Poznańska Ogólnokształcąca Szkoła Muzyczna I stopnia nr 1 im. H. Wieniawskiego Aleksandra Godlewska - Szulc Zeszyt ćwiczeń klasa I część I Imię Nazwisko 1
Od Autora Szanowni Rodzice! Zeszyt ćwiczeń dla klasy I służyć będzie jako materiał pomocniczy do nauki przedmiotu kształcenie słuchu. Zeszyt został opracowany w oparciu o Kształcenie słuchu elementarne - program nauczania przedmiotu kształcenie słuchu w klasach I VI szkół muzycznych I stopnia i ogólnokształcących szkół muzycznych I stopnia Marii Wacholc. Zawarte w nim ćwiczenia mają na celu przypomnienie, uzupełnienie i utrwalenie omawianych na zajęciach zagadnień z zakresu notacji muzycznej i wiadomości teoretycznych. Kolejność ich wprowadzania jest skorelowana z materiałem wprowadzanym na lekcjach rytmiki. Gotowe, jasno i prosto sformułowane zadania zawarte w Zeszycie usprawnią pracę na lekcji, a ich realizacja w domu zapewni dziecku lepsze zrozumienie i utrwalenie przerabianego materiału. Zeszyt ćwiczeń zawiera : o strony z pustymi pięcioliniami ( o szerszych, wygodniejszych dla ucznia odstępach między liniami). Będą one wykorzystywane podczas lekcji do kaligrafii nut, pauz itp., o gotowe ćwiczenia teoretyczne o ćwiczenia solfeżowe i słuchowe. o wierszyki edukacyjne mojego autorstwa, pozwalające na szybsze zrozumienie omawianych zagadnień. o wykaz ocen o stronę przeznaczoną na korespondencję z rodzicami. Uprzejmie proszę o zwracanie uwagi na systematyczne i samodzielne wykonywanie przez dzieci zadań domowych oraz na ewentualne pisane przeze mnie prośby, spostrzeżenia i uwagi. Pomogą one w pracy dydaktycznej i wychowawczej oraz zapewnią dziecku sukces na zajęciach. Aleksandra Godlewska Szulc Niniejsze opracowanie stanowi własność intelektualną chroniona prawem autorskim. Proszę o nie wykorzystywanie go bez mojej wiedzy i zgody. 2
3
4
5
6
7
8
9
ĆWICZENIA Galeria nut sol 1 mi 1 do 1 re 1 fa 1 la 1 si 1 do 2 re 2 mi 2 si 10
1. Zapisz nuty na kolejnych liniach. 11
2. Zapisz nuty na kolejnych polach. 3. Zapisz nuty: na trzeciej linii na drugim polu na piątej linii na trzecim polu. 12
Ćwierćnuta Takt, miara taktu, metrum 4. Policz ile ćwierćnut mieści się w taktach. W każdym przykładzie wstaw odpowiednie metrum. 5. Uzupełnij takty ćwierćnutami. 1 2 3 1 2 3 13
6. Wstaw w odpowiednie miejsca kreski taktowe. 7. Zapisz ćwierćnuty na drugiej linii w podanym metrum i wstaw kreski taktowe. 14
Nuta sol 1 g 1 8. Poszukaj nuty sol i otocz ją kółkiem. 9. Znajdź w melodii ćwierćnutę sol 1 (g 1 ) i otocz ją kółkiem. 15
10. Uzupełnij melodię ćwierćnutą sol 1 (g 1 ). ZAGADKA Jaki to adres? drabi 6+6=? 16
Nuta mi 1 e 1 11. Znajdź w melodii nutę mi 1 (e 1 ) i otocz ją kółkiem. 12. Zapisz ćwierćnutami nutę mi 1.Wstaw kreski taktowe. 17
ZAGADKA Jakie imię schowało się w rebusie? 13. Podpisz nazwy literowe nut. li 14. Zapisz na pięciolinii melodię i zaśpiewaj ją. mi 1 sol 1 mi 1 mi 1 sol 1 sol 1 15. Skomponuj z poznanych dotąd nut własną melodię i zaśpiewaj ją. 18
Ósemki 16. Zapisz ósemki nad ćwierćnutami i podpisz miary taktu. 17. Zapisz ćwierćnuty nad ósemkami i podpisz miary taktu. 19
18. Dokończ zdania: 19. Otocz kółkiem prawidłową odpowiedź. 4, 2, 8, 6. 20. Uzupełnij takty ósemkami mi 1 21. Uzupełnij takty ósemkami sol 1. Podpisz miary taktu. 20
Nuta do 1 c 1 22. Otocz kółkiem nutę do 1 23. Zapisz na pięciolinii melodię w podanym rytmie. sol 1 sol 1 mi 1 sol 1 sol 1 do 1 do 1 mi 1 do 1 do 1 sol 1 sol 1 mi 1 mi 1 sol 1 mi 1 mi 1 do 1 sol 1 mi 1 sol 1 sol 1 mi 1 do 1 21
ZAGADKA s 24. Zapisz na pięciolinii melodię i wstaw odpowiednie metrum. g 1 e 1 e 1 g 1 g 1 c 1 c 1 e 1 e 1 c 1 g 1 e 1 g 1 g 1 e 1 e 1 c 1 22
Pauza ćwierćnutowa 25. Uzupełnij takty pauzami ćwierćnutowymi. 1 2 1 2 1 2 1 2 26. Podpisz miary taktu. Półnuta W półnucie mieszczą się. ćwierćnutowe miary. 23
27. Zapisz ćwierćnuty nad półnutami. 28. Zapisz ósemki nad półnutami. 29. Zapisz półnuty nad rytmem. 30. Podpisz miary taktu. 24
31. Zapisz melodię. Wstaw metrum i użyj znanych ci wartości nut do mi do sol sol mi sol mi do sol do Nuta re 1 d 1 32. Zapisz na pięciolinii nutę re 1 (d 1 ). Wykorzystaj wszystkie znane Ci wartości nut. 1 2 3 1 2 3 1 2 3 1 2 3 25
33. Uzupełnij melodię nutą re 1 (d 1 ) i wstaw w odpowiednich miejscach kreski taktowe. 34. Zapisz na pięciolinii melodię. sol 1 sol 1 mi 1 do 1 re 1 mi 1 sol 1 re 1 mi 1 sol 1 mi 1 do 1 Nuta fa 1 f 1 26
35. Zastanów się, czego brakuje, aby ćwiczenie było zapisane prawidłowo. 36. Zamień nazwy solmizacyjne nut na literowe re 1 sol 1 do 1 fa 1 mi 1 37. Zapisz melodię. Zamień nazwy solmizacyjne nut na literowe. do 1 mi 1 sol 1 fa 1 re 1 sol 1 sol 1 mi 1 fa 1 mi 1 re 1 mi 1 do 1 27
Klucz wiolinowy 38. Otocz kółkiem prawidłowo zapisany klucz wiolinowy 39. Zapisz na pięciolinii nutę, którą wyznacza klucz wiolinowy 28
Nuta la a 1 40. Zapisz w podanym rytmie nutę la 1 (a 1 ) 29
41. Napisz na pięciolinii półnutami wszystkie poznane dotąd nuty od najwyższej do najniższej. Podpisz ich nazwy literowe. 42. Zapisz na pięciolinii melodię w następującym rytmie. Na początku pięciolinii zapisz klucz wiolinowy, a następnie odpowiednie metrum. sol la sol mi fa sol fa re mi fa mi do re re do 30
Nuta si 1 h 1 43. Zapisz w podanym rytmie nutę si 1 (h 1 ), podpisz miary taktu i wstaw kreski taktowe. 31
44. Zamień nazwy solmizacyjne nut na literowe. fa 1 la 1 sol 1 si 1 re 1 do 1 mi 1 45. Uzupełnij melodię nutą si 1 ( h 1 ) i podpisz miary taktu. 46. Podpisz nazwy literowe nut. 32
ZAGADKA Jakie to imię? u = n 47. Połącz w pary nazwę solmizacyjną i literową nuty. 33
Nuta do 2 c 2 48. Uzupełnij melodię nutą c 2 (do 2 ) odpowiedniej wartości. 49. Wstaw brakujące nuty w gamie C dur. Podpisz nazwy solmizacyjne i literowe nut. 34
ZAGADKA ra 44. Zapisz obie melodie. Wstaw klucz wiolinowy, ustal i wpisz metrum. Nutę do 2 (c 2 ) otocz kółkiem. Melodia1 do 1 mi 1 fa 1 re 1 do 1 do 2 Melodia 2 e 1 d 1 c 1 g 1 a 1 h 1 c 2 35
Półnuta z kropką Kropka przy nucie Narrator: Pięknie śpiewał ptasi chórek: Chór: Mały Jurek, wszedł na murek, patrz na Jurka schodzi z murka. Narrator: Śpiewał kruk, śpiewała kurka. Tylko sowa nie śpiewała i wciąż oczy wytrzeszczała, bo przy nucie kropka stała. Sowa: Po co taka kropka mała? Narrator: Sowa się zastanawiała. Sowa: Kogo spytać? Kto odpowie szarej, małej, biednej sowie? Spytam kurę. Czemu nie? Taka kura! Może wie! Narrator: Więc do kury zwraca się. Kura: Jeśli mnie nie myli moja pamięć kurza, kropka przy nucie nutę tę przedłuża, lecz o ile spytaj kruka. On wciąż w książkach czegoś szuka. Narrator: A kruk na to: Kruk: Owszem wiem! swoją wiedzą szczycę się! Sowa: A więc oświeć biedną sowę! Kruk: Kropka przy nucie przedłuża wartość tej nuty o połowę. Sowa: Ach rozumiem. Narrator: mówi sowa, Sowa: nuta z kropką trwa tyle co ta nuta i jeszcze jej połowa. 36
45. Podpisz ćwierćnuty pod rytmem. 46. Podpisz miary taktu. Cała nuta Pauza półnutowa i całonutowa 37
47. Podpisz miary taktu. 48. Zamień każdą długą wartość na ćwierćnuty. 49. Powtórz dokładnie wzór rytmiczny wpisując go w puste takty. 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 38
50. Wstaw odpowiednie oznaczenie taktowe. 51. Otocz kółkiem pauzę półnutową. 52. Otocz kółkiem pauzę całonutową. 53. Wstaw odpowiednią pauzę. 54. Znajdź oraz popraw braki i błędy, które znajdują się w ćwiczeniu. 39
Trójdźwięk Bajka o mamie gamie i siedmiu trójdźwiękach Aleksandra Godlewska- Szulc Za górami, za lasami mieszka gama z trójdźwiękami. Trzy trójdźwięki są durowe, do zabawy wciąż gotowe. Trzy molowe bez przyczyny stale smutne mają miny. Siódmy trójdźwięk bardzo próżny od tych sześciu całkiem różny. Więc się martwi Pani gama, nie wie, co ma począć sama: durowe się cieszą, skaczą, a molowe rzewnie płaczą. Siódmy jest osamotniony, zadziwiony, bo zmniejszony. Co tu zrobić, by trójdźwięki porzuciły swoje lęki? Aby się uspokoiły, wreszcie wspólnie coś zrobiły? Wreszcie przyszedł jej do głowy pomysł świetny choć nie nowydo trójdźwięków się udała i tak do nich zawołała : - Wszystkie weźcie się pod rękę, skomponujcie swą piosenkę! 40
Piosenka trójdźwięków Nie zapomnij tej piosenki. Tak, tak tak! Tak, tak tak! Dzięki niej już znasz trójdźwięki. Tak, tak, tak, tak, tak, tak tak! Umiesz pięknie śpiewać je. Tak, tak tak! Tak, tak tak! I śpiewając bawisz się Tak, tak, tak, tak, tak, tak tak! 41
55. Posłuchaj trójdźwięków granych w górę. Dorysuj im odpowiednie buźki. 56. Posłuchaj trójdźwięków granych w dół. Dorysuj im odpowiednie buźki. 57. Usłyszysz 6 trójdźwięków. Rozpoznaj je, dorysuj odpowiedne buźki i zamień na właściwy symbol. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 42
58. Który z podanych niżej przykładów nie jest trójdźwiękiem? Otocz go kółkiem. 59. Zapisz melodię. Otocz kółkiem trójdźwięki. c 1 e 1 g 1 g 1 f 1 e 1 d 1 e 1 g 1 a 1 h 1 c 2 d 2 h 1 g 1 c 2 43
60. Określ trójdźwięki ( +, o,? ). A. B. 61. Otocz kółkiem trójdźwięki durowe znajdujące się w melodii. 44
62. Otocz kółkiem trójdźwięki molowe znajdujące się w melodii. 63. Zapisz wszystkie poznane trójdźwięki durowe w górę i w dół. 64. Zapisz wszystkie poznane trójdźwięki molowe w górę i w dół. 45
Półton i cały ton Dźwięk prowadzący 65. Zaznacz w gamie C dur półtony ( V ) i całe tony ( ). do re mi fa sol la si do c d e f g a h c 66. Zaznacz w melodii półtony ( V ). 67. Zaznacz w melodii całe tony ( ). Podpisz nazwy literowe nut. 46
68. Podpisz stopnie gamy cyframi rzymskimi. Zaznacz dźwięk prowadzący 69. Podkreśl zdanie, które jest prawdziwe. Dźwięk prowadzący to piąty stopień gamy. Dźwięk prowadzący to siódmy stopień gamy. Dźwięk prowadzący to trzeci stopień gamy 70. Otocz kółkiem dźwięk prowadzący. 47
Grupa rytmiczna 71. Dokończ zadanie: Kropka umieszczona z prawej strony nuty przedłuża jej wartość o. 72. Zamień na jedną dłuższą wartość Zamień na dwie lub trzy krótsze wartości 48
73. Podpisz pod ósemkami ćwierćnutę z kropką i ósemkę. 1 i 2 i 1 i 2 i 1 i 2 i 1 i 2 i 74. Zapisz nad ćwierćnutami ćwierćnutę z kropką i ósemkę. 1 2 1 2 1 2 1 2 75. Podpisz miary taktu. 49
76. Podpisz pod ósemkami ćwierćnutę z kropką i ósemkę. 2 i 2 i 1 i 2 i 1 i 2 i 1 i 2 i 77. Zapisz nad ćwierćnutami ćwierćnutę z kropką i ósemkę. 2 2 1 2 1 2 1 2 78. Podpisz miary taktu. 50
79. Uzupełnij ćwiczenie wg wzoru z pierwszego taktu. A. 1 2 B. 1 i 2 i 3 i 4 i 51
80. Rytm podany poniżej zapisz: o nad ósemkami. o nad ćwierćnutami 81. Podpisz miary taktu. 52
Znaki chromatyczne 82. Pokoloruj na czerwono te kratki, w których znajdują się nazwy nut z krzyżykiem, a na niebiesko te, w których znajdują się nazwy nut z bemolem. des cis ais eis b fes dis as gis ces fis es ges his 83. Podpisz nazwy literowe nut. A. B. 53
84. Zapisz na pięciolinii nuty. A. fis 1 f 1 ges 1 b 1 b dis 2 as 1 cis 1 B. fes 1 des 1 h ais 1 gis 1 g 1 eis 1 eis 2 85. Zapisz w odpowiednim miejscu na klawiaturze dźwięki: cis, b, ais, des, dis, es, his, fis, as, ges c d e f g a h c 54
86. Uzupełnij braki, które znajdują się w zapisie nut lub w ich nazwie. f gis a b f e d cis e f gis as fis es dis eis 87. Zapisz ośmiotaktową melodię w podanym rytmie : c 1 e 1 g 1 g 1 as 1 b 1 c 2 g 1 a 1 g 1 fis 1 g 1 a 1 g 1 f 1 e 1 d 1 f 1 as 1 a 1 b 1 c 2 b 1 a 1 g 1 f 1 e 1 d 1 c 1 h c 1 c 1 55
Oceny Semestr pierwszy Lp. Data Ocena Za co? Podpis n. Podpis r. Semestr drugi Lp. Data Ocena Za co? Podpis n. Podpis r. 56
KORESPONDENCJA Z RODZICAMI 57
58