowe - wodorotlenki litowców i berylowców (z wyjątkiem Be(OH) 2 ) 1. wodorotlenki zasadowe reagują z kwasami dając sól i wodę (reakcja zobojętniania) Mg(OH) 2 + H 2 CO 3 = MgCO 3 + 2H 2 O Fe(OH) 3 + 3HNO 3 = Fe(NO 3 ) 3 + 3H 2 O 2. wodorotlenki amfoteryczne (Zn, Pb, Sn, Al, Be, As, Sb, Cr, czy Mn) M(OH) m H m MO m równowaga pomiędzy formą zasadową i kwasową Sn(OH) 4 H 4 SnO 4 = 4H + + SnO 4 4- Sn(OH) 4 + HCl = SnCl 4 + H 2 O Sn(OH) 4 + 4NaOH = Na 4 SnO 4 + 4H 2 O 11
12 Sole n wartościowość metalu m wartościowość reszty kwasowej wodorosole hydroksysole Sole NaCl chlorek sodu (sól kuchenna) Fe 2 S 3 siarczek żelaza(iii) KNO 3 azotan(v) potasu (saletra potasowa) Ca(HCO 3 ) 2 wodorowęglan wapnia (NH 4 )(H 2 PO 4 ) dwuwodorofosforan(v) amonu Al(OH) 2 Cl dwuhydroksochlorek glinu Bi(OH) 2 NO 3 dwuhydroksoazotan(v) bizmutu(ii) 12
13 Otrzymywanie soli 1. reakcja zobojętniania 2NH 4 OH + H 2 S = (NH 4 ) 2 S + 2H 2 O 2. kwasu + metal = sól + H 2 Fe + 2HCl = FeCl 2 + H 2 3. tlenek zasadowy + kwas = sól + woda Na 2 O + H 2 CO 3 = Na 2 CO 3 + H 2 O 4. wodorotlenek + tlenek kwasowy = sól + woda 2KOH + SO 2 = K 2 SO 3 + H 2 O 5. tlenek kwasowy + tlenek zasadowy = sól MgO + CO 2 = MgCO 3 6. metal + niemetal = sól Zn + S = ZnS Ca + Br 2 = CaBr 2 Wodorki E n Hn n wartościowość pierwiastka (grupy od 1 do 15) H E n n n wartościowość pierwiastka (grupy 16 i 17) LiH wodorek litu BH 3 wodorek boru CH 4 metan PH 3 wodorek fosforu SiH 4 wodorek krzemu H 2 S siarkowodór H 2 Se selenowodór HF fluorowodór HCl chlorowodór 13
14 Wodorki H n E, otrzymywanie wodorki metali - najczęściej wiązanie jonowe, ciała stałe (białe) wodorki niemetali najczęściej wiązanie kowalencyjne, gazy H 2 O, H 2 S i CH 4 najważniejsze wodorki 1. synteza pierwiastka z wodorem H 2 + F 2 = 2HF H 2 + Cl 2 = 2HCl światło H 2 S i NH 3 katalizator Reaktywność wodorków 1. reagują z wodą dając wodorotlenki i wodór NaH + H 2 O = NaOH + H 2 CaH 2 + 2H 2 O = Ca(OH) 2 + 2H 2 2. wodorki niemetali takich jak fluorowce i siarkowce reagują z wodą tworząc kwasy beztlenowe 3. amoniak z wodą tworzy wodorotlenek amonowy NH 3 + H 2 O = NH 4 OH 4. pozostałe wodorki niemetali nie reagują z wodą 14
15 Związki kompleksowe kompleksy metaliczne (związki koordynacyjne) atom lub jon metalu z wolnymi orbitalami d, zdolnymi do przyjęcia pary elektronów, otoczony ligandami jonami lub cząsteczkami z wolną parą elektronów hem b Pt[Cl 2 (NH 3 ) 2 ] Cu[(NH 3 ) 4 (H 2 O) 2 ] VO[C 5 H 7 O 2 ] 2 Związki kompleksowe Co[(NH 3 ) 6 ] [ 27 Co] = [ 18 Ar] 3d 7 4s 2 Co 3+ = [ 18 Ar] 3d 6 3d 3d 4s 4p 4d 15
16 Nazewnictwo ligandów Wzór Nazwa NH3 amina H 2O akwa C O karbonyl NO nitrozyl SO4 2- siarczano C N - cyjano OH - hydroxo F - fluoro Cl - chloro Br - bromo K 4 [Fe(CN) 6 ] sześciocyjanożelazian(ii) potasu K 3 [Fe(CN) 6 ] sześciocyjanożelazian(iii) potasu Fe(CO) 5 pięciokarbonyl żelaza(0) [Cr(NH 3 ) 3 (H 2 O) 3 ]Cl 3 chlorek trójaminatrójakwachromu(iii) [NiCl 4 ] 2- jon czterochloroniklanowy(ii) [Co(SO 4 )(NH 3 ) 5 ] + jon pięcioaminasiarczanokobaltu(iii) [Fe(OH)(H 2 O) 5 ] 2+ jon pięcioakwahydroksożelaza(iii) Podział ligandów EDTA kwas etylenodiaminatetra octowy kompleks chelatowy EDTA z jonem metalu (M) 16
17 Związki kompleksowe [Ni(NH 3 ) 6 ] 2+ Ni(en) 3 ] 2+ [NiCl 4 ] 2 [Ni(H 2 O) 6 ] 2+ ligandy H 2 O [Fe(H 2O) 6 ] 2+ roztwór OH, rozcieńczony Fe 2+ Fe 3+ Co 2+ Cu 2+ Al 3+ Cr 3+ [Fe(H 2 O) 4 (OH) 2 ] OH, stężony [Fe(H 2O) 4 (OH) 2 ] NH 3, rozcieńczony [Fe(H 2 O) 4 (OH) 2 ] [Fe(H 2 O) 6 ] 3+ [Co(H 2 O) 6 ] 2+ roztwór (żół.-br.) roztwór [Fe(H 2 O) 3 (OH) 3 ] [Fe(H 2 O) 3 (OH) 3 ] [Fe(H 2 O) 3 (OH) 3 ] [Co(H 2 O) 4 (OH) 2 ] [Co(H 2 O) 4 (OH) 2 ] [Co(H 2 O) 4 (OH) 2 ] [Cu(H 2 O) 6 ] 2+ roztwór [Cu(H 2 O) 4 (OH) 2 ] [Cu(H 2 O) 4 (OH) 2 ] [Cu(H 2 O) 4 (OH) 2 ] [Al(H 2 O) 6 ] 3+ roztwór bezbarwny [Al(H 2 O) 3 (OH) 3 ] [Al(OH) 4 ] roztwór bezbarwny [Al(H 2 O) 3 (OH) 3 ] [Cr(H 2 O) 6 ] 3+ roztwór [Cr(H 2 O) 3 (OH) 3 ] [Cr(OH) 6 ] 3 roztwór [Cr(H 2 O) 3 (OH) 3 ] NH 3, stężony [Fe(H 2O) 4 (OH) 2 ] [Fe(H 2 O) 3 (OH) 3 ] [Co(NH 3 ) 6 ] 2+ roztwór [Cu(NH 3 ) 4 (H 2 O) 2 ] 2+ roztwór [Al(H 2 O) 3 (OH) 3 ] [Cr(NH 3 ) 6 ] 3+ roztwór CO 3 2 FeCO 3 [Fe(H 2 O) 3 (OH) 3 ] + gaz CoCO 3 CuCO 3 Liczba koordynacyjna 2 liniowy: powszechna dla jonów metali o konfiguracji d 10 (Cu +, Ag +, Au + i Hg 2+ ); np. [Au(CN) 2 ] 3 trójkąt płaski: rzadko, dla jonów metali o konfiguracji d 10 (Cu +, Hg 2+ ); np. HgI 3 4 tetraedr: dla jonów metali nie przejściowych ([BeF 4 ] 2 ), przejściowych o konfiguracji d 10 ([ZnCl 4 ] 2 ) i z 4 okresu u.o. w połączeniach z halogenowcami ([FeCl 4 ] i [FeCl 4 ] 2 ); kwadrat płaski: dla jonów metali z 5 i 6 okresu u.o. o konfiguracji d 8 (Rh + i Pd 2+ ) oraz dla pewnych kompleksów Ni 2+ i Cu 2+ linowy ML 2 trójkąt płaski ML books.lardbucket.org tetraedr lub kwadrat płaski ML 4 17
18 Liczba koordynacyjna 5 bipiramida trygonalna i piramida o podstawie kwadratu ML 5 6 oktaedr ML 6 7 bipiramida o podstawie pięciokąta ML 7 : dla jonów lantanowców i aktynowców 8 typowy dla jonów dużych metali; sześcian, antypryzma kwadratowa i dodekahedron ML 8 9 dla jonów dużych metali; trzyścienna trygonalna pryzma ML 9, [Nd(H 2 O) 9 ] books.lardbucket.org geometria hybrydyzacja kształt orbitali liniowa sp tetraedryczna sp 3 kwadrat płaski dsp 2 oktaedr d 2 sp 3 18
19 Teoria pola krystalicznego energia humanstrefa.pl orbitale atomowe d w wolnym atomie orbitale atomowe d w oktaedrycznym polu ligandów Teoria pola krystalicznego e g t 2g 19
20 Teoria pola krystalicznego energia orbitale atomowe d w wolnym atomie orbitale atomowe d w polu tetraedrycznym polu ligandów 20
21 Teoria pola krystalicznego energia orbitale atomowe d w wolnym atomie orbitale atomowe d w polu ligandów (kwadrat płaski) Teoria pola krystalicznego energia orbitale atomowe d w wolnym atomie orbitale atomowe d w polu ligandów 21
22 Nisko i wysoko spinowe kompleksy energia energia diamagnetyk nisko spinowy kompleks paramagnetyk wysoko spinowy kompleks tylko dla konfiguracji elektronowej d 4, d 5, d 6 lub d 7 różnice w budowie lub właściwościach cząsteczek o takim samym składzie atomowym izomeria mają tę samą liczbę tych samych atomów, między którymi występuje jednak inny układ wiązań chemicznych (ten sam ogólny wzór sumaryczny) izomery strukturalne/konstytucyjne (inne wiązania) stereoizomery (te same wiązania, inne rozmieszczenie w przestrzeni) atomy połączone są w tych samych sekwencjach, a różnią się jedynie ułożeniem przestrzennym izomeria koordynacyjna izomeria wiązania ligandu izomeria geometryczna cis-trans izomery optyczne 22
23 Izomeria koordynacyjna Izomeria wiązania ligandu ligandy są wiązane do jonu centralnego w różny sposób różne własności chemiczne i kolor 23
24 Izometria geometryczna Izometria optyczna prawo skrętny lewo skrętny chemistryjee.blogspot.com 24
25 Związki kompleksowe 49 25
CHEMIA 1. Podział tlenków
INSTYTUT MEDICUS Kurs przygotowawczy do matury i rekrutacji na studia medyczne Rok 2017/2018 www.medicus.edu.pl tel. 501 38 39 55 CHEMIA 1 SYSTEMATYKA ZWIĄZKÓW NIEORGANICZNYCH. ZWIĄZKI KOMPLEKSOWE. Tlenki
Chemia - laboratorium
Chemia - laboratorium Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska Studia stacjonarne, Rok I, Semestr zimowy 2013/14 Dr hab. inż. Tomasz Brylewski e-mail: brylew@agh.edu.pl tel. 12-617-5229 Katedra
KLASYFIKACJA ZWIĄZKÓW NIEORGANICZNYCH
KLASYFIKACJA ZWIĄZKÓW NIEORGANICZNYCH Opracowanie: dr hab. Barbara Stypuła, dr inż. Krystyna Moskwa, mgr Agnieszka Tąta Związki nieorganiczne dzieli się najczęściej na: - tlenki - wodorki - wodorotlenki
KLASYFIKACJA ZWIĄZKÓW NIEORGANICZNYCH
KLASYFIKACJA ZWIĄZKÓW NIEORGANICZNYCH Opracowanie: dr hab. Barbara Stypuła, dr inż. Krystyna Moskwa Związki nieorganiczne dzieli się najczęściej na: - tlenki - wodorki - wodorotlenki - kwasy - sole - związki
WŁAŚCIWOŚCI NIEKTÓRYCH PIERWIASTKÓW I ICH ZWIĄZKÓW NIEORGANICZNYCH
WŁAŚCIWOŚCI NIEKTÓRYCH PIERWIASTKÓW I ICH ZWIĄZKÓW NIEORGANICZNYCH PODZIAŁ ZWIĄZKÓW NIEORGANICZNYCH Tlenki (kwasowe, zasadowe, amfoteryczne, obojętne) Związki niemetali Kwasy (tlenowe, beztlenowe) Wodorotlenki
BUDOWA ATOMU 1. Wymień 3 korzyści płynące z zastosowania pierwiastków promieniotwórczych. 2. Dokończ reakcję i nazwij powstałe pierwiastki:
BUDOWA ATOMU 1. Wymień 3 korzyści płynące z zastosowania pierwiastków promieniotwórczych. 2. Dokończ reakcję i nazwij powstałe pierwiastki: 235 4 92 U + 2 He 198. 79 Au + ß - 3. Spośród atomów wybierz
Tlen. Występowanie i odmiany alotropowe Otrzymywanie tlenu Właściwości fizyczne i chemiczne Związki tlenu tlenki, nadtlenki i ponadtlenki
Tlen Występowanie i odmiany alotropowe Otrzymywanie tlenu Właściwości fizyczne i chemiczne Związki tlenu tlenki, nadtlenki i ponadtlenki Ogólna charakterystyka tlenowców Tlenowce: obejmują pierwiastki
Podział tlenków ze względu na charakter chemiczny
Zakres materiału do sprawdzianu - I klasy LO - Systematyka związków nieorganicznych - część I : TLENKI, WODORKI I WODOROTLENKI + przykładowe zadania I. TLENKI - to związki dwuskładnikowe tlenu z pierwiastkami
Temat 2: Nazewnictwo związków chemicznych. Otrzymywanie i właściwości tlenków
Zasada ogólna: We wzorze sumarycznym pierwiastki zapisujemy od metalu do niemetalu, natomiast odczytujemy nazwę zaczynając od niemetalu: MgO, CaS, NaF Nazwy związków chemicznych najczęściej tworzymy, korzystając
PODSTAWOWE TYPY ZWIĄZKÓW NIEORGANICZNYCH
PODSTAWOWE TYPY ZWIĄZKÓW NIEORGANICZNYCH 1. Tlenki Tlenki są to dwuskładnikowe połączenia pierwiastków z tlenem, w których występuje on na stopniu utlenienia -II. Do najważniejszych metod otrzymywania
MARATON WIEDZY CHEMIA CZ. II
MARATON WIEDZY CHEMIA CZ. II 1. Podaj liczbę elektronów, nukleonów, protonów i neuronów zawartych w następujących atomach: a), b) 2. Podaj liczbę elektronów, nukleonów, protonów i neutronów zawartych w
Materiał powtórzeniowy do sprawdzianu dla klas I LO: kwasy i sole + zadania
Materiał powtórzeniowy do sprawdzianu dla klas I LO: kwasy i sole + zadania I. nieorganiczne to związki o ogólnym wzorze HnR, gdzie R reszta kwasowa, a n liczba atomów wodoru, w roztworach wodnych ulegają
Problemy do samodzielnego rozwiązania
Problemy do samodzielnego rozwiązania 1. Napisz równania reakcji dysocjacji elektrolitycznej, uwzględniając w zapisie czy jest to dysocjacja mocnego elektrolitu, słabego elektrolitu, czy też dysocjacja
wiczenie 1 1. Obliczanie zawartoci składników w postaci pierwiastkowej i tlenkowej w zwizkach chemicznych.
wiczenie 1 1. Obliczanie zawartoci składników w postaci pierwiastkowej i tlenkowej w zwizkach chemicznych. Zawarto takich składników jak: P, K, Ca i mg w nawozach sztucznych podaje si zwykle w procentach
Materiał powtórzeniowy - reakcje utlenienia i redukcji (redox - redoks ) z przykładowymi zadaniami
Materiał powtórzeniowy - reakcje utlenienia i redukcji (redox - redoks ) z przykładowymi zadaniami I. Stopień utlenienia i reguły ustalania stopni utlenienia 1. Stopień utlenienia Stopień utlenienia pierwiastka
Opracowała: mgr inż. Ewelina Nowak
Materiały dydaktyczne na zajęcia wyrównawcze z chemii dla studentów pierwszego roku kierunku zamawianego Inżynieria Środowiska w ramach projektu Era inżyniera pewna lokata na przyszłość Opracowała: mgr
ZWIĄZKI KOMPLEKSOWE. dr Henryk Myszka - Uniwersytet Gdański - Wydział Chemii
ZWIĄZKI KOMPLEKSOWE SOLE PODWÓJNE Sole podwójne - to sole zawierające więcej niż jeden rodzaj kationów lub więcej niż jeden rodzaj anionów. Należą do nich m. in. ałuny, np. siarczan amonowo-żelazowy(ii),
Większość metali bloku d wykazuje tendencje do tworzenia związków kompleksowych.
Spis treści 1 Ogólna charakterystyka 2 Właściwości fizyczne 3 Związki kompleksowe metali bloku d 4 Wiązanie w związkach kompleksowych 5 Zależność struktury kompleksu od liczby koordynacyjnej (LK) 6 Równowagi
4. Związki kompleksowe.
4. Związki kompleksowe. Jeżeli bezbarwny, bezwodny siarczan(vi) miedzi(ii) CuSO4 rozpuścimy w wodzie, jon miedzi Cu ulega hydratacji przyłączając czasteczki wody. Jon [Cu(H2O)4] przyjmuje barwę niebieską.
Sole. 2. Zaznacz reszty kwasowe w poniższych solach oraz wartościowości reszt kwasowych: CaBr 2 Na 2 SO 4
Sole 1. Podkreśl poprawne uzupełnienia zdań: Sole to związki, które dysocjują w wodzie na kationy/aniony metali oraz kationy/ aniony reszt kwasowych. W temperaturze pokojowej mają stały/ ciekły stan skupienia
Reakcje chemiczne, związki kompleksowe
201-11-15, związki kompleksowe Literatura: L. Jones, P. Atkins Chemia ogólna. Cząsteczki, materia, reakcje. Lesław Huppenthal, Alicja Kościelecka, Zbigniew Wojtczak Chemia ogólna i analityczna dla studentów
METALE Zn + 2HCl ZnCl 2 + H 2 Zn + 2H + Zn 2+ + H 2 Zn + 2NaOH + 2H 2 O Na 2 [Zn(OH) 4 ] + H 2
ZJAWISKO AMFOTERYCZNOŚCI Amfoteryczność: jest to właściwość niektórych tlenków metali i odpowiadających im wodorotlenków polegająca na tym, że w zależności od charakteru chemicznego drugiego reagenta są
a) Sole kwasu chlorowodorowego (solnego) to... b) Sole kwasu siarkowego (VI) to... c) Sole kwasu azotowego (V) to... d) Sole kwasu węglowego to...
Karta pracy nr 73 Budowa i nazwy soli. 1. Porównaj wzory sumaryczne soli. FeCl 2 Al(NO 3 ) 3 K 2 CO 3 Cu 3 (PO 4 ) 2 K 2 SO 4 Ca(NO 3 ) 2 CaCO 3 KNO 3 PbSO 4 AlCl 3 Fe 2 (CO 3 ) 3 Fe 2 (SO 4 ) 3 AlPO 4
Związki nieorganiczne
strona 1/8 Związki nieorganiczne Dorota Lewandowska, Anna Warchoł, Lidia Wasyłyszyn Treść podstawy programowej: Typy związków nieorganicznych: kwasy, zasady, wodorotlenki, dysocjacja jonowa, odczyn roztworu,
Fluorowce - chlor. -Ogólna charakterystyka fluorowców -Występowanie i właściwości chloru -Ważniejsze związki chloru
Fluorowce - chlor -Ogólna charakterystyka fluorowców -Występowanie i właściwości chloru -Ważniejsze związki chloru Fluorowce Ogólna charakterystyka: fluor, chlor, brom i jod są niemetalami, astat jest
PRACA KONTROLNA Z CHEMII NR 1 - Semestr I 1. (6 pkt) - Krótko napisz, jak rozumiesz następujące pojęcia: a/ liczba atomowa, b/ nuklid, c/ pierwiastek d/ dualizm korpuskularno- falowy e/promieniotwórczość
ZWIĄZKI KOMPLEKSOWE SOLE PODWÓJNE
ZWIĄZKI KOMPLEKSOWE SOLE PODWÓJNE Sole podwójne - to sole zawierające więcej niż jeden rodzaj kationów lub więcej niż jeden rodzaj anionów. Należą do nich m. in. ałuny, np. ałun glinowo-potasowy K 2 Al
Rozkład materiału nauczania chemii klasa 2.
Rozkład materiału nauczania chemii klasa 2. Lp. Treści nauczania (temat lekcji) Liczba godzin na realizację Umiejętności wymagania szczegółowe (pismem półgrubym zostały zaznaczone wymagania obowiązujące
Rozkład materiału nauczania chemii klasa 2 gimnazjum.
Rozkład materiału nauczania chemii klasa 2 gimnazjum. Lp. Treści nauczania (temat lekcji) Liczba godzin na realizację Umiejętności wymagania szczegółowe (pismem półgrubym zostały zaznaczone wymagania obowiązujące
Reakcje chemiczne. Typ reakcji Schemat Przykłady Reakcja syntezy
Reakcje chemiczne Literatura: L. Jones, P. Atkins Chemia ogólna. Cząsteczki, materia, reakcje. Lesław Huppenthal, Alicja Kościelecka, Zbigniew Wojtczak Chemia ogólna i analityczna dla studentów biologii.
Chemia Grudzień Styczeń
Chemia Grudzień Styczeń Klasa VII IV. Łączenie się atomów. Równania reakcji chemicznych 1. Wiązania kowalencyjne 2. Wiązania jonowe 3. Wpływ rodzaju wiązania na właściwości substancji 4. Elektroujemność
Chemia - laboratorium
Chemia - laboratorium Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska Studia stacjonarne, Rok I, Semestr zimowy 01/14 Dr hab. inż. Tomasz Brylewski e-mail: brylew@agh.edu.pl tel. 1-617-59 Katedra Fizykochemii
Reakcje syntezy. A + B AB lub A + B + C+... ABC... gdzie: A, B. C... substancje prostsze lub proste, AB ABC... substancje złożone.
Reakcje syntezy. A B AB lub A B C... ABC... gdzie: A, B. C... substancje prostsze lub proste, AB ABC... substancje złożone. 1) Na płytkę porcelanową nasypujemy niewielką ilość dokładnie sproszkowanej siarki
Zagadnienia z chemii na egzamin wstępny kierunek Technik Farmaceutyczny Szkoła Policealna im. J. Romanowskiej
Zagadnienia z chemii na egzamin wstępny kierunek Technik Farmaceutyczny Szkoła Policealna im. J. Romanowskiej 1) Podstawowe prawa i pojęcia chemiczne 2) Roztwory (zadania rachunkowe zbiór zadań Pazdro
Zadania powtórkowe do egzaminu maturalnego z chemii Wiązania chemiczne, budowa cząsteczek
strona 1/11 Zadania powtórkowe do egzaminu maturalnego z chemii Wiązania chemiczne, budowa cząsteczek Monika Gałkiewicz Zad. 1 () Podaj wzory dwóch dowolnych kationów i dwóch dowolnych anionów posiadających
CHEMIA - BADANIE WYNIKÓW KLASA II 2010/2011
CHEMIA - BADANIE WYNIKÓW KLASA II 2010/2011 1. Który zbiór wskazuje wyłącznie wzory wodorotlenków A. H2S, H2CO3, H2SO4 B. Ca(OH)2, KOH, Fe2O3 C. H2SO4, K2O, HCl D. Ca(OH)2, KOH, Fe(OH)3 2. Który zbiór
II. CHEMIA NIEORGANICZNA
pitagoras.d2.pl II. CHEMIA NIEORGANICZNA TLENKI: Tlenki to związki tlenu z innymi pierwiastkami. Tlen w tlenkach ma zawsze II. pierwiastka X I II III IV V VI VII wzór tlenku X 2 O XO X 2 O 3 XO 2 X 2 O
Masa atomowa pierwiastka chemicznego wskazuje, ile razy masa atomu danego pierwiastka jest większa od 1/12 masy atomu izotopu węgla 12 C.
Podstawowe definicje Masa atomowa i masa cząsteczkowa Substancje są zbudowane z atomów lub dwu- i wieloatomowych cząsteczek. Za pomocą określonych metod fizycznych możemy wyznaczyć z dużą dokładnością
Opisy ćwiczeń laboratoryjnych z chemii. Semestr I (zimowy) Rok akademicki 2012/13
WYDZIAŁ KSZTAŁTOWANIA ŚRODOWISKA I ROLNICTWA KIERUNEK: ROLNICTWO I ROK STUDIA NIESTACJONARNE PIERWSZEGO STOPNIA Opisy ćwiczeń laboratoryjnych z chemii Semestr I (zimowy) Rok akademicki 2012/13 Opracowała:
Prywatne Szkoły Podstawowa, Gimnazjum i Liceum im. Zofii i Jędrzeja Moraczewskich Sulejówek, Wesoła, Rembertów
Prywatne Szkoły Podstawowa, Gimnazjum i Liceum im. Zofii i Jędrzeja Moraczewskich Sulejówek, Wesoła, Rembertów aktualizacja 25.09.2018 Nauczanie domowe WIEM CO TRZEBA Klasa VIII Chemia wrzesień i październik
XV Wojewódzki Konkurs z Chemii
XV Wojewódzki Konkurs z Chemii dla uczniów dotychczasowych gimnazjów oraz klas dotychczasowych gimnazjów prowadzonych w szkołach innego typu województwa świętokrzyskiego II Etap powiatowy 16 styczeń 2018
Związki chemiczne, wiązania chemiczne, reakcje
Związki chemiczne, wiązania chemiczne, reakcje Literatura: L. Jones, P. Atkins Chemia ogólna. Cząsteczki, materia, reakcje. Lesław Huppenthal, Alicja Kościelecka, Zbigniew Wojtczak Chemia ogólna i analityczna
KWASY. HCN Nazwa kwasu kwas cyjanowodorowy Wzór elektronowy kreskowy:
www.3echedukacja.pl Proponowane odpowiedzi Kwasy Zadanie 1 KWASY Cl 4 Nazwa kwasu Kwas chlorowodorowy (VII) 3 P 4 Nazwa kwasu kwa ortofosforowy (V) Cl P Typ hybrydyzacji:sp 3 Typ hybrydyzacji: sp 3 CN
Związki nieorganiczne. Dorota Lewandowska, Anna Warchoł, Lidia Wasyłyszyn
strona 1/7 Związki nieorganiczne Dorota Lewandowska, Anna Warchoł, Lidia Wasyłyszyn Treść podstawy programowej: Typy związków nieorganicznych: kwasy, zasady, wodorotlenki, dysocjacja jonowa, odczyn roztworu,
Związki chemiczne, wiązania chemiczne, reakcje
Związki chemiczne, wiązania chemiczne, reakcje Literatura: L. Jones, P. Atkins Chemia ogólna. Cząsteczki, materia, reakcje. Lesław Huppenthal, Alicja Kościelecka, Zbigniew Wojtczak Chemia ogólna i analityczna
dr Beata Just-Brochocka dr inż. Witold Bekas Katedra Chemii WNoŻ SGGW ELMENTARZ CHEMICZNY (dla studentów, dla których chemia to czarna magia )
dr Beata Just-Brochocka dr inż. Witold Bekas Katedra Chemii WNoŻ SGGW ELMENTARZ CHEMICZNY (dla studentów, dla których chemia to czarna magia ) wersja beta, 2016 I. PODSTAWOWE POJĘCIA I PRAWA CHEMICZNE
Ćwiczenie 1: Elementy analizy jakościowej
Ćwiczenie 1: Elementy analizy jakościowej Analiza chemiczna stanowi zbiór metod stosowanych w celu ustalenia składu jakościowego i ilościowego substancji. Wśród metod analitycznych możemy wyróżnić: 1)
III Podkarpacki Konkurs Chemiczny 2010/2011. ETAP I r. Godz Zadanie 1
III Podkarpacki Konkurs Chemiczny 2010/2011 KOPKCh ETAP I 22.10.2010 r. Godz. 10.00-12.00 Zadanie 1 1. Jon Al 3+ zbudowany jest z 14 neutronów oraz z: a) 16 protonów i 13 elektronów b) 10 protonów i 13
Szczegółowy opis treści programowych obowiązujących na etapie szkolnym konkursu przedmiotowego z chemii 2018/2019
Szczegółowy opis treści programowych obowiązujących na etapie szkolnym konkursu przedmiotowego z chemii 2018/2019 I. Eliminacje szkolne (60 minut, liczba punktów: 30). Wymagania szczegółowe. Cele kształcenia
Realizacja wymagań szczegółowych podstawy programowej w poszczególnych tematach podręcznika Chemia Nowej Ery dla klasy siódmej szkoły podstawowej
Realizacja wymagań szczegółowych podstawy programowej w poszczególnych tematach podręcznika Chemia Nowej Ery dla klasy siódmej szkoły podstawowej Temat w podręczniku Substancje i ich przemiany 1. Zasady
Realizacja wymagań szczegółowych podstawy programowej z chemii dla klasy siódmej szkoły podstawowej
Realizacja wymagań szczegółowych podstawy programowej z chemii dla klasy siódmej szkoły podstawowej Nauczyciel: Marta Zielonka Temat w podręczniku Substancje i ich przemiany 1. Zasady bezpiecznej pracy
Potencjał jonizacji (ev)
Azotowce Pierwiastek Konfiguracja elektronowa Potencjał jonizacji (ev) Temperatura topnienia ( C) Azot (N) 14,5-210,0-195,8 Fosfor (P) 11,0 44,1 280,0 Arsen (As) 10,0 sublimuje sublimuje Antymon (Sb) 8,6
Nomenklatura związków nieorganicznych
Nomenklatura związków nieorganicznych Nazwy jonów dodatnich kationy nazwę kationu tworzy się od nazwy pierwiastka w dopełniaczu Li + - jon litu Cu 2+ - jon miedzi II Hg 2 2+ - jon dirtęci I H + - jon wodoru
Arkusz zadań dla I roku Inżynierii Procesowej i Ochrony Środowiska Chemia II (semestr II)
Arkusz zadań dla I roku Inżynierii Procesowej i Ochrony Środowiska Chemia II (semestr II) Reakcje w roztworach 1. Jaką objętość 20% roztworu kwasu solnego (o gęstości ρ = 1,10 g/cm 3 ) należy dodać do
Litowce i berylowce- lekcja powtórzeniowa, doświadczalna.
Doświadczenie 1 Tytuł: Badanie właściwości sodu Odczynnik: Sód metaliczny Szkiełko zegarkowe Metal lekki o srebrzystej barwie Ma metaliczny połysk Jest bardzo miękki, można kroić go nożem Inne właściwości
Nazwy pierwiastków: ...
Zadanie 1. [ 3 pkt.] Na podstawie podanych informacji ustal nazwy pierwiastków X, Y, Z i zapisz je we wskazanych miejscach. I. Atom pierwiastka X w reakcjach chemicznych może tworzyć jon zawierający 20
Wydział Chemii UJ Podstawy chemii -wykład 13/1 dr hab. W. Makowski
!"#$% &%'( )'%!"#$ ( *('+( ',"("%-%'(.& *('+( ',"("%-%'( /014516 7689:6;9:9?@;60 A4B11 1 65671< =6C9D1904= :4?E FE G414:H I
analogicznie: P g, K g, N g i Mg g.
Zadanie 1 Obliczamy zawartość poszczególnych składników w 10 m 3 koncentratu: Ca: 46 g Ca - 1 dm 3 roztworu x g Ca - 10000 dm 3 roztworu x = 460000 g Ca analogicznie: P 170000 g, K 10000 g, N 110000 g
Wymagania z chemii na poszczególne oceny Klasa 2 gimnazjum. Kwasy.
Wymagania z chemii na poszczególne oceny Klasa 2 gimnazjum Stopień celujący mogą otrzymać uczniowie, którzy spełniają kryteria na stopień bardzo dobry oraz: Omawiają przemysłową metodę otrzymywania kwasu
Rozdział 7 Tlenki, wodorotlenki, kwasy, sole
Rozdział 7 Tlenki, wodorotlenki, kwasy, sole Wyjątek: NH3(aq) zasada amonowa M symbol metalu m wartościowość metalu R reszta kwasowa n wartościowość reszty kwasowej MnRm R reszta kwasowa n wartościowość
2.4. ZADANIA STECHIOMETRIA. 1. Ile moli stanowi:
2.4. ZADANIA 1. Ile moli stanowi: STECHIOMETRIA a/ 52 g CaCO 3 b/ 2,5 tony Fe(OH) 3 2. Ile g stanowi: a/ 4,5 mmol ZnSO 4 b/ 10 kmol wody 3. Obl. % skład Fe 2 (SO 4 ) 3 6H 2 O 4. Obl. % zawartość tlenu
Zn + S ZnS Utleniacz:... Reduktor:...
Zadanie: 1 Spaliny wydostające się z rur wydechowych samochodów zawierają znaczne ilości tlenku węgla(ii) i tlenku azotu(ii). Gazy te są bardzo toksyczne i dlatego w aktualnie produkowanych samochodach
VI Podkarpacki Konkurs Chemiczny 2013/2014
VI Podkarpacki Konkurs Chemiczny 01/01 ETAP I 1.11.01 r. Godz. 10.00-1.00 KOPKCh Uwaga! Masy molowe pierwiastków podano na końcu zestawu. Zadanie 1 1. Znając liczbę masową pierwiastka można określić liczbę:
Lp. Odczynnik Równanie reakcji Efekt działania Rozpuszczalność osadu. osad,
Pierwsza grupa analityczna CHARAKTERYSTYKA GRUPY Kationy I grupy wytrącają chlorki trudno rozpuszczalne w wodzie i w rozcieńczonych kwasach. Rozpuszczalność chlorków jest różna. Maleje w szeregu: Pb 2,
Tlenki otrzymywanie i reakcje
Tlenki otrzymywanie i reakcje 1. Spalanie (utlenianie) pierwiastków: pierwiastek + O 2 tlenek W zaleŝności od ilości zuŝytego podczas reakcji tlenu moŝe powstać tlenek z pierwiastkiem na róŝnych stopniach
Wodorotlenki. n to liczba grup wodorotlenowych w cząsteczce wodorotlenku (równa wartościowości M)
Wodorotlenki Definicja - Wodorotlenkami nazywamy związki chemiczne, zbudowane z kationu metalu (zazwyczaj) (M) i anionu wodorotlenowego (OH - ) Ogólny wzór wodorotlenków: M(OH) n M oznacza symbol metalu.
CHEMIA KLASA II I PÓŁROCZE
CHEMIA KLASA II I PÓŁROCZE wymienia zasady bhp dotyczące obchodzenia się z kwasami definiuje pojęcia: elektrolit i nieelektrolit wyjaśnia, co to jest wskaźnik i wymienia trzy przykłady odróżnia kwasy od
TYPY REAKCJI CHEMICZNYCH
1 REAKCJA CHEMICZNA: TYPY REAKCJI CHEMICZNYCH REAKCJĄ CHEMICZNĄ NAZYWAMY PROCES, W WYNIKU KTÓREGO Z JEDNYCH SUBSTANCJI POWSTAJĄ NOWE (PRODUKTY) O INNYCH WŁAŚCIWOŚCIACH NIŻ SUBSTANCJE WYJŚCIOWE (SUBSTRATY)
2. REAKCJE UTLENIANIA I REDUKCJI
2. REAKCJE UTLENIANIA I REDUKCJI Reakcje utleniania i redukcji zwane także procesami redoks charakteryzują się tym, że w czasie ich przebiegu następuje wymiana elektronowa między substratami reakcji. Oddawanie
X Konkurs Chemii Nieorganicznej i Ogólnej rok szkolny 2011/12
ŁÓDZKIE CENTRUM DOSKONALENIA NAUCZYCIELI I KSZTAŁCENIA PRAKTYCZNEGO X Konkurs Chemii Nieorganicznej i Ogólnej rok szkolny 2011/12 Imię i nazwisko Szkoła Klasa Nauczyciel Uzyskane punkty Zadanie 1. (10
KLASYFIKACJA ZWIĄZKÓW NIEORGANICZNYCH TYPY REAKCJI CHEMICZNYCH
KLASYFIKACJA ZWIĄZKÓW NIEORGANICZNYCH TYPY REAKCJI CHEMICZNYCH Opracowanie: dr hab. Barbara Stypuła, dr inż. Krystyna Moskwa Związki nieorganiczne dzieli się najczęściej na: - tlenki - wodorki - wodorotlenki
KLASYFIKACJA ZWIĄZKÓW NIEORGANICZNYCH
KLASYFIKACJA ZWIĄZKÓW NIEORGANICZNYCH Opracowanie: dr hab. Barbara Stypuła, dr inż. Krystyna Moskwa Związki nieorganiczne dzieli się najczęściej na: - tlenki - wodorki - wodorotlenki - kwasy - sole - związki
Chemia - laboratorium
Chemia - laboratorium Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska Studia stacjonarne, Rok I, Semestr zimowy 013/14 Dr hab. inż. Tomasz Brylewski e-mail: brylew@agh.edu.pl tel. 1-617-59 Katedra Fizykochemii
Wojewódzki Konkurs Przedmiotowy z Chemii dla uczniów szkół podstawowych województwa śląskiego w roku szkolnym 2018/2019
Wojewódzki Konkurs Przedmiotowy z Chemii dla uczniów szkół podstawowych województwa śląskiego w roku szkolnym 2018/2019 PRZYKŁADOWE ROZWIĄZANIA ZADAŃ I SCHEMAT PUNKTOWANIA Maksymalna liczba punktów możliwa
Główne zagadnienia: - mol, stechiometria reakcji, pisanie równań reakcji w sposób jonowy - stężenia, przygotowywanie roztworów - ph - reakcje redoks
Główne zagadnienia: - mol, stechiometria reakcji, pisanie równań reakcji w sposób jonowy - stężenia, przygotowywanie roztworów - ph - reakcje redoks 1. Która z próbek o takich samych masach zawiera najwięcej
Podstawowe pojęcia chemiczne. Atom. atom cząsteczka liczba Avogadro masa atomowa i cząsteczkowa mol i masa molowa gramorównoważnik stężenie
Podstawowe pojęcia chemiczne atom cząsteczka liczba Avogadro masa atomowa i cząsteczkowa mol i masa molowa gramorównoważnik stężenie 1 %. skład ludzkiego ciała H C Na Ca P Cl 63% 25,5% 9,5% 1,4% 0,31%
OBJAWY REAKCJI - OBSERWACJE
OBJAWY REAKCJI - OBSERWACJE I. ODCZYN ROZTWORU BARWY WSKAŹNIKÓW O odczynie roztworu decyduje zawartość kationów wodorowych i anionów wodorotlenkowych: [H + ] [OH ] odczyn kwasowy (kwaśny); ph 7 [H + ]
1. Określ liczbę wiązań σ i π w cząsteczkach: wody, amoniaku i chloru
1. Określ liczbę wiązań σ i π w cząsteczkach: wody, amoniaku i chloru 2. Na podstawie struktury cząsteczek wyjaśnij dlaczego N 2 jest bierny a Cl 2 aktywny chemicznie? 3. Które substancje posiadają budowę
CHEMIA. Wymagania szczegółowe. Wymagania ogólne
CHEMIA Wymagania ogólne Wymagania szczegółowe Uczeń: zapisuje konfiguracje elektronowe atomów pierwiastków do Z = 36 i jonów o podanym ładunku, uwzględniając rozmieszczenie elektronów na podpowłokach [
RÓWNOWAGI W ROZTWORACH ELEKTROLITÓW
RÓWNOWAGI W ROZTWORACH ELETROLITÓW Opracowanie: dr Jadwiga Zawada, dr inż. rystyna Moskwa, mgr Magdalena Bisztyga 1. Dysocjacja elektrolityczna Substancje, które podczas rozpuszczania w wodzie (lub innych
CHEMIA. karty pracy klasa 3 gimnazjum
CHEMIA karty pracy klasa 3 gimnazjum Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o., Warszawa 2012 Numer zadania Test Karty pracy Zadania wyrównujące Zadania utrwalające Zadania rozwijające
Fragmenty Działu 7 z Tomu 1 REAKCJE UTLENIANIA I REDUKCJI
Fragmenty Działu 7 z Tomu 1 REAKCJE UTLENIANIA I REDUKCJI Zadanie 726 (1 pkt.) V/2006/A1 Konfigurację elektronową atomu glinu w stanie podstawowym można przedstawić następująco: 1s 2 2s 2 2p 6 3s 2 3p
Kompleksy. Stała (nie)trwałości kompleksu (jonu kompleksowego) K 2 [HgI 4 ] 2K + + [HgI 4 ] 2- Budowa związku kompleksowego ... [HgI4] ...
Kompleksy a) Sole podwójne a związki kompleksowe b) Stałe (nie)trwałości kompleksów c) Ogólna budowa związków kompleksowych rozszczepienie energii orbitali d w kompleksach szereg spektrochemiczny ligandów
II. CHEMIA NIEORGANICZNA
pitagoras.d2.pl II. CHEMIA NIEORGANICZNA TLENKI: Tlenki to związki tlenu z innymi pierwiastkami. Tlen w tlenkach ma zawsze wartościowość II. wartościowość pierwiastka X I II III IV V VI VII wzór tlenku
Spis treści. Właściwości fizyczne. Wodorki berylowców. Berylowce
Berylowce Spis treści 1 Właściwości fizyczne 2 Wodorki berylowców 3 Tlenki berylowców 4 Nadtlenki 5 Wodorotlenki 6 Iloczyn rozpuszczalności 7 Chlorki, fluorki, węglany 8 Siarczany 9 Twardość wody 10 Analiza
Wewnętrzna budowa materii
Atom i układ okresowy Wewnętrzna budowa materii Atom jest zbudowany z jądra atomowego oraz krążących wokół niego elektronów. Na jądro atomowe składają się protony oraz neutrony, zwane wspólnie nukleonami.
Drogi uczniu zostań Mistrzem Chemii!
Chemia klasa II kwasy Drogi uczniu zostań Mistrzem Chemii! Cała Twoja kariera szkolna zależy tak naprawdę od Ciebie. Jeśli chcesz poszerzyć swoją wiedzę i umiejętności z zakresu chemii lub powtórzyć określoną
Wymagania programowe na poszczególne oceny. IV. Kwasy. Ocena bardzo dobra. Ocena dostateczna. Ocena dopuszczająca. Ocena dobra [1] [ ]
Wymagania programowe na poszczególne oceny IV. Kwasy Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra [1] [1 + 2] [1 + 2 + 3] [1 + 2 + 3 + 4] wymienia zasady bhp dotyczące obchodzenia
Wykład z Chemii Ogólnej
Wykład z Chemii Ogólnej Część 2 Budowa materii: od atomów do układów molekularnych 2.3. WIĄZANIA CHEMICZNE i ODDZIAŁYWANIA Katedra i Zakład Chemii Fizycznej Collegium Medicum w Bydgoszczy Uniwersytet Mikołaja
KWASY I WODOROTLENKI. 1. Poprawne nazwy kwasów H 2 S, H 2 SO 4, HNO 3, to:
KWASY I WODOROTLENKI 1. Poprawne nazwy kwasów H 2 S, H 2 SO 4, HNO 3, to: 1. kwas siarkowy (IV), kwas siarkowy (VI), kwas azotowy, 2. kwas siarkowy (VI), kwas siarkowy (IV), kwas azotowy (V), 3. kwas siarkowodorowy,
Zadanie 1. (1 pkt). Informacja do zada 2. i 3. Zadanie 2. (1 pkt) { Zadania 2., 3. i 4 s dla poziomu rozszerzonego} zania zania Zadanie 3.
2. ELEKTRONY W ATOMACH I CZĄSTECZKACH. A1 - POZIOM PODSTAWOWY. Zadanie 1. (1 pkt). Konfigurację elektronową 1s 2 2s 2 2p 6 3s 2 3p 6 mają atomy i jony: A. Mg 2+, Cl -, K +, B. Ar, S 2-, K +, C. Ar, Na
Zadanie 2. (2 pkt) Określ, na podstawie różnicy elektroujemności pierwiastków, typ wiązania w związkach
Zadanie 1. (2 pkt) Na podstawie budowy powłok elektronowych chloru, azotu i fosforu oraz położenia pierwiastka w układzie okresowym wyjaśnij, dlaczego istnieje PCl 5 a występowanie NCl 5 jest teoretycznie
Stechiometria w roztworach. Woda jako rozpuszczalnik
Stechiometria w roztworach Woda jako rozpuszczalnik Właściwości wody - budowa cząsteczki kątowa - wiązania O-H O H kowalencyjne - cząsteczka polarna δ + H 2δ O 105 H δ + Rozpuszczanie + oddziaływanie polarnych
Test kompetencji z chemii do liceum. Grupa A.
Test kompetencji z chemii do liceum. Grupa A. 1. Atomy to: A- niepodzielne cząstki pierwiastka B- ujemne cząstki materii C- dodatnie cząstki materii D- najmniejsze cząstki pierwiastka, zachowujące jego
WYMAGANIA EDUKACYJNE w klasie II
WYMAGANIA EDUKACYJNE w klasie II Lp. Treści nauczania (temat lekcji) Liczba godzin na realizację Treści nauczania (pismem pogrubionym zostały zaznaczone treści Podstawy Programowej ) Wymagania i kryteria
6. KINETYKA, STATYKA, TERMODYNAMIKA A1 - POZIOM PODSTAWOWY.
6. KINETYKA, STATYKA, TERMODYNAMIKA A1 - POZIOM PODSTAWOWY. 1. Proszę uważnie czytać polecenia. 2. Odpowiedzi proszę udzielać w wyznaczonym miejscu bądź na odwrocie kartek. ENTALPIA, REAKCJE EGZO- I ENDOENERGRTYCZNE
9.Reakcje chemiczne. Kinetyka chemiczna. Irena Zubel Wydział Elektroniki Mikrosystemów i Fotoniki Politechnika Wrocławska (na prawach rękopisu)
9.Reakcje chemiczne. Kinetyka chemiczna Irena Zubel Wydział Elektroniki Mikrosystemów i Fotoniki Politechnika Wrocławska (na prawach rękopisu) Klasyfikacja związków nieorganicznych Związki nieorganiczne
METALE PRZEJ CIOWE /blok d/
METALE PRZEJ CIOWE /blok d/ Chrom 24Cr Mangan 25 Mn [Ar] 3d 5 4s 1 [Ar] 3d 5 4s 2 metal chromit FeCr 2 O 4 srebrzystoniebieski silny połysk kruchy wysoka temperatura topnienia (1910 o C) braunsztyn - MnO
Spis treści. Stopnie utlenienia
Grafit Diament Fuleren 60 Krzem German Ołów Spis treści 1 Stopnie utlenienia 2 Właściwości fizyczne węgla 3 Związki węgla i krzemu z wodorem 4 Związki węgla i krzemu z fluorowcami 5 Związki węgla i krzemu
KONKURS CHEMICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW
POUFNE Pieczątka szkoły 16 styczeń 2010 r. Kod ucznia Wpisuje uczeń po otrzymaniu zadań Imię Wpisać po rozkodowaniu pracy Czas pracy 90 minut Nazwisko KONKURS CHEMICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW ROK SZKOLNY