Wyroby budowlane Ocena zgodności a ocena właściwości użytkowych. mgr inż. Ewa Kozłowska Gdańsk, r.

Transkrypt

1 Wyroby budowlane Ocena zgodności a ocena właściwości użytkowych mgr inż. Ewa Kozłowska Gdańsk, r. Ważne definicje Producent to osoba fizyczna lub prawna albo jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, która projektuje i wytwarza wyrób, albo dla której ten wyrób zaprojektowano i wytworzono, w celu wprowadzenia go do obrotu lub oddania do użytku pod własną nazwą lub znakiem; ; należy przez to rozumieć także upoważnionego przedstawiciela producenta Jednostki notyfikowane upoważnione przez dane państwo członkowskie do realizacji zadań z zakresu oceny zgodności. Ze względu na sprawowane funkcje w ramach tych procedur wyróżniamy: Jednostki certyfikujące dokonujące certyfikacji w ramach określonych reguł i procedur Jednostki kontrolujące to takie, które oceniają, rekomendują do zatwierdzenia oraz prowadzą kontrolę wykonywanych przez producenta czynności z zakresu ZKP Laboratoria badawcze mierzą, badają lub w inny sposób ustalają właściwości i charakterystyki wyrobu 1

2 Ocena zgodności Ocena i weryfikacja stałości właściwości użytkowych Przed w prowadzeniem wyrobu budowlanego na rynek krajowy lub unijny i przed umieszczeniem na wyrobie wymaganego oznakowania (CE lub znaku budowlanego) producent musi poddać swój wyrób procedurom oceny przewidzianym w prawie Jako dokument służący do odniesienia przydatności wyrobu do zastosowania producent wybiera (lub zleca opracowanie) specyfikacji technicznej Procedura oceny składa się z różnych elementów, które mogą być realizowane na jego własną odpowiedzialność lub przy udziale jednostki zewnętrznej Natomiast w systemach oceny na wyższych poziomach (1+ ; 1 ; 2+) jako niezależnie od producenta i podmiotów w łańcuchu dostaw mogą uczestniczyć jednostki notyfikowane przez państwa członkowskie wyznaczone spośród podmiotów spełniających wymagania (wcześniej dyrektywy, aktualnie CPR) uznawane przez akredytujące jednostki krajowe System oceny zgodności Systemy oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych System oceny dla danych grup wyrobów jest określony przez Komisję Europejską i zależy od następujących kwestii: Znaczenia roli odgrywanej przez wyrób zgodnie z wymaganiami podstawowymi, a szczególnie tymi które dotyczą zdrowia i bezpieczeństwa Charakteru wyrobu Wpływu zmienności właściwości wyrobu na jego przydatność do zamierzonego zastosowania Podatności wyrobu na defekty powstałe w czasie jego produkcji 2

3 System oceny zgodności Systemy oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych System oceny dla danych grup wyrobów wg nowych przepisów krajowych zawarty jest w Załączniku Nr 1 nowego Rozp. MIiB z r., dot. wyrobów oznakowanych znakiem budowlanym i określa: Nazwy i rodzaje tych wyrobów Ich zamierzone zastosowanie Możliwe zakresy klas reakcji na ogień Wymagany system oceny Metody dokonywania oceny Przy dokonywaniu oceny można stosować następujące metody: Wstępne badanie reprezentatywnego wzorca wyrobu (badanie typu) prowadzone przez producenta lub notyfikowaną jednostkę Badanie próbek pobranych w zakładzie produkcyjnym, prowadzone przez producenta lub notyfikowaną jednostkę, zgodnie z ustalonym planem badań Badanie sondażowe próbek pobranych w zakładzie produkcyjnym, prowadzone przez producenta lub notyfikowaną jednostkę Badanie przez producenta lub notyfikowaną jednostkę próbek z partii przygotowanej do wysłania albo dostarczonej do odbiorcy Wewnętrzną (zakładową) kontrolę produkcji Wstępną inspekcję zakładu produkcyjnego i ZKP przez notyfikowaną jednostkę Dozorowanie ocenę i akceptację ZKP przez notyfikowaną jednostkę 3

4 Aktualne systemy oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych System 1+ - DWU dokonana przez producenta na podstawie ZKP (producent) i badania próbek wg planu badań; notyfikowana jednostka wydaje certyfikat stałości właściwości użytkowych System 1 jak w Systemie 1+; jednostka notyfikowana nie kontroluje próbek wyrobu przed wprowadzeniem do obrotu System 2+ - DWU dokonana przez producenta na podstawie ZKP (producent) i badania próbek wg planu badań; notyfikowana jednostka wydaje certyfikat dla ZKP System 3 - DWU dokonana przez producenta na podstawie ZKP (producent) i badania próbek wg planu badań; notyfikowane laboratorium dokonuje ustalenia typu wyrobu na podstawie badań typu System 4 producent wykonuje wszystkie czynności sam: Ustala typ wyrobu na podstawie badań typu Opracowuje ZKP i na bieżąco ją weryfikuje Wystawia DWU dla poszczególnych partii wyrobów i dostarcza dystrybutorowi (sprzedawcy) Aktualne systemy oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych 4

5 Systemy oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych Wstępne badania typu Jest to pełen zestaw badań lub innych procedur określonych w specyfikacji technicznej, przeprowadzonych w celu określenia właściwości użytkowych próbek wyrobów reprezentatywnych dla danego typu Za pomocą takiego badania sprawdza się, czy dla wyrobu można zastosować daną specyfikację techniczną Badanie to określa także wszystkie właściwości użytkowe wyrobu jakie dla danego zastosowania należy podać Zawartość deklaracji właściwości użytkowych dla wyrobu, wynika specyfikacji technicznej (np. Zał. ZA normy zharmonizowanej) Producenci muszą dysponować materiałem dowodowym ze wstępnego badania typu jako załącznik do dokumentacji technicznej i w stosownych przypadkach udostępniać je jednostkom notyfikowanym i organom kontrolnym 5

6 Zakładowa Kontrola Produkcji Zakładowa Kontrola Produkcji ZKP (FPC) oznacza stałą wewnętrzną kontrolę produkcji prowadzoną przez producenta Wszystkie elementy ZKP w postaci wymagań, sposobów oceny oraz otrzymywanych wyników muszą być systematycznie dokumentowane Większość specyfikacji technicznych podaje wytyczne dot. ZKP Niezbędne minimum jakie powinny określać zapisy ZKP to: Określenie wielkości partii do badań Sposób odnotowywania i archiwizacji całej dokumentacji związanej z ZKP Sposób postępowania z partią wyrobu niespełniającą wymagań Procedura reklamacyjna Określenie osoby odpowiedzialnej za ZKP Certyfikaty w systemach oceny (zgodności) stałości właściwości użytkowych Wyróżniamy trzy rodzaje certyfikatów: Certyfikat zgodności wyrobu nadawany (do r.) przez notyfikowaną jednostkę certyfikującą dla typu wyrobu, produkowanego przez określonego producenta (systemy 1+ i 1) Certyfikat stałości właściwości użytkowych nadawany (od r.) przez notyfikowaną jednostkę certyfikującą dla typu wyrobu, produkowanego przez określonego producenta (systemy 1+ i 1) Certyfikat zgodności ZKP nadawany przez jednostkę notyfikowaną dla producenta produkującego wyrób lub kilka wyrobów w jednym zakładzie produkcyjnym (praktycznie w systemie 2+) 6

7 Certyfikaty w systemach oceny zgodności Deklaracje (zgodności) właściwości użytkowych W zależności od przyjętego przez producenta sposobu oznakowania wyrobu budowlanego, producent wystawia dla wyrobu: Krajową deklarację zgodności w przypadku oznakowania wyrobu znakiem budowlanym do r. Krajową deklarację właściwości użytkowych w przypadku oznakowania wyrobu znakiem budowlanym od r. Deklarację Właściwości Użytkowych (CPR) - w przypadku oznakowania wyrobu znakiem zgodności CE Zawartość i wzór deklaracji zgodności definiuje rozp. MIiB z r. (Dz.U. z 2016 r., poz. 1966) w przypadku oznakowania wyrobu budowlanego znakiem budowlanym Zawartość i wzór deklaracji właściwości użytkowych definiuje rozp. UE Nr 305/2011 z r. (Dz.U. UE z L 88/5) w przypadku oznakowania wyrobu budowlanego znakiem CE 7

8 Wzór (starej) krajowej deklaracji zgodności Wzór krajowej deklaracji właściwości użytkowych 8

9 Wzór krajowej deklaracji właściwości użytkowych -cd Deklaracja właściwości użytkowych (przy oznakowaniu CE) Deklaracja Właściwości Użytkowych (DWU) powinna zawierać: Numer nadany przez wydającego Niepowtarzalny kod identyfikacyjny typu wyrobu Zamierzone zastosowanie lub zastosowania Producenta Upoważnionego przedstawiciela System(-y) oceny i weryfikacji stałości właściwości użytkowych Normę zharmonizowaną lub europejski dokument oceny (EDO) Jednostkę (jednostki) notyfikowane albo europejską ocenę techniczną + jednostkę oceniającą i jednostkę notyfikowaną Deklarowane właściwości użytkowe Odpowiednia dokumentacja techniczna lub specjalna dokumentacja techniczna (dot. badań i oceny wyników) Imię, nazwisko i stanowisko osoby, która w imieniu producenta podpisała deklarację właściwości użytkowych Miejsce i datę podpisania 9

10 Wzór deklaracji właściwości użytkowych (DWU) CE Przykład deklaracji właściwości użytkowych (DWU) 10

11 Istotne różnice w deklaracjach Deklaracja zgodności jak i deklaracja WE (dawniej): Producent (upoważniony przedstawiciel producenta) wystawiał raz Producent przechowywał u siebie i okazywał tylko organom kontrolującym Numer i datę wystawienia deklaracji podawano w informacji towarzyszącej oznakowaniu (Krajowa)Deklaracja Właściwości Użytkowych (KDWU) i (DWU): Może być wystawiona tylko przez producenta Towarzyszy każdej partii wyrobu przekazywanej dystrybutorowi (w formie papierowej lub elektronicznej) Zawsze w języku polskim lub przetłumaczona na język urzędowy kraju, do którego wyrób jest przekazywany 11