(12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) PL/EP (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego:

Transkrypt

1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) PL/EP 2177 (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego: (13) (1) T3 Int.Cl. C12G 3/06 (06.01) A23L 1/221 (06.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (97) O udzieleniu patentu europejskiego ogłoszono: Europejski Biuletyn Patentowy 14/43 EP 2177 B1 (4) Tytuł wynalazku: Napoje alkoholowe o świeżym i naturalnym aromacie kopru ogrodowego i sposób ich produkcji () Pierwszeństwo: DK (43) Zgłoszenie ogłoszono: w Europejskim Biuletynie Patentowym nr 12/44 (4) O złożeniu tłumaczenia patentu ogłoszono: Wiadomości Urzędu Patentowego 14/12 (73) Uprawniony z patentu: Den Ny Spritfabrik A/S, Fredensborg, DK (72) Twórca(y) wynalazku: PL/EP 2177 T3 HENRIK IRGANG ELSNER, Brønshøj, DK (74) Pełnomocnik: rzecz. pat. Joanna Bocheńska KANCELARIA PATENTOWA Al. Niepodległości 222 kl. A lok Warszawa Uwaga: W ciągu dziewięciu miesięcy od publikacji informacji o udzieleniu patentu europejskiego, każda osoba może wnieść do Europejskiego Urzędu Patentowego sprzeciw dotyczący udzielonego patentu europejskiego. Sprzeciw wnosi się w formie uzasadnionego na piśmie oświadczenia. Uważa się go za wniesiony dopiero z chwilą wniesienia opłaty za sprzeciw (Art. 99 (1) Konwencji o udzielaniu patentów europejskich).

2 1 2 NAPOJE ALKOHOLOWE O ŚWIEŻYM I NATURALNYM AROMACIE KOPRU OGRODOWEGO I SPOSÓB ICH PRODUKCJI Dziedzina wynalazku Wynalazek zapewnia procesy do produkcji ekstraktu etanolowego koncentratu kopru ogrodowego i akvavitu koprowego, jak również produkty do otrzymania przez takie procesy. Tło wynalazku Akvavit, jak wódka, jest typowo destylowany ze zbóż lub ziemniaków. Po destylacji aromatyzuje się go ziołami, przyprawami lub olejkami z owoców. Powszechnie widywanymi aromatami są kminek, kardamon, kmin rzymski, anyż, koper włoski i skórka cytrynowa lub pomarańczowa. W charakterze aromatu stosowano również koper ogrodowy. Z kopru ogrodowego (Anethum Graveolens) można ekstrahować i izolować związki zapachowe, zidentyfikowano 3 związków w olejku kopru ogrodowego, po destylacji nasion kopru ogrodowego z parą wodną [Singh et al. (0) Chemical Constituents, Antimicrobial Investigations, and Antioxidative Potentials of Anethum graveolens L. Essential Oil and Acetone Extract: Part 2, J. Food Sci. 70, 8 2]. Głównym składnikiem był karwon (,2%) a następnie limonen (16,6%) i apiol kopru ogrodowego. Olejki kopru ogrodowego mają, poza efektem przeciwbakteryjnym, charakterystyczny zapach i ostry smak. Karwon, limonen, eter koprowy, felandren i mirystycyna (zob. fig. 1) przyczyniają się do organoleptycznych właściwości kopru ogrodowego. Zapach karwonu to główny zapach w kminku i dominuje nad innymi ważnymi nutami zapachowymi świeżego ziela kopru ogrodowego, co nie jest korzystne, gdy chce się zapewnić akvavit o świeżym i naturalnym aromacie kopru ogrodowego. Tradycyjnie akvavit otrzymuje się przez zbiór pachnących ziół i otrzymywanie jednego lub więcej ekstraktów przez umożliwienie poszczególnym ziołom infuzji w mieszaninie wody i etanolu. Po zakończeniu infuzji ekstraktów są one filtrowane. Jeden lub więcej filtrowanych ekstraktów jest następnie rozcieńczanych wodnym etanolem do celów otrzymania przyprawionego akvavitu. Zmieszanie zbyt wielu różnych ekstraktów może zepsuć smak, powodując, że akvavit będzie smakować wszystkim i niczym. W konsekwencji otrzymywanie tradycyjnego ekstraktu kopru ogrodowego zawierającego 3

3 2 2 związków jak opisano powyżej nie jest praktyczne, jako że ma wady w postaci dominującego zapachu kminku, jak i przez wzgląd na fakt, że ekstrakt kopru ogrodowego zawiera 3 związków, a wśród nich są ostre i gorzkie smaki, które psują smak kopru ogrodowego. Stąd istnieje zapotrzebowanie na napój alkoholowy, który zapewnia świeży i naturalny aromat kopru ogrodowego. Krótki opis wynalazku Wynalazek opracowano w świetle stanu techniki opisanego powyżej, a celem wynalazku jest zapewnienie ekstraktu etanolowego koncentratu kopru ogrodowego, który można stosować do otrzymywania, łatwo i niezawodnie, napoju alkoholowego, takiego jak np. akvavit, o świeżym i naturalnym aromacie kopru ogrodowego. Dla rozwiązania problemu wynalazek zapewnia proces do produkcji ekstraktu etanolowego koncentratu kopru ogrodowego mającego mniej niż sześć dominujących pików, według detekcji w chromatografii gazowej obejmujący poniższe etapy: a) zbieranie koron kwiatowych kopru ogrodowego z okresu, gdy obecne są jedynie pąki kwiatowe (4) i do momentu, gdy kwiaty są gotowe do zakwitnięcia, to jest gdy obecne są zarówno pąki kwiatowe (4), jak i rozkwitłe pąki kwiatowe () i dodatkowo nie ma obecnych nasion kopru ogrodowego (6); b) infuzja zebranych koron kwiatowych kopru ogrodowego z etapu a) w wodnym roztworze etanolu; c) opcjonalnie filtrowanie ekstraktu otrzymanego na etapie b) i załadowywanie ekstraktu do naczynia do destylacji o co najmniej trzech półkach teoretycznych; d) destylowanie ekstraktu w takich warunkach, że i) co najmniej pierwsze % jest odrzucane jako tzw. pre-run; ii) co najmniej pozostałe ostatnie % ekstraktu jest odrzucane; w następstwie czego uzyskuje się ekstrakt etanolowy koncentratu kopru ogrodowego. Zgłaszający stwierdzili, że zmniejszenie ilości dominujących związków aromatyzujących obecnych w tradycyjnych ekstraktach kopru ogrodowego do sześciu lub mniej związków aromatyzujących, poprzez staranne połączenie czasu zbioru kopru ogrodowego i warunków ekstrakcji, zapewnia ekstrakt, który ma świeży i naturalny aromat kopru ogrodowego, w następstwie czego opracowali niniejszy wynalazek.

4 3 2 Shyu et al. (Food Chemistry, vol. 1, no. 2, 09, strony 21) opisuje właściwości antyoksydacyjne ekstraktu etanolowego z kwiatów kopru ogrodowego. Ekstrakt etanolowy otrzymuje się przez zbiór próbek świeżych kwiatów kopru ogrodowego, liści i nasion. Próbki się liofilizuje, a następnie ekstrahuje etanolem. Ekstrakty są filtrowane przez filtr i łączone, a następnie zatężane przy użyciu wyparki rotacyjnej. Stąd sposób opisany w Shyu et al. jest zasadniczo różny od wynalazku. Ponadto zgłaszający stwierdzili, że ekstrakt ten można rozcieńczać wodnym roztworem etanolu, aby otrzymać bezpośrednio napój alkoholowy o świeżym i naturalnym aromacie kopru ogrodowego bez konieczności późniejszego dostosowywania smaku, stąd z uproszczeniem procesu produkcji napojów alkoholowych o świeżym i naturalnym aromacie kopru ogrodowego, takich jak np. akvavit z kopru ogrodowego. Wynalazek zapewnia procesy do produkcji ekstraktu etanolowego koncentratu kopru ogrodowego i napojów alkoholowych, takich jak np. akvavity z kopru ogrodowego, jak również produkty do otrzymania w takich procesach, jak opisano poniżej. 1. Proces do produkcji ekstraktu etanolowego koncentratu kopru ogrodowego mającego mniej niż sześć dominujących pików, według detekcji w chromatografii gazowej, obejmujący poniższe etapy: a) zbieranie koron kwiatowych kopru ogrodowego z okresu, gdy obecne są jedynie pąki kwiatowe (4) i do momentu, gdy kwiaty są gotowe do zakwitnięcia, to jest gdy obecne są zarówno pąki kwiatowe (4), jak i rozkwitłe pąki kwiatowe () i dodatkowo nie ma obecnych nasion kopru ogrodowego (6); b) infuzja zebranych koron kwiatowych kopru ogrodowego z etapu a) w wodnym roztworze etanolu; c) opcjonalnie filtrowanie ekstraktu otrzymanego na etapie b) i załadowywanie ekstraktu do naczynia do destylacji o co najmniej trzech półkach teoretycznych; d) destylowanie ekstraktu w takich warunkach, że: i) co najmniej pierwsze % jest odrzucane jako tzw. pre-run; ii) co najmniej pozostałe ostatnie % ekstraktu jest odrzucane;

5 4 2 w następstwie czego otrzymuje się ekstrakt etanolowy koncentratu kopru ogrodowego, w którym mniej niż sześć dominujących pików odpowiada za więcej niż 80% piku zintegrowanego ogółem z analizy chromatografii gazowej, gdy sam etanol jest wykluczany z piku zintegrowanego ogółem. 2. Proces według 1, w którym korony kwiatowe kopru ogrodowego zbiera się, gdy obecne są jedynie pąki kwiatowe (4), i gdy nie są obecne żadne rozkwitłe pąki kwiatowe () i nasiona kopru ogrodowego (6). 3. Proces według któregokolwiek z 1 lub 2, w którym wodny roztwór etanolu ma pomiędzy 4% i 8% obj./obj. etanolu, korzystnie pomiędzy 4% i % obj./obj. etanolu. 4. Proces według któregokolwiek z 1 3, w którym naczynie do destylacji ma co najmniej półek teoretycznych.. Proces według któregokolwiek z 1 4, w którym destylowanie prowadzi się w temperaturze równoważnej wobec zakresu 70 C do 90 C pod ciśnieniem 1 atm. 6. Proces według któregokolwiek z 1, w którym mniej niż sześć dominujących pików zawiera felandren, limonen, eter koprowy i karwon. 7. Proces według któregokolwiek z 1 6, w którym czas od zebrania koron kwiatowych kopru ogrodowego do momentu infuzji zebranych koron kwiatowych kopru ogrodowego wynosi 24 godziny lub mniej. 8. Proces do produkcji akvavitu obejmujący etapy według któregokolwiek z 1 7, i dodatkowo obejmujący etap: e) mieszania ekstraktu etanolowego koncentratu kopru ogrodowego z wodnym roztworem etanolu dla otrzymania akvavitu zawierającego 37,% do % obj./obj. etanolu. 9. Etanolowy koncentrat kopru ogrodowego zawierający nieetanolowe składniki zapachowe wybrane z: % felandrenu; % limonenu; -3% eteru koprowego; % karwonu; 0 % innych pomniejszych składników zapachowych,

6 2 pod warunkiem że suma nieetanolowych składników zapachowych wynosi 0%, i że każdy poszczególny z innych pomniejszych składników zapachowych jest obecny w ilości 2% lub niższej.. Akvavit składający się z mieszaniny koncentratu 9 i wodnego roztworu etanolu, w którym akvavit zawiera 37,% do % obj./obj. etanolu. Krótki opis rysunków Figura 1. Struktura i temperatura wrzenia niektórych związków aromatyzujących, które można ekstrahować z kopru ogrodowego. Figura 2. Roślina kopru ogrodowego przedstawiająca koper ogrodowy z koronami pąków kwiatowych (1), koper ogrodowy z koronami rozkwitłych pąków kwiatowych (2), liście kopru ogrodowego (3), pąk kwiatowy (4) i rozkwitły pąk kwiatowy (), i w końcu nasiona kopru ogrodowego (6). Figura 3. Chromatogram gazowy ekstraktu etanolowego koncentratu kopru ogrodowego do otrzymania według wynalazku, który poza etanolem (R t [czas retencji] = 2, min) pokazuje 4 dominujące piki, które można przypisać felandrenowi (R t =,2), limonenowi (R t = 4,7), eterowi koprowemu (R t = 8,7) i karwonowi (R t =,8). Figura 4. Chromatogram gazowy akvavitu z kopru ogrodowego, uzyskanego z ekstraktu etanolowego koncentratu kopru ogrodowego, pokazujący te same 4 dominujące piki jak na figurze 3, i dodatkowo 2 piki (R t = 8,8 i 9,6 min). Figura. Porównawczy chromatogram gazowy dostępnego komercyjnie akvavitu z kopru ogrodowego o nazwie Aalborg Dild Akvavit (z firmy Aalborg Akvavit, Dania) pokazujący więcej niż 18 dominujących pików. Szczegółowy opis wynalazku Przy opisie postaci wykonania wynalazku będzie się stosować specjalistyczną terminologię, dla uzyskania klarowności. Jednakże wynalazek nie ma być z założenia ograniczony do wybranych tak specjalistycznych pojęć, i zrozumiałym jest, że każde specjalistyczne pojęcie obejmuje wszystkie ekwiwalenty techniczne, które funkcjonują w podobny sposób, dla osiągnięcia podobnego celu. Przy odnoszeniu się do zawartości etanolu, zarówno zawartość alkoholu, jak i zawartość etanolu są stosowane zamiennie, a odsetek alkoholu oznacza obj./obj. o ile nie podano inaczej.

7 6 2 Wodny roztwór etanolu jest stosowany w wynalazku jako płyn infuzyjny, jak również do rozcieńczania ekstraktu etanolowego koncentratu kopru ogrodowego, dla dostosowania zarówno odsetka alkoholu, jak i stężenia ekstraktu etanolowego koncentratu kopru ogrodowego w końcowym napoju alkoholowym. Wodny roztwór etanolu, jak stosowano w kontekście wynalazku, ma być rozumiany jako mający składowe wody i etanolu. Może on również zawierać inne częste zanieczyszczenia, takie jak te znajdywane w wodnym roztworze etanolu otrzymanym po destylacji zbóż lub ziemniaków. Wodny roztwór etanolu stosowany w wynalazku oznacza alkohol zbożowy. Otrzymywanie ekstraktu etanolowego koncentratu kopru ogrodowego wiążę się z poniższymi etapami ogólnymi: zbieranie koron kwiatowych kopru ogrodowego, infuzja koron kwiatowych kopru ogrodowego w wodnym roztworze etanolu, opcjonalnie filtrowanie ekstraktu uzyskanego po infuzji dla usunięcia materiału stałego, destylowanie ekstraktu uzyskanego po infuzji, i w następstwie czego otrzymywanie ekstraktu etanolowego koncentratu kopru ogrodowego. Ten ekstrakt etanolowy koncentratu kopru ogrodowego można poddawać w dalszej kolejności dostosowywaniu, zarówno co do mocy alkoholu, jak i stężenia ekstraktu etanolowego koncentratu kopru ogrodowego w końcowym napoju alkoholowym. Stąd w jednym aspekcie wynalazku zapewnia się proces do produkcji ekstraktu etanolowego koncentratu kopru ogrodowego mającego mniej niż sześć dominujących pików, według detekcji w chromatografii gazowej, obejmujący poniższe etapy: a) zbieranie koron kwiatowych kopru ogrodowego z okresu, gdy obecne są jedynie pąki kwiatowe (4) i do momentu, gdy kwiaty są gotowe do zakwitnięcia, to jest gdy obecne są zarówno pąki kwiatowe (4), jak i rozkwitłe pąki kwiatowe () i dodatkowo nie ma obecnych nasion kopru ogrodowego (6); b) infuzja zebranych koron kwiatowych kopru ogrodowy z etapu a) w wodnym roztworze etanolu; c) opcjonalnie filtrowanie ekstraktu otrzymanego na etapie b) i załadowywanie ekstraktu do naczynia do destylacji o co najmniej trzech półkach teoretycznych; d) destylowanie ekstraktu w takich warunkach, że i) co najmniej

8 7 2 pierwsze % jest odrzucane jako tzw. pre-run; ii) co najmniej pozostałe ostatnie % ekstraktu jest odrzucane; w następstwie czego uzyskuje się ekstrakt etanolowy koncentratu kopru ogrodowego. Ekstrakt etanolowy koncentratu kopru ogrodowego jest bogatszy co do zawartości w nieetanolowe związki aromatyzujące, które ekstrahowano z koron kwiatowych kopru ogrodowego. Ekstrakt etanolowy koncentratu kopru ogrodowego według wynalazku ma tę zaletę, że może być rozcieńczany wodnym roztworem etanolu, takim jak np. akvavit, do bezpośredniego otrzymywania napoju alkoholowego, takiego jak np. przyprawiany akvavit o świeżym i naturalnym aromacie kopru ogrodowego, bez konieczności późniejszego dostosowywania smaku, stąd z uproszczeniem procesu produkcji napojów alkoholowych o świeżym i naturalnym aromacie kopru ogrodowego, takich jak np. akvavit z kopru ogrodowego. Obecnie przepisy EU definiują akvavit jako mający zawartość etanolu (odsetek alkoholu) rzędu co najmniej 37,% obj./obj. Jednakże ekstrakt etanolowy koncentratu kopru ogrodowego może być rozcieńczony do wielu różnych odsetków alkoholu, takich jak na przykład w zakresie od 2 86%, 3 4%, 37 1 / 2 6%, lub odsetki alkoholu takie jak 2, 3, 37 1 / 2, 38, 40, 4, 0,, 60, 6, 70, 7, 80, 8, 86%. Korzystnie odsetek alkoholu wynosi pomiędzy 37 1 / 2 i 0%, bardziej korzystnie 37 1 / 2 lub 40%. Ekstrakt etanolowy koncentratu kopru ogrodowego według wynalazku zawiera mniej niż sześć dominujących związków aromatyzujących, jak wykrywa się przy użyciu oznaczenia chromatografii gazowej opisanego w przykładzie 2, zob. również figura 3 (koncentrat) i figura 4 (produkt końcowy). W porównaniu do komercyjnego akvavitu ze znacząco większą liczbą związków aromatyzujących (zob. figura ) te mniej niż sześć dominujących związków aromatyzujących ma takie oddziaływanie, że smak kopru ogrodowego jest odbierany organoleptycznie, przez osoby testowe próbujące akvavit z kopru ogrodowego według wynalazku, jako bardzo czysty smak kopru ogrodowego, którego nie psują ostre i gorzkie smaki. Mniej niż sześć dominujących związków aromatyzujących może korzystnie oznaczać cztery związki: felandren, limonen, eter koprowy i karwon, o których zgłaszający stwierdzili, że są to związki odpowiedzialne za bardzo czysty smak kopru ogrodowego.

9 8 2 Przez mniej niż sześć dominujących związków aromatyzujących rozumie się, że te mniej niż sześć dominujących pików odpowiada za więcej niż 80%, korzystnie więcej niż 90%, bardziej korzystnie więcej niż 9% piku zintegrowanego ogółem z analizy chromatografii gazowej, gdy sam etanol jest wykluczany z piku zintegrowanego ogółem. W niektórych postaciach wykonania te mniej niż sześć dominujących pików odpowiada za więcej niż 99% piku zintegrowanego ogółem z analizy chromatografii gazowej, gdy sam etanol jest wykluczany z piku zintegrowanego ogółem. Stwierdzono, że zbyt wiele karwonu powoduje, że akvavit z kopru ogrodowego za bardzo smakuje kminkiem, i że należy znaleźć równowagę pomiędzy karwonem i innymi trzema ważnymi związkami aromatyzującymi felandrenem, limonenem i eterem koprowym. Przez staranny dobór połączenia czasu zbierania koron kwiatowych kopru ogrodowego, warunków infuzji i dalszej obróbki powstałego ekstraktu, zgłaszającym udało się uzyskać ekstrakt etanolowy koncentratu kopru ogrodowego, który wykazuje równowagę pomiędzy czterema wymienionymi związkami aromatyzującymi, dla nadania czystego smaku kopru ogrodowego oraz taki, który można dalej bezpośrednio stosować do rozcieńczenia, dla zapewnienia napoju alkoholowego, takiego jak np. akvavit. Zbieranie koron kwiatowych kopru ogrodowego Istnieją różne komercyjne warianty kopru ogrodowego, takie jak Mammut, Superdukat i Sari, a inne warianty kopru ogrodowego złożono w Nordic Gene Bank (NordGen, Szwecja) takie jak np. Goda. W wynalazku stosowano wariant Mammut kopru ogrodowego. Uprawiano go w Danii. Istnieje tendencja, że zawartość felandrenu i limonenu zmniejsza się w miarę coraz późniejszego zbierania koron kwiatowych kopru ogrodowego. Ponadto zawartość karwonu zwiększa się, im później zebrano korony kwiatowe kopru ogrodowego. Przy zbieraniu kopru ogrodowego do stosowania w wynalazku, należy go korzystnie zebrać najwcześniej jak to możliwe po utworzeniu się zielonych pąków kwiatowych (4). Dopuszczalne czasy zbioru mogą być tak późne, jak wtedy gdy kwiaty są gotowe do zakwitnięcia, to jest gdy obecne są zarówno pąki

10 9 kwiatowe (4), jak i rozkwitłe pąki kwiatowe (), i dodatkowo nie są obecne nasiona kopru ogrodowego (6). W niektórych postaciach wykonania koper ogrodowy jest zbierany aż do momentu, gdy obecne są rozkwitłe pąki kwiatowe (), ale przed pojawieniem się jakichkolwiek nasion kopru ogrodowego (6). Badano efekty trzech różnych czasów zbioru, a powstałą dystrybucję składników zapachowych (jak mierzono w oznaczeniu GC opisanym w przykładzie 2) zestawiono tabelarycznie poniżej. Tabela 1 dystrybucja felandrenu, limonenu, eteru koprowego, karwonu i innych drugorzędowych składników zapachowych na podstawie czasu zbioru. Czas zbioru Felandren Limonen Eter koprowy Karwon Inne Wczesny 28% 24% 32% 16% 0 1% Późny 4% 29% 13% 3% 19% Późny 0% 11% % 74% % 2 Powyższe trzy próbki poddawano infuzji w 0% wodnym roztworze etanolu przez 24 godziny i destylowano, odrzucając pierwsze i ostatnie % destylatu. Na podstawie analizy GC w tabeli 1 można zauważyć, że poziom ważnych związków aromatyzujących felandrenu i eteru koprowego wzrasta, im wcześniej dokonuje się zbioru, i że poziom karwonu wzrasta, im później dokonuje się zbioru. Stąd w jednej korzystnej postaci wykonania korony kwiatowe kopru ogrodowego zbiera się, gdy obecne są jedynie pąki kwiatowe (4), i gdy nie są obecne żadne rozkwitłe pąki kwiatowe () i nasiona kopru ogrodowego (6). Badanie infuzji zebranych koron kwiatowych kopru ogrodowego w wodnym roztworze etanolu, w celu zbilansowania czterech dominujących związków aromatyzujących, z jednoczesnym uzyskiwaniem drugorzędowych związków aromatyzujących oddziałujących na czysty smak kopru ogrodowego, wpływ odsetka alkoholu w płynie infuzyjnym. Zebrane korony kwiatowe kopru ogrodowego zawierające jedynie pąki kwiatowe (4) poddawano infuzji w 96%, 80%, 60%, 0%, 40%, % wodnym roztworze etanolu.

11 2 Stwierdzono, że felandren jest głównie ekstrahowalny przy wysokiej zawartości alkoholu, podczas gdy karwon był głównie ekstrahowalny przy niskiej zawartości alkoholu. Stwierdzono, że pomiędzy 4% a 8% uzyskiwano dobrą dystrybucję związków aromatyzujących, i że 0% wodny roztwór etanolu dawał najlepsze wyniki w odniesieniu do bilansowania czterech dominujących związków aromatyzujących, z równoczesnym uzyskiwaniem drugorzędowych związków aromatyzujących oddziałujących na czysty smak kopru ogrodowego. W jednej korzystnej postaci wykonania płyn infuzyjny ma od 4% do % wodnego roztworu etanolu. Dodatkowo stwierdzono, że infuzję należy prowadzić w ciągu 24 godzin od zbioru, w celu uzyskania najlepszych wyników, jako że jakość produktu po infuzji istotnie spadała po 24 godzinach, między innymi ze względu na utlenienie limonenu do karwonu, co jest niepożądane. Jeżeli nie ma możliwości wykonania infuzji w ciągu 24 godzin od zbioru, zebrany koper ogrodowy można zamrażać, np. w temp. -18 C, dla wydłużenia czasu od zbioru do infuzji do więcej niż 24 godzin bez utraty jakości produktu końcowego. Destylacja wodnego roztworu etanolowego kopru ogrodowego po infuzji W celu usunięcia niepożądanych związków aromatyzujących, takich jak ostre i gorzkie smaki, i inne związki aromatyzujące obecne w koprze ogrodowym, które są niepożądane, w następstwie czego uszlachetnianie czterech dominujących związków aromatyzujących (felandren, limonen, eter koprowy i karwon), infuzję poddawano destylacji, przy czym usuwano pierwszą i ostatnią frakcję. Jeśli zbierano produkt destylacji jako frakcji, pierwszą i ostatnią frakcję usuwano, w następstwie czego odzyskiwano 90% infuzji. W niektórych postaciach wykonania co najmniej %, np. pomiędzy % i % jest odrzucane jako tzw. prerun i co najmniej pozostałe ostatnie %, np. pomiędzy % i % ekstraktu jest odrzucane. Skład ekstraktu etanolowego koncentratu kopru ogrodowego Nie chcąc wiązać się z żadną teorią, zgłaszający uważają, że etapy procesu wczesne zbieranie, infuzja w 4 8%, korzystnie w 4 % wodnym roztworze etanolu, z następczą filtracją i destylacją działają w połączeniu, dając koncentrat ekstraktu kopru ogrodowego, który po rozcieńczeniu wodnym roztworem etanolu do końcowego napoju alkoholowego skutkuje świeżym i naturalnym aromatem kopru ogrodowego, i że ten świeży i naturalny aromat kopru

12 11 ogrodowego jest wynikiem uszlachetniania czterech głównych składników zapachowych felandrenu, limonenu, eteru koprowego i karwonu w połączeniu z innymi pomniejszymi składnikami zapachowymi obecnymi w ilościach 2% lub niższych. 2 Zgłaszający zaobserwowali, że koncentraty, które skutkują świeżym i naturalnym aromatem kopru ogrodowego mają poniższą charakterystykę: % felandren; % limonen; 3% eter koprowy; % karwon; 0 % inne pomniejsze składniki zapachowe, pod warunkiem że suma nieetanolowych składników zapachowych wynosi 0%, i że każdy poszczególny z innych pomniejszych składników zapachowych jest obecny w ilości 2% lub niższej. W jednej postaci wykonania zapewnia się etanolowy koncentrat kopru ogrodowego, który zawiera nieetanolowe związki aromatyzujące wybrane z: % felandrenu; % limonenu; 3% eteru koprowego; % karwonu; 0 % innych pomniejszych składników zapachowych, pod warunkiem że suma nieetanolowych składników zapachowych wynosi 0%, i że każdy poszczególny z innych pomniejszych składników zapachowych jest obecny w ilości 2% lub niższej. Przykłady Przykład 1 Otrzymywanie ekstraktu etanolowego koncentratu kopru ogrodowego (0 l) Korony kwiatowe kopru ogrodowego ( kg) zebrane w ciągu ostatnich 24 godzin pozostawiano do infuzji w 0% obj./obj. wodnym alkoholu zbożowym (0 I). Po 24 godzinach infuzji ekstrakt załadowywano do końcowego naczynia do destylacji, z miedzianą kopułą (Muller Brennereianlagen GmbH, Niemcy) i spiralną kolumną zaopatrzoną w chłodnicę zwrotną (z AroMat, Niemcy).

13 12 Naczynie do destylacji ogrzewano, a pierwszą i ostatnią frakcję destylatu odrzucano, przez co zbierano w przybliżeniu 90% destylatu. Przy rozcieńczaniu powyższego ekstraktu wodnym roztworem etanolu produkt końcowy będzie typowo zawierać pomiędzy % do % koncentratu. Przykład 2 Analiza chromatografii gazowej koncentratu ekstraktu kopru ogrodowego oraz końcowych napojów alkoholowych Stosowano chromatograf gazowy Perkin Elmer z detekcją przepływu i azotem jako gazem nośnikowym. Kolumna oznaczała HP sieciowane FFAP, szerokość 0,33 µm, długość 2 m, stosunek fazowy 0. Nastrzykiwana ilość próbki to 2 µl z podziałem 1:3 dla rozcieńczonego koncentratu i 1: dla koncentratu. Gaz wykrywano dzięki detekcji jonizacji płomienia (FID). Czułość osi Y dla rozcieńczonych koncentratów (figura 4 i ) wynosi 2 mv, a dla samego koncentratu (figura 3) wynosi mv. Początkowa temperatura kolumny wynosi 0 C w pierwszej minucie po wstrzyknięciu, z następczym gradientem C/min przez kolejne 13 minut aż do 24 C, którą to temperaturę się utrzymuje. Wysokości pików normalizowano na podstawie piperonalu jako związku odniesienia, aby umożliwić porównanie zawartości wykrywanych związków aromatyzujących między próbkami. Identyfikację pików prowadzono przy użyciu chromatografu gazowego sprzęganego ze spektrometrem mas (GC-MS).

14 13 ZASTRZEŻENIA PATENTOWE 2 1. Proces do produkcji ekstraktu etanolowego koncentratu kopru ogrodowego mającego mniej niż sześć dominujących pików, według detekcji w chromatografii gazowej, obejmujący poniższe etapy: a) zbieranie koron kwiatowych kopru ogrodowego z okresu, gdy obecne są jedynie pąki kwiatowe (4) i do momentu, gdy kwiaty są gotowe do zakwitnięcia, to jest gdy obecne są zarówno pąki kwiatowe (4), jak i rozkwitłe pąki kwiatowe () i dodatkowo nie ma obecnych nasion kopru ogrodowego (6); b) infuzja zebranych koron kwiatowych kopru ogrodowego z etapu a) w wodnym roztworze etanolu; c) opcjonalnie filtrowanie ekstraktu otrzymanego na etapie b) i załadowywanie ekstraktu do naczynia do destylacji o co najmniej trzech półkach teoretycznych; d) destylowanie ekstraktu w takich warunkach, że: i) co najmniej pierwsze % jest odrzucane jako tzw. pre-run; ii) co najmniej pozostałe ostatnie % ekstraktu jest odrzucane; w następstwie czego otrzymuje się ekstrakt etanolowy koncentratu kopru ogrodowego, w którym mniej niż sześć dominujących pików odpowiada za więcej niż 80% piku zintegrowanego ogółem z analizy chromatografii gazowej, gdy sam etanol jest wykluczany z piku zintegrowanego ogółem. 2. Proces według zastrzeżenia 1, w którym korony kwiatowe kopru ogrodowego zbiera się, gdy obecne są jedynie pąki kwiatowe (4), i gdy nie są obecne żadne rozkwitłe pąki kwiatowe () i nasiona kopru ogrodowego (6). 3. Proces według któregokolwiek z zastrzeżeń 1 lub 2, przy czym wodny roztwór etanolu ma pomiędzy 4% i 8% obj./obj. etanolu. 4. Proces według któregokolwiek z zastrzeżeń 1 3, w którym naczynie do destylacji ma co najmniej półek teoretycznych.. Proces według któregokolwiek z zastrzeżeń 1 4, przy czym destylowanie prowadzi się w temperaturze równoważnej wobec zakresu 70 C do 90 C pod ciśnieniem 1 atm.

15 14 6. Proces według któregokolwiek z zastrzeżeń 1, przy czym mniej niż sześć dominujących pików zawiera felandren, limonen, eter koprowy i karwon. 7. Proces według któregokolwiek z zastrzeżeń 1 6, w którym czas od zebrania koron kwiatowych kopru ogrodowego do momentu infuzji zebranych koron kwiatowych kopru ogrodowego wynosi 24 godziny lub mniej. 8. Proces do produkcji akvavitu obejmujący etapy według któregokolwiek z zastrzeżeń 1 7, i obejmujący dodatkowo etap: e) mieszania ekstraktu etanolowego koncentratu kopru ogrodowego z wodnym roztworem etanolu dla otrzymania akvavitu zawierającego 37,% do % obj./obj. etanolu. 9. Etanolowy koncentrat kopru ogrodowego zawierający nieetanolowe składniki zapachowe wybrane z: % felandrenu; % limonenu; 3% eteru koprowego; % karwonu; 0 % innych pomniejszych składników zapachowych, pod warunkiem że suma nieetanolowych składników zapachowych wynosi 0%, i że każdy poszczególny z innych pomniejszych składników zapachowych jest obecny w ilości 2% lub niższej.. Akvavit składający się z mieszaniny koncentratu aromatu kopru ogrodowego według zastrzeżenia 9 i wodnego roztworu etanolu, w którym akvavit zawiera 37,% do % obj./obj. etanolu. 2

16 1 / FIGURY Figura 1 Temperatura wrzenia eteru koprowego 7 C Temperatura wrzenia alfa-felandrenu 17 C Temperatura wrzenia limonenu 17 C Temperatura wrzenia mirystycyny 276 C Temperatura wrzenia karwonu 231 C Temperatura wrzenia apiolu kopru ogrodowego 296 C

17 Figura 2 2 /

18 3 / Figura 3 Fig. 3 Analiza GC koncentratu

19 4 / Figura 4 Fig. 4 Analiza GC rozcieńczonego koncentratu

20 / Figura Fig. Analiza GC akvavitu Aalborg Dild