Grafika Komputerowa. Geometria 3W
|
|
- Daria Borowska
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Grafika Komputerowa. Geometria 3W Aleksander Denisiuk Polsko-Japońska Akademia Technik Komputerowych Wydział Informatyki w Gdańsku ul. Brzegi Gdańsk Ò Ù Ô º ÙºÔÐ 1 / 60
2 Geometria 3W liniowar 3 Najnowsza wersja tego dokumentu dostępna jest pod adresem ØØÔ»»Ù Ö ºÔ º ÙºÔл Ò Ù 2 / 60
3 liniowar 3 Wektory Iloczyn skalarny Iloczyn wektorowy Baza Przekształcenia liniowe Katy Eulera Macierze obrotów Eulera liniowar 3 3 / 60
4 Definicja wektora liniowar 3 Wektorem nazywa się skierowany odcinek. Wektory Iloczyn skalarny Iloczyn wektorowy B Baza Przekształcenia liniowe Katy Eulera Macierze obrotów Eulera A Kierunek wektora pokazuje strzałka. PunktAjest poczatkiem wektora PunktB jest końcem wektora Oznaczenie:a = AB 4 / 60
5 Równość wektorów liniowar 3 Wektory Iloczyn skalarny Iloczyn wektorowy Baza Przekształcenia liniowe Katy Eulera Macierze obrotów Eulera Dwa wektory sa równe, jeżeli jeden z nich może zostać otrzymany z drugiego poprzez przesunięcie równoległe. Relcja równości wektorów jest relacja równoważności: a = a (symetryczna) a = b b = a (zwrotna) a = b,b = c a = c (przechodnia) 5 / 60
6 Wektory, cd liniowar 3 Wektory Iloczyn skalarny Iloczyn wektorowy Baza Przekształcenia liniowe Katy Eulera Macierze obrotów Eulera Dwa wektory sa zgodnie kolinearne, jeżeli sa równoległe i maja ten sam zwrot. Dwa wektory sa niezgodnie kolinearne, jeżeli sa równoległe i maja przeciwne zwroty. Długość odcinkaab, przedstawiajacego wektora, nazywa się jego długości a AB = a = a wektor nazywa się zerowym, jeśli jego poczatek i koniec się pokrywaja: AA = 0 6 / 60
7 Dodawanie wektorów liniowar 3 Wektory Suma wektorówaibnazywa się wektora+b, otrymany z tych wektorów badź równych im wektorów jak na poniższym rysunku Iloczyn skalarny Iloczyn wektorowy Baza Przekształcenia liniowe Katy Eulera Macierze obrotów Eulera b a a+b 7 / 60
8 Dodawanie wektorów przemienne i łaczne liniowar 3 a+b = b+a Wektory Iloczyn skalarny a Iloczyn wektorowy Baza Przekształcenia liniowe Katy Eulera Macierze obrotów Eulera b b+a a+b a b (a+b)+c = a+(b+c) c a+b a b b+c 8 / 60
9 Odejmowanie wektorów liniowar 3 Wektory Iloczyn skalarny Iloczyn wektorowy Wektora b jest wektorem, suma którego zb a b Baza Przekształcenia liniowe Katy Eulera Macierze obrotów Eulera b a 9 / 60
10 Nierówność trójkata liniowar 3 Wektory Iloczyn skalarny a+b a + b a+b+ +c a + b + + c Iloczyn wektorowy Baza Przekształcenia liniowe Katy Eulera Macierze obrotów Eulera 10 / 60
11 Mnożenie wektora przez liczbę liniowar 3 Wektory Iloczyn skalarny Iloczyn wektorowy Baza Przekształcenia liniowe Katy Eulera Macierze obrotów Eulera Iloczynem wektoraailiczbyλ R jest wektorλa λa = λ a λa iasa zgodnie kolinearne, jeżeliλ > 0 oraz niezgodnie kolinearne, gdyλ < 0 0 a = 0 λ(µa) = (λµ)a (λ+µ)a = λa+µa λ(a+b) = λa+λb 11 / 60
12 Kombinacje liniowe wektorów liniowar 3 Wektory Iloczyn skalarny Iloczyn wektorowy Baza Przekształcenia liniowe Katy Eulera Macierze obrotów Eulera Niech dany będzie układ wektorów{a 1,...,a k } oraz wagi (liczby rzeczywiste)α 1,...,α k Wektor a = α 1 a 1 + +α k a k nazywa się kombinacja liniowa wektorówa 1,...,a k. 12 / 60
13 Iloczyn skalarny wektorów liniowar 3 Wektory Iloczyn skalarny Iloczyn wektorowy Baza Przekształcenia liniowe Katy Eulera Macierze obrotów Eulera Katem między wektorami a ibnawyzamy kat między wektoramia ib, które maja wspólny poczatek Iloczynem skalarnym wektorówaibjest liczbaa b (ab): ab = a b cosϕ (ϕ jest katem międyaib) ab = ba a 2 = aa = a 2 (λa)b = λ(ab) jeżeli e = 1, to(λe)(λe) = λµ ab = 0 a b albo jeden z wektorów jest zerowy 13 / 60
14 Projekcja wektora na prosta liniowar 3 Wektory Iloczyn skalarny Iloczyn wektorowy Baza Przekształcenia liniowe Katy Eulera Macierze obrotów Eulera Rzut (projekcja) wektoraana prosta jest wektorā, którego poczatkiem jest rzut poczatka wektoraana prosta, a końcem rzut końca wektoraana tę prosta. ab = āb, gdzieājest rzutemana prosta, zawierajac (a+b)c = ac+bc ab Jeżelia,b,csa trzema niezerowymi wektorami, nie równoległymi jednocześnie jednej płaszczyźnie, to ar = 0,br = 0,cr = 0 r = 0 14 / 60
15 Iloczyn wektorowy liniowar 3 Wektory Iloczyn skalarny Iloczyn wektorowy Baza Przekształcenia liniowe Katy Eulera Macierze obrotów Eulera Iloczynem wektorowym wektorówaibjest wektora b: 0, jeżeli jeden z wektorów jest zerowy lub wektory sa równoległe Wpozostałych przypadkach a b = b a a bjest prostopadły do płaszczyznya,b długość wektoraa b jest równa polu powierzchni równoległoboku wyznaczonego przez wektorya,b układ wektorówa,b,a bjest zorientowany dodatnio a b = a b sinθ, gdzieθjest k (λa) b = λ(a b) atem międzyaib 15 / 60
16 Projekcja wektora na płaszczyznę liniowar 3 Wektory Iloczyn skalarny Iloczyn wektorowy Baza Przekształcenia liniowe Katy Eulera Macierze obrotów Eulera Rzutem (projekcja) wektoraana płaszczyznę jest wektora, którego poczatek jest rzutem poczatkaana płaszczyznę, a końcem rzut końcaa. Rzutu równych wektorów sa równe Rzut sumy wektorów jest suma rzutów Jeżeli wektora jest rzutemana płaszczyznę, prostopadła dob, to a b = a b (a+b) c = a c+b c 1. c = 0 2. c = 1 Niecha orazb będa rzutami odpowiednioaorazbna płaszczyznę, prostopadła doc. Wtedy mnożenie wektorowe przezcbędzie obrotem o π 2 (a b) 2 = a 2 b 2 ( a b cosθ) 2, gdzieθjest katem między wektorami 16 / 60
17 Współrzędne wektora względem bazy liniowar 3 Wektory Iloczyn skalarny Iloczyn wektorowy Baza Przekształcenia liniowe Katy Eulera Macierze obrotów Eulera Niech dane będa trzy niezerowe, niekomplanarne wektorye 1,e 2,e 3. Wtedy każdy wektorrmoże zostać jednoznacznie przedstawiony jako sumar = r 1 e 1 +r 2 e 2 +r 3 e 3 Niechr = r 1 e 1 +r 2 e 2 +r 3 e 3 będzie inna reprezentacja 1. r jest równoległy do jednego z wektorówe 2. r jest równoległy do płaszczyzny jednej z pary wektorówe 3. r nie jest równoległy do żadnej z par wektorówe Wektorye 1,e 2,e 3 nazywane sa baza przestrzeni wektorów. Liczbyr 1,r 2,r 3 nazywane s a współrzędnymi wektorarwbaziee 1, e 2,e / 60
18 Działania liniowe na wektorach liniowar 3 Wektory Iloczyn skalarny Iloczyn wektorowy Baza Przekształcenia liniowe Katy Eulera Macierze obrotów Eulera Niech dana będzie bazae 1,e 2,e 3. Niech dane będa dwa wektory:rowspółrzędnych(r 1,r 2,r 3 ) orazr o współrzędnych(r 1,r 2,r 3 ). Wtedy wektorr±r będzie miał współrzędne (r 1 ±r 1,r 2 ±r 2,r 3 ±r 3 ). Niech dane będa wektorrowspółrzędnych(r 1,r 2,r 3 ) oraz liczbaλ R. Wtedy wektorλr będzie miał współrzędne(λr 1,λr 2,λr 3 ). 18 / 60
19 Baza kartezjańska liniowar 3 Wektory Iloczyn skalarny Iloczyn wektorowy Baza Przekształcenia liniowe Katy Eulera Macierze obrotów Eulera Niech dana będzie bazai,j,k składajaca się z wektorów jednosktowych, wzajemnie prostopadłych i zorientowanych dodatnio. Baza i, j, k nazywa się baza kartezjańska a = x a i+y a j+z a k = (ai)i+(aj)j+(ak)k Liczbycosα = ai aj ak a,cosβ = a,cosγ = a nazywane sa cosinusy kierunkowe 19 / 60
20 Działania metryczne w bazie kartezjańskiej liniowar 3 Wektory Iloczyn skalarny Iloczyn wektorowy Baza Przekształcenia liniowe Katy Eulera Macierze obrotów Eulera Niech dana będzie kartezjańska bazai,j,k. Wtedy ab = x a x b +y a y b +z a z b a b ma współrzędne y a z a y b z b, x a z a x b z b, x a y a x b y b a b = i j k x a y a z a x b y a z b 20 / 60
21 Zmiana bazy liniowar 3 Wektory Iloczyn skalarny Iloczyn wektorowy Baza Przekształcenia liniowe Katy Eulera Macierze obrotów Eulera Niech dane będa dwie bazy:e = {e 1,e 2,e 3 } orazf = {f 1,f 2,f 3 }. Wtedy a jednoznaczne rozłożenie po Wektory(e 1,e 2,e 3 ) maj e 1 = a 11 f 1 +a 21 f 2 +a 31 f 3, bazie(f 1,f 2,f 3 ): e 2 = a 12 f 1 +a 22 f 2 +a 32 f 3, e 2 = a 13 f 1 +a 23 f 2 +a 33 f 3. ( ) ( ) e 1 e 2 e 3 = f1 f 2 f 3 A, gdzieajest macierza kolumn współrzędnych wektorówe w bazief wektorawbazief będzie miał współrzędnea x a y a z a jego współrzędne we. macierzanazywa się macierza zamiany bazy x a y a z a, gdzie ( ) ( ) ( ) Uwaga: ( e 1 ) e 2 e 3 = f1 f 2 f 3 A f1 f 2 f 3 = 21 / 60
22 Przekształcenia liniowe liniowar 3 Wektory Iloczyn skalarny Iloczyn wektorowy Baza Przekształcenia liniowe Katy Eulera Macierze obrotów Eulera Niech dane będa: układ wektorówe = {e 1,e 2,e 3 } oraz bazaf = {f 1,f 2,f ( ) ( ) 3 }, e 1 e 2 e 3 = f1 f 2 f 3 A. przekwształceniem liniowym nawyza się odwzorowanie a = x a y a x a e 1 +y a e 2 +z a e 3 z a współrzędne wektoraapo przekształceniu będa równea A nazywa się macierz a przekształcenia wynik przekształcenia zapisuje sięaa x a y a z a 22 / 60
23 Przekształcenia liniowe. Uwagi liniowar 3 Wektory Iloczyn skalarny Iloczyn wektorowy Baza Przekształcenia liniowe Katy Eulera Macierze obrotów Eulera macierzaskłada się z kolumn współrzędnych układue w bazief macierzaskłada się z kolumn współrzędnych wektorów bazyf po przekształceniu jeżeli macierzajest odrwacalna, toe też jest baza oraz przekształcenie liniowe zgada się z zamiana bazye F przekształcenieφ : R n R n jest liniowym wtedy i tylko wtedy, gdy 1. dla dowolnych dwóch wektorówa,b spełniono φ(a+b) = φ(a)+φ(b) 2. dla dowolnego wektoruaoraz dowolnej liczby rzeczywistejλ spełniono φ(λa) = λφ(a) 23 / 60
24 Przekształcenia liniowe. Zamiana bazy* liniowar 3 Wektory Iloczyn skalarny Iloczyn wektorowy Baza Przekształcenia liniowe Katy Eulera Niech dane będa dwie bazy:f = {f 1,f 2,f 3 } orazf = {f 1,f 2,f 3 },( f 1 f 2 f 3) ( ) = f1 f 2 f 3 T Niech przekształcenie liniowe będzie dane w bazief macierz Wtedy w bazief to przkształcenie dane będzie macierzat 1 AT aa Macierze obrotów Eulera 24 / 60
25 Obrót liniowar 3 ¼ ½ Wektory Ó Ò Ò Ó Iloczyn skalarny Iloczyn wektorowy Baza ¼ Przekształcenia liniowe ½ ¼ ¼ ¼ Katy Eulera Macierze obrotów Eulera ÙÖ ÁÁº «Ø Ó ÖÓØ Ø ÓÒ Ø ÖÓÙ Ò Ð º Ì ÓÖ Ò ¼ Ð Ü Ý Ø ÖÓØ Ø ÓÒº R θ = ( ) cosθ sinθ sinθ cosθ 25 / 60
26 Skalowanie liniowar 3 Wektory Iloczyn skalarny Iloczyn wektorowy Baza Przekształcenia liniowe Katy Eulera Macierze obrotów Eulera S λ1,λ 2 = ( ) λ1 0 0 λ 2 26 / 60
27 Mnożenie przekształceń liniowar 3 Wektory Iloczyn skalarny Iloczyn wektorowy Baza Przekształcenia liniowe Katy Eulera Macierze obrotów Eulera Niech dane będa dwa przekształcenia liniowe:aorazb Iloczynem (superpozycja) przekształceńa B jest przekształcenie liniowe AB(a) = A(Ba) MacierzaA B jest macierzab Dlatego zamiasta B będziemy pisaćab Macierza przekształcenia odwrotnego doajest macierza 1 Twierdzenie 1. Każde przkształcenie liniowe można rozłożyć w iloczyn obrotu oraz skalowania (o różnych współczynnikach) Twierdzenie 2. Każde przkształcenie liniowe sztywne, które nie zmienia orientacji, jest obrotem 27 / 60
28 ÁÁº½ Ì Ú ØÓÖ Ú Ò ÖÓØ Ø ÖÓÙÒ Ùº Ì Ú ØÓÖ Ú½ Ú ³ ÙÖ ÓÒØÓ Ùº Ì Ú ØÓÖ Ú¾ Ø ÓÑÔÓÒ ÒØ Ó Ú ÓÖØ Ó ÓÒ Ð ØÓ Ùº Ì ÔÖÓ Ø ÓÒ Ú Ú¾ ÖÓØ Ø ¼ Æ ÖÓÙÒ Ùº Ì Ð Ò Ñ ÒØ Ò Ø ÙÖ Ú ØÓÖ Ñ Ø Ø Ö Ø Ò Ð º ÐÐ Obrót 3D liniowar 3 Wektory Ú½ Ê Ù Úµ Iloczyn skalarny Ú Iloczyn wektorowy Baza Przekształcenia liniowe ¼ Ù Ú Katy Eulera Macierze obrotów Eulera Ú¾ 28 / 60
29 Macierz obrotu 3D liniowar 3 Wektory Iloczyn skalarny Iloczyn wektorowy Baza Przekształcenia liniowe Katy Eulera Macierze obrotów Eulera Obrót dookoła osi wychodzacej z poczatku układu współrzędnych w kierunkuu = (u 1,u 2,u 3 ) o katθ stopni. (1 c)u 2 1 +c (1 c)u 1u 2 su 3 (1 c)u 1 u 3 +su 2 (1 c)u 1 u 2 +su 3 (1 c)u 2 2 +c (1 c)u 2u 3 su 1, (1 c)u 1 u 3 su 2 (1 c)u 2 u 3 +su 1 (1 c)u 2 3 +c gdziec = cosθ,s = sinθ. 29 / 60
30 Katy Eulera liniowar 3 Wektory Û Ý Iloczyn skalarny Iloczyn wektorowy Baza Przekształcenia liniowe Katy Eulera Macierze obrotów Eulera Ü È Ø Þ ÊÓÐÐ R = R θy,jr θp,ir θr,k 30 / 60
31 Macierze obrotów Eulera liniowar 3 Wektory Iloczyn skalarny Iloczyn wektorowy R θp,i R θy,j R θr,k Baza Przekształcenia liniowe Katy Eulera Macierze obrotów Eulera 31 / 60
32 Skalowanie 3D liniowar 3 Wektory Iloczyn skalarny Iloczyn wektorowy Baza Przekształcenia liniowe Katy Eulera Macierze obrotów Eulera S λ1,λ 2,λ 3 = λ λ λ 3 32 / 60
33 liniowar 3 Działania na punktach Układ współrzędnych Przekształcenia afiniczne Współrzędne jednorodne Obrót Skalowanie 33 / 60
34 Odejmowanie punktów liniowar 3 Różnica punktówb iajest wektor AB. Działania na punktach Układ współrzędnych Przekształcenia afiniczne Współrzędne jednorodne Obrót Skalowanie A B A = AB A = B B A = 0 (B A)+(C B) = (C A) = AC B 34 / 60
35 Dodanie do punktu wektora liniowar 3 Suma punktuaoraz wektoraajest punktb, który zgadza się z końcem wektoraa, jeżeli poczatek tego wektora umieścić wa. Działania na punktach Układ współrzędnych Przekształcenia afiniczne Współrzędne jednorodne Obrót A a B Skalowanie B = A+ AB (A+a 1 )+a 2 = A+(a 1 +a 2 ) Dodanie wektora nazywa się przesunięciem róznoległym 35 / 60
36 Kombinacja afiniczna punktów liniowar 3 Działania na punktach Układ współrzędnych Przekształcenia afiniczne Współrzędne jednorodne Obrót Skalowanie Niech dany będzie układ punktów{a 1,...,A k } oraz wagi (liczby rzeczywiste)α 1,...,α k, takie żeα 1 + +α k = 1 Ustalmy dowolny punkto Kombinacja afiniczna punkitówα 1 A 1 + +α k A k jest punkt O +α 1OA1 + +α k OA k Twierdzenie 3. Kombinacja afiniczna punktów nie zależy od wyboru punktuo 36 / 60
37 Układ współrzędnych liniowar 3 Działania na punktach Układ współrzędnych Przekształcenia afiniczne Współrzędne jednorodne Obrót Skalowanie Wybierzmy dowolny punkto, poczatek układu Przez ten punkt poprowadźmy trzy niekomplanarne proste:ox,oy, Oz, osie współrzędnych Płaszczyzny współrzędnychoxy,oxz,oyz Na osiach wyznaczymy niezerowe wektory: odpowiednioe 1,e 2, e 3 bazę. Dla każdego punktuawektor OA ma jednoznaczne przedstawienie OX = xe 1 +ye 2 +ze 3 liczbyx,y,z współrzędne punktua układ jest prawym (dodatnim), jeżeli{e 1,e 2,e 3 } jest zorientoany dodatnio układ jest lewym (ujemnym), jeżeli{e 1,e 2,e 3 } jest zorientowany ujemnie kierunki na osiach, zorientowane zgodnie z wektorami bazy, nazywaja się dodatnimi. Kierunki przeciwne ujemnymi 37 / 60
38 Układ współrzędnych kartezjańskich liniowar 3 Działania na punktach Układ współrzędnych Przekształcenia afiniczne Współrzędne jednorodne Obrót Skalowanie Układ współrzędnych nazywa się kartezjańskim, jeżeli osie sa wzajemnie prostopadłe wektorye 1,e 2,e 3 sa jednostkowe (maja jednostkowa długość). Dalej w prezentacji prawie zawsze układ będzie prawym kartezjańskim układem Dla wektorów bazy układu kartezjańskiego czasami stosuje się oznaczeniai,j,k 38 / 60
39 Działania na punktach w układzie współrzędnych liniowar 3 Działania na punktach Układ współrzędnych Przekształcenia afiniczne Współrzędne jednorodne Obrót Skalowanie Odejmowanie punktów: A 2 A 1 = A 1 A 2 = Dodanie wektora: A 1 +a = Kombinacja afiniczna: x 1 +x a y 1 +y a z 1 +z a α 1 A 1 + +α k A k = x 2 x 1 y 2 y 1 z 2 z 1 wzory sa prawidłowe w każdym układzie α 1 x 1 + +α k x k α 1 y 1 + +α k y k α 1 z 1 + +α k z k 39 / 60
40 Podział odcinka w danym stosunku liniowar 3 Działania na punktach Układ współrzędnych Przekształcenia afiniczne Współrzędne jednorodne Obrót Skalowanie Dane sa dwa punktya 1 (x 1,y 1,z 1 ) oraza 2 (x 2,y 2,z 2 ) Znaleźć punkta(x,y,z), który dzieli odcineka 1 A 2 w stosunkuλ 1 : λ 2 λ 2A1 A λ 1AA2 = 0 OA = λ 2OA 1 +λ 1 OA 2 λ 1 +λ 2 x = λ 2x 1 +λ 1 x 2 λ 1 +λ 2,y = λ 2y 1 +λ 1 y 2 λ 1 +λ 2,z = λ 2z 1 +λ 1 z 2 λ 1 +λ. 2 wzory sa prawidłowe w każdym układzie 40 / 60
41 Odległość między punktami liniowar 3 Działania na punktach Układ współrzędnych Przekształcenia afiniczne Współrzędne jednorodne Dane sa dwa punktya 1 (x 1,y 1,z 1 ) oraza 2 (x 2,y 2,z 2 ) A 1 A 2 2 = A 1 A 2 2 = (x 1 x 2 ) 2 +(y 1 y 2 ) 2 +(z 1 z 2 ) 2 wzory sa prawidłowe tylko w układzie kartezjańskim Obrót Skalowanie 41 / 60
42 Zmiana układu współrzędnych liniowar 3 Działania na punktach Układ współrzędnych Przekształcenia afiniczne Współrzędne jednorodne Obrót Skalowanie Niech dane będa dwa ogólne układy współrzędnych:(o,e 1,e 2,e 3 ) oraz(o,f 1,f 2,f 3 ) PunktP ma współrzędne(x,y,z) względem jednego układu oraz (z,y,z ) względem drugiego. a jednoznaczne rozłożenie po Wektory(e 1,e 2,e 3 ) maj e 1 = a 11 f 1 +a 21 f 2 +a 31 f 3, bazie(f 1,f 2,f 3 ): e 2 = a 12 f 1 +a 22 f 2 +a 32 f 3, e 2 = a 13 f 1 +a 23 f 2 +a 33 f 3. ( e 1 e 2 e 3 ) = ( f1 f 2 f 3 ) A PunktO w nowym układzie ma współrzędne(x 0,y 0,z 0 ). x = a 11 x+a 12 y +a 13 z +x 0, Wówczas y = a 21 x+a 22 y +a 23 z +y 0, z = a 31 x+a 32 y +a 33 z +z 0. x x x 0 = A y +. y y 0 42 / 60
43 Przekształcenia afiniczne liniowar 3 Działania na punktach Układ współrzędnych Przekształcenia afiniczne Współrzędne jednorodne Obrót Skalowanie Niech dany będzie układ współrzędnycho,f 1,f 2,f 3 oraz punkto i układ wektorówe 1,e 2,e 3 przekwształceniem afinicznym nawyza się odwzorowanie P = x y O +xe 1 +ye 2 +ze 3 z współrzędne punktuapo przekształceniu będa równe x x 0 A y + y 0, gdzie z z 0 ( ) ( ) e1 e 2 e 3 = f1 f 2 f 3 A (x 0,y 0,z 0 ) współrzędne wektora OO 43 / 60
44 Uwagi liniowar 3 Działania na punktach Układ współrzędnych Przekształcenia afiniczne Współrzędne jednorodne Obrót Jeżeli układ wektorówe 1,e 2,e 3 jest baza, to przekształcenie afiniczne zgadza się z zamiana układu współrzędnych Przekwształcenie afiniczneb składa się z przekształcenia linowegoa i przesunięcia równoległegot u,b = T u A Wówczas przesunięciet u oraz przekształcenie liniowea określone sa jednoznacznie. Skalowanie Twierdzenie 4. Każde przkształcenie afiniczne można rozłożyć w iloczyn obrotu, skalowania (o różnych współczynnikach) oraz przesunięcia równoległego Twierdzenie 5. Każde przkształcenie afiniczne sztywne, które nie zmienia orientacji, jest obrotem (afnicznym) lub przesunięciem równoległym 44 / 60
45 Współrzędne jednorodne wr 2 liniowar 3 Działania na punktach Trójka liczbx,y,w R (w 0) reprezentuje punkt o współrzędnych (x/w,y/w) R 2. (2,1) (2 : 1 : 1) (6 : 3 : 3) ( 2 : 1 : 1) Układ współrzędnych Przekształcenia afiniczne Współrzędne jednorodne Obrót Skalowanie 45 / 60
46 Współrzędne jednorodne wr 3 liniowar 3 Działania na punktach Czwórka liczbx,y,z,w R (w 0) reprezentuje punkt o współrzędnych(x/w,y/w,z/w) R 3. (2,1,1) (2 : 1 : 1 : 1) (6 : 3 : 3 : 3) ( 2 : 1 : 1 : 1) Układ współrzędnych Przekształcenia afiniczne Współrzędne jednorodne Obrót Skalowanie 46 / 60
47 Macierz przekształcenia afinicznego wr 2 liniowar 3 Działania na punktach Układ współrzędnych Przekształcenia afiniczne Współrzędne jednorodne Obrót Skalowanie NiechB ( = ) T u Abędzie ( przekształceniem ) afinicznym, u1 a11 a u =, A = 12. u 2 a 21 a 22 Macierza przekształceniab nazywa się macerz a 11 a 12 u 1 M B = a 21 a 22 u a 11 a 12 u 1 x a 21 a 22 u 2 y = a 11 x+a 12 y +u 1 a 21 x+a 22 y +u / 60
48 Obrót liniowar 3 Działania na punktach Układ współrzędnych Przekształcenia afiniczne Współrzędne jednorodne Obrót Skalowanie R θ = cosθ sinθ 0 sinθ cosθ / 60
49 Skalowanie liniowar 3 Działania na punktach Układ współrzędnych Przekształcenia afiniczne Współrzędne jednorodne Obrót Skalowanie S λ1,λ 2 = λ λ / 60
50 Przesunięcie równoległe liniowar 3 Działania na punktach Układ współrzędnych Przekształcenia afiniczne Współrzędne jednorodne Obrót Skalowanie T u1,u 2 = 1 0 u u / 60
51 Macierz przekształcenia afinicznego wr 3 liniowar 3 Działania na punktach Układ współrzędnych Przekształcenia afiniczne Współrzędne jednorodne Obrót Skalowanie a 11 a 12 a 13 u 1 a 21 a 22 a 23 u 2 a 31 a 32 a 33 u a 11 a 12 a 13 u 1 x a 21 a 22 a 23 u 2 y a 31 a 32 a 33 u 3 z = a 11 x+a 12 y +a 13 z +u 1 a 21 x+a 22 y +a 23 z +u 2 a 31 x+a 32 y +a 33 z +u / 60
52 Przesunięcie równoległe liniowar 3 Działania na punktach Układ współrzędnych Przekształcenia afiniczne Współrzędne jednorodne Przesunięcie o wektoru = (u 1,u 2,u 3 ) u u u Obrót Skalowanie 52 / 60
53 Obrót liniowar 3 Działania na punktach Układ współrzędnych Przekształcenia afiniczne Współrzędne jednorodne Obrót Skalowanie Obrót dookoła osi wychodzacej z poczatku układu współrzędnych w kierunkuu = (u 1,u 2,u 3 ) o katθ stopni. Kierunek obrotu określany jest orientacja. (1 c)u 2 1 +c (1 c)u 1u 2 su 3 (1 c)u 1 u 3 +su 2 0 (1 c)u 1 u 2 +su 3 (1 c)u 2 2 +c (1 c)u 2u 3 su 1 0 (1 c)u 1 u 3 su 2 (1 c)u 2 u 3 +su 1 (1 c)u 2 3 +c gdziec = cosθ,s = sinθ., 53 / 60
54 Skalowanie liniowar 3 Działania na punktach Układ współrzędnych Przekształcenia afiniczne Współrzędne jednorodne Obrót Skalowanie α α α symetria względem płaszczyznyy z. 54 / 60
55 Jednorodność macierzy przekształcenia afinicznego liniowar 3 MacierzeAorazλA określaja to samo przekształcenie afiniczne. Działania na punktach Układ współrzędnych Przekształcenia afiniczne Współrzędne jednorodne Obrót Skalowanie 55 / 60
56 Macierz superpozycji przekształceń liniowar 3 Działania na punktach Układ współrzędnych Przekształcenia afiniczne Współrzędne jednorodne Obrót Skalowanie Niech dane będa dwa przekształcenia afiniczne:aorazb iloczynem (superpozycja) przekształceńa B jest przekształcenie afiniczne AB(a) = A(Ba) MacierzaA B jest macierzab Dlatego zamiasta B będziemy pisaćab Macierza przekształcenia odwrotnego doajest macierza 1 56 / 60
57 Teoria transponowana liniowar 3 Działania na punktach Układ współrzędnych Przekształcenia afiniczne Współrzędne jednorodne Obrót Skalowanie Wektory i punkty sa zapisywane jako wierszev = (v x,v y,v z ), P = (x : y : x : w) Mnożenie przez macierz przekształcenia po prawej stronie ( vx v y v z ) M, ( x y z w ) A Macierze sa zamieniane na transponowane: przesunięcie o wektoru = (u 1,u 2,u 3 ): , u 1 u 2 u 3 1 etc Mnożenie macierzy w innej kolejności MacierzaA 1 A 2 będziea 2 A 1 57 / 60
58 liniowar 3 rzutowa 58 / 60
59 rzutowa liniowar 3 rzutowa Składa się z czwórek współrzędnych(x : y : z : w) współrzędnych jednorodnych w może być zerem Dwie proporcjonalne czwórki reprezentuja ten sam punkt: (x 1 : y 1 : z 1 : w 1 ) (x 2 : y 2 : z 2 : w 2 ) x 1 x 2 = y 1 y 2 = z 1 z 2 = w 1 w 2 59 / 60
60 Przekształcenia rzutowe liniowar 3 rzutowa Przekształceniem rzutowym (projektywicznym) nazywa się przekształcenie RP 3 RP 3 x x y z A y z, w w gdzieajest dowolna4 4macierz a, przy czymdeta 0 60 / 60
Wprowadzenie do grafiki maszynowej. Wprowadenie do geometrii maszynowej
Wprowadzenie do grafiki maszynowej. Wprowadenie do geometrii maszynowej Aleksander Denisiuk Uniwersytet Warmińsko-Mazurski Olsztyn, ul. Słoneczna 54 denisjuk@matman.uwm.edu.pl 1 / 61 Wprowadenie do geometrii
Bardziej szczegółowoModelowanie i Wizualizowanie 3W grafiki. Geometria 3W
Modelowanie i Wizualizowanie 3W grafiki. Geometria 3W Aleksander Denisiuk Uniwersytet Warmińsko-Mazurski Olsztyn, ul. Słoneczna 54 denisjuk@matman.uwm.edu.pl 1 / 66 Geometria 3W liniowar 3 Najnowsza wersja
Bardziej szczegółowoElementy grafiki komputerowej. Elementy geometrii afinicznej
Elementy grafiki komputerowej. Elementy geometrii j Aleksander Denisiuk Uniwersytet Warmińsko-Mazurski Olsztyn, ul. Słoneczna 54 denisjuk@matman.uwm.edu.pl 1 / 28 Elementy geometrii j Najnowsza wersja
Bardziej szczegółowoWektory. Algebra. Aleksander Denisiuk. Polsko-Japońska Wyższa Szkoła Technik Komputerowych Wydział Informatyki w Gdańsku ul. Brzegi Gdańsk
Algebra Wektory Aleksander Denisiuk denisjuk@pjwstk.edu.pl Polsko-Japońska Wyższa Szkoła Technik Komputerowych Wydział Informatyki w Gdańsku ul. Brzegi 55 80-045 Gdańsk Algebra p. 1 Wektory Najnowsza wersja
Bardziej szczegółowoModelowanie i wizualizowanie 3W-grafiki. Transformacje. Aleksander Denisiuk. denisjuk@matman.uwm.edu.pl
Modelowanie i wizualizowanie 3W-grafiki Transformacje Aleksander Denisiuk denisjuk@matman.uwm.edu.pl Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie Wydział Matematyki i Informatyki ul. Słoneczna 54 10-561
Bardziej szczegółowoGeometria Analityczna w Przestrzeni
Algebra p. 1/25 Algebra Geometria Analityczna w Przestrzeni Aleksander Denisiuk denisjuk@pjwstk.edu.pl Polsko-Japońska Wyższa Szkoła Technik Komputerowych Wydział Informatyki w Gdańsku ul. Brzegi 55 80-045
Bardziej szczegółowoPrzekształcenia liniowe
Algebra Przekształcenia liniowe Aleksandr Denisiuk denisjuk@pjwstk.edu.pl Polsko-Japońska Wyższa Szkoła Technik Komputerowych zamiejscowy ośrodek dydaktyczny w Gdańsku ul. Brzegi 55 80-045 Gdańsk Algebra
Bardziej szczegółowoAlgebra linowa w pigułce
Algebra Algebra linowa w pigułce Aleksander Denisiuk denisjuk@pjwstk.edu.pl Polsko-Japońska Wyższa Szkoła Technik Komputerowych Wydział Informatyki w Gdańsku ul. Brzegi 55 80-045 Gdańsk Algebra p. 1 Algebra
Bardziej szczegółowoWYBRANE DZIAŁY ANALIZY MATEMATYCZNEJ. Wykład II
Wykład II I. Algebra wektorów 2.1 Iloczyn wektorowy pary wektorów. 2.1.1 Orientacja przestrzeni Załóżmy, że trójka wektorów a, b i c jest niekomplanarna. Wynika z tego, że żaden z tych wektorów nie jest
Bardziej szczegółowoUkłady równań liniowych, macierze, Google
Układ równań linowych { x+2y = 6, 3x y = 4 (0) Spotkania z Matematyka Układy równań liniowych, macierze, Google Aleksander Denisiuk denisjuk@matman.uwm.edu.pl Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Bardziej szczegółowoA,B M! v V ; A + v = B, (1.3) AB = v. (1.4)
Rozdział 1 Prosta i płaszczyzna 1.1 Przestrzeń afiniczna Przestrzeń afiniczna to matematyczny model przestrzeni jednorodnej, bez wyróżnionego punktu. Można w niej przesuwać punkty równolegle do zadanego
Bardziej szczegółowoSIMR 2016/2017, Analiza 2, wykład 1, Przestrzeń wektorowa
SIMR 06/07, Analiza, wykład, 07-0- Przestrzeń wektorowa Przestrzeń wektorowa (liniowa) - przestrzeń (zbiór) w której określone są działania (funkcje) dodawania elementów i mnożenia elementów przez liczbę
Bardziej szczegółowoRachunek wektorowy - wprowadzenie. dr inż. Romuald Kędzierski
Rachunek wektorowy - wprowadzenie dr inż. Romuald Kędzierski Graficzne przedstawianie wielkości wektorowych Długość wektora jest miarą jego wartości Linia prosta wyznaczająca kierunek działania wektora
Bardziej szczegółowomacierze jednostkowe (identyczności) macierze diagonalne, które na przekątnej mają same
1 Macierz definicja i zapis Macierzą wymiaru m na n nazywamy tabelę a 11 a 1n A = a m1 a mn złożoną z liczb (rzeczywistych lub zespolonych) o m wierszach i n kolumnach (zamiennie będziemy też czasem mówili,
Bardziej szczegółowoAlgebra liniowa z geometrią
Algebra liniowa z geometrią Maciej Czarnecki 15 stycznia 2013 Spis treści 1 Geometria płaszczyzny 2 1.1 Wektory i skalary........................... 2 1.2 Macierze, wyznaczniki, układy równań liniowych.........
Bardziej szczegółowoi = [ 0] j = [ 1] k = [ 0]
Ćwiczenia nr TEMATYKA: Układy współrzędnych: kartezjański, walcowy (cylindryczny), sferyczny (geograficzny), Przekształcenia: izometryczne, nieizometryczne. DEFINICJE: Wektor wodzący: wektorem r, ρ wodzącym
Bardziej szczegółowoIloczyn skalarny, wektorowy, mieszany. Ortogonalność wektorów. Metoda ortogonalizacji Grama-Schmidta. Małgorzata Kowaluk semestr X
Iloczyn skalarny, wektorowy, mieszany. Ortogonalność wektorów. Metoda ortogonalizacji Grama-Schmidta. Małgorzata Kowaluk semestr X ILOCZYN SKALARNY Iloczyn skalarny operator na przestrzeni liniowej przypisujący
Bardziej szczegółowoGrafika Komputerowa. Teksturowanie
Grafika Komputerowa. Teksturowanie Aleksander Denisiuk Polsko-Japońska Akademia Technik Komputerowych Wydział Informatyki w Gdańsku ul. Brzegi 55 80-045 Gdańsk Ò Ù Ô º ÙºÔÐ 1 / 19 Teksturowanie Najnowsza
Bardziej szczegółowoPODSTAWY RACHUNKU WEKTOROWEGO
Transport, studia niestacjonarne I stopnia, semestr I Instytut L-5, Wydział Inżynierii Lądowej, Politechnika Krakowska Adam Wosatko Ewa Pabisek Skalar Definicja Skalar wielkość fizyczna (lub geometryczna)
Bardziej szczegółowoGrafika Komputerowa Podstawy animacji
Grafika Komputerowa Podstawy animacji Aleksander Denisiuk denisjuk@pjwstk.edu.pl Polsko-Japońska Wyższa Szkoła Technik Komputerowych Wydział Informatyki w Gdańsku ul. Brzegi 55 80-045 Gdańsk Grafika Komputerowa
Bardziej szczegółowoGeometria w R 3. Iloczyn skalarny wektorów
Geometria w R 3 Andrzej Musielak Str 1 Geometria w R 3 Działania na wektorach Wektory w R 3 możemy w naturalny sposób dodawać i odejmować, np.: [2, 3, 1] + [ 1, 2, 1] = [1, 5, 2] [2, 3, 1] [ 1, 2, 1] =
Bardziej szczegółowoCo to jest wektor? Jest to obiekt posiadający: moduł (długość), kierunek wraz ze zwrotem.
1 Wektory Co to jest wektor? Jest to obiekt posiadający: moduł (długość), kierunek wraz ze zwrotem. 1.1 Dodawanie wektorów graficzne i algebraiczne. Graficzne - metoda równoległoboku. Sprowadzamy wektory
Bardziej szczegółowoGeometria Lista 0 Zadanie 1
Geometria Lista 0 Zadanie 1. Wyznaczyć wzór na pole równoległoboku rozpiętego na wektorach u, v: (a) nie odwołując się do współrzędnych tych wektorów; (b) odwołując się do współrzędnych względem odpowiednio
Bardziej szczegółowoGEOMETRIA ANALITYCZNA W PRZESTRZENI
Wykład z Podstaw matematyki dla studentów Inżynierii Środowiska Wykład 13. Egzaminy I termin wtorek 31.01 14:00 Aula A Wydział Budownictwa II termin poprawkowy czwartek 9.02 14:00 Aula A Wydział Budownictwa
Bardziej szczegółowoGRAFIKA KOMPUTEROWA podstawy matematyczne. dr inż. Hojny Marcin pokój 406, pawilon B5 E-mail: mhojny@metal.agh.edu.pl Tel.
GRAFIKA KOMPUTEROWA podstawy matematyczne dr inż. Hojny Marcin pokój 406, pawilon B5 E-mail: mhojny@metal.agh.edu.pl Tel. (12) 617 46 37 Plan wykładu 1/4 ZACZNIEMY OD PRZYKŁADOWYCH PROCEDUR i PRZYKŁADÓW
Bardziej szczegółowoR n jako przestrzeń afiniczna
R n jako przestrzeń afiniczna Mirosław Sobolewski Wydział Matematyki, Informatyki i Mechaniki UW 11. wykład z algebry liniowej Warszawa, grudzień 2014 Mirosław Sobolewski (UW) Warszawa, grudzień 2014 1
Bardziej szczegółowoElementy geometrii analitycznej w R 3
Rozdział 12 Elementy geometrii analitycznej w R 3 Elementy trójwymiarowej przestrzeni rzeczywistej R 3 = {(x,y,z) : x,y,z R} możemy interpretować co najmniej na trzy sposoby, tzn. jako: zbiór punktów (x,
Bardziej szczegółowoArkusz 6. Elementy geometrii analitycznej w przestrzeni
Arkusz 6. Elementy geometrii analitycznej w przestrzeni Zadanie 6.1. Obliczyć długości podanych wektorów a) a = [, 4, 12] b) b = [, 5, 2 2 ] c) c = [ρ cos φ, ρ sin φ, h], ρ 0, φ, h R c) d = [ρ cos φ cos
Bardziej szczegółowocx cx 1,cx 2,cx 3,...,cx n. Przykład 4, 5
Matematyka ZLic - 07 Wektory i macierze Wektorem rzeczywistym n-wymiarowym x x 1, x 2,,x n nazwiemy ciąg n liczb rzeczywistych (tzn odwzorowanie 1, 2,,n R) Zbiór wszystkich rzeczywistych n-wymiarowych
Bardziej szczegółowoWykład 4. Informatyka Stosowana. Magdalena Alama-Bućko. 25 marca Magdalena Alama-Bućko Wykład 4 25 marca / 25
Wykład 4 Informatyka Stosowana Magdalena Alama-Bućko 25 marca 2019 Magdalena Alama-Bućko Wykład 4 25 marca 2019 1 / 25 Macierze Magdalena Alama-Bućko Wykład 4 25 marca 2019 2 / 25 Macierza wymiaru m n
Bardziej szczegółowoUkłady współrzędnych
Układy współrzędnych Układ współrzędnych matematycznie - funkcja przypisująca każdemu punktowi danej przestrzeni skończony ciąg (krotkę) liczb rzeczywistych zwanych współrzędnymi punktu. Układ współrzędnych
Bardziej szczegółowoPrzekształcenia geometryczne w grafice komputerowej. Marek Badura
Przekształcenia geometryczne w grafice komputerowej Marek Badura PRZEKSZTAŁCENIA GEOMETRYCZNE W GRAFICE KOMPUTEROWEJ Przedstawimy podstawowe przekształcenia geometryczne na płaszczyźnie R 2 (przestrzeń
Bardziej szczegółowoGeometria analityczna
Geometria analityczna Wektory Zad Dane są wektory #» a, #» b, #» c Znaleźć długość wektora #» x (a #» a = [, 0, ], #» b = [0,, 3], #» c = [,, ], #» x = #» #» a b + 3 #» c ; (b #» a = [,, ], #» b = [,,
Bardziej szczegółowoFunkcja liniowa i prosta podsumowanie
Funkcja liniowa i prosta podsumowanie Definicja funkcji liniowej Funkcja liniowa określona jest wzorem postaci: y = ax + b, x R, a R, b R a, b współczynniki funkcji dowolne liczby rzeczywiste a- współczynnik
Bardziej szczegółowoLista. Algebra z Geometrią Analityczną. Zadanie 1 Przypomnij definicję grupy, które z podanych struktur są grupami:
Lista Algebra z Geometrią Analityczną Zadanie 1 Przypomnij definicję grupy, które z podanych struktur są grupami: (N, ), (Z, +) (Z, ), (R, ), (Q \ {}, ) czym jest element neutralny i przeciwny w grupie?,
Bardziej szczegółowoGeometria analityczna
Wydział Matematyki Stosowanej Zestaw zadań nr 10 Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie WEiP, energetyka, I rok Elżbieta Adamus maja 018r. 1 Działania na wektorach Zadanie 1. Oblicz długość wektorów: Geometria
Bardziej szczegółowoZadania egzaminacyjne
Rozdział 13 Zadania egzaminacyjne Egzamin z algebry liniowej AiR termin I 03022011 Zadanie 1 Wyznacz sumę rozwiązań równania: (8z + 1 i 2 2 7 iz 4 = 0 Zadanie 2 Niech u 0 = (1, 2, 1 Rozważmy odwzorowanie
Bardziej szczegółowoAlgebra liniowa z geometria. - zadania Rok akademicki 2010/2011
1 GEOMETRIA ANALITYCZNA 1 Wydział Fizyki Algebra liniowa z geometria - zadania Rok akademicki 2010/2011 Agata Pilitowska i Zbigniew Dudek 1 Geometria analityczna 1.1 Punkty i wektory 1. Sprawdzić, czy
Bardziej szczegółowoφ(x 1,..., x n ) = a i x 2 i +
Teoria na egzamin z algebry liniowej Wszystkie podane pojęcia należy umieć określić i podać pprzykłady, ewentualnie kontrprzykłady. Ponadto należy znać dowody tam gdzie to jest zaznaczone. Liczby zespolone.
Bardziej szczegółowoWektory w przestrzeni
Wektory w przestrzeni Informacje pomocnicze Denicja 1. Wektorem nazywamy uporz dkowan par punktów. Pierwszy z tych punktów nazywamy pocz tkiem wektora albo punktem zaczepienia wektora, a drugi - ko«cem
Bardziej szczegółowo2 1 3 c c1. e 1, e 2,..., e n A= e 1 e 2...e n [ ] M. Przybycień Matematyczne Metody Fizyki I
Liniowa niezależno ność wektorów Przykład: Sprawdzić czy następujące wektory z przestrzeni 3 tworzą bazę: e e e3 3 Sprawdzamy czy te wektory są liniowo niezależne: 3 c + c + c3 0 c 0 c iei 0 c + c + 3c3
Bardziej szczegółowoWektory. dr Jolanta Grala-Michalak. Teoria
Wektory dr Jolanta Grala-Michalak Teoria Uważa się, że pierwszym podręcznikiem geometrii jest dzieło Euklidesa Elementy, napisane w III wieku p.n.e. Opisywana w nim płaszczyzna i przestrzeń zawierają różne
Bardziej szczegółowoa 11 a a 1n a 21 a a 2n... a m1 a m2... a mn x 1 x 2... x m ...
Wykład 15 Układy równań liniowych Niech K będzie ciałem i niech α 1, α 2,, α n, β K. Równanie: α 1 x 1 + α 2 x 2 + + α n x n = β z niewiadomymi x 1, x 2,, x n nazywamy równaniem liniowym. Układ: a 21 x
Bardziej szczegółowoWektor, prosta, płaszczyzna; liniowa niezależność, rząd macierzy
Wektor, prosta, płaszczyzna; liniowa niezależność, rząd macierzy Justyna Winnicka Na podstawie podręcznika Matematyka. e-book M. Dędys, S. Dorosiewicza, M. Ekes, J. Kłopotowskiego. rok akademicki 217/218
Bardziej szczegółowoPrzestrzeń unitarna. Jacek Kłopotowski. 23 października Katedra Matematyki i Ekonomii Matematycznej SGH
Katedra Matematyki i Ekonomii Matematycznej SGH 23 października 2018 Definicja iloczynu skalarnego Definicja Iloczynem skalarnym w przestrzeni liniowej R n nazywamy odwzorowanie ( ) : R n R n R spełniające
Bardziej szczegółowowszystkich kombinacji liniowych wektorów układu, nazywa się powłoką liniową uk ładu wektorów
KOINACJA LINIOWA UKŁADU WEKTORÓW Definicja 1 Niech będzie przestrzenią liniową (wektorową) nad,,,, układem wektorów z przestrzeni, a,, współczynnikami ze zbioru (skalarami). Wektor, nazywamy kombinacją
Bardziej szczegółowoInformatyka Stosowana. a b c d a a b c d b b d a c c c a d b d d c b a
Działania na zbiorach i ich własności Informatyka Stosowana 1. W dowolnym zbiorze X określamy działanie : a b = b. Pokazać, że jest to działanie łączne. 2. W zbiorze Z określamy działanie : a b = a 2 +
Bardziej szczegółowoIloczyn wektorowy. Autorzy: Michał Góra
Iloczyn wektorowy Autorzy: Michał Góra 019 Iloczyn wektorowy Autor: Michał Góra DEFINICJA Definicja 1: Iloczyn wektorowy Iloczynem wektorowym wektorów v = ( v x, v y, v z ) R 3 oraz w = ( w x, w y, w z
Bardziej szczegółowoBaza w jądrze i baza obrazu ( )
Przykład Baza w jądrze i baza obrazu (839) Znajdź bazy jądra i obrazu odwzorowania α : R 4 R 3, gdzie α(x, y, z, t) = (x + 2z + t, 2x + y 3z 5t, x y + z + 4t) () zór ten oznacza, że α jest odwzorowaniem
Bardziej szczegółowoGrafika Komputerowa. Metoda śledzenia promieni
Grafika Komputerowa. Metoda śledzenia promieni Aleksander Denisiuk Polsko-Japońska Akademia Technik Komputerowych Wydział Informatyki w Gdańsku ul. Brzegi 55 80-045 Gdańsk Ò Ù Ô º ÙºÔÐ 1 / 30 Metoda śledzenia
Bardziej szczegółowoDr inż. Janusz Dębiński Mechanika ogólna Wykład 2 Podstawowe wiadomości z matematyki Kalisz
Dr inż. Janusz Dębiński Mechanika ogólna Wykład 2 Podstawowe wiadomości z matematyki Kalisz Dr inż. Janusz Dębiński 1 2.1. Przestrzeń i płaszczyzna Podstawowe definicje Punkt - najmniejszy bezwymiarowy
Bardziej szczegółowoKrystalochemia białek 2016/2017
Zestaw zadań 4. Grupy punktowe. Składanie elementów symetrii. Translacyjne elementy symetrii grupy punktowe, składanie elementów symetrii, translacyjne elementy symetrii: osie śrubowe, płaszczyzny ślizgowe
Bardziej szczegółowo1.1 Definicja. 1.2 Przykład. 1.3 Definicja. Niech G oznacza dowolny, niepusty zbiór.
20. Definicje i przykłady podstawowych struktur algebraicznych (grupy, pierścienie, ciała, przestrzenie liniowe). Pojęcia dotyczące przestrzeni liniowych (liniowa zależność i niezależność układu wektorów,
Bardziej szczegółowo3. Wykład Układy równań liniowych.
31 Układy równań liniowych 3 Wykład 3 Definicja 31 Niech F będzie ciałem Układem m równań liniowych o niewiadomych x 1,, x n, m, n N, o współczynnikach z ciała F nazywamy układ równań postaci: x 1 + +
Bardziej szczegółowoFIGURY I PRZEKSZTAŁCENIA GEOMETRYCZNE
Umiejętności opracowanie: Maria Lampert LISTA MOICH OSIĄGNIĘĆ FIGURY I PRZEKSZTAŁCENIA GEOMETRYCZNE Co powinienem umieć Umiejętności znam podstawowe przekształcenia geometryczne: symetria osiowa i środkowa,
Bardziej szczegółowo3. FUNKCJA LINIOWA. gdzie ; ół,.
1 WYKŁAD 3 3. FUNKCJA LINIOWA FUNKCJĄ LINIOWĄ nazywamy funkcję typu : dla, gdzie ; ół,. Załóżmy na początek, że wyraz wolny. Wtedy mamy do czynienia z funkcją typu :.. Wykresem tej funkcji jest prosta
Bardziej szczegółowodr Mariusz Grządziel 15,29 kwietnia 2014 Przestrzeń R k R k = R R... R k razy Elementy R k wektory;
Wykłady 8 i 9 Pojęcia przestrzeni wektorowej i macierzy Układy równań liniowych Elementy algebry macierzy dodawanie, odejmowanie, mnożenie macierzy; macierz odwrotna dr Mariusz Grządziel 15,29 kwietnia
Bardziej szczegółowoWyznaczniki. Algebra. Aleksander Denisiuk
Algebra Wyznaczniki Aleksander Denisiuk denisjuk@pjwstk.edu.pl Polsko-Japońska Wyższa Szkoła Technik Komputerowych zamiejscowy ośrodek dydaktyczny w Gdańsku ul. Brzegi 55 80-045 Gdańsk Algebra p. 1 Wyznaczniki
Bardziej szczegółowo15. Macierze. Definicja Macierzy. Definicja Delty Kroneckera. Definicja Macierzy Kwadratowej. Definicja Macierzy Jednostkowej
15. Macierze Definicja Macierzy. Dla danego ciała F i dla danych m, n IN funkcję A : {1,...,m} {1,...,n} F nazywamy macierzą m n ( macierzą o m wierszach i n kolumnach) o wyrazach z F. Wartość A(i, j)
Bardziej szczegółowoZastosowania wyznaczników
Zastosowania wyznaczników Mirosław Sobolewski Wydział Matematyki, Informatyki i Mechaniki UW 7.wykład z algebry liniowej Warszawa, listopad 2012 Mirosław Sobolewski (UW) Warszawa, listopad 2012 1 / 17
Bardziej szczegółowoĆwiczenia nr 4. TEMATYKA: Rzutowanie
TEMATYKA: Rzutowanie Ćwiczenia nr 4 DEFINICJE: Rzut na prostą: rzutem na prostą l (zwaną rzutnią) w kierunku rzutowania k (k l) nazywamy przekształcenie płaszczyzny przyporządkowujące: a) Punktom prostej
Bardziej szczegółowoWektory. dr Jolanta Grala-Michalak. Teoria
Wektory dr Jolanta Grala-Michalak Teoria Uważa się, że pierwszym podręcznikiem geometrii jest dzieło Euklidesa Elementy, napisane w III wieku p.n.e. Opisywana w nim płaszczyzna i przestrzeń zawierają różne
Bardziej szczegółowoMacierz o wymiarach m n. a 21. a 22. A =
Macierze 1 Macierz o wymiarach m n A = a 11 a 12 a 1n a 21 a 22 a 2n a m1 a m2 a mn Mat m n (R) zbiór macierzy m n o współczynnikach rzeczywistych Analogicznie określamy Mat m n (Z), Mat m n (Q) itp 2
Bardziej szczegółowoAnaliza matematyczna i algebra liniowa Macierze
Analiza matematyczna i algebra liniowa Macierze Wojciech Kotłowski Instytut Informatyki Politechniki Poznańskiej email: imię.nazwisko@cs.put.poznan.pl pok. 2 (CW) tel. (61)665-2936 konsultacje: poniedziałek
Bardziej szczegółowoNotacja Denavita-Hartenberga
Notacja DenavitaHartenberga Materiały do ćwiczeń z Podstaw Robotyki Artur Gmerek Umiejętność rozwiązywania prostego zagadnienia kinematycznego jest najbardziej bazową umiejętność zakresu Robotyki. Wyznaczyć
Bardziej szczegółowoPrzekształcenia geometryczne. Mirosław Głowacki Wydział Inżynierii Metali i Informatyki Przemysłowej
Przekształcenia geometryczne Mirosław Głowacki Wydział Inżynierii Metali i Informatyki Przemysłowej Akademia Górniczo Hutnicza w Krakowie Przekształcenia elementarne w przestrzeni D Punkty p w E na płaszczyźnie
Bardziej szczegółowo1 Zbiory i działania na zbiorach.
Matematyka notatki do wykładu 1 Zbiory i działania na zbiorach Pojęcie zbioru jest to pojęcie pierwotne (nie definiuje się tego pojęcia) Pojęciami pierwotnymi są: element zbioru i przynależność elementu
Bardziej szczegółowo19 Własności iloczynu skalarnego: norma, kąt i odległość
19 Własności iloczynu skalarnego: norma, kąt i odległość Załóżmy, że V jest przestrzenią liniową z iloczynem skalarnym.,.. Definicja 19.1 Normą (długością) wektora v V nazywamy liczbę v = v, v. Uwaga 1
Bardziej szczegółowoZajęcia nr 1 (1h) Dwumian Newtona. Indukcja. Zajęcia nr 2 i 3 (4h) Trygonometria
Technologia Chemiczna 008/09 Zajęcia wyrównawcze. Pokazać, że: ( )( ) n k k l = ( n l )( n l k l Zajęcia nr (h) Dwumian Newtona. Indukcja. ). Rozwiązać ( ) ( równanie: ) n n a) = 0 b) 3 ( ) n 3. Znaleźć
Bardziej szczegółowoALGEBRA Tematyka LITERATURA
ALGEBRA Tematyka Podstawowe pojęcia algebry: działania, własności działań. Struktury algebraiczne: grupy, pierścienie, ciała, przestrzenie liniowe. Ciała liczbowe: ciało liczb wymiernych, ciało liczb rzeczywistych,
Bardziej szczegółowoALGEBRA z GEOMETRIA, ANALITYCZNA,
ALGEBRA z GEOMETRIA, ANALITYCZNA, MAT00405 PRZEKSZTAL CANIE WYRAZ EN ALGEBRAICZNYCH, WZO R DWUMIANOWY NEWTONA Uprościć podane wyrażenia 7; (b) ( 6)( + ); (c) a 5 6 8a ; (d) ( 5 )( 5 + ); (e) ( 45x 4 y
Bardziej szczegółowoPrzekształcenia liniowe
Przekształcenia liniowe Zadania Które z następujących przekształceń są liniowe? (a) T : R 2 R 2, T (x, x 2 ) = (2x, x x 2 ), (b) T : R 2 R 2, T (x, x 2 ) = (x + 3x 2, x 2 ), (c) T : R 2 R, T (x, x 2 )
Bardziej szczegółowoAnaliza Matematyczna. Zastosowania Całek
Analiza Matematyczna. Zastosowania Całek Aleksander Denisiuk denisiuk@pjwstk.edu.pl Polsko-Japońska Wyższa Szkoła Technik Komputerowych Wydział Informatyki w Gdańsku ul. Brzegi 55 8-45 Gdańsk 9 maja 217
Bardziej szczegółowoMacierze. Rozdział Działania na macierzach
Rozdział 5 Macierze Funkcję, która każdej parze liczb naturalnych (i, j) (i 1,..., n; j 1,..., m) przyporządkowuje dokładnie jedną liczbę a ij F, gdzie F R lub F C, nazywamy macierzą (rzeczywistą, gdy
Bardziej szczegółowoWykład 16. P 2 (x 2, y 2 ) P 1 (x 1, y 1 ) OX. Odległość tych punktów wyraża się wzorem: P 1 P 2 = (x 1 x 2 ) 2 + (y 1 y 2 ) 2
Wykład 16 Geometria analityczna Przegląd wiadomości z geometrii analitycznej na płaszczyźnie rtokartezjański układ współrzędnych powstaje przez ustalenie punktu początkowego zwanego początkiem układu współrzędnych
Bardziej szczegółowoa 11 a a 1n a 21 a a 2n... a m1 a m2... a mn a 1j a 2j R i = , C j =
11 Algebra macierzy Definicja 11.1 Dla danego ciała F i dla danych m, n N funkcję A : {1,..., m} {1,..., n} F nazywamy macierzą m n (macierzą o m wierszach i n kolumnach) o wyrazach z F. Wartość A(i, j)
Bardziej szczegółowoEndomorfizmy liniowe
Endomorfizmy liniowe Mirosław Sobolewski Wydział Matematyki, Informatyki i Mechaniki UW 8. wykład z algebry liniowej Warszawa, listopad 2011 Mirosław Sobolewski (UW) Warszawa, listopad 2011 1 / 16 Endomorfizmy
Bardziej szczegółowo1 Geometria analityczna
1 Geometria analityczna 1.1 Wektory na płaszczyźnie Wektor to uporządkowana para punktów, z których pierwszy nazywa się początkiem, a drugi końcem wektora. Jeżeli wprowadzimy prostokątny układ współrzędnych,
Bardziej szczegółowoALGEBRA LINIOWA Z ELEMENTAMI GEOMETRII ANALITYCZNEJ
ALGEBRA LINIOWA Z ELEMENTAMI GEOMETRII ANALITYCZNEJ WSHE, O/K-CE 10. Homomorfizmy Definicja 1. Niech V, W będą dwiema przestrzeniami liniowymi nad ustalonym ciałem, odwzorowanie ϕ : V W nazywamy homomorfizmem
Bardziej szczegółowoFormy kwadratowe. Mirosław Sobolewski. Wydział Matematyki, Informatyki i Mechaniki UW. wykład z algebry liniowej Warszawa, styczeń 2009
Formy kwadratowe Mirosław Sobolewski Wydział Matematyki, Informatyki i Mechaniki UW wykład z algebry liniowej Warszawa, styczeń 2009 Mirosław Sobolewski (UW) Warszawa, 2009 1 / 15 Definicja Niech V, W,
Bardziej szczegółowo1. Liczby zespolone. Jacek Jędrzejewski 2011/2012
1. Liczby zespolone Jacek Jędrzejewski 2011/2012 Spis treści 1 Liczby zespolone 2 1.1 Definicja liczby zespolonej.................... 2 1.2 Postać kanoniczna liczby zespolonej............... 1. Postać
Bardziej szczegółowoWykład 14. Elementy algebry macierzy
Wykład 14 Elementy algebry macierzy dr Mariusz Grządziel 26 stycznia 2009 Układ równań z dwoma niewiadomymi Rozważmy układ równań z dwoma niewiadomymi: a 11 x + a 12 y = h 1 a 21 x + a 22 y = h 2 a 11,
Bardziej szczegółowo1 Przestrzeń liniowa. α 1 x α k x k = 0
Z43: Algebra liniowa Zagadnienie: przekształcenie liniowe, macierze, wyznaczniki Zadanie: przekształcenie liniowe, jądro i obraz, interpretacja geometryczna. Przestrzeń liniowa Już w starożytności człowiek
Bardziej szczegółowoPrzekształcenia liniowe
ALGEBRA LINIOWA 2 Wydział Mechaniczny / AIR, MTR Semestr letni 2009/2010 Prowadzący: dr Teresa Jurlewicz Przekształcenia liniowe Uwaga. W nawiasach kwadratowych podane są numery zadań znajdujących się
Bardziej szczegółowoGEOMETRIA ANALITYCZNA W PRZESTRZENI
GEOMETRIA ANALITYCZNA W PRZESTRZENI Położenie punktu w przestrzeni określamy za pomocą trzech liczb (x, y, z). Liczby te odpowiadają rzutom na osie układu współrzędnych: każdy rzut wzdłuż płaszczyzny równoległej
Bardziej szczegółowoALGEBRA LINIOWA. Wykład 2. Analityka gospodarcza, sem. 1. Wydział Zarządzania i Ekonomii Politechnika Gdańska
ALGEBRA LINIOWA Wykład 2 Analityka gospodarcza, sem 1 Wydział Zarządzania i Ekonomii Politechnika Gdańska dr inż Natalia Jarzębkowska, CNMiKnO semzimowy 2018/2019 2/17 Macierze Niech M = {1, 2,, m} i N
Bardziej szczegółowoUkłady równań i nierówności liniowych
Układy równań i nierówności liniowych Wiesław Krakowiak 1 grudnia 2010 1 Układy równań liniowych DEFINICJA 11 Układem równań m liniowych o n niewiadomych X 1,, X n, nazywamy układ postaci: a 11 X 1 + +
Bardziej szczegółowo= [6; 2]. Wyznacz wierzchołki tego równoległoboku.
ZADANIE 1 (5 PKT) Wyznacz współrzędne wierzchołków trójkata jeżeli środki jego boków maja współrzędne: P = (1, 3), Q = ( 5, 4), R = ( 6, 7). ZADANIE 2 (5 PKT) Dla jakich wartości parametru α odległość
Bardziej szczegółowoZadania z Algebry liniowej 4 Semestr letni 2009
Zadania z Algebry liniowej 4 Semestr letni 2009 Ostatnie zmiany 23.05.2009 r. 1. Niech F będzie podciałem ciała K i niech n N. Pokazać, że niepusty liniowo niezależny podzbiór S przestrzeni F n jest także
Bardziej szczegółowoWprowadzenie do grafiki maszynowej. Wprowadenie do teksturowania
Wprowadzenie do grafiki maszynowej. Wprowadenie do teksturowania Aleksander Denisiuk Uniwersytet Warmińsko-Mazurski Olsztyn, ul. Słoneczna 54 denisjuk@matman.uwm.edu.pl 1 / 19 Wprowadenie do teksturowania
Bardziej szczegółowoAnaliza Matematyczna. Teoria Liczb Rzeczywistych
Analiza Matematyczna. Teoria Liczb Aleksander Denisiuk denisiuk@pjwstk.edu.pl Polsko-Japońska Wyższa Szkoła Technik Komputerowych Wydział Informatyki w Gdańsku ul. Brzegi 55 80-045 Gdańsk 12 marca 2017
Bardziej szczegółowoMatematyka stosowana i metody numeryczne
Ewa Pabisek Adam Wosatko Piotr Pluciński Matematyka stosowana i metody numeryczne Konspekt z wykładu 14 Rachunekwektorowy W celu zdefiniowania wektora a należy podać: kierunek(prostą na której leży wektor)
Bardziej szczegółowoZadania z algebry liniowej - sem. I Przestrzenie liniowe, bazy, rząd macierzy
Zadania z algebry liniowej - sem I Przestrzenie liniowe bazy rząd macierzy Definicja 1 Niech (K + ) będzie ciałem (zwanym ciałem skalarów a jego elementy nazywać będziemy skalarami) Przestrzenią liniową
Bardziej szczegółowo= i Ponieważ pierwiastkami stopnia 3 z 1 są (jak łatwo wyliczyć) liczby 1, 1+i 3
ZESTAW I 1. Rozwiązać równanie. Pierwiastki zaznaczyć w płaszczyźnie zespolonej. z 3 8(1 + i) 3 0, Sposób 1. Korzystamy ze wzoru a 3 b 3 (a b)(a 2 + ab + b 2 ), co daje: (z 2 2i)(z 2 + 2(1 + i)z + (1 +
Bardziej szczegółowo4 Przekształcenia liniowe
MIMUW 4. Przekształcenia liniowe 16 4 Przekształcenia liniowe Obok przestrzeni liniowych, podstawowym obiektem algebry liniowej są przekształcenia liniowe. Rozpatrując przekształcenia liniowe między przestrzeniami
Bardziej szczegółowoR n = {(x 1, x 2,..., x n ): x i R, i {1,2,...,n} },
nazywa- Definicja 1. Przestrzenią liniową R n my zbiór wektorów R n = {(x 1, x 2,..., x n ): x i R, i {1,2,...,n} }, z określonymi działaniami dodawania wektorów i mnożenia wektorów przez liczby rzeczywiste.
Bardziej szczegółowoLista. Przestrzenie liniowe. Zadanie 1 Sprawdź, czy (V, +, ) jest przestrzenią liniową nadr :
Lista Przestrzenie liniowe Zadanie 1 Sprawdź, czy (V, +, ) jest przestrzenią liniową nadr : V = R[X], zbiór wielomianów jednej zmiennej o współczynnikach rzeczywistych, wraz ze standardowym dodawaniem
Bardziej szczegółowoMechanika. Wykład 2. Paweł Staszel
Mechanika Wykład 2 Paweł Staszel 1 Przejście graniczne 0 2 Podstawowe twierdzenia o pochodnych: pochodna funkcji mnożonej przez skalar pochodna sumy funkcji pochodna funkcji złożonej pochodna iloczynu
Bardziej szczegółowoKrzywe stożkowe. Algebra. Aleksander Denisiuk
Algebra Krzywe stożkowe Aleksander Denisiuk denisjuk@pjwstk.edu.pl Polsko-Japońska Wyższa Szkoła Technik Komputerowych Wydział Informatyki w Gdańsku ul. Brzegi 55 80-045 Gdańsk Algebra p. 1 Krzywe stożkowe
Bardziej szczegółowo