Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 1 Wydział

Transkrypt

1 Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 1 Kierunek i poziom studiów: filologia, język rosyjski, program tłumaczeniowy, I stopień Sylabus modułu: Historia literatury rosyjskiej () Nazwa wariantu modułu (opcjonalnie): 1. Informacje ogólne koordynator modułu mgr Anna Tyka rok akademicki 2014/2015 Semestr trzeci forma studiów studia niestacjonarne sposób ustalania oceny końcowej modułu Na ocenę końcową modułu składają się dwie oceny: ocena z zaliczenia konwersatorium i ocena z egzaminu. Ostateczną ocenę z zaliczenia konwersatorium ustala się na podstawie frekwencji na zajęciach, aktywnego i merytorycznego uczestnictwa w zajęciach oraz oceny z referatu. Uzyskanie pozytywnej oceny z zaliczenia konwersatorium jest warunkiem przystąpienia do egzaminu. Dodatkową ocenę końcową z modułu ustala się na podstawie średniej ocen z zaliczenia konwersatorium i egzaminu. Informacje dodatkowe 4 punkty ECTS 2. Opis zajęć dydaktycznych i pracy studenta nazwa Konwersatorium prowadzący grupa(-y) treści zajęć Kod mgr Anna Tyka wszyscy studenci II roku, specjalność: język rosyjski program tłumaczeniowy Treści realizowane w ramach jednostek kontaktowych: 1. Literatura lat 20. XX wieku periodyzacja, ogólna charakterystyka i tło społeczne. Specyfika stanu wyjątkowego Poszukiwania nowych form wyrazu artystycznego w prozie 1 poł. lat 20. Proza ornamentalna charakterystyka zjawiska, przedstawiciele. Interpretacja i analiza Nagiego roku B. Pilniaka. 3. Rozwój prozy psychologicznej 2 poł. lat 20. Wyznaczniki nowej prozy społecznopsychologicznej. 4. Problematyka Zawiści J. Oleszy w kontekście walki o nowego człowieka lat Satyra lat dwudziestych opowiadania M. Zoszczenki. 6. Lata trzydzieste ogólna charakterystyka. Przemiany w życiu społeczno-kulturalnym. Ostateczna unifikacja życia kulturalnego w Rosji. Upolitycznienie literatury. Rola RAPP-u. Uchwały partyjne w sprawie literatury. Związek Pisarzy Radzieckich. Deklaracja programowa. Literatura o kolektywizacji wsi radzieckiej. Aspekty twórczości A. Płatonowa; mit, historia i utopia w twórczości A. Płatonowa; problem czasu historycznego; zagadnienie kolektywizacji i industrializacji w utworze Wykop A. Płatonowa. 7. Realizm socjalistyczny (socrealizm) jako prąd literacki narodziny, cechy charakterystyczne. Poetyka powieści produkcyjnej. Typy powieści. Przedstawiciele i ich teksty.

2 Uniwersytet Śląski w Katowicach str Literatura pozasystemowa. Analiza i interpretacja Mistrza i Małgorzaty M. Bułhakowa. Aspekty twórczości M. Bułhakowa; forma gatunkowa; kompozycja szkatułkowa; motywy biblijne; obraz Moskwy; zagadnienie zła; satyra w Mistrzu...; pisarz a dzieło. 9. Literatura wojny ( ) zmiany ideologiczne i ich oddźwięk w literaturze; główne tematy; rola publicystyki; gatunki; styl 1941 roku w poezji; przedstawiciele straconego pokolenia. Szkic jako forma literacka. 10. Literatura powojennego dziesięciolecia ( ) polityka partii i państwa w sferze kultury; proza prawdy okopów ; lakierowanie rzeczywistości; teoria bezkonfliktowości. Kampania antykosmopolityczna i jej znaczenie dla procesu historycznoliterackiego. Nurt Owieczkinowski w literaturze charakterystyka. 11. Odwilż w literaturze rosyjskiej po 1953 roku. Polityczno-społeczne tło przemian w życiu kulturalnym Rosji. Rozwój nurtu prozy młodzieżowej i obrachunkowej. Proza wiejska okresu odwilży; kontynuacja nurtu Owieczkinowskiego. Twórczość Wasilija Szukszyna. Opowiadania z tomu Wsiowi ludzie. 12. Rozwój prozy obrachunkowej; literatura łagrowa; pisarze obozowi. Aspekty twórczości J. Dombrowskiego, A. Sołżenicyna. Analiza i interpretacja Kustosza J. Dombrowskiego i Jednego dnia Iwana Denisowicza A. Sołżenicyna. 13. Rosyjskie życie literackie w epoce zastoju: problematyka ogólna; nurty rozwojowe prozy (rozrachunku moralnego, historyczna, fantastyka naukowa); szkoła moskiewska w prozie; proza środowiskowa, urbanistyczna ; miejsce inteligencji w czasach radzieckich. Zamiana J. Trifonowa. 14. Zjawisko współistnienia literatury wolnej i oficjalnej w epoce zastoju; zjawisko współistnienia samizdatu i tamizdatu. Powieść Doktor Żywago B. Pasternaka jako prekursor literatury wolnej. Dramat świadomości artysty w powieści Doktor Żywago. Treści realizowane w ramach pracy własnej studenta: 1. Ugrupowania literackie po 1917 roku: Proletkult, Kuznica, MAPP, RAPP, Bractwo Serafina, Imażyniści, Konstruktywiści, Pieriewał, Oberiu, LEF główne założenia estetycznoprogramowe, organy, przedstawiciele. 2. Dramaturgia lat 20. Teatr M. Bułhakowa. Działalność teatralna oberiutów i ich miejsce w historii kultury rosyjskiej. 3. Poezja lat 20. i 30.: W. Majakowski, S. Jesienin, N. Asiejew, N. Tichonow, E. Bagricki, B. Pasternak, O. Mandelsztam, I. Sielwinski, A. Achmatowa. 4. Literatura pierwszej emigracji główne ośrodki emigracji, przedstawiciele, problemy emigracji (I. Bunin, V. Nabokov, M. Cwietajewa). 5. Druga twarz literatury radzieckiej lat 30-tych zjawiska spoza realizmu socjalistycznego: twórczość M. Bułhakowa, B. Pasternaka, J. Szwarca, M. Priszwina, A. Achmatowej, O. Mandelsztama. 6. Proza wiejska. Owieczkinowskie tradycje w prozie wiejskiej. Zgon W. Tendriakowa. 7. Poezja lat sześćdziesiątych N. Rubcow, A. Kusznier, A. Twardowski, J. Jewtuszenko, A. Wozniesienski, R. Rożdiestwienski. Główne tendencje i nurty rozwojowe; cicha liryka, problematyka twórczości; środki wyrazu artystycznego. Zjawisko poezji estradowej w Rosji lat Proza liryczna późna, mowistyczna twórczość W. Katajewa. Interpretacja i analiza Świętej studni. Lista lektur: 1. Pilniak Boris: Nagi rok 2. Olesza Jurij: Zawiść 3. Zoszczenko Michaił: opowiadania (Wiktoria Kazimirowna, Arystokratka, Łaźnia, Uroki kultury, Ironia NEP-u, Cudzoziemcy, Chamstwo, Przygody małpy, Zapał administracyjny, Uczciwy obywatel)

3 Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 3 Metody prowadzenia zajęć liczba godzin dydaktycznych (kontaktowych) liczba godzin pracy własnej studenta opis pracy własnej studenta 4. Płatonow Andriej: Wykop 5. Bułhakow Michaił: Mistrz i Małgorzata 6. Jurij Dombrowski: Kustosz 7. Sołżenicyn Aleksandr: Jeden dzień Iwana Denisowicza 8. Szukszyn Wasilij: opowiadania z tomu Wsiowi ludzie (Wsiowi ludzie, Żyć się chce, Nocne dumania, Zrobił na szaro) 9. Trifonow Jurij: Zamiana 10. Pilniak Boris: Doktor Żywago *lista może podlegać modyfikacji - metoda podająca wraz z objaśnieniem zagadnień teoretycznych (opis wyjaśniający); - metoda analityczno-interpretująca (praca z tekstem, analiza utworu literackiego, zapoznanie się z tekstami krytycznymi); - dyskusja moderowana; Praca własna studenta obejmuje: zapoznanie się z obowiązkową literaturą przedmiotu; przeczytanie lektur obowiązkowych; zapoznanie się z treściami realizowanymi w ramach pracy własnej studenta (patrz: treści zajęć) przygotowanie do merytorycznej rozmowy na zajęciach w ramach dyskusji moderowanych; przygotowanie referatów; przyswojenie i ugruntowanie zagadnień merytorycznych wprowadzanych przez wykładowcę; uzyskanie wiedzy o przebiegu procesu historyczno-literackiego; przygotowanie do egzaminu końcowego; Organizacja zajęć Wielkość jednostki zajęć: 20 Jednostki kontaktowe zgodnie z harmonogramem zajęć Instytutu Filologii Wschodniosłowiańskiej. Literatura obowiązkowa Literatura w języku polskim: 1. Brodski J.: Katastrofy w powietrzu. W: tegoż: Mniej niż ktoś. Warszawa Domagalla A., Pawletko B.: Zamiana bez przemiany? O bohaterach Zamiany Jurija Trifonowa i Wszystko za nic Władimira Makanina. W: Idea przemiany w kulturze, literaturze, języku i edukacji. Red. P. Fast, P. Janikowski. Częstochowa Drawicz A.: Zaproszenie do podróży. Kraków Drawicz A.: Wstęp. W: M. Bułhakow: Mistrz i Małgorzata. Wrocław Warszawa Kraków Gdańsk Łódź Fast P.: Realizm socjalistyczny w literaturze rosyjskiej. Doktryna, poetyka, konteksty. Kraków Fast P.: Mistrz i Małgorzata Bułhakowa. Pisarz epoka powieść. Katowice Fast P.: Stróż starożytności. O Kustoszu Jurija Dombrowskiego. W: tegoż: Od odwilży do pierestrojki. Studia i szkice o najnowszej literaturze rosyjskiej. Katowice Historia literatury rosyjskiej XX wieku. Red. A. Drawicz. Warszawa Małe formy w literaturze rosyjskiej. Red. R. Radziuka. Rzeszów Pisarz i władza. Red. B. Mucha. Łódź Poręba S.: Drogi rozwoju porewolucyjnej prozy rosyjskiej. Katowice 1981.

4 Uniwersytet Śląski w Katowicach str Poręba S.: Kustosz Jurija Dąbrowskiego. Próba szkicu monograficznego. Rusycystyczne Studia Literaturoznawcze 1979, T Porębina G.: Od Proletkultu do realizmu socjalistycznego. Katowice Postać w literaturze rosyjskiej XX wieku. Red. S. Poręba. Katowice Powieść rosyjska XIX i XX wieku. Red. S. Poręba. Katowice Smaga J.: Aleksander Sołżenicyn i Warłam Szałamow (wnioski z łagrowej martyrologii). Slavia Orientalis 1998, nr Smaga J.: Wojna niemiecko-radziecka w rosyjskiej prozie radzieckiej. Warszawa Sylwetki współczesnych pisarzy rosyjskich. Red. P. Fast, L. Rożek. Katowice Zbyrowski Z.: Borys Pasternak. Życie i twórczość. Bydgoszcz Zejmo B.: Jurij Dombrowski człowiek godny. Slavia Orientalis 1996, nr 1. Literatura w języku rosyjskim: Literatura uzupełniająca adres strony www zajęć Informacje dodatkowe 1. Лакшин В. Я.: Иван Денисович, его друзья и недруги. Новый мир 1964, nr Мельникова Ж.: Столетие Юрия Домбровского. Знамя 2012, nr Менглинова Л. Б.: Сатира в романе М. А. Булгакова «Мастер и Маргарита». Филологические науки. Вопросы теории и практики 2008, nr Проскурина Е. Н.: Персонажи А. Платонова в свете концепции «нового человека». Филологически класс 2011, nr Русская литература ХХ века. В двух томах. Ред. Л. П. Кременцов. Москва Селеменева М. В.: Концептосфера городской прозы Ю.В. Трифонова. Вестник Челябинского государственного университета 2007, nr Современная русская литература е годы. Ред. Н. Л. Лейдерман и М. Н. Липовецкий. Москва Сухих И.: Остается только метафора... (1927, «Зависть» Ю. Олеши). Звезда 2002, nr Drawicz A.: Mistrz i diabeł. O Michale Bułhakowie. Katowice Klimowicz T.: Przewodnik po współczesnej literaturze rosyjskiej i jej okolicach ( ). Wrocław Mucha W.: Opowiadania satyryczne i humorystyczne Michaiła Zoszczenki ( ). Wrocław Porębina G., Poręba S.: Historia literatury rosyjskiej Katowice Rosjoznawstwo. Wprowadzenie do studiów nad Rosją. Red. L. Suchanek. Kraków Opis sposobów weryfikacji efektów kształcenia modułu Nazwa Egzamin kod(-y) zajęć osoba(-y) przeprowadzająca(- e) weryfikację grupa(-y) Wymagania merytoryczne kryteria oceny mgr Anna Tyka Kod wszyscy studenci II roku, specjalność: język rosyjski program tłumaczeniowy Znajomość treści programowych prezentowanych i omawianych w ramach konwersatorium, znajomości treści opracowanych w ramach pracy własnej studenta, znajomość literatury krytycznej, lektur. Odpowiedź ustna sprawdzająca znajomość treści programowych prezentowanych i

5 Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 5 omawianych w czasie zajęć, znajomość lektur, umiejętność analizy tekstów oraz znajomość treści programowych realizowanych w ramach pracy własnej studenta. przebieg procesu weryfikacji Informacje dodatkowe Ocenę pozytywną student uzyskuje jedynie w przypadku udzielenia poprawnych odpowiedzi na wszystkie pytania. Egzamin ustny. Student losuje dwa pytania. Egzamin ustny jest przeprowadzony zgodnie z harmonogramem sesji egzaminacyjnej w Instytucie Filologii Wschodniosłowiańskiej Uniwersytetu Śląskiego.