Płace od A do Z w 2018

Transkrypt

1 Monika Cieślak Płace od A do Z w 2018 Stan prawny: 15 stycznia 2018 r.

2 Wydawca: HR Services Monika Cieślak ul. Apartamentowa 5/ Warszawa Tel.: ISBN: Skład: Monika Cieślak (C) Monika Cieślak Wszystkie prawa zastrzeżone HR Services: Tworzenie i prowadzenie działów personalnych, wsparcie istniejących struktur Naliczanie wynagrodzeń i prowadzenie akt osobowych Outsourcing funkcji HR Testy kompetencyjne Doradztwo w zarządzaniu procesami HR Audyty HR, obejmujące twarde aspekty funkcjonowania działu kadr i płac Doradztwo w procesach rekrutacyjnych Tworzenie efektywnych systemów wynagradzania Administracyjna obsługa firm Oprogramowanie wspierające działy kadrowo-płacowe i ich współpracę z firmami naliczającymi płace Indywidualne konsultacje i coaching związany z tematyką kadrowo-płacową, prowadzony przez zespół ekspertów.

3 Wstęp Wiele kwestii w zakresie naliczania wynagrodzeń nie jest jednoznacznie uregulowanych w przepisach prawa pracy. Zagadnienia związane z naliczaniem składników wynagrodzenia tj: wynagrodzenie urlopowe czy chorobowe, opodatkowaniem świadczeń pracowniczych i wyceną świadczeń w naturze rodzą wiele pytań. Osoby odpowiedzialne za płace szukają wyjaśnienia swoich wątpliwości w fachowej prasie i podczas szkoleń. Autorka, trenerka specjalizująca się w kursach i szkoleniach z naliczania płac, przez wiele lat zbierała pytania zadawane przez uczestników szkoleń. Wiele z nich powtarzało się. Płace od A do Z w 2018 to publikacja która, zawiera najczęściej zadawane pytania i odpowiedzi, wzbogacone o przykładowe wyliczenia, przepisy prawne regulujące omawiane kwestie i wykaz najczęściej popełnianych błędów. Publikacja zawiera: szczegółowe omówienie prezentowanych zagadnień, pytania i odpowiedzi uwzględniające najnowsze orzecznictwo oraz pisma urzędowe, przykładowe wyliczenia ukazujące mechanizmy naliczania poszczególnych składników wynagrodzeń z umowy o pracę, zlecenia i innych. Książka przeznaczona jest zarówno dla osób rozpoczynających pracę w działach płacowych, jak i doświadczonych praktyków naliczania płac. Nie chcąc unikać tematów trudnych i kontrowersyjnych, autorka poruszyła zagadnienia, dla których nie ma jednoznacznych rozwiązań w systemie prawnym. W takich sytuacjach wskazano praktykowane rozwiązania, zaznaczając istniejące kontrowersje i wątpliwości. Wymaga podkreślenia, iż przedstawione rozwiązania są zalecane, aczkolwiek niniejsza pozycja nie jest źródłem prawa, dostarcza natomiast szeregu wskazówek na temat jego interpretacji. Jest ona źródłem wiedzy na temat praktykowanych i doradzanych przez autorkę rozwiązań problemów płacowych. Często w polskiej praktyce, bez zmiany przepisów prawnych, zmienia się stanowisko organów skarbowych czy ZUS. Przykładem mogą być zmieniające się interpretacje organów na temat opodatkowania imprez integracyjnych czy ubezpieczenia NNW w zagranicznej podróży służbowej na przestrzeni ostatnich lat czy praktyka kontroli umów o dzieło przez ZUS. W 2018 r. powstała kolejna wersja książki,,płace od A do Z ćwiczenia, która po przeczytaniu niniejszego podręcznika, ma służyć utrwaleniu materiału przedstawionego w publikacji,,płace od A do Z w Pozycja ta zawiera kilkaset zadań z zakresu naliczania wynagrodzeń wraz z rozwiązaniami.

4

5 Spis treści Wykaz skrótów Nowości, wskaźniki i stawki w 2018 r Wynagrodzenie minimalne w 2018 r Nowa wysokość minimalnej stawki godzinowej dla zleceniobiorców i samozatrudnionych Ubezpieczenia społeczne i zdrowotne w 2018 r Wysokość składek w 2018 r Składka na Fundusz Gwarantowanych Pracowniczych Wspólnik spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, a podleganie pracowniczym ubezpieczeniom społecznym Nowy niższy wiek emerytalny Orzeczenia i indywidualne interpretacje w sprawach ubezpieczeniowych Zasiłki Elektroniczne zwolnienia lekarskie (e-zla) Zasiłek opiekuńczy nowe druki Z-15A i Z-15B Potrącenia z zasiłków w 2017 r. i w 2018 r Najważniejsze wyroki i interpretacje w sprawach związanych z zasiłkami Czas pracy w 2018 r Nominalny czas pracy w 2018 r Podatki w 2018 r Nowe wzory deklaracji i informacji podatkowych Skala podatkowa, koszty i ulga podatkowa w 2018 r Nowe zasady wydawania indywidualnych interpretacji od 1 marca 2017 r Przychody uzyskane z realizacji praw z pochodnych instrumentów finansowych lub innych praw pochodnych przychód ze stosunku pracy Nowe zwolnienia podatkowe i nowe limity zwolnień podatkowych obowiązujące od 1 stycznia 2018 r Limity zwolnień podatkowych w 2017 i 2018 zestawienie porównawcze Oświadczenia podatkowe w nowym roku PIT-WZ Najważniejsze wyroki i interpretacje podatkowe Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych w 2018 r Wysokość odpisu na Fundusz w 2018 r Czy pracodawca musi brać pod uwagę dochody wszystkich członków rodziny rozdzielając świadczenia? - rewolucyjny wyrok SN Prawo pracy wybrane nowości Nowe zasady zatrudniania cudzoziemców Najważniejsze orzeczenia Kontrole PIP w 2018 r Prace legislacyjne w toku Obowiązki na przełomie roku 2017 i Kalendarz pracodawcy - płatnika w 2018 r Umowa o pracę Uwagi ogólne Technika naliczania wynagrodzenia pracownika Ustalanie wynagrodzenia za pracę i innych świadczeń związanych z pracą Regulamin Wynagradzania...119

6 4.1.1 Regulamin wynagradzania od 50 osób Zasada równości, zakaz dyskryminacji a zasada adekwatności Jakie są systemy wynagradzania? Jakie są składniki wynagradzania? Tajemnica wynagrodzeń Minimalne wynagrodzenie za pracę Termin, tryb i dokumentowanie wypłaty wynagrodzenia Konsekwencje niewypłacania wynagrodzenia przez pracodawcę Pasek płacowy czy informacja miesięczna? Zasady zaokrągleń Okres przechowywania dokumentacji płacowej i innej Obligatoryjne składniki wynagrodzenia pracownika Wynagrodzenie za pracę Wynagrodzenie za pracę pomniejszone Wynagrodzenie za czas choroby Zasiłek chorobowy Zasady ustalania kto jest płatnikiem zasiłku Okres wyczekiwania Choroba na przełomie roku kalendarzowego Okres zasiłkowy Wysokość zasiłku Zwolnienia lekarskie i inne dowody stanowiące podstawę wypłaty zasiłku Podstawa wymiaru zasiłku chorobowego pracownika Zasady wliczania zmiennych składników wynagrodzenia Uzupełnianie podstaw zasiłkowych Ponowne ustalenie prawa do zasiłku chorobowego Dodatkowe zatrudnienie Zmiana pracodawców Zmiana wymiaru czasu pracy Obniżenie zasiłku chorobowego o 25% Minimalna podstawa zasiłku Wynagrodzenie za pracę i choroba za ten sam dzień Urlopy związane z rodzicielstwem i świadczenia przysługujące rodzicom Zestawienie urlopów i świadczeń związanych z rodzicielstwem Zestawienie porównawcze zmian w Kodeksie Pracy, które weszły w życie 2 stycznia 2016 r Definicje pojęć na potrzeby działu ósmego KP Tryb, wymiar i nowe terminy składania wniosku o urlop Urlop macierzyński Dodatkowy urlop macierzyński uchylone przepisy Urlop rodzicielski wydłużenie o zlikwidowany dodatkowy urlop macierzyński Urlop ojcowski Zasiłek za urlopy: macierzyński i rodzicielski Zasiłek opiekuńczy Zasiłek wyrównawczy Wynagrodzenie za urlop Składniki wchodzące do podstawy wynagrodzenia urlopowego...262

7 5.8.2 Składniki, które nie wchodzą do podstawy wynagrodzenia urlopowego Premia uznaniowa w podstawie urlopowej Wyliczanie wynagrodzenia urlopowego Urlop na przełomie miesięcy Odwołanie z urlopu Ekwiwalent za urlop Przypadki zastosowania zasad obowiązujących przy ustalaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop Ustalanie wynagrodzenia za czas urlopu okolicznościowego Wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych Dodatek za pracę w porze nocnej Wynagrodzenie za dyżur Wynagrodzenia za czas przestoju Wynagrodzenia za pracę wykonaną wadliwie Dodatek wyrównawczy Odprawa rentowa lub emerytalna Odprawa pośmiertna Odprawa z tytułu rozwiązania umowy o pracę Odszkodowanie Potrącenia Potrącenia z wynagrodzenia za pracę i wynagrodzenia chorobowego Potrącenia obligatoryjne Maksymalna wysokość potrąceń Korespondencja z komornikiem Kwoty wolne od potrąceń Zbieg potrąceń zmiana przepisów od 8 września 2016 r Potrącenia fakultatywne Nadpłacone wynagrodzenie i potrącenia po ustaniu stosunku pracy Potrącenia z zasiłków Potrącenia z ZFŚS Potrącenia z umów cywilnoprawnych Fakultatywne składniki wynagrodzenia Nagroda czyli premia uznaniowa Premia uznaniowa w orzecznictwie Premia uznaniowa w podstawach Składniki fakultatywne, oskładkowanie i opodatkowanie porównanie Dwie listy płac w jednym miesiącu Pracownik zatrudniony w kilku zakładach pracy Składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym Zbieg tytułów do ubezpieczeń społecznych Zbiegi tytułów do ubezpieczeń zasady ogólne Umowa-zlecenie i umowa o pracę u jednego pracodawcy Umowa-zlecenie z innym podmiotem niż własny pracodawca Kilka umów zlecenia Umowa-zlecenie i przebywanie na urlopie wychowawczym Umowa-zlecenie i przebywanie na urlopie macierzyńskim...397

8 9.5 Istota terminu wypłaty wynagrodzenia z umowy zlecenia przy zbiegu tytułów do ubezpieczeń społecznych Umowa o dzieło zawarta z własnym pracownikiem Umowa-zlecenie/o dzieło zawarta ze studentem nie będącym pracownikiem zleceniodawcy Umowa zlecenia i prawo do emerytury lub renty Zgłoszenie zleceniobiorcy do ubezpieczeń społecznych i zdrowotnego od 1 stycznia 2016 r Formularze ZUS Ograniczenie obowiązków pracodawców Terminy wysyłania deklaracji, rozliczania i opłacania składek Jeden rachunek dla wpłat składek od 1 stycznia 2018 r Wydawanie pisemnych interpretacji Przychody zwolnione od składek Zwrot nadpłaty składek ZUS Świadczenia na rzecz pracowników Składka na ubezpieczenie zdrowotne Ubezpieczenie osób przebywających na urlopie wychowawczym i macierzyńskim Podstawa wymiaru składki osób pobierających zasiłek macierzyński Zaliczka na podatek dochodowy a podwyższenie kwoty zasiłku macierzyńskiego do wysokości świadczenia rodzicielskiego w przypadku gdy zasiłek macierzyński za część miesiąca jest wypłacany przez płatnika składek Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych Fundusz Pracy Zleceniodawcy zatrudniający wyłącznie zleceniobiorców nie płacą składek na FP Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych Zwolnienia z opłacania składek na FP i FGŚP Fundusz Emerytur Pomostowych PFRON Zaliczka na podatek dochodowy Obowiązki płatnika Przedmiot opodatkowania, dochód, źródła przychodów definicje Sposób obliczenia zaliczki na podatek dochodowy Skala podatkowa w 2018 r Zaliczka na podatek Koszty uzyskania przychodów Autorskie koszty uzyskania przychodów Koszty autorskie stan prawny od 1 stycznia 2018 r Koszty autorskie w okresie od r r Kwota zmniejszająca zaliczkę na podatek ulga podatkowa % podatek Zestawienie porównawcze sposobu naliczenia zaliczki dla różnych umów Interpretacje podatkowe Świadczenia na rzecz pracowników Zestawienie porównawcze przychodów wolnych od podatku i składek ZUS ZUS i PDOF a świadczenia ZFŚS...542

9 Wysokość odpisu na Fundusz w 2018 r Zmiana limitu zatrudnienia z 20 na 50 pracowników a oświadczenia o sytuacji życiowej Świadczenia z ZFŚS Jak określać sytuację życiową, rodzinną i materialną Zwolnienie do 1000 zł zasady ogólne Świadczenia pieniężne i przedpłacone karty płatnicze Świadczenia rzeczowe paczki, bilety, karnety, inne Kupony kulturalno-sportowe nie korzystają ze zwolnienia podatkowego Wycieczki i wypoczynek dorosłych Wypoczynek dzieci Zapomogi Pożyczki Imprezy firmowe Zawody sportowe, imprezy sportowe Świadczenia dla członków rodziny sfinansowane z ZFŚS Świadczenia dla emerytów i rencistów sfinansowane z ZFŚS Żłobek, przedszkole Opodatkowanie działalności socjalnej pracodawców nie tworzących ZFŚS Narzędzia pracy Komputer Samochód służbowy Transport Parking służbowy Ryczałt samochodowy Ubiór służbowy Internet Świadczenia dla telepracowników Inne świadczenia Nagroda jubileuszowa Nagrody rzeczowe, prezenty, kwiaty Odprawa emerytalna, odprawa rentowa Odprawy, odszkodowania i rekompensaty wypłacane pracownikom z tytułu wygaśnięcia lub rozwiązania stosunku pracy Odszkodowania wynikające z zakazu konkurencji Bezpieczeństwo i Higiena Pracy Posiłki, diety Odszkodowanie za utratę lub uszkodzenie w związku z wypadkiem przy pracy przedmiotów osobistego użytku oraz przedmiotów niezbędnych do wykonywania pracy Odprawy pośmiertne i zasiłki pogrzebowe Szkolenia, studia podyplomowe Dodatek uzupełniający 80% zasiłek Składniki wynagrodzenia, do których pracownik ma prawo w okresie absencji chorobowej Pożyczka Usługi medyczne, szczepienia i opieka medyczna Ubezpieczenie na życie Śmierć pracownika...669

10 Przeniesienie służbowe Ugoda sądowa Odsetki od nieterminowej wypłaty Wynajem mieszkania Świadczenia dla osób przebywających na urlopie wychowawczym i macierzyńskim Zwrot byłemu pracownikowi kosztów szkolenia Nagrody, inne Podróże służbowe Podróże służbowe uwagi ogólne Rozporządzenie o podróżach służbowych Podróże służbowe przepisy wspólne Podróż krajowa Podróż zagraniczna Czas pracy a podróż służbowa Pracownik oddelegowany Podróż służbowa a oddelegowanie Delegacja służbowa a oddelegowanie do pracy za granicą różnice i konsekwencje w zakresie opodatkowania i oskładkowania Oddelegowanie Ustalanie podstawy wymiaru składek pracowników delegowanych według zasad obowiązujących od r Opodatkowanie Przykładowa lista płac pracownika oddelegowanego Interpretacje podatkowe dotyczące pracowników oddelegowanych Umowa zlecenia i umowa o dzieło Umowy cywilnoprawne uwagi ogólne Kiedy zastosować umowę zlecenia a kiedy umowę o dzieło? Najnowsze orzecznictwo SN Przykłady prac (umowa o pracę, umowa zlecenia, umowa o dzieło, samozatrudnienie) Minimalna stawka godzinowa dla zleceniobiorców i samozatrudnionych Technika naliczania zapłaty z umowy zlecenia Technika naliczania zapłaty z umowy o dzieło Opodatkowanie ryczałtowe umów zlecenia i umowy o dzieło Składki na ubezpieczenia społeczne Zbieg tytułów do ubezpieczeń społecznych od 1 stycznia 2016 r Składka na ubezpieczenie zdrowotne Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych Zaliczka na podatek dochodowy Podróż służbowa zleceniobiorcy Kontrakt menedżerski Kontrakt menedżerski Technika naliczania zapłaty z kontraktu menedżerskiego Umowa o praktykę absolwencką Umowa o praktykę absolwencką Technika naliczania zapłaty z umowy o praktykę absolwencką Wynagrodzenie członka zarządu...852

11 17.1 Członek zarządu - regulacje Technika naliczania wynagrodzenia dla członka zarządu Wynagrodzenie członka rady nadzorczej Rada Nadzorcza Technika naliczania wynagrodzenia dla członka rady nadzorczej Błędy w naliczaniu płac i inne problemy Kontrole Korekty listy płac Zapłata składek ZUS za byłego pracownika Korekty listy płac w związku z oskładkowaniem świadczeń z ZFŚS Formularze podatkowe Zasady wysyłania deklaracji i informacji podatkowych Zasady identyfikacji podatkowej Informacje i deklaracje podatkowe...889