Postępowanie inwazyjne w diagnostyce i leczeniu choroby wieńcowej cz. II

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Postępowanie inwazyjne w diagnostyce i leczeniu choroby wieńcowej cz. II"

Transkrypt

1 Postępowanie inwazyjne w diagnostyce i leczeniu choroby wieńcowej cz. II Część II. Przezskórna rewaskularyzacja mięśnia sercowego - wskazania, technika i wyniki Koncepcja poszerzenia zmian w obrębie tętnic obwodowych za pomocą cewnika został po raz pierwszy przedstawiony przez C. Dottera w Modyfikacji tego zabiegu dokonał W. Potsmann, stosując cewnik zakończony elastycznym balonem. Pierwszy zabieg przezskórnej śródnaczyniowej koronaroangioplastyki (PTCA) przeprowadził A. Gruentzing na Uniwersytecie w Zurichu w 1977 roku. Zabieg ten został wykonany u 37 letniego mężczyzny i polegał na poszerzeniu istotnego przewężenia w obrębie proksymalnego odcinka tętnicy zstępuącej przedniej. Od samego początku metoda ta spotkała się z olbrzymim zainteresowaniem ze strony kardiologów i liczba wykonanych zabiegów rosła w postępie geometrcznym. W 1978 roku National Heart, Lung and Blood Institute (NHLBI) rozpoczął pierwszy rejestr i do 1981 roku zebrano ok przypadków [6]. Większość z nich dotyczyła jednonaczyniowej choroby wieńcowej i zmian w proksymalnych odcinkach tętnic wieńcowych. Modfikacja cewnika do angioplastyki przez J. Simpsona i E.Robertsa w 1980 (tzw.,,over-the-wire catheter", czyli zastosowanie ruchomego prowadnika i przesuwanego po nim cewnika z balonem) pozwoliło na zwiększenie skuteczności zabiegów oraz wykonywanie poszerzeń w odcinkach dystalnych tętnic wieńcowych. Drugi rejestr przypadków przeprowadzony przez NHBLI w latach wykazał, że skuteczność zabiegów wzrosła z 65% do 91% oraz zwiększyła się liczba zabiegów wykonywanych u chorych z wielonaczyniową chorobą wieńcową [7]. Do zabiegu coraz częściej kwalifikowano ludzi starszych, z niską frakcją wyrzutową. Rozpoczęto wykonywanie plastyki w świeżym zawale serca oraz w obrębie pomostów aortalno-wieńcowych. Jednocześnie zmniejszyła się liczba powikłań, takich jak zawał serca, pilny zabieg chirurgicznej rewaskularyzacji oraz zgon. W krótkim czasie zaczęto też wprowadzać nowe metody przezskórnej rewaskularyzacji mięśnia sercowego: aterektomię, rotablację oraz implantację stentów. W 1992 roku wykonano na świecie ponad zabiegów przezskórnej rewaskularyzacji. W chwili obecnej w krajach Zachodniej Europy i USA wykonuje się więcej tego typu zabiegów niż operacji kardiochirurgicznych wszczepienia pomostów aortalno-wieńcowych (CABG). 1. Kwalifikacja chorych do zabiegu PTCA 1.1. Wskazania do zabiegu Początkowo wskazania do zabiegu PTCA ograniczały się do przypadków stabilnej klinicznie dławicy piersiowej, z prawidłową frakcją wyrzutową lewej komory, jednonaczyniową chorobą wieńcową i pojedyńczą, symetryczną zmianą w proksymalnym odcinku tętnicy wieńcowej, nie wykazującej cech zwapnienia. Obecnie dzięki dużemu postępowi w technice wykonywania zabiegów wskazania te uległy znacznemu rozszerzeniu. Kwalifikując chorych do zabiegu przezskórnej rewaskularyzacji wg zaleceń AHA/ACC [8] należy wziąść pod uwagę: objawy kliniczne, kryteria fizjologiczne (tzn. zakres niedokrwienia mięśnia sercowego w badaniach dodatkowych), ocenę anatomiczną zmian w tętnicach wieńcowych oraz ryzyko zabiegu. Objawy kliniczne Zazwyczaj dolegliwości kliniczne pod postacią typowego bólu w klatce piersiowej decydują o rozpoznaniu wstępnym choroby wieńcowej i dalszej diagnostyce. Nasilenie tych dolegliwości ma również decydujący wpływ na podjęcie decyzji o rewaskularyzacji mięśnia sercowego. Należy Activeweb Medical Solutions. Wszelkie prawa zastrzeżone. str. 1/9

2 jednak pamiętać, że często analizowani chorzy leczeni są dużymi dawkami nitratów w połączeniu z innymi preparatami (beta-blokery, calcium-blokery) i świadomie rezygnują z wykonywania większych wysiłków, aby uniknąć stenokardii. Również pobyt w szpitalu powoduje całkowite ustąpienie albo istotne zmniejszenie dolegliwości. Trzeba także pamiętać o indywidualnie różnym progu odczuwania bólu dławicowego i tzw. cichym niedokrwieniu. W pewnych przypadkach jedynym objawem choroby wieńcowej mogą być groźne arytmie, bez typowych objawów stenokardii. Celem obiektywizacji stopnia nasilenia dolegliwości stenokardialnych posługujemy się zwykle klasyfikacją kanadyjską. Kryteria fizjologiczne niedokrwienia mięśnia sercowego W ocenie stopnia niedokrwienia mięśnia sercowego bierze się pod uwagę testy nieinwazyjne, takie jak spoczynkowe i powysiłkowe EKG oraz badania iztopowe z oceną odwracalności niedokrwienia. Informacje uzyskane z tych badań pozwalają na podjęcie decyzji o zabiegu PTCA w przypadkach, gdy angiograficznie stwierdzamy średniego stopnia zwężenie w obrębie tętnic wieńcowych (50-70%). Ponadto badania, stwierdzające żywotność mięśnia sercowego w danym obszarze (echokardiograficzna próba dobutaminowa, badania scyntygraficzne z użyciem tallu-201, pozytronowa tomografia komputerowa PET), pozwalają ocenić celowość wykonywania udrożnienia i/lub poszerzenia tętnicy wieńcowej w obszarze dokonanego zawału serca. Ocena anatomiczna zmian w tętnicach wieńcowych Oceniając zmiany anatomiczne w tętnicach wieńcowych pod kątem ewentualnej możliwości wykonania zabiegu PTCA, należy uwględnić liczbę istotnie przewężonych tętnic oraz strukturę zmian. W raporcie AHA/ACC Task Force [8] ustalono w oparciu o angiografię podział przewężeń w tętnicach wieńcowych na 3 typy: A, B i C. Podział ten stanowi podstawę do oceny prawdopodobieństwa uzyskania skutecznego poszerzenia oraz określenia ryzyka zamknięcia tętnicy w trakcie zabiegu. Charakterystykę poszczególnych typów przewężeń przedstawiono w tabeli 1. Ważnym elementem w ocenie przewężenia, jest określenie stopnia zwężenia światła tętnicy wieńcowej. Najczęściej przyjmowanym kryterium istotności przewężenia jest zwężenie powyżej 50% średnicy światła naczynia lub powyżej 75% pola powierzchni jego przekroju. Często zdarzają się duże różnice (do kilkudziesięciu procent) w ocenie tego samego zwężenia przez kilku oceniających. Dlatego też, pomiar stopnia zwężenia za pomocą techniki cyfrowej (QCA - Quantitative Coronary Angiography) lub nawet zwykłego cyrkla w dużym stopniu pozwala na obiektywizację tej oceny. W przypadkach zmian granicznych (50-70%) dla określenia istotności zwężenia można dodatkowo posłużyć się echokardiografią wewnątrznaczyniową (IVUS) lub ocenić przepływ i rezerwę wieńcową za pomocą prowadnika z czujnikiem dopplerowskim. Prowadnik dopplerowski (tzw.,,doppler wire") umożliwia ocenę szybkości przepływu krwi przed i za zwężeniem, a także określenie rezerwy wieńcowej po dowieńcowym podaniu adenozyny lub papaweryny. Badanie to może być wykonane w trakcie rutynowej koronarografii lub może poprzedzać ewentualny zabieg PTCA. Wskazania do PTCA w oparciu o zalecenia AHA/ACA przedstawiono w formie skróconej w tabeli 3. Upraszczając tę dość długą listę wskazań można powiedzieć, że do zabiegu przezskórnej rewaskularyzacji kwalifikują się klinicznie objawowi chorzy, wykazujący cechy niedokrwienia mięśnia sercowego w testach nieinwazynych, z istotnymi zmianami w jednej lub kilku tętnicach wieńcowych, gdy anatomia tych zmian pozwala przewidzieć wysoki odsetek skuteczności dostępnych metod rewaskularyzacji przy ograniczonym ryzyku zabiegu Ocena ryzyka zabiegu Zwiększone ryzyko zabiegu związane jest ze zaawansowanym wiekiem (pow. 65 r.ż.), płcią żeńską, cukrzycą, zastoinową niewydolnością krążenia, niewydolnością nerek, obniżoną frakcją wyrzutową lewej komory serca ( Activeweb Medical Solutions. Wszelkie prawa zastrzeżone. str. 2/9

3 1.3. Przeciwwskazania Bezwzględne przeciwskazania do zabiegu PTCA obejmują: brak istotnego przewężenia (tzn. > 50% średnicy światła naczynia), istotne przewężenie pnia lewej tętnicy wieńcowej przy braku drożnego pomostu aortalno-wieńcowego do tętnicy zstępującej przedniej lub tętnicy okalającej, obecność rosianych ektazji, brak formalnego zabezpieczenia kardiochirurgicznego. Ten ostatni warunek jest rygorystycznie przestrzegany w USA, natomiast jedynie zalecany w Europie. Względnymi przeciwwskazaniami do PTCA są: koagulopatia, rozsiane zmiany w żylnym pomoście aortalno-wieńcowym, rozsiane długie zmiany w tętnicach wieńcowych z graftowalnymi obwodami, sytuacja kiedy poszerzana tętnica pozostaje jedyną drożną tętnicą, przewlekle amputowana tętnica z małym prawdopodobieństwem jej udrożnienia (równoległe krążenie oboczne, okluzja pow. 6 miesięcy), w ostrej fazie zawału poszerzanie zmiany w obrębie tętnicy innej niż odpowiedzialnej za zawał Ostateczna kwalifikacja Decyzja o wykonaniu zabiegu przezskórnej rewaskularyzacji w przypadkach jednoznacznych (małe ryzyko zabiegu, dogodna anatomia zmian w tętnicach wieńcowych) może być podjęta bez udziału kardiochirurgów. Zabieg ten może być wykonany jako kontynuacja zabiegu diagnostycznego. Do tego jednak wymagana jest wysoka jakość aparatury rentgenowskiej oraz najlepiej zapis cyfrowy obrazu koronarograficznego, umożliwiający szybką analizę angiogramów. Również w niestabilnej chorobie wieńcowej lub w ostrym zawale serca decyzję o poszerzeniu krytycznie przewężonej lub zamkniętej tętnicy wieńcowej podejmuje się natychmiast po wykonaniu koronarografii. W większości jednak przypadków stabilnej choroby wieńcowej decyzja o zabiegu PTCA zapada po starannej analizie wszystkich danych klinicznych i angiograficznych, zazwyczaj w trakcie konsultacji zespołu kardiologów. W przypadku wielonaczyniowej choroby wieńcowej decyzję należy skonsultować z kardiochirurgiem, dającym zabezpieczenie kardiochirurgiczne w trakcie zabiegu. Przy podejmowaniu ostatecznej decyzji zawsze należy wziąść pod uwagę doświadczenie zespołów kardiologów inwazyjnych i kardiochirurgów w wykonywaniu zabiegów rewaskularyzacyjnych oraz wyniki leczenia przezskórnego i chirurgicznego w danym ośrodku. Przy trudnych technicznie zabiegach trzeba mieć też na uwadze dostępność odpowiedniego sprzętu, możliwości doboru odpowiednich cewników oraz zastosowania nowych technik rewaskularyzacji. 2. Dobór techniki rewaskularyzacji oraz strategia zabiegu Wybór metody przezskórnej rewaskularyzacji. W zależności od morfologii zmian w tętnicach wieńcowych należy rozważnie dobrać metodę przezkórnej rewaskularyzacji. Często kojarzy się dwie lub więcej metod aby osiągnąć optymalny wynik zabiegu. Najczęściej stosowane techniki to: typowa angioplastyka balonowa, aterektomia kierunkowa i ekstrakcyjna, rotablacja oraz implantacja stentu wieńcowego. Wszystkie te metody polegają na zastosowaniu cewnika prowadzącego służącego do zaintubowania tętnicy wieńcowej oraz cienkiego prowadnika ( cala), który zostaje wprowadzony poprzez zwężony odcinek do dystalnej części poszerzanej tętnicy. Na tej prowadnicy wprowadza się cewnik-urządzenie do rewaskularyzacji. Angioplastyka balonowa (POBA - Percutaneous Old Balloon Angioplasty) polega na zastosowaniu typowego balonu do angioplastyki wieńcowej. Nowej generacji cewniki balonowe mogą być rozprężane pod ciśnieniem przewyższającym 20 atm. Jednocześnie producenci dążą do zmniejszenia profilu tych cewników (obecne mają profil ok F, tzn. ok mm) co ułatwia wprowadzanie tych cewników nawet do bardzo ciasnego zwężenia. Około 50-60% wszystkich obecnie wykonywanych zabiegów przezskórnej angioplastyki można skutecznie wykonać za pomocą samej angioplastyki balonowej Activeweb Medical Solutions. Wszelkie prawa zastrzeżone. str. 3/9

4 Rotablacja polega na zastosowaniu cewnika zakończonego wiertłem diamentowym o średnicy mm. Wysokie jego obroty ( tys./min) pozwalają na ścieranie twardych zmian miażdżycowych. Tworzące się przy tym drobiny tkankowe są tak małej wielkości, że przechodzą przez łożysko kapilarne krążenia wieńcowego. Głównymi wskazaniami do rotablacji są ciasne zwężenia ostialne lub położone na zagięciu tętnic, obecność zwapnień, zwężenia w obrębie tętnic nasierdziowych o małym kalibrze. Aterektomia kierunkowa i ekstrakcyjna pozwalają na wycięcie zmian miażdżycowych zawężających światło naczynia lub usunięcie skrzeplin zalegających w jego wnętrzu. Aterektomia kierunkowa stosowana jest do wycinania niesymetrycznych zmian (najczęściej pod postacią blaszki miażdżycowej sterczącej do światła naczynia) w niezagiętych odcinkach proksymalnych tętnic nasierdziowych. Aterektomia ekstrakcyjna znalazła zastosowanie do rekanalizacji zdegenerowanych pomostów żylnych, wypełnionych masami miażdżycowymi i skrzeplinami. Stenty wieńcowe to rodzaj siatki metalowej, która rozprężona w formie cylindra podpiera ścianę naczynia. Mogą być stosowane w przypadkach suboptymalnego wyniku zwykłej plastyki wieńcowej lub przy nagłym zamknięciu tętnicy w trakcie zabiegu rewaskularyzacji. Stenty implantuje się w segmentach o przekroju nie mniejszym niż 2.5 mm. Nie stosuje się stentów w przypadkach dużych zwapnień, małego kalibru naczynia oraz w odcinkach bardzo krętych. Rotablacja i aterektomie pozwalają na zmniejszenie masy poszerzanej blaszki miażdżycowej (tzw.,,debbulking") i zwykle połączone są z zabiegiem plastyki balonowej lub implantacją stentu wieńcowego. W tym ostatnim przypadku dają możliwość pełnego rozprężenia stentu. Implantacja stentu daje większe poszerzenie światła (najczęściej poprzez naciągnięcie zdrowej części obwodu naczynia) i zapobiega elastycznemu obkurczeniu naczynia zaraz po deflacji balonu, nie zmniejsza jednak masy blaszki miażdżycowej. Zastosowanie nowych technik pozwoliło na rozszerzenie wskazań do wykonywania zabiegów przezskórnej rewaskularyzacji, zwiększyło odsetek skutecznych zabiegów i zmniejszyło odsetek powikłań związanych z nagłym zamknięciem tętnicy Strategia zabiegu. Odpowiednie zaplanowanie zabiegu, dobór cewników i prowadników, włączenie właściwej farmakoterapii oraz zastosowanie w razie potrzeby wspomagania krążenia decydują o końcowym sukcesie. Dokładna analiza angiogramów przed zabiegiem pozwala na zapozanie się z anatomią drzewa wieńcowego i struktury zmiany, typu odejścia tętnic od aorty oraz określenie przebiegu i średnicy przekroju naczyń. Wysokiej klasy sprzęt radiologiczny z zapisem cyfrowym i możliwością oceny ilościowej angiogramów jest niezbędnym obecnie czynnikiem pozwalającym osiągnąć właściwy cel. Kolejnym etapem jest: dobór odpowiedniej krzywizny cewnika prowadzącego, dobór cewników balonowych o określonych parametrach (średnica, długość i podatność balonu, rozmiar i sztywność trzonu) oraz odpowiedniego prowadnika (długość, sztywność części dystalnej i trzonu, krzywizna). Niewłaściwe dobranie jednego z powyższych parametrów może spowodować niepotrzebne przedłużanie się zabiegu lub wręcz przesądzić o jego niepowodzeniu. W przypadkach wielonaczyniowej choroby wieńcowej ważna jest kolejność poszerzanych tętnic. Zwykle rozpoczyna się zabieg od zmiany najtrudniejszej, gdyż w razie niepowodzenia w uzyskaniu pełnej rewaskularyzacji należy chorego skierować na zabieg chirurgiczny. W przypadkach całkowitej lub subtotalnej okluzji tętnicy z obecnością krążenia obocznego do jej odcinka dystalnego, należy zabieg zacząć od tej właśnie tętnicy. Po skutecznym jej udrożnieniu można poszerzać drugą tętnicę (oddającą kolaterale) bez ryzyka niedokrwienia rozległego obszaru mięśnia sercowego w razie jej chwilowego zamknięcia. Wspomaganie krążenia. U chorych z niską frakcją wyrzutową (tzn. 3. Wyniki wczesne i odległe. Powikłania Activeweb Medical Solutions. Wszelkie prawa zastrzeżone. str. 4/9

5 3.1.Wyniki wczesne. Skuteczność zabiegu. Zabieg przezskórnej rewaskularyzacji uznaje się za skuteczny, jeżeli rezydualna stenoza jest mniejsza niż 50% średnicy światła naczynia oraz zwężenie uległo zmniejszeniu o co najmniej 20%. Klinicznie, zabieg uznajemy za skuteczny, jeśli powodzeniu angiograficznemu towarzyszy brak powikłań, prowadzących do zawału, konieczności wykonania zabiegu CABG lub zgonu. Posługując się tą definicją, w doświadczonych ośrodkach uzyskuje się skuteczność zabiegów w ponad 90% przypadków. Obecnie wydaje się jednak, że definicję skuteczności należałoby zaostrzyć. Dlatego sugeruje się, żeby przyjąć jako angiograficznie skuteczny zabieg rezydualną stenozę poniżej 30%. Stwierdzono bowiem, że w tych przypadkach odsetek restenoz jest istotnie mniejszy. Dodatkowym warunkiem klinicznego powodzenia powinno być zmniejszenie natężenia lub ustąpienie stenokardii oraz zmniejszenie niedokrwienia mięśnia sercowego w testach czynnościowych. Powikłania. Do najgroźniejszych (tzw. dużych) powikłań angioplastyki należą: zgon, zawał serca oraz konieczność wykonania pilnego zabiegu CABG. W oparciu o dane NHLBI [6,7] stwierdzono śmiertelność śródszpitalną wynoszącą poniżej 1 %, konieczność wykonania pilnego zabiegu CABG w 2-3% oraz zawał serca w 4%. Bezpośrednią przyczyną tych powikłań jest najczęściej nagłe zamknięcie się poszerzanej tętnicy w trakcie lub po zabiegu PTCA. Do nagłego zamknięcia się naczynia dochodzi w 4-5% przypadków w trakcie zabiegu oraz w kolejnych 2-5% w pierwszej dobie po jego zakończeniu. Przyczyną okluzji najczęściej jest dyssekcja, zator, wykrzepianie lub spazm poszerzanego naczynia. Wystąpienie nagłej okluzji łączyło się do niedawna z ryzykiem wystąpienia jednego z dużych powikłań w 50%. Obecnie, zastosowanie dowieńcowo wazodilatatorów, przedłużonej inflacji (ok. 20 min.) cewnikiem perfuzyjnym, wykonanie aterektomii lub implantacja stentu wieńcowego w większości przypadków przywraca prawidłowy przepływ przez zagrożoną tętnicę wieńcową. Częstość występowania dużych powikłań przy zastosowaniu wymienionych środków przywracających drożność naczynia zmniejszyła się do poniżej 9% [10,11]. Do innych powikłań angioplastyki zaliczamy: zamknięcie gałęzi bocznej, arytmię komorową wymagającą elektroterapii, zaburzenia przewodnictwa, powikłania miejscowe (krwiak, tętniak rzekomy, przetoka), krwawienie wymagające przetoczenia krwi, tamponadę serca, udar mózgowy, powikłania związane ze stosowaniem kontrastu (uczulenia, niewydolność nerek). Częstość ich występowania nie przekracza zwykle 5-7%. Częstość występowania dużych powikłań zależy od stopnia zaawansowania choroby wieńcowej. Poszerzanie zmiany typu A związane jest z ryzykiem 8%. W przypadku wykonywania zabiegu u chorego z jednonaczyniową chorobą wieńcową ryzyko dużych powikłań wynosi 5.5%, z dwunaczyniową - 8.1% i z trójnaczyniową - 9.3%. Rzyko zabiegu wzrasta również w przypadku niskiej frakcji wyrzutowej (ryzyko zgonu powyżej 10% gdy LV-EFZastosowanie nowych technik (głównie implantacji stentów) pozwoli najpewniej na zwiększenie skuteczności zabiegów PTCA, a także zmniejszenie liczby powikłań związanych z nagłym zamknięciem poszerzanej tętnicy Wyniki odległe. Restenoza. Głównym ograniczeniem w osiągnięciu dobrych odległych wyników po PTCA jest duży odsetek restenoz wahający się pomiędzy 30 i 50%. Restenoza, czyli nawrót zwężenia powyżej 50% w miejscu uprzednio poszerzanym lub utrata powyżej 50% odzyskanej średnicy światła, jest zjawiskiem złożonym na które składa się wiele czynników. Z grubsza można je podzielić na trzy grupy: - czynniki mechaniczne (tzw. elastyczne obkurczenie ścian naczynia -,,elastic recoil" oraz remodelling, czyli przebudowa ścian naczynia prowadząca do zmniejszenia jego kalibru) - tworzenie się zakrzepu oraz jego organizacja - przerost błony wewnętrznej (,,intimal hyperplasia"). Proces naprawy poszerzanego segmentu tętnicy i ewentualnej restenozy zakończony jest zwykle Activeweb Medical Solutions. Wszelkie prawa zastrzeżone. str. 5/9

6 do 3 miesięcy od zabiegu i rzadko przekracza 6 miesięcy. Dlatego też okres ten najczęściej jest przyjmowany w klinicznej definicji restenozy, jako nawrót stenokardii do tego czasu. Restenoza: mechanizm a potencjalne metody zapobiegania. Czynniki mechaniczne, głównie elastic recoil, prowadzą do szybkiej utraty ponad 50% pozyskanego światła naczynia w krótkim czasie po poszerzeniu naczynia. Implantacja stentu wieńcowego zapobiega temu zjawisku i w głównej mierze przyczynia się do zmniejszenia o ok. 10% odsetka restenoz po 6 miesiącach od zabiegu [10,11]. Agregacja płytek na uszkodzonej powierzchni naczynia prowadzi do tworzenia się skrzepliny, która może całkowicie zamknąć jego światło. Aktywacja płytek i wydzielanie substacji czynnych biologicznie (jak np. PDGF) prowadzą do pobudzenia i rozplemu miocytów i fibroblastów, a w konsekwencji do zwłóknienia i przerostu błony wewnętrznej. Zastosowanie nowych leków przeciwpłytkowych (inhibitorów receptorów błonowych, np. receptora IIb/IIIa lub receptora dla cz. vonwillebranda) powinno w dużej mierze zapobiegać temu procesowi. Przerost błony wewnętrznej, szczególnie widoczny po implantacaji stentu wieńcowego, jest wynikiem działania czynników wzrostu, wydzielających się w trakcie mechanicznego rozciągniecia i uszkodzenia ściany naczynia oraz w czasie aktywacji płytek. Czynniki wzrostu produkowane są przez płytki (PDGF, TGF-beta), makrofagi (PDGF,FGF,TGF-beta,MDGF), komórki endotelium (PDGF,FGF,TGF-beta) oraz komórki mięśni gładkich (PDGF,FGF). Inne mitogenny to: IGF, EGF, angiotensyna II. Pod ich wpływem miocyty ulegają pobudzeniu, dzielą się i migrują do błony wewnętrznej gdzie przekształcają się w komórki endotelium. Proces ten modulowany jest przez cytokiny (IL-1, IL2) oraz limfokiny (gamma-interferon), a także substancję heparyno-podobną produkowaną przez nieuszkodzony śródbłonek. Zastosowanie inhibitorów wzrostu śródbłonka (np. heparyn niskocząsteczkowych, gamma-interferonu, promienieniowania beta) lub zahamowanie onkogenu, odpowiedzialnego za pobudzenie miocytów do rozplemu i migracji być może przyniesie istotne zmniejszenie odsetka restenoz. Miejscowe podawanie leku poprzez specjalnie skonstruowane cewniki (np. microporous transport catheter lub dispatch catheter) powinno ułatwić to zadanie. Ogólne podawanie różnych, dostępnych obecnie leków (jak ACE inhibitorów, Ca-blokerów, leków przeciwkrzepliwych, przeciwzapalnych, antymitogenów) nie wykazało korzystnego wpływu na zmniejszenie odsetka restenoz PTCA a leczenie farmakologiczne u chorych z jednonaczyniową chorobą wieńcową. Badania ACME (Angioplasty Compared with Medical Therapy) porównywały wyniki leczenia jednonaczyniowej choroby wieńcowej za pomocą PTCA i leczenia farmakologicznego [9]. 212 chorych z jednonaczyniową chorobą wieńcową (zwężenie >70% oraz objawy dusznicy wysiłkowej) było randomizowanych do leczenia farmakologicznego lub PTCA. Po 6 miesiącach większy odsetek klinicznej poprawy pod postacią ustąpienia lub zmniejszenia stenokardii obserwowano w grupie PTCA niż leczonej farmakologicznie (odpowiednio poprawa w 64 i 46%). Również w grupie PTCA obserwowano lepszą tolerancję wysiłku. Obserwacja 3 letnia wykazała, że aż 62% chorych w grupie PTCA było bez stenokardii w porównaniu z 50% w grupie leczonej farmakologicznie. W tym czasie obserwowano również lepsze wyniki testu wysiłkowego w grupie PTCA. 5-letnie obserwacje po angioplastyce w jednonaczyniowej chorobie wieńcowej prowadzone przez NHLBI w USA wykazały wykazały roczną śmiertelność 1% i zapadalność na zawał serca 2% [7]. Jednakże, generalnie dobre rokowanie co do przeżycia 5-letniego u chorych z jednonaczyniową chorobą wieńcową niezależnie od sposobu leczenia sprawia, iż kryterium to nie powinno być brane samodzielnie pod uwagę w ocenie skuteczności PTCA w tej grupie chorych. Należy spodziewać się, że dopiero obserwacje dłuższe niż 5-letnie będą w stanie wykazać zmniejszenie śmiertelności po angioplastyce w prównaniu z leczeniem farmakologicznym u tych chorych. Trzeba jednak również wziąść pod uwagę, że leczenie inwazyjne to nie tylko jednorazowe PTCA, ale często Activeweb Medical Solutions. Wszelkie prawa zastrzeżone. str. 6/9

7 kilkakrotnie powtarzany zabieg, dający ostatecznie porządane wyniki. Z uwagi na małą inwazyjność tego zabiegu, małą liczbę powikłań, obecnie krótki okres hospitalizacji (zwykle 2-3 dniowy) po którym następuje zwykle szybka poprawa kliniczna, ten sposób leczenia jest chętnie akceptowany przez chorego Porównanie wyników PTCA i CABG w wielonaczyniowej chorobie wieńcowej. Kilka badań wieloośrodkowych, łącznie obejmujących ponad 5000 chorych, porównywało wyniki PTCA i CABG w wielonaczyniowej chorobie wieńcowej. Do badan tych należą triale: EAST, BARI, GABI, CABRI, RITA oraz ERACI [12-16]. Ich wyniki wykazały, że w obserwacji 3 letniej nie stwierdzono istotnych różnic w odniesieniu do śmiertelności i incydentów zawałowych w obu grupach. Z uwagi na zjawisko restenozy, odsetek reinterwencji był oczywiście większy w grupie PTCA (37% vs 6% wg badań ERACI). Również zabieg chirurgiczny dawał bardziej kompletną rewaskularyzację i większą poprawę dolegliwości podmiotowych. W okresie obserwacji po zabiegu PTCA ponad 3/4 chorych mogło jednak uniknąć zabiegu kardiochirurgicznego bez zwiększonego ryzyka zgonu lub zawału. Trzeba jednak również pamiętać o tym, że mniej niż 1/4 chorych z wielonaczyniową chorobą wieńcowa kwalifikuje się do angioplastyki. Wskazuje się na korzyść z rewaskularyzacji przezskórnej u osób młodszych lub też w podeszłym wieku. Badania BARI wykazały natomiast większą korzyść z chirurgicznej rewaskularyzacji w przypadku chorych z cukrzycą lub niską frakcją wyrzutową lewej komory serca. Obecnie planuje się rozpoczęcie badań mających na celu porównanie wyników leczenia wielonaczyniowej choroby wieńcowej za pomocą rewaskularyzacji chirurgicznej i przezskórnej rewaskularyzacji z użyciem stentów wieńcowych (badania SOS i ARTS) Rewaskularyzacja pomostów aortalno-wieńcowych. Powtórny zabieg CABG łączy się ze zwiększonym ryzykiem powikłań i zgonu. Ponadto często spotyka się trudności z kolejnym pobraniem żył lub tętnic służących do pomostowania. Angioplastyka przezskórna stanowi atrakcyjną alternatywę dla ponownej operacji chirurgicznej, gdyż bezpośredni dobry wynik poszerzenia pomostu można uzyskać w 85-94%, przy nieznacznie podwyższonym, w stosunku do angioplastyki tętnic natywnych, ryzyku zabiegu (głównie z powodu ryzyka obwodowej embolizacji tętnic wieńcowych). Odległe wyniki zwykłej plastyki nie są jednak zbyt zachęcające, gdyż odsetek restenoz w tych przypadkach przewyższa 50%. Zastosowanie jednak aterektomii (kierunkowej i ssącej) oraz stentów pozwoliło na zmniejszenie odsetka restenoz do ok. 30%. W przypadku zaawansowanej degeneracji stentu, proponowane jest wszczepianie długich stentów o gęstym splocie (np. Wallstent, Schneider lub Crown, Johnson&Johnson). W przyszłości możliwe będzie zastosowanie stentów pokrywanych sztuczną folią lub własną tkanką chorego Niekompletna rewaskularyzacja. W oparciu o analizę wyników rewaskularyzacji kardiochirurgicznej stwierdzono, że dużo lepsze wyniki odległe uzyskiwano u chorych, u których wykonano pełną rewaskularyzację mięśnia sercowego. Należy również przypuszczać, że odnosić się to będzie równiez do angioplastyki w wielonaczyniowej chorobie wieńcowej. Dlatego wybór leczenia (PTCA lub CABG) powinien być dokonany w oparciu o analizę, która z metod pozwoli na pełniejszą rewaskularyzację. W pewnych jednak przypadkach można odejść od tej zasady. Dotyczy to głównie chorych z wysokim ryzykiem zabiegu kardiochirurgicznego z powodu schorzeń wielonarządowych lub podeszłego wieku, a także w przypadku świeżego zawału serca. W tych wybranych przypadkach wykonuje się angioplastykę w zakresie zmiany, dającej największe niedokrwienie (tzw.,,culprit lesion"). Wykonanie takiego zabiegu często powoduje istotne zmniejszenie stenokardii oraz zapobiega zawałowi dużego Activeweb Medical Solutions. Wszelkie prawa zastrzeżone. str. 7/9

8 obszaru mięśnia sercowego. 4. Kontrola prawidłowości kwalifikacji chorych oraz wyników zabiegów. Szkolenie lekarzy i doskonalenie umiejętności. W krajach, gdzie koszty zabiegów pokrywane są przez ubezpieczalnie, najlepszą kontrolą jakości wykonywanych zabiegów oraz prawidłowej kwalifikacji chorych są eksperci, wynajmowani przez firmę ubezpieczającą chorego. Ponadto rutynowym postępowaniem jest rejestracja powikłań i roczny raport z wykonanych zabiegów, podawany pod koniec roku przez pracownię cewnikowań serca. Dobrym zwyczajem jest, aby analizy wyników z zabiegów przezskórnej rewaskularyzacji dokonywały osoby znające się na przedmiocie sprawy, lecz nie wykonujące tych zabiegów (np. kardiolog nieinwazyjny). Stwierdzono, że liczba powikłań w trakcie zabiegów przezskórnej rewaskularyzacji w dużej mierze zależy od liczby rocznie wykonywanych zabiegów w danej pracowni oraz oczywiście doświadczenia kardiologa interwencyjnego. Uważa się, że w trakcie szkolenia, szkolący się kardiolog musi wykonać co najmniej 125 angioplastyk, z tego minimum 75 jako pierwszy operator. Ponadto dla utrzymania odpowiedniej wprawy kardiolog interwencyjny powinien wykonywać powyżej 75 koronaroplastyk rocznie [8], natomiast w celu zapewnienia odpowiednio sprawnego funkcjonowania, pracownia powinna wykonywać co najmniej 200 zabiegów PTCA rocznie. Piśmiennictwo: 1. Ross JR Jr, Brandenburg RO, Dinsmore RE et al: Guidelines for coronary angiography: A report of the American College of Cardiology? American Heart Association Task Force on Assessment of Diagnostic and Therapeutic Cardiovascular Procedures (Subcommittee on Coronary Angiography). Circulation, 1987; 76: 963A 2. Conti CR: Coronary arteriography. Circulation, 1977; 55: Baim DS, Grossman W: Coronary angiography. In: Grossman W, and Baim, DS (eds): Cardiac Catheterization, Angiography, and Intervention. 4th ed. Philadelphia, Lea & Febiger, 1991, p Adams DF, Fraser DB, Abrams HL: The complications of coronary arteriography. Circulation, 1973; 48: Noto TJ Jr, Johnson S, Krone R et al: Cardiac catheterization 1990: A report of the Registry of the Society for Cardiac Angiography and Interventions (SCA&I). Cathet Cardiovasc Diagn, 1991; 24: Kent KM, Bentivoglio LG, Block PC et al: Percutaneous transluminal coronary angioplasty: report from the Registry of the National Heart, Lung, and Blood Institute. Am Coll Cardiol, 1982; 49: Detre K, Holubkov R, Kelsey S et al. Percutaneous transluminal coronary angioplasty in and : the National Heart, Lung, and Blood Institute Registry. N Engl J Med, 1988; 318: Ryan TJ et al: ACC/AHA guidelines for percutaneous transluminal coronary angioplasty: a report of the American College of Cardiology/American Heart Association Task Force on Assessment of Diagnostic and Therapeutic Cardiovascular Procedures. J Am Coll Cardiol, 1993; 22: Parisi AF, Folland ED, Hartigan P: A comparison of angioplasty with medical therapy in the treatment of single-vessel coronary artery disease: Veterans Affairs ACME Investigators. N Engl J Med, 1992; 326: Fischman DL, Leon MB, Baim DS, Schatz R et al: A randomized comparison of coronary stent placement and balloon angioplasty in the treatment of coronary artery disease. N Engl J Med, 1994; 331: Serruys PW, de Jaegere P, Kiemeneij F, et al. A comparison of balloon expandable stent implantation with balloon angioplasty in patients with coronary artery disease. N Engl J Med, 1994; Activeweb Medical Solutions. Wszelkie prawa zastrzeżone. str. 8/9

9 331: Zhao XQ et al. Effectiveness of revascularisation in the Emory Angioplasty versus Surgery Trial. Circulation, 1996; 93: Rodroguez A et al: Three year follow-up of the Argentine randomized trial of percutaneous transluminal coronary angioplasty versus coronary artery bypass surgery in multivessel disease (ERACI). J Am Coll Cardiol, 1996; 27: CABRI Trial participants. First year results of CABRI (Coronary Angioplasty versus Bypass Revascularisation investigation). Lancet, 1995; 346: RITA Trial; participants. Coronary angioplasty versus coronary artery bypass surgery. The Randomized Intervention Treatment of Angina (RITA) Trial. Lancet, 1993; 341: Hamm C et al: A randomized study of coronary angioplasty compared with bypass surgery in patients with symptomatic multivessel coronary disease. N Engl J Med, 1994; 331: Campeu L: Grading of angina pectoris (letter). Circulation, 1976; 54: Activeweb Medical Solutions. Wszelkie prawa zastrzeżone. str. 9/9

KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK

KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK Rotablacja Pomiar cząstkowej rezerwy przepływu wieńcowego (FFR) Ultrasonografia wewnątrznaczyniowa (IVUS) Angioplastyka wieńcowa z implantacją stentu bioabsorbowalnego 2014 System

Bardziej szczegółowo

CHIRURGICZNE LECZENIE ZWĘŻEŃ TĘTNIC SZYJNYCH

CHIRURGICZNE LECZENIE ZWĘŻEŃ TĘTNIC SZYJNYCH CHIRURGICZNE LECZENIE ZWĘŻEŃ TĘTNIC SZYJNYCH KATEDRA I KLINIKA CHIRURGII NACZYŃ I ANGIOLOGII AKADEMII MEDYCZNEJ W LUBLINIE Kierownik: Dr hab.n. med. Jacek Wroński UDROŻNIENIE T. SZYJNEJ WEWNĘTRZNEJ WSKAZANIA

Bardziej szczegółowo

Testy wysiłkowe w wadach serca

Testy wysiłkowe w wadach serca XX Konferencja Szkoleniowa i XVI Międzynarodowa Konferencja Wspólna SENiT oraz ISHNE 5-8 marca 2014 roku, Kościelisko Testy wysiłkowe w wadach serca Sławomira Borowicz-Bieńkowska Katedra Rehabilitacji

Bardziej szczegółowo

Różne stenty dla różnych chorych w różnych sytuacjach klinicznych, co każdy lekarz wiedzieć powinien. Dominik Wretowski

Różne stenty dla różnych chorych w różnych sytuacjach klinicznych, co każdy lekarz wiedzieć powinien. Dominik Wretowski Różne stenty dla różnych chorych w różnych sytuacjach klinicznych, co każdy lekarz wiedzieć powinien. Dominik Wretowski Dr Andreas Gruentzig (1939-1985) 23 lata po PCI Restenoza po 6 tygodniach Bezpieczeństwo

Bardziej szczegółowo

Stosowanie preparatu BioCardine900 u chorych. z chorobą wieńcową leczonych angioplastyką naczyń

Stosowanie preparatu BioCardine900 u chorych. z chorobą wieńcową leczonych angioplastyką naczyń Jan Z. Peruga, Stosowanie preparatu BioCardine900 u chorych z chorobą wieńcową leczonych angioplastyką naczyń wieńcowych II Katedra Kardiologii Klinika Kardiologii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi 1 Jednym

Bardziej szczegółowo

Badania dodatkowe w celu potwierdzenia rozpoznania stabilnej choroby wieńcowej

Badania dodatkowe w celu potwierdzenia rozpoznania stabilnej choroby wieńcowej Badania dodatkowe w celu potwierdzenia rozpoznania stabilnej choroby wieńcowej Nieinwazyjne badanie diagnostyczne układu krążenia stanowią podstawową metodę, wykorzystywaną w rozpoznawaniu jak i monitorowaniu

Bardziej szczegółowo

Wytyczne ACCF/AHA 2010: Ocena ryzyka sercowo-naczyniowego u bezobjawowych dorosłych

Wytyczne ACCF/AHA 2010: Ocena ryzyka sercowo-naczyniowego u bezobjawowych dorosłych Wytyczne ACCF/AHA 2010: Ocena ryzyka sercowo-naczyniowego u bezobjawowych dorosłych Jednym z pierwszych i podstawowych zadań lekarza jest prawidłowa i rzetelna ocena ryzyka oraz rokowania pacjenta. Ma

Bardziej szczegółowo

Przywrócenie rytmu zatokowego i jego utrzymanie

Przywrócenie rytmu zatokowego i jego utrzymanie Przywrócenie rytmu zatokowego i jego utrzymanie Jak wspomniano we wcześniejszych artykułach cyklu, strategia postępowania w migotaniu przedsionków (AF) polega albo na kontroli częstości rytmu komór i zapobieganiu

Bardziej szczegółowo

LECZENIE PRZECIWPŁYTKOWE I PRZECIWKRZEPLIWE. Dr n. med. Karolina Supeł

LECZENIE PRZECIWPŁYTKOWE I PRZECIWKRZEPLIWE. Dr n. med. Karolina Supeł LECZENIE PRZECIWPŁYTKOWE I PRZECIWKRZEPLIWE Dr n. med. Karolina Supeł Skale oceny ryzyka stosowane do określenia optymalnego czasu prowadzenia podwójnej terapii przeciwpłytkowej PRECISE-DAPT DAPT OCENIANE

Bardziej szczegółowo

Definicja. Choroba niedokrwienna serca. Podział choroby wieńcowej. Epidemiologia 2015-04-23

Definicja. Choroba niedokrwienna serca. Podział choroby wieńcowej. Epidemiologia 2015-04-23 Definicja Choroba niedokrwienna serca II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK 2014 zespół objawów chorobowych będących następstwem przewlekłego stanu niedostatecznego zaopatrzenia komórek mięśnia sercowego w tlen

Bardziej szczegółowo

Wykorzystuje metody obrazowania narządów i specjalistyczny sprzęt do przeprowadzania zabiegów diagnostycznych i leczniczych zastępując, uzupełniając

Wykorzystuje metody obrazowania narządów i specjalistyczny sprzęt do przeprowadzania zabiegów diagnostycznych i leczniczych zastępując, uzupełniając R A D I O L O G I A Z A B I E G O W A Radiologia Zabiegowa Wykorzystuje metody obrazowania narządów i specjalistyczny sprzęt do przeprowadzania zabiegów diagnostycznych i leczniczych zastępując, uzupełniając

Bardziej szczegółowo

Choroba niedokrwienna serca

Choroba niedokrwienna serca Choroba niedokrwienna serca II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK 2014 Definicja zespół objawów chorobowych będących następstwem przewlekłego stanu niedostatecznego zaopatrzenia komórek mięśnia sercowego w tlen

Bardziej szczegółowo

Recenzja rozprawy na stopień doktora nauk medycznych lekarza medycyny Marcina Wojtczaka

Recenzja rozprawy na stopień doktora nauk medycznych lekarza medycyny Marcina Wojtczaka Katowice, 08.04.2013 r. Recenzja rozprawy na stopień doktora nauk medycznych lekarza medycyny Marcina Wojtczaka Lekarz medycyny Marcin Wojtczak na temat swojej rozprawy doktorskiej wybrał Rotablacja tętnic

Bardziej szczegółowo

OCENA RYZYKA OPERACYJNEGO U CHORYCH KARDIOLOGICZNYCH Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii Kardiologicznej I Katedry Kardiologii i Kardiochirurgii UM w Łodzi Jak ocenić ryzyko i zakwalifikować chorego

Bardziej szczegółowo

Grzegorz Bojarski (Pracownia Kardiologii Inwazyjnej, Szpital Wojewódzki we Włocławku)

Grzegorz Bojarski (Pracownia Kardiologii Inwazyjnej, Szpital Wojewódzki we Włocławku) T. XXXIII Zeszyty Naukowe WSHE 2011 r. Grzegorz Bojarski (Pracownia Kardiologii Inwazyjnej, Szpital Wojewódzki we Włocławku) LECZENIE INWAZYJNE PACJENTÓW Z OSTRYM ZAWAŁEM SERCA Z UTRZYMUJĄCYM SIĘ UNIESIENIEM

Bardziej szczegółowo

Radiologia zabiegowa. Radiologia zabiegowa. Radiologia zabiegowa. dr n.med. Jolanta Meller

Radiologia zabiegowa. Radiologia zabiegowa. Radiologia zabiegowa. dr n.med. Jolanta Meller Radiologia zabiegowa dr n.med. Jolanta Meller Radiologia zabiegowa wykorzystuje metody obrazowania narządów oraz sprzęt i techniki stosowane w radiologii naczyniowej do przeprowadzania zabiegów leczniczych

Bardziej szczegółowo

Przezskórne wszczepienie zastawki aortalnej TAVI. Nowe wyzwanie w Kardiochirurgii Paulina Falkowska Klinika Kardiochirurgii USK Białystok

Przezskórne wszczepienie zastawki aortalnej TAVI. Nowe wyzwanie w Kardiochirurgii Paulina Falkowska Klinika Kardiochirurgii USK Białystok Przezskórne wszczepienie zastawki aortalnej TAVI. Nowe wyzwanie w Kardiochirurgii Paulina Falkowska Klinika Kardiochirurgii USK Białystok TAVI Od początku XXI wieku rozwija się metoda przezskórnego wszczepienia

Bardziej szczegółowo

II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK

II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK 2014 Zawał serca ból wieńcowy p30 min +CPK +Troponiny Zawał serca z p ST STEMI ( zamknięcie dużej tętnicy wieńcowej) Z wytworzeniem załamka Q Zawał serca bez pst NSTEMI Zamknięcie

Bardziej szczegółowo

Chory ze stentem wieńcowym do operacji niekardiochirurgicznej

Chory ze stentem wieńcowym do operacji niekardiochirurgicznej Trudni chorzy na sali operacyjnej Chory ze stentem wieńcowym do operacji niekardiochirurgicznej Anna Dylczyk-Sommer Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii Gdański Uniwersytet Medyczny Deklaruję brak

Bardziej szczegółowo

Ostre zespoły wieńcowe u kobiet od rozpoznania do odległych wyników leczenia

Ostre zespoły wieńcowe u kobiet od rozpoznania do odległych wyników leczenia Ostre zespoły wieńcowe u kobiet od rozpoznania do odległych wyników leczenia Janina Stępińska Klinika Intensywnej Terapii Kardiologicznej Instytut Kardiologii, Warszawa o Abott Potencjalny konflikt interesów

Bardziej szczegółowo

Prof. Hanna Szwed. Chory ze stabilną chorobą wieńcową - jak rozpoznać, - czy zawsze test obciążeniowy, ale jaki?

Prof. Hanna Szwed. Chory ze stabilną chorobą wieńcową - jak rozpoznać, - czy zawsze test obciążeniowy, ale jaki? Prof. Hanna Szwed Chory ze stabilną chorobą wieńcową - jak rozpoznać, - czy zawsze test obciążeniowy, ale jaki? Warszawa, 2015 Rozpoznanie stabilnej choroby wieńcowej i ocena ryzyka Etap 1 Kliniczna ocena

Bardziej szczegółowo

Przypadki kliniczne EKG

Przypadki kliniczne EKG Przypadki kliniczne EKG Przedrukowano z: Mukherjee D. ECG Cases pocket. Börm Bruckmeier Publishing LLC, Hermosa Beach, CA, 2006: 135 138 (przypadek 31) i 147 150 (przypadek 34) PRZYPADEK NR 1 1.1. Scenariusz

Bardziej szczegółowo

Echokardiograficzny test obciążeniowy z dobutaminą w polskich pracowniach echokardiograficznych.

Echokardiograficzny test obciążeniowy z dobutaminą w polskich pracowniach echokardiograficznych. Echokardiograficzny test obciążeniowy z dobutaminą w polskich pracowniach echokardiograficznych. Opracowanie na podstawie danych z 25 Pracowni Echokardiograficznych w Polsce posiadających akredytację Sekcji

Bardziej szczegółowo

Materiały edukacyjne. Diagnostyka i leczenie nadciśnienia tętniczego

Materiały edukacyjne. Diagnostyka i leczenie nadciśnienia tętniczego Materiały edukacyjne Diagnostyka i leczenie nadciśnienia tętniczego Klasyfikacja ciśnienia tętniczego (mmhg) (wg. ESH/ESC )

Bardziej szczegółowo

Przedmowa... XVII Indeks wybranych skrótów występujących w monografii... XIX

Przedmowa... XVII Indeks wybranych skrótów występujących w monografii... XIX Spis treści Przedmowa.................................................................................. XVII Indeks wybranych skrótów występujących w monografii................ XIX Część I Wprowadzenie..................................................................................

Bardziej szczegółowo

Wyniki implantacji stentu do pnia lewej tętnicy wieńcowej u 70 pacjentów ocena kliniczna

Wyniki implantacji stentu do pnia lewej tętnicy wieńcowej u 70 pacjentów ocena kliniczna PRACA ORYGINALNA Folia Cardiol. 2004, tom 11, nr 8, 555 560 Copyright 2004 Via Medica ISSN 1507 4145 Wyniki implantacji stentu do pnia lewej tętnicy wieńcowej u 70 pacjentów ocena kliniczna Initial results

Bardziej szczegółowo

HRS 2014 LATE BREAKING

HRS 2014 LATE BREAKING HRS 2014 LATE BREAKING DFT SIMPLE Michał Chudzik, Anna Nowek 1 Czy wyniki badania SIMPLE mogą wpłynąć na NIE wykonywanie rutynowego DFT? 2 Wyniki badnia SIMPLE pokazały, że wykonywanie DFT nie wpływa na

Bardziej szczegółowo

Choroba wieńcowa i zawał serca.

Choroba wieńcowa i zawał serca. Choroba wieńcowa i zawał serca. Dr Dariusz Andrzej Tomczak Specjalista II stopnia chorób wewnętrznych Choroby serca i naczyń 1 O czym będziemy mówić? Budowa układu wieńcowego Funkcje układu wieńcowego.

Bardziej szczegółowo

Should we perform percutaneous angioplasty in stable angina? Landscape after the COURAGE trial results

Should we perform percutaneous angioplasty in stable angina? Landscape after the COURAGE trial results GERIATRIA OPARTA NA FAKTACH/EVIDENCE-BASED GERIATRICS Wpłynęło: 24.09.200 Poprawiono: 04.10.200 Zaakceptowano: 22.10.200 Czy stosować przezskórną angioplastykę wieńcową w stabilnej chorobie wieńcowej?

Bardziej szczegółowo

Bezpośrednia implantacja stentów. dotychczasowe doświadczenia

Bezpośrednia implantacja stentów. dotychczasowe doświadczenia Bezpośrednia implantacja stentów wewnątrzwieńcowych dotychczasowe doświadczenia Robert Gil 1, Tomasz Pawłowski 1, Jacek Kubica 2 1 Samodzielna Pracownia Hemodynamiki i Elektrofizjologii Pomorskiej Akademii

Bardziej szczegółowo

Przypadki kliniczne EKG

Przypadki kliniczne EKG Przypadki kliniczne EKG Przedrukowano z: Mukherjee D. ECG Cases pocket. Börm Bruckmeier Publishing LLC, Hermosa Beach, CA 2006: 139 142 (przypadek 32); 143 146 (przypadek 33). PRZYPADEK NR 1 1.1. Scenariusz

Bardziej szczegółowo

Chorzy trudni typowi/case reports. Wstęp. Opis przypadku

Chorzy trudni typowi/case reports. Wstęp. Opis przypadku Chorzy trudni typowi/case reports Etapowa przezskórna angioplastyka tętnic wieńcowych jako metoda leczenia trójnaczyniowej choroby wieńcowej u pacjenta, u którego wykluczono rewaskularyzację chirurgiczną

Bardziej szczegółowo

UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE KATEDRA I KLINIKA REUMATOLOGII I UKŁADOWYCH CHORÓB TKANKI ŁĄCZNEJ PRACA DOKTORSKA.

UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE KATEDRA I KLINIKA REUMATOLOGII I UKŁADOWYCH CHORÓB TKANKI ŁĄCZNEJ PRACA DOKTORSKA. UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE KATEDRA I KLINIKA REUMATOLOGII I UKŁADOWYCH CHORÓB TKANKI ŁĄCZNEJ PRACA DOKTORSKA Małgorzata Biskup Czynniki ryzyka sercowo-naczyniowego u chorych na reumatoidalne zapalenie

Bardziej szczegółowo

Aneks III. Zmiany w odpowiednich punktach skróconej charakterystyki produktu leczniczego i ulotce dla pacjenta.

Aneks III. Zmiany w odpowiednich punktach skróconej charakterystyki produktu leczniczego i ulotce dla pacjenta. Aneks III Zmiany w odpowiednich punktach skróconej charakterystyki produktu leczniczego i ulotce dla pacjenta. Uwaga: Niniejsze zmiany w odpowiednich punktach skróconej charakterystyki produktu leczniczego

Bardziej szczegółowo

Marcin Leszczyk SKN przy Klinice Chorób Wewnętrznych i Kardiologii WUM

Marcin Leszczyk SKN przy Klinice Chorób Wewnętrznych i Kardiologii WUM Marcin Leszczyk SKN przy Klinice Chorób Wewnętrznych i Kardiologii WUM Definicja NS to zespół kliniczny, w którym wskutek dysfunkcji serca jego pojemność minutowa jest zmniejszona w stosunku do zapotrzebowania

Bardziej szczegółowo

II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK

II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK 2014 DIAGNOSTYKA: Koronarografia LECZENIE: Angioplastyka wieńcowa 1 Polega na obrazowaniu tętnic wieńcowych za pomocą promieniowania rentgenowskiego po wybiórczym podaniu

Bardziej szczegółowo

Ocena ryzyka sercowo naczyniowego w praktyce Katedra i Zakład Lekarza Rodzinnego Collegium Medicum w Bydgoszczy UMK w Toruniu

Ocena ryzyka sercowo naczyniowego w praktyce Katedra i Zakład Lekarza Rodzinnego Collegium Medicum w Bydgoszczy UMK w Toruniu Ocena ryzyka sercowo naczyniowego w praktyce Katedra i Zakład Lekarza Rodzinnego Collegium Medicum w Bydgoszczy UMK w Toruniu 2018-03-15 Czym jest ryzyko sercowo naczyniowe? Ryzyko sercowo-naczyniowe to

Bardziej szczegółowo

Koronarografia w pytaniach i odpowiedziach

Koronarografia w pytaniach i odpowiedziach Koronarografia w pytaniach i odpowiedziach 1 W tym poradniku dowiesz się: 1. Co to jest koronarografia i jak przebiega? 2. Jak należy się przygotować do 3.Czy koronarografia to bezpieczne badanie? 4.Co

Bardziej szczegółowo

Frakcja wyrzutowa lewej komory oraz rozpoznanie i leczenie ostrej i przewlekłej niewydolności serca

Frakcja wyrzutowa lewej komory oraz rozpoznanie i leczenie ostrej i przewlekłej niewydolności serca Frakcja wyrzutowa lewej komory oraz rozpoznanie i leczenie ostrej i przewlekłej niewydolności serca Zbigniew Gugnowski GRK Giżycko 2014 Opracowano na podstawie: Wytycznych ESC dotyczących rozpoznania oraz

Bardziej szczegółowo

TOMOGRAFIA KOMPUTEROWA W KARDIOCHIRURGII

TOMOGRAFIA KOMPUTEROWA W KARDIOCHIRURGII TOMOGRAFIA KOMPUTEROWA W KARDIOCHIRURGII Prof. nadzw. dr hab. med. Marek Jemielity Klinika Kardiochirurgii UM w Poznaniu Szpital Kliniczny Przemienienia Pańskiego TOMOGRAFIA KOMPUTEROWA W KARDIOCHIRURGII

Bardziej szczegółowo

Aktywność sportowa po zawale serca

Aktywność sportowa po zawale serca Aktywność sportowa po zawale serca Czy i jaki wysiłek fizyczny jest zalecany? O prozdrowotnych aspektach wysiłku fizycznego wiadomo już od dawna. Wysiłek fizyczny o charakterze aerobowym (dynamiczne ćwiczenia

Bardziej szczegółowo

2015-04-23. DIAGNOSTYKA: Koronarografia. LECZENIE: Angioplastyka wieńcowa II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK

2015-04-23. DIAGNOSTYKA: Koronarografia. LECZENIE: Angioplastyka wieńcowa II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK DIAGNOSTYKA: Koronarografia LECZENIE: Angioplastyka wieńcowa II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK 2014 Polega na obrazowaniu tętnic wieńcowych za pomocą promieniowania rentgenowskiego po wybiórczym podaniu do

Bardziej szczegółowo

Zastosowanie techniki bezpośredniego stentowania tętnicy dozawałowej w ostrym zawale serca

Zastosowanie techniki bezpośredniego stentowania tętnicy dozawałowej w ostrym zawale serca ARTYKUŁ POGLĄDOWY Folia Cardiol. 2001, tom 8, nr 3, 197 204 Copyright 2001 Via Medica ISSN 1507 4145 Zastosowanie techniki bezpośredniego stentowania tętnicy dozawałowej w ostrym zawale serca doświadczenia

Bardziej szczegółowo

Zakład Hemodynamiki i Angiokardiografii, II Klinika Kardiologii Instytut Kardiologii UJCM

Zakład Hemodynamiki i Angiokardiografii, II Klinika Kardiologii Instytut Kardiologii UJCM BIODEGRADOWALNE STENTY WIEŃCOWE Zakład Hemodynamiki i Angiokardiografii, II Klinika Kardiologii Instytut Kardiologii UJCM Różnice i potencjalne korzyści Stent metalowy permanentne rusztowanie Stentt biodegradowalny:

Bardziej szczegółowo

Zabiegi wewnątrznaczyniowe w chorobach niedokrwiennych kończyn i OUN

Zabiegi wewnątrznaczyniowe w chorobach niedokrwiennych kończyn i OUN Zabiegi wewnątrznaczyniowe w chorobach niedokrwiennych kończyn i OUN KATERDA I KLINIKA CHIRURGII NACZYŃ I ANGIOLOGII AKADEMII MEDYCZNEJ W LUBLINIE Kierownik: Dr hab. n. med. Jacek Wroński Techniki wewnątrznaczyniowe

Bardziej szczegółowo

Epidemia niewydolności serca Czy jesteśmy skazani na porażkę?

Epidemia niewydolności serca Czy jesteśmy skazani na porażkę? Epidemia niewydolności serca Czy jesteśmy skazani na porażkę? Piotr Ponikowski Klinika Chorób Serca Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu Ośrodek Chorób Serca Szpitala Wojskowego we Wrocławiu Niewydolność

Bardziej szczegółowo

Utrata gałęzi bocznej podczas angioplastyki prawej tętnicy wieńcowej

Utrata gałęzi bocznej podczas angioplastyki prawej tętnicy wieńcowej Przypadek 27 Utrata gałęzi bocznej podczas angioplastyki prawej tętnicy wieńcowej Michael Ragosta OPIS PRZYPADKU 43-letnia kobieta z wywiadem nieleczonego nadciśnienia tętniczego oraz nikotynizmu została

Bardziej szczegółowo

Inwazyjne metody oceny zmian miażdżycowych i wizualizacji blaszek w tętnicach wieńcowych

Inwazyjne metody oceny zmian miażdżycowych i wizualizacji blaszek w tętnicach wieńcowych Choroby Serca i Naczyń 2018, tom 15, nr 2, 107 125 R E P E T Y T O R I U M Z K A R D I O L O G I I Redaktorzy działu: prof. dr hab. n. med. Krzysztof J. Filipiak dr hab. n. med. Marcin Grabowski Odpowiedzi

Bardziej szczegółowo

Prof. UJ, dr hab. med. Jacek Legutko Przewodniczący Asocjacji Interwencji Sercowo-Naczyniowych Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego Uniwersytet

Prof. UJ, dr hab. med. Jacek Legutko Przewodniczący Asocjacji Interwencji Sercowo-Naczyniowych Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego Uniwersytet Rola kardiologii inwazyjnej w zapobieganiu rozwojowi niewydolności serca Prof. UJ, dr hab. med. Jacek Legutko Przewodniczący Asocjacji Interwencji Sercowo-Naczyniowych Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego

Bardziej szczegółowo

Nitraty -nitrogliceryna

Nitraty -nitrogliceryna Nitraty -nitrogliceryna Poniżej wpis dotyczący nitrogliceryny. - jest trójazotanem glicerolu. Nitrogliceryna podawana w dożylnym wlewie: - zaczyna działać po 1-2 minutach od rozpoczęcia jej podawania,

Bardziej szczegółowo

Migotanie przedsionków czynniki ograniczające dostępności do współczesnej terapii

Migotanie przedsionków czynniki ograniczające dostępności do współczesnej terapii Migotanie przedsionków czynniki ograniczające dostępności do współczesnej terapii Piotr Pruszczyk, Klinika Chorób Wewnętrznych i Kardiologii Warszawski Uniwersytet Medyczny Centrum Diagnostyki i Leczenia

Bardziej szczegółowo

Sz.P. Prof. dr hab. Alina Borkowska. Wydział Nauk o Zdrowiu, Ul. Jagiellońska Bydgoszcz

Sz.P. Prof. dr hab. Alina Borkowska. Wydział Nauk o Zdrowiu, Ul. Jagiellońska Bydgoszcz Prof. dr hab. med. Przemysław Mitkowski I Klinika Kardiologii Katedry Kardiologii Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego ul. Długa 1/2, 61-848 Poznań, tel.: 61.8549326, 8549223, 8549146, fax:

Bardziej szczegółowo

Badania obrazowe w diagnostyce chorób serca. II Katedra i klinika Kardiologii CM UMK

Badania obrazowe w diagnostyce chorób serca. II Katedra i klinika Kardiologii CM UMK Badania obrazowe w diagnostyce chorób serca II Katedra i klinika Kardiologii CM UMK RTG klatki piersiowej Ocenia zarys i wielkość serca, aorty, naczyń krążenia płucnego, wykrywa w ich rzucie zwapnienia

Bardziej szczegółowo

układu krążenia Paweł Piwowarczyk

układu krążenia Paweł Piwowarczyk Monitorowanie układu krążenia Paweł Piwowarczyk Monitorowanie Badanie przedmiotowe EKG Pomiar ciśnienia tętniczego Pomiar ciśnienia w tętnicy płucnej Pomiar ośrodkowego ciśnienia żylnego Echokardiografia

Bardziej szczegółowo

Holter. odprowadzeń CM5, CS2, IS.

Holter. odprowadzeń CM5, CS2, IS. Norman Jefferis Jeff (1.1.1914-21.7.1983) amerykański biofizyk skonstruował urządzenie rejestrujące EKG przez 24 godziny, tzw. EKG. W zależności od typu aparatu sygnał EKG zapisywany jest z 2, 3, rzadziej

Bardziej szczegółowo

OPIEKA AMBULATORYJNA NAD CHORYMI Z NIEWYDOLNOŚCIĄ SERCA

OPIEKA AMBULATORYJNA NAD CHORYMI Z NIEWYDOLNOŚCIĄ SERCA OPIEKA AMBULATORYJNA NAD CHORYMI Z NIEWYDOLNOŚCIĄ SERCA dr hab. med. Ewa Konduracka Klinika Choroby Wieńcowej i Niewydolności Serca Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego, Krakowski Szpital Specjalistyczny

Bardziej szczegółowo

DIAGNOSTYKA NIEINWAZYJNA I INWAZYJNA WRODZONYCH I NABYTYCH WAD SERCA U DZIECI

DIAGNOSTYKA NIEINWAZYJNA I INWAZYJNA WRODZONYCH I NABYTYCH WAD SERCA U DZIECI DIAGNOSTYKA NIEINWAZYJNA I INWAZYJNA WRODZONYCH I NABYTYCH WAD SERCA U DZIECI Dlaczego dzieci sąs kierowane do kardiologa? Różnice w diagnostyce obrazowej chorób układu krążenia u dorosłych i dzieci Diagnostyka

Bardziej szczegółowo

10. Zmiany elektrokardiograficzne

10. Zmiany elektrokardiograficzne 10. Zmiany elektrokardiograficzne w różnych zespołach chorobowyh 309 Zanim zaczniesz, przejrzyj streszczenie tego rozdziału na s. 340 342. zmiany elektrokardiograficzne w różnych zespołach chorobowych

Bardziej szczegółowo

Choroba wieńcowa - rosnący problem współczesnej kardiologii

Choroba wieńcowa - rosnący problem współczesnej kardiologii Choroba wieńcowa - rosnący problem współczesnej kardiologii Choroby układu sercowo - naczyniowego stanowią przyczynę około połowy wszystkich zgonów w Polsce. W 2001 r. z powodu choroby wieńcowej zmarło

Bardziej szczegółowo

Leczenie przeciwpłytkowe w niewydolności nerek (PCHN) Dr hab. Dorota Zyśko, prof. nadzw Łódź 2014

Leczenie przeciwpłytkowe w niewydolności nerek (PCHN) Dr hab. Dorota Zyśko, prof. nadzw Łódź 2014 Leczenie przeciwpłytkowe w niewydolności nerek (PCHN) Dr hab. Dorota Zyśko, prof. nadzw Łódź 2014 Leki przeciwpłytkowe (ASA, clopidogrel) Leki przeciwzakrzepowe (heparyna, warfin, acenocumarol) Leki trombolityczne

Bardziej szczegółowo

VII Noworoczne Warsztaty Kardiologicze

VII Noworoczne Warsztaty Kardiologicze VII Noworoczne Warsztaty Kardiologicze Zakopane - Kościelisko 5-7 stycznia 2006 r. strona główna 5 stycznia 2006 r. (czwartek) WARSZTATY HOLTEROWSKIE NA TEMAT: ELEKTROKARDIOGRAFICZNA OCENA CHORYCH Z ROZRUSZNIKIEM

Bardziej szczegółowo

Czy angio CT tętnic wieńcowych może zastąpić klasyczną koronarografię? Maciej Lesiak Szpital Kliniczny Przemienienia Pańskiego w Poznaniu

Czy angio CT tętnic wieńcowych może zastąpić klasyczną koronarografię? Maciej Lesiak Szpital Kliniczny Przemienienia Pańskiego w Poznaniu Czy angio CT tętnic wieńcowych może zastąpić klasyczną koronarografię? Maciej Lesiak Szpital Kliniczny Przemienienia Pańskiego w Poznaniu MSCT koronarografia Niewygodna Prawda Tętnice wieńcowe są ze swojej

Bardziej szczegółowo

Elżbieta Sosnowska Instytut Hematologii i Transfuzjologii Warszawa

Elżbieta Sosnowska Instytut Hematologii i Transfuzjologii Warszawa Endowaskularne leczenie podnerkowych tętniaków aorty brzusznej w odniesieniu do procedur radiologicznych. Zastosowanie ochrony radiologicznej w Sali Hybrydowej. Elżbieta Sosnowska Instytut Hematologii

Bardziej szczegółowo

dr n.med. Bartosz Żabicki Zakład Radiologii Klinicznej Szpital Kliniczny Przemienienia Pańskiego UM w Poznaniu

dr n.med. Bartosz Żabicki Zakład Radiologii Klinicznej Szpital Kliniczny Przemienienia Pańskiego UM w Poznaniu dr n.med. Bartosz Żabicki Zakład Radiologii Klinicznej Szpital Kliniczny Przemienienia Pańskiego UM w Poznaniu Aorta piersiowa i brzuszna Tętnice kończyn dolnych Tętnice kończyn górnych Tętnice dogłowowe

Bardziej szczegółowo

5 Terapia. 5.1 Strategie terapeutyczne. 5 Terapia

5 Terapia. 5.1 Strategie terapeutyczne. 5 Terapia 5.1 Strategie terapeutyczne Standardy ESC obejmują najważniejsze zalecenia dotyczące NSTE-ACS w praktycznym stopniowanym schemacie. Podkreślają jednocześnie, że szczególne sytuacje wymagają odstępstw od

Bardziej szczegółowo

Ostre Zespoły Wieńcowe jak walczyć o pacjenta? Maciej Lesiak, I Klinika Kardiologii Szpital Kliniczny Przemienienia Pańskiego UM w Poznaniu

Ostre Zespoły Wieńcowe jak walczyć o pacjenta? Maciej Lesiak, I Klinika Kardiologii Szpital Kliniczny Przemienienia Pańskiego UM w Poznaniu Ostre Zespoły Wieńcowe jak walczyć o pacjenta? Maciej Lesiak, I Klinika Kardiologii Szpital Kliniczny Przemienienia Pańskiego UM w Poznaniu Ostre Zespoły Wieńcowe - OZW całkowite zatrzymanie przepływu

Bardziej szczegółowo

Lek. Olgierd Woźniak. Streszczenie rozprawy doktorskiej

Lek. Olgierd Woźniak. Streszczenie rozprawy doktorskiej Lek. Olgierd Woźniak Streszczenie rozprawy doktorskiej Ocena czynników ryzyka adekwatnych interwencji kardiowerteradefibrylatora u pacjentów z arytmogenną kardiomiopatią prawej komory. Wstęp Arytmogenna

Bardziej szczegółowo

Finansowanie świadczeń z zakresu angioplastyki w Polsce

Finansowanie świadczeń z zakresu angioplastyki w Polsce Finansowanie świadczeń z zakresu angioplastyki w Polsce wczoraj, dziś, jutro Maciej Nowicki MD, MBA Angioplastyka Angioplastyka balonowa Angioplastyka z zastosowaniem stentów: BMS (metalowe) DES (uwalniające

Bardziej szczegółowo

LECZENIE TĘTNICZEGO NADCIŚNIENIA PŁUCNEGO SILDENAFILEM I EPOPROSTENOLEM (TNP) (ICD-10 I27, I27.0)

LECZENIE TĘTNICZEGO NADCIŚNIENIA PŁUCNEGO SILDENAFILEM I EPOPROSTENOLEM (TNP) (ICD-10 I27, I27.0) Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 719 Poz. 27 Załącznik B.68. LECZENIE TĘTNICZEGO NADCIŚNIENIA PŁUCNEGO SILDENAFILEM I EPOPROSTENOLEM (TNP) (ICD-10 I27, I27.0) ŚWIADCZENIOBIORCY I. Terapia sildenafilem

Bardziej szczegółowo

Grzegorz Opolski. Doświadczenia polskie w leczeniu chorych z ostrymi zespołami wieńcowymi

Grzegorz Opolski. Doświadczenia polskie w leczeniu chorych z ostrymi zespołami wieńcowymi Doświadczenia polskie w leczeniu chorych z ostrymi zespołami wieńcowymi Grzegorz Opolski I Katedra i Klinika Kardiologii Akademii Medycznej w Warszawie Docelowy model leczenia OZW zasady systemu system

Bardziej szczegółowo

Kierownik Oddziału: dr n. med. Ryszard Grzywna. Zastępca Kierownika Oddziału: lek. med. Tomasz

Kierownik Oddziału: dr n. med. Ryszard Grzywna. Zastępca Kierownika Oddziału: lek. med. Tomasz Personel: Kierownik Oddziału: dr n. med. Ryszard Grzywna Chromiński Zastępca Kierownika Oddziału: lek. med. Tomasz Kierownik Pracowni Hemodynamiki: lek. med. Gerard Grossmann Samołyk Kierownik ds. Pielęgniarstwa:

Bardziej szczegółowo

Słowo wstępne. 0 Grupa odbiorcza 0 Dobór tematu 0 Bibliografia 0 Wytyczne ECS 0 Duży temat Take Home Messages

Słowo wstępne. 0 Grupa odbiorcza 0 Dobór tematu 0 Bibliografia 0 Wytyczne ECS 0 Duży temat Take Home Messages Słowo wstępne 0 Grupa odbiorcza 0 Dobór tematu 0 Bibliografia 0 Wytyczne ECS 0 Duży temat Take Home Messages Plan prezentacji Choroba niedokrwienna serca - definicja ChNS jest szerokim pojęciem, obejmującym

Bardziej szczegółowo

Ostre Zespoły Wieńcowe znaczenie leczenia przeciwpłytkowego, możliwości realizacji w polskich warunkach

Ostre Zespoły Wieńcowe znaczenie leczenia przeciwpłytkowego, możliwości realizacji w polskich warunkach Ostre Zespoły Wieńcowe znaczenie leczenia przeciwpłytkowego, możliwości realizacji w polskich warunkach Andrzej Budaj Przewodniczący komisji Wytycznych i Szkolenia PTK Kierownik Kliniki Kardiologii CMKP,

Bardziej szczegółowo

TETRALOGIA FALLOTA. Karol Zbroński

TETRALOGIA FALLOTA. Karol Zbroński TETRALOGIA FALLOTA Karol Zbroński Plan prezentacji Historia Definicja Epidemiologia i genetyka Postacie kliniczne Diagnostyka Postępowanie Powikłania Historia Definicja 1 - ubytek w przegrodzie międzykomorowej

Bardziej szczegółowo

Badanie ultrasonograficzne tętnic szyjnych w odcinku zewnątrzczaszkowym

Badanie ultrasonograficzne tętnic szyjnych w odcinku zewnątrzczaszkowym 5 Badanie ultrasonograficzne tętnic szyjnych w odcinku zewnątrzczaszkowym Radosław Kaźmierski W niniejszym rozdziale omówiono jeden z najważniejszych elementów badania ultrasonograficznego w neurologii

Bardziej szczegółowo

Inhibitory enzymu konwertującego angiotensyny w prewencji ostrych zespołów wieńcowych

Inhibitory enzymu konwertującego angiotensyny w prewencji ostrych zespołów wieńcowych Inhibitory enzymu konwertującego angiotensyny w prewencji ostrych zespołów wieńcowych Od chwili wprowadzenia inhibitorów konwertazy angiotensyny (ACE-I) do lecznictwa szczególne zainteresowanie budzi zastosowanie

Bardziej szczegółowo

Załącznik nr 1. www.polkard.org 2 http://www.stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/wroc/assets_08_03_16.pdf

Załącznik nr 1. www.polkard.org 2 http://www.stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/wroc/assets_08_03_16.pdf Załącznik nr 1 Opis programu zdrowotnego pn. Rozszerzenie dostępu do rehabilitacji kardiologicznej w ramach wtórnej prewencji chorób sercowo-naczyniowych 1. Opis problemu zdrowotnego Pomimo zaznaczającego

Bardziej szczegółowo

Key words: hybrid room, coronary artery bypass grafting, coronary angioplasty Kardiol Pol 2012; 70, 1: 104 108

Key words: hybrid room, coronary artery bypass grafting, coronary angioplasty Kardiol Pol 2012; 70, 1: 104 108 Nasze forum kardiolodzy i kardiochirurdzy razem/cardiac surgery and cardiology Kardiologia Polska 2012; 70, 1: 104 108 ISSN 0022 9032 Nowoczesna sala hybrydowa nowy standard dla trudnych, kompleksowych

Bardziej szczegółowo

Dotyczy: Przetarg na dostawę sprzętu medycznego jednorazowego użytku do Pracowni Hemodynamicznej.

Dotyczy: Przetarg na dostawę sprzętu medycznego jednorazowego użytku do Pracowni Hemodynamicznej. Toruń, dn 7 grudnia 20r Dotyczy: Przetarg na dostawę sprzętu medycznego jednorazowego użytku do Pracowni Hemodynamicznej W związku ze skierowanymi przez Wykonawców w dniach: 02220r, 05220r, pytaniami do

Bardziej szczegółowo

W Polsce na chorobę niedokrwienną serca zapada rocznie od 80 do 100 tys. osób

W Polsce na chorobę niedokrwienną serca zapada rocznie od 80 do 100 tys. osób W Polsce na chorobę niedokrwienną serca zapada rocznie od 80 do 100 tys. osób Choroba niedokrwienna serca jest przyczyną ponad 40% wszystkich zgonów zarówno wśród mężczyzn jak i kobiet Struktura zgonów

Bardziej szczegółowo

Co możemy zaoferować chorym z rozpoznanym migotaniem przedsionków? Możliwości terapii przeciwkrzepliwej.

Co możemy zaoferować chorym z rozpoznanym migotaniem przedsionków? Możliwości terapii przeciwkrzepliwej. Adam Sokal Śląskie Centrum Chorób Serca Zabrze Kardio-Med Silesia Co możemy zaoferować chorym z rozpoznanym migotaniem przedsionków? Możliwości terapii przeciwkrzepliwej. AF i udar U ok. 1 z 3 chorych

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Piśmiennictwo... XXXIV. Część I Badania diagnostyczne Marek Dąbrowski

Spis treści. Piśmiennictwo... XXXIV. Część I Badania diagnostyczne Marek Dąbrowski Wstęp i rys historyczny Marek Dąbrowski, Witold Rużyłło... XIX Rozwój kardiologii interwencyjnej w świecie... XIX Rozwój kardiologii interwencyjnej w Polsce... XXV Organizacja kardiologii interwencyjnej

Bardziej szczegółowo

Uniwersytet Medyczny w Poznaniu

Uniwersytet Medyczny w Poznaniu Uniwersytet Medyczny w Poznaniu Monika Cugowska Wpływ przewlekłej niedrożności tętnicy wieńcowej na rokowanie pacjentów z ostrym zawałem serca leczonych pierwotną angioplastyką wieńcową PRACA DOKTORSKA

Bardziej szczegółowo

Monitorowanie kosztów w leczenia i ich odniesienie do wyceny punktowej. katalogu NFZ na przykładzie. przezskórnych

Monitorowanie kosztów w leczenia i ich odniesienie do wyceny punktowej. katalogu NFZ na przykładzie. przezskórnych Monitorowanie kosztów w leczenia i ich odniesienie do wyceny punktowej katalogu NFZ na przykładzie przezskórnych rnych interwencji wieńcowych w Polsce Lech Poloński, Mariusz GąsiorG III Katedra i Oddział

Bardziej szczegółowo

ODPOWIEDZI NA PYTANIA WYKONAWCÓW

ODPOWIEDZI NA PYTANIA WYKONAWCÓW Mogilno, dn. 18 listopad 2013 r. ODPOWIEDZI NA PYTANIA WYKONAWCÓW dotyczy: prowadzonego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego pn. Grupowe ubezpieczenie na życie pracowników Samodzielnego Publicznego

Bardziej szczegółowo

Agnieszka Kołacz II Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii UM w Lublinie

Agnieszka Kołacz II Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii UM w Lublinie Postępowanie okołooperacyjne u pacjentów ze stentami wieńcowymi Agnieszka Kołacz II Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii UM w Lublinie Implantacja stentu 5% pacjentów poddawanych jest operacji

Bardziej szczegółowo

OCENA PRZYCZYN I KONSEKWENCJI WYSTĘPOWANIA TĘTNIAKA TĘTNICY PŁUCNEJ U PACJENTÓW Z NADCIŚNIENIEM PŁUCNYM

OCENA PRZYCZYN I KONSEKWENCJI WYSTĘPOWANIA TĘTNIAKA TĘTNICY PŁUCNEJ U PACJENTÓW Z NADCIŚNIENIEM PŁUCNYM OCENA PRZYCZYN I KONSEKWENCJI WYSTĘPOWANIA TĘTNIAKA TĘTNICY PŁUCNEJ U PACJENTÓW Z NADCIŚNIENIEM PŁUCNYM Marcin Kurzyna, Instytut Gruźlicy i Chorób Płuc w Warszawie Grzegorz Harańczyk, StatSoft Polska Choroby

Bardziej szczegółowo

Dostępność nowych form leczenia w Polsce Sesja: Nowe podejście do leczenia niewydolności serca

Dostępność nowych form leczenia w Polsce Sesja: Nowe podejście do leczenia niewydolności serca Dostępność nowych form leczenia w Polsce Sesja: Nowe podejście do leczenia niewydolności serca PROF. DR HAB. MED. TOMASZ ZIELIŃSKI KIEROWNIK KLINIKI NIEWYDOLNOŚCI SERCA I TRANSPLANTOLOGII INSTYTUTU KARDIOLOGII

Bardziej szczegółowo

II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK

II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK 2015 Kardiologia inwazyjna - terminologia DIAGNOSTYKA: Koronarografia Cewnikowanie prawego serca Badanie elektrofizjologiczne LECZENIE: Angioplastyka wieńcowa Implantacje

Bardziej szczegółowo

Faza A badania Aggrastat to Zocor (A to Z)

Faza A badania Aggrastat to Zocor (A to Z) Faza A badania Aggrastat to Zocor (A to Z) Enoksaparyna w porównaniu z ufhw leczeniu ostrych zespołów wieńcowych bez uniesienia odcinka ST (NSTE ACS) podawanych łącznie z Tirofibanem i Aspiryną Faza A

Bardziej szczegółowo

Postępowanie w migotaniu przedsionków

Postępowanie w migotaniu przedsionków Postępowanie w migotaniu przedsionków Najnowsze wytyczne American College of Cardiology, American Heart Association i European Society of Cardiology Na podstawie: ACC/AHA/ESC 2006 Guidelines for the Management

Bardziej szczegółowo

Wnioski naukowe. Aprotynina

Wnioski naukowe. Aprotynina Aneks II Wnioski naukowe i podstawy zniesienia zawieszenia oraz zmiany pozwoleń na dopuszczenie do obrotu dla produktów leczniczych zawierających aprotyninę przedstawione przez EMA 8 Wnioski naukowe Ogólne

Bardziej szczegółowo

Nowe leki w terapii niewydolności serca.

Nowe leki w terapii niewydolności serca. Nowe leki w terapii niewydolności serca. Michał Ciurzyński Klinika Chorób Wewnętrznych i Kardiologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego z Centrum Diagnostyki i Leczenia Żylnej Choroby Zakrzepowo Zatorowej

Bardziej szczegółowo

Stopa cukrzycowa. Dr med. Anna Korzon-Burakowska Katedra Nadciśnienia Tętniczego i Diabetologii AMG Kierownik prof.dr hab. med. B.

Stopa cukrzycowa. Dr med. Anna Korzon-Burakowska Katedra Nadciśnienia Tętniczego i Diabetologii AMG Kierownik prof.dr hab. med. B. Stopa cukrzycowa Dr med. Anna Korzon-Burakowska Katedra Nadciśnienia Tętniczego i Diabetologii AMG Kierownik prof.dr hab. med. B. Wyrzykowski Stopa cukrzycowa - definicja Infekcja, owrzodzenie lub destrukcja

Bardziej szczegółowo

Angioplastyka tętnicy wieńcowej z wykorzystaniem aterektomii rotacyjnej jako metody leczenia w trudnych przypadkach

Angioplastyka tętnicy wieńcowej z wykorzystaniem aterektomii rotacyjnej jako metody leczenia w trudnych przypadkach PRACA KAZUISTYCZNA PRZEDRUK Folia Cardiologica Excerpta 2007, tom 2, nr 3, 124 129 Copyright 2007 Via Medica ISSN 1896 2475 Angioplastyka tętnicy wieńcowej z wykorzystaniem aterektomii rotacyjnej jako

Bardziej szczegółowo

Doustne środki antykoncepcyjne a ryzyko wystąpienia zakrzepicy. Dr hab. Jacek Golański Zakład Zaburzeń Krzepnięcia Krwi Uniwersytet Medyczny w Łodzi

Doustne środki antykoncepcyjne a ryzyko wystąpienia zakrzepicy. Dr hab. Jacek Golański Zakład Zaburzeń Krzepnięcia Krwi Uniwersytet Medyczny w Łodzi Doustne środki antykoncepcyjne a ryzyko wystąpienia zakrzepicy Dr hab. Jacek Golański Zakład Zaburzeń Krzepnięcia Krwi Uniwersytet Medyczny w Łodzi Żylna choroba zakrzepowozatorowa (ŻChZZ) stanowi ważny

Bardziej szczegółowo

Ocena żywotności mięśnia sercowego w badniach 18FDG-PET

Ocena żywotności mięśnia sercowego w badniach 18FDG-PET Ocena żywotności mięśnia sercowego w badniach 18FDG-PET Dr n. med. Małgorzata Kobylecka Zakład Medycyny Nuklearnej WUM Międzynarodowa Szkoła Energetyki Jądrowej 26-30 Października 2015 Warszawa Frank M.

Bardziej szczegółowo

Zdrowotne i społeczne problemy wieku starszego - sprzężenia zwrotne

Zdrowotne i społeczne problemy wieku starszego - sprzężenia zwrotne Zdrowotne i społeczne problemy wieku starszego - sprzężenia zwrotne Piotr Pruszczyk, Klinika Chorób Wewnętrznych i Kardiologii z Centrum Diagnostyki i Leczenia Żylnej Choroby Zakrzepowo Zatorowej Szpital

Bardziej szczegółowo

Czym jest stent? Stent jest protezą naczyniową w kształcie walca, wprowadzaną do układu naczyniowego drogą przezskórnego nakłucia tętnicy.

Czym jest stent? Stent jest protezą naczyniową w kształcie walca, wprowadzaną do układu naczyniowego drogą przezskórnego nakłucia tętnicy. Czym jest stent? Stent jest protezą naczyniową w kształcie walca, wprowadzaną do układu naczyniowego drogą przezskórnego nakłucia tętnicy. Koncepcja stentu powstała w 1964 roku, kiedy Amerykanie Dotter

Bardziej szczegółowo

Czy dobrze leczymy w Polsce ostre zespoły wieńcowe?

Czy dobrze leczymy w Polsce ostre zespoły wieńcowe? Czy dobrze leczymy w Polsce ostre zespoły wieńcowe? co można jeszcze poprawić? Grzegorz Opolski I Katedra i Klinika Kardiologii WUM Porównanie liczby ppci/mln mieszkańców w 37 krajach (dane za 2007 i

Bardziej szczegółowo