WYMAGANIA EDUKACYJNE Z PRZEDMIOTÓW RYTMIKA I KSZTAŁCENIE SŁUCHU DLA KLAS I - III SZKOŁY MUZYCZNEJ I STOPNIA

Transkrypt

1 PAŃSTWOWA SZKOŁA MUZYCZNA I STOPNIA W SIERADZU WYMAGANIA EDUKACYJNE Z PRZEDMIOTÓW RYTMIKA I KSZTAŁCENIE SŁUCHU DLA KLAS I - III SZKOŁY MUZYCZNEJ I STOPNIA

2 CELE KSZTAŁCENIA - WYMAGANIA OGÓLNE 1. Rozwijanie dyspozycji muzycznej ucznia Uczeń realizuje ćwiczenia słuchowe, słuchowo-głosowe, słuchowo-ruchowe. 2. Kształcenie ekspresji muzycznej i muzyczno-ruchowej, twórczej postawy oraz kompetencji społecznych Uczeń tworzy własne wypowiedzi muzyczne, rozwija wyobraźnię, pamięć i kreatywność. 3. Zdobywanie wiedzy ogólnomuzycznej Uczeń poznaje i świadomie nazywa zjawiska muzyczne. 4. Rozwijanie dyspozycji ogólnych Uczeń wykonuje ćwiczenia aktywizujące potencjał fizyczny i intelektualny. 5. Zaprzyjaźnienie się z muzyką Uczeń odnajduje radość w grze, śpiewie i tańcu. CELE KSZTAŁCENIA - WYMAGANIA SZCZEGÓŁOWE 1. Rozwijanie dyspozycji muzycznej ucznia - świadomie i aktywnie słucha muzyki; - rozpoznaje słuchem zmiany wysokości dźwięków i relacje między nimi; - rozpoznaje barwę brzmienia instrumentów muzycznych; - realizuje różnymi sposobami puls i akcent metryczny oraz rytmy złożone z poznanych wartości; - rozpoznaje słuchowo i wykonuje różnymi sposobami motywy, tematy i frazy melodyczne, rytmiczne i melodyczno-rytmiczne; - śpiewa piosenki, ćwiczenia solfeżowe oraz fragmenty utworów z literatury muzycznej; - śpiewa i rozpoznaje: a) gamy durowe, mollową eolską oraz harmoniczną i ich triady, b) trójdźwięki majorowe i minorowe w postaci zasadniczej, c) interwały w motywach muzycznych (pryma czysta, sekunda mała i wielka, tercja mała i wielka, kwarta czysta, kwinta czysta oraz oktawa czysta), d) rozwija umiejętności czytania nut głosem z zastosowaniem prawidłowej intonacji. - zapamiętuje piosenki, rytmy, ćwiczenia solfeżowe. 2. Kształcenie ekspresji muzycznej i muzyczno-ruchowej, twórczej postawy oraz kompetencji społecznych - improwizuje ruchem, głosem oraz na instrumentach orffowskich; - wyraża ruchem nastrój i charakter muzyki; - reaguje ruchem na elementy dzieła muzycznego; - wykonuje lub tworzy akompaniament do piosenek i utworów instrumentalnych; - wykazuje się odwagą w tworzeniu i realizacji własnych pomysłów; - współpracuje w zespole w ramach przydzielonych zadań; - buduje relacje w grupie, oparte na zaufaniu i dzieleniu się wiedzą; - zaprzyjaźnia się z muzyką - odnajduje radość w grze, śpiewie i tańcu.

3 3. Zdobywanie wiedzy ogólnomuzycznej - realizuje w ćwiczeniach i zabawach ruchowych poznane wartości (cała nuta, półnuta z kropką, półnuta, ćwierćnuta, ćwierćnuta z kropką, ósemka, ósemka z kropką, szesnastki, triola ósemkowa, synkopa) oraz odpowiadające im pauzy, grupy wartości złożonych z ćwierćnut, ósemek i szesnastek; - stosuje zasady notacji i kaligrafii muzycznej w kluczu wiolinowym oraz nazwy literowe i solmizacyjne nut; - rozróżnia pojedyncze znaki chromatyczne (krzyżyk, bemol, kasownik), notację znaków przykluczowych; - buduje gamy i triady harmoniczne w tonacjach: C-dur, G-dur, F-dur oraz a-moll eolskiej i harmonicznej; - rozpoznaje w notacji i buduje gamowłaściwe trójdźwięki majorowe i minorowe w postaci zasadniczej; - nazywa interwały i określa ich rozmiar (pryma czysta, sekunda mała i wielka, tercja mała i wielka, kwarta czysta, kwinta czysta oraz oktawa czysta), odnajduje je w zapisie melodii; - rozpoznaje metrum dwudzielne i trójdzielne o ćwierćnutowej i ósemkowej jednostce miary; - stosuje podstawowe oznaczenia dynamiczne, artykulacyjne i agogiczne; - zapisuje i analizuje dyktanda rytmiczne i melodyczno-rytmiczne w formie: uzupełnianek i układanek ; - zna nazwy oraz sposoby gry na instrumentach orffowskich; - stosuje graficzny obraz wartości, grup rytmicznych oraz pauz, kojarzy go z wyobrażeniem słuchowym; - kojarzy wysokość dźwięku z położeniem na pięciolinii oraz z jego nazwami. 4. Rozwijanie dyspozycji ogólnych Uczeń wykonuje ćwiczenia aktywizujące potencjał fizyczny i intelektualny. - utrzymuje o prawidłową postawę ciała, - ćwiczy refleks, orientację przestrzenną, zdolność koncentracji uwagi i koordynację wzrokowo-słuchowo-ruchową, - wykazuje się wrażliwością na dziedzictwo kulturowe swojego kraju i innych narodów. 5. Zaprzyjaźnienie się z muzyką Uczeń odnajduje radość w grze, śpiewie i tańcu. TREŚCI NAUCZANIA a) w dziedzinie wiedzy ogólnomuzycznej - nazwy literowe i solmizacyjne nut, - znaki chromatyczne i notacja znaków przykluczowych, - gamy majorowe C-dur, G-dur, F-dur oraz i minorowa a-moll eolska i harmoniczna, - stopnie gamy, - trójdźwięk durowy, molowy, - interwały: pryma czysta, sekunda mała i wielka, tercja mała i wielka, kwarta czysta, kwinta czysta, oktawa, - dyktanda rytmiczne i melodyczno- rytmiczne, - metrum dwudzielne i trójdzielne o ćwierćnutowej i ósemkowej jednostce miary, - podstawowe oznaczenia dynamiczne, agogiczne i artykulacyjne, - instrumenty orffowskie, - aktywne słuchanie muzyki,

4 - barwa brzmienia instrumentów, - piosenki, kanony, - czytanie nut głosem. b) w dziedzinie ekspresji muzycznej - improwizacja, - wyrażanie elementów dzieła muzycznego, - akompaniament do piosenek i utworów instrumentalnych, - praca w zespole. c) w dziedzinie dyspozycji ogólnych - zdolność koncentracji uwagi na określonych zagadnieniach, - koordynacja ruchowa, - dokładność postrzegania, - sprawna pamięć, - właściwe zachowanie, - świadomość patriotyczna, - radość muzykowania. OPIS OSIĄGNIĘĆ UCZNIA Na zakończenie etapu edukacyjnego uczeń: - śpiewa i rozpoznaje oraz realizuje w ćwiczeniach i zabawach ruchowych poznane wartości: cała nuta, półnuta z kropką, półnuta, ćwierćnuta, ósemki, szesnastki, oraz odpowiadające im pauzy, triola ósemkowa grupy wartości złożonych z ósemek i szesnastek; - stosuje zasady notacji i kaligrafii muzycznej w kluczu wiolinowym oraz nazwy literowe i solmizacyjne nut, grup rytmicznych i pauz; - stosuje zasady notacji i kaligrafii muzycznej grup rytmicznych i pauz; - rozróżnia pojedyncze znaki chromatyczne, notację znaków przykluczowych; - śpiewa, zapisuje, rozpoznaje słuchowo, nazywa interwały i podaje ich rozmiar (pryma czysta, sekunda mała i wielka, tercja mała i wielka, kwarta czysta, kwinta czysta, oktawa) oraz odnajduje je w zapisie melodii; - śpiewa, rozpoznaje, buduje i zapisuje gamy i triady harmoniczne w tonacjach C-dur, G-dur, F-dur oraz a-moll eolskiej i harmonicznej oraz trójdźwięki w postaci zasadniczej; - rozpoznaje metrum dwudzielne i trójdzielne o ćwierćnutowej i ósemkowej jednostce miary; - stosuje podstawowe oznaczenia dynamiczne, agogiczne i artykulacyjne; - zapisuje i analizuje dyktanda rytmiczne i melodyczno - rytmiczne; - zna nazwy oraz sposoby gry na instrumentach orffowskich; - czyta głosem prosty zapis nutowy w obrębie oktawy razkreślnej; - improwizuje ruchem, głosem i na instrumentach orffowskich; - współpracuje w grupie w ramach przydzielonych zadań; - prezentuje publicznie swoje osiągnięcia; - przestrzega zasad kultury i etyki. Ocenianie osiągnięć edukacyjnych uczniów polega na rozpoznawaniu przez nauczyciela poziomu i postępów w opanowaniu przez uczniów wiadomości i umiejętności w stosunku do wymagań edukacyjnych wynikających z podstawy programowej. Nauczyciel ocenia na bieżąco osiągnięcia edukacyjne uczniów ustalając śródroczne oceny z kształcenia słuchu i rytmiki, po czym informuje uczniów o poziomie tych osiągnięć w sposób motywujący do dalszej pracy. Na koniec każdego semestru nauczyciel ustala dla każdego ucznia dwie klasyfikacyjne oceny semestralne: jedną z kształcenia słuchu, jedną z rytmiki, przy czym oceny te nie są średnią arytmetyczną ocen śródrocznych.

5 FORMY SPRAWDZANIA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA - obserwacja pracy uczniów podczas zajęć, indywidualnie i w grupie, - występy uczniów w klasie, szkole i poza szkołą, - odpowiedzi ustne i pisemne z zakresu przerobionego materiału, - zadania domowe, - realizacja zadań muzycznych podanych przez nauczyciela, - testy sprawdzające większą partię materiału. Ponadto ocenie podlegają: - poprawność, odpowiednia intonacja, prawidłowy oddech oraz opanowanie pamięciowe gam, piosenek, wybranych ćwiczeń solfeżowych, - opanowanie umiejętności słuchowych- rozpoznawanie motywów rytmicznych, melodycznych, interwałów, trójdźwięków, gam, uzupełnianie brakujących części melodii, realizacja prostych dyktand melodyczno - rytmicznych, - wiedza z zakresu wiadomości teoretycznych, - zaangażowanie włożone w pracę na lekcji - przejawianie twórczej postawy i ekspresji muzycznej, - współpraca w zespole w ramach przydzielonych zadań, - kulturalne (właściwe) zachowanie w czasie lekcji, - systematyczność w odrabianiu prac domowych, - udział w występach publicznych, takich jak koncerty, audycje i konkursy. Z przedmiotu kształcenie słuchu uczeń oceniany jest za: Wiedzę, czyli: 1. Znajomość - nazw solmizacyjnych i literowych dźwięków oraz ich położenia na pięciolinii - interwałów - gam - trójdźwięków - innych pojęć i oznaczeń muzycznych 2.Opanowanie prawidłowej pisowni kluczy, nut, pauz, znaków chromatycznych i innych oznaczeń muzycznych Sprawność w ćwiczeniach słuchowo głosowych, czyli: 1. Zdolność słuchowego rozpoznawania gam i ich fragmentów, trójdźwięków oraz skoków melodycznych 2. Biegłość w śpiewaniu (solmizacją i literami) poznanych gam i ich fragmentów, trójdźwięków, interwałów 3. Zachowanie poczucia tonalnego, to znaczy: - umiejętność intonowania toniki, śpiewania zakończeń melodii - zdolność improwizowania głosem poprzedników i następników - umiejętność transponowania - rozumienie znaczenia triady Umiejętność kojarzenia wysokości dźwięku z jego nazwą i położeniem na pięciolinii, która sprawdzana jest podczas: 1. Śpiewania z nut (solmizacją i literami) 2. Pisania dyktand melodycznych (w tym pamięciowych) Śpiewanie prawidłowe pod względem emisji głosu, intonacji, dykcji oraz wyrazu artystycznego Z przedmiotu rytmika uczeń oceniany jest za: Umiejętność spostrzegania i wyrażania ruchem zmian zachodzących w muzyce tzw. ekspresja ruchu

6 Wrażliwość na: 1. Formę, czyli prawidłową reakcję ruchową na budowę utworu 2. Tempo w tym zdolność utrzymywania stałego tempa w ćwiczeniach rytmicznych 3. Metrum i poczucie pulsu metrycznego w tym umiejętność odpowiedniego taktowania 4. Rytm w tym biegłość w prawidłowej realizacji tematów rytmicznych 5. Wzajemne stosunki czasowe między wartościami rytmicznymi, w szczególności podczas ćwiczeń polirytmicznych oraz w łańcuchach realizacji Dyspozycje ruchowe 1. Precyzyjność, stopień koordynacji i niezależności ruchów 2. Orientację ruchowo-przestrzenną Wiedzę, czyli znajomość oraz umiejętność zapisania poznanych wartości rytmicznych i pauz oraz innych znaków notacji muzycznej Umiejętność wykorzystania wiedzy w praktyce, która sprawdzana jest podczas dyktand rytmicznych OCENY 1. stopień celujący (6) oznacza, że uczeń: - ma bardzo dobry słuch muzyczny i poczucie rytmu, -posiada wiedzę i umiejętności wykraczające poza materiał nauczania, - wykonuje samodzielnie bezbłędnie wszystkie zadania, - wyróżnia się wyjątkową wrażliwością muzyczną. 2. stopień bardzo dobry (5) oznacza, że uczeń: - ma bardzo dobry słuch muzyczny i poczucie rytmu, - w pełni opanował przerobione zagadnienia teoretyczne, - samodzielnie, bezbłędnie i w sposób artystyczny wykonuje zadania objęte programem nauczania, - wykazuje stały rozwój umiejętności. 3. stopień dobry (4) oznacza, że: - uczeń ma dobry słuch muzyczny i poczucie rytmu, - wiedza i umiejętności dziecka nie są pełne, a uczeń realizuje zadania z błędami, przy których jednak nie przewiduje się problemów w dalszym kształceniu, - uczeń potrafi zrealizować zadania o średnim stopniu trudności. 4. stopień dostateczny (3) oznacza, że uczeń: - ma przeciętny słuch muzyczny i poczucie rytmu, - opanował tylko podstawowy zakres wiadomości teoretycznych, - wykonuje zadania z błędami opanowując jedynie podstawowe treści nauczania, co może oznaczać trudności w toku dalszego kształcenia. 5. stopień dopuszczający (2) oznacza, że opanowanie materiału nauczania jest minimalne i poważnie utrudni, a nawet może uniemożliwić dalsze kształcenie, przy czym z przedmiotu kształcenie słuchu ocena ta nie promuje do klasy wyższej.