(12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) PL/EP (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego:

Transkrypt

1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) PL/EP (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego: (13) (51) T3 Int.Cl. A61B 3/103 ( ) A61B 3/107 ( ) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (97) O udzieleniu patentu europejskiego ogłoszono: Europejski Biuletyn Patentowy 2013/11 EP B1 (54) Tytuł wynalazku: Sposób ustalania soczewki kontaktowej (30) Pierwszeństwo: DE (43) Zgłoszenie ogłoszono: w Europejskim Biuletynie Patentowym nr 2010/49 (45) O złożeniu tłumaczenia patentu ogłoszono: Wiadomości Urzędu Patentowego 2013/08 (73) Uprawniony z patentu: Oculus Optikgeräte GmbH, Wetzlar, DE (72) Twórca(y) wynalazku: PL/EP T3 ANDREAS STEINMÜLLER, Wettenberg, DE (74) Pełnomocnik: rzecz. pat. Alicja Piotrowicz KANCELARIA PATENTOWA KULIKOWSKA & KULIKOWSKI SP.J. SKR. POCZT Warszawa 12 Uwaga: W ciągu dziewięciu miesięcy od publikacji informacji o udzieleniu patentu europejskiego, każda osoba może wnieść do Europejskiego Urzędu Patentowego sprzeciw dotyczący udzielonego patentu europejskiego. Sprzeciw wnosi się w formie uzasadnionego na piśmie oświadczenia. Uważa się go za wniesiony dopiero z chwilą wniesienia opłaty za sprzeciw (Art. 99 (1) Konwencji o udzielaniu patentów europejskich).

2 23251/PE/13 EP Opis [0001] Wynalazek dotyczy sposobu ustalania oraz wyboru soczewki kontaktowej za pomocą przyrządu oftalmologicznego do badania oka, utworzonego z keratometru oraz autorefraktometru, jak równieŝ środków do przetwarzana danych, przy czym ustalana jest zdolność skupiająca oka oraz topografia rogówki, przy czym uzyskiwane są dane refrakcji, opisujące refrakcję badanego oka, przy czym uzyskiwane są dane topograficzne, opisujące topografię rogówki oka. Ponadto wynalazek dotyczy urządzenia oftalmologicznego do realizowania tego sposobu. [0002] Do ustalania oraz wyboru soczewki kontaktowej, a zwłaszcza miękkiej soczewki kontaktowej, niezbędne jest ustalenie zdolności skupiającej oka, do którego naleŝy dostosować soczewkę kontaktową, oraz topografii rogówki oka. Przyjmując te dane za punkt wyjścia naleŝy następnie wybrać odpowiednią soczewkę kontaktową jakiegoś producenta. Niezbędne są do tego stosunkowo kompleksowe obliczenia, które mogą być róŝne w zaleŝności od producenta, poniewaŝ producenci stosują z reguły róŝniące się od siebie zasady dopasowywania. Ponadto średnica soczewki kontaktowej musi być dostosowana do średnicy rogówki. PoniewaŜ producenci oferują cały szereg soczewek kontaktowych, które róŝnią się swymi danymi technicznymi względnie wymiarami na tyle, Ŝe niemoŝliwe jest uwzględnienie wszystkich ustalonych wartości pomiarowych, wybór soczewki kontaktowej wymaga zastosowania procesu iteratywnego. Oznacza to, Ŝe po obliczeniu oraz wstępnym wyborze odpowiednich soczewek kontaktowych przez osobę wykonującą badanie,

3 2 pacjentowi dopasowywany jest szereg soczewek kontaktowych, przy czym odpowiednia soczewka kontaktowa wybierana jest na podstawie subiektywnego wraŝenia wzrokowego pacjenta. Wadą jest tu zwłaszcza to, Ŝe osoba wykonująca badanie musi być stosunkowo dobrze wykształcona w zakresie obliczania względnie wyboru soczewek kontaktowych, oraz Ŝe proces obliczania i wyboru odpowiedniej soczewki kontaktowej zajmuje stosunkowo duŝo czasu. [0003] Przyrząd oraz sposób wyboru soczewki kontaktowej znany jest juŝ z dokumentu US [0004] Dlatego teŝ zadaniem wynalazku jest zaproponowanie sposobu względnie przyrządu oftalmologicznego, który upraszcza obliczanie oraz dopasowywanie soczewki kontaktowej. [0005] Zadanie to spełnia sposób o cechach zastrzeŝenia 1 względnie przyrząd oftalmologiczny o cechach zastrzeŝenia 15. [0006] W przypadku zgodnego z wynalazkiem sposobu ustalania oraz wyboru soczewki kontaktowej za pomocą przyrządu oftalmologicznego do badania oka, który jest utworzony z keratometru oraz autorefraktometru, jak równieŝ środków do przetwarzana danych, ustalana jest zdolność skupiająca oka oraz topografia rogówki, przy czym uzyskiwane są dane refrakcji, opisujące refrakcję badanego oka, przy czym uzyskiwane są dane topograficzne, opisujące topografię rogówki oka, przy czym za pomocą uzyskanych danych, dotyczących refrakcji oraz topografii, obliczane są dane soczewki kontaktowej, a z bazy danych urządzenia wybierana jest soczewka kontaktowa. [0007] Dzięki temu moŝna uzyskać tę zaletę, Ŝe przyrząd oftalmologiczny wykonuje obliczenie soczewki kontaktowej i z bazy danych z danymi soczewek kontaktowych wybiera odpowiednią

4 3 soczewkę kontaktową. PoniewaŜ dzięki temu moŝna stosunkowo dokładnie ustalić odpowiednią soczewkę kontaktową, nie są potrzebne ani kłopotliwe obliczenia, wykonywane przez osobę wykonującą badanie, ani teŝ Ŝmudne serie testów na pacjencie z zastosowaniem róŝnych soczewek kontaktowych. [0008] Korzystnie moŝe być wykonywane porównanie obliczonych danych soczewki kontaktowej z zawartymi w bazie danych danymi soczewek kontaktowych. Dzięki temu na podstawie obiektywnych danych pomiarowych moŝna obliczyć niezbędną, odpowiednią soczewkę kontaktową, przy czym na podstawie tych danych z dostępnej w urządzeniu bazy danych wybierana jest dostępna soczewka kontaktowa, która wydaje się najbardziej odpowiednia w porównaniu z odpowiednią soczewka kontaktową. Kryterium przydatności moŝe stanowić daleko posunięta zgodność obliczonych danych soczewki kontaktowej z zawartymi w bazie danych danymi soczewek kontaktowych. [0009] W jednym z przykładów wykonania sposobu moŝe być wykonywana prezentacja wyniku danych pomiarowych, obliczonych danych soczewki kontaktowej oraz danych soczewki wybranej. MoŜe to odbywać się np. w formie prezentacji na ekranie lub w formie wydruku, który moŝna dołączyć do dokumentacji pacjenta. Osoba wykonująca badanie moŝe równieŝ wykonać kontrolę poprawności wyboru dokonanego przez urządzenie. [0010] Ponadto moŝe być przewidziane wykonywanie wielu obliczeń w róŝnych trybach obliczeniowych. Oznacza to, Ŝe uzyskane dane mogą być poddane wielu przeliczeniom, bazującym kaŝdorazowo na róŝnych trybach obliczeniowych. W tym celu stosowane tryby obliczeniowe mogą być dostosowywane lub zbliŝane do trybów obliczeniowych względnie reguł dopasowywania

5 4 soczewek kontaktowych, stosowanych przez producentów soczewek kontaktowych. Dzięki temu moŝna uwzględnić juŝ podczas obliczania określone, specyficzne dla producenta odchylenia podczas podawania danych soczewek kontaktowych. [0011] W szczególności moŝna uwzględnić reguły dopasowywania soczewek kontaktowych, stosowane przez najróŝniejszych producentów. [0012] W dalszej kolejności równieŝ podczas wyboru soczewki kontaktowej mogą być uwzględniane kaŝdorazowo reguły dopasowywania soczewek kontaktowych. Oznacza to, Ŝe do kolejnych obliczeń przyjmowane są w razie potrzeby jako uzupełnienie róŝne reguły dopasowywania soczewek kontaktowych, stosowane przez producentów soczewek kontaktowych do wybrania odpowiedniej soczewki kontaktowej. [0013] Korzystnie dane pomiarowe mogą być uzyskiwane na podstawie pojedynczego pomiaru, wykonywanego przez urządzenie. Za pomocą pomiaru moŝna np. ustalić wszelkie niezbędne dane fizjologiczne danego oka, jak sferyczność, cylinder, oś, zdolność skupiająca rogówki względnie całego oka. Dlatego nie jest juŝ konieczne wykonywanie na jednym oku dwóch kolejnych badań, przy uŝyciu autorefraktometru oraz systemu do badania topograficznego. Dzięki temu proces wyboru jest jeszcze bardziej przyspieszany i moŝna wykluczyć ewentualnie zafałszowanie wyników pomiaru w następstwie zmiany warunków pomiaru. [0014] MoŜna równieŝ przewidzieć uzyskiwanie danych pomiarowych promieni centralnych rogówki. Pomiar ten moŝe być wykonywany korzystnie przy uŝyciu keratometru. [0015] Przewidziane jest, Ŝe uzyskiwane będą dane pomiarowe

6 5 średnicy rogówki. Tzw. pomiar white to white obejmuje pomiar średnicy rogówki, którą zasadniczo określa średnica zewnętrzna tęczówki. Pomiar średnicy rogówki ma znaczenie zwłaszcza dla wyboru miękkich soczewek kontaktowych względnie ich średnicy, jak równieŝ dla kontroli przylegania soczewki kontaktowej na rogówce. [0016] Ponadto moŝna uzyskać dane pomiarowe rogówki, wykraczające poza zakres średnicy rogówki. Oznacza to, Ŝe moŝliwe jest ustalanie nie tylko promieni centralnych rogówki w obszarze tęczówki, lecz równieŝ promieni krzywizny lub teŝ topografii rogówki w obszarach rogówki wykraczających poza tęczówkę. Zgodnie z tym keratometr moŝe być wykonany tak, Ŝe mierzona będzie cała rogówka względnie uzyskiwane będą odpowiednie dane topograficzne. [0017] Procedura pomiaru moŝe być ponadto stosowana do wyznaczenia stoŝka rogówki oraz uzyskania jego danych pomiarowych. PoniewaŜ stoŝek rogówki z reguły nie jest ukształtowany centralnie na rogówce, jego ustalenie za pomocą systemu do badania topograficznego, który jest ukształtowany specjalnie do uzyskania danych pomiarowych, do wyboru soczewki kontaktowej, jest niemoŝliwe lub moŝliwe jedynie w ograniczonym stopniu. Na przykład w wyniku zastosowania keratometru z jednym, pierścieniowym źródłem światła moŝna stwierdzić ukształtowany juŝ na rogówce stoŝek rogówki. Ustalenie stoŝka rogówki moŝe między innymi prowadzić do wyboru np. twardej soczewki kontaktowej, poniewaŝ moŝe ona korzystnie spłaszczyć stoŝek rogówki. [0018] Za pomocą przyrządu oftalmologicznego moŝna równieŝ uzyskać obraz przekroju oka, przy czym dane graficzne,

7 6 wynikające z obrazu przekroju, moŝna wykorzystać podczas obliczania danych soczewki kontaktowej. Za pomocą obrazu przekroju moŝna równieŝ określić grubość rogówki jak równieŝ promienie krzywizny rogówki. Ponadto obraz przekroju, jaki moŝna stworzyć za pomocą oświetlenia szczelinowego oraz kamery w układzie Scheimpfluga, nadaje się szczególnie dobrze do pomiaru stoŝka rogówki oraz zmniejszonej w tym obszarze grubości rogówki. [0019] Korzystnie baza danych soczewek kontaktowych zawiera dane soczewek kontaktowych oraz reguły dopasowywania soczewek kontaktowych róŝnych producentów soczewek kontaktowych. Dzięki temu moŝliwe będzie wybranie pacjentowi szczególnie dobrze pasujących soczewek kontaktowych. [0020] Podczas wyboru mogą być równieŝ uwzględniane dane materiału soczewek kontaktowych względnie mogą być zawarte w bazie danych. Oprócz wymienionych danych mogą być równieŝ uwzględniane dalsze dane, dotyczące miękkich soczewek kontaktowych, jak np. przepuszczalność powietrza materiału soczewki kontaktowej oraz inne dane materiału. [0021] Szczególnie korzystne jest, kiedy prezentowane są dane o dostępności proponowanej soczewki kontaktowej. Soczewki kontaktowe dostępne są w róŝnych rozmiarach oraz/lub stopniach mocy optycznej. Podczas wyboru soczewki kontaktowej mogą być równieŝ uwzględniane dodatkowo ewentualne dane o zapasach magazynowych oraz czasach dostawy danych soczewek kontaktowych. Dzięki temu, oprócz najbardziej odpowiedniej ze względów fizjologicznych soczewki kontaktowej, moŝliwe jest podjęcie decyzji o wyborze przy uwzględnieniu dostępności. [0022] Odpowiednio korzystne jest, kiedy bazę danych moŝna

8 7 porównać z bazą danych zewnętrzną w stosunku do urządzenia. Dane mogą być np. skonfigurowane wstępnie w komputerze i przekazywane do przyrządu oftalmologicznego. Dzięki temu moŝliwe jest uwzględnienie zawsze aktualnej oferty soczewek kontaktowych. Transmisja moŝe odbywać się np. za pośrednictwem sieci WLAN. MoŜliwe jest równieŝ nawiązywanie bezpośredniego połączenia z bazami danych producentów przez samo urządzenie za pośrednictwem internetu. [0023] W przypadku zgodnego z wynalazkiem przyrządu oftalmologicznego do wykonywania zgodnego z wynalazkiem sposobu przewidziano, Ŝe keratometr, autorefraktometr oraz środki do przetwarzania danych są umieszczone we wspólnej obudowie przyrządu oftalmologicznego. Dzięki temu nie jest juŝ konieczne łączenie ze sobą wielu urządzeń. [0024] Dalsze korzystne przykłady wykonania przyrządu oftalmologicznego wynikają z opisów właściwości odnoszących się do zastrzeŝenia sposobu 1 zastrzeŝeń zaleŝnych. [0025] W dalszej części wynalazek zostanie przedstawiony bliŝej na podstawie załączonego rysunku. [0026] Prezentacja ustalonych wartości pomiarów oraz wybranej soczewki kontaktowej moŝe np. odbywać się w postaci wydruku wykonywanego przez urządzenie, jak wydruk przedstawiony na rysunku. Jak wynika z przykładu, obok obiektywnych danych pomiarowych prezentowane są dane niezbędnej soczewki kontaktowej, na podstawie których z bazy danych została wybrana soczewka kontaktowa. W odniesieniu do wybranej soczewki kontaktowej prezentowane są dalsze informacje na temat dostępnych stopni zdolności skupiającej oraz na temat obliczonej średnicy soczewki kontaktowej.

9 /PE/13 EP ZastrzeŜenia patentowe 1. Sposób ustalania oraz wyboru soczewki kontaktowej za pomocą przyrządu oftalmologicznego do badania oka, utworzonego z keratometru oraz autorefraktometru, jak równieŝ środków do przetwarzana danych, przy czym ustalana jest zdolność skupiająca oka oraz topografia rogówki, przy czym uzyskiwane są dane refrakcji, opisujące refrakcję badanego oka, przy czym uzyskiwane są dane topograficzne, opisujące topografię rogówki oka, przy czym za pomocą uzyskanych danych, dotyczących refrakcji oraz topografii, obliczane są dane soczewki kontaktowej, a z bazy danych urządzenia wybierana jest przez urządzenie soczewka kontaktowa, znamienny tym, Ŝe dane pomiarowe średnicy rogówki są uzyskiwane za pomocą keratometru i wykorzystywane do wyboru soczewki kontaktowej. 2. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, Ŝe wykonywane jest porównanie obliczonych danych soczewki kontaktowej z zawartymi w bazie danych danymi soczewek kontaktowych. 3. Sposób według zastrz. 1 lub 2, znamienny tym, Ŝe wykonywana jest prezentacja danych pomiarowych, obliczonych danych soczewki kontaktowej oraz danych wybranej soczewki kontaktowej. 4. Sposób według jednego z powyŝszych zastrzeŝeń, znamienny tym, Ŝe wykonywanych jest wiele obliczeń w róŝnych trybach obliczeniowych. 5. Sposób według jednego z powyŝszych zastrzeŝeń, znamienny

10 9 tym, Ŝe w przypadku wyboru kaŝdorazowo uwzględniane są reguły dopasowywania soczewek kontaktowych. 6. Sposób według jednego z powyŝszych zastrzeŝeń, znamienny tym, Ŝe dane pomiarowe uzyskiwane są za pomocą pojedynczego pomiaru, wykonywanego przez urządzenie. 7. Sposób według jednego z powyŝszych zastrzeŝeń, znamienny tym, Ŝe uzyskiwane są dane pomiarowe promieni centralnych rogówki. 8. Sposób według zastrz. 7, znamienny tym, Ŝe uzyskiwane są dane pomiarowe rogówki, wykraczające poza zakres średnicy rogówki. 9. Sposób według jednego z powyŝszych zastrzeŝeń, znamienny tym, Ŝe ustalany jest stoŝek rogówki oraz uzyskiwane są jego dane pomiarowe. 10. Sposób według jednego z powyŝszych zastrzeŝeń, znamienny tym, Ŝe uzyskiwany jest obraz przekroju oka, a odpowiednie dane graficzne są wykorzystywane podczas obliczania. 11. Sposób według jednego z powyŝszych zastrzeŝeń, znamienny tym, Ŝe baza danych obejmuje dane soczewek kontaktowych oraz reguły dopasowywania soczewek kontaktowych róŝnych producentów soczewek kontaktowych. 12. Sposób według jednego z powyŝszych zastrzeŝeń, znamienny tym, Ŝe uwzględniane są dane materiału soczewek kontaktowych. 13. Sposób według jednego z powyŝszych zastrzeŝeń, znamienny tym, Ŝe prezentowane są informacje dotyczące dostępności proponowanej soczewki kontaktowej. 14. Sposób według jednego z powyŝszych zastrzeŝeń, znamienny tym, Ŝe baza danych porównywana jest z zewnętrzną w stosunku do urządzenia bazą danych.

11 Przyrząd oftalmologiczny do realizowania sposobu według jednego z powyŝszych zastrzeŝeń, znamienny tym, Ŝe keratometr, autorefraktometr oraz środki do przetwarzania danych są umieszczone we wspólnej obudowie przyrządu oftalmologicznego.

12 11

13 12 DOKUMENTY PRZYTOCZONE W OPISIE Lista przytoczonych przez Zgłaszającego dokumentów została zamieszczona wyłącznie do informacji czytelnika i nie stanowi części składowej europejskiego dokumentu patentowego. Została ona zestawiona z największą starannością; EUP nie ponosi jednakŝe Ŝadnej odpowiedzialności za ewentualne błędy lub braki. Literatura patentowa przytoczona w opisie