Modelowanie polityki pieni»nej

Transkrypt

1 Szkoªa Gªówna Handlowa

2 Rozkªad jazdy 1 Wprowadzenie 2 Model nowokeynesowski 3 Zastosowania modelu NK 4 Model symulacyjny 5 Podsumowanie

3 Na co bankom centralnym modele? Zorientowana na przyszªo± polityka pieni»na wymaga prognozowania Symulacje pozwalaj oceni skutki ró»nych wydarze«zewn trznych (np. zmiany podatkowe, Brexit) Badania z wykorzystaniem modeli pozwalaj : wyja±ni przeszªo± zaprojektowa nowe instrumenty/ polityki (np. makroostro»no±ciow ) wybra optymalny sposób prowadzenia polityki pieni»nej Do tego potrzebne s modele Modele s te» wykorzystywane do badan akademickich

4 Ró»ne typy modeli do prognoz/ symulacji makroekonomicznych Modele szeregów czasowych (np. ARIMA, VAR, VECM) krótkookresowe prognozy nielicznych zmiennych (np. PKB, inacji) Modele póªstrukturalne (np. NECMOD NBP) ±redniookresowe prognozy wielu zmiennych (np. NECMOD ok. 60) symulacje dla wielu zmiennych Modele strukturalne (DSGE) ±redniookresowe prognozy zmiennych (np. SOE PL ok. 10) symulacje zmiennych optymalna polityka Ten wykªad jest o najprostszym z tych ostatnich - modelu nowokeynesowskim

5 Model NK - historia Model nowokeynesowski (lata 90. XX w.) standardowe narz dzie analizy procesów makroekonomicznych w ±rednim okresie (cz stotliwo± cykliczna), w tym skutków polityki pieni»nej Literatura: Woodford 2003, Walsh 2007, Gali 2010 Š czy nurt realnego cyklu koniunkturalnego (RBC) i keynesowski.

6 Real business cycle (RBC) Modele RBC powstaªy w latach 80. XX w. jako odpowied¹ na tzw. Krytyk Lucasa Wyprowadzone z mikropodstaw - dynamiczna optymalizacja problemu konsumenta i producenta + racjonalne oczekiwania. Modele spójne wewn trznie ale nie potra ce prawidªowo odwzorowa cyklicznych cech gospodarki (np. polityka pieni»na nie wpªywa nawet w krótkim okresie na produkcj ).

7 Modele keynesowskie Ekonomia keynesowska: sztywno±ci. Nominalne sztywno±ci stanowiªy kwintesencj modeli keynesowskich od lat 30. XX w. (IS-LM), ale krytykowano w nich brak mikropodstaw (Krytyka Lucasa).

8 Modele nowokeynesowskie Š cz modele RBC i keynesowskie Z RBC czerpi optymalizacj mikroekonomiczn i racjonalne oczekiwania Z modeli keynesowskich czerpi sztywno±ci nominalne

9 Rozkªad jazdy 1 Wprowadzenie 2 Model nowokeynesowski 3 Zastosowania modelu NK 4 Model symulacyjny 5 Podsumowanie

10 Problem konsumenta Reprezetatywny konsument maksymalizuje swój dobrobyt ( ) max U 0 = E 0 β t ct 1 σ 1 σ n1+ϕ t 1 + ϕ i=0 przy ograniczeniu bud»etowym P t c t + B t = W t + (1 + i t 1 )B t 1 + D t gdzie β to czynnik dyskontuj cy, c t to konsumpcja, n t to nakªad pracy, P t to poziom cen, B t to zasób obligacji, i t to nominalna stopa procentowa, W t to pªaca a D t to zyski przedsi biorstw. Konsument wybiera c t, n t i B t.

11 Problem konsumenta - rozwi zanie Po wielu»mudnych przeksztaªceniach objawia si rozwi zanie - krzywa IS x t = E t x t+1 1 σ (i t E t π t+1 ) + ε d,t (1) gdzie x t y t yt to luka popytowa, π t to inacja a ε d,t to zaburzenie (szok) popytowy. Krzywa IS mówi nam,»e produkcja przekracza potencjaª, gdy przyszªa, oczekiwana produkcja przekracza potencjaª, lub gdy spada realna stopa procentowa.

12 Problem producenta Producent minimalizuje koszt produkcji min Q t = W t n t przy danej funkcji produkcji a nast pnie ustala optymaln cen, bior c pod uwag funkcj popytu na produkowane dobro oraz sztywno±ci cenowe. Po wielu jeszcze»mudniejszych przeksztaªceniach objawia si rozwi zanie - krzywa Phillipsa π t = βe t π t+1 + κx t + ε s,t (2) gdzie ε s,t to zaburzenie (szok) poda»owy. Krzywa Phillipsa mówi nam,»e inacja wzro±nie gdy ro±nie przyszªa, oczekiwana inacja, lub gdy produkcja przekracza produkcj potencjaln.

13 Bank centralny Ustala stop procentow na podstawie reguªy Taylora i t = i + δ π (π t π ) + δ x x t + ε m,t (3) gdzie ε m,t to zaburzenie (szok) monetarne. Reguªa Taylora mówi,»e stopa bankego centralnego odchyla si od naturalnej stopy procentowej i r + π gdy: inacja odbiega od celu lub produkcja odbiega od potencjaªu.

14 O Regule Taylora John Taylor (1993) publikuje artykuª w którym pokazuje,»e prosta reguªa dobrze opisuje zachowanie Rezerwy Federalnej i t = (π t 2) + 0.5x t Okazuje si,»e podobna reguªa sprawdza si te» w wielu innych krajach

15 I o Zasadzie Taylora Zasada Taylora (nie myli z Reguª ): Stabilno± modelu gwarantuje δ π > 1. Dlaczego? Je±li zasada Taylora nie jest speªniona, to wzrost inacji o 1 pkt. proc. powoduje wzrost nominalnych stóp procentowych o mniej ni» 1 pkt. proc. W efekcie realna stopa spada, co dalej nap dza inacj

16 Zasada Taylora w praktyce Czy Zasada Taylora jest speªniona w praktyce? Wi kszo± bada«pokazuje,»e w dªugim okresie owszem. Ale zdarza si,»e przez dªu»szy czas bank centralny za sªabo reaguje na inacj Taylor (1999) szacowaª wspóªczynniki reguªy w USA w poddokresach

17 Zasada Taylora w praktyce c.d. Zdaniem Taylora (1999) niespeªnienie ZT doprowadziªo do mocnego wzrostu inacji w latach 70. XX w.

18 A wracaj c do modelu Mamy kompletny model: 3 równania i 3 zmienne Zalety modelu nowokeynesowskiego: Wielka prostota (3 zmienne, 3 równania), Odporno± na krytyk Lucasa, Wewn trzna spójno±, Interpretowalno± zmiennych, parametrów i szoków, Mo»liwo± prowadzenia analizy optymalnej polityki. Wady modelu nowokeynesowskiego: Wielka prostota (np. brak rynków nansowych), Nie do ko«ca realistyczne zaªo»enia.

19 Rozkªad jazdy 1 Wprowadzenie 2 Model nowokeynesowski 3 Zastosowania modelu NK 4 Model symulacyjny 5 Podsumowanie

20 Zastosowania modelu NK (i innych podobnych) Symulacja reakcji gospodarki na ró»ne zaburzenia Prognozowanie Symulacje kontrfaktyczne Analizy historyczne Optymalna polityka

21 Symulacja reakcji gospodarki (szok popytowy)

22 Symulacja reakcji gospodarki (szok poda»owy)

23 Symulacja reakcji gospodarki (szok monetarny)

24 Prognozowanie Przykªady: modele NAWM w EBC (Christoel i in. 2008), RAMZES w Riksbanku (Adolfson i in. 2007), SOE.PL w NBP (Grabek i in 2011).

25 Symulacje kontrfaktyczne Przykªad: Brzoza-Brzezina i Makarski (2010). Symulacja rozwoju polskiej gospodarki bez zaburze«nansowych (3q2008-2q2009)

26 Analizy historyczne Przykªad: Kollmann i in "What Drives the German Current Account?And How Does It Aect Other EU Member States?"

27 Optymalna polityka Przykªad: Brzoza-Brzezina, Jacquinot, Kolasa (2010). Optymalna polityka pieni»na w obliczu wej±cia Polski do strefy euro (zwalczanie niestabilnego boomu)

28 Rozkªad jazdy 1 Wprowadzenie 2 Model nowokeynesowski 3 Zastosowania modelu NK 4 Model symulacyjny 5 Podsumowanie

29 Model symulacyjny EBC Gospodarka funkcjonuje na podstawie równa«(zbli»onych do) (1) i (2). Reguªa polityki pieni»nej zast piona zostaje decyzj gracza. Wstrz sy (poda»owe i popytowe) nieustannie wytr caj gospodark z równowagi. Zadaniem gracza (bankiera centralnego) jest sterowanie stop procentow stabilizuj ce gospodark (prowadzenie optymalnej polityki pieni»nej). Model dost pny jest na stronie

30 Rozkªad jazdy 1 Wprowadzenie 2 Model nowokeynesowski 3 Zastosowania modelu NK 4 Model symulacyjny 5 Podsumowanie

31 Podsumowanie Modele ekonomiczne pozwalaj prowadzi analizy i badania bez konieczno±ci prowadzenia eksperymentów na»ywej gospodarce Do bada«z zakresu polityki pieni»nej najpopularniejsze obecnie s modele nowokeynesowskie Stosowane w ±wiecie akademickim i w bankach centralnych Pozwalaj prognozowa, symulowa, bada optymalno± polityki Zawieraj Reguª Taylora i speªniaj Zasad Taylora