Nazwa modułu: Obóz kulturoznawczy Rok akademicki: 2017/2018 Kod: HKL-1-208-s Punkty ECTS: 3 Wydział: Humanistyczny Kierunek: Kulturoznawstwo Specjalność: - Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: - Język wykładowy: Polski Profil kształcenia: Ogólnoakademicki (A) Semestr: 2 Strona www: http://www.wh.agh.edu.pl/main/pl/programy-zajec-i-sylabusy Osoba odpowiedzialna: dr Machowska Magdalena (magdalena.etno@tlen.pl) Osoby prowadzące: dr Machowska Magdalena (magdalena.etno@tlen.pl) dr Parus Magdalena (mpj@agh.edu.pl) Krótka charakterystyka modułu Celem obozu jest zaprezentowanie studentom mozaiki etniczno-kulturowej Beskidu Niskiego w przeszłości i obecnie. Opis efektów kształcenia dla modułu zajęć Kod EKM Student, który zaliczył moduł zajęć wie/umie/potrafi Powiązania z EKK Sposób weryfikacji efektów kształcenia (forma zaliczeń) Wiedza M_W003 Zna i rozumie znaczenie refleksji antropologicznej, społecznej, filozoficznej i ekonomicznej i ich wpływu na kształt obecnej kultury i przemian jakie się w dokonują współczesnie w udziale i tworzeniu kutury. KL1A_W11 M_W005 Zna podstawowe koncepcje teoretyczne na temat relacji i wzajemnego wpływu instytucji społecznych na kulturę w perspektywie globalizacji i wielokulurowości. KL1A_W14 Umiejętności M_U001 Potrafi dokonać analizy działania instytucji oraz systemów normatywnych i ich wpływu na współczesną kulturę. KL1A_U17 M_U002 Potrafi sforułować problem badawczy, przedstawić go w kontekście teoretycznym samodzielnie dobierając źródła naukowe, postawić tezy i zaprezentować w tej perspektywie własne poglądy. KL1A_U12, KL1A_U13, 1 / 5
Kompetencje społeczne M_K001 Ma świadomość znaczenia refleksji humanistycznej i społecznej dla rozumienia procesów i przemian zachodzący we współczesnych społeczeństwach i jest aktywnym uczestnikiem życia kulturalnego. KL1A_K07, KL1A_K09, M_K002 Potrafi pracować w grupie i przyjmować w niej różne role. KL1A_K10 Matryca efektów kształcenia w odniesieniu do form zajęć Kod EKM Student, który zaliczył moduł zajęć wie/umie/potrafi Forma zajęć Wykład audytoryjne laboratoryjne projektowe Konwersatori um seminaryjne praktyczne terenowe warsztatowe Inne E-learning Wiedza M_W003 M_W005 Umiejętności M_U001 M_U002 Zna i rozumie znaczenie refleksji antropologicznej, społecznej, filozoficznej i ekonomicznej i ich wpływu na kształt obecnej kultury i przemian jakie się w dokonują współczesnie w udziale i tworzeniu kutury. Zna podstawowe koncepcje teoretyczne na temat relacji i wzajemnego wpływu instytucji społecznych na kulturę w perspektywie globalizacji i wielokulurowości. Potrafi dokonać analizy działania instytucji oraz systemów normatywnych i ich wpływu na współczesną kulturę. Potrafi sforułować problem badawczy, przedstawić go w kontekście teoretycznym samodzielnie dobierając źródła naukowe, postawić tezy i zaprezentować w tej perspektywie własne poglądy. Kompetencje społeczne 2 / 5
M_K001 M_K002 Ma świadomość znaczenia refleksji humanistycznej i społecznej dla rozumienia procesów i przemian zachodzący we współczesnych społeczeństwach i jest aktywnym uczestnikiem życia kulturalnego. Potrafi pracować w grupie i przyjmować w niej różne role. Treść modułu zajęć (program wykładów i pozostałych zajęć) terenowe Obóz kulturoznawczy jest obowiązkowy. Ralizowany jest w formnie wyjazdowej lub stacjonarnej. Obóz kulturoznawczy Mozaika kultury Beskidu Niskiego ma przygotować studentów I roku kulturoznawstwa do prowadzenia w przyszłości samodzielnych badań empirycznych świata społecznego w tzw. terenie. Program obozu jest tak skonstruowany, by studenci mieli możliwość zobaczenia różnorodnych form rzeczywistości: od zwiedzania z przewodnikiem Sądeckiego Parku Etnograficznego z osadą cygańską włącznie, przez zwiedzanie średniowiecznego, drewnianego kościoła w Binarowej, wpisanego na listę UNESCO, uczestniczenie w nabożeństwie w cerkwi greko-katolickiej i rozmowę z księdzem tego wyznania, do spotkania z twórcami Muzeum Kultury Łemkowskiej w Zyndranowej, cmentarzy z I i II wojny światowej i miejsc niepamięci oraz osiedla popegeerowskiego w Wyszowatce. PLAN OBOZU KULTUROZNAWCZEGO DLA STUDENTÓW I ROKU KULTUROZNAWSTWA (STUDIA STACJONARNE) Mozaika etniczna i kulturowa Beskidu Niskiego, Beskid Niski Dzień pierwszy: Kraków Gorlice Binarowa Sękowa Radocyna - wyjazd z Krakowa do Gorlic autobusem Trans Usługi Połeć o godz. 9.50 - przyjazd do Gorlic i przesiadka do autobusu MZK Gorlice godz. 12.15 - zwiedzanie kościoła pw. św. Michała Archanioła w Binarowej - zwiedzanie kościoła pw. śś Filipa i Jakuba w Sękowej - przyjazd do Radocyny (bazy noclegowej) ok. 16.00 Dzień drugi: Radocyna Krempna Polany Zyndranowa Radocyna - 9. 00 wyjazd do Krempnej, Polan i Zyndranowej - zwiedzanie cerkwi śś Kosmy i Damiana w Krempnej - zwiedzanie cerkwi św. Jana Złotoustego w Polanach - zwiedzanie Muzeum Kultury Łemkowskiej w Zyndranowej - przyjazd do Radocyny (bazy noclegowej) ok. 16.00 Dzień trzeci: Radocyna Bartne Łosie Radocyna - 9.00 wyjazd do Bartnego i Łosia - zwiedzanie cerkwi pw. śś Kosmy i Damiana (prawosławnej) 3 / 5
- zwiedzanie cerkwi pw. śś Kosmy i Damiana (grekokatolickiej) - zwiedzanie Zagrody Maziarskiej w Łosiu - przyjazd do Radocyny (bazy noclegowej) ok. 14.00-14.30-16.30 spacer w okolicach Radocyny Dzień czwarty: Radocyna Bobowa Nowy Sącz Kraków - 9.00 wyjazd do Bobowej i Nowego Sącza - zwiedzanie synagogi w Bobowej - zwiedzanie Sądeckiego Parku Etnograficznego w Nowym Sączu - godz. 16.20 powrót autobusem Szwagropol do Krakowa planowany przyjazd do Krakowa 18.29 Sposób obliczania oceny końcowej 70% ocena z przygotowanego sprawozdania 30% aktywność na zajęciach Wymagania wstępne i dodatkowe brak Zalecana literatura i pomoce naukowe G. Babiński, Pogranicze polsko-ukraińskie. Etniczność, zróżnicowanie religijne, tożsamość, Kraków 1997. Red. J. Kurczewska, Oblicza lokalności. Różnorodność miejsc i czasów, t. 2, Warszawa 2006. (tu m.in. o cmentarzach). Sytuacja religijna na pograniczu polsko-ukraińskim w kontekście stosunków etnicznych (praca zbiorowa) J. Cichocki, Ksiądz i batiuszka jako autorytety społeczne, Konteksty 1996, nr 3-4. A. Kojew, Sąsiedztwo: między widocznością a niewidocznością, Kultura i społeczeństwo 1991, z. 4. J. Klinger, O istocie prawosławia, Warszawa 1983. Prace Heleny Duć-Fajfer o Łemkach, też ewentualnie R. Reinfuss, ale u Heleny DF znakomita bibliografia i wielokontekstowo pokazana skomplikowana historia Łemków. Roczniki Magury. Akcja Wisła: przyczyny, przebieg, konsekwencje, red. B. Bobusia, Przemyśl 2007, O ikonie: J. Nowosielski, Teologia ikony lub np. prace Izabeli Trzcińskiem lub Ewy Kocój. O Romach: A. Bartosz, Nie bój się Cygana, Sejny 1994. Organizacja przestrzeni synagogi- Muzeum Historyczne w Krakowie- jego oddział na Kazimierzu Publikacje naukowe osób prowadzących zajęcia związane z tematyką modułu dr Magdalena Machowska Artykuły: Tabor, konie, brud, muzyka, [w] Teatr wielki, mniejszy i codzienny. Studia pod red. P. Kowalskiego, Opole 2002, s. 251-256. Paradoksy cygańskich kolekcji muzealnych, [w] O graicach i ich przekraczaniu, pod red. P. Kowalskiego i M. Sztandary, Opole 2004, s. 99-112. Pamiętnik Papuszy, Literatura Ludowa 2006, nr 4-5, s. 15-29. Literacka twórczość Cyganów/Romów. Stan bada, Teksty Drugie 2009, nr 5, s. 213-219. Jak mieszkańcy Murzynowa pamiętają Jacka Olędzkiego? Raport z badań terenowych, Etnografia Nowa 2010, nr 2, s. 143-157. Książka: Bronisława Wajs Papusza. Między biografią a legendą, ZW Nomos, Kraków 2011, s. 7-364. dr Magdalena Parus Magdalena Parus, Muzeum w służbie polityki historycznej, Wrocławski Przegląd Międzynarodowy nr 3/2011, s. 233-241. 4 / 5
Informacje dodatkowe Tematy realizowane: 1. Łemkowie jako grupa góralska. Specyfika cech kulturowych (budownictwo, zdobnictwo, charakterystyczne zajęcia). 2. Maziarstwo i dziegieć charakterystyczne wytwórstwo dla wsi Łosie. 3. Różnice w obrządku greckokatolickim i prawosławnym. Rola śpiewu liturgicznego. 4. Ikonostas charakterystyka. Ikona i proces jej powstawania. Szkoły malowania ikon. Najbardziej charakterystyczni święci, najlepiej rozpoznawalni w kościele katolickim i prawosławnym. Atrybuty. 5. Cerkiew a kościół katolicki. Różnice i podobieństwa na poziomie symboliki, układu przestrzennego i nazewnictwa (babiniec, bania, chór, ambona, prazdniki itp.) 6. Synagoga. Organizacja przestrzeni, symbolika, nazewnictwo. 7. Czym była akcja Wisła i jej następstwa społeczno-polityczne. 8. Kryteria wyboru obiektu kulturowego, potrzebne do zakwalifikowania go jako obiektu kwalifikującego go do Listy światowego dziedzictwa UNESCO. Nakład pracy studenta (bilans punktów ECTS) Forma aktywności studenta Dodatkowe godziny kontaktowe z nauczycielem Udział w zajęciach terenowych Przygotowanie sprawozdania, pracy pisemnej, prezentacji, itp. Samodzielne studiowanie tematyki zajęć Sumaryczne obciążenie pracą studenta Punkty ECTS za moduł Obciążenie studenta 2 godz 30 godz 28 godz 15 godz 75 godz 3 ECTS 5 / 5