Zakładanie ogródków zaczęliśmy od początku, czyli od marzeń, planów i projektów. Nauczyciele wraz z dziećmi zrobili burzę mózgów, by odnaleźć odpowiedzi na najważniejsze pytania dotyczące sensu zakładania ogródka w ich przedszkolu jeszcze przed rozpoczęciem prac. Odpowiedzi dzieci były zapisywane. Oto niektóre z wypowiedzi dzieci: 1. Co to jest ogród? - sadzimy tam kwiatki, tam może być plac zabaw, rosną tam drzewa i krzaczki, sadzimy tam owoce i warzywa, miejsce odpoczynku i zabawa, MIEJSCE BARDZO PRZYJEMNE (Przedszkole Bajka w Opolu), - miejsce, gdzie jest dużo kwiatów, latają motyle, są tam warzywa, rabaty, latają pszczoły, są krzewy malin (Przedszkole nr 84 we Wrocławiu), - odpowiednim miejscem na ogród przedszkolny to taki gdzie słońce ogrzewa nowo zasadzone rośliny, gdyż odgrywa kluczową rolę (Przedszkole Jaś i Małgosia w Toruniu), - taki dom, który nie ma ścian ani dachu (Przedszkole Wróbelka Elemelka w Warszawie), - to miejsce gdzie rosną kwiaty, można sadzić warzywa, drzewa owocowe, zabawki ; to taka łąka, ale mniejsza ; miejsce, w którym można się bawić, albo coś innego porobić, obserwować zwierzęta, rośliny (Przedszkole nr 14 w Olsztynie) 2. Wymarzony ogród dla dzieci: - Kolorowy, dużo wspinania, trampoliny, tunele i tory przeszkód, dmuchane zamki i zjeżdżalnie, wiatraki, czary i eksperymenty, dużo kolorowych kwiatów i owadów, świat dinozaurów, samoloty, łodzie, statki pirackie, samochody, karuzele, namioty, zjeżdżalnie, domek na drzewie, ludziki i postacie, jaskinie, świątynie światła i magii, wielkie kolorowe wachlarze, baza krokodyli, świat bajek, ręka magiczna, portale do innych światów, baseny z wodą i z galaretą, kolorowe skały i jeże, armaty światła i ognia, wielkie kolorowe wachlarze (Przedszkole nr 13 z Gdańska) 1
3. Co może być w ogrodzie? - trawa, kwiaty, drzewa, warzywa, owoce, drzewa owocowe, krzaczki, altanka, plac do zabawy, piaskownica, trampolina, staw z rybkami, ptaki (Przedszkole Bajka w Opolu) - ogórki do zupy, słoneczniki, bo są żółte i wyglądają jak słońce, chabry, śmiesznie postrzępione, muszą być pachnące stokrotki, krokusy bo lubię na nie patrzeć, kapusta na pyszne gołąbki, fasolka do mojej ulubionej zupy, pachnąca mięta na herbatkę, wysoki żywopłot, żeby nikt obcy nas nie obserwował, pomarańczowa dynia, chciałbym bratki bo mają piękne kolory, arbuz bo jest dobry na upalne dni, porzeczki na kompot, pomidory do zupy pomidorowej (Przedszkole nr 11 w Warszawie) 4. Kto mieszka w ogrodzie? - ptaki, kret, motyle, ślimaki, owady, jeż, żaby, wiewiórki, robaczki, biedronki (Przedszkole Bajka w Opolu) - robaczki, które psują drzewa (korniki), sowy, skowronki, jaskółki, dżdżowniczki, pajączki, gąsienice, mrówki (Przedszkole Wróbelka Elemelka w Warszawie) - mieszka dużo żuczków, latem czasami jest dużo komarów, dużo kolorowych motyli, i są żaby, kret, co kopie domek pod ziemią (Przedszkole nr 24 w Gdańsku) 5. Co zrobić, żeby zwierzęta chciały w nim zamieszkać? - dbamy o porządek, musimy być dla nich dobrzy, nie robić krzywdy, nie śmiecić, nasz ogród musi być ładny, nie używać chemikaliów i toksyn, robić budki dla ptaków (Przedszkole Bajka w Opolu) - dawać im jedzenie i schronienie, zasiać coś, co one lubią, musi być przytulny i bezpieczny, dla ptaków muszą być karmniki, musi być powietrze, dużo tlenu, dużo roślin, by dały schronienie, ładne zapachy, które je przyciągają (Przedszkole Wróbelka Elemelka w Warszawie) Nieraz łatwiej jest zobrazować swoje marzenia, niż wyrazić słowami. Dlatego kolejnym etapem pracy nad projektem było rysowanie i wyklejanie wymarzonego ogrodu. 2
Przedszkole nr 122 w Krakowie Przedszkole Bajka w Opolu Przedszkole nr 84 we Wrocławiu 3
PRZYRODNICZE AZYLE W MIEJSKICH PRZEDSZKOLACH RAPORT NR 1.PLANOWANIE, PROJEKTOWANIE Dzieci z przedszkola nr 14 w projektach ogrodu przedstawiały labirynty, ścieżki bosych stóp, ogródki kwiatowe, wyrażały chęć posiadania miejsc do zabawy w chowanego, odpoczynku, także w ukryciu.. Dzieci z Oddziału Przedszkolnego przy SP 76 we Wrocławiu w trakcie projektowania dyskutowały między sobą, co gdzie ma rosnąć. Na rysunkach pt. Mój wymarzony ogród. bardzo często przejawiał się motyw ozdobnej bramy (kolorowej, bajkowej) oraz kolorowy płotek. 4
Nauczyciele z Oddziału Przedszkolnego przy SP 76 we Wrocławiu mają świetny pomysł utworzenia kącika projektowego - wydzielenia część w sali w której będą gromadzić rzeczy związane z tworzeniem ogródka (książki, wycinki z gazet, nasiona itp.) Projektowanie w przedszkolach nie obyło się bez wizji terenowej i dokonania niezbędnych pomiarów. Dzieci z Przedszkola nr 13 w Gdańsku praca w terenie Podczas pogadanek nauczycieli z dziećmi z Przedszkola nr 13 w Gdańsku wyłonił się temat brakujących miejsc do odpoczynku. Dlatego wymierzyli i zaprojektowali siedzący krąg w rogu ogrodu: Rysunek dzieci przedszkola nr 13 w Gdańsku 5
Nauczycielka z przedszkola nr 16 w Koszalinie tak podsumowuje pierwszy etap prac nad ogrodem: Cały ten etap był dla dzieci przede wszystkim świetną zabawą, rozwijającą ich wyobraźnię przestrzenną, zdolności plastyczne ale i wiedzę przyrodniczą dotyczącą ogrodu, uprawy i zwierząt żyjących w ogrodzie. Z niecierpliwością wszyscy czekają na dalsze zadania związane z realizacją projektu. 6