Zarządzanie Jakością. Normy serii ISO Definicje PDCA SYSTEMY ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ WEDŁUG NORM SERII ISO 9000

Podobne dokumenty
Normy ISO serii Normy ISO serii Tomasz Greber ( dr inż. Tomasz Greber.

Procedura auditów wewnętrznych i działań korygujących

Zarządzanie jakością wg norm serii ISO 9000:2000 cz.1 system, kierownictwo i zasoby

Norma to dokument przyjęty na zasadzie konsensu i zatwierdzony do powszechnego stosowania przez

PCD ZKP PROGRAM CERTYFIKACJI SYSTEMU ZAKŁADOWEJ KONTROLI PRODUKCJI

ZINTEGROWANY SYSTEM ZARZĄDZANIA DOKUMENT NADZOROWANY W WERSJI ELEKTRONICZNEJ Wydanie 07 Urząd Miasta Płocka. Księga środowiskowa

Warunki certyfikacji

Rozszerzenie zakresu akredytacji Instytutu Kolejnictwa jako jednostki certyfikującej

Wytyczne certyfikacji. ZAKŁADOWEJ KONTROLI PRODUKCJI wymagania dla producentów wyrobów budowlanych stosowane w procesach certyfikacji ZKP

POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI

INFORMATOR DLA KLIENTA OCENA ZGODNOŚCI W ZAKRESIE DYREKTYWY 2014/68/UE I WARUNKI OGÓLNE

OFERTA Zespółu ds. Zapewnienia Jakości ZPBE ENERGOPOMIAR-ELEKTRYKA SP. Z O.O. GLIWICE

Powody wdraŝania i korzyści z funkcjonowania Systemu Zarządzania Jakością wg ISO Mariola Witek

Akredytacja laboratoriów wg PN-EN ISO/IEC 17025:2005

Systemy zarządzania jakością w ochronie radiologicznej

Jednostka: Wersja: 01. Obowiązuje od: tel: (22) , fax: (22) , TÜV Rheinland Polska Sp. z o.o.

1

KLIENCI KIENCI. Wprowadzenie normy ZADOWOLE NIE WYRÓB. Pomiary analiza i doskonalenie. Odpowiedzialnoś ć kierownictwa. Zarządzanie zasobami

WZKP Zakładowa kontrola produkcji Wymagania

Rozdział 1 Przepisy ogólne

ISO 9001:2015 przegląd wymagań

Zespół ds. Zapewnienia Jakości ZPBE ENERGOPOMIAR-ELEKTRYKA SP. Z O.O. GLIWICE

PROJEKT ZAŁOŻEŃ PROJEKTU USTAWY O ZMIANIE USTAWY O WYROBACH BUDOWLANYCH ORAZ NIEKTÓRYCH INNYCH USTAW

Zadania Prezesa UTK oraz Polskiego Centrum Akredytacji dotyczące jednostek oceniających zgodność oraz jednostek inspekcyjnych ICSM

TRANSPORTOWY DOZÓR TECHNICZNY JEDNOSTKA NOTYFIKOWANA System oceny zgodności w Polsce jak to działa?

POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI

Wpływ SZŚ na zasadnicze elementy ogólnego systemu zarządzania przedsiębiorstwem. Błędy przy wdrażaniu SZŚ

Budowanie skutecznych systemów zarządzania opartych na normach ISO

Team Prevent Poland Sp. z o.o. Graficzna prezentacja struktury ISO 9001:2015 i IATF 16949:2016

Dyrektywa 2014/34/UE vs. 94/9/WE Formalne i techniczne zmiany wprowadzone przez dyrektywę i badania bezpieczeństwa przeciwwybuchowego

Zarządzanie Jakością. System jakości jako narzędzie zarządzania przedsiębiorstwem. Dr Mariusz Maciejczak

Proces certyfikacji ISO 14001:2015

WYMAGANIA DLA ZAKŁADOWEJ KONTROLI PRODUKCJI

Certyfikacja systemu zarządzania jakością w laboratorium

Program certyfikacji PR3834. Program certyfikacji wg wymagań PN-EN ISO 3834 PR3834. Program certyfikacji wg wymagań serii norm PN-EN ISO 3834

Wytyczne certyfikacji. ZAKŁADOWEJ KONTROLI PRODUKCJI Wymagania dla producentów wyrobów budowlanych stosowane w procesach certyfikacji

Zakład Certyfikacji Warszawa, ul. Kupiecka 4 Sekcja Ceramiki i Szkła ul. Postępu Warszawa PROGRAM CERTYFIKACJI

GDAŃSK, SIERPIEŃ 2017

Ośrodek Certyfikacji i Normalizacji KA INSTYTU CERAMIKI i MATERIAŁÓW BUDOWLANYCH. ODDZIAŁ SZKŁA i MATERIAŁÓW BUDOWLANYCH W KRAKOWIE KA - 07

Zmiany w standardzie ISO dr inż. Ilona Błaszczyk Politechnika Łódzka

Program szkoleń - Zarządzanie Jakoscią

Zmiany i nowe wymagania w normie ISO 9001:2008

Praktyczne aspekty realizacji auditów wewnętrznych w laboratoriach podejście procesowe.

Studia Doktoranckie na Wydziale Towaroznawstwa UEP Sylabus przedmiotu

ISO 9000/9001. Jarosław Kuchta Jakość Oprogramowania

Elastyczny zakres akredytacji

URZĄD MIEJSKI W GOSTYNIU PREZENTACJA SYSTEMU PN EN ISO 9001:2001 KSIĘGA JAKOŚCI ELEMENTY SYSTEMU ZARZĄDZANIA JAKOŚCI DOKUMENTACJA SYSTEMU

SYSTEMY ZARZĄDZANIA. cykl wykładów dr Paweł Szudra

Księga Zintegrowanego Systemu Zarządzania ODPOWIEDZIALNOŚĆ KIEROWNICTWA

Stowarzyszenie Elektryków Polskich BBJ - Biuro Badawcze ds. Jakości

DCT/ISO/SC/1.01 Księga Jakości DCT Gdańsk S.A. Informacja dla Klientów

OCENA ZGODNOŚCI - ZGODNOŚĆ Z TYPEM W OPARCIU O WEWNĘTRZNĄ KONTROLĘ PRODUKCJI ORAZ NADZOROWANE KONTROLE W LOSOWYCH ODSTĘPACH CZASU moduł C2

Standard ISO 9001:2015

V Ogólnopolska Konferencja nt. Systemów Zarządzania w Energetyce. Forum ISO INEM Polska. Polskie Forum ISO INEM Polska

PROGRAM CERTYFIKACJI

ZARZĄDZANIE RYZYKIEM W LABORATORIUM BADAWCZYM W ASPEKCIE NOWELIZACJI NORMY PN-EN ISO/ IEC 17025:

INSTRUKCJA CERTYFIKACJI WYROBÓW ICW

Jednostka: TÜV Rheinland Polska Sp. z o.o.

Audyt wewnętrzny jako metoda oceny Systemu Zarządzania Jakością. Piotr Lewandowski Łódź, r.

SYSTEM ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ PN-EN ISO 9001:2009 Procedura auditów wewnętrznych i działań korygujących PN EN ISO 9001:2009

Zmiany wymagań normy ISO 14001

EA INF/04:2012 Deklaracja akceptacji i uznawania działań prowadzonych w ramach EA MLA

DEKLARACJA POLITYKI JAKOŚCI

3 ISO17025_2005 3_1 Księga systemu. 3 ISO17025_2005 4_1 polityka jakości

Program certyfikacji systemów zarządzania

URZĄD GMINY W SZYDŁOWIE

POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI

KIEROWNIK JAKOŚCI I AUDYTOR WEWNĘTRZNY SYSTEMU ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ W LABORATORIUM BADAWCZYM i WZORCUJĄCYM wg ISO/IEC 17025:2005

Program akredytacji weryfikatorów środowiskowych EMAS. Krzysztof Woźniak, Barbara Zengel Warszawa,

INSTYTUT MATERIAŁÓW BUDOWLANYCH I TECHNOLOGII BETONU

System Zarządzania Jakością ISO 9001:2008

ISO w przedsiębiorstwie

Poznań 23 listopada 2016 r. A u t o r : dr inż. Ludwik Królas

POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI

Szkolenie Stowarzyszenia Polskie Forum ISO Zmiany w normie ISO i ich konsekwencje dla organizacji Warszawa,

PROGRAM CERTYFIKACJI

POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI

INSTYTUT TECHNOLOGII TEKSTYLNYCH CERTEX Sp. z o.o.

Wymagania wobec dostawców: jakościowe, środowiskowe, bhp i etyczne

ZAKŁADOWA ADOWA KONTROLA PRODUKCJI W ŚWIETLE WYMAGAŃ CPR

Akredytacja do celów rozporządzenia nr 402/2013. Krzysztof Woźniak

SYSTEMY ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ WEDŁUG

WNIOSEK O CERTYFIKACJĘ ZAKŁADOWEJ KONTROLI PRODUKCJI KRUSZYWA I MIESZANKI MINERALNO-ASFALTOWE

Krajowe Ramy Kwalifikacji: Walidacja

UDOKUMENTOWANE INFORMACJE ISO 9001:2015

Charakterystyka systemu zarządzania jakością zgodnego z wymaganiami normy ISO serii 9000

Instytut Spawalnictwa w Gliwicach Ośrodek Certyfikacji

Renotyfikacja jednostek notyfikowanych do dyrektyw 2001/16/WE i 96/48/WE na dyrektywę 2008/57/WE. Wojciech Rzepka

Kwalifikacja wyposażenia pomiarowego w laboratorium jako element walidacji procesu badawczego.

Ośrodek Certyfikacji Wyrobów

PROGRAM CERTYFIKACJI

INSTRUKCJA NR QI/5.6/NJ

PROGRAM CERTYFIKACJI PRZETWÓRSTWO PRODUKTÓW ROLNICTWA EKOLOGICZNEGO ORAZ WPROWADZANIE DO OBROTU PRODUKTÓW ROLNICTWA EKOLOGICZNEGO W TYM IMPORTOWANYCH

Zadanie: Ocena polityki jakości

NOWE OBOWIĄZKI PRODUCENTÓW, IMPORTERÓW I DYSTRYBUTORÓW WYROBÓW BUDOWLANYCH

POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI POLITYKA DOTYCZĄCA ZAPEWNIENIA SPÓJNOŚCI POMIAROWEJ. Wydanie 4 Warszawa, r.

Wyroby budowlane Ocena zgodności a ocena właściwości użytkowych. mgr inż. Ewa Kozłowska Gdańsk, r.

Transkrypt:

Zarządzanie Jakością ) SYSTEMY ZRZĄZNI JKOŚCIĄ WEŁUG NORM SERII ISO 9000 Normy serii ISO 9000 W ISO 9000 opisano podstawy systemów zarządzania jakością i określono terminologię systemów zarządzania jakością. W ISO 9001 wyspecyfikowano wymagania dotyczące systemu zarządzania jakością W ISO 9004 podano wytyczne, w których wzięto pod uwagę zarówno skutecznośd jak i efektywnośd systemu zarządzania jakością. (N-EN ISO 9004:2010) W ISO 19011 podano wytyczne dotyczące auditowania systemów zarządzania jakością i zarządzania środowiskowego. efinicje roces odejście procesowe rocedura Instrukcja Zapisy Księga Jakości propozycje stron studenci - wykładowca wiadomośd do Władz ziekaoskich zgoda ziekana zmiana terminu zajęd dostępne sale zmiana w planie zajęd zajęcia o wszystkich procesów można stosowad sekwencję C lan o C lanuj: ustal cele i procesy do ulepszenia, oceo stan, zidentyfikuj przyczyny, zaplanuj działania Wykonaj: wdrażaj i realizuj procesy. Sprawdź: monitoruj i mierz procesy i wyrób/usługę i oceo zmianę, ziałaj: podejmij działania dotyczące ciągłego doskonalenia funkcjonowania procesu. ct Check https://ngsuyasa.files.wordpress.com/2013/10/pdca-cycle-epci-poject.png 1

KLIENT WYMGNI Model systemu zarządzania jakością wg ISO 9001 ane Wejściowe Ciągłe doskonalenie Systemu Zarządzania Jakością Zarządzanie zasobami Odpowiedzialnośd kierownictwa Realizacja wyrobu omiary, analiza i doskonalenie ane Wyjściowe WYRÓB KLIENT ZOWOLENIE Spis treści 1. Zakres normy 1.1 ostanowienia ogólne 1.2 Zastosowanie 2. owołania normatywne 3. Terminy i definicje ISO 9000 4. Systemy Zarządzania Jakością 39 stron wersja polska i angielska (20) Źródło N EN ISO 9001, na podstawie materiałów i za zgodą 4 System zarządzania jakością 4.1 Wymagania ogólne 4.2 Wymagania dotyczące dokumentacji 5 Odpowiedzialnośd kierownictwa 5.1 Zaangażowanie kierownictwa 5.2 Orientacja na klienta 5.3 olityka jakości 5.4 lanowanie 5.5 Odpowiedzialnośd, uprawnienia i komunikacja 5.6 rzegląd zarządzania 6 Zarządzanie zasobami 6.1 Zapewnienie zasobów 6.2 Zasoby ludzkie 6.3 Infrastruktura 6.4 Środowisko pracy 7 Realizacja wyrobu 7.1 lanowanie realizacji wyrobu 7.2 rocesy związane z klientem 7.2.1 Określenie wymagao dotyczących wyrobu 7.2.2 rzegląd wymagao dotyczących wyrobu 7.2.3 Komunikacja z klientem C 7 Realizacja wyrobu 7.1 lanowanie realizacji wyrobu 7.2 rocesy związane z klientem 7.3 rojektowanie i rozwój 7.3.1 lanowanie projektowania i rozwoju 7.3.2 ane wejściowe do projektowania i rozwoju 7.3.3 ane wyjściowe z projektowania i rozwoju 7.3.4 rzegląd projektowania i rozwoju 7.3.5 Weryfikacja projektowania i rozwoju 7.3.6 Walidacja projektowania i rozwoju 7.3.7 Nadzorowanie zmian w projektowaniu i rozwoju C 2

Norma ISO 9001: 2008 7 Realizacja wyrobu 7.1 lanowanie realizacji wyrobu 7.2 rocesy związane z klientem 7.3 rojektowanie i rozwój 7.4 Zakupy 7.4.1 roces zakupów C 7 Realizacja wyrobu 7.1 lanowanie realizacji wyrobu 7.2 rocesy związane z klientem 7.3 rojektowanie i rozwój 7.4 Zakupy 7.5 rodukcja i dostarczanie usługi C 7.4.2 Informacje dotyczące zakupów 7.4.3 Weryfikacja zakupionego wyrobu 7.5.1 Nadzorowanie produkcji i dostarczania usługi 7.5.2 Walidacja procesów produkcji i dostarczania usługi 7.5.4 Własnośd klienta 7.5.5 Zabezpieczanie wyrobu Norma ISO 9001: 2008 7 Realizacja wyrobu 7.1 lanowanie realizacji wyrobu 7.2 rocesy związane z klientem C 7.3 rojektowanie i rozwój 7.4 Zakupy 7.5 rodukcja i dostarczanie usługi 7.6 Nadzorowanie wyposażenia do monitorowania i pomiarów 8 omiary, analiza i doskonalenie 8.1 ostanowienia ogólne 8.2 Monitorowanie i pomiary 8.2.1 Zadowolenie klienta, 8.2.2 udit wewnętrzny 8.2.4 Monitorowanie i pomiary wyrobu 8 omiary, analiza i doskonalenie 8.1 ostanowienia ogólne 8.2 Monitorowanie i pomiary 8.3 Nadzór nad wyrobem niezgodnym 8.4 naliza danych 8.5 oskonalenie 8.5.1 Ciągłe doskonalenie 8.5.2 ziałania korygujące 8.5.3 ziałania zapobiegawcze 4. Systemy Zarządzania Jakością 4.1 Wymagania ogólne Zadania organizacji wg normy ISO 9001:2009 a. określid procesy potrzebne w systemie zarządzania jakością i ich zastosowanie w organizacji b. określid sekwencję tych procesów i ich wzajemne oddziaływanie c. określid kryteria i metody potrzebne do zapewnienia skuteczności zarówno przebiegu, jak i nadzorowania tych procesów d. zapewnid dostępnośd zasobów i informacji niezbędnych do wspomagania przebiegu i monitorowania tych procesów e. monitorowad, mierzyd tam gdzie ma to zastosowanie, i analizowad te procesy, i f. wdrażad działania niezbędne do osiągnięcia zaplanowanych wyników i ciągłego doskonalenia tych procesów 3

Wymagania interesariuszy Wymagania interesariuszy rojektowanie usług edukacyjnych oskonalenie programów Weryfikacja efektów CH rojektowanie usług edukacyjnych oskonalenie programów Weryfikacja efektów CH rekrutacja roces WKU bsolwent a rekrutacja roces WKU bsolwent a rocesy oceny rocesy oceny Uproszczony przykład mapy procesów firmy produkcyjnej Organizacja zajęd rzeprowadzenie W. L.. itd. Sprawdzenie efektów kszt. egz. zal rocesy oceny Weryfikacja efektów CH ndrzej Blikle, oktryna jakości rzecz o skutecznym zarządzaniu 266 rocesy zarządzania działaniami zaopatrywania w zasoby realizacji wyrobu wykonywania pomiarów analizy i doskonalenia 4 System zarządzania jakością 4. 2 Wymagania dotyczące dokumentacji okumentacja systemu zarządzania jakością powinna zawierad udokumentowane deklaracje polityki jakości i celów dotyczących jakości księgę jakości udokumentowane procedury i zapisy wymagane postanowieniami Normy ISO 9001 i dokumenty, łącznie z zapisami, określone przez organizację jako niezbędne do zapewnienia skutecznego planowania, przebiegu i nadzorowania jej procesów. http://pl.123rf.com/photo_4082588_biurokracja.html 4

4 System zarządzania jakością 4. 2 Wymagania dotyczące dokumentacji 4.2.3 Nadzór nad dokumentami adekwatnośd przegląd i aktualizacja sposób identyfikacji zmian dostępnośd aktualnych wersji czytelnośd i łatwą dostępnośd dokumenty z zewnątrz rocedura zapewnienia jakości ustalony sposób przeprowadzenia działania lub procesu Cel i zakres działania, Co musi byd wykonane i przez kogo, Kiedy, gdzie i jak musi byd wykonane, Jakie materiały, wyposażenie i dokumenty muszą byd zastosowane i jak to musi byd nadzorowane i rejestrowane. Cel rzedmiot Zakres obowiązywania Odpowiedzialnośd efinicje i oznaczenia Opis postępowania Schemat postępowania okumenty i zapisy Załączniki 26 tworzone w związku z wydzielonym urządzeniem lub obejmujące zalecenia odnośnie konkretnego zadania Instrukcja Sposób wykonania operacji Niezbędne materiały, urządzenia, narzędzia Osoby wykonujące poszczególne czynności Warunki jakie muszą byd spełnione do zachowania powtarzalności operacji Zasady udokumentowania operacji, rejestracji, oceny 4 System zarządzania jakością 4.2.4 Nadzór nad zapisami Zapisy ustanowione w celu dostarczenia dowodów zgodności z wymaganiami i dowodów skuteczności działania systemu zarządzania jakością powinny byd nadzorowane. Księga Jakości (poziom ) Opisy procesów rocedury systemu zarządzania jakością (poziom B) Instrukcje pracy i inne dokumenty systemu zarządzania jakością (poziom C) Zawartość dokumentu. Opis systemu zarządzania jakością zgodnie z określoną polityką jakości i celami dotyczącymi jakości B. Opis wzajemnie powiązanych procesów i działań, wymaganych do wdrożenia systemu zarządzania jakością C. Szczegółowe dokumenty robocze Liczba poziomów może być dostosowana do potrzeb 5.3 olityka jakości Najwyższe kierownictwo powinno zapewnid, że polityka jakości a) jest odpowiednia do celu istnienia organizacji, b) zawiera zobowiązanie do spełnienia wymagao i ciągłego doskonalenia skuteczności systemu zarządzania jakością, c) tworzy ramy do ustanowienia i przeglądu celów dotyczących jakości, d) jest zakomunikowana i zrozumiała w organizacji, e) jest przeglądana pod względem jej ciągłej przydatności. 29 5

6 Zarządzanie zasobami 6.1 Zapewnienie zasobów Organizacja powinna określid i zapewnid zasoby potrzebne do a) wdrażania i utrzymywania systemu zarządzania jakością, i ciągłego doskonalenia jego skuteczności, i b) zwiększenia zadowolenia klienta przez spełnienie jego wymagao. 6.2 Zasoby ludzkie 6.2.2 Kompetencje, szkolenie i świadomośd Organizacja powinna a) określid niezbędne kompetencje personelu wykonującego prace mające wpływ na zgodnośd z wymaganiami dotyczącymi wyrobu, b) tam gdzie ma zastosowanie, zapewnid szkolenie lub podjąd inne działania w celu osiągnięcia niezbędnych kompetencji, c) ocenid skutecznośd podjętych działao, d) zapewnid, aby personel organizacji był świadomy istoty i ważności swoich działao i tego, jak przyczynia się do osiągania celów dotyczących jakości, e) utrzymywad odpowiednie zapisy dotyczące wy, szkolenia, umiejętności i doświadczenia odstawowe potrzeby człowieka funkcjonującego w zespole i społeczeństwie (teoria Maslova) otrzeby biologiczne pożywienie, dach nad głową,... oczucie bezpieczeństwa bezpieczeństwo fizyczne (ochrona przed wypadkami, chorobami zawodowymi), stałość zatrudnienia, brak obawy przed karami,... otrzeba akceptacji przez zespół otrzeba uznania otrzeba samorealizacji 8 zasad doskonalenia jakości Orientacja na klienta rzywództwo Zaangażowanie ludzi odejście procesowe odejście systemowe do zarządzania Ciągłe doskonalenie odejmowanie decyzji na podstawie faktów Wzajemne korzystne powiązania z dostawcami obre rady znajomego auditora Opis systemu czy System opisu? Nie pisad więcej niż realizujemy w rzeczywistości Zasady nie są po to by je łamad a po to by je zmieniad Etapy wdrażania Systemu Zarządzania Jakością wg normy ISO 9001:2008 w organizacji o dowolnym profilu działalności Etap I analiza wstępna i ocena stanu zgodności funkcjonującego Systemu w organizacji z wymaganiami normy ISO 9001:2008 36 6

Etap II Etapy wdrażania Systemu Zarządzania Jakością rzeprowadzenie cyklu szkoleo (potwierdzonych świadectwem bądź certyfikatem po pozytywnym zaliczeniu testu koocowego) Szkolenie Kadry Kierowniczej Szkolenie personelu biorącego udział we wdrażaniu i dokumentowaniu systemu zarządzania jakością Etapy wdrażania Systemu Zarządzania Jakością Etap III Zidentyfikowanie procesów realizowanych w organizacji w celu wykonania zobowiązao. Opracowanie dokumentacji systemu zarządzania jakością w organizacji - księga jakości, procedury,... Szkolenie auditorów wewnętrznych systemu zarządzania jakością Szkolenie ełnomocnika ds. Systemu Zarządzania Jakością 37 38 Etap IV Etapy wdrażania Systemu Zarządzania Jakością przeprowadzenie auditów sprawdzających funkcjonowanie w organizacji systemu zarządzania jakością Etap V wystąpienie o wydanie certyfikatu potwierdzającego wdrożenie i funkcjonowanie systemu zarządzania jakością zgodnego z wymaganiami normy ISO 9001:2008 Na podstawie materiałów dr inż. Jerzego rendarskiego KREYTCJ I CERTYFIKCJ 39 kredytacja i certyfikacja kredytacja i certyfikacja KREYTCJ upoważniona jednostka oficjalnie uznaje, że organizacja lub osoba są kompetentne do wykonywania określonego zadania CERTYFIKCJ trzecia strona udziela pisemnego potwierdzenia, że wyrób, proces lub usługa są zgodne z określonymi wymaganiami kredytacja i certyfikacja są podstawowymi elementami Europejskiego systemu oceny zgodności Europejski system oceny zgodności jest skutecznym instrumentem budowy zaufania do wspólnego rynku 41 42 7

Cel efinicja i rola akredytacji Głównym celem utworzenia Europejskiego Wspólnego Rynku było zapewnienie swobodnego przepływu : osób towarów i usług kapitału Bariery różnych obowiązujących przepisów prawnych różnych stosowanych norm przedmiotów zaufania do skuteczności procesu dostawcy Zgodnie z normą N-EN ISO/IEC 17000:2006 akredytacja to atestacja przez stronę trzecią, dotycząca jednostki oceniającej zgodność, służąca formalnemu wykazaniu jej kompetencji do wykonywania określonych zadań w zakresie oceny zgodności kredytacja służy budowaniu i umacnianiu zaufania do wyników wzorcowań, badań i inspekcji, certyfikowanych wyrobów i usług, kwalifikacji certyfikowanych osób oraz certyfikowanych systemów zarządzania. 43 44 Znaczenie akredytacji w budowie zaufania do wspólnego rynku Jednostki certyfikujące i inne, działające w obszarze potwierdzania zgodności, muszą byd kompetentne w zakresie swojego działania. owinny zatem legitymowad się certyfikatami akredytacyjnymi. odejście UE do systemu akredytacji i certyfikacji Unia Europejska (wcześniej WE) propaguje i prowadzi działania ukierunkowane na ustalanie jednolitych zasad i kryteriów oceny prowadzenia akredytacji, badao i certyfikacji oraz popiera porozumienia o wzajemnym uznawaniu wyników badao i certyfikatów. Standardy dotyczące badao, certyfikacji i akredytacji, z inspiracji Wspólnoty Europejskiej, zostały opracowane przez wspólną grupę roboczą CEN/CENELEC i opublikowane w roku 1989 45 46 Normy serii 17000 Efektem dążeo do ujednolicenia wymagao dotyczących akredytacji, badao i certyfikacji, w skali światowej, było opracowanie norm międzynarodowych serii 17000 ktualny zbiór N dotyczących akredytacji, badao i certyfikacji stanowią normy: N-EN ISO/IEC 17011:2006 Ocena zgodności Wymagania ogólne dla jednostek akredytujących, prowadzących akredytację jednostek oceniających zgodnośd, N-EN ISO/IEC 17020:2006 Ogólne kryteria działania różnych rodzajów jednostek inspekcyjnych, Zbiór aktualnych norm dotyczących akredytacji N-EN ISO/IEC 17021:2007 Wymagania dla jednostek prowadzących auditowanie i certyfikację systemów zarządzania, N-EN ISO/IEC 17024:2004 Ogólne wymagania dotyczące jednostek certyfikujących osoby, N-EN ISO/IEC 17025:2005 Ogólne wymagania dotyczące kompetencji laboratoriów badawczych i wzorcujących, N-EN ISO/IEC 17050: 2005 Ocena zgodności eklaracja zgodności składana przez dostawcę,... N-EN ISO/IEC 17065:2013-03 Ocena zgodności - Wymagania dla jednostek certyfikujących wyroby, procesy i usługi 47 48 8

System akredytacji i oceny zgodności Zasady akredytacji ujęte są w międzynarodowych normach i wytycznych, w których określone są wymagania, zarówno dla jednostek akredytujących, jak i dla podlegających akredytacji jednostek oceniających zgodność. olskie Centrum kredytacji C Jest krajową jednostką akredytującą, powołaną z dniem 1 stycznia 2001 r. ustawą z dnia 28 kwietnia 2000 r. o systemie oceny zgodności, akredytacji oraz zmianie niektórych ustaw. (ziennik Ustaw Nr 43, poz. 489) Od 1 stycznia 2003 r. olskie Centrum kredytacji działa na podstawie ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r o systemie oceny zgodności. (ziennik Ustaw Nr 166, poz. 1360) 49 50 olskie Centrum kredytacji C C działa zgodnie z N-EN ISO/IEC 17011: 2006 Ocena zgodności Wymagania ogólne dla jednostek akredytujących, prowadzących akredytację jednostek oceniających zgodnośd Zakres działalności C akredytowanie jednostek certyfikujących, jednostek kontrolujących oraz laboratoriów; sprawowanie nadzoru nad akredytowanymi jednostkami oraz akredytowanymi laboratoriami w zakresie przestrzegania przez nie warunków akredytacji, prowadzenie wykazu akredytowanych jednostek oraz akredytowanych laboratoriów, organizowanie szkoleo i prowadzenie działalności wydawniczej w zakresie akredytacji. 51 52 C obecnie prowadzi procesy akredytacji i sprawuje nadzór nad: laboratoriami badawczymi laboratoriami wzorcującymi jednostkami kontrolującymi jednostkami certyfikującymi osoby jednostkami certyfikującymi wyroby jednostkami certyfikującymi systemy zarządzania (między innymi jakością) 53 Laboratoria badawcze Jednostki certyfikujące systemy zarządzania jakością,... Wyniki badań Certyfikaty SZJ wg ISO 9001, SZŚ wg ISO 14001, Struktura polskiego systemu Jednostki certyfikujące wyroby Certyfikacja obowiązkowa C akredytuje Jednostki certyfikujące personel Certyfikacja dobrowolna Jednostki kontrolujące Laboratoria pomiarowe Świadectwa wzorcowania Znakowanie CE N Q EKO CB CZ B 54 9

odstawowe kryteria akredytacji Ogólne kryteria, na podstawie których ocenia się kompetencje organizacji wnioskujących o akredytację, znajdują się w N: N-EN ISO/IEC 17025:2005 Ogólne wymagania dotyczące kompetencji laboratoriów badawczych i wzorcujących N-EN ISO/IEC 17020:2006 Ogólne kryteria działania różnych rodzajów jednostek inspekcyjnych N-EN ISO/IEC 17065:2013-03E Ocena zgodności -- Wymagania dla jednostek certyfikujących wyroby, procesy i usługi N-EN ISO/IEC 17021:2007 Wymagania dla jednostek prowadzących auditowanie i certyfikację systemów zarządzania N-EN ISO/IEC 17024:2004 Ogólne wymagania dotyczące jednostek certyfikujących personel System zarządzania jakością Ubiegająca się o akredytację organizacja (jednostka lub laboratorium) musi mieć system zarządzania jakością zgodny z odpowiednią normą, właściwy dla jej struktury, wielkości i zakresu działania, opisany w księdze jakości i (jeżeli to konieczne) w dokumentach związanych (np. procedurach ogólnych i technicznych i/lub instrukcjach). 55 56 kredytacja laboratoriów badawczych i wzorcujących Certyfikacja dobrowolna Europejski system certyfikacji wyrobów Certyfikacja obowiązkowa Ubiegające się o akredytację laboratorium musi mied system zarządzania jakością zgodny z normą N-EN ISO 17025:2005 +1: 2007 właściwy dla jego struktury, wielkości i zakresu działania, opisany w księdze jakości i w dokumentach związanych (procedurach ogólnych i technicznych). Europejska Organizacja ds. Badao i Certyfikacji (EOTC) Niezależne organizacje jednostek certyfikujących (IIOC) Stowarzyszenie jednostek Certyfikujących Wyroby Elektryczne (EEC) Znak zgodności z Normami Europejskimi (KEYMRK) Europejski Znak Ekologiczny yrektywy Nowego odejścia Jednostki Notyfikowane Modułowa ocena zgodności 57 58 Implikacje wymagao N Wyroby będące w obrocie na obszarze Unii Europejskiej muszą spełniad wymagania wszystkich obowiązujących je dyrektyw nowego podejścia. Szacuje się, że po pełnym wprowadzeniu dyrektyw nowego podejścia (The New pproach irectives) będzie nimi objęte około 40% wszystkich wyrobów przemysłowych. Jakie organizacje są zaangażowane w demonstrowanie zgodności z N? Zademonstrowanie zgodności z wymaganiami N może odbywad się sposobami określonymi w modułach oceny zgodności z zasadniczymi wymaganiami i może angażowad takie organizacje, jak: producent, importer, dystrybutor (pierwsza strona), niezależne organizacje (trzecia strona) - jednostki certyfikujące, inspekcyjne, laboratoria badawcze, które powinny byd oficjalnie autoryzowane i notyfikowane. 59 60 10

Zasady znakowania CE rocedura potwierdzania zgodności eklaracja zgodności wystawiona przez producenta 05 1247 Znakowanie CE - znakowanie zgodności z zasadniczymi wymaganiami zawartymi w dyrektywach - powinno byd umieszczane na każdym wyrobie albo opakowaniu przed wprowadzeniem wyrobu do obrotu na terytorium Wspólnot (od 1993 roku: Unii Europejskiej) Znak CE nanoszony jest na wyłączną odpowiedzialnośd producenta, który jest prawnie odpowiedzialny za zgodnośd wyrobu z dyrektywą. 61 62 Wymagane postępowanie producenta Wymagane postępowanie producenta roducent powinien stwierdzid, czy wyrób podlega wymaganiom którejś z dyrektyw Nowego odejścia, stwierdzid, czy wyrób spełnia zasadnicze wymagania określone w dyrektywie/dyrektywach, którym podlega, zapoznad się z treścią odpowiednich dla danego wyrobu europejskich norm zharmonizowanych i ewentualnie dostosowad do nich wyrób, roducent powinien wypełnid procedurę oceny zgodności określoną w dyrektywie/ dyrektywach, przygotowad dokumentację techniczną zawierającą elementy wymagane przez dyrektywę/dyrektywy, sporządzid i podpisad deklarację zgodności CE, umieścid na wyrobie oznaczenie CE. 63 64 eklaracja zgodności Jest to dokument wystawiony przez producenta (lub jego przedstawiciela) zaświadczający, że wyprodukowany wyrób jest zgodny z postanowieniami odpowiedniej dyrektywy (lub kilku dyrektyw). Każda z dyrektyw określa treśd deklaracji zgodności eklaracja zgodności W deklaracji zgodności powinny się znaleźd następujące informacje: nazwa i adres producenta, określenie wyrobu (nazwa, typ, model, itp), nazwa i numer dyrektywy, z której wymaganiami wyrób jest zgodny, wykaz norm zharmonizowanych (lub innych), z których wymaganiami wyrób jest zgodny, data wystawienia deklaracji, podpis osoby upoważnionej, nazwa, adres i numer identyfikacyjny jednostki notyfikowanej (jeżeli brała udział w procedurze oceny zgodności). 65 66 11

Jednostki notyfikowane Jednostki notyfikowane Notyfikowane przez Komisję Europejską, mogą byd jednostki o udokumentowanych i potwierdzonych kompetencjach. by instytucja mogła funkcjonowad jako Jednostka Notyfikowana, musi uzyskad akredytację C. Kolejnym wymogiem jest uzyskanie autoryzacji właściwego ministra (czym potwierdza się spełnienie wymagao ustawy o systemie oceny zgodności i stosownych aktów wykonawczych). o przejściu tych etapów jednostka jest zgłaszana, czyli notyfikowana, przez właściwego ministra Komisji Europejskiej. o otrzymaniu notyfikacji Komisja Europejska umieszcza nową Jednostkę Notyfikowaną w wykazie jednostek notyfikowanych do poszczególnych dyrektyw. Wykazy JN publikowane są w drodze obwieszczeo ministra właściwego ds. gospodarki, które publikowane są w Monitorze olskim. 67 68 Moduły oceny zgodności Moduły oceny zgodności rojektowanie rodukcja kontrola wewnętrzna projektowania i produkcji B Badanie Typu G Weryfikacja jednostkowa H Zapewnienie jakości (ISO 9001) C zgodność z typem zapewnienie jakości produkcji (ISO 9001) E zapewnienie jakości wyrobu (ISO 9001) F weryfikacja wyrobów MOUŁ roducent zapewnia własną kontrolę nad projektowaniem i produkcją. Wystawia deklarację zgodności i umieszcza na wyrobach znak CE. MOUŁ B Organ notyfikowany przeprowadza badanie typu wyrobu, na podstawie dokumentacji i ustalonej liczby pobranych losowo egzemplarzy wyrobu, w celu stwierdzenia zgodności typu z wymaganiami bezpieczeostwa zawartymi w dyrektywie technicznej. Organ notyfikowany wystawia certyfikat zgodności typu. 69 70 Moduły oceny zgodności Moduły oceny zgodności MOUŁ C roducent, który uzyskał certyfikat potwierdzenia typu według modułu B potwierdza, że każdy wyrób został sprawdzony i jest zgodny z dokumentacją tego typu. Badanie każdego wyrobu może prowadzid sam producent. MOUŁ roducent, który uzyskał certyfikat potwierdzenia typu, posiada w swojej organizacji udokumentowany system zarządzania jakością, obejmujący procesy produkcyjne (ISO 9001:2000, w zakresie odpowiadającym ISO 9002: 1994), certyfikowany przez jednostkę notyfikowaną. Znak CE z numerem jednostki notyfikowanej. MOUŁ E roducent, który uzyskał certyfikat potwierdzenia typu, posiada w swojej organizacji udokumentowany system zarządzania jakością, obejmujący procesy kontroli wyrobów (ISO 9001:2000, w zakresie odpowiadającym ISO 9003: 1994), certyfikowany przez jednostkę notyfikowaną. MOUŁ F roducent, który uzyskał certyfikat potwierdzenia typu, poddaje swoje wyroby kontroli stuprocentowej, którą wykonuje jednostka notyfikowana. Umieszczenie znaku CE z numerem jednostki notyfikowanej. 71 72 12

Moduły oceny zgodności MOUŁ G Jednostka notyfikowana potwierdza zgodnośd typu i wykonania wyrobu z wymaganiami dyrektywy technicznej oraz wystawia certyfikat zgodności. Znakowanie CE na odpowiedzialnośd jednostki notyfikowanej. MOUŁ H roducent posiada w swojej organizacji udokumentowany system zarządzania jakością, zgodny z ISO 9001:2000 (ISO 9001:2008). Jednostka notyfikowana certyfikuje system. Znakowanie CE z numerem jednostki notyfikowanej. Systemy zarządzania jakością w obszarze regulowanym Systemy zarządzania jakością oparte na normie N-EN ISO 9001 są w obszarze regulowanym obligatoryjne, przy produkcji niektórych wyrobów, jeżeli stanowią warunek znakowania tych wyrobów CE 73 74 Wagi nieautomatyczne procedura potwierdzania zgodności roducent Wagi bez sprężyny i bez zespołów elektronicznych ozostałe wagi Badanie typu WE (moduł B) eklarowanie zgodności WE (moduł 1) Legalizacja WE (moduł F1) eklarowanie zgodności typu WE (moduł ) Legalizacja WE (moduł F) Wprowadzenie do obrotu M dziękuję za uwagę Legalizacja jednostkowa WE (moduł G) 75 13