Nowokeynesowski model gospodarki

Transkrypt

1 M.Brzoza-Brzezina Poliyka pieniężna: Neokeynesowski model gospodarki Nowokeynesowski model gospodarki Model nowokeynesowski (laa 90. XX w.) jes obecnie najprosszym, sandardowym narzędziem analizy procesów makroekonomicznych w średnim okresie (częsoliwość cykliczna), w ym skuków poliyki pieniężnej (np. Woodford 2003, Walsh 2003). Łączy nur realnego cyklu koniunkuralnego (RBC) i keynesowski. 1. RBC (laa 80. XX w.): mikropodsawy - dynamiczna opymalizacja problemu konsumena i producena + racjonalne oczekiwania. Modele spójne wewnęrznie, ale nie porafiące prawidłowo odwzorować cyklicznych cech gospodarki (np. poliyka pieniężna nie wpływa nawe w krókim okresie na produkcję). 2. Ekonomia keynesowska: szywności. Nominalne szywności sanowiły kwinesencję modeli keynesowskich od la 30. XX w. (IS-LM), ale kryykowano w nich brak mikropodsaw (zw. kryyka Lucasa). 1

2 M.Brzoza-Brzezina Poliyka pieniężna: Neokeynesowski model gospodarki Konsumen maksymalizuje użyeczność U: U E 1 1 c n 0 ( ) przy ograniczeniu budżeowym: p c b w n ( 1 i 1) b 1 d gdzie o czynnik dyskonujący, c o konsumpcja, n o nakład pracy, p o poziom cen, b o zasób obligacji, i o nominalna sopa procenowa, w o płaca a d o zyski przedsiębiorsw. Konsumen wybiera c, n i b. Producen maksymalizuje zysk: d p y w n Przy funkcji produkcji: y a n gdzie y o produkcja (równa konsumpcji), zaś a o produkywność oraz usala opymalną cenę. W modelach NK zakłada się, że producenci podlegają szywnościom (nie mogą zmieniać cen w każdym okresie). To założenie generuje brak neuralności poliyki pieniężnej w krókim okresie. 2

3 M.Brzoza-Brzezina Poliyka pieniężna: Neokeynesowski model gospodarki Rozwiązanie problemu producena prowadzi do orzymania krzywej Phillipsa: (1) E 1 x 1, gdzie x * y y o luka popyowa. Krzywa Phillipsa mówi nam, że inflacja wzrośnie gdy rośnie przyszła, oczekiwana inflacja, lub gdy produkcja przekracza produkcję poencjalną. (1 )(1 ) ( ) Rozwiązanie problemu konsumena prowadzi do orzymania krzywej IS: 1 (2) x E x 1 ( i E 1) 2, Krzywa IS mówi nam, że produkcja przekracza poencjał, gdy przyszła, oczekiwana produkcja przekracza poencjał, lub gdy spada realna sopa procenowa. Model domyka bank cenralny, o kórym zakłada się, że prowadzi poliykę pieniężną w oparciu o zw. regułę Taylora: (3) i * ( ) xx 3, * gdzie o cel inflacyjny banku cenralnego. 3

4 M.Brzoza-Brzezina Poliyka pieniężna: Neokeynesowski model gospodarki Reguła Taylora mówi, że bank cenralny zmienia sopy procenowe gdy: - inflacja odbiega od celu, - produkcja odbiega od poencjału. Zasada Taylora: sabilność modelu gwaranuje 1. Dlaczego? Jeśli zasada Taylora nie jes spełniona, o wzros inflacji o 1 pk. proc. powoduje wzros nominalnych sóp procenowych o mniej niż 1 pk. proc. W efekcie realna sopa spada, co dalej napędza inflację. Zaley modelu nowokeynesowskiego: 1. Wielka prosoa (3 zmienne, 3 równania), 2. Odporność na kryykę Lucasa, 3. Wewnęrzna spójność, 4. Inerpreowalność paramerów, 5. Możliwość prowadzenia analizy opymalnej poliyki. Wady modelu nowokeynesowskiego: 1. Wielka prosoa (np. brak rynków finansowych), 2. Nie do końca realisyczne założenia. 4

5 M.Brzoza-Brzezina Poliyka pieniężna: Neokeynesowski model gospodarki Co można robić z modelem NK (i modelami pokrewnymi)? 1. Symulacje reakcji gospodarki na różne wsrząsy Kalibracja (esymacja) modelu pozwala dokonać symulacji reakcji gospodarki na wsrząsy. Przykład (model NK z dodakową inercją): 5

6 M.Brzoza-Brzezina Poliyka pieniężna: Neokeynesowski model gospodarki 2. Prognozowanie Przykłady: modele NAWM w EBC (Chrisoffel i in. 2008), RAMZES w Riksbanku (Adolfson i in. 2007), SOE.PL w NBP (Grabek i in 2011). 3. Analizy hisoryczne Przykład: Kollmann i in "Wha Drives he German Curren Accoun?And How Does I Affec Oher EU Member Saes?" 6

7 M.Brzoza-Brzezina Poliyka pieniężna: Neokeynesowski model gospodarki 4. Symulacje konrfakyczne Przykład: Brzoza-Brzezina i Makarski (2010). Symulacja rozwoju polskiej gospodarki bez zaburzeń finansowych (3q2008-2q2009) 7

8 M.Brzoza-Brzezina Poliyka pieniężna: Neokeynesowski model gospodarki 5. Opymalna poliyka pieniężna Przykład: Brzoza-Brzezina, Jacquino, Kolasa (2010). Opymalna poliyka pieniężna w obliczu wejścia Polski do srefy euro (zwalczanie niesabilnego boomu) 8

9 M.Brzoza-Brzezina Poliyka pieniężna: Neokeynesowski model gospodarki Model symulacyjny EBC Gospodarka funkcjonuje na podsawie równań (zbliżonych do) (1) i (2). Reguła poliyki pieniężnej zasąpiona zosaje decyzją gracza. Wsrząsy (podażowe i popyowe) nieusannie wyrącają gospodarkę z równowagi. Zadaniem gracza (bankiera cenralnego) jes serowanie sopą procenową sabilizujące gospodarkę (prowadzenie opymalnej poliyki pieniężnej). Model dosępny jes na sronie hp:// 9