2. Pszenica ozima Lista Zalecanych odmian do uprawy (LZO):

Transkrypt

1 2. Pszenica ozima Pszenica ozima jest rośliną o największym areale uprawy w naszym kraju, ze względu na duży potencjał plonowania oraz wszechstronne wykorzystanie ziarna. Powierzchnia uprawy pszenicy wynosi 1,8-2,0 mln ha. Forma ozima pszenicy jest podstawowym zbożem chlebowym, gdyż dzięki większej wydajności mąki jest preferowana w skupie na cele młynarsko-piekarskie. Duża część wyprodukowanego ziarna przeznaczona jest także na paszę oraz na inne cele konsumpcyjne (ciastka, makarony, itp.). W krajowym rejestrze odmian znajduje się obecnie 77 odmian pszenicy ozimej. Ponad połowę (40) stanowią odmiany zaliczane do grupy technologicznej jakościowej (A), 26 - do chlebowej (B), 2 - na ciastka (K) oraz 9 - do pszenicy pozostałej (grupa C). W 2011 roku zarejestrowano 7 nowych odmian. Spośród nich tylko Arkadia pochodzi z krajowej hodowli. Należy zwrócić uwagę, iż zwiększa się udział odmian jakościowych i chlebowych, maleje natomiast znaczenie odmian pastewnych. Wynika to ze znacznego postępu w plenności, jaki wnoszą najnowsze odmiany jakościowe i chlebowe (źródło: Lista Opisowa Odmian COBORU). W województwie łódzkim w sezonie badano 36 odmian pszenicy ozimej, w tym 1 odmianę pszenicy twardej (Triticum durum). Analizie poddano 19 odmian jakościowych, 12 odmian chlebowych, 1 odmianę na ciastka, 3 odmiany paszowe i pszenicę twardą ozimą. Badania prowadzone były w ZDOO Lućmierz, ZDOO Masłowice i HR Strzelce, przy uprawie na dwóch, znacznie zróżnicowanych poziomach agrotechniki według metodyki COBORU. Nawożenie azotem przy podstawowym poziomie agrotechniki (a1) w Lućmierzu kształtowało się na poziomie 90 kg/ha, w pozostałych punktach stosowano kg azotu w przeliczeniu na hektar. Nawożenie fosforowe wahało się od 19 kg/ha w Lućmierzu do 60 kg/ha w Masłowicach, potasowe do 90 kg/ha. Wysoki poziom agrotechniki (a2) różni się od podstawowego (a1) zwiększonym nawożeniem azotowym o 40 kg/ha, stosowaniem fungicydów oraz ochroną przed wyleganiem (tabela 2). W ocenie zdrowotności uwzględniono tylko choroby najczęściej występujące: mączniak, rdza brunatna, septorioza liści i brunatna plamistość liści. Odmienne warunki siedliskowe i pogodowe różnicowały wyniki uzyskane w w/w punktach doświadczalnych. Najwyższe plony uzyskano w Strzelcach, gdzie pszenica na podstawowym poziomie agrotechniki (a1) plonowała na poziomie 97,0 dt/ha, w pozostałych jednostkach możliwości plonotwórcze odmian wyniosły odpowiednio: w Masłowicach 69,2 dt/ha, w Lućmierzu 54,7 dt/ha. Na terenie województwa łódzkiego w doświadczeniach PDOiR średni plon pszenicy ozimej, który jest zarazem wartością wzorcową wyniósł 7,4 t/ha. Wyraźnie powyżej wzorca plonowały odmiany: Bamberka, Skagen, Operetka, Look, Smaragd, Belenus i Henrik. Intensyfikacja uprawy (a2) pozwala ocenić reakcję odmian na nawożenie i ochronę fungicydową. Pozytywny wpływ wyższego nawożenia azotowego oraz ochrona przed patogenami, zastosowanie retardantów przyczyniły się do wzrostu plonotwórczego pszenicy ozimej średnio o 1,8 t/ha. Najbardziej wdzięcznymi za taką uprawę były odmiany: Kredo, Garantus, Fidelius, Bagou i Henrik. Stopień porażenia przez choroby był zróżnicowany (tabela 6). Należy podkreślić, że odmiany: Zyta, Tonacja, Naridana i Nutka cechowały się najmniejszą odpornością na mączniaka, natomiast: Kepler, Fidelius, Belenus, Bagou i Henrik wykazały dużą odporność na tę chorobę. Największą odpornością na rdzę brunatną wykazały się odmiany: Askalon, Kredo, Bagou, Henrik. Dorodność ziarna określa masa 1000 ziaren (MTZ), która uważana jest za jeden z głównych elementów struktury plonu. Odmiany cechujące się dorodnym ziarnem to: Tonacja, Akteur, Ludwig, Forkida i Operetka. Mankamentem wielu odmian jest niewystarczająca mrozoodporność. Przyjmuje się, że w naszych warunkach stosunkowo niewielkie ryzyko wymarzania wykazują odmiany o minimum średniej mrozoodporności (ocena 4,5 i 5), tą cechę przedstawia tabela 5. Mając na uwadze wyniki uzyskane z doświadczeń porejestrowych z ostatnich lat Łódzki Wojewódzki Zespół PDOiR w 2012 roku podjął decyzję o utworzeniu dla pszenicy ozimej Listy Zalecanych Odmian do uprawy na terenie województwa łódzkiego. Odmiany te potwierdziły swoją wysoką wartość w ostatnim sezonie wegetacyjnym. Lista ta powinna pomóc rolnikom w wyborze odpowiedniej odmiany do siewu. Lista Zalecanych odmian do uprawy (LZO): 1. ASKALON 6. MEWA 11. OSTKA STRZELECKA 2. BAMBERKA 7. MULAN 12. SKAGEN 3. BELENUS 8. MUSZELKA 13. TONACJA 4. JENGA 9. NATULA 14. WYDMA 5. LOOK 10. NUTKA 15. ZYTA 8

2 Tabela 1 Pszenica ozima. Odmiany badane. Rok zbioru: 2011 Lp. Odmiana Rok wpisania do Krajowego Rejestru Odmian w Polsce Rok włączenia do LZO Kod kraju pochodze nia 9 Adres jednostki zachowującej odmianę, a w przypadku odmiany zagranicznej - pełnomocnika w Polsce odmiany jakościowe (grupa A) 1 Zyta 1999 PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR, ul. Główna 20, Strzelce 2 Tonacja PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR, ul. Główna 20, Strzelce 3 Smuga 2004 PL DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o., Choryń 27, Kościan 4 Boomer 2006 PL RAGT Semences Polska sp. z o.o. ul. Sadowa 10A, Łysomice 5 Ludwig 2006 PL DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o., Choryń 27, Kościan 6 Naridana 2006 PL Poznańska Hodowla Roślin sp. z o.o. ul. Kasztanowa 5, Tulce 7 Akteur 2007 PL DSV Polska sp. z o.o. ul. Straszewska 70, Wągrowiec 8 Figura 2007 PL DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 27, Kościan 9 Askalon PL Saaten Union Polska sp. z o.o. ul. Straszewska 70, Węgrowiec 10 Baletka 2009 PL RAGT Semences Polska sp. z o.o. ul. Sadowa 10A, Łysomice 11 Bamberka PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR, ul. Główna 20, Strzelce 12 Kranich 2009 PL Lantmännen SW Seed sp. z o.o. ul. Terenowa 6g, Wrocław 13 Natula PL Małopolska Hodowla Roślin HBP sp. z o.o. ul. Zbożowa 4, Kraków 14 Skagen PL Saaten Union Polska sp. z o.o. ul. Straszewska 70, Węgrowiec 15 Bockris 2010 PL Saaten Union Polska sp. z o.o. ul. Straszewska 70, Węgrowiec 16 Kepler 2010 PL LCES Europeenne Spółka Europejska oddz. w Polsce, ul. Botaniczna 10, Poznań 17 Kredo 2010 PL Saaten Union Polska sp. z o.o. ul. Straszewska 70, Węgrowiec 18 Operetka 2010 PL LCES Europeenne Spółka Europejska oddz. w Polsce, ul. Botaniczna 10, Poznań 19 Torrild 2010 PL Saaten Union Polska sp. z o.o. ul. Straszewska 70, Węgrowiec odmiany chlebowe (grupa B) 20 Mewa PL DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 27, Kościan 21 Nutka PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR, ul. Główna 20, Strzelce 22 Garantus 2007 PL RAGT Semences Polska sp. z o.o. ul. Sadowa 10A, Łysomice 23 Muszelka PL DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 27, Kościan

3 Tabela 1 cd. Pszenica ozima. Odmiany badane. Rok zbioru: 2011 Lp. Odmiana Rok wpisania do Krajowego Rejestru Odmian w Polsce Rok włączenia do LZO Kod kraju pochodzenia Adres jednostki zachowującej odmianę, a w przypadku odmiany zagranicznej - pełnomocnika w Polsce Bystra 2009 PL KWS Lochow Polska sp.z o.o., Kondratowice, ul. Słowiańska 5, Prusy 25 Kampana 2009 PL DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 27, Kościan 26 Look PL Dieckmann Seed Polska sp. z o.o., ul. M. Reja 4, Świecie 27 Smaragd 2009 PL Lantmännen SW Seed sp. z o.o. ul. Terenowa 6g, Wrocław 28 Banderola 2010 PL DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o., Choryń 27, Kościan 29 Fidelius 2010 PL DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o., Choryń 27, Kościan 30 Jantarka 2010 PL DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o., Choryń 27, Kościan 31 KWS Ozon 2010 PL KWS Lochow Polska sp.z o.o., Kondratowice, ul. Słowiańska 5, Prusy odmiany na ciastka (grupa K) 32 Bagou 2009 PL Saaten Union Polska sp. z o.o. ul. Straszewska 70, Węgrowiec odmiany pozostałe (grupa C) 33 Belenus PL RAGT Semences Polska sp. z o.o. ul. Sadowa 10A, Łysomice 34 Forkida 2010 PL DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o., Choryń 27, Kościan 35 Henrik 2010 PL LCES Europeenne Spółka Europejska oddz. w Polsce, ul. Botaniczna 10, Poznań odmiany pszenicy twardej 36 Komnata 2009 PL Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR, Smolice 146, Kobylin 10

4 Tabela 2 Pszenica ozima. Warunki polowe doświadczeń. Rok zbioru: 2011 Miejscowość Lućmierz Masłowice Strzelce Powiat Zgierski Wieluński Kutnowski Kompleks rolniczej przydatności gleby żytni bardzo dobry żytni bardzo dobry pszenny dobry Klasa bonitacyjna gleby IV III b II a ph gleby w KCl 6,2 7,0 6,3-6,6 Przedplon groch siewny groch siewny rzepak Data siewu (dzień, m-c, rok) Obsada nasion (szt/m 2 ) Data zbioru (dzień, m-c, rok) Nawożenie mineralne N na poziomie a 1 (kg/ha) N na poziomie a 2 (kg/ha) P 2 O 5 (kg/ha) K 2 O (kg/ha) Nawożenie dolistne preparatami wieloskładnikowymi na poziomie a 2 (l/ha) Ekolist Standard 4,0 l Florovit 1,0 l Florovit 1,0 l Siarczan Magnezu + Plonvit Z + Tytanit 6,0 kg + 1,0 l ml Środki ochrony roślin Zaprawa nasienna (nazwa) Zaprawa Funaben T Zaprawa Oxafun T 75 Kinto Duo 080 FS Herbicyd (nazwa, dawka/ha) Huzar Activ 387 OD 1,0 l Cougar 600 SC 1,5 l Mustang 306 SE 0,6 l Legato Plus 600 SC + Maczuga 75 WG 1,25 l + 10 g Insektycyd (nazwa, dawka/ha) Karate Zeon 050 CS 0,1 l Pirimor 500 WG 0,25 kg Fungicyd- pierwszy zabieg (nazwa, dawka/ha) (tylko na poziomie a 2 ) Acanto 250 SC 0,6 l Tilt Turbo 575 EC 0,8 l Sarfun 500 SC 0,4 l Capalo 337,5 SE 1,0 l Fungicyd drugi zabieg (nazwa, dawka/ha) Fandango 200 EC 1,0 l Prosaro 250 EC 1,0 l Swing Top 183 SC 0,6 +0,4 l Regulator wzrostu (nazwa, dawka/ha) Moddus 250 EC 0,4 l Cerone 480 SL 0,75 l Moddus 250 EC + Antywylegacz płynny 675 SL 0,2 l + 0,8 l 11

5 Tabela 3 Pszenica ozima. Warunki ogólne doświadczeń. Rok zbioru: 2011 Lp. Cecha Lućmierz Masłowice Strzelce a 1 a 2 a 1 a 2 a 1 a 2 1 Stan roślin przed zimą (skala 9 o ) 9,0 9,0 9,0 2 Stan roślin po zimie (skala 9 o ) 8,8 8,7 6,0 3 Martwe rośliny (%) 3,2 4,2 4 Termin kłoszenia (dzień, m-c) Termin dojrzałości woskowej (dzień, m-c) Wysokość roślin (cm) Wyleganie roślin w fazie dojrzałości mlecznej (skala 9 o ) 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 8 Wyleganie roślin przed zbiorem (skala 9 o ) 8,9 8,9 9,0 9,0 9,0 9,0 9 Porażenie przez mączniaka (skala 9 o ) 8,5 9,0 7,5 8,7 6,7 8,6 10 Porażenie przez rdzę brunatną (skala 9 o ) 8,4 9,0 8,7 8,9 5,3 7,7 11 Porażenie przez septoriozę liści (skala 9 o ) 7,9 8,5 7,2 7,8 9,0 9,0 12 Porażenie przez brunatną plamistość liści (skala 9 o ) 7,8 8,6 8,7 8,9 13 Masa 1000 ziaren (g) 40,0 37,8 45,9 49,8 14 Wilgotność ziarna podczas zbioru (%) 12,2 12,3 15,4 15,5 14,8 14,8 15 Plon ziarna (dt z ha) 54,7 61,2 69,2 72,3 97,0 105,7 Wyniki średnie z wszystkich badanych odmian a 1 przeciętny poziom agrotechniki; a 2 wysoki poziom agrotechniki Skala 9 o : 9 - oznacza stan najkorzystniejszy, 1 - oznacza stan najmniej korzystny 12

6 Tabela 4 Pszenica ozima. Plon ziarna odmian w miejscowościach (%wzorca). Rok zbioru: 2011 Poziom a Lp. Odmiana 1 Poziom a 2 Lućmierz Masłowice Strzelce Lućmierz Masłowice Strzelce Wzorzec, dt z ha 54,7 69,2 97,0 61,2 72,3 105,7 odmiany jakościowe (grupa A) 1 Zyta Tonacja Smuga Boomer Ludwig Naridana Akteur Figura Askalon Baletka Bamberka Kranich Natula Skagen Bockris Kepler Kredo Operetka Torrild odmiany chlebowe (grupa B) 20 Mewa Nutka Garantus Muszelka

7 Tabela 4 cd. Pszenica ozima. Plon ziarna odmian w miejscowościach (%wzorca). Rok zbioru: 2011 Lp. Odmiana Poziom a 1 Poziom a 2 Lućmierz Masłowice Strzelce Lućmierz Masłowice Strzelce Wzorzec, dt z ha 54,7 69,2 97,0 61,2 72,3 105,7 24 Bystra Kampana Look Smaragd Banderola Fidelius Jantarka KWS Ozon odmiany na ciastka (grupa K) 32 Bagou odmiany pozostałe (grupa C) 33 Belenus Forkida Henrik odmiany pszenicy twardej 36 Komnata wzorzec wszystkie badane odmiany, w Masłowicach nie badano odmian Mewa i Zyta. 14

8 Tabela 5. Pszenica ozima. Plon ziarna odmian (%wzorca). Lata zbioru: 2011, 2010, 2009, Lp. Odmiana Mrozoodporność 15 Plon ziarna w % wzorca Poziom a 1 Poziom a 2 Średnia Wzorzec, dt z ha 73,6 78,1 70,2 74,0 79,7 94,3 82,3 85,4 odmiany jakościowe (grupa A) 1 Zyta 2, Tonacja 5, Smuga 5, Boomer * * 5 Ludwig Naridana 4, * * 7 Akteur 3, Figura 4, Askalon * * 10 Baletka 3, * * 11 Bamberka 3, * * 12 Kranich 2, * * 13 Natula 4, * * 14 Skagen * * 15 Bockris Kepler 2, Kredo Operetka 2, Torrild 3, odmiany chlebowe (grupa B) 20 Mewa Nutka Garantus Muszelka Średnia

9 Tabela 5 cd. Pszenica ozima. Plon ziarna odmian (%wzorca). Lata zbioru: 2011, 2010, 2009, Lp. Odmiana Mrozoodporność Plon ziarna w % wzorca Poziom a 1 Poziom a 2 Średnia Wzorzec, dt z ha 73,6 78,1 70,2 74,0 79,7 94,3 82,3 85,4 24 Bystra 2, * * 25 Kampana 2, * * 26 Look * * 27 Smaragd * * 28 Banderola 2, Fidelius 4, Jantarka 4, KWS Ozon 3, odmiany na ciastka (grupa K) 32 Bagou 1, * * odmiany pozostałe (grupa C) 33 Belenus * * 34 Forkida 4, Henrik 2, odmiany pszenicy twardej 36 Komnata 2, * * Liczba doświadczeń Wzorzec: w roku 2011 wszystkie badane odmiany, w 2010 roku Zyta, Tonacja, Smuga, Boomer, Ludwig, Naridana, Akteur, Figura, Askalon, Baletka, Bamberka, Kranich, Natula, Skagen, Mewa, Nutka, Garantus, Muszelka, Bystra, Kampana, Look, Smaragd, Bagou, Belenus, Komnata, w 2009 roku Zyta, Tonacja, Smuga, Ludwig, Akteur, Figura, Mewa, Nutka, Garantus, Muszelka. Liczba doświadczeń dla okresu odnosi się do odmian badanych trzy lata, dla badanych dwa lata jest odpowiednio mniejsza, * - średnia z dwóch lat. Średnia

10 Tabela 6. Pszenica ozima. Porażenie odmian przez ważniejsze choroby na przeciętnym poziomie agrotechniki a 1 (odchylenia od wzorca). Lp. Odmiana Liczba lat badań Brunatna plamistość liści Mączniak Rdza brunatna Septorioza liści (DTR) Wzorzec, (skala 9 o ) 7,6 7,6 7,5 7,3 8,0 7,2 8,2 odmiany jakościowe (grupa A) 1 Zyta 3-1,8-1,6-1,2-0,9 0,2 0,0-0,2 2 Tonacja 3-1,4-1,1-1,0-0,9 0,1 0,4 0,0 3 Smuga 3-0,6-0,3-0,8-0,6-0,4-0,5 0,8 4 Boomer 2-0,9-1,0* -0,6-0,3* 0,1 0,3* 0,8 5 Ludwig 3 0,3 0,3 0,0-0,2-0,2-0,5 0,5 6 Naridana 2-1,2-1,0* -0,1-0,3* -0,2-1,0* -0,5 7 Akteur 3-0,6-0,2 0,4 0,3 0,3 0,2 0,8 8 Figura 3-0,2 0,0-0,8-1,2 0,1 0,1-0,5 9 Askalon 2 0,1 0,2* 0,9 0,9* 0,1 0,5* -0,2 10 Baletka 2-0,6-0,2* 0,2 0,3* -0,4-0,8* -0,2 11 Bamberka 2 0,4 0,6* -0,1 0,0* 0,3 0,5* 0,0 12 Kranich 2 0,4 0,6* 0,5 1,0* 0,5 0,7* -0,2 13 Natula 2 0,4 0,5* 0,4 0,0* 0,0 0,1* 0,8 14 Skagen 2 0,3 0,5* -0,1-0,2* 0,1 0,5* 0,3 15 Bockris 1 0,3 0,0 0,0 0,5 16 Kepler 1 0,7 0,7 0,0 0,3 17 Kredo 1 0,9 1,2 0,6 0,8 18 Operetka 1 0,4 0,5 0,3-0,2 19 Torrild 1 0,4 0,2 0,3 0,5 odmiany chlebowe (grupa B) 20 Mewa 3-0,3-0,6-1,2-0,6 0,2-0,2-1,7 21 Nutka 3-0,7-0,4-1,5-1,5 0,0-0,1-0,5 22 Garantus 3-0,6 0,0-0,3-0,1-0,2-0,4 0,8 23 Muszelka 3 0,6 0,5 0,4 0,6 0,0-0,2-1,0 17

11 Tabela 6 cd. Pszenica ozima. Porażenie odmian przez ważniejsze choroby na przeciętnym poziomie agrotechniki a 1 (odchylenia od wzorca). Lp. Odmiana Liczba lat badań Brunatna plamistość liści Mączniak Rdza brunatna Septorioza liści (DTR) Wzorzec, (skala 9 o ) 7,6 7,6 7,5 7,3 8,0 7,2 8,2 24 Bystra 2 0,1 0,1* 0,4 0,4* -0,2-0,1* 0,3 25 Kampana 2 0,6 0,6* -1,1-1,1* 0,1 0,2* -0,2 26 Look 2-0,4-0,6* 0,2 0,2* 0,0 0,1* -0,5 27 Smaragd 2-0,2-0,1* 0,0 0,4* -0,2 0,1* 0,3 28 Banderola 1 0,1 0,7 0,3-1,2 29 Fidelius 1 0,6 0,5 0,0 0,5 30 Jantarka 1 0,3 0,5-0,2 0,8 31 KWS Ozon 1 0,3 0,7-0,2-1,2 odmiany na ciastka (grupa K) 32 Bagou 2 0,6 0,6* 0,9 1,0* -0,4-0,9* -0,5 odmiany pozostałe (grupa C) 33 Belenus 2 0,8 0,7* -2,6-2,5* 0,3 0,6* -0,7 34 Forkida 1-0,1 0,0-0,2 0,0 35 Henrik 1 0,6 0,9 0,1 0,0 odmiany pszenicy twardej 36 Komnata 2 0,3 0,3* -0,1 0,4* -0,4-0,3* 0,3 Liczba doświadczeń Wyniki pochodzą tylko z tych doświadczeń, w których dana choroba wystąpiła; wyższa wartość oznacza ocenę korzystniejszą. Brunatna plamistość liści (DTR) określona tylko w dwóch punktach w roku Wzorzec: w roku 2011 wszystkie badane odmiany, w 2010 roku - Zyta, Tonacja, Smuga, Boomer, Ludwig, Naridana, Akteur, Figura, Askalon, Baletka, Bamberka, Kranich, Natula, Skagen, Mewa, Nutka, Garantus, Muszelka, Bystra, Kampana, Look, Smaragd, Bagou, Belenus, Komnata, w 2009 roku Zyta, Tonacja, Smuga, Ludwig, Akteur, Figura, Mewa, Nutka, Garantus, Muszelka. Liczba doświadczeń dla okresu odnosi się do odmian badanych trzy lata, dla badanych dwa lata jest odpowiednio mniejsza. * - średnia z dwóch lat. 18

12 Tabela 7. Pszenica ozima. Ważniejsze właściwości rolniczo użytkowe odmian (odchylenia od wzorca). Lata zbioru: 2011, Wyleganie (skala 9 o ) Liczba Wysokość roślin w fazie Lp. Odmiana lat przed zbiorem (cm) dojrzałości mlecznej badań Wzorzec, (skala 9 o ) 19 Masa 1000 ziaren (g) Poziom agrotechniki a 1 9,0 9,0 9,0 8, ,9 43,2 odmiany jakościowe (grupa A) 1 Zyta 3 0,0 0,0 0,0-0, ,8 2,7 2 Tonacja 3 0,0 0,0 0,0 0, ,6 2,9 3 Smuga 3 0,0 0,0 0,0-0, ,7 0,9 4 Boomer 2 0,0 0,0* 0,0 0,3* -5-8* -3,5-1,5* 5 Ludwig 3 0,0 0,0 0,0-0, ,0 3,8 6 Naridana 2 0,0 0,0* 0,0 0,0* -4-5* -1,4-1,7* 7 Akteur 3 0,0 0,0 0,0-0, ,8 0,7 8 Figura 3 0,0 0,0-0,5-1, ,1 0,5 9 Askalon 2 0,0 0,0* 0,0 0,4* -5-5* -2,4-2,3* 10 Baletka 2 0,0 0,0* -0,1-0,4* -2-3* -5,8-4,4* 11 Bamberka 2 0,0 0,0* 0,0 0,0* 1 1* 1,1 3,1* 12 Kranich 2 0,0 0,0* 0,0 0,2* -6-6* -5,4-3,8* 13 Natula 2 0,0 0,0* -0,1-0,1* 9 10* 4,3 2,7* 14 Skagen 2 0,0 0,0* 0,0 0,0* 0 0* -2,2-0,8* 15 Bockris 1 0,0 0,0 7 3,6 16 Kepler 1 0,0 0,0-11 1,4 17 Kredo 1 0,0 0,0-8 -2,8 18 Operetka 1 0,0 0,0 3 3,9 19 Torrild 1 0,0 0,0-4 -3,6 odmiany chlebowe (grupa B) 20 Mewa 3 0,0 0,0-0,2-1, ,7 1,8 21 Nutka 3 0,0 0,0 0,0 0, ,3 2,4 22 Garantus 3 0,0 0,0 0,0 0, ,9-6,0 23 Muszelka 3 0,0 0,0 0,0 0, ,3-2,3

13 Tabela 7 cd. Pszenica ozima. Ważniejsze właściwości rolniczo użytkowe odmian (odchylenia od wzorca). Lata zbioru: 2011, Wyleganie (skala 9 o ) Liczba Wysokość roślin w fazie Lp. Odmiana lat przed zbiorem (cm) dojrzałości mlecznej badań Wzorzec, (skala 9 o ) Masa 1000 ziaren (g) Poziom agrotechniki a 1 9,0 9,0 9,0 8, ,9 43,2 24 Bystra 2 0,0 0,0* 0,0 0,3* * -3,7-1,5* 25 Kampana 2 0,0 0,0* 0,0 0,2* * -5,6-4,5* 26 Look 2 0,0 0,0* 0,0 0,4* 5 3* 1,6 2,2* 27 Smaragd 2 0,0 0,0* 0,0 0,3* -1-3* -3,1-1,0* 28 Banderola 1 0,0 0,0-4 1,1 29 Fidelius 1 0,0 0,0 6-3,6 30 Jantarka 1 0,0 0,0-1 0,8 31 KWS Ozon 1 0,0 0,0-8 3,8 odmiany na ciastka (grupa K) 32 Bagou 2 0,0 0,0* 0,0 0,1* * -6,7-6,1* odmiany pozostałe (grupa C) 33 Belenus 2 0,0 0,0* 0,0-0,2* -4-4* -2,8-3,9* 34 Forkida 1 0,0 0,0 9 4,7 35 Henrik 1 0,0 0,0 4 0,3 odmiany pszenicy twardej 36 Komnata 2 0,3 0,2* -0,6-0,2* -4-7* 10,9 8,6* Liczba doświadczeń Wzorzec: w roku 2011 wszystkie badane odmian, w 2010 roku - Zyta, Tonacja, Smuga, Boomer, Ludwig, Naridana, Akteur, Figura, Askalon, Baletka, Bamberka, Kranich, Natula, Skagen, Mewa, Nutka, Garantus, Muszelka, Bystra, Kampana, Look, Smaragd, Bagou, Belenus, Komnata, w 2009 roku Zyta, Tonacja, Smuga, Ludwig, Akteur, Figura, Mewa, Nutka, Garantus, Muszelka. MTZ określona tylko w dwóch punktach w roku 2011 Liczba doświadczeń dla okresu odnosi się do odmian badanych trzy lata, dla badanych dwa lata jest odpowiednio mniejsza. * - średnia z dwóch lat. 20

14 Tabela 8. Pszenica ozima. Ważniejsze właściwości rolniczo użytkowe odmian (odchylenia od wzorca). Lata zbioru: 2011, Wyleganie (skala 9 o ) Liczba Wysokość roślin w fazie Lp. Odmiana lat przed zbiorem (cm) dojrzałości mlecznej badań Wzorzec, (skala 9 o ) 21 Masa 1000 ziaren (g) Poziom agrotechniki a 2 9,0 9,0 9,0 8, ,8 44,9 odmiany jakościowe (grupa A) 1 Zyta 3 0,0 0,0 0,0 0, ,3 1,1 2 Tonacja 3 0,0 0,0 0,0 0, ,0 2,6 3 Smuga 3 0,0 0,0 0,0-0, ,4 0,6 4 Boomer 2 0,0 0,0* 0,0 0,2* -5-6* -2,2-1,0* 5 Ludwig 3 0,0 0,0 0,0 0, ,0 3,1 6 Naridana 2 0,0 0,0* 0,0-0,1* -6-6* -1,3-1,9* 7 Akteur 3 0,0 0,0 0,0 0, ,8 0,7 8 Figura 3 0,0 0,0 0,0-0, ,4 1,8 9 Askalon 2 0,0 0,0* 0,0 0,1* -4-3* 1,6-0,7* 10 Baletka 2 0,0 0,0* 0,0-0,1* 3 0* -6,4-4,4* 11 Bamberka 2 0,0 0,0* 0,0 0,1* 2 3* -1,0 2,0* 12 Kranich 2 0,0 0,0* 0,0 0,2* -3-4* -6,5-4,4* 13 Natula 2 0,0 0,0* 0,0 0,2* 9 6* 3,3 2,5* 14 Skagen 2 0,0 0,0* 0,0 0,2* -1 1* -0,4-0,1* 15 Bockris 1 0,0 0,0 6 4,6 16 Kepler 1 0,0 0,0-7 2,9 17 Kredo 1 0,0 0,0-7 -1,8 18 Operetka 1 0,0 0,0 4 2,7 19 Torrild 1 0,0 0,0-3 -5,0 odmiany chlebowe (grupa B) 20 Mewa 3 0,0 0,0 0,0-1, ,4 0,0 21 Nutka 3 0,0 0,0 0,0 0, ,3 1,7 22 Garantus 3 0,0 0,0 0,0 0, ,1-6,8 23 Muszelka 3 0,0 0,0 0,0 0, ,2-1,5

15 Tabela 8 cd. Pszenica ozima. Ważniejsze właściwości rolniczo użytkowe odmian (odchylenia od wzorca). Lata zbioru: 2011, Wyleganie (skala 9 o ) Liczba Wysokość roślin w fazie Lp. Odmiana lat przed zbiorem (cm) dojrzałości mlecznej badań Wzorzec, (skala 9 o ) Masa 1000 ziaren (g) Poziom agrotechniki a 2 9,0 9,0 9,0 8, ,8 44,9 24 Bystra 2 0,0 0,0* 0,0 0,2* -9-9* -3,8-1,5* 25 Kampana 2 0,0 0,0* 0,0-0,1* * -4,3-3,3* 26 Look 2 0,0 0,0* 0,0 0,2* 4 4* 3,4 2,7* 27 Smaragd 2 0,0 0,0* 0,0-0,1* 1 1* -4,3-1,4* 28 Banderola 1 0,0 0,0-2 2,0 29 Fidelius 1 0,0 0,0 2-4,8 30 Jantarka 1 0,0 0,0 1 3,3 31 KWS Ozon 1 0,0 0,0-6 -0,6 odmiany na ciastka (grupa K) 32 Bagou 2 0,0 0,0* 0,0 0,2* -8-12* -8,2-7,2* odmiany pozostałe (grupa C) 33 Belenus 2 0,0 0,0* 0,0-0,5* -5-4* -3,6-3,6* 34 Forkida 1 0,0 0,0 6 5,2 35 Henrik 1 0,0 0,0 4 4,7 odmiany pszenicy twardej 36 Komnata 2 0,3 0,2* -0,6-0,6* -2-2* 9,6 10,5* Liczba doświadczeń Wzorzec: w roku 2011 wszystkie badane odmiany, w 2010 roku - Zyta, Tonacja, Smuga, Boomer, Ludwig, Naridana, Akteur, Figura, Askalon, Baletka, Bamberka, Kranich, Natula, Skagen, Mewa, Nutka, Garantus, Muszelka, Bystra, Kampana, Look, Smaragd, Bagou, Belenus, Komnata, w 2009 roku Zyta, Tonacja, Smuga, Ludwig, Akteur, Figura, Mewa, Nutka, Garantus, Muszelka. MTZ określona tylko w dwóch punktach w roku 2011 Liczba doświadczeń dla okresu odnosi się do odmian badanych trzy lata, dla badanych dwa lata jest odpowiednio mniejsza. * - średnia z dwóch lat. 22