Planowanie zasobów w projekcie. Planowanie zasobów w projekcie. 1. Rodzaje zasobów. 2. Pracochłonność zadań. 3.

Transkrypt

1 -- prof. UK dr hab. Paweł abała Katedra Procesu Zarządzania Uniwersytet konomiczny w Krakowie Planowanie zasobów w projekcie. Rodzaje zasobów. Pracochłonność zadań. Macierze zasobów. Wykresy zasobów. Wyrównywanie zasobów prof. UK dr hab. Paweł abała Katedra Procesu Zarządzania Uniwersytet konomiczny w Krakowie Planowanie zasobów w projekcie. Rodzaje zasobów. Pracochłonność zadań. Macierze zasobów. Wykresy zasobów. Wyrównywanie zasobów Zasoby finansowe niezbędne do pokrycia kosztów projektu są pochodną zasobów materialnych i niematerialnych użytych do realizacji projektu. Rodzaje zasobów: zasoby ludzkie (ludzie z określoną wiedzą i umiejętnościami), zasoby techniczne (narzędzia, maszyny, urządzania, a także budynki i pomieszczenia), zasoby materiałowe (materiały niezbędne do wytworzenia produktu lub usługi), zasoby informacyjne (zbiory informacji niezbędne do realizacji projektu), inne zasoby (np. patenty, licencje). Zapotrzebowanie na środki finansowe niezbędne do osiągnięcia celów projektu są określone przez koszty użycia wymienionych zasobów. Źródło: M. Wirkus,. Roszkowski,. ostatni, W. ierulski, Zarządzanie projektem, PW, Warszawa, s.

2 Projekty konstrukcyjne Projekty technologiczne Projekty organizacyjne Projekty artystyczne Projekty szkoleniowe -- Rodzaje zasobów używanych do realizacji projektu według R. Keelinga. Money środki finansowe. Materials materiały. Merchandise towary M. Machinery maszyny i urządzenia/wyposażenie. Manpower zasoby ludzkie. Management, professionals and specialist kierownictwo i specjaliści. Movement ruch Źródło: R. Keeling, Project Management. n nternational Perspective, St. Martin Press, New York,, s.. ytat za: M. Trocki,. rucza, K. Ogonek, Zarządzanie projektami, PW, s. Wykorzystanie zasobów w różnych rodzajach projektów Rodzaje projektów: Rodzaje zasobów: Środki finansowe Materiały Towary Maszyny i wyposażenie Zasoby ludzkie Kierownictwo i specjaliści Ruch Źródło: R. Keeling, Project Management. n nternational Perspective, St. Martin Press, New York,, s.. ytat za: M. Trocki,. rucza, K. Ogonek, Zarządzanie projektami, PW, s. Zasoby projektu można najogólniej podzielić na: zasoby bierne są to zasoby, które się zużywają w trakcie realizacji projektu. Wykorzystuje się je z określonej puli, sukcesywnie, aż do wyczerpania. Specyficznym rodzajem zasobów biernych są koszty, które oblicza się wraz z postępem realizacji projektu. zasoby czynne są to zasoby, które się nie zużywają w trakcie realizacji projektu. Są wykorzystywane w tej samej liczbie (ludzie, maszyny itp.). Źródło: R. Walczak, Podstawy zarządzania projektami. Metody i przykłady, ifin, Warszawa, s.

3 -- prof. UK dr hab. Paweł abała Katedra Procesu Zarządzania Uniwersytet konomiczny w Krakowie Planowanie zasobów w projekcie. Rodzaje zasobów. Pracochłonność zadań. Macierze zasobów. Wykresy zasobów. Wyrównywanie zasobów Pracochłonność to liczba jednostek u potrzebnych do wykonania danego zadania. Jest przedstawiana w godzinach (tzw. roboczogodzinach) lub dniach (tzw. roboczodniach). Wskaźniki związane z pracochłonnością: norma pracochłonności, norma u, wydajność pracy, pracochłonność zadania. Norma pracochłonności Norma pracochłonności to wykonania jednostki produktu na jednostkę rzeczową produktu: norma pracochłonności t jp N p N wykonania jednostki produktu liczba jednostek produktu Przykład: Zakładamy, że jedna osoba będzie malowała m posadzki w ciągu, godziny., h N p m, [h/m ] Źródło: R. Walczak, Podstawy zarządzania projektami. Metody i przykłady, ifin, Warszawa, s.

4 -- Norma u Norma u to norma pracochłonności podzielona przez liczbę zasobów czynnych w projekcie: norma u N p Nc n norma pracochłonności liczba zasobów czynnych w zespole Przykład: Zakładamy, że jedna osoba będzie malowała m posadzki w ciągu, godziny. Jeżeli w zespole pracuje osób, to norma u pracy dla tej czynności wyniesie: N c, [h/m ], [h/m ] Źródło: R. Walczak, Podstawy zarządzania projektami. Metody i przykłady, ifin, Warszawa, s. Wydajność pracy Wydajność pracy to liczba jednostek produktu wykonywanych w ie, jest odwrotnością normy u: wydajność pracy W Nc norma u Przykład: Przy założeniu normy u,h/ m wydajność pracy wyniesie: W, [h/m ] [m /h] Źródło: R. Walczak, Podstawy zarządzania projektami. Metody i przykłady, ifin, Warszawa, s. Pracochłonność zadania Pracochłonność zadnia to ilość pracy konieczna do jego wykonania: pracochłonność zadania P N N p norma pracochłonności liczba jednostek produktu Przykład: W przypadku konieczności pomalowania m posadzki przy normie pracochłonności,/m pracochłonność zadania wynosi:, h P m m h Źródło: R. Walczak, Podstawy zarządzania projektami. Metody i przykłady, ifin, Warszawa, s.

5 potrzebny na jedną operację -- Wskaźniki pracochłonności są słuszne tylko w ograniczonym zakresie z uwagi na: efekt krzywej uczenia się, prawo malejących przychodów krańcowych, efekt tzw. syndromu studenta. Krzywa uczenia się m częściej coś powtarzamy, tym staje się to łatwiejsze. Sportowcy spędzają dużo u na trenowaniu dzięki czemu stają się sprawniejsi. Podobny efekt można dostrzec dla niemal wszystkich operacji. Wzrastająca efektywność zwykle wyraża się redukcją u niezbędnego do wykonywania operacji. liczba powtórzeń operacji Źródło:. Waters, Zarządzanie operacyjne, PWN, Warszawa, s. Normalny kształt krzywej uczenia się jest zdeterminowany em potrzebnym do wykonania operacji, który spada w określonym stosunku za każdym razem, gdy liczba powtórzeń podwaja się. Stosunek ten wynosi najczęściej %. dy operacja jest wykonywana po raz pierwszy, potrzeba na nią u T; następnym razem zabiera to tylko % tego u; za czwartym % u potrzebnego przy drugim powtórzeniu; ósme powtórzenie to już % u niezbędnego przy czwartym itd. Równanie krzywej uczenia jest następujące: potrzebny na N-te powtórzenie Y T N b log R b log stopa wiedzy potrzebny dla pierwszej jednostki liczba powtórzeń Źródło:. Waters, Zarządzanie operacyjne, PWN, Warszawa, s. -

6 zas wykonania -- W równaniu opisującym kształt typowej krzywej wiedzy: b Y T N log R wartość b jest stała dla każdej określonej stopy wiedzy R. log R,,,, b -, -, -, -, Zadanie Wyprodukowanie jednostki produktu zabiera jedną godzinę. le u zabierze wytworzenie pierwszych jednostek przy stopie wiedzy równej,? Rozwiązanie la % stopy wiedzy b =,, a więc (w minutach) maleje zgodnie z:, Y N Podstawiając: N daje Y,, N, daje Y, N daje Y,, itd. Numer jednostki zas na jednostkę,,,,,,,, zas narastająco,,,,,,,, Odpowiedź Wytworzenie pierwszych jednostek przy stopie wiedzy równej, zabierze, min. Wytworzenie jednostek bez uwzględnienia krzywej ucznia się: *min = min. fekt uczenia się: min min = min. Źródło:. Waters, Zarządzanie operacyjne, PWN, Warszawa, s. R b T, -,,,,,,,,,, -,,,,,,,,,, -,,,,,,,,,, -,,,,,,,,, Y T N log R b log b R=, R=, R=, R=, Liczba powtórzeń

7 efektywność pracy -- Prawo malejących przychodów krańcowych W planowaniu zasobów często korzysta się z następującej formuły: pracochłonność zadania trwania czynności = liczba zasobów jest prawdziwa w ograniczonym przedziale. Przykład: jeżeli w celu zrealizowania zadania potrzeba roboczogodzin (pracochłonność zadania) i do dyspozycji jest pracowników (liczba zasobów), to trwania czynności wyniesie godzin: roboczogodzin godzin = pracowników zy zmiana liczby pracowników do spowoduje zmianę u trwania czynności do godzin? Zgodnie z prawem malejących przychodów krańcowych, każdy następny poniesiony nakład daje mniejsze efekty niż nakład poprzedni. zynność wykonywana w całości trwa krócej, niż wykonywana w częściach, gdyż do każdej części należy doliczyć przygotowania do pracy i potrzeby na jej zakończenie. Ponadto, po przypisaniu do czynności kolejnych pracowników będą oni sobie przeszkadzali i nie wszyscy będą mogli pracować. Źródło: R. Walczak, Podstawy zarządzania projektami. Metody i przykłady, ifin, Warszawa, s. Syndrom studenta Syndrom studenta tempo pracy jest odpowiednie na początku czynności, potem wydajność pracy spada, ale przed samym końcem praca wykonywana jest bardzo szybko, tak by zdążyć w terminie. termin wykonania czynności Opóźnienia w realizacji czynności wynikają z tego, że często nie udaje się ukończyć zadania na ostatnią chwilę. Zadaniem kierownika projektu jest nadzorowanie postępu prac i reagowanie, jeżeli praca nie jest wykonywana zgodnie z planem. Źródło: R. Walczak, Podstawy zarządzania projektami. Metody i przykłady, ifin, Warszawa, s. prof. UK dr hab. Paweł abała Katedra Procesu Zarządzania Uniwersytet konomiczny w Krakowie Planowanie zasobów w projekcie. Rodzaje zasobów. Pracochłonność zadań. Macierze zasobów. Wykresy zasobów. Wyrównywanie zasobów

8 -- Macierz zasobów Macierz zasobów wiersze macierzy opisują zadania wykonywane w ramach projektu (uwzględnione w strukturze podziału pracy), kolumny oznaczają dostępne zasoby. W komórkach macierzy zaznacza się, które zasoby będą wykorzystywane w realizacji poszczególnych zadań. zadania zasoby V V V iagramy tabelaryczne (matrix-based charts) iagram macierzowy (matrix diagram) służy do opisu powiązań między czynnikami, przyczynami i celami zestawionymi w wierszach i kolumnach macierzy. Macierz podziału obowiązków (resposnsibility assignment matrix) przedstawia zasoby projektu przypisane do poszczególnych pakietów prac. iagram R macierz przedstawiająca nazwy ról: odpowiedzialny (Responsible), rozliczany (ccountable), konsultowany (onsult) oraz informowany (nform). Przykład diagramu R ziałanie Osoba Tomek Mariusz eata Sławek Jola Utworzenie karty R Zebranie wymagań R Złożenie żądania zmiany R R Opracowanie planu testów R R odpowiedzialny, rozliczany, konsultowany, - informowany Źródło: uide to the Project Management ody of Knowledge, ifth dition, Wydanie polskie, Project Management nstitute, Management Training & evelopment enter Sp. z o. o., Warszawa, s. - prof. UK dr hab. Paweł abała Katedra Procesu Zarządzania Uniwersytet konomiczny w Krakowie Planowanie zasobów w projekcie. Rodzaje zasobów. Pracochłonność zadań. Macierze zasobów. Wykresy zasobów. Wyrównywanie zasobów

9 zadania zadania zadania -- Wykres antta najwcześniejsze możliwe terminy rozpoczęcia zadań Wykres antta zapasy u ukończenia zadań Wykres antta najpóźniejsze dopuszczalne terminy rozpoczęcia zadań

10 zadania zadania Zasoby -- Ścieżka krytyczna i najwcześniejsze możliwe terminy rozpoczęcia zadań Ścieżka krytyczna i najpóźniejsze dopuszczalne terminy rozpoczęcia zadań Zadania Zasoby najwcześniejsze możliwe terminy rozpoczęcia zadań

11 zasoby zasoby Zasoby -- Zadania Zasoby najpóźniejsze dopuszczalne terminy rozpoczęcia zadań Rozkład zasobów według najwcześniejszych możliwych terminów rozpoczęcia zadań Miesiąc Zasoby w miesiącu Zasoby narastająco Zasoby narastająco Zasoby w miesiącu miesiąc Rozkład zasobów według najpóźniejszych dopuszczalnych terminów rozpoczęcia zadań Miesiąc Zasoby w miesiącu Zasoby narastająco Zasoby narastająco Zasoby w miesiącu miesiąc

12 zasoby skumulowane zużycie zasobów -- Najwcześniejsze możliwe terminy rozpoczęcia zadań Najpóźniejsze dopuszczalne terminy rozpoczęcia zadań Skumulowany wykres wykorzystania zasobów Linia wykorzystania zasobów zgodnie z najwcześniejszymi terminami max min Linia wykorzystania zasobów zgodnie z najpóźniejszymi terminami prof. UK dr hab. Paweł abała Katedra Procesu Zarządzania Uniwersytet konomiczny w Krakowie Planowanie zasobów w projekcie. Rodzaje zasobów. Pracochłonność zadań. Macierze zasobów. Wykresy zasobów. Wyrównywanie zasobów

13 -- Problem Zasoby Zadania Miesiąc zas trwania Należy tak zaplanować zadania, by łącza liczba zaangażowanych pracowników w projekcie (zasoby) nie przekraczała. Wykorzystanie zasobów powinno być możliwie najwyższe w pierwszym roku realizacji projektu (do miesiąca). Zasoby Zadania Miesiąc Suma Najwcześniejsze możliwe terminy rozpoczęcia zadań pracowników Najpóźniejsze dopuszczalne terminy rozpoczęcia zadań Zasoby Zadania Miesiąc Suma pracowników

14 liczba zaangażowanych pracowników zasoby -- Terminy rozpoczęcia zadań uwzględniające dostęp do zasobów Zasoby Zadania Miesiąc Suma pracowników zasoby przy najwcześniejszych możliwych terminach rozpoczęcia zadań zasoby przy najpóźniejszych dopuszczalnych terminach rozpoczęcia zadań miesiąc optymalny rozkład zasobów Zasoby - w miesiącu - narastająco - w miesiącu - narastająco Miesiąc "idealne" wyrównanie zasobów,,,,,,,,,,,,,,,,,, miesiąc

15 -- Wyrównanie zasobów jest z reguły możliwe w sytuacjach: Rozkład zasobów jest z reguły optymalny w sytuacjach: Kolejność przydziału ograniczonych zasobów: Krok czynności krytyczne Krok czynności niekrytyczne o mniejszym zapasie u mają pierwszeństwo a) jeżeli mają ten sam zapas u, to pierwszeństwo przyznaje się tej, która wykazuje większą intensywność zapotrzebowania na zasoby b) zakładamy, że czynności już rozpoczęte (w toku) mają pierwszeństwo przed innymi Krok czynności, które w danym przedziale owym nie otrzymały przydziału, czekają na swoją kolejność w następnych przedziałach owych Źródło: S. ladowski, Metody sieciowe w planowaniu i organizacji pracy, PW, Warszawa, s. prof. UK dr hab. Paweł abała Katedra Procesu Zarządzania Uniwersytet konomiczny w Krakowie Planowanie zasobów w projekcie. Rodzaje zasobów. Pracochłonność zadań. Macierze zasobów. Wykresy zasobów. Wyrównywanie zasobów