Bez podpisu.: Dni Ziemi Suskiej MS Ziemia Suska. 2012, nr 6/2012, s. 1/2.

Transkrypt

1 Ziemia Suska 6/2012 Spis treści: Bez podpisu.: Dni Ziemi Suskiej MS Ziemia Suska. 2012, nr 6/2012, s. 1/2. Redakcja.: Sądownictwo wraz z Biała Damą i torturami w tle. MS Ziemia Suska. 2012, nr 6/2012, s. 1/11. ER.: Miasto otwarte na świat. MS Ziemia Suska. 2012, nr 6/2012, s. 1/12. Bez podpisu.: Informacja z działalności Burmistrza Miasta Sucha Beskidzka. MS Ziemia Suska. 2012, nr 6/2012, s. 3/4. ER.: XIX Sesja Rady Miejskiej w Suchej Beskidzkiej. MS Ziemia Suska. 2012, nr 6/2012, s. 5/6. Bez podpisu.: Uchwały. MS Ziemia Suska. 2012, nr 6/2012, s. 6. ER.: Nowe chodniki i miejsca parkingowe na os. Beskidzkim. MS Ziemia Suska. 2012, nr 6/2012, s. 7. ER.: Rozbudowa kanalizacji przy ul. Zasypnica. MS Ziemia Suska. 2012, nr 6/2012, s. 7. ER.: Będzie obwodnica kolejowa. MS Ziemia Suska. 2012, nr 6/2012, s. 8. ER.: Nowy plac zabaw w Suchej Beskidzkiej. MS Ziemia Suska. 2012, nr 6/2012, s. 9. ER.: Nagroda sportowa Burmistrza Miasta dla Tomasz Jopka. MS Ziemia Suska. 2012, nr 6/2012, s. 9. Woźniak B.: Wystawa z Suskim Dukatem. MS Ziemia Suska. 2012, nr 6/2012, s. 10. ER.: Tu się nie pali!. MS Ziemia Suska. 2012, nr 6/2012, s. 12. ER.: Uwaga szkodniki na drzewach. MS Ziemia Suska. 2012, nr 6/2012, s.13. ER.: Zadbaj o utrzymanie przepustów na swojej posesji. MS Ziemia Suska. 2012, nr 6/2012, s. 13. Bez podpisu.: Kapitał ludzki. MS Ziemia Suska. 2012, nr 6/2012, s. 14. Bez podpisu.: Kronika Straży Miejskiej. MS Ziemia Suska. 2012, nr 6/2012, s. 14. Kubasiak A.: Ku czci patrona mali i duzi wzruszali piosenką i wierszem. MS Ziemia Suska. 2012, nr 6/2012, s. 15. Hojda A., Gołuszka A.: Warto być dobrym. MS Ziemia Suska. 2012, nr 6/2012, s. 16. Trzop A., Jurkiewicz M.: Dzień Rodzica w Miejskiej Świetlicy Profilaktycznej. MS Ziemia Suska. 2012, nr 6/2012, s. 16. Pająk B.: Korzystna integracja. MS Ziemia Suska. 2012, nr 6/2012, s. 17.

2 Fabin J.: Z dyplomami Wyższej Szkoły Turystyki i Ekologii w przyszłość. MS Ziemia Suska. 2012, nr 6/2012, s. 18/19. Wajdzik A.: Dzień Rodziny w przedszkolu niepublicznym Bajkowe Ranczo w Suchej Beskidzkiej. MS Ziemia Suska. 2012, nr 6/2012, s. 19. Bez podpisu.: Historia Sztuki w bibliotece. Konkurs fotograficzny. Nowości w Oddziale dla Dzieci i Młodzieży. Perełka z lamusa. Bestseller sprzed lat. Oddział dla Dorosłych poleca. MS Ziemia Suska. 2012, nr 6/2012, s. 21. Bez podpisu.: TOP 10, czyli najchętniej wypożyczane książki w Oddziale dla Dorosłych. MS Ziemia Suska. 2012, nr 6/2012, s. 21. Bez podpisu.: Godziny otwarcia Biblioteki Suskiej. MS Ziemia Suska. 2012, nr 6/2012, s. 21. Cholewka A.: Ogródkowe porady. MS Ziemia Suska. 2012, nr 6/2012, s. 22. Bez podpisu.: Wykaz Nieruchomości gminnej położonej w Suchej Beskidzkiej przeznaczonych do dzierżawy. MS Ziemia Suska. 2012, nr 6/2012, s. 22. Bez podpisu.: Wykaz nieruchomości gminnych położonych w Suchej Beskidzkiej przeznaczonych do sprzedaży. MS Ziemia Suska. 2012, nr 6/2012, s. 22. Michulec P.: Suscy karatecy na podium w Radomiu. MS Ziemia Suska. 2012, nr 6/2012, s. 23. BZ.: Nasi szczypiorniści w Wojewódzkim Finale Gimnazjady. MS Ziemia Suska. 2012, nr 6/2012, s. 23. Krzyśków M.:Sezon 2011/2012 oczami Jacka Kudzi. MS Ziemia Suska. 2012, nr 6/2012, s. 24. Fundacja Dla Ciebie Dla Mnie Dla Nas.: Ogłoszenie wyników zbiórki publicznej. MS Ziemia Suska. 2012, nr 6/2012, s. 24. KK.: Paintball świetna rozrywka i sport dla każdego. MS Ziemia Suska. 2012, nr 6/2012, s. 25. KK.: Finał Alps puchar dla Los Asfaltos. MS Ziemia Suska. 2012, nr 6/2012, s. 26. Redakcja.: Ziemia Suska. MS Ziemia Suska. 2012, nr 6/2012, s. 26. Bez podpisu.: Pieniądz jako dzieło sztuki. MS Ziemia Suska. 2012, nr 6/2012, s. 27. Sużyw.: Salon wina i kawy. MS Ziemia Suska. 2012, nr 6/2012, s. 28.

3 str. 2 Dni Ziemi Suskiej 2012 str. 8 Będzie obwodnica kolejowa! str. 11 Sądownictwo z Białą Damą i torturami w tle str. 12 Miasto otwarte na świat str. 10 Pieniądz jako dzieło sztuki edycja Dukata Suskiego 6 / czerwiec / 2012 (191) cena 2 zł ISSN X Nr Rejestru 169 Rok XVIII Panorama Suchej Beskidzkiej fot. Krzysztof Świtek

4

5 WIADOMOŚCI Z RATUSZA INFORMACJA z działalności Burmistrza Miasta Sucha Beskidzka w okresie międzysesyjnym od 27 kwietnia do 30 maja 2012 r. 6/2012 Burmistrz Miasta zarządzeniami z dnia 27 i 30 kwietnia oraz 15, 17, i 21 maja, dokonał zmian w uchwale budżetowej gminy oraz w planie finansowym budżetu gminy Sucha Beskidzka na 2012 r. polegających na wprowadzeniu zmian w planach jednostek oraz dotacji. Plan dochodów po zmianach wyniósł ,64 zł Plan wydatków po zmianach wyniósł ,16 zł W dniach od 30 kwietnia do 7 maja 2012 roku w ramach Suskiej Majówki 2012 odbyły się pokazy i zawody sportowe w dziewięciu dyscyplinach sportowych. Ponadto zorganizowano konkurs historyczno-geograficzny Ocalić od zapomnienia, XXVII Festiwal Teatrów Dzieci i Młodzieży BAJDU- REK, wernisaż wystawy środowiskowej, koncert zespołów młodzieżowych a także pokaz ratownictwa medycznego. Tradycyjne na placu obok zamku suskiego miały miejsce wystawy i targi ogrodnicze. Zamówienie publiczne na wykonanie I etapu remontu drogi do os. Nowy Świat prowadzone było w trybie przetargu nieograniczonego. Termin składania ofert upłynął w dniu 7 maja 2012 r.; wpłynęła 1 oferta, złożona przez Przedsiębiorstwo robót Drogowo-Mostowych z Wadowic. Cena oferty wynosiła ,88 zł brutto. W dniu 9 maja 2012 r. w wyniku rozstrzygnięcia postępowania oferta ww. wykonawcy została uznana za korzystną. Umowa w sprawie zamówienia publicznego została zawarta w dniu 10 maja 2012 r. Zamówienie jest w całości finansowane z dotacji na usuwanie skutków klęsk żywiołowych przyznanej przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych. Termin zakończenia inwestycji upływa z dniem 31 lipca 2012 r. W dniu 4 maja 2012 r. odbyły się obchody Dnia Strażaka zorganizowane przez Ochotniczą Straż Pożarną Sucha Beskidzka Miasto oraz Sucha Beskidzka Błądzonka. Uroczystość rozpoczęła Msza Święta odprawiona w intencji strażaków oraz ich rodzin. Po mszy odbył się uroczysty apel połączony z wręczeniem medali i odznaczeń. Studenci Wyższej Szkoły Turystyki i Ekologii w dniu 12 maja 2012 roku po raz czwarty zorganizowali w naszym mieście Juwenalia. Na dziedzińcu suskiego zamku symboliczny klucze do bram miast na jeden dzień przekazał studentom Burmistrz Miasta. Główne atrakcje (konkursy, występy zespołów) miały miejsce na dziedzińcu zamku suskiego. W dniu 15 maja 2012 r zostało zawarte porozumienie pomiędzy Powiatem Suskim a Gminą Sucha Beskidzka w sprawie przejęcia w czasowy zarząd dróg powiatowych - ul. Zamkową oraz ul Juliusza hr. Tarnowskiego. Gmina Sucha Beskidzka będzie zarządzać tymi drogami od maja do 30 września 2012 roku tj. w czasie prowadzonych robót remontowych, biorąc na siebie obowiązki inwestora. Porozumienie zawiera zasady współpracy przy realizacji inwestycji, w tym udziały finansowe oraz sposób rozliczenia zadania. Udział Powiatu Suskiego wynosi 75% wartości inwestycji, tj. do zł, natomiast pozostała kwota w wysokości zł stanowi wkład finansowy Gminy Sucha Beskidzka. Całkowity koszt robót drogowych wraz z kanalizacją deszczową winien zamknąć się kwotą ok zł. Przejęcie obu tych ulic przez Gminę Sucha Beskidzka w czasowy zarząd dało możliwość przyspieszenia prac remontowych, które były konieczne, ze względu na pogarszający się stan nawierzchni. Zamówienie publiczne na wykonanie remontu ul. Zamkowej oraz ul. Juliusza hr. Tarnowskiego prowadzone było w trybie przetargu nieograniczonego. Termin składania ofert upłynął w dniu 14 maja 2012 r.; wpłynęło 5 ofert. Cena najtańszej oferty wynosiła ,85 zł brutto. Cena najdroższej: ,54 zł brutto. Wybrano ofertę Przedsiębiorstwa Budowlano-Drogowo-Mostowego DROG-BUD Franciszek Fryc ze Spytkowic. Cena wybranej oferty: ,85 zł brutto. Umowa z wykonawcą została zawarta w dniu 16 maja 2012 r. Termin wykonania inwestycji upływa z dniem 20 czerwca 2012 r czyli jeszcze przed Dniami Ziemi Suskiej. Jednocześnie na zlecenie Gminy, Zakład Komunalny prowadzi roboty związane z udrażnianiem i przebudową fragmentów kanalizacji deszczowej na ww. ulicach. Złożony przez Burmistrza Miasta wniosek do Agencji Wykonawczej ds. Edukacji, Kultury i Sektora Audiowizualnego Komisji Europejskiej w ramach programu Europa dla Obywateli o dofinansowanie zadania pn. Różne kultury jedna Europa otrzymał wsparcie w wysokości 7000 euro. Projekt realizowany będzie w dniach czerwca 2012 r. w trakcie Dni Ziemi Suskiej. Celem przedsięwzięcia jest stworzenie warunków do wspólnego spotkania przedstawicieli mieszkańców zaprzyjaźnionych miast: Suchej Beskidzkiej, Jaszbereny, Ceriale i Fromborka oraz dyskusja na temat dalszej współpracy i wymiany doświadczeń. W trakcie wizyty odbędą się m.in. dwa spotkania panelowe w dotyczące tematów Wykluczenie społeczne i starzenie się społeczeństwa oraz Współpraca międzypokoleniowa na płaszczyźnie kulturalnej. Zamówienie publiczne na wykonanie kanalizacji sanitarnej na os. Garce prowadzone jest w trybie przetargu nieograniczonego. Termin składania ofert upłynął w dniu 15 maja 2012 r.; wpłynęły 3 oferty. Cena najtańszej oferty wynosiła ,25 zł brutto, cena najdroższej ,50 zł brutto. Obecnie trwa analiza złożonych ofert. Zgodnie ze Specyfikacją Istotnych Warunków Zamówienia termin wykonania zadania upływa z dniem 31 sierpnia 2012 roku. Zamówienie publiczne na wykonanie remontu drogi do os. Błachuty prowadzone jest w trybie przetargu nieograniczonego. Termin składania ofert upłynął w dniu 15 maja 2012 r.; wpłynęły 2 oferty. Cena najtańszej oferty wynosiła ,27 zł brutto. Cena najdroższej: ,91 zł brutto. Obecnie trwa analiza złożonych ofert. Zgodnie ze Specyfikacją Istotnych Warunków Zamówienia termin realizacji zadania upływa z dniem 31 sierpnia 2012 r. Zespół Szkół im. Jana Pawła II był w dniu 18 maja br. gospodarzem Międzyszkolnego Festiwalu Piosenki Religijnej i Konkursu Recytatorskiego im. Jana Pawła II. W konkursie, który odbył się już po raz szósty, wzięło udział 280 uczniów z czternastu szkół powiatu suskiego. Zwycięzcom i wyróżnionym zostały wręczone nagrody ufundowane przez Burmistrza Miasta oraz licznych sponsorów festiwalu. Na prośbę Wójta Gminy Ślemień, w dniu 21 maja 2012 r. w Urzędzie Miejskim odbyło się spotkanie z Burmistrzem Miasta, podczas którego omówiony został temat drewnianego, zabytkowego spichlerza znajdującego się przy ul. Sumerówka. Wójt poinformował, że w 2011 roku rozpoczęła się budowa Parku Etnograficznego Ziemi Żywieckiej w Ślemieniu, który ma służyć zachowaniu i ochronie drewnianych 3

6 6/2012 WIADOMOŚCI Z RATUSZA obiektów budownictwa regionalnego. Również nasz spichlerz został ujęty w planach parku etnograficznego i zlokalizowany byłby w tzw. sektorze plebańskim. Wójt Ślemienia zwrócił się z prośbą o wyrażenie pozytywnej opinii i zgody na zmianę lokalizacji deklarując, że spichlerz zostanie gruntownie odrestaurowany i odpowiednio opisany. Konserwator Zabytków w Krakowie pozytywnie zaopiniował przeniesienie obiektu do Ślemienia. Biorąc pod uwagę stanowisko wyrażone przez Radę Miasta w sprawie ww. spichlerza na sesji w dniu 5 października 2011 r. Burmistrz Miasta Sucha Beskidzka nie będzie wnosił sprzeciwu do zmiany lokalizacji, ani nie skorzysta z przysługującego Gminie Sucha Beskidzka prawa pierwokupu zabytkowego obiektu. Zamówienie publiczne na wykonanie montażu podnośnika hydraulicznego dla osób niepełnosprawnych w budynku Zespołu Szkół im. Jana Pawła II prowadzone było w trybie przetargu nieograniczonego. Termin składania ofert upłynął w dniu 17 maja 2012 r.; wpłynęła 1 oferta. Cena złożonej oferty wynosiła ,12 zł brutto. W dniu 18 maja 2012 r. postępowanie zostało unieważnione na podstawie art. 93 ust. 1 pkt 4 ustawy Prawo zamówień publicznych cena złożonej oferty przewyższała kwotę, którą zamawiający zamierza przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia. Drugi przetarg nieograniczony na realizację ww. inwestycji został ogłoszony w dniu 22 maja 2012 r. Termin składania ofert upływa w dniu 6 czerwca 2012 r. Zgodnie ze Specyfikacją Istotnych Warunków Zamówienia zadanie ma być realizowane w okresie od 2 lipca 2012 r. do 24 sierpnia 2012 r. W dniu 21 maja Najwyższa Izba Kontroli rozpoczęła w Gminie Sucha Beskidzka kontrolę dotyczącą realizacji przedsięwzięć w systemie partnerstwa publiczno-prywatnego. Kontroli poddana jest procedura jedynego przedsięwzięcia realizowanego do tej pory w Suchej Beskidzkiej w formie partnerstwa publiczno-prywatnego, to jest Zaprojektowanie, budowa i eksploatacja parkingu wraz z myjnią samochodową przy ul. Piłsudskiego w Suchej Beskidzkiej. Zamówienie publiczne na wykonanie II etapu remontu drogi do os. Nowy Świat prowadzone było w trybie przetargu nieograniczonego. Termin składania ofert upłynął w dniu 23 maja 2012 r.; wpłynęły 2 oferty. Cena najtańszej oferty wynosiła ,25 zł brutto. Cena najdroższej ,34 zł brutto. Wybrano ofertę Przedsiębiorstwa robót Drogowo- Mostowych z Wadowic. Cena wybranej oferty wynosiła ,25 brutto. Umowa w sprawie zamówienia publicznego została zawarta w dniu 25 maja 2012 r. Zamówienie jest w całości finansowane z dotacji na usuwanie skutków klęsk żywiołowych przyznanej przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych. Termin realizacji zamówienia upływa z dniem 31 sierpnia 2012 r. Zamówienie publiczne na przeprowadzenie szkoleń i kursów zawodowych dla uczestników projektu w 2012 r. pn. Czas na aktywność. Program aktywizacji społecznej i zawodowej w Gminie Sucha Beskidzka współfinansowanego przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki prowadzone było w trybie przetargu nieograniczonego. Wpłynęło 14 ofert. Przetarg dotyczył przeprowadzenia szkoleń oraz kursów zawodowych w 8 blokach tematycznych. Warunki przetargu dopuszczały możliwość składania ofert częściowych. W wyniku rozstrzygnięcia przetargu w dniu 24 maja br. zostały wybrane najkorzystniejsze cenowo oferty pięciu wykonawców. W roku bieżącym projekcie bierze udział 17 osób bezrobotnych z terenu Gminy Sucha Beskidzka. Wszystkie te osoby mogą skorzystać z warsztatów kompetencji społecznych, szkolenia z zakresu doradztwa zawodowego, porad psychologa oraz porad prawnych. Cztery rodziny będą mogły skorzystać z usług wsparcia asystenta rodzinnego. Ponadto uczestnicy mają możliwość ukończenia jednego z trzech kursów zawodowych. Głównym celem projektu jest aktywizacja i przygotowanie do podjęcia pracy osób bezrobotnych, korzystających z pomocy społecznej poprzez udzielenie im wsparcia w pokonywaniu barier psychospołecznych i środowiskowych. Zarządzeniem z dnia 24 maja 2012 roku Burmistrz Miasta zatwierdził arkusze organizacyjne placówek oświatowych Gminy Sucha Beskidzka na rok szkolny 2012/2013 dla Gimnazjum i Szkół Podstawowych z Oddziałami Przedszkolnymi oraz dla Miejskiego Przedszkola Samorządowego. W związku z utrzymującym się spadkiem ilości dzieci w wieku szkolnym, w nowym roku w obu placówkach będzie dwa oddziały mniej w porównaniu z rokiem bieżącym. Taka sytuacja powoduje również zmniejszenie liczby godzin zajęć szkolnych i konieczność obniżenia etatów pięciu nauczycielom. Ponadto z informacji, jakie posiada organ prowadzący wynika, że dwóch nauczycieli zdecydowało się przejść na emerytury. W miesiącu maju br. Ochotnicza Straż Pożarna Sucha Beskidzka Miasto wykonała gruntowne czyszczenie stawu w Parku Zamkowym. W ramach prac zostały usunięte osady i szlam z całej niecki oraz oczyszczone brzegi. Po wypłukaniu dna i wykonaniu pielęgnacji roślinności, staw został ponownie napełniony wodą. Gruntowne czyszczenie stawu jest zabiegiem, który dla utrzymania estetyki winien być przeprowadzony co najmniej raz na trzy lata. Pod kryptonimem Eskadra w dniu 11 maja br. odbyły się ćwiczenia dowódczo-sztabowe zorganizowane przez Komendę Powiatową Policji w Suchej Beskidzkiej, w których uczestniczyli również pracownicy Urzędu Miasta. Ćwiczenia polegały na doskonaleniu organizacji, współdziałania i obiegu informacji w przypadku zaistnienia sytuacji kryzysowej jakim w tym przypadku było znalezienie bomby w pobliżu filii Szkoły Podstawowej Nr 2. Przećwiczona została również ewakuacja dzieci z budynku szkoły. Tego typu ćwiczenia są niezwykle istotne dla prawidłowego funkcjonowania systemu bezpieczeństwa w naszym mieście. Pozwalają na zastosowanie konkretnych procedur w praktyce. U dzieci biorących udział w ewakuacji kształtują właściwe postawy, sposoby reagowania oraz nawyki czyli wszystko to, co w razie realnego zagrożenia przyniesie wymierne efekty. W Zespole Szkół im. Jana Pawła II w Suchej Beskidzkiej w dniu 29 maja br. miało miejsce podsumowanie tegorocznej edycji programu Bezpieczne dziecko adresowanego do uczniów klas I. Program realizowała Komenda Powiatowa Policji. Książeczki o tematyce związanej z bezpieczeństwem dzieci oraz elementy odblaskowe wykorzystywane w realizacji programu sfinansowane zostały z budżetu gminy Sucha Beskidzka. W dniu 31 maja 2012 roku został zakończony montaż urządzeń zabawowych na terenie sąsiadującym z osiedlem Beskidzkim. Plac zabaw został ufundowany przez firmę NIVEA jako nagroda dla mieszkańców Suchej Beskidzkiej za licznie oddawane głosy w ogólnopolskim, internetowym konkursie pn. 100 placów zabaw na 100 lat NIVEA. W 2011 roku Gmina Sucha Beskidzka została jednym z laureatów tego konkursu. Nowy plac zabaw ma powierzchnię 330 m2, na której znajdują się m.in. wieloelementowe zestawy zabawowe, element sprawnościowy, huśtawki, bujaki sprężynowe, karuzela i piaskownica. W 1 czerwca (tj. w Dniu Dziecka) o godzinie 14:30 nastąpiło uroczyste przekazanie placu zabaw najmłodszym mieszkańcom naszego miasta. 4

7 WIADOMOŚCI Z RATUSZA XIX sesja Rady Miejskiej w Suchej Beskidzkiej 6/2012 Bez wątpienia najważniejszym punktem majowej sesji Rady Miejskiej było udzielenie absolutorium z tytułu wykonania budżetu za rok 2011 Burmistrzowi Miasta Sucha Beskidzka Stanisławowi Lichosytowi. Ponadto w programie sesji znalazły się między innymi punkty dotyczące informacji z działalności Związku Gmin Dorzecza Górnej Skawy Świnna Poręba w świetle znowelizowanej ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, czy też informacja dotycząca stanu bezpieczeństwa w naszym mieście. Absolutorium dla Burmistrza Miasta Podczas XIX sesji Rady Miejskiej, która odbyła się 1 czerwca 2012 roku, radni jednogłośnie udzielili absolutorium z tytułu wykonania budżetu za rok 2011 Burmistrzowi Miasta Sucha Beskidzka Stanisławowi Lichosytowi. Po pozytywnej opinii Komisji Rewizyjnej oraz Regionalnej Izby Obrachunkowej w Krakowie, Rada Miejska w Suchej Beskidzkiej przyjęła sprawozdanie Burmistrza Miasta z wykonania budżetu za ubiegły rok. Zeszłoroczny budżet Suchej Beskidzkiej stanowił kwotę ,68 zł. Dochody zostały zrealizowane w 98 proc., natomiast wydatki w 97 proc. Podobnie jak w ubiegłych latach wydatkowanie środków publicznych z miejskiego budżetu nie było ukierunkowane na konsumpcję i budżet miał proinwestycyjny charakter. Na inwestycje miasto przeznaczyło ponad 4,5 mln zł. Wśród inwestycji znalazły się zadania duże, jak na przykład budowa mostu na potoku Stryszawka, ale również szereg zadań mniejszych, jak np. budowy i remonty dróg, kolejnych odcinków kanalizacji sanitarnej i deszczowej oraz sieci wodociągowej, uruchomienie Punktu Informacji Turystycznej czy też opracowanie koncepcji zabezpieczenia przeciwpowodziowego wzdłuż lewego brzegu Stryszawki. Sporo środków przeznaczono również na opracowanie dokumentacji technicznej umożliwiającej realizację inwestycji w bieżącym roku. Suski budżet w 2011 r. zwiększony był o kwotę ponad 3 mln zł. Do uchwały budżetowej wprowadzane były zmiany dostosowujące miejskie wydatki do aktualnej sytuacji i pojawiających się w ciągu roku potrzeb. Burmistrz Miasta zwrócił uwagę, że struktura budżetu Suchej Beskidzkiej znacznie różni się od tej w gminach sąsiednich, gdzie zdecydowana większość dochodów (w wielu przypadkach jest to nawet 80 proc.) stanowią dotacje i subwencje z budżetu Państwa. W Suchej Beskidzkiej musimy je sobie wypracować sami, bo ok. 60 proc. to nasze własne dochody. Nasze miasto nie otrzymuje subwencji wyrównawczej ani równoważącej, ponieważ według oficjalnych danych statystycznych mieszkańcy Suchej mają znacznie wyższe dochody niż mieszkańcy wsi. Realizacja takiego planu finansowego wymaga od nas dużego wysiłku i zaangażowania. Przyjęte do budżetu dochody stanowią jedynie prognozę, która nie zawsze się sprawdza, mimo to wydatki, szczególnie te związane z zadaniami inwestycyjnymi, są realizowane na wysokim poziomie, dzięki temu nasze miasto stale się rozwija. Zapewniam Państwa, że finanse gminy są pod stałą kontrolą, a dobrej kondycji miasta nic nie zagraża podkreślił Burmistrz Stanisław Lichosyt. Szczególne podziękowania Burmistrz skierował do Rady Miejskiej, gdyż, jak zaznaczył, bez tak znakomitej współpracy nie byłoby możliwe przeprowadzenie wielu inwestycji. Radni podkreślali wzorowe wykonanie budżetu a dowodem aprobaty dla polityki finansowej Burmistrza były owacje na stojąco, którymi tuż po udzieleniu absolutorium Rada nagrodziła Burmistrza. Działalność Związku Gmin Na ostatniej sesji Rady Miejskiej radni po raz kolejny skupili się nad problemami, które są związane z nowelizacją ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Działalność Związku Gmin Dorzecza Górnej Skawy Świnna Poręba w świetle tych zmian przedstawił Przewodniczący Zarządu, Marek Listwan. Zmieniona ustawa oraz powstały w skutek tej nowelizacji nowy stan prawny nakłada na samorządy nowe obowiązki i uprawnienia organizatorskie w gospodarce odpadami. W rękach gminy skupi się decyzyjność, odpowiedzialność i finansowanie nowych rozwiązań i zadań inwestycyjnych. Nowa rzeczywistość odpadowa w Polsce będzie wymagała ogromu pracy przede wszystkim ze strony samorządów. Już teraz należy zwrócić wzmożoną uwagę na prace toczące się nad planami wojewódzkimi nie czekać, aż się pojawi i starać się doprowadzić do tego, żeby nasze oczekiwania zostały w nim zawarte. To teraz tworzy się polityka gospodarki odpadami w województwie. przekonywał Marek Listwan. Dlatego też wśród priorytetowych działań Związku Gmin w ostatnich tygodniach wiele uwagi poświęca się między innymi stałemu śledzeniu zmian aktów prawnych dotyczących gospodarki odpadami oraz projektowanej nowelizacji WPGO Województwa Małopolskiego. Plan Gospodarki Odpadami dla Województwa Małopolskiego został przekazany do Ministerstwa Środowiska celem zaopiniowania. Zapisy planu złożone w Ministerstwie 31 maja ukazały się na stronach Urzędu Marszałkowskiego. Do końca czerwca należy spodziewać się przyjęcia planu uchwałą Sejmiku, co oznacza, że Rady Gmin będą miały czas do końca grudnia 2012 roku na przy- 5

8 6/2012 WIADOMOŚCI Z RATUSZA jęcie regulaminu o szczegółowych zasadach utrzymania w czystości oraz innych niezbędnych uchwał. Ponadto Związek Gmin jest w trakcie przygotowania oraz zbierania wstępnych informacji dotyczących koncepcji technicznych oraz wyceny urządzeń, które spełnią wymogi modernizowanej linii do segregacji odpadów, z maksymalnym wykorzystaniem istniejących warunków lokalowo przestrzennych. Działania Związku Gmin Dorzecza Górnej Skawy - Świnna Poręba podjęte w ostatnim czasie związane są zatem przede wszystkim koniecznością dostosowania Rejonowej Sortowni i Składowiska Odpadów do wymogów znowelizowanej ustawy. W grudniowym numerze Ziemi Suskiej pisaliśmy o konsekwencjach tej ustawy dla naszej gminy. Istnienie składowiska w Suchej Beskidzkiej było zagrożone, a perspektywą był wywóz odpadów do odległych spalarni, co dla mieszkańców wiązałoby się z ogromnymi podwyżkami kosztów tych usług. Dzięki staraniom Związku Gmin oraz samorządów go tworzących, zaakceptowany został wniosek o wystąpienie z regionu zachodniego i przeniesienie do planowanego regionu myślenicko limanowskiego (region południowy). Ponadto Związek Gmin otrzymał decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia. Możliwość posiadania instalacji regionalnej po modernizacji uniezależni Związek od decyzji innych instalacji regionalnych na nieprzyjmowanie odpadów do segregacji i składowanie, a w dalszej konsekwencji skierowanie ich do instalacji zastępczych. Niezwykle istotna były również uwagi i wnioski oraz stanowcze stanowisko Zarządu Związku do projektu PGOWM, poparte w trybie konsultacji społecznych przez Starostę Powiatu, Burmistrza Miasta Sucha Beskidzka oraz kierownika RS i SOK. Dzięki temu Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego odstąpił od redukcji małych składowisk i zrezygnował z określenia czasu ich funkcjonowania, co więcej - uznał starania Związku, dzięki czemu sortownia do czasu modernizacji będzie mogła przyjmować zmieszane odpady komunalne celem segregacji. Zapisy dopuszczające składowisko do eksploatacji w formie instalacji zastępczej będą potwierdzone w uchwale w sprawie wykonania PGOWM. Bezpieczne miasto Podczas majowej sesji radni wysłuchali informacji o stanie bezpieczeństwa w naszym mieście. Przedstawione one zostały przez Komendanta Straży Miejskiej Jacka Bogackiego oraz przedstawicieli Komendy Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej i Komendy Powiatowej Policji. Wszyscy oni zapewnili, że w Suchej Beskidzkiej jest bezpiecznie, a służby szybko i sprawnie reagują na powstałe zdarzenia. Z przedstawionego przez Komendanta Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej zestawienia wynika, że w ubiegłym roku na terenie całego powiatu odnotowano 667 zdarzeń wymagających interwencji (pożary i inne zagrożenia), natomiast w naszym mieście było ich 118. W porównaniu z analogicznym okresem poprzedniego roku ilość tych zdarzeń zmalała o połowę, natomiast średnia za 6 lat wynosi 864 interwencje na rok. W 2011 roku odnotowano nieznaczny wzrost ilości pożarów (ok. 5 proc.), tyczy się to przede wszystkim pożarów traw. Mimo prowadzonych na szeroką skalę akcji propagandowych, wciąż wiele osób wypala trawy, narażając siebie i innych na poważne niebezpieczeństwo. Należy tu dodać, że ponad połowa pożarów suchej trawy powstała na terenie miasta i gminy Maków Podhalański. Podsumowując swoje wystąpienie Komendant st. bryg. Piotr Harańczyk w imieniu Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej gen. Brygadiera Wiesława B. Leśniakiewicza wręczył Burmistrzowi Miasta Stanisławowi Lichosytowi certyfikat z okazji 20-lecia powołania Państwowej Straży Pożarnej. Jest on wyrazem uznania i podziękowania za działalność na rzecz obrony przeciwpożarowej i Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego. Z analizy pracy dochodzeniowo-śledczej wynika, że w 2011 roku Komenda Powiatowa Policji w Suchej Beskidzkiej wraz z podległymi jej Komisariatami Policji stwierdziła ogółem 1297 przestępstw, tj. o 150 więcej, niż w 2010 roku, przy wykrywalności ogólnej niemal 76 proc. W Suchej Beskidzkiej stwierdzono 620 przestępstw, czyli o 124 więcej, niż w poprzednim roku. Odnotowano jednak spadek udziału nieletnich sprawców, co, zdaniem funkcjonariuszy, jest wynikiem aktywnej działalności Policji w zakresie prewencji kryminalnej. Działająca od niemal 20 lat Straż Miejska zajmuje się m.in. ochroną porządku publicznego, ochroną środowiska, egzekwowaniem prawa miejscowego ustalanego przez Radę Miasta, interwencjami związanymi ze spożywaniem alkoholu, ale również prowadzeniem targowiska, obsługą płatnych tablic informacyjnych, czy też problemem psów i innych zwierząt. Działania Straży Miejskiej w ubiegłym roku nakierowane były przede wszystkim na przestrzeganie przepisów w zakresie porządku publicznego i ochrony środowiska na terenie naszego miasta. W 2011 roku strażnicy często interweniowali w sprawach związanych z niszczeniem mienia, utrudnianiem ruchu. Kontrolowali obowiązek wywozu odpadów, identyfikowali dzikie wysypiska, podejmowali interwencje związane ze spalaniem odpadów. Pomimo coraz większej świadomości ekologicznej mieszkańców, strażnicy nadal mają wiele pracy w tym zakresie. Dużo uwagi Straż Miejska poświęca też sprawom zwierząt. Problem wolno biegających psów (w tym bezdomnych), porzuconych przez właścicieli lub zagubionych (w tym nieoznakowanych breloczkiem) występuje na terenie całego miasta. Strażnicy są wzywani do różnych rodzajów zwierząt, nie tylko domowych, ale też np. saren. Przedstawiciele wszystkich służb zgodnie podkreślali, że utrzymanie porządku oraz bezpieczeństwa w naszej gminie przebiega sprawnie i efektywnie również dzięki współpracy z samorządem, która przenosi wymierne korzyści. ER UCHWAŁY PodJĘTE NA XIX SESJI RADY MIEJSKIEJ Uchwała Nr XIX/126/2012 w sprawie udzielenia absolutorium z tytułu wykonania budżetu za 2011 rok. Uchwała Nr XIX/127/2012 w sprawie bonifikaty od opłaty za przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości. Uchwała Nr XIX/128/2012 w sprawie ustalenia obowiązkowego wymiaru godzin zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych dla pedagogów szkolnych w szkołach, dla których organem prowadzącym jest Gmina Sucha Beskidzka Uchwała Nr XIX/129/2012 w sprawie rozpatrzenia skargi Pani Lucyny Leśniowskiej Uchwała Nr XIX/130/2012 w sprawie zmian w uchwale budżetowej Gminy na rok Uchwała Nr XIX/131/2012 w sprawie udzielenia pomocy finansowej dla gminy Bielsko-Biała na dofinansowanie Ośrodka Przeciwdziałania Problemom Alkoholowym. 6

9 Nowe chodniki i miejsca parkingowe na os. Beskidzkim Na osiedlu Beskidzkim powstają chodniki i budowane są nowe miejsca parkingowe. Prace te wykonywane są przez Zakład Komunalny w Suchej Beskidzkiej w ramach rewitalizacji osiedla. Od kilku lat samorząd Suchej Beskidzkiej podejmuje kolejne działania, które mają na celu rewitalizację os. Beskidzkiego. Podstawą tych działań jest opracowany program, w ramach którego m.in. poprawiana jest infrastruktura tego obszaru i zwiększana jego inwestycje funkcjonalność, w rezultacie czego osiedle zyskuje na estetyce i podnosi się standard życia mieszkańców. Warto przypomnieć, że w 2010 roku przebudowana została kanalizacja sanitarna i kanalizacja deszczowa oraz powstało część miejsc postojowych, natomiast w ubiegłym roku trzynaście bloków zostało przyłączonych do sieci gazowej, a obecnie poszczególne wspólnoty mieszkaniowe planują rozbudowę instalacji. Dla najmłodszych mieszkańców otwarty został w ostatnich dniach plac zabaw, który cieszy się ogromną popularnością. Prace wykonywane obecnie przez Zakład Komunalny obejmują budowę chodników z kostki brukowej na powierzchni ponad 1000 m², krawężników i obrzeży. Ponadto powstają nowe miejsca parkingowe, przewidziane na ponad 30 samochodów (ok. 350 m²). W początkowym zamyśle planowanych było więcej miejsc postojowych, jednak w wyniku protestu wspólnoty mieszkaniowej z bloku nr 12 Gmina zrezygnowała z tych planów. Nowe chodniki i parkingi nie tylko podniosą estetykę, ale również będą przydatne dla mieszkańców. Prace potrwają do końca miesiąca, a ich koszt wynosi ok. 167 tys. zł. ER 6/2012 Rozbudowa kanalizacji przy ul. Zasypnica Mimo niesprzyjającej pogody rozpoczęły się prace związane z budową kanalizacji sanitarnej w rejonie ulicy Zasypnica. Jest to już drugi etap budowy kanalizacji w tym rejonie miasta, gdyż w 2009 roku wykonano sieć o długości 2,6 km. Trzy lata temu nie było jednak możliwości wykonania sieci dla całego tego rejonu, gdyż pojawiły się trudności związane z przejściem przez działkę, której właściciele zmarli i nie pozostawili spadkobierców. Niezbędna okazała się więc procedura związana z ograniczeniem sposobu korzystania z tej części nieruchomości, przez którą przechodzić by miała kanalizacja. Dopiero decyzja Starosty Suskiego z 2011 roku dała Gminie dysponowanie gruntem na czasowe jego zajęcie w celu przeprowadzenie prac związanych z budową kanalizacji. Realizowane obecnie zadanie obejmuje budowę sieci kanalizacji sanitarnej na długości kilometra. Sieć zostanie rozbudowana w taki sposób, by każdy z mieszkańców, w rejonie którego wykonywana jest kanalizacja, mógł się do niej przyłączyć. Dlatego też na każdej zabudowanej działce wzdłuż prowadzonych robót powstanie studzienka kanalizacyjna. Wykonawca prac został wybrany w drodze przetargu nieograniczonego i zastała nim firma Usługi Instalacji Wodno-Kanalizacyjnej, Centralnego Ogrzewania i Gazu Jerzy Steczek ze Stryszawy. Zgodnie z umową prace potrwają do końca lipca. Koszt tych prac wynosi ok. 238 tys. zł, na pokrycie części tych kosztów Gmina pozyskała środki z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie, który udziela preferencyjnych pożyczek i dotacji na realizację zadań proekologicznych. Działania proekologiczne to jeden z priorytetów gminy Sucha Beskidzka, a wydatki na inwestycje z tym związane stanowią jedną z ważniejszych pozycji w budżecie gminy. Sieć kanalizacyjna w Suchej Beskidzkiej obejmuje już ponad 80 proc. mieszkańców i ciągle jest rozbudowywana. ER 7

10 6/2012 inwestycje Będzie obwodnica kolejowa! Pod koniec XIX wieku Sucha stała się ważnym węzłem kolejowym. W 1883 roku otwarto linię Sucha Żywiec, a 21 marca 1884 roku przybył pierwszy pociąg z Krakowa do Suchej. Już od 1883 roku budowano stację kolejową, którą oddano do użytku w grudniu 1884 roku. Węzeł kolejowy miał pozytywny wpływ na rozwój gospodarczy miasta, a dodatkowo przez wiele dziesięcioleci PKP były największym pracodawcą w naszym mieście, a Sucha nazywana była miastem kolejarzy. Z biegiem lat zmieniają się przyzwyczajenia pasażerów, rozwój motoryzacji sprawił, że coraz więcej osób podróżuje własnymi samochodami, a i transport towarów coraz częściej odbywa się poza koleją zwłaszcza w sytuacjach, gdy ważny jest czas dostaw. Kolej, przez lata zaniedbywana poprzez brak odpowiednich nakładów inwestycyjnych, stopniowo traciła na atrakcyjności. Zawieszono wiele połączeń, których utrzymanie stało się nierentowne. W ostatnich miesiącach taka sytuacja spotkała linię Żywiec Sucha Beskidzka. Druga trasa przebiegająca przez nasze miasto jest natomiast nadal ważną linią kolejową. Podróżujący w kierunku Zakopanego zawsze będą szukali alternatywy dla częstych korków na popularnej zakopiance. Z tego też względu podróż pociągiem do zimowej stolicy Polski jest nadal popularnym rozwiązaniem, nie tylko w okresie natężonego ruchu turystycznego. Zapewne byłoby jeszcze bardziej atrakcyjnym, gdyby czas przejazdu był krótszy. Jednym ze sposobów, który ma to spowodować, jest ominięcie suskiego dworca PKP, na który pociągi muszą wjechać, a następnie zawrócić, tracąc przez to co najmniej kilkanaście minut. Już w latach 70. i 80. ubiegłego stulecia powstał pomysł obwodnicy kolejowej, która miała znacznie skrócić czas przejazdu przez Suchą Beskidzką. Na to jednak nie było zgody i pojawiały się protesty z obawy, że suski węzeł kolejowy i samo miasto na tym stracą. W końcu zrezygnowano z tego pomysłu, jednakże z biegiem lat powstał nowy, znacznie groźniejszy dla Suchej Beskidzkiej: budowa nowej linii kolejowej Kraków Zakopane przez Piekiełko, która całkowicie ominęłaby nasz region. To rozwiązanie ma wielu zwolenników, silne lobby i prawdopodobnie tylko ze względu na ogromne koszty ostateczna decyzja o przystąpieniu do budowy torowiska jest odkładana. Co jakiś czas jednak powracała sprawa suskiej obwodnicy kolejowej, która miałaby przebiegać przez teren targowiska i ogródków działkowych. W ubiegłym roku odbyło się nawet spotkanie w tej sprawie z udziałem przedstawicieli samorządu miejskiego i powiatowego. Potem jednak sprawa znów przycichła, nie było konkretnych propozycji ani terminów ewentualnego rozpoczęcia inwestycji. Tymczasem pojawiła się możliwość pozyskania środków z funduszy europejskich na modernizację placu targowego, o czym pisaliśmy w ostatnim numerze Ziemi Suskiej. Czas na przygotowanie projektu był krótki, a termin złożenia wniosku upływał w kwietniu br. Udało się w terminie skompletować i złożyć wniosek o dofinansowanie przebudowy naszego targowiska, lecz zaraz po tym Polskie Linie Kolejowe poinformowały, że przystąpiły do realizacji tzw. studium wykonalności zadania pn. Budowa łącznicy kolejowej z przystankiem osobowym w ciągu linii kolejowej nr 97 Skawina Żywiec i nr 98 Sucha Chabówka. Planowane inwestycja kolejowa obejmować ma wykonanie nowego toru o długości ok. 800 m (tzw. łącznicy), budowę wiaduktu kolejowego nad Stryszawką, budowę przystanku osobowego wraz z dojazdami oraz parkingami. Taki obrót sprawy był niemałym zaskoczeniem, gdyż konkretne propozycje kolejarzy pojawiły się już po złożeniu przez Suchą Beskidzką projektu przebudowy targowiska. Problem polega na tym, że obwodnica kolejowa zajmie część targu i konieczna będzie korekta planów. Przeprowadzone rozmowy i negocjacje z zarządem linii kolejowych pozwoliły jednak wypracować rozwiązanie, które znacznie ograniczy ingerencję w plac targowy. Przedmiotem uzgodnień była również propozycja lokalizacji przystanku kolejowego, przy którym zatrzymywać by się miały pociągi omijające dworzec kolejowy. Wstępna wersja przedstawiona przez projektantów zakładała przystanek na wysokości ul. Nad Skawą, w okolicach budowanego obecnie mostu. Burmistrz Miasta negatywnie zaopiniował takie rozwiązanie wskazując, że dla miasta i mieszkańców korzystniejsza będzie lokalizacja przystanku przy ul. Zamkowej. Niewątpliwie trudnym problemem do rozwiązania pozostanie sprawa ogródków działkowych. Planowana przez kolej inwestycja spowoduje prawdopodobnie likwidację tzw. ogrodu nr 2 położonego między istniejącymi obecnie torami kolejowymi a drogą krajową. Mam świadomość, że są to niezwykle trudne decyzje, które dotyczą nie tylko targowiska, ale również bezpośrednio mieszkańców miasta działkowców. Dla wielu z nich to miejsce od lat stanowi alternatywę egzystencji, gdzie mogą również realizować swoje pasje. Na pewno nie pozostawimy ich samych z tym problemem, zapewniam, że dla tych, którzy będą w dalszym ciągu zainteresowani ogródkami, znajdziemy teren pod ich nową lokalizację. Uważam, że nie możemy blokować budowy obwodnicy. Dążenie do maksymalnego skracania podróży jest dzisiaj rzeczą naturalną, a nasz upór w tym przypadku dostarczyłby tylko argumentów zwolennikom budowy nowej linii kolejowej omijającej nasz powiat mówi Burmistrz Stanisław Lichosyt. Obecnie trwa opiniowanie studium przygotowanego przez firmę działającą na zlecenie kolei. Zaproponowane rozwiązania nie są jeszcze ostateczne, ale najbardziej prawdopodobne. Planowany termin wykonania inwestycji kolejowej to lata 2013/2014. Pozostaje mieć nadzieję, że zarówno modernizację targowiska, planowaną do realizacji przez Gminę, jak i budowę obwodnicy kolejowej uda się zrealizować w taki sposób, aby oba te przedsięwzięcia ze sobą nie kolidowały i dobrze służyły społeczności. ER 8

11 wydarzenia Nowy plac zabaw w Suchej Beskidzkiej! 6/2012 Pięknym prezentem na Dzień Dziecka dla najmłodszych mieszkańców Suchej Beskidzkiej okazał się nowy plac zabaw na osiedlu Beskidzkim. Plac ten jest nagrodą od firmy Beiersdorf w organizowanym przez nią konkursie 100 placów zabaw na 100 lat NIVEA. W internetowym głosowaniu na nasz plac oddano aż głosów, co zagwarantowało nam 14 miejsce w Polsce. To bardzo dobry wynik, biorąc pod uwagę fakt, że z całego kraju zgłoszono ponad 1800 lokalizacji. Wygrana Suchej Beskidzkiej to zasługa mieszkańców, którzy dzięki wysokiej mobilizacji, zaangażowaniu oraz wsparciu rodzin i znajomych systematycznie oddawali swoje głosy. Uroczystemu otwarciu placu zabaw towarzyszyła radosna atmosfera, którą ubogaciły występy dzieci z Przedszkola Samorządowego, Miejskiej Świetlicy Profilaktycznej oraz z Zespołu Szkół im. Jana Pawła II. Burmistrz Miasta podziękował wszystkim tym, którzy oddawali głosy na naszą lokalizację oraz firmie NIVEA za świetny pomysł reklamowy i sfinansowanie placu zabaw wartego ponad 100 tys. zł. Wszystkim dzieciom życzył radosnej i bezpiecznej zabawy. Następnie dzieci wraz z Burmistrzem przecięły wstęgę oraz otworzyły kufer, z którego wyleciały do nieba kolorowe balony. Tym samym plac zabaw, ku radości zebranych, został przekazany najmłodszym mieszkańcom naszego miasta. Nowy plac zabaw ma powierzchnię 330 m², na której znajdują się m.in. 2 wieloelementowe zestawy zabawowe, element sprawnościowy, 2 huśtawki, 2 bujaki sprężynowe, karuzela i piaskownica. Zabawa na placu zabaw jest bardzo ważna dla prawidłowego rozwoju dziecka. Bujaki na sprężynach uczą balansowania ciałem oraz wyczucia środka ciężkości, zabawa na piasku stymuluje rozwój stóp oraz zapobiega płaskostopiu, a wszelkie zabawy ruchowe przygotowują do nauki jazdy na rowerze czy rolkach. Suski plac zabaw znajduje się w bezpiecznym miejscu, jest oddalony od ruchliwej ulicy, ale równocześnie dostępny dla mieszkańców. Mamy nadzieję, że plac zabaw będzie długie lata służył dzieciom, które spędzą na nim wiele radosnych i niezapomnianych chwil. ER Nagroda sportowa Burmistrza Miasta dla Tomasza Jopka Mieszkający w Suchej Beskidzkiej, ale reprezentujący barwy UKS Siódemka Chełmek, szczypiornista Tomasz Jopek został uhonorowany przez Burmistrza Miasta Sucha Beskidzka nagrodą za osiągnięcia sportowe. Wręczenie nagrody odbyło się 11 czerwca 2012 r. w suskim ratuszu w obecności taty młodego zawodnika. Tomasz Jopek trenuje piłkę ręczną i jest podstawowym zawodnikiem drużyny juniorów UKS Siódemka, wraz z którą w sezonie 2011/2012 brał udział w rozgrywkach ligi małopolskiej oraz rozgrywkach stopnia centralnego. Wśród szczególnych osiągnięć Tomasza i jego drużyny można wymienić: II miejsce w ćwierćfinałach Mistrzostw Polski Juniorów, II miejsce w półfinałach Mistrzostw Polski Juniorów, VII miejsce w finałach Mistrzostw Polski Juniorów, Mistrzostwo Małopolski Juniorów oraz mistrzostwo w Małopolskiej Licealiadzie Młodzieży. Tomasz umiejętnie łączy swoją karierę sportową z osiągnięciami szkolnymi. Jest ambitnym i bardzo aktywnym zawodnikiem, uczestniczącym we wszystkich rozgrywkach i zajęciach treningowych organizowanych przez klub oraz szkołę. W tym roku ukończył liceum i stoi przed decyzją wyboru kierunku studiów i określenia swojej drogi sportowej. Burmistrz Stanisław Lichosyt pogratulował Tomaszowi Jopkowi osiągnięć i życzył wszelkiej pomyślności w wyborze szkoły oraz wszelkich sukcesów sportowych. Nagrody Burmistrza za wybitne osiągnięcia sportowe są przyznawane od 2005 r., kiedy to Rada Miejska uchwaliła regulamin ich przyznawania. Nagrody mogą zostać przyznane zawodnikom, trenerom i działaczom zamieszkałym w Suchej Beskidzkiej lub reprezentującym stowarzyszenia sportowe z terenu miasta. ER 9

12 6/2012 kultura Wystawa z Suskim Dukatem Muzeum Miejskie Suchej Beskidzkiej i Mennica Polska S.A serdecznie zapraszają na otwarcie wystawy pt. Pieniądz jako dzieło sztuki, które odbędzie się w ramach Dni Ziemi Suskiej w sobotę 23 czerwca o godz w Sali Rycerskiej Suskiego Zamku. Honorowy patronat nad wydarzeniem objął Burmistrz Miasta Sucha Beskidzka Stanisław Lichosyt. Wystawa jest elementem projektu z zakresu edukacji ekonomicznej, na którego realizację muzeum pozyskało dofinansowanie z Narodowego Banku Polskiego w Warszawie. Od 1766 roku Mennica Polska jest czołowym producentem monet i numizmatów w Polsce oraz w Europie. W czerwcu br., do grona wybitych przez nią numizmatów dołączyła także pamiątkowa moneta miasta Sucha Beskidzka 1 Dukat Suski, którego prezentacja i promocja nastąpi właśnie podczas otwarcia wystawy w ramach święta miasta. Na awersie dukata znajduje się herb Suchej Starykoń z datą emisji 2012 r., a na rewersie jeden z najstarszych i najpiękniejszych zabytków Renesansowy Zamek nazywany popularnie Małym Wawelem. Projekt dukata wykonany został przez Mennicę Polską S.A, która jest obecnie jedynym w Polsce producentem monet obiegowych i kolekcjonerskich emitowanych przez Narodowy Bank Polski. Wytwarzane przez nią serie numizmatyczne, monety, dukaty i medale nie od dziś zachwycają miłośników numizmatyki w Polsce i poza nią. Projektanci oraz mincerze wykonują również zlecenia dla wielu zagranicznych emitentów oraz firm numizmatycznych. Niektóre z szerokiej gamy wyrobów menniczych zostaną zaprezentowane na wystawie, którą będzie można oglądać w Suskim Zamku do 30 września br. O tym jak są one tworzone opowie Pani Barbara Jaroszek, Dyrektor ds. Handlu Krajowego Mennicy Polskiej S.A. pt. Od projektu do monety, czyli jak powstają małe dzieła sztuki. Mennica na ekspozycji muzealnej zaprezentuje również wybite w ostatnim czasie produkty i serie numizmatyczne. Dukata Suskiego będzie można nabyć na specjalnie przygotowanym w tym celu stoisku już w dniu otwarcia wystawy. Realizowany przez muzeum projekt ma wymiar edukacyjny, dlatego jego zasadniczą częścią będą lekcje muzealne dla dzieci i młodzieży szkolnej oraz wykłady z dziedziny historii gospodarki, ekonomii i bankowości, które odbywać się we wrześniu br. m.in. w oparciu o prezentowaną ekspozycję. Szczegółowe informacje zamieszczane będą na bieżąco na stronie: Serdecznie zapraszamy! Projekt dofinansowany przez: Narodowy Bank Polski. Barbara Woźniak 10

13 Sądownictwo z Białą Damą i torturami w tle W piątek 15 czerwca br., kiedy zamkowy zegar wybił 20.00, odbyło się otwarcie wystawy pt. Sądownictwo w Państwie Suskim w okresie XVII i XVIII wieku oraz dawne narzędzia tortur i kar przygotowanej przez Muzeum Miejskie Suchej Beskidzkiej. Wystawa wzbudziła bardzo duże zainteresowanie wśród Publiczności, która prawie nie mieściła się w obszernych komnatach przyziemia zamku. kultura 6/2012 Fot. Krzysztof Świtek Gości powitał Burmistrz Miasta Sucha Beskidzka Stanisław Lichosyt. Barbara Woźniak, dyrektor muzeum, przestawiła ideę wystawy ukazującej dominialny system sądowniczy w państwie suskim, którego centrum stanowił suski zamek. Funkcjonowanie sądownictwa scharakteryzował Marcin Leśniakiewicz, historyk i autor opracowania oraz wyboru tekstów wykorzystanych na ekspozycji. Na kilkunastu tablicach przedstawione zostały autentyczne sprawy sądowe z 1. poł. XVIII w., rozstrzygane głównie przez sąd wójtowski, mający swoją siedzibę na zamku suskim. Towarzyszy im komentarz, omawiający główne zagadnienia, którymi zajmowały się sądy wówczas orzekające. Podczas opracowania wystawy wykorzystano teksty, opublikowane w Księdze Sądowej Gromad Państwa Suskiego Aby odtworzyć klimat tamtych wydarzeń, w dalszej części otwarcia Gościom zaprezentowany został filmu z serii Duchy Polskie pt. Sroga Pani z Suchej, z główną bohaterką księżną Anną z Lubomirskich Wielopolską voto Małachowską, czyli Białą Damą. Swoistym uzupełnieniem ekspozycji było pokazanie ok. 20 narzędzi tortur i kar wykonanych w skali 1:1, które na ekspozycję przekazał Ireneusz Senecki. Ich ilustracje wykonał artysta grafik Maciej Hojda. Niewątpliwą atrakcją tego wieczoru było zwiedzanie podziemi najstarszej XVI-wiecznej części zamku, wybudowanej za czasów Kaspra Suskiego, gdzie w przeszłości mieściły się cele, w których więziono skazańców oraz sąsiadujących z nimi pomieszczeń gospodarczych, przeznaczonych niegdyś na spiżarnie i składowanie wina. Wystawie towarzyszy katalog pod tym samym tytułem, w którym dokładnie zostały opisane sprawy sądowe i prezentowane na wystawie narzędzia tortur i kar. Można go nabyć w muzeum w cenie 15 zł. Muzeum Miejskie Suchej Beskidzkiej serdecznie dziękuje wszystkim osobom zaangażowanym w przygotowanie wystawy: Burmistrzowi Miasta Sucha Beskidzka za udostępnienie dodatkowych komnat ekspozycyjnych, Bankom Spółdzielczym w Suchej Beskidzkiej i w Jordanowie, które dofinansowały wydanie katalogu, Restauracji Kasper Suski za przygotowanie i sponsoring wernisażu oraz PPUH Gran Płyt i PUPH Drogbud za ofiarowanie kamienia wykorzystanego do aranżacji sal wystawowych. Wystawę można zwiedzać od wtorku do piątku w godz. od , a w soboty i niedziele od Zapraszamy! Red. Fot. Krzysztof Świtek 11

14 6/2012 informacje Miasto otwarte na świat Idea miast partnerskich nie jest nowa, ma swoje korzenie i uwarunkowania historyczne. Zawieranie i pielęgnowanie kontaktów zagranicznych postrzegane były od zawsze jako zadanie państw i rządów. Europejska idea porozumień na poziomie gmin nabrała szczególnego znaczenia w kontaktach między miastami wrogimi w czasie wojny. Celem tychże kontaktów było zapobieżenie kolejnej wojnie poprzez zacieśnianie więzi między obywatelami państw oraz umacnianie podpisanych porozumień pokojowych nie tylko na szczeblach parlamentarnych. Przemiany społeczne, gospodarcze i polityczne na początku lat 90. spowodowały, że do zacieśniania więzi partnerskich zaczęły szerzej włączać się kraje Europy Środkowej i idea miast partnerskich rozkwitła na nowo. Kontakty partnerskie miast i regionów sprzyjają rozwojowi samorządów, pomagają przedsiębiorcom w nawiązaniu bezpośredniej współpracy w wielu dziedzinach, służą też młodzieży szkolnej, studentom, sportowcom i artystom. Ale współpraca partnerska to nie tylko wymierne efekty, to także burzenie stereotypów oraz otwieranie się na świat. To uczestnictwo w procesie integracji europejskiej, w którym kontakty między mieszkańcami miast stanowią podstawę budowania wspólnej Europy. Przy zawieraniu umowy miasta partnerskie zobowiązują się do podejmowania działań, których celem będzie ponadnarodowa wymiana międzykulturowa oraz edukacja, a także różne formy współpracy ekonomicznej, wymiany doświadczeń, organizowanie spotkań mieszkańców obu miast i nawiązywania kontaktów wszystkich grup społecznych i zawodowych. Sucha Beskidzka podpisała umowy partnerskie z trzema miastami: w 2004 roku z Jászberény (Węgry), w 2005 roku z Fromborkiem i w 2007 roku z Ceriale (Włochy). Dotychczasowa współpraca najowocniej przebiega z Jászberény i Fromborkiem, natomiast ze względu na odległość kontakty z włoskim Ceriale mają nieco mniejszą intensywność. Współpraca zaprzyjaźnionych miast partnerskich odbywa się w takich dziedzinach jak gospodarka, administracja, sztuka, kultura, nauka i oświata. Obywatelom miast partnerskich stwarza się możliwość poznania kultury i charakteru życia Suchej Beskidzkiej. Organizowane są m.in. wyjazdy dzieci i młodzieży w ramach wymiany uczniów. Już dwukrotnie realizowany był projekt Wakacje w ZOO, w ramach którego uczniowie suskiego Zespołu Szkół wraz z węgierskimi rówieśnikami zdobywali wiedzę na temat zwierząt, ale również mogli poznawać je z bliska w Ogrodzie Zoologiczno-Botanicznym w Jászberény. Ponadto młodzieżowe grupy już kilkakrotnie brały udział w piłkarskich turniejach, zarówno w Jászberény, jak i na suskim Orliku. Międzynarodowy zasięg miały również zawody pływackie, które odbyły się w ubiegłym roku na Krytej Pływalni w Suchej Beskidzkiej. Takie projekty mają dla dzieci ogromną wartość, gdyż oprócz zdobywania wiedzy mają możliwość poznawania innego kraju, języka i kultury. Kontakty z miastami partnerskimi mają również odzwierciedlenie we wspólnych przedsięwzięciach, jakimi są imprezy kulturalne, wystawy, czy też koncerty. W Jászberény suscy artyści mieli możliwość prezentacji swoich dzieł, wystawa dzieł węgierskich twórców odbyła się również w Galerii Sztuki Zamek w Suchej Beskidzkiej. Ponadto muzycy z Jászberény uświetniają Dni Ziemi Suskiej, poprzez udział w Suskich Spotkaniach z Folklorem. Podobnie wygląda współpraca naszego miasta z Fromborkiem. Przy okazji spotkań delegacji miast partnerskich nowe kontakty nawiązują również członkowie organizacji pozarządowych oraz przedsiębiorcy. Okazją do pogłębienia kontaktów będzie wizyta przedstawicieli miast partnerskich w Suchej Beskidzkiej w ramach projektu Różne kultury, jedna Europa, który realizowany będzie w naszym mieście podczas Dni Ziemi Suskiej. Projekt ten uzyskał dofinansowanie Agencji Wykonawczej ds. Edukacji, Kultury i Sektora Audiowizualnego Komisji Europejskiej w ramach programu Europa dla obywateli Pozyskane środki pokryją w części koszty związane z pobytem delegacji zagranicznych w naszym mieście. Celem projektu jest m.in. wymiana doświadczeń oraz refleksji na temat przyszłości społeczności europejskiej. W związku z tym, że każdy z naszych partnerów prezentuje odmienną kulturę, różne tradycje i spojrzenie na historię, teraźniejszość oraz przyszłość, rozmowy i wynikające z nich wnioski wpłyną na umocnienie współpracy. Wśród najważniejszych tematów podejmowanych podczas spotkań znajdą się: dialog międzykulturowy i międzypokoleniowy w kontekście współpracy kulturowej, jakość życia w Europie (zwłaszcza w kontekście starzenia się pokoleń) oraz twórcza wymiana doświadczeń. Przedstawiciele z Jászberény, Ceriale i Fromborka wezmą udział w dyskusjach panelowych, a także w imprezach, które w tym czasie odbywać będą się w Suchej Beskidzkiej. Wizyty i rewizyty zarządów miast, wymiana uczniów i wzajemne promowanie kultury to główne elementy obopólnej współpracy miast partnerskich. Wzajemne kontakty miast służą zarówno rozwojowi samorządów, pomagają również w nawiązaniu bezpośredniej współpracy między przedsiębiorstwami i w konsekwencji wpływają na rozwój gospodarczy miasta oraz regionu. ER Tu się nie pali! Pod koniec 2010 roku zaczęła obowiązywać znowelizowana ustawa o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych oraz ustawa o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Dz. U. z 2010 r., Nr 81, poz. 529). Celem zmian w ustawie było rozszerzenie obszarów objętych zakazem palenia tytoniu na większość miejsc publicznych oraz ujednolicenie sankcji za ich nieprzestrzeganie. Lista miejsc, w których nie wolno palić, jest długa, jednakże nie wszyscy przestrzegają zakazów. W Suchej Beskidzkiej problem ten dotyczy zwłaszcza przystanków autobusowych oraz miejsc przeznaczonych do zabaw dzieci. Komendant Straży Miejskiej przypomina, że zgodnie z zapisami prawa o ruchu drogowym określenie przystanku dotyczy nie tylko samej wiaty, ale również całej długości zatoki, a w przypadku ich braku przepisy te obowiązują w odległości 15 m od słupka lub tablicy oznaczającej przystanek. Ponadto we wszystkich miejscach, gdzie obowiązuje zakaz palenia, powinny być umieszczone tabliczki o tym zakazie informujące. Do egzekwowania przepisów upoważniona jest Policja oraz Straż Miejska. Za palenie w miejscach zabronionych może grozić mandat, którego górna wysokość to 500 złotych. ER 12

15 Uwaga szkodniki na drzewach informacje 6/2012 Do Urzędu Miejskiego w Suchej Beskidzkiej zgłosiło się już kilku mieszkańców zaniepokojonych stanem niektórych drzew na swoich posesjach. Jak zauważyli, problemy dotyczą zwłaszcza świerków i modrzewi, a winę za chorobę tych drzew ponoszą szkodniki, przede wszystkim mszyce (ochojnik świerkowo-modrzewiowy) oraz kornik bielojad olbrzymi. Popularny ochojnik świerkowo-modrzewiowy zimuje na modrzewiu w pobliżu pąków. Wiosną na pąkach pojawiają się rozpoczynające żerowanie larwy, z których w kwietniu tworzą się samice. Usadawiają się one przy podstawie igieł i składają liczne żółtawobrązowe jaja. Po wylęgnięciu się larwy żerują na młodych igłach i powodują ich odbarwienia. Uszkodzone igły charakteryzują się drobną żółtą plamką - miejscem wkłucia się owada, rozszerzającą się na całą powierzchnię igły, intensywnie brązowiejącej. Z larw tych mszyc mogą wykształcić się albo bezskrzydłe samice, dające początek nowym pokoleniom, albo też formy uskrzydlone, które przelatują na świerki. Formy pozostałe na modrzewiu na przełomie czerwca i lipca okrywają się woskową, puchową wydzieliną i tak ukryte rozmnażają się dając larwy. Na igłach modrzewia możemy dostrzec biały, gesty puch, pod którym żerują mszyce. Samo drzewo wygląda wtedy tak, jakby zostało obsypane watą. Formy owadów, które przeleciały na świerki, na tych drzewach właśnie rodzą larwy, które po okresie żerowania zapadają w sen zimowy. Na świerku zimują bowiem samice, a na modrzewiu larwy. Wiosną żerują na pąkach pędów wierzchołkowych i u ich podstawy składają jaja. Uszkodzone pąki przeobrażają się w tzw. galasy, wewnątrz których rozwijają się mszyce. Galasy występują zawsze na wierzchołkach tegorocznych pędów. Młode galasy są jasnozielone, w późniejszym czasie przybierają barwę brunatną. Galasy dojrzewają między czerwcem a sierpniem. Z wnętrza galasów wychodzi kolejne stadium rozwojowe mszyc. Nimfy, przekształcając się w formy uskrzydlone, przelatujące na modrzewie. Opuszczone galasy przypominają wyglądem i brunatną barwą małe szyszki. Podobne stadia rozwojowe przechodzi ochojnik świerkowy. Jego galasy są jednak znacznie większe, przypominające niewielkie ananasy. Tworzą się one u podstawy pędu, nie na jego wierzchołku. Zwalczanie Zaleca się przeprowadzanie kilkukrotnych oprysków preparatami zawierającymi oleje parafinowe. Opryski wykonywane powinny być wczesną wiosną, przed pękaniem pąków oraz po pęknięciu łusek. Celem jest zwalczenie zimujących larw. W późniejszym okresie możemy stosować preparaty kontaktowe przeciwko larwom, bądź przeciwko osobnikom pokrytym woskowym nalotem. Zwalczanie ochojników możemy wykonywać dostępnymi preparatami m.in. Confidor 200 SL, Promanal 60 EC (2%) lub Fastac 10 EC (0,15%). Powstające na świerkach galasy wycinajmy i palmy, zanim uwolnią się z nich larwy. Najwłaściwsze będą miesiące letnie. Gdy nie mamy możliwości usunięcia wszystkich galasów, drzewo podlejmy dostępnymi preparatami. Roślina pobierze je wprost z gleby i dostarczy wraz z sokami roślinnymi do wnętrza galasów. Musimy pamiętać, że bardzo często jednak nawet udane opryski nie zabezpieczą naszych drzew przez zakażeniami wtórnymi. Zastosujmy więc jedną z metod ograniczenia rozwoju ochojników. Profilaktycznie unikajmy sadzenia świerków w pobliżu modrzewi. Ta najprostsza metoda bywa czasami najlepsza. Inny szkodnik, który ostatnio daje się we znaki drzewom w naszej okolicy, to bielojad olbrzymi rekordzista wśród korników ze względu na długość, gdyż może przekraczać nawet dziewięć milimetrów. Szkodniki lubią opanowywać drzewa osłabione na skutek niedostatku wody, uszkodzonego pnia lub korony, a także złamane i wywrócone. Bielojad żeruje głównie na świerku, rzadziej na sośnie, modrzewiu i jodle. Zasiedla dolną część strzały i nasadę korzeni drzew zdrowych. W korzeniach też zimują larwy. Okres atakowania może być wieloletni. Zimą owady schodzą w dół, wiosną idą w górę pnia i mogą też wychodzić przez te dziurki w korze. Co więcej, osłabione drzewo jest bardziej podatne na działania innych szkodników, np. turkucia podjadka. Bytowanie bielojada trwające na drzewie od kilku lat może koniec końców spowodować, że ostatecznie wszystkie igły naraz opadną i drzewo uschnie. Nie ma skutecznego sposobu na zwalczenie tych szkodników, dlatego też leśnicy stosują akcje profilaktyczne oraz zakładają pułapki, do których korniki wabione są za pomocą sztucznych feromonów. Jednak zasiedlone przez korniki drzewa muszą zostać wycięte i wywiezione z lasu. ER Zadbaj o utrzymanie przepustów na swojej posesji Brak stałej, systematycznej konserwacji rowów melioracyjnych i przydrożnych oraz przepustów może przy obfitych opadach deszczu doprowadzić do lokalnych podtopień i zalewania posesji. Jest to problem, który dotyka nas zwłaszcza w okresie wiosennym, kiedy w naszym regionie coraz częściej występują intensywne opady. Stojąca w rowach lub wylewająca się z nich woda może stanowić również spore zagrożenie w ruchu drogowym. Nie wszyscy dbają o drożność przepustów i czystość rowów melioracyjnych znajdujących się tuż przy prywatnych posesjach, tymczasem częstą przyczyną lokalnych podtopień jest właśnie niedrożność tych miejsc. Zgodnie z ustawą o drogach publicznych, obowiązek utrzymania w należytym stanie zjazdów łącznie ze znajdującymi się pod nimi przepustami, należy do właściciela lub użytkownika gruntów przyległych do drogi. W praktyce oznacza to, że każdy właściciel lub użytkownik posesji, działki lub gruntu zobowiązany jest do regularnego oczyszczania rur przepustowych w celu zapewnienia swobodnego przepływu wód opadowych. Regularne przeglądy stanu przepustów pod zjazdami na posesje, dokonywane przez mieszkańców kilka razy w roku, to absolutna konieczność. Pozwoli to uniknąć zalewania posesji oraz innych szkód wyrządzonych przez wodę. Apelujemy więc do Mieszkańców miasta o podjęcie działań i czynności, w celu doprowadzenia do właściwego stanu przepustów i rowów melioracyjnych zlokalizowanych na własnych nieruchomościach. ER 13

16 6/2012 informacje Projekt Czas na aktywność. Program aktywizacji społecznej i zawodowej w Gminie Sucha Beskidzka współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Suchej Beskidzkiej w maju br. rozpoczął trzeci etap realizacji rozpoczętego w 2012 r. projektu pn. Czas na aktywność. Program aktywizacji społecznej i zawodowej w Gminie Sucha Beskidzka współfinansowanego przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki Efektem końcowym projektu jest umożliwienie dostępu do bezpłatnych szkoleń osobom zagrożonym wykluczeniem społecznym. Są to osoby długotrwale bezrobotne z terenu Gminy Sucha Beskidzka, korzystające z pomocy społecznej. W szkoleniach bierze udział 17 osób. Tematyka szkoleń jest zróżnicowana i obejmuje: NR BLOKU BLOK NR 1 BLOK NR 2 BLOK NR 3 BLOK NR 4 BLOK NR 5 BLOK NR 6 BLOK NR 7 BLOK NR 8 NAZWA BLOKU Warsztat kompetencji społecznych Terapia psychologiczna, rodzinna lub psychospołeczna Zorganizowanie usług wsparcia i aktywizacji rodzin asystent rodzinny Doradztwo zawodowe Poradnictwo z prawnikiem w zakresie porad prawnych w rozwiązywaniu problemów Obsługa wózka widłowego wraz z wymianą butli gazowej Sprzedawca z obsługą kasy fiskalnej Technolog robót wykończeniowych w budownictwie (płytkarz) Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej widzi potrzebę wspierania osób długotrwale bezrobotnych poprzez skierowaniu ich na kursy zawodowe, dzięki którym zwiększają się ich szansy znalezienia zatrudnienia na rynku pracy. Jest to także doskonałe uzupełnienie umiejętności, które uczestnicy projektu nabędą w toku przebytych wcześniej szkoleń. W związku z powyższym zostały zorganizowane następujące kursy zawodowe: - obsługa wózka widłowego wraz z wymianą butli gazowej, - sprzedawca z obsługą kasy fiskalnej, - technolog robót wykończeniowych w budownictwie (płytkarz). Rozpoczęcie kursów planowane jest na sierpień 2012 roku. Osoby, które ukończą kursy i szkolenia, otrzymają świadectwa poświadczające nabycie kwalifikacji uprawniające do wykonania określonej pracy. Jednocześnie, mając na uwadze potrzebę integracji Beneficjentów Ostatecznych i ich rodzin, przewidujemy zorganizowanie spotkania na zakończenie projektu dla uczestników z tego roku i z lat poprzednich oraz ich rodzin. Wartość ogólna realizacji całego projektu wynosi ,15 zł. kronika straży miejskiej Sprawiedliwość w krzakach Mundurowi w ramach ruchu pieszego weszli za garaże przy ul. Zielonej. Tam dostrzegli dwóch mężczyzn i kobietę. Nie byłoby w tym nic dziwnego, bowiem jest to ulubione miejsce spotkań towarzyskich. Jednak jeden z mężczyzn siedząc na drugim wymierzał mu właśnie sprawiedliwość pięściami. Kobieta patrzyła na to, ale strażnicy nie mogli temu się przyglądać, więc szybko zastosowali chwyty, które nieco uchroniły twarz leżącego mężczyzny przed dalszymi ciosami ze strony oponenta. Jak się okazało, rozmowa, która przeistoczyła się w argumentację siłową, dotyczyła stojącej obok Pani i można by powiedzieć, że przybrała charakter powiatowy. Kobieta wprawdzie miejscowa, ale mężczyźni z różnych stron powiatu suskiego. Ten, który oberwał, wcześniej mocno się przyjaźnił z towarzyszącą im kobietą, lecz przyjaźń zakończył podpierając się pięściami. Nowy przyjaciel kobiety w ramach rewanżu upuścił mu nieco krwi, obijając jego twarz. Stanowczej reakcji strażników próbował zapobiec informując, że ćwiczył walki uliczne, jednak spotkał się z odpowiedzią, że strażnicy do strachliwych nie należą Na jawie, czy we śnie Szum wody nad wodospadem sprzyja wypoczynkowi. Mężczyźni najpierw mocno nadwyrężyli swoją wątrobę, a później zasnęli snem kamiennym. Słońca nie było, więc nie mogli się opalać, nijak nie komponowali się z otoczeniem, wywołując zgoła ostre reakcje przychodniów, dlatego strażnicy przywrócili ich do pionu. Próbując patrzeć otwartymi dopiero co oczami z niedowierzaniem dostrzegli nad sobą mundurowych. Długo nie mogli uwierzyć czy to jawa, czy to jeszcze sen. Po chwili z wyraźnym syndromem obcego akcentu stwierdzili, że opuszczają to miejsce 14

17 WIADOMOŚCI Z RATUSZA Ku czci Patrona mali i duzi wzruszali piosenką i wierszem 6/2012 Zespół Szkół im. Jana Pawła II w Suchej Beskidzkiej był 18 maja 2012 r. gospodarzem Międzyszkolnego Festiwalu Piosenki Religijnej i Konkursu Recytatorskiego im. Jana Pawła II. W konkursie, który odbył się już po raz szósty, wzięło udział 280 uczniów z czternastu szkół powiatu suskiego. Były to: Szkoła Podstawowa im. Świętej Królowej Jadwigi w Bieńkówce, Zespół Szkolno-Przedszkolny w Palczy, Szkoła Podstawowa im Bohaterów Westerplatte w Marcówce, Zespół Szkół w Tarnawie Dolnej, Zespół Szkolno-Przedszkolny w Baczynie, Szkoła Podstawowa im. Bohaterów Września w Jordanowie, Zespół Szkół im. Jana Kantego w Bystrej, Szkoła Podstawowa Nr 1 w Makowie Podhalańskim, Szkoła Podstawowa Nr 2 w Suchej Beskidzkiej, Szkoła Podstawowa w Jachówce, Szkoła Podstawowa im. Juliusza Słowackiego w Zachełmnej, Zespół Szkół w Toporzysku, Gimnazjum im. Jana Pawła II w Budzowie oraz Zespół Szkół im. Jana Pawła II w Suchej Beskidzkiej. Sponsorami Festiwalu byli: Burmistrz Miasta Sucha Beskidzka Stanisław Lichosyt, Bank Spółdzielczy w Suchej Beskidzkiej, Nadleśnictwo Sucha, Firma KOBETON - Pan Bogusław Kołodziejczyk, Apteka Sana Pani Agata Prokop, Ks. Prałat Parafii Sucha Beskidzka - Stanisław Bogacz, Ks. Proboszcz Parafii Radziechowy-Wieprz - Ryszard Kubasiak, Piekarnia S.C. Państwo Zofia i Stanisław Wąglowie, Piekarnia MACHACZKA - Pan Wiktor Szklarczyk, Firma Wielobranżowa SUŻYW Sp. z o.o. Papież Jan Paweł II był wyjątkowym człowiekiem. Muzyka i poezja towarzyszyły mu przez całe kapłańskie, biskupie i papieskie życie. Stąd idea, aby poprzez Międzyszkolny Festiwal Piosenki Religijnej i Konkurs Recytatorski im. Jana Pawła II uczcić pamięć o patronie szkoły i rozwijać w młodych ludziach wrażliwość na muzykę i słowo poetyckie. Z całą pewnością VI edycja Międzyszkolnego Festiwalu Piosenki Religijnej i Konkursu Recytatorskiego im. Jana Pawła II, w której udział wzięli uczniowie z całego powiatu, pozwoliła na chwile refleksji, w czasie których przywołana została postać Ojca Świętego osoby serdecznej, zawsze ze szczerym uśmiechem. Wyniki Konkursu Recytatorskiego im. Jana Pawła II: I miejsce: Jędrzej Stopiak - Zespół Szkół im. Jana Kantego w Bystrej, Gabriela Polak - Gimnazjum im. Jana Pawła II w Budzowie; II miejsce: Wojciech Kubasiak - Zespół Szkół im. Jana Pawła II w Suchej Beskidzkiej; III miejsce: Katarzyna Pająk - Zespół Szkół im. Jana Pawła II w Suchej Beskidzkiej. Wyróżnienia: Katarzyna Lempart - Gimnazjum im. Jana Pawła II w Budzowie; Karol Duś - Zespół Szkół im. Jana Pawła II w Suchej Beskidzkiej; Dominika Urbańska - Zespół Szkół w Tarnawie Dolnej. Jury: Bartłomiej Sikora, Bożena Szczęch, Małgorzata Migas. Wyniki konkursu piosenki religijnej: Zespoły z klas 0-III I miejsce - zespół Maluchy - Szkoła Podstawowa Nr 1 w Makowie Podhalańskim; II miejsce - zespół Impuls - Zespół Szkół w Tarnawie Dolnej; III miejsce - zespół Kwiatuszki - Zespół Szkół im. Jana Pawła II w Suchej Beskidzkiej. Wyróżnienie: Wesołe Pierwszaki - Szkoła Podstawowa Nr 1 w Makowie Podhalańskim. Soliści z klas 0-III I miejsce - Natalia Kruźlak - Szkoła Podstawowa w Jachówce; II miejsce - Ewelina Pilszak - Szkoła Podstawowa im Bohaterów Westerplatte w Marcówce; III miejsce - Aleksandra Grygiel - Zespół Szkolno-Przedszkolny w Baczynie. Wyróżnienie: Oliwia Gorzkowska - Szkoła Podstawowa nr 1 w Makowie Podhalańskim. Zespoły z klas IV-VI I miejsce: Zespół Laudate - Zespół Szkolno-Przedszkolny w Baczynie; II miejsce: Zespół Wokalny z Zachełmnej - Szkoła Podstawowa im. Juliusza Słowackiego w Zachełmnej; III miejsce: By ARTS - Zespół Szkół im. Jana Kantego w Bystrej. Wyróżnienia: Kółko regionalne - Szkoła Podstawowa nr 2 w Suchej Beskidzkiej; Zespół Nadzieja - Zespół Szkół im. Jana Pawła II w Suchej Beskidzkiej; Trio - Zespół Szkolno-Przedszkolny w Palczy; Zespół muzyczny - Szkoła Podstawowa im. Bohaterów Września w Jordanowie..Soliści IV-VI I miejsce - Patrycja Pluta - Zespół Szkół w Toporzysku; II miejsce - Alicja Krzeszowiak - Zespół Szkół im. Jana Pawła II w Suchej Beskidzkiej; III miejsce - Aleksandra Nowak - Zespół Szkolno-Przedszkolny w Baczynie. Chór z klas IV-VI I miejsce - Magiczna Nuta - Zespół Szkół im. Jana Pawła II w Suchej Beskidzkiej. Wyróżnienie: Ego et tu - Zespół Szkół im. Jana Kantego w Bystrej. Po ogłoszeniu werdyktu przez jury nagrody zwycięzcom poszczególnych kategorii wręczył Pan Edward Sochacki - Wiceburmistrz Miasta Sucha Beskidzka. Podsumowaniem Międzyszkolnego Festiwalu Piosenki Religijnej i Konkursu Recytatorskiego im. Jana Pawła II był koncert laureatów. Organizatorzy składają podziękowania jury, wszystkim sponsorom za ufundowanie nagród i poczęstunku dla uczestników konkursowych zmagań, Panu Wiesławowi Kwakowi - Dyrektorowi Miejskiego Ośrodka Kultury w Suchej Beskidzkiej za udostępnienie profesjonalnego sprzętu nagłaśniającego, Pani Agnieszce Mikołajek-Kraus za transport sprzętu nagłaśniającego i Panu Tadeuszowi Pietrusie za wykonanie oprawy plastycznej. Anna Kubasiak 15

18 edukacja 6/2012 Warto być dobrym Zespół Szkół Szkoła Podstawowa nr 1 i Gimnazjum im Jana Pawła II w Suchej Beskidzkiej bierze udział w I edycji akcji Warto być dobrym organizowanej przez Stowarzyszenie Przyjazna Szkoła pod patronatem Minister Edukacji Narodowej i UNESCO. Dzieci z 1500 szkół w całej Polsce brały udział w konkursie na dobre uczynki w ramach akcji laureaci z każdej placówki wygrali rowery górskie marki KROSS. Akcja Warto być dobrym to największa, interdyscyplinarna kampania edukacyjna w Polsce, kreująca w dzieciach dobre postawy, ucząca poszanowania dla innych ludzi, a także premiująca zachowania prospołeczne i wolontariat. Głównym elementem I edycji akcji był konkurs, skierowany do uczniów 1500 szkół podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych, który każda szkoła prowadziła samodzielnie na podstawie tych samych zasad i z tą samą nagrodą główną rowerem górskim marki KROSS. Od początku semestru dzieci konkurowały na to ile zrealizują dobrych uczynków w trzech kategoriach: pomoc drugiemu człowiekowi, zaangażowanie w środowisko klasy, szkoły, społeczność lokalną oraz działania globalne na rzecz praw człowieka i ochrony środowiska. Na koniec roku dzieci pod okiem wychowawcy wybierały w każdej klasie ucznia, który okazał się najlepszy, a wśród najlepszych z całej szkoły został rozlosowany rower. W najśmielszych scenariuszach i najskrytszych marzeniach nie liczyliśmy na taki sukces akcji. Dzieci czyniące dobro zaskoczyły nas nie tylko swoją kreatywnością i wytrwałością ale przede wszystkim odwagą w promowaniu pozytywnych postaw. Setki tysięcy osób czyniących dobro, miliony godzin ofiarowane innym ludziom, a wszystko to za darmo bez oczekiwania na zapłatę. Teraz kiedy zadadzą mi pytanie jakie mamy dzieci i młodzież odpowiem, że wspaniałe. A my dorośli powinniśmy brać z nich przykład. Każdy z nas może wesprzeć drugą edycję akcji, by kolejne szkoły mogły wziąć w niej udział. mówi Aleksander Komaniecki, Prezes Stowarzyszenia Przyjazna Szkoła. W naszej szkole projektem zainteresowało się wielu uczniów, niewątpliwą zachętą ku temu był zapewne rower główna nagroda, ale tylko nieliczni wytrwali do końca tej edycji konkursu. Ich wytrwałość została dostrzeżona przez szkolnych koordynatorów projektu i również będzie nagrodzona udziałem w wycieczce, która zostanie zorganizowana z końcem roku szkolnego dodaje Krystyna Wajdzik dyrektor Zespołu Szkół im. Jana Pawła II w Suchej Beskidzkiej. W Zespole Szkół im. Jana Pawła II w konkursie wzięło udział 24 uczniów. Dzieci w ciągu II semestru realizowały dobre uczynki. Na początku czerwca wychowawcy wybrali w swoich klasach finalistów na drodze głosowania. 14 czerwca br. odbyło się losowanie laureata spośród finalistów. Nagrodę główną rower marki Kross otrzymał Radosław Wojtyłko uczeń kl. I gimnazjum. Zwycięzcy serdecznie gratulujemy! A. Hojda, A. Gołuszka Dzień Rodzica w Miejskiej Świetlicy Profilaktycznej Wychowankowie Miejskiej Świetlicy Profilaktycznej 11 czerwca uroczyście obchodzili Dzień Rodzica. Z tej okazji dzieci pod opieką swoich wychowawców przygotowały dwa przedstawienia teatralne, które zaprezentowane zostały szerokiemu gronu rodziców. Grupa starsza od tygodni pracowała nad inscenizacją Jasia i Małgosi, a także przygotowywała barwne dekoracje i stroje. Grupa młodsza mogła się pochwalić własną interpretacją znanej bajki o Kopciuszku. Dodatkową atrakcją był występ najmłodszych chłopców w piosence bliskiej w tej chwili wszystkim Polakom Ko Ko Euro Spoko. Starsze dziewczynki natomiast zaprezentowały samodzielnie przygotowaną aranżację tańca nowoczesnego. Całą imprezę uświetniły wiersze oraz piosenka w wykonaniu najmłodszych wychowanków placówki, podkreślające charakter całej uroczystości, jaką jest Dzień Matki i Dzień Ojca. Po zakończonej części artystycznej dzieci wręczyły swoim Rodzicom i opiekunom własnoręcznie wykonane podczas zajęć plastycznych kwiaty i laurki. Radości i wzruszeniom nie było końca. Całą uroczystości zakończył poczęstunek. Agnieszka Trzop, Magdalena Jurkiewicz 16

19 Korzystna integracja Jednym z głównych celów wychowania przedszkolnego jest rozwijanie umiejętności społecznych dzieci, które są niezbędne dla nich w poprawnych relacjach z innymi ludźmi. Priorytetem Miejskiego Przedszkola Samorządowego w Suchej Beskidzkiej jest dobra przygotowanie przedszkolaków do prawidłowego funkcjonowania w społeczeństwie. W związku z tym pracownicy placówki realizując podstawę programową organizują zajęcia dzieci tak, aby miały one możliwość integracji z środowiskiem lokalnym. Przykładem może być Dzień Rodzica, który obchodzony był w suskim ZSO im. M. Curie Skłodowskiej. Pracownicy tejże placówki udostępnili oraz przygotowali dzieciom halę sportową, dzięki czemu można było zintegrować społeczność przedszkolną i zgromadzić w jednym miejscu wszystkie dzieci oraz ich rodziców. Nie bez znaczenia była również pomoc niezawodnego wolontariatu z suskich średnich szkół, z którymi nasze przedszkole współpracuje od początku roku szkolnego. Kolejnym bardzo ważnym wydarzeniem dla naszych przedszkolaków była impreza z okazji ich święta Dnia Dziecka. Ten dzień zyskał na atrakcyjności również dzięki wolontariatowi z ZSZ im. W. Witosa pod kierownictwem p. Bogusławy Jurzak. Młodzież przygotowała i przedstawiła dzieciom piękną bajkę, prowadziła ciekawe konkursy oraz zabawy. edukacja Mając na uwadze kształtowanie u dzieci odporności emocjonalnej koniecznej do racjonalnego radzenia sobie w nowych i trudnych sytuacjach oraz łagodnego znoszenia stresów, przedszkole duży nacisk kładzie na realizację planu adaptacyjnego, dotyczącego dzieci nowoprzyjętych do placówki. W przedszkolu prowadzone są spotkania pedagogizujące rodziców nowo przyjętych dzieci, mające na celu uświadamianie im, w jaki sposób najlepiej przygotować dziecko do przekroczenia progu przedszkola. Organizowane są spotkania adaptacyjne dla tych dzieci oraz zapraszane są one na wszystkie imprezy ogólno przedszkolne, celem integracji z środowiskiem przedszkolnym. Chcąc zapewnić dzieciom lepsze szanse edukacyjne, jak najlepiej zaspokoić ich ciekawość, potrzebę aktywności oraz rozwijać ich samodzielność zajęcia w naszym przedszkolu odbywają się przy współudziale z lokalnego środowiska. Organizowane są spotkania z przedstawicielami różnych zawodów, np. policjanci, strażacy, lekarz, weterynarz leśnik, przedstawiciel GOPR u czy Straży Miejskiej. Integrując się z lokalnymi instytucjami dzieci odwiedzają Bibliotekę, Szkołę Podstawową a nawet Urząd Miasta. W trakcie tych spotkań dzieci w praktyczny sposób nabywają potrzebnych w życiu umiejętności oraz wzbogacają swoją wiedzę o otaczającym je świecie. Przykładem owocnej integracji ze środowiskiem lokalnym niewątpliwie był festyn rodzinny pod hasłem Pożegnalny piknik, który odbył się 15 czerwca. Imprezę tę w dużej mierze przygotowali rodzice naszych przedszkolaków, którzy zorganizowali całą gamę atrakcji dla dzieci. Dzięki ich pomysłowości i zaangażowaniu na festynie nie brakło posiłków słodyczy oraz napojów, dużą popularnością cieszyły się wykonywane przez rodziców tatuaże jak i malowanie twarzy dzieci. Organizacja tej imprezy byłaby bardzo trudna bez współpracy z wspominanym już wolontariatem. Liczne grono sponsorów w osobach lokalnych przedsiębiorców zadbało o to, aby na imprezie można było posilić się kiełbaskami z grilla, a emocje dzieci wzrosły podczas loterii fantowej. To dzięki sponsorom możliwe stało się wręczanie dzieciom upominków za udział w konkursach, pokazach i zabawach. Nauczyciele poprzez pracę dydaktyczno wychowawczą budują u dzieci system wartości, w tym starają się wychowywać dzieci tak, aby lepiej orientowały się, co jest dobre, a co złe. Pod takim też hasłem w trakcie festynu odbył się konkurs plastyczny, który był podsumowaniem wiadomości dzieci na ten temat. Mając na uwadze promowanie hasła Śmiech receptą na złość dzieci prezentowały przygotowane wspólnie z rodzicami lub nauczycielami skecze. Zabawa była wspaniała. Jednym z głównych punktów programu był przegląd umiejętności talentów dzieci W tym jestem dobry. Przedszkolacy prezentowali swoje możliwości wokalne oraz taneczne, sprawnościowe czy gawędziarskie, grali też na instrumentach. Gwoździem programu jednak zostały dmuchana zjeżdżalnie oraz trampolina, gdzie dzieci w charakterystyczny dla ich wieku sposób wyrażały swoje emocje. Podskokom i okrzykom radości nie było końca, a słonko, które właśnie w tym dniu po dwutygodniowym urlopie powróciło na niebo, uśmiechało się do dzieci radośnie i rozświetlało ich szczęśliwe twarze. Bożena Pająk 6/

20 6/2012 edukacja Z dyplomami Wyższej Szkoły Turystyki i Ekologii w przyszłość Wyższa Szkoła Turystyki i Ekologii w Suchej Beskidzkiej to uczelnia kameralna, mocno osadzona w regionie, ale o międzynarodowym zasięgu. Skoncentrowana na zagwarantowaniu wysokiej jakości kształcenia specjalistycznego i zapewnieniu unikalnej atmosfery, tworzy środowisko, w którym studenci mogą się rozwijać i przygotować do płynnego wejścia na rynek pracy. 15 czerwca w Sali Rycerskiej suskiego zamku studenci uroczyście zakończyli kolejny rok akademicki. Dyplomy odebrali absolwenci studiów licencjackich, inżynierskich i, po raz pierwszy, absolwenci studiów magisterskich. To wielki sukces młodych ludzi, ale również WSTiE, która jest jedną z niewielu szkół wyższych umożliwiających zdobycie tytułu magistra turystki. ZASŁUŻONY PRESTIŻ Na przestrzeni ostatnich lat suska uczelnia zajmuje coraz wyższe pozycje w prestiżowych rankingach szkół wyższych. W najważniejszym tegorocznym rankingu szkół wyższych, przygotowanym przez Perspektywy i Rzeczpospolitą, WSTiE otrzymała nagrodę specjalną AWANS 2012 za największy jakościowy skok w grupie najlepszych polskich uczelni. Obecnie jest na 2. miejscu w Polsce w branżowym rankingu Wiadomości Turystycznych oraz na 6. miejscu w zestawieniu tygodnika Wprost. WSTiE została także uhonorowana odznaką honorową Za Zasługi dla Turystyki przyznawaną przez Ministra Sportu i Turystyki w uznaniu zasług dla rozwoju polskiej turystyki i umacnianiu współpracy międzynarodowej w tej dziedzinie. Uczelnia może poszczycić się sprawdzoną kadrą naukową: wykładowcami o wysokich kompetencjach specjalistycznych i autorytecie naukowym. Bez wątpienia należy do nich prof. dr hab. Andrzej Matuszyk, który obchodził w tym roku swój jubileusz, a jego dorobek dydaktyczno-naukowy został uhonorowany okolicznościową publikacją księgą pamiątkową: Góry Człowiek Turystyka. Pan Profesor, pracownik naukowy i dydaktyczny AWF w Krakowie i WSTiE, świętował swój jubileusz w suskiej uczelni. Jak podkreślił w laudacji prof. dr hab. Józef Lipiec z Uniwersytetu Jagiellońskiego, uroczystość w Suchej Beskidzkiej zgromadziła kwiat krakowskiej nauki, a znakomite nazwiska były najlepszym świadectwem ważnych dokonań prof. Matuszyka na rzecz nauki polskiej, zwłaszcza turystyki kwalifikowanej. MIĘDZYNARODOWE ŚRODOWISKO Bardzo ważny obszar w działalności uczelni zajmuje współpraca z partnerami zagranicznymi. Ma ona wpływ na podniesienie jakości kształcenia, służy wymianie doświadczeń oraz promocji regionu i Polski na arenie międzynarodowej. Szczególne znaczenie dla środowiska akademickiego mają europejskie programy edukacyjne, dzięki którym studenci zdobywają nowe doświadczenia naukowe, konfrontują swoją wiedzę z rówieśnikami za granicą, pogłębiają znajomość języków obcych, poznają ciekawe miejsca. Dzięki temu dokonują się widoczne zmiany sposobu myślenia młodych ludzi z konsumpcyjnego i doraźnego na twórczy, nastawiony na rozwój własny i otoczenia. Jest to efekt wieloletniej aktywności uczelni w programach unijnych. Erasmus umożliwia studentom wyjazdy zagraniczne na studia, staże i praktyki. Celem programu Młodzież w działaniu jest międzynarodowa wymiana doświadczeń, nabywanie nowych umiejętności oraz integracja kulturowa. W ramach projektów Grundtvig młodzi ludzie uczestniczą w międzynarodowych spotkaniach europejskich i wspólnie wypracowują najlepsze rozwiązania aktualnych problemów. Korzystając z tych możliwości, suska młodzież wyjeżdża m. in. do Portugalii, Francji, na Węgry, Litwę czy do Szwecji, gdzie ma dostęp do specjalistycznej wiedzy z innych obszarów Europy. Jednocześnie WSTiE chętnie zaprasza w swoje progi gości z zagranicy studentów, m. in. z Francji, Niemiec, Anglii, Litwy, Węgier, Rosji, Ukrainy, którzy uczestniczą w zajęciach, jak i wykładowców związanych z ośrodkami akademickimi na Węgrzech, w Szwecji czy we Włoszech, którzy dzielą się wiedzą i doświadczeniem oraz wynikami badań naukowych. TEORIA TO ZA MAŁO Coraz bardziej świadomi konkurencji na rynku pracy młodzi ludzie już podczas studiów starają się, obok wiedzy teoretycznej, rozwijać umiejętności praktyczne. Taką możliwość daje współpraca z Akademickim Biurem Karier WSTiE, które pomaga w określeniu predyspozycji zawodowych i możliwości wyboru ścieżki zawodowej oraz w sporządzaniu dokumentów aplikacyjnych. ABK rokrocznie przygotowuje bogatą ofertę praktyk zawodowych i staży. Studenci mają do dyspozycji kilkaset miejsc pracy w kraju i za granicą. Wielu młodych ludzi już od czerwca odbywa wakacyjne praktyki, m.in. w Hiszpanii Wyspy Kanaryjskie, Gran Canaria i La Palma, na Majorce, Malcie, w Irlandii, Niemczech, Francji, Grecji Zakynthos, Rodos, Kos, Wschodni Peloponez, we Włoszech, w Turcji, Tunezji czy Egipcie. Praktyka za granicą to nie tylko ważne doświadczenie zawodowe, ale także konkretne korzyści finansowe; student-praktykant otrzymuje oprócz umiejętności praktycznych również atrakcyjne kieszonkowe, bezpłatne zakwaterowanie i wyżywienie oraz zwrot kosztów podróży. Dla najlepszych WSTiE przygotowuje prestiżowe staże w Parlamencie Europejskim w Brukseli oraz praktyki pilotażu podczas wyjazdów do Strasburga. Do- 18