Radiologia zabiegowa. Radiologia zabiegowa. Radiologia zabiegowa. dr n.med. Jolanta Meller

Transkrypt

1 Radiologia zabiegowa dr n.med. Jolanta Meller Radiologia zabiegowa wykorzystuje metody obrazowania narządów oraz sprzęt i techniki stosowane w radiologii naczyniowej do przeprowadzania zabiegów leczniczych Radiologia zabiegowa Prowadniki Cewniki - do ukł. naczyniowego -dróg żółciowych - dróg moczowych - jam ciała Materiały embolizacyjne Środki farmakologiczne Narzędzia - cewniki balonowe - światłowody laserów - koszyczki -skalpele Urządzenia lecznicze - filtry ż.głównej dolnej - protezy dróg żółciowych i moczowych - stenty naczyniowe - inne 1

2 Zabiegi radiologiczne W znacznie mniejszym stopniu obciążają chorego niż chirurgiczne Nie wymagają zazwyczaj znieczulenia ogólnego Nie powodują utraty krwi ani rozległego naruszenia tkanek Mogą być wykonywane u chorych niekwalifikujących się do lecz. chirurgicznego ze względu na ciężki stan ogólny Są tańsze od leczenia chirurgicznego Wymagają mniej personelu Podstawowe metody radiologii zabiegowej Embolizacja Angioplastyka i rekanalizacja tętnic Przezskórne drenaże lecznicze Farmakoterapia celowana Embolizacja Jest zabiegiem, którego celem jest zamknięcie naczyń zaopatrujących zmianę patologiczną Głównie w obrębie układu tętniczego, rzadziej zamyka się naczynia żylne 2

3 Embolizacja Zastosowanie tamowanie krwotoków leczenie malformacji naczyniowych leczenie guzów nowotworowych Embolizacja polega na wprowadzeniu cewnika do układu naczyniowego i umieszczeniu go pod kontrolą rtg w docelowym naczyniu podanie materiału embolizacyjnego, który powoduje zamknięcie naczynia Materiały embolizacyjne dobierane są zależnie od umiejscowienia, wielkości i charakteru zmiany patologicznej gąbka żelatynowa, alkohol poliwinylowy, metalowe spirale, kleje cyjanoakrylowe, balony odczepialne itp. 3

4 Embolizacja t. nerkowej Embolizacja w leczeniu nowotworów leczenie paliatywne chemioembolizacja przed zabiegiem operacyjnym Embolizacja w leczeniu wad naczyniowych Uzupełnienie operacji lub jako samodzielna metoda lecznicza Przetoki tętniczo-żylne, tętniaki i malformacje naczyniowe gł. w obszarze krążenia kręgowo-podstawnego i w obrębie ważnych czynnościowo struktur mózgu 4

5 Embolizacja w CUN Zespół poembolizacyjny reakcja organizmu na miejscowe zaburzenia krążenia i obecność w naczyniu krwionośnym ciała obcego objawy (ból, gorączka) ustępują po 2-3 dniach występuje u % chorych Skuteczność embolizacji % częstość powikłań nie przekracza 1 % główne powikłania: niezamierzone przemieszczenie się materiału embolizacyjnego i uszkodzenie naczynia 5

6 Umieszczanie filtrów w żyle głównej U chorych zagrożonych zatorowością płucną (głównie zakrzepica żył głębokich kkd i miednicy mniejszej) U chorych z przewwskazaniami do podawania leków przeciwzakrzepowych Filtry w żyle głównej wprowadzane są przez żyłę udową lub szyjną i umieszczane poniżej ujścia żył nerkowych w stanie złożonym skuteczność % powikłania 5-7 % filtry czasowe Schemat filtru czasowo-stałego i sposób jego usuwania 6

7 Przezskórne zabiegi na drogach żółciowych Drenaż dróg żółciowych Plastyka dróg żółciowych Przezskórne protezowanie Wskazania: zastój w drogach żółciowych Skuteczność: % Przezskórny drenaż nieprawidłowych zbiorników płynu Nakłucie torbieli lub ropnia pod kontrolą rtg lub USG Ewentualnie pozostawienie cewnika drenującego Farmakoterapia celowana Podawanie leku przez cewnik wprowadzony do naczyń zaopatrujących obszar zmian chorobowych Stosowana głównie w: - tamowaniu krwawień z przewodu pokarmowego (wazopresyna) - leczeniu stanów zapalnych i ch. nowotworowych - rekanalizacji naczyń za pomocą środków fibrynolitycznych 7

8 Przezskórna angioplastyka wewnątrznaczyniowa Etapy zabiegu Wykonuje się pod kontrolą rentgenotelewizji Nakłucie tętnicy metodą Seldingera Wykonanie angiografii w celu umiejscowienia i oceny stopnia zaawansowania zmian Pokonanie zwężenia lub niedrożności a następnie wprowadzenie cewnika leczniczego z balonem wysokociśnieniowym Rozprężenie balona (pod kontrolą rtg TV) Kontrolna angiografia W przypadku niezadowalającego wyniku zabiegu wprowadzenie stentu naczyniowego w miejsce zwężenia wzdłuż tego samego prowadnika Stenty Utrwalają działanie siły odśrodkowej na ściany rozszerzanego naczynia Stenty naczyniowe Konstrukcje metalowe biologicznie neutralne Rozprężane są za pomocą balonu lub samodzielnie Po rozprężeniu stanowią cylindryczną siateczkę podtrzymującą okrężnie ścianę naczynia 8

9 Stent - grafty Konstrukcje, w których stenty stanowią rusztowanie dla protez chirurgicznych Wskazania do angioplastyki Zwężenia istotne powodują redukcję średnicy o ponad 50 % Naczynia: wieńcowe tętnice nerkowe naczynia kończyn dolnych naczynia trzewne tętnice szyjne wewnętrzne Rezultaty angioplastyki wewnątrznaczyniowej Wynik techniczny: poszerzenie naczynia o % brak powikłań trwale obciążających Wynik kliniczny: stosuje się odrębne kryteria dla różnych obszarów naczyniowych 9

10 Wewnątrzwątrobowe zespolenia wrotno-systemowe (TIPSS) Wskazaniem są krwawienia z żylaków przełyku oporne na leczenie farmakologiczne, wodobrzusze w przebiegu marskości wątroby i zakrzepica żyły wrotnej. TIPSS Dostęp przez żyłę szyjną Przekłucie do gałęzi wewnątrzwątrobowej żyły wrotnej 10