Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego Karta przedmiotu WydziałLekarski i Nauk o Zdrowiu obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 01/01 Kierunek studiów: Kosmetologia Forma studiów: Stacjonarne Stopień studiów: I Specjalności: kosmetologia estetyczna kosmetologia medyczna Profil: Praktyczny Kod kierunku: KOS 1 Przedmiot Nazwa przedmiotu Podstawy chemii Kod przedmiotu WLINZ KOSP1S A6 1/1 Kategoria przedmiotu Przedmioty podstawowe Liczba punktów ECTS 6 Język wykładowy polski Forma zajęć, liczba godzin w planie studiów Semestr W C K S L I Zp Pz Sk 1 0 0 15 0 0 0 0 0 0 Legenda: W WykładC ĆwiczeniaK KonwersatoriumS SeminariumL LaboratoriumI Zp,pz,skZp Zajęcia PraktycznePz Praktyka ZawodowaSk Samokształcenie
Cele przedmiotu Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego Cel 1 Celem wykładu jest przekazanie podstawowych wiadomości i pojęć z dziedziny chemii nieorganicznej, organicznej oraz analitycznej, w zakresie niezbędnym do nauki chemii surowców kosmetycznych. Dodatkowym celem jest wskazanie pozytywnych oraz negatywnych oddziaływań pierwiastków oraz związków chemicznych na zdrowie i życie ludzkie. Cel Celem konwersatorium jest nauczenie studentów samodzielnego wykonywania obliczeń koniecznych do prawidłowego sporządzania roztworów w praktyce kosmetologicznej. Ponadto celem jest zilustrowanie na przykładach i ugruntowanie wiedzy zdobytej na wykładzie z zakresu podstaw chemii nieorganicznej i organicznej, z uwzględnieniem samodzielniego pisania wzorów chemicznych i równań reakcji chemicznych. Celem ćwiczeń laboratoryjnych jest praktyczne zapoznanie studentów ze specyfiką pracy w laboratorium z uwzględnieniem obowiązujących przepisów BHP, z właściwościami fizykochemicznymi wybranych związków organicznych oraz nieorganicznych, a także przygotowanie studenta do samodzielnego wykonywania podstawowych operacji związanych z preparatyką, oczyszczaniem oraz analizą substancji chemicznych wykorzystywanych w kosmetologii. Modułowe efekty kształcenia MW1 Posiada wiedzę na temat struktury, nomenklatury oraz reaktywności chemicznej prostych związków nieorganicznych, w tym kwasów, zasad, i soli oraz wybranych substancji organicznych. MW Zna i stosuje zasady BHP obowiązujące w pracowni chemicznej oraz zasady segregowania odpadów chemicznych. MU Potrafi wykonywać obliczenia konieczne do prawidłowego sporządzania roztworów o zadanym stężeniu procentowym oraz molowym, a także do rozcieńczania i mieszania roztworów. MU Potrafi samodzielnie wykonać podstawowe operacje jednostkowe w laboratorium, bezpiecznie posługując się sprzętem laboratoryjnym oraz odczynnikami chemicznymi oraz wyciągać wnioski z przeprowadzonych eksperymentów. MK5 Wykazuje umiejętność pracy zespołowej i zachowuje porządek na stanowisku pracy. 5 Treści programowe Wykład Podstawowe pojęcia i prawa w chemii, systematyka pierwiastków chemicznych w oparciu o układ okresowy, krótkie omówienie zagadnień teoretycznych W1 koniecznych do zrozumienia reaktywności pierwiastków i charakteru wiązań chemicznych. Krótkie wprowadzenie do ćwiczeń laboratoryjnych, zasady bezpieczeństwa pracy. W Właściwości chemiczne prostych połączeń nieorganicznych, podstawowe typy reakcji chemicznych, uzgadnianie reakcji redoks. Chemia wodnych roztworów elektrolitów, dysocjacja elektrolityczna, teorie W kwasów i zasad, obliczenia stężenia i ph roztworów, hydroliza soli, roztwory buforowe, rozpuszczalność soli, reakcje strąceniowe W Przegląd najważniejszych związków nieorganicznych pierwiastków grup głównych, ze zwróceniem uwagi na ich reaktywność, znaczenie dla zdrowia człowieka oraz zastosowanie w medycynie i kosmetyce. W5 Podstawy chemii organicznej, porównanie właściwości fizycznych i chemicznych : alkanów, alkenów, alkinów i węglowodorów aromatycznych, klasyfikacja związków organicznych według grup funkcyjnych oraz zasady nomenklatury. W6 Typowe reakcje w chemii organicznej - addycja, eliminacja i substytucja elektrofilowa oraz nukleofilowa, na przykładzie węglowodorów oraz ich jednofunkcyjnych pochodnych. Charakterystyka, opis reaktywności i nomenklatura połączeń organicznych, takich jak: chlorowcopochodne węglowodorów, alkohole, fenole i etery, aldehydy i ketony, kwasy karboksylowe, estry, amidy. Strona /5
Wykład Przemiany grup funkcyjnych w chemii organicznej z uwzględnieniem utleniania W7 i redukcji związków organicznych. Wspólne rozwiązywanie zadań oraz nauka 5 pisania wzorów i równiań reakcji organicznych. W8 Elementy chemii koordynacyjnej wraz z przykładami chelatów. 1 Elementy chemii analitycznej, podstawy analizy miareczkowej W9 i spektrofotometrii. Elektrochemia: elektroliza i zastosowanie metod elektrochemicznych W10 1 w biochemii i kosmetologii. Stereochemia związków organicznych. Izomeria i reaktywność W11 związków występujących w przyrodzie: cukrów, kwasów nukleinowych i aminokwasów Razem 0 Konwersatorium Powtórzenie wiadomości ze szkoły średniej dotyczące zasad pisania wzorów i równań reakcji otrzymywania tlenków, kwasów i wodorotlenków. Chemia K1 wodnych roztworów elektrolitów, dysocjacja elektrolityczna, reakcje zobojętniania w zapisie jonowym i cząsteczkowym, hydroliza soli. Układanie K równań reakcji strąceniowych przy wykorzystaniu tabeli rozpuszczalności soli i wodorotlenków. Obliczenia stechiometryczne oparte na definicjach stężenia procentowego i molowego związane ze sporządzaniem, rozcieńczaniem i mieszaniem roztworów, przeliczanie stężeń, obliczenia z udziałem hydratów. K Obliczenia stechiometryczne oparte na definicjach stężenia procentowego i molowego związane ze sporządzaniem, rozcieńczaniem i mieszaniem roztworów, przeliczanie stężeń, obliczenia z udziałem hydratów - w formie e-learningu K Obliczenia na podstawie stopnia i stałej dysocjacji. Obliczenia przy wykorzystaniu definicji ph roztworu wodnego Obliczenia stechiometryczne oparte na interpretacji równań reakcji chemicznych. Równania reakcji utlenienia i redukcji. Uzgadnianie współczynników stechiometrycznych reakcji redox w oparciu o bilans elektronowy. K5 Ćwiczenia w pisaniu wzorów strukturalnych oraz nazewnictwie jednofunkcyjnych związków organicznych. Ćwiczenia w pisaniu reakcji charakterystycznych dla najważniejszych grup funkcyjnych w chemii organicznej. Razem 15 Laboratorium Omówienie zasad bezpieczeństwa pracy oraz udzielania pierwszej pomocy L1 w laboratorium chemicznym. Badanie rozpuszczalności soli i wodorotlenków metali. Analiza L kationów nieorganicznych przy pomocy odczynników grupowych. L Analiza anionów. Oznaczanie kwasu solnego metodą miareczkowania alkacymetrycznego. L Oznaczanie chlorków metodą Mohra (miareczkowanie argentometryczne). 6 L5 Chromatografia cienkowarstwowa (TLC) barwników roślinnych. L6 Destylacja prosta i frakcjonowana rozdzielanie mieszaniny metanolu i butan-1-olu. Strona /5
Laboratorium Lp Tematyka zajęć Liczba godzin L7 Krystalizacja związków organicznych z wody i etanolu. L8 Estryfikacja metodą Fischera - synteza estru zapachowego. Razem 0 6 Metody oceny Student zostaje dopuszczony do egzaminu po uzyskaniu zaliczeń z konwersatorium oraz z ćwiczeń laboratoryjnych. Ocena podsumowująca P1. Egzamin pisemny P8. Zaliczenie pisemne P11. Aktywność na zajęciach I1. Sprawozdania z ćwiczeń laboratoryjnych Warunki zaliczenia przedmiotu 1 Egzamin pisemny z wykładu jest w formie opisowej. Każde pytanie jest oceniane punktowo w zależności od trudności. Aby zdać pozytywnie egzamin należy uzyskać ponad 50% punktów. Zaliczenie konwersatorium odbywa się na podstawie kolokwium zaliczeniowego pisemnego z zadań obliczeniowych (70% oceny). Ponadto ocenie podlega przygotowanie studenta do ćwiczeń i aktywność studenta na zajęciach (15% oceny). Do zaliczenia konwersatorium wymagane jest także zaliczenie kursu e-learningowego z testem końcowym, którego rezultat wpływa w 15% na ocenę końcową. Student jest obowiązany do zaliczenia kursu e learningowego wraz z testem końcowym przed przystąpieniem do pisemnego kolokwium zaliczeniowego z konwersatorium. Warunkiem zaliczenia ćwiczeń laboratoryjnych jest obecność studenta na zajęciach. Ocenie podlega przygotowanie studenta do ćwiczeń (0%), aktywność podczas wykonywania praktycznych czynności w laboratorium (0%) oraz sprawozdanie przygotowane na podstawie uzyskanych wyników (50% oceny). Kryteria oceny Na ocenę Na ocenę.5 Na ocenę najprostszych czynności laboratoryjnych, umie sporządzać roztwory o zadanym stężeniu procentowym, przy współpracy z innymi studentami wykonuje proste operacje laboratoryjne korzystając z gotowych instrukcji. prostych czynności laboratoryjnych, umie sporządzać roztwory o zadanym stężeniu procentowym i molowym, przy współpracy z innymi studentami wykonuje podstawowe operacje jednostkowe w laboratorium korzystając z instrukcji i przepisów, zachowuje czystość w swoim miejscu pracy. prostych czynności laboratoryjnych, umie samodzielnie sporządzać roztwory o zadanym stężeniu procentowym i molowym, przy współpracy z innymi studentami wykonuje podstawowe operacje jednostkowe w laboratorium, wykazuje dbałość o czystość w miejscu pracy. Strona /5
Na ocenę.5 Na ocenę 5 prostych czynności laboratoryjnych, umie sporządzać oraz rozcieńczać roztwory o zadanym stężeniu procentowym i molowym na podstawie samodzielnych obliczeń, samodzielnie lub przy współpracy z innymi studentami wykonuje podstawowe operacje jednostkowe w laboratorium, wykazuje dbałość o porządek i czystość w miejscu pracy. oraz zna przepisy BHP w stopniu umożliwiającym bezpieczną pracę w laboratorium i samodzielne przewidywanie zagrożeń, umie sporządzać oraz rozcieńczać roztwory o zadanym stężeniu procentowym i molowym na podstawie samodzielnych obliczeń, samodzielnie lub przy współpracy z innymi studentami wykonuje podstawowe operacje jednostkowe w laboratorium, prawidłowo interpretuje wyniki eksperymentów, pilnuje porządku oraz zachowania czystości w miejscu pracy. 7 Wykaz literatury Literatura podstawowa: [1] P. Mastalerz Elementarna chemia nieorganiczna, Wrocław, 006, Wydawnictwo Chemiczne [] P. Mastalerz Elementarna chemia organiczna, Wrocław, 000, Wydawnictwo Chemiczne [] W. Ufnalski Podstawy obliczeń chemicznych z programami komputerowymi, Warszawa, 006, Wydawnictwo Naukowo-Techniczne Literatura uzupełniająca: [1] J. Minczewski, Z Marczenko Chemia analityczna, tom I i II, Warszawa, 008, Wydawnictwo Naukowe PWN [] A. Persona (red.) Chemia Analityczna. Podstawy klasycznej analizy ilościowej., Warszawa, 007, Wyd. Medyk [] B. Bobrański Chemia organiczna, Warszawa, 199, PWN [] Krzysztof M. Pazdro Zbiór zadań z chemii dla szkół średnich, Warszawa, 199, Oficyna Edukacyjna 8 Informacje o nauczycielach akademickich Oboba odpowiedzialna za kartę dr Artur Budzowski (kontakt: abudzowski@afm.edu.pl) Oboby prowadzące przedmiot dr Regina Gil (kontakt: rgil@afm.edu.pl) dr Katarzyna Zięba (kontakt: kzieba@chemia.uj.edu.pl) Strona 5/5