Sylabus przedmiotu 1. Metryczka Nazwa Wydziału: Program kształcenia Wydział Nauki o Zdrowiu Pielęgniarstwo, studia II stopnia, profil praktyczny, studia niestacjonarne Rok akademicki: 2017/2018 Nazwa modułu/przedmiotu: Transplantologia i opieka pielęgniarska nad chorym po przeszczepieniu Kod przedmiotu (z systemu Pensum): Jednostka/i prowadząca/e kształcenie: Kierownik jednostki/jednostek: Rok studiów (rok, na którym realizowany jest przedmiot): Semestr studiów (semestr, na którym realizowany jest przedmiot): Typ modułu/przedmiotu (podstawowy, kierunkowy, fakultatywny): Osoby prowadzące (imiona, nazwiska oraz stopnie naukowe wszystkich wykładowców prowadzących przedmiot): Zakład Pielęgniarstwa Chirurgicznego, Transplantacyjnego i Leczenia Pozaustrojowego Prof. dr hab. Piotr Małkowski II Semestr I Kierunkowy Prof. dr hab. Piotr Małkowski Dr n. med. Dariusz Wasiak Mgr Tomasz Piątek Erasmus TAK/NIE (czy przedmiot dostępny jest dla studentów w ramach programu Erasmus): Osoba odpowiedzialna za sylabus (osoba, do której należy zgłaszać uwagi dotyczące sylabusa): Liczba punktów ECTS: 3 2. Cele kształcenia 1. Poznanie wskazań i przeciwwskazań do przeszczepiania narządów, kryteriów śmierci mózgu, procedur pobierania narządów do przeszczepienia, doboru immunologicznego dawcy i biorcy. 2. Określenie zasad planowania opieki w trakcie kwalifikacji, przygotowania chorego do przeszczepienia, Strona 1 z 5
opieki w trakcie i po zabiegu. 3. Przedstawienie zasad postępowania operacyjnego, farmakologicznego, dietetycznego, rehabilitacyjnego oraz opieki ambulatoryjnej nad biorcą narządów. 4. Wskazanie doboru metod i sposobów pielęgnowania biorcy w oddziale chirurgicznym i transplantacyjnym w zależności od stanu klinicznego, przeszczepionego narządu z uwzględnieniem stanów zagrożenia życia. 3. Wymagania wstępne 1. Student posiada wiedzę z zakresu anatomii i fizjologii organizmu człowieka oraz podstawowych badań fizykalnych. 2. Student zna podstawy opieki pielęgniarskiej, psychologii, socjologii, pedagogiki, promocji zdrowia i zdrowia publicznego zgodne z programem studiów na kierunku pielęgniarstwo I stopnia. 3. Student posiada wiedzę z zakresu farmakologii zgodnej z kwalifikacjami uzyskanymi podczas studiów I stopnia. 4. Student posiada umiejętność organizacji pracy własnej i w zespole oraz umiejętność oceny własnych działań i ich interpretacji. 4. Przedmiotowe efekty kształcenia Lista efektów kształcenia Symbol przedmiotowego efektu kształcenia W.1 W.2 W.3 W.4 W.5 W.6 W.7 W.8 Treść przedmiotowego efektu kształcenia 1. Przedstawia historię przeszczepiania narządów i tkanek oraz podstawowe przepisy prawne dotyczące medycyny transplantacyjnej w Polsce. 2. Omawia opiekę nad dawcą zmarłym i żywym z wyszczególnieniem roli pielęgniarki w procesie kwalifikacji i prowadzenia dawcy do momentu pobrania. 3. Charakteryzuje pracę i zadania koordynatora transplantacyjnego. 4. Zna wskazania i przeciwwskazania do przeszczepiania narządów klatki piersiowej, jamy brzusznej oraz przeszczepiania wielotkankowego. 5. Opisuje kwalifikację biorcy do zabiegu transplantacji w trybie pilnym i planowym. 6. Charakteryzuje problemy pielęgnacyjne biorcy w okresie przedtransplantacyjnym i po zabiegu przeszczepienia, zarówno we wczesnym, jak i późnym czasie po transplantacji. 7. Przedstawia kierunki edukacji zdrowotnej biorcy. 8. Zna powikłania wczesne i późne występujące u biorców narządów, oraz możliwości profilaktyki, diagnostyki i pielęgnacji w momencie ich wystąpienia. Odniesienie do efektu kierunkowego (numer) C_W03 (Charakteryzuje wskazania i przeciwwskazania do przeszczepiania narządów, wyjaśnia zasady opieki nad dawcą i biorca narządu, omawia procedury pobierania narządów oraz możliwe powikłania, przedstawia zadania pielęgniarki podczas pobierania i przeszczepiania narządów oraz w opiece nad pacjentem przed i po transplantacji) Strona 2 z 5
U.1 1. Student rozpoznaje problemy pielęgnacyjne biorcy w okresie kwalifikacji, oczekiwania na narząd oraz w okresie pooperacyjnym wczesnym i późnym w oparciu o opisy przypadków. C_U03 (Sprawuje opiekę pielęgniarską nad pacjentami przed i po przeszczepach narządów) K.1 K.2 1. Respektuje decyzje i stanowiska osób wobec pobierania i przeszczepiania narządów. 2. Rozumie różne postawy społeczne wobec medycyny transplantacyjnej i odnosi się do nich z szacunkiem. 1. Współpracuje w ramach zespołu interdyscyplinarnego w rozwiązywaniu problemów etycznych występujących w opiece nad dawcą i biorcą narządów; B.K3 (Rozwiązuje dylematy etyczne w organizacji pracy własnej i zespołu) B.K6 (Przestrzega zasad etyki zawodowej w relacji z pacjentem, zespołem terapeutycznym) 5. Formy prowadzonych zajęć Forma Liczba godzin Liczba grup Minimalna liczba osób w grupie Wykład 15 1 Seminarium 25 2 Ćwiczenia 0 6. Tematy zajęć i treści kształcenia W1 - T1 Historia przeszczepiania w Polsce i na świecie T2 Rekrutacja zmarłego dawcy narządów T3 Pobieranie i przechowywanie narządów od zmarłych dawców rola pielęgniarki OIT T4 Pobranie wielonarządowe T5 Organizacja pobrania i przeszczepiania narządów W2 - T6 Immunologiczne podstawy przeszczepiania narządów, tkanek i komórek T7 Postępowanie z chorym oczekującym na przeszczepienie narządu T8 Przeszczepianie narządów jamy brzusznej T9 Przeszczepianie narządów klatki piersiowej T10 Przeszczepienia wielotkankowe W3 - T11 Pielęgnowanie biorcy w okresie kwalifikacji do przeszczepienia T12 Pielęgnowanie biorcy w okresie oczekiwania T13 Pielęgnowanie biorcy w okresie okołooperacyjnym i dalszym po transplantacji S1 - T 14 Założenia prawodawstwa europejskiego oraz polskie przepisy prawne w zakresie medycyny transplantacyjnej T15 Socjologiczne i psychologiczne aspekty pobierania i przeszczepiania narządów od zmarłych T16 Stwierdzanie śmierci mózgu i rola pielęgniarki w tym procesie T17 Praca koordynatora transplantacyjnego S2 - T18 Pobieranie i przeszczepianie narządów w mechanizmie nieodwracalnego zatrzymania krążenia T19Pobieranie i przeszczepianie narządów od dawców żywych T20 Powikłania przeszczepiania narządów S3 - T21 Leczenie immunosupresyjne (rodzaje, schematy) T22 Powikłania leczenia immunosupresyjnego Strona 3 z 5
T23 Specyfika opieki nad biorcą pediatrycznym i w wieku starszym S4 i S5 - T24 Edukacja zdrowotna biorcy T 25 Specyfika problemów pielęgnacyjnych dawców żywych i biorców narządów T26 Zagadnienia specjalne medycyny transplantacyjnej (ciąża po przeszczepieniu narządu, jakość życia biorców) 7. Sposoby weryfikacji efektów kształcenia Symbol przedmiotowego efektu kształcenia W.1-W.8 U.1 K.1 K.2 W S 8. Kryteria oceniania Symbole form prowadzonych zajęć Sposoby weryfikacji efektu kształcenia Zaliczenie teoretyczne - kolokwium Test jednokrotnego wyboru 30 pytań z czterema dystraktorami Kryterium zaliczenia Udzielenie prawidłowych odpowiedzi na 70% pytań testowych (22 poprawne odpowiedzi) Forma zaliczenia przedmiotu: przedmiot na zaliczenie: pozytywne zaliczenie kolokwium. Warunkiem podejścia do kolokwium jest: - obecność na wszystkich zajęciach, - przy braku obecności konieczność odpracowania z inną grupą tematyki, na której student był nieobecny, - ostatecznie przy braku możliwości odpracowania (pojedyncze lub ostatnie zajęcia) napisanie referatu/pracy z wyznaczonego przez osobę prowadzącą tematu 9. Literatura ocena 2,0 (ndst) 3,0 (dost) 3,5 (ddb) 4,0 (db) 4,5 (pdb) 5,0 (bdb) kryteria <22 pp z kolokwium brak osiągnięcia zakładanych efektów kształcenia; Ocena niedostateczna jest równoznaczna z niezaliczeniem przedmiotu. 22pp z kolokwium pominięciem niektórych ważnych aspektów lub z poważnymi nieścisłościami 24-23 pp z kolokwium pominięciem niektórych istotnych aspektów lub z istotnymi nieścisłościami 26-25 pp z kolokwium pominięciem niektórych mniej istotnych aspektów 28-27 pp z kolokwium osiągnięcie zakładanych efektów kształcenia obejmujących wszystkie istotne aspekty z pewnymi błędami lub nieścisłościami 30-29 pp z kolokwium osiągnięcie zakładanych efektów kształcenia obejmujących wszystkie istotne aspekty Strona 4 z 5
Literatura obowiązkowa: 1. Czerwiński J. Małkowski P. Medycyna transplantacyjna dla pielęgniarek, PZWL 2017. 2. Rowiński W, Wałaszewski J, Pączek L: Transplantologia kliniczna. PZWL Warszawa 2004. Literatura uzupełniająca: 1. Dębska-Ślizień A, Śledziński Z, Rutkowski B: Jak żyć z przeszczepioną nerką. Wydawnictwo Czelej, Lublin 2006. 2. Rolka H, Jankowiak B, Krajewska-Kułak B, Kowalewka B. Transplantologia i pielęgniarstwo transplantacyjne. PZWL, Warszawa 2013. 3. Rutkowski B, Kaliciński P, Śledziński Z, Wujtewicz M, Milecka A: Wytyczne dotyczące zasad zgłaszania, kwalifikacji i przygotowania zmarłych dawców do pobrania narządów. Vi Media, Gdańsk 2009. 4. Danovith G.M: Podręcznik transplantacji nerek. Czelej, Lublin 2005. 5. Wyzgał J, Senatorski G: Cukrzyca po przeszczepieniu narządów. Wyd. Czelej, Lublin 2008. 6. Pączek L, Mucha K, Foroncewicz B: Odrzucanie przeszczepu. Wyd. Czelej lublin, 2008 7. Pączek L, Foroncewicz B, Mucha K: Nowotwory po przeszczepieniu narządów. Wyd. Naukowe PWN SA, 2009. 8. Ołdakowska-Jedynak U, Krawczyk M: Transplantacja wątroby- Nowe życie. Czelej, Lublin 2012. 10. Kalkulacja punktów ECTS (1 ECTS = od 25 do 30 godzin pracy studenta) Forma aktywności Liczba godzin Liczba punktów ECTS Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim: Wykład 15 0,5 Seminarium 25 1 Ćwiczenia 0 0 Samodzielna praca studenta (przykładowe formy pracy): W tym polu opisujemy nakład samodzielnej pracy przeciętnego studenta konieczny aby zaliczyć przedmiot. W kalkulacji należy uwzględnić m.in. konieczność przygotowania się do zajęć, wykonania pracy domowych, przygotowania się do zaliczeń itp. Przygotowanie studenta do zajęć 15 0,5 Przygotowanie studenta do zaliczeń 15 0,5 11. Informacje dodatkowe Inne (jakie?) 15 0,5 Razem 45 3 Podpis osoby odpowiedzialnej za sylabus Podpis Kierownika Jednostki Prof. dr hab. n. med. Piotr Małkowski Strona 5 z 5