(12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego:

Transkrypt

1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) PL/EP (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego: (13) T3 (51) Int. Cl. G02C5/00 G02C7/02 ( ) ( ) (97) O udzieleniu patentu europejskiego ogłoszono: Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej Europejski Biuletyn Patentowy 2009/29 EP B1 (54) Tytuł wynalazku: Szkło powiększające oraz oprawa okularowa zaopatrzona w jedno lub więcej szkieł powiększających (30) Pierwszeństwo: NL (43) Zgłoszenie ogłoszono: Europejski Biuletyn Patentowy 2006/16 (45) O złożeniu tłumaczenia patentu ogłoszono: Wiadomości Urzędu Patentowego 11/2009 (73) Uprawniony z patentu: E-scoop B.V., Eindhoven, NL PL/EP T3 (72) Twórca (y) wynalazku: OOSTERHOF Franciscus Leonardus, Geldrop, NL (74) Pełnomocnik: AOMB Polska Sp. z o.o. rzecz. pat. Sielewiesiuk Jakub Warszawa ul. Emilii Plater 53 XVIII piętro Uwaga: W ciągu dziewięciu miesięcy od publikacji informacji o udzieleniu patentu europejskiego, każda osoba może wnieść do Europejskiego Urzędu Patentowego sprzeciw dotyczący udzielonego patentu europejskiego. Sprzeciw wnosi się w formie uzasadnionego na piśmie oświadczenia. Uważa się go za wniesiony dopiero z chwilą wniesienia opłaty za sprzeciw (Art. 99 (1) Konwencji o udzielaniu patentów europejskich).

2 Opis [0001] Wynalazek dotyczy szkła powiększającego dla osoby z ograniczeniem widzenia w jednym lub obydwu oczach, [gdzie] wspomniane szkło powiększające obejmuje soczewkowaty korpus posiadający przednią krzywiznę do skupiania na oku promieni świetlnych padających na soczewkowaty korpus. [0002] Wynalazek dotyczy takŝe oprawy okularowej zaopatrzonej w jedno lub dwa szkła powiększające według wynalazku. [0003] Wynalazek jest w szczególności przeznaczony dla pacjentów cierpiących na jedną ze specyficznych grup chorób oka, takich jak zwyrodnienie plamki Ŝółtej (Macular Degeneration, MD) choroba Stargardta, zaćma, pseudophakia, oczopląs, problemy z rogówką, wady siatkówki i retynopatia cukrzycowa. Pacjenci ci cierpią z powodu ograniczenia widzenia, zniekształceń obrazu i wraŝliwości na światło. [0004] Obraz kliniczny tych pacjentów ogólnie charakteryzuje się postępującym ograniczeniem widzenia, które w połączeniu z ich innymi ograniczeniami sprawia im z biegiem lat wielkie problemy. W końcowym efekcie pacjenci ci nie oślepną całkowicie. Ograniczone zniekształcone widzenie zazwyczaj rozpoczyna się w centralnym obszarze dołka centralnego siatkówki lub w rogówce, a w późniejszym etapie syndromu rozciąga się na peryferie dołka centralnego siatkówki. [0005] Zdecydowanie najczęstsza choroba oka to zwyrodnienie plamki Ŝółtej (Macular Degeneration, MD). Choroba ta dotyka centralnej części siatkówki, czyli macula lutea, zwanej takŝe plamką Ŝółtą. Typowym dla MD jest między innymi mroczek środkowy z zaburzeniem obrazu, wraŝliwość na światło i dwustronna postępująca utrata centralnego pola widzenia, obrazu siatkówki oraz zmniejszanie się liczby czopków w porównaniu z liczbą pręcików. Proces taki moŝe zostać zapoczątkowany jeśli czopki które głównie znajdują się w centrum siatkówki zaczną umierać. Wynikiem tego jest utrata widzenia powodująca coraz mniejszą ostrość wzroku pacjenta. Wada a w późniejszym etapie mroczek środkowy rozwija się centralnie w polu widzenia pacjenta. [0006] Proces ten jest zazwyczaj związany z wiekiem i dotyka wielu osób, częściowo na skutek proporcjonalnego wzrostu liczby osób w starszym wieku w populacji. Zazwyczaj choroba ta jest nazywana lub uwaŝana za zuŝycie siatkówki. JednakŜe istnieją inne formy, nieobjęte ogólnym pojęciem zwyrodnienia plamki Ŝółtej, które to formy nie są 2

3 związane z wiekiem. Fig. 1 przedstawia widok obrazu postrzeganego przez pacjenta z MD. [0007] Choroba Stargardta jest jedną z chorób oka, które powodują MD. MD powoduje uszkodzenie plamki, które w następstwie prowadzi do obniŝonej ostrości widzenia. Plamka lub plamka Ŝółta to centralna część siatkówki, która umoŝliwia osobie ostre widzenie. Plamka zawiera duŝą liczbę czopków wraŝliwych na światło komórek, które są w stanie postrzegać kontrast i kolory, i w ten sposób umoŝliwiają osobie odróŝnianie szczegółów (centralne ostre widzenie), jak np. rozpoznawanie poezji, czytanie i oglądanie telewizji. Obszar wokół plamki nazywa się obszarem peryferyjnym; jest to ta część, która umoŝliwia nam widzenie kątem oczu (widzenie peryferyjne). Wspomniane widzenie peryferyjne umoŝliwia ludziom dostrzeganie przedmiotów na prawo i lewo od nich bez obracania głowy. [0008] Choroba Stargardta spowodowana jest zmianą w obrębie genu, zazwyczaj w procesie zachodzącym w siódmym roku Ŝycia osoby. Ten gen produkuje specyficzne białko, którego funkcją jest usuwanie szkodliwej substancji z czopków. Kiedy osoba cierpi na chorobę Stargardta, proces ten nie odbywa się prawidłowo, w rezultacie czego czopki w obrębie plamki stopniowo umierają a ostrość widzenia osoby stopniowo pogarsza się. [0009] W większości przypadków dotkniętych jest obydwoje oczu równocześnie i mimo, Ŝe ostrość widzenia osoby moŝe przez jakiś czas pozostać stała, istnieje moŝliwość gwałtowanego silnego pogorszenia. W bardzo niewielu przypadkach choroba Stargardta skutkuje ślepotą, poniewaŝ peryferyjny obszar plamki prawie niezmiennie pozostaje nietknięty. [0010] Jeszcze jedna choroba, zwana zaćmą, dotyczy zamglenia soczewki, które moŝe być spowodowane róŝnymi czynnikami. Zazwyczaj choroba jest związana z wiekiem, ale moŝe być takŝe spowodowana przyjmowaniem kortyzonów lub przez cukrzycę. Transmisja przychodzącego światła przez zamgloną soczewkę staje się trudniejsza, tak Ŝe wspomniane światło trudniej dociera do siatkówki. Prowadzi to do kilku typowych zjawisk: widzenie stopniowo staje się bardziej rozmyte. Szczególnie dotknięta zostaje zdolność pacjenta do dalekiego widzenia. W większości przypadków czytanie jest wciąŝ dość łatwe. Jeśli zamglenie jest w pewnych miejscach bardziej wyraźne niŝ w innych, pacjent moŝe cierpieć z powodu podwójnego widzenia i moŝe oślepnąć szybciej. 3

4 [0011] Obecnie zaćma leczona jest wciąŝ chirurgiczne, a najnowszą i najszerzej stosowaną techniką leczenia jest fakoemulsyfikacja. Korę soczewki otwiera się chirurgicznie, soczewkę kruszy się i odsysa pozostałości. Następnie w wolnej przestrzeni umieszcza się sztuczną soczewkę. [0012] Oczopląs dotyczy mimowolnych, rytmicznych, gwałtownych ruchów obydwojga oczu, zazwyczaj synchronicznych. W niektórych przypadkach oczy oscylują jak wahadło zegara: zjawisko to określa się jako oczopląs wahadłowy. Zjawisko, w którym prędkość ruchu w jednym kierunku jest inna od tej w drugim kierunku, określa się jako oczopląs skaczący lub oczopląs typu piła. Oczy jak gdyby odpływają i zostają ściągnięte z powrotem gwałtownym skaczącym ruchem. [0013] Oczopląs określa się takŝe jako trzęsienie się lub drŝenie oczu. [0014] Jeśli pacjent doznał tej choroby w młodym wieku, jego widzenie będzie ograniczone, a widzenie kolorów będzie upośledzone lub całkiem przeciwnie z powodu całkowitego lub częściowego braku czopków oraz całkowitego lub częściowego braku widzenia kolorów, widzenie pacjenta utrzyma się na poziomie około 10% i będzie głównie zapewniane przez pręciki, w rezultacie czego pacjent będzie takŝe wraŝliwy na światło. [0015] Pacjent cierpiący z powodu ślepoty barw (achromatopsji) nie posiada w siatkówce czopków, a przynajmniej czopków, które działają. W rezultacie jest on niezdolny do postrzegania koloru i ostrego widzenia, przy czym dodatkowo jest on wraŝliwy na nadmiar światła. [0016] Publikacja US ujawnia szkło powiększające obejmujące soczewkowaty korpus do skupiania na oku promieni świetlnych padających na soczewkowaty korpus, przy czym soczewkowaty korpus zawiera element pryzmatyczny taki, Ŝe światło zostaje odchylone od środkowej części siatkówki. [0017] Celem wynalazku jest zapewnienie szkła powiększającego szczególnie przeznaczonego do uŝywania m.in. przez grupy osób cierpiących na powyŝsze choroby i zgodnie z wynalazkiem soczewkowaty korpus jest tak zaaranŝowany, aby skupiać padające nań promienie świetlne na peryferyjną część dołka oka. [0018] W ten sposób oszczędza się upośledzony kawałek centralnej części siatkówki (plamki Ŝółtej), a pacjent widzi uŝywając zewnętrznego obszaru centralnej części siatkówki. 4

5 [0019] Cel ten osiąga się przez szkło powiększające według zastrzeŝenia 1 oraz oprawę okularową obejmującą jedno lub dwa takie szkła powiększające. [0020] W specjalnym przykładzie realizacji wynalazku grubość soczewkowatego korpusu w pobliŝu dolnej krawędzi szkła powiększającego wynosi minimalnie 3,5 mm, bardziej specyficznie maksymalnie 4,5 mm. [0021] Ponadto korekta przedniej krzywizny szkła powiększającego jest w przedziale między 4 dioptrie a +12 dioptrii. Z drugiej strony, w wypadku takiego szkła powiększającego, przednia krzywizna i/lub tylna obejmuje część cylindryczną, której korekcja wynosi maksymalnie +4 dioptrie. [0022] Prowadzi to do powiększenia pola widzenia takiego, Ŝe osoba nosząca [okulary] odczuwa obraz, który postrzega, jako stabilniejszy niŝ wcześniej, przy czym dodatkowo postrzega więcej szczegółów. Ponadto kontrast zostaje poprawiony, a obraz postrzegany przez omawianą osobę będzie przejawiał mniej zniekształceń. [0023] W dalszym przykładzie realizacji szkło powiększające posiada kolor Essilor nr 850 lub 885. Przypadkową cechą tego Ŝółtego koloru jest fakt, Ŝe noszący takie szkła powiększające doświadcza go jako bardzo przyjemnego. Szczególnie światło dzienne męczy oko w mniejszym stopniu, a równocześnie takŝe światło ultrafioletowe stanowi duŝo mniejsze obciąŝenie dla oka. [0024] W określonym przykładzie realizacji szkło powiększające jest potrójnie przeciwodblaskowe i obejmuje część pryzmatyczną posiadającą dwustronny efekt pryzmatyczny 3-5 dioptrii pryzmatycznych, o kącie przy podstawie 90º. Efekt pryzmatyczny szkła powiększającego moŝe w tym przypadku dotyczyć obydwojga oczu. W rezultacie obraz postrzegany przez noszącego szkło powiększające jest korzystnie przemieszczony w kierunku ku dołowi. [0025] W róŝnych przykładach realizacji wynalazku szkło powiększające moŝe być jednoogniskowym, dwuogniskowym, trójogniskowym lub wieloogniskowym szkłem powiększającym. [0026] Wynalazek zostanie teraz wyjaśniony bardziej szczegółowo w odniesieniu do rysunku, na którym: Fig.1 pokazuje obraz postrzegany przez kogoś, kto cierpi na zwyrodnienie plamki Ŝółtej; 5

6 Fig.2a i 2b pokazują normalne oko z drogą wiązek światła w kierunku siatkówki; Fig. 3 pokazuje drogę więzek światła przez oko, kiedy uŝywa się normalnego szkła powiększającego (okularów); Fig. 4 pokazuje drogę wiązek światła przez oko kiedy uŝywa się szkła powiększającego według wynalazku. [0027] Fig. 2a i 2b pokazują normalne oko. W normalnym oku 1 światło 10 padające na tęczówkę 2 pada na siatkówkę 5 przez rogówkę 9, źrenicę 3 i soczewkę 4. Siatkówka 5 normalnego oka 1 obejmuje dwa rodzaje wraŝliwych na światło komórek: pręciki i czopki. KaŜde z nich pełnią inną funkcję. Czopki umoŝliwiają osobie postrzeganie kolorów. Centrum 6 siatkówki (plamka Ŝółta lub plamka siatkówki, lub dołek centralny siatkówki) zawiera wyłącznie duŝą liczbę czopków. W rezultacie osoba posiadająca normalny wzrok moŝe widzieć bardzo ostro w centrum swojego pola widzenia. JednakŜe czopki mogą działać jedynie, kiedy jest wystarczająca ilość światła. O zmierzchu postrzeganie za pomocą czopków nie jest juŝ więcej moŝliwe. [0028] O zmierzchu uaktywniają się pręciki. Są one bardziej wraŝliwe na światło niŝ czopki, a w dodatku są połączone razem w grupy, dzięki czemu jeszcze większa intensywność sygnału moŝe być przekazywana do mózgu przez nerw wzrokowy 7. Jednak w przeciwieństwie do czopków pręciki nie mogą odróŝniać kolorów. Brak jest pręcików w plamce Ŝółtej 6, gdzie wzrok osoby jest najostrzejszy. Pręciki występują wyłącznie poza plamką Ŝółtą 6. Oznacznik 8 oznacza naczynia krwionośne siatkówki 5. [0029] Fig. 3 pokazuje drogę wiązek świetlnych przez standardowe szkło powiększające 15 i oko 1. Światło 10a padające na szkło powiększające 15, zamontowane przykładowo w oprawie okularowej, zostaje lekko skupione zanim padnie na soczewkę 4 jako światło 10b przez rogówkę 9 i tęczówkę 3. Światło zostaje następnie skupione przez soczewkę 4 powodującą, Ŝe pada ono na plamkę lub plamkę Ŝółtą 6, przez którą osoba widzi najlepiej. [0030] Jak juŝ opisano to na wstępie niniejszego zgłoszenia, istnieje duŝa liczba chorób oka upośledzających funkcjonowanie plamki lub plamki Ŝółtej 6. Te choroby oka ogólnie zalicza się do kategorii zwyrodnienia plamki Ŝółtej, oznaczanego w skrócie MD. Jeśli plamka (lub dołek centralny) 6 oka 1 jest upośledzona, a w konsekwencji ta część siatkówki 5 nie funkcjonuje juŝ najlepiej wynalazek proponuje zastosowanie szkła powiększającego lub soczewki jak pokazana w przykładzie realizacji na fig. 4. 6

7 Wspomniana soczewka 20 jest złoŝona z pierwszej części soczewkowej 21 i dodatkowej części soczewkowej 22, która jest umieszczona za pierwszą częścią soczewkową 21 patrząc w kierunku światła padającego 10a-10b. Soczewka 20 stanowi jedną całość. [0031] Zgodnie z wynalazkiem część soczewkowa 22 jest pryzmatyczna, to znaczy posiada dwustronny efekt pryzmatyczny między 3 a 5 dioptrii pryzmatycznych, o kącie przy podstawie 90º. [0032] Zgodnie z wynalazkiem szkło powiększające 20 posiada ponadto przednią krzywiznę 23 o wartości 7,5 11 dioptrii. W takim przypadku korekcja przedniej krzywizny 23 szkła powiększającego 20 [jest] w przedziale między 4 dioptrie a +12 dioptrii. W bardziej szczególnym przypadku przednia krzywizna 23 lub tylna krzywizna 24 jest wyszlifowana w formie części cylindrycznej, której korekcja wynosi maksymalnie +4 dioptrie. [0033] W specyficznym przykładzie realizacji szkło powiększające moŝe być zaopatrzone w dodatkową część 25 na przedniej krzywiźnie 23, korekcja której to dodatkowej części 25 wynosi maksymalnie +3,5 dioptrii. [0034] Struktura szkła powiększającego 20 zgodnego z wynalazkiem jest taka, Ŝe światło padające 10a pada na soczewkę 4 jako lekko przesunięte światło padające 10b. Wynikiem tego jest skupienie takie, Ŝe ognisko nie znajduje się w dołku centralnym (w plamce Ŝółtej lub plamce) 6 oka 1, ale na części peryferyjnej 6a wokół centralnego dołka 6 oka. [0035] Innymi słowy soczewkowaty korpus szkła powiększającego 20 skupia światło padające w ten sposób, Ŝe światło wokół dołka centralnego lub plamki 6 pada na siatkówkę. Mimo, Ŝe na peryferyjnej części siatkówki występują tylko pręciki, pręciki te są duŝo bardziej wraŝliwe na światło niŝ czopki obecne w dołku centralnym lub plamce 6, a w dodatku połączone są razem w grupy. UmoŜliwia to przekazywanie większej intensywności sygnału do mózgu przez nerw wzrokowy. [0036] Mimo, Ŝe pręciki nie mają zdolności odróŝniania kolorów w przeciwieństwie do czopków, szkło powiększające według wynalazku ukazuje powiększoną część tego, co jest postrzegane przez oko. Efekt pryzmatyczny części soczewkowej 22 powoduje przesunięcie obrazu postrzeganego przez noszącego szkło powiększające 20 według 7

8 wynalazku ku dołowi. Jednak obraz okazuje się bardziej stabilny, a poniewaŝ teraz jest uŝywana peryferyjna część siatkówki postrzeganych jest więcej szczegółów. [0037] PoniewaŜ obecnie pręciki biorą udział w widzeniu, noszący szkło powiększające według wynalazku ogólnie ma wraŝenie, Ŝe postrzega szerszy, a w dodatku stabilniejszy obraz, przejawiający większy kontrast i mniejsze zniekształcenia. [0038] Bardziej szczegółowo, grubość d szkła powiększającego 20 w pobliŝu dolnej krawędzi szkła powiększającego wynosi minimalnie 3,5 mm a maksymalnie 4,5 mm. [0039] W dodatkowym przykładzie realizacji wynalazku szkło powiększające posiada kolor Essilor, który to kolor jest ogólnie oznaczany numerem 850. TakŜe kolor Essilor [nr] 885 wydaje się być satysfakcjonujący. Nie stwierdzono, Ŝeby specjalny, delikatnie Ŝółty kolor szkła powiększającego budził obiekcje noszącego. W dodatku światło dzienne jest filtrowane przez ten delikatny Ŝółty kolor, tak aby światło UV nie męczyło zbytnio, albo w ogóle noszącego. [0040] Szkło powiększające według wynalazku jest potrójnie przeciwodblaskowe, tak, aby nie było refleksów na tylnej stronie szkła powiększającego. [0041] W kolejnych przykładach realizacji część pryzmatyczna 21 ma efekt pryzmatyczny dla jednego lub obydwu oczu. [0042] W innych konkretnych przykładach realizacji szkło powiększające według wynalazku moŝe być jednoogniskowym, dwuogniskowym, trójogniskowym lub wieloogniskowym szkłem powiększającym. [0043] Szkło powiększające według wynalazku opisanego powyŝej stanowi odpowiednio funkcjonującą alternatywę dla pacjentów ze zwyrodnieniem plamki Ŝółtej. W szczególności zabiegi chirurgiczne mogą zostać odłoŝone na później, kiedy uŝywa się szkła powiększającego według wynalazku, poniewaŝ szkło powiększające według wynalazku korzysta z peryferyjnej części siatkówki, która wciąŝ funkcjonuje i uaktywnia tę część, aby umoŝliwić pacjentowi lepsze widzenie. 8

9 ZastrzeŜenia patentowe 1. Szkło powiększające dla osoby z ograniczeniem widzenia w jednym lub obydwu oczach, wspomniane szkło powiększające obejmujące soczewkowaty korpus, mający przednią krzywiznę do skupiania promieni świetlnych padających na soczewkowaty korpus na oku, przy czym soczewkowaty korpus powinien zostać umieszczony przed dotkniętym [ograniczeniem] okiem, znamienne tym, Ŝe soczewkowaty korpus posiada przednią krzywiznę 7,5-11 dioptrii i obejmuje część pryzmatyczną o dwustronnym efekcie pryzmatycznym 3-5 dioptrii pryzmatycznych, o kącie przy podstawie 90º oraz obejmuje dodatkowo część na przedniej krzywiźnie, której korekcja wynosi maksymalnie +3,5 dioptrii, tak, Ŝe soczewkowaty korpus skupia promienie świetlne padające na soczewkowaty korpus na peryferyjnej części centralnego dołka oka. 2. Szkło powiększające według zastrz. 1, znamienne tym, Ŝe grubość soczewkowatego korpusu w pobliŝu dolnej krawędzi szkła powiększającego wynosi minimalnie 3,5 mm. 3. Szkło powiększające według zastrz. 2, znamienne tym, Ŝe grubość soczewkowatego korpusu w pobliŝu dolnej krawędzi szkła powiększającego wynosi maksymalnie 4,5 mm. 4. Szkło powiększające według zastrz. 1, znamienne tym, Ŝe korekcja przedniej krzywizny szkła powiększającego jest w przedziale między 4 dioptrie a +12 dioptrii. 5. Szkło powiększające według zastrz. 4, znamienne tym, Ŝe przednia krzywizna i/lub tylna krzywizna zawiera część cylindryczną, której korekcja wynosi maksymalnie +4 dioptrie. 6. Szkło powiększające według dowolnego z poprzedzających zastrzeŝeń, znamienne tym, Ŝe szkło powiększające posiada kolor Essilor nr 850 lub Szkło powiększające według dowolnego z poprzedzających zastrzeŝeń, znamienne tym, Ŝe szkło powiększające jest potrójnie przeciwodblaskowe. 8. Szkło powiększające według zastrz. 1, znamienne tym, Ŝe szkło powiększające posiada efekt pryzmatyczny dla jednego lub obydwu oczu. 9

10 9. Szkło powiększające według dowolnego spośród zastrzeŝeń 1-8, znamienne tym, Ŝe szkło powiększające jest jednoogniskowym szkłem powiększającym. 10. Szkło powiększające według dowolnego z zastrzeŝeń 1-8, znamienne tym, Ŝe szkło powiększające jest dwuogniskowym szkłem powiększającym. 11. Szkło powiększające według dowolnego z zastrzeŝeń 1-8, znamienne tym, Ŝe szkło powiększające jest trójogniskowym szkłem powiększającym. 12. Szkło powiększające według dowolnego z zastrzeŝeń 1-8, znamienne tym, Ŝe szkło powiększające jest wieloogniskowym szkłem powiększającym. 13. Oprawa okularowa zaopatrzona w jedno lub dwa szkła powiększające według dowolnego z poprzedzających zastrzeŝeń. 10

11 11

12 12

13 13

14 14